PROVINCIALE ZEEUWSE Cl
ROCKEFELLER LEIDT
ONDERZOEK CIA-ACTIES
Israëlische
waarschuwing
aan Syrië
Meningsverschillen
Israëlische regering
in
Zeeuwse
zaterdag
zeecadettenkorps
officieel in dienst
Scheldemond
gesteld
iin
BRUG OP TASMANIË NA
AANVARING INGESTORT
RMT
CONGRESLEDEN WILLEN AFZONDERLIJK ONDERZOEK
VREDE TUSSEN PLO EN JORDANIË
Artsen in Belfast
doen mee met
langzaam-aan actie
VIJF DODEN EN AANTAL VERMISTEN
OVER TACTIEK TEGEN ARABISCH BLOK
218e jaargang no. 4
Maandag 6 januari 1975
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De door president Gerald Ford benoemde onderzoekcommissie naar de spiona
ge op Amerikaanse staatsburgers door de CIA (buitenlandse inlichtingendienst), zal geleid worden
door vice-president Nelson Rockefeller en zeven anderen. Onder hen zijn ex-gouverneur Ronald
Reagan van Californië, Douglas Dillon die minister van financiën onder president Kennedy was, en
ex-chef-staf generaal Lyman Lemnitzer.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM „Als Syrië troepen stuurt naar Libanon, dan ont
staat daardoor een zeer ernstige situatie. Zo'n maatregel zou de
militaire status-quo verstoren en militaire actie van onze kant
noodzakelijk kunnen maken". Dat is de reactie in militaire krin
gen in Israël op berichten als zou Syrië Libanon militaire steun
hebben aangeboden om de Zuidlibanese dorpen tegen Israëlische
raids te verdedigen. I
gen zijn. zij het niet in het militaire
vlak.
Dat betekent een terugkeer naar de
toestand zoals die in de jaren 1964-
1967 in Jordanië heerste. Ook toen
mochten de Paiestijnen alleen politiek
bedrijven, maar de Jordaniërs konden
dat niet altijd onder controle hou-
Het is niet de eerste maal dat Syrië
Libanon militaire hulp aanbiedt. Tot
nu toe heeft Libanon steeds zulke
aanbiedingen geweigerd, wel wetend
dat het uitermate moeilijk is de Sy-
riërs er weer uit te krijgen.' Maar
dinsdag komt voor het eerst in der
tien jaar een Syrische president naar
Libanon: president Assad van Syrië
zal dan besprekingen voeren met pre
sident Franzyen van Libanon, en de
situatie in Zuid-Libanon, waar de Pa
lestijnse commando's hun bases heb
ben, zal het hoofdthema van gesprek
zijn.
Het zal dit keer voor de Libanezen
niet eenvoudig zijn het Syrische hulp
aanbod af te wijzen, aangezien het
Syrische aanbod door de hele Arabi
sche wereld wordt gesteund. Het is
een poging het front met Israël uit te
breiden. Enerzijds aan Israëls noord
grens, en anderzijds aan Israëls oost
grens met Jordanië.
Over het laatste onderwerp ging de'
conferentie in Cairo tussen de Con
frontatiesbaten Syrië, Jordanië, Egypte
en de Palestijnse .bevrijdingsorganisa
tie (PLO). Op de Arabische top in
Rabat was tot een conferentie beslo
ten teneinde de. politie te coördine
ren.
Voorwaarden voor een oostelijk
front is medewerking van Jordanië en
daardoor samenwerking tussen Jorda
nië en de PLO. Jordanië heeft na
Rabat al herhaaldelijk laten weten dat
het niet -meer meedoet aan de con
frontatie met Israël. „Wij zijn een
land geworden als Koeweit of Libië,
en voor ons valt er geen gebied meer
te bevrijden", heeft premier Rifad van
Jordanië onlangs gezegd.
Maar zo gemakkelijk komt Jordanië
er niet van af. Het kan zich, evenmin
als dat in Rabat mogelijk was, aan
haar Arabische plicht onttrekken, wil
het niet in een volstrekt geisoleerde
positie in de Arabische wereld komen
te staan..
Jordanië moet daarom tussen twee
kwaden kiezen: isolering of het vin
den van een modus vivendi met de
Palestijnse bevrijdingsorganisatie.
Overeengekomen is nu dat het over
leg tussen Jordanië en de PLO zal
worden voortgezet en dat de volgende
maand in Damascus weer overleg tus
sen de 4 landen zal plaatsvinden. De
PLO heeft intussen beloofd de haat
campagne tegen koning Hoessein stop
te zetten. Het is afwachten of dat ook
inderdaad zal gebeuren.
