LUCHTMACHT VS
ZOU VLIEGTUIG AL
HEBBEN GEKOZEN
„Waarde-kanaal maakt vaart op de
Westerschelde slechts onveiliger"
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kloof in
Rhodesië
verbreed
NOODWEER EIST DODEN
IN VS EN CANADA
Man door zoon en
zijn vriend gedood
do krant
van zeeland
NOG FIAT MINISTER NODIG VOOR DE YF-16
GROEP DESKUNDIGEN LICHT NAVO-LANDEN IN
ONBEMANDE CAMERA'S VOOR
AUTOCONTROLE OP SNELWEGEN
Leeuwen doodden
twee mensen in
Franse dierentuin
DEN HAAG, WASHINGTON (AFP, RTR, UPI, GPD) De Ameri
kaanse luchtmacht heeft volgens goedingelichte kringen in Wash
ington de éénmotorige YF-16 van General Dynamics gekozen als
het nieuwe gevechtsvliegtuig voor de toekomst. Deze keuze zou
nog moeten worden goedgekeurd door de minister van defensie
James Sehlesinger. In Washington verwacht men dat de minister
vandaag of morgen zijn beslissing zal bekendmaken. De grote
concurrent van de YF-16 was de tweemotorige YF-17 Cobra van
Northrop.
Volgens het kamerlid Piet Dankert,
defensiedeskundige van de PvdA-frac-
tie, hoeft Nederland voor de opvol
ging van Starfighter nu nog slechts
een keuze te maken tussen de YF-16
en de Franse Mirage. De andere gega
digden, de Cobra en de Zweedse Saab
Viggen, zouden nu zijn afgeschreven.
Dankert verklaarde dit naar aanlei
ding van de keuze van de Amerikaan
se luchtmacht voor de YF-16. De Mi-
rage is nog aanzienlijk sneller dan de
YF-16 en wordt door deskundigen het
wendbaarste gevechtsvliegtuig uit de
geschiedenis genoemd. De Nederland-
je regering zal binnenkort een beslis
sing over de opvolging van Starfigh
ter nemen. Met de Nederlandse bestel
ling is een bedrag van 2,3 miljard
gulden gemoeid. Ook België, Denemar
ken en Noorwegen zullen spoedig een
beslissing nemen. Het besluit van de
Amerikanen is voor deze landen van
vest groot belang. Als de VE-16 het
fiat krijgt betekent dat in ieder geval
dat men niet meer kan kiezen voor de
Cobra, omdat dit toestel, door het
uitblijven van de Amerikaanse bestel
ling, veel te duur zou worden-
Da Amerikaanse fabrieken General
Dynamics en Northrop hebben hevige
gtrijd geleverd om het zogenaamde
SALISBURY (RTR, DPA) De poli
tieke kloof tussen Rhodesië's zwarte
nationalistische leiders en de blanke
minderheidsregering van premier Ian
Smith is zondag weer verbreed toen
de Afrikaanse Nationale Raad (ANC)
weigerde een voorgestelde constitutio
nele conferentie bij te wonen tenzij
aan een reeks prealabele voorwaarden
werd voldaan.
Volgens de ANC komt Smith de aeht
voorwaarden niet na die in december
in Loesaka zijn overeengekomen.
Woordvoerder Edson Sithole van ANC
zei nadat het beleidsorgaan van de
raad zondag had besloten de conferen
tie niet bij te wonen, dat onder de
voorwaarden van Loesaka waren vrij
lating van alle politieke gevangenen,
algemene amnestie voor degenen die
van politieke misdaden worden ver
dacht, het scheppen van de voorwaar
den voor vrije politieke activiteit en
het opheffen van de staat van beleg
in Rhodesië.
De ANC zal afgezien van het
voldoen aan de gestelde voorwaarden
de constitutionele conferentie ook
alleen maar bijwonen, wanneer zij
wordt bijeengeroepen door Engeland,
wordt voorgezeten door de Britse mi
nister van buitenlandse zaken Callag-
han en wordt gehouden buiten Rhode
sië, zei Sithole.
De regering-Smith, die pas de vrijla
ting van zwarte politieke gedetineer
den tijdelijk heeft opgeschort, wil dat
de constitutionele conferentie plaats
heeft in Rhodesië. Zij stemde mét de
conferentie in krachtens een overeen
komst die zij vorige maand in de
Zambiaanse hoofdstad met de natio
nalisten sloot. Krachtens deze over
eenkomst stemden de nationalisten in
met beëindiging van de guerrilla en
Smith met het vrijlaten van zwarte
politieke gedetineerden en het convo
ceren van- de constitutionele conferen
tie.
Maar vorige week zette Smith de
vrijlating stop omdat de guerrillastrij
ders hun woord niet zouden hebben
gehouden en weer zouden zijn gaan
vechten.
Dat dit zo was bleek zondag in een
bericht uit Pretoria, waarin stond dat
nog een Zuidafrikaanse militaire poli
tieman in Rhodesië door guerrillastrij
ders was gedood.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4 en 5.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 1 en 3.
Radio en t.v. op pagina 5.
Sport op de pagina's 9, 10,
11,12,13 en 14.
'contract van de eeuw." Het gevecht
tussen beide vliegtuigfabrieken ging
wat de VS betreft om de ontwikke
ling en de produktie van ongeveer 650
nieuwe gevechtsvliegtuigen met een
totale waarde van ongeveer 8 miljard
gulden voor de Amerikaanse lucht
macht. Daar zouden dan nog bijko
men vele honderden nieuwe jagers
voor de Amerikaanse marine en de
Europese. Navolanden. Volgens defen
siedeskundigen in Washington zouden
er uiteindelijk in totaal 3000 gevechts
vliegtuigen met een gezamenlijke
waarde van ruim 40 miljard gulden
moeten worden gebouwd.
Alis minister Sehlesinger zijn beslis
sing heeft genomen, zal naar in Was
hington werd vernomen, deze week al
een groep deskundigen van de Ameri
kaanse luchtmacht naar Europa ver
trekken om België, Nederland, Dene
marken in te lichten over de keus
de minister.
Aanvankelijk leek het erop dat de
Amerikaanse luchtmacht voor de YF-
17 van Northrop zou kiezen. De twee
motorige Cobra zou een grotere vei
ligheid kunnen bieden dan de een-
motorige YF-16 zo dacht men. Maar
de afgelopen weken ging men steeds
meer de voordelen inzien van de YF-
16, waarvan de -FrlÖO motor met zijn
geringere kosten en onderhoud al
bruik wordt in de F-15 jagers. De YF-
16, die vQrigi jaar februari rijn eerste
vlucht maakte, vliegt ruim twee maal
zo snel als het geluid- De jager heeft
een gevedhtsbereik van ongeveer 900
kilometer en een maximaal vliegbe-
reik van 4050 kilometer.
De beslissing van minister Sehlesin
ger om al of niet met de keuze van
de luchtmacht akkoord te gaan, wordt
bemoeilijkt doordat de Amerikaanse
de voorkeur zou geven aan de
tweemotorige Cobra waarvan zij 800
toestellen zou willen bestellen een
grotere opdracht dan die van de
luchtmacht. Het lijkt onvermijdelijk
dat het Congres nu betrokken zal
worden in het dispuut. Twee congres
commissies hebben het Pentagon al
maanden geleden aangemaand de pro
duktie te beperken tot één type om
kosten te besparen. Het kan echter
zijn, dat men gezien de toenemende
werkloosheid in de Verenigde Staten,
zal besluiten beide toestellen in pro
duktie te brengen.
De Amerikaanse regering is echter
bevreesd dat wanneer tot de produk
tie van zowel de YF-16 als de Cobra
wordt besloten, met de daaraan ge
paard gaande hogere kosten, de poten
tiële Westeuropese afnemers worden
afgeschrokken en hun keuze zullen
laten vallen op de goedkopere Franse
Mirage. Ook is het Pentagon zich
ervan bewust dat een aantal van de
Westeuropese landen de voorkeur
geeft aan een tweemotorige straalja
ger, gezien de slechte ervaringen met
de. eenmotorige Starfighter waarvan
er ruim honderd zijn neergestort.
In Pentagon-kringen wordt het mo
gelijk geacht dat minister Sehlesinger
opdracht zal geven om zowel een
prototype van de Cobra als van de
YF-16 volledig tot ontwikkeling te
brengen om een overzicht te krijgen
van de kosten van elk, die geschat
worden op negen tot elf miljoen gul
den per stuk-
MINSTENS 13 SLACHTOFFERS SNEEUWSTORMEN
CHICAGO, WINNIPEG (RTR)
Sneeuwstormen, die de erg
ste van de laatste tien jaar wor
den genoemd, hebben zaterdag
in het midden-westen en noor
den van de Verenigde Staten en
DEN HAAG (ANP)
De ministeries van ver
keer en waterstaat en
van justitie werken
aan de ontwikkeling
van automatische ap
paratuur, die een bete
re controle mogelijk
maakt op de naleving
van de maximumsnel
heid. Het is de bedoe
ling dat auto's die te
bard rijden door onbe
mande camera's op
iilm worden vastge
legd. In het eerste
kwartaal van dit jaar
zullen proeven worden
genomen met de nieu
we in Nederland ont
wikkelde apparatuur.