,In Israël neemt men niet aan dat
de Jordaanse koning in zal stemmen
met hernieuwde militaire activiteit
van de PLO vanaf zijn grondgebied.
Maar wel wordt het waarschijnlijk
gèacht dat Jordanië de PLO zal toe
staan politiek in JJordanië actief te
zijn. Zo zal het kantoor van de PLO,
dat formeel nooit is gesloten, wellicht
binnenkort in Amman weer open
gaan, en oo.k zal de PLO in
vluchtelingenkampen weer actief mo-
e Luitenant-generaal Mohammed Ali
Fahmi is benoemd tot sstafchef
de Egyptische strijdkrachten.
neemt deze post over van generaal
Abdel Ghani el Gamassi, die onlangs
minister van oorlog is geworden.
Zeeuws nieuws op de pagi
na's 2 en 5.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1 en 3.
Radio en tv op pagina 7.
Sport op de pagina's 9; 10,
11,12,13 en 14.
Op korte termijn zal er daarom
niets ingrijpends in Jordanië verande
ren. Op iets langere termijn is men
daar in Israël niet gerust op. Ook de
uitbreiding van het Syrische front
naar Jordanië is een delicaat punt. Uit
strategisch oogpunt is het ideaal voor
Syrië in geval van oorlog vrije door
tocht via Jordanië te krijgen (hetzelf
de geldt uiteraard voor Israël, maar
koning Hoessein heeft ook de erva
ring, dat het gemakkelijker, is vreemde
troepen toe te laten dan ze er uit te
krijgen.
CAIRO De conerentie van
nisters van Egypte, Syrië, Jorda
nië en de Palestijnse Bevrijdings
organisatie zette zaterdagochtend
de vrijdag begonnen besprekingen
voort om de politiek van de deel
nemers met elkaar in overeen
stemming te brengen.
De overige leden zijn een vakbonds-
functïonaris, de president van de uni
versiteit van Virginia en een topfunc
tionaris van de Allied Chemical Cor
poration. Zij hehben de opdracht bin
nen drie maanden hun rapport in te
dienen en aanbevelingen te doen.
Onafhankelijk van deze presidentië
le commissie zijn al ettelijke moties
in het Congres ingediend voor een
afzonderlijk onderzoek. Senator Ho
ward Baker, die zich als lid van de
Watergate-commissie vooral concen
treerde op de mogelijkheid dat de
CIA betrokken was bij de Watergate-
inbraak en bij de activiteiten van
Nixons kraakploeg, heeft ook een
nieuw onderzoek gelast Baker zei dat
hij en zijn staf tot de conclusie waren
gekomen dat de Watergate-affaire
„stonk van CIA-operaties".
Het is niet de eerste keer dat de
CIA wordt onderworpen aan een on
derzoek door een presidentiële com
missie. Hetzelfde gebeurde in 1967,
nadat bekend werd dat de inlichtin
gendienst een aantal studentenorgani
saties, vakbonden en filantropische or
ganisaties had geïnfiltreerd. Die com
missie werd toen geleid door ex-minis
ter van justitie Nicholas de Katzen-
bach, die verleden jaar een oproep
deed om een eind te maken aan alle
ondergrondse operaties van de CIA.
Net zoals met de beramingen van
de vorige presidentiële commissies
het geval was, Jfoals het rapport over
de aanslag op president Kennedy en
de studie over het geweld en de
misdaad in de Verenigde Staten, ver
dween ook het vorige CIA-rapport in
de archieven van het Library of Con
gres, zonder dat er concrete stappen
werden ondernomen. Deze in Amerika
als „blauw lint" (blue ribbon) bekend
staande commissies hebben dan ook
vaak meer de functie om bij het
Amerikaanse volk de indruk te wek
ken dat de desbetreffende kwestie tot
de bodem toe is uitgezocht, zonder
dat zij in de praktijk echter ingrijpen
de veranderingen ten gevolge heb
ben.
Minister Henry Kissinger, die zowel
met president Ford gesprekken voer
de als met de uit Perzië teruggeroe
pen ambassadeur Richard Helms, die
tijdens de gewraakte periode de lei
ding had van de CIA: heeft inmiddels
gezegd dat hij geen aanleiding ziet
Helms uit de buitenlandse dienst te
ontslaan. Helms heeft voor het Con
gres tijdens de Watergate-verhoren
ontkend dat de inlichtingendienst be
trokken was bij spionage in de
VS.
Een andere tegenstrijdigheid was
dat een van de leden van Nixons
privé-kraakploeg onder ede verklaarde
dat Helms had deelgenomen aan
cussies op het Witte Huis over de
activiteiten van de krakers. Ook dit
heeft Helms, zelfs onder ede, tegenge
sproken.