Minister Westerterp is
van oordeel dat een
goede controle moge
lijk,.moet rijn, voordat
misschien kan worden
overwogen de maxi
mumsnelheid te verho
gen van 100 tot 110
kim E'er uur. Hij sprak
zaterdagmiddag in het
Vara-radioprogram-
ma 'In de rooie haan'.
De minister zei dat op
het ogenblik 85 pro
cent van de automobi
listen op de snelwegen
zich houdt aan de 100
km- De overige vijftien
procent rijdt om
streeks 110 km. Het
aantal doden op de au
tosnelwegen was in de
eerste negen maanden
van 1974 35 procent
minder dan in het
voorafgaande jaar. Het
aantal gewonden was
procent minder,
minister wil de
snelheid
voor vrachtauto's
handhaiven op 80 km
per uur. Zeer veel
vraohtautochauffers
rijden harder. Hij
deed een beroep op de
ze chauffeurs zich toch
vooral aan de maxi
mum snelheid te hou
den. Voorts zei de
heer Westerterp, dat in
ons land 800.000 kente
kenbewijzen in omloop
zijn die niet bij een
bepaalde auto behoren,
Woensdag zal hij be
slissen of de invoering
van deel drie van het
kentekenbewijs wel-
lioht later moet wor
den gesteld dan 1 fe
bruari-
in Canada aan zeker dertien
mensen het leven gekost. Ge
vreesd wordt dat tijdens de op
ruimingswerkzaamheden nog
meer doden zullen worden ge
vonden.
In de VS zijn het de staten Nebraska
en Iowa die door het noodweer wer
den getroffen. Duizenden reizigers
strandden op de ondergesneeuwde we
gen en moesten de avond en acht
doorbrengen in motels, restaurants wa-
renhuizen, bioscopen en op politiebu-1
reaus. In het noordwesten van Iowa
joeg de wind, die vaak snelheden tot i
120 kilometer per uur bereikte, de1
sneeuw op tot bergen van bijna drie
meter. In Sioux City (Iowa) werd een
bijna 600 meter hoge televisietoren
door de storm omver geblazen. In'
Chicago, waar geen sneeuwstorm
woedde, werden door de orkaan- j
krachtige wind dertig vliegtuigen be-i
schadigd (foto).
In Canada werd voor de 30.000 inwo- j
ners tellende stad Brandon, op 200 j
kilometer ten westen van Winnipeg,
de noodtoestand afgekondigd. In het
noodwesten van de provincie Ontario,
waar de temperatuur tot 30 graden
onder nul daalde, worden vier jongens
en een echtpaar vermist.
In het zuiden van de Ver. Staten
wordt de schade opgemaakt van de
wervelstormen die kort voor de
sneeuwstormen in het noorden de sta
ten Alabama, Arkensas, Indiana. Ken
tucky, Louisana en Mississippi teis
terden. Hier vielen acht mensen aan
het natuurgeweld ten offer.
DODELIJKE RUZIE IN ROTTERDAM
ROTTERDAM (ANP) De 44-1
jarige monteur C. C. uit Rotter
dam is zaterdag in zijn woning)
door zijn zoon en diens vriend
om het leven gebracht. De poli
tie heeft de daders, de 19-jarige
John C. en de 21-jarige militair
J. K., aangehouden.
!etus-R
■lohn C. en .1. Ff. zullen woensdag voor
de officier van justitie worden geleid.
Dit vertelde hoofdinspecteur J. van
der Giessen, die de leiding heeft van
het onderzoek, zaterdagavond op een
persconferentie. John C. heeft bekend
dat hij zijn vader om het leven heeft
gebracht. J. K.. een huisvriend van de
familie C.- wordt beschuldigd van me
deplichtigheid.
De doodslag was volgens de politie
het gevolg van een ruzie. Vader C..
die vrijdagavond, zoals zo vele andere
keren volslagen dronken thuis was
gekomen, zou rijn zoon en diens
vriend uit huis hebben willen zetten.
Daarop zou John. die er om bekend
stond dat hij altijd partij trok voor
rijn moeder, hem te lijf zijn gegaan
met een hamer en een mes en hem
tenslotte met een stuk touw hebben
gewurgd. Volgens hoofdinspecteur
Van der Giessen hielp J. K. daarbij
door de vader vast te houden.
De doodslag moet hebben plaatsgehad
tussen negen en elf uur. toen moeder
C. boodschappen aan het doen was
met haar oudste zoon. De politie
vermoedt dat de vader a! dood was
op het moment dat mevrouw C. om
elf uur haar huis weer wilde binnen
gaan. Zij kreeg toen van John te
horen dat ze nog beter een paar uur
weg kon blijven.
Waarschijnlijk wilden John en rijn
vriend eerst nog de ergste sporen van
de vechtpartij wegwerken. De politie,
die om 13.00 uur in de St-Agatha-
straat arriveerde, had geen moeite om
de beide jongens te arresteren.
ZWEEDS HOF SPREEKT
VERLOVINGSGERUCHTEN
KAREI, GIJSTAAF TFGEN
STOCKHOLM (DPA) Het Zweedse
koninklijke hof heeft zondag nieuwe
geruchten tegengesproken dat een ver-j
loving op handen zou zijn tussen ko
ning Karei de zestiende Gustaaf en de
Duitse mejuffrouw Silvia Sommerlath,
met wie de 28 jaar oude koning sinds
twee jaar is bevriend.
Silvia Sommerlath is even oud als de
Zweedse koning. Beiden hebben kort
geleden samen een skivakantie door
gebracht, die aanleiding tot de nieuwe
geruchten vormde.
TERUGKEER
SATURNUS-
TRAP GOED
VERLOPEN
WASHINGTON (AFP( De te-
rugkeer in de dampkring van de
tweede trap van de grote raket
'Saturnus-j' die in mei 1973 werd
gebruikt voor de lancering van
het ruimtestation 'Skylab', schijnt
goed te zijn afgelopen. Het Ame
rikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart (Nasa) deelde zater
dag officieel mee, dat het groot
ste stuk van de in totaal 38 ton
wegende tweede trap op 1.000
mijl ten westen van Gibraltar In
de Atalantische Oceaan terecht is
gekomen- Volgens het bureau
wordt aangenomen dat het me
rendeel van de trap in de damp
kring is verbrand.
Deze verklaring was bedoeld om
de ongerustheid in verscheidene
delen van de wereld weg te ne
men, die was ontstaan nadat de
Nasa zelf vrijdagavond had laten
weten dat 50 tot 100 stukken vn
de Satumus-raket in een aantal
landen zouden kunnen vallen.
Daarbij werden Italië. Saoedi-Ara-
bië. Australië, Nieuw-Zeeland,
Mexico, de Verenigde Staten en
Frankrijk genoemd.
Overigens achtte de Nasa het za
terdag njet uitgesloten dat er
fragmenten zijn gevallen in de
Sahara, op verscheidene honder
den kilometers ten zuiden van
Marakesj in Marokko.
VOORZITTER LOODS TECHNISCHE COMMISSIE-SCHELDEMOND:
„VOORRANGSWEG KRIJGT ER WEER EEN ZIJSTRAATJE BIJ
GENT: LIEVER EEN
KANAAL BIJ WAARDE
DAN BIJ BATH
TERNEUZEN, GENT De vei
ligheid van de vaart op de Wes
terschelde is niet gebaat bij een
nieuw binnenvaartkanaal door
de staart van Zuid-Beveland ter
hoogte van Waarde. Dat is de1
mening van de Loods Techni- j
sche Commissie - Scheldemond
met betrekking tot het advies
van de Rijks Planologische Com
missie aan de regering om in
het kader van de herziene plan
nen voor de afsluiting van de
Oosterschelde een kanaal bij
Waarde aan te leggen.
Volgens de secretaris van de LTC-
Scheldemond- de Vlissinger loods J. C.
van den Driest, heeft dc LTC in de
plannen nog geen aanleiding gezien
om officieel aan de bel te trekken,
maar wel heeft een voorlopige beoor
deling van het advies van de Rijkspla
nologische Comissie al geleid tot de
conclusie dat een nieuw binnenvaart
kanaal door Zuid-Beveland door de
uitmonding op de Westerschelde de
onveiligheid op de toch al nautisch-
moeilijke vaarweg vergroot.
„Nu al vormt Hansweert een gevaar
lijk punt voor zowel zee- als binnen
vaart op de Westerschelde. De scheep
vaart. wordt er nu overdag wel gere
geld en in een later stadium ook s'
nachts. Bij mist blijft het hoe dan
ook gevaarlijk en een nieuwe kanaal
monding op de rivier maakt de situa
tie in het oostelijk deel van de Schel
de alleeen maar gevaarlijker. Het be
tekent ook een taakverzwaring voor
de loodsen", aldus de heer Van den
Driest-
Een nieuwe havenmond bij Waarde
veroorzaakt meer koerskruisend
scheepvaartverkeer op een punt v
de vaargeul van de Westerschelde
toch als smal is. „De voorrangsweg
krijgt er weer een zijstraatje bij",
aldus de secretaris van de LTC-Schel-
demond, die er in dit verband op
wijst dat de binnenvaartschippers de
snelheid van de zeeschepen nogal eens
onderschatten. „Een zeeschip komt
vaak geheimzinnig snel naderbij. Bin
nenschippers vergissen zich hierin
nogal eens. Dat is enkele maanden
geleden bij dat ongeluk bij Hansweert
weer gebleken. En een binnenschip is
zo onder water verdwenen. De loods
op het Poolse vrachtschip dat toen bij
Hansweert dat binnenschip overvoer,
had er niets van gemerkt," Het
Zeeuws alternatief voor het Waarde-
kanaal een kanaal bij Bath naast
de Schelde-Rijn-verhinding, komt de
LTC even onveilig zo niet onveiliger
voor. „Zolang de zeevaart zich door
het Nauw van Bath moet wurmen, is
een havenmond voor de binnenvaart
op deze plek nog gevaarlijker" De
heer Van den Driest geeft wel toe dat
de nieuwe Scheiae-Rijn-verbinding, die
komende zomer gereed komt. veel
koerskruisend verkeer op de Schelde
zal wegnemen- Maar voor de binnen
vaart van en naar Terneuzen-Gent blij
ven Hansweert dan wel Waarde of
Bath gevaarlijke punten.
Voordeel
,JDe vaart op Terneuzen en Gent hoeft
van een Waarde-kanaal geen voordeel
te verwachten", zo is de mening van
de voorzitter van de afdeling Terneu
zen van Schuttevaer, schipper W. de
Meijer. „Ik zie dat kanaal niet zo
zitten. Het is voor ons niet nodig. Wij
nemen net zo lief het kanaal Hans-
weert-Wemeldinge. Dat moet dan wel
worden verbeterd, met liefst nieuwe
sluizen ten westen van de huidige."
Schipper De Meijer vindt daarom bet
plan voor een kanaal bij Bath
interessanter, zo niet ideaal'- Als dit
kanaal er zou komen, is een splitsing
van de binnenbaart op de Wester
schelde te verwachten in de bestem
mingen Brussel-Antwerpse havendok-
ken-Terneuzen-Gent. „Op deze manier
krijg je zo weinig mogelijk concentra
tie en zo weinig mogelijk oponthoud-
De vaart van en naar Temeuzen, on
geveer 40 pet. van het totaal, zal dan
van het Bath-kanaal gebruik maken,
die voor Antweipen van de nieuwe
Schelde-Rijn-verbinding en die voor
(Zie slot pagina 2 kolom 3)
SANTIAGO De Chileense militaire
regering heeft zaterdag twee oud-mi
nisters vrijgelaten. Zij zijn het land uit
gewezen en op een vliegtuig naar Roe
menië gezet. De vrijgelatenen zijn de
vroegere minister van buitenlandse za
ken Clodomiro Almeyda en de vroege
re minister van justitie Jorge Tapia
die beiden bekend staan als vurige aan
hangers van wijlen president Salvador
Allende. Na de militaire staatsgreep
van september 1973 werden zij gevan
gen gezet. Er is tegen hen nooit een
proces gevoerd.
Foto: Almeyda wordt hier op het vlieg
veld van Frankfort bij een tussenlan
ding begroet door de Westduitse mie
ter van technologie Hans Metthöfer.
FREJUS (AFP) De directeur van
een dierentuin in het Zuidfranse Fre-
jus en een Tan zijn medewerkers, zijn
zondag door vier leeuwen verscheurd-
De twee mannen gingen het leeuwen-
verblijf binnen om de dieren in een
kooi te drijren.
De vier leeuwen vielen hen onverwacht
aan. doodden de mannen en verscheur
den de lijken. Een directeur van een
naburige dierentuin heeft daarop da
leeuwen doodgeschoten.
Als nieuwe voorzitter van de Aca
demische raad is zaterdagmiddag prof.
tfe, G. Breiminkmeijer geïnstalleerd.
St°P' d< Pagina 9
Kromme
218e jaargang no. 10
Maandag 13 januari 1975