Later deze weck wordt de bekend
making verwacht van het voorlopige
rapport dat de huidige directeur
de CIA, William Colby, op verzoek
van president Ford opstelde Witte
Huis-kringen meldden echter dat het
rapport, behalve onleesbaar, ook niets
toe te voegen heeft aan wat de New
York Times in een reeks onthullende
artikelen publiceerde en dat het duide
lijk niet verder wilde gaan dan de
bekende feiten.
PORTUGESE
VERKIEZINGEN
LISSABON (AFP) De Portugese
minister van binnenlandse zaken, Cos
ta Bras, heeft op een persconferentie
in Lissabon laten wetén dat de verkie
zingen voor de grondwetgevende ver
gadering die in maart zouden worden
gehouden, vermoedelijk zullen worden
uitgesteld tot april.
De reden daartoe is de registratie van
de kiezers die langere tijd in beslag
neemt dan voorzaen was.
BELFAST (UPI) Vierhonderd art
sen van de Britse nationale gezond
heidsdienst in de Noordierse hoofd
stad Belfast hebben besloten zich aan
te sluiten bij de langzaam-aan-actie
van 11.000 artsen van de dienst
Engeland, die donderdag begon.
De actie naar de letter van het con
tract begint vandaag. Met hun actie
willen de artsen van de nationale
gezondheidsdienst voor elk uur dat ze
langer dan de officiële 38 per week te
werken, 50 gulden extra fdwingen.
HOBART, AUSTRALIË De bouwd. waardoor delen van at
vrachtboot Lake Illawarra voer ie- brug in de rivier de Derwent
gen een pijler van de Tasmanbrug stortten. Er vielen auto's in 'net
in Hobarl, tien jaar geleden ge-
i op de vrachtboot, die in
brand vloog en zonk. Het aantal
slachtofjers is nog onzeker Hier
zitten leden van de deels geredde
bemanning in een ambukaicetva-
HOBART (DPA) Vermoedelijk zijn ongeveer 20 mensen omgekomen doordat zondag een tank-
boot tegen een pijler van de Tasmanbrug in Hobart (op het Australische eiland Tasmanië) voer.
Twee stukken van elk honderd meter van de brug stortten in de rivier de Derwent. Een auto viel
in het water, een tweede op de tankboot, waar brand uitbrak. De tankboot is kort na de aanvaring
gezonken. Er was een bemanning van 42 aan boord.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Binnen de Is
raëlische regering zijn menings
verschillen gerezen over de tac
tiek die Israël in de nabije toe
komst moet voeren hij het Vre
desoverleg met de Arabische bu
ren. Het gaat om een conflict
tussen minister van buitenland
se zaken Allon en minister van
defensie Peres.
Allon staat op het standpunt dat
Israël al het mogelijke moet. doen om
tot een nieuwe interim-regeling te ko
men met Egypte, zelfs al zou Israël
daarbij weinig of geen concessies van
Egypte los krijgen, Israël zou dan 'een
oorlog in ieder geval kunnen uitstel
len, en verder Amerika te vriend kun
nen houden.
Peres staat op het standpunt dat
het zinloos is om eenzijdige conces
sies te doen aan Egypte. Militair-
strategisch zou Israël er zeer op ach
teruitgaan als het de strategische Mit-
le- en Jidi-passen in de Sinai zou
moeten opgeven. De nieuwe verdedi
gingslijn zou aanzienlijk langer en
daardoor moeilijker te verdedigen
zijn. Het zou bovendien met zich
meebrengen dat Israël nog meer re
servisten zou moeten oproepen dan
nu reeds het geval is.
Daarom, zo zegt Peres, is het beter
om nu op Genève aan te sturen. Niet
dat hij daar veel heil van verwacht,
want de aanwezigheid van de Pales
tijnse-bevrijdingsorganisatie zal daar
een onoverkomelijk struikelblok
zijn:
De houding van Rabin, die nog
onduidelijk is, zal beslissend zijn voor
het mandaat dat Allon krijgt als hij
op 8 januari naar Washington gaat
om verder met Kissinger te praten
over onderhandelingen met Egypte
buiten Genève om. Het meest waar
schijnlijk is dat ook Rabin geen breuk
met Amerika wil riskeren, en daarom
voor Kissinger zal kiezen. De yraag is
dan of Peres zover zal gaad 'dat hij
ontslag zal nemen, omdat naar zijn
zeggen het opgeven van de olievelden
en Aboe Rodeis en de passen in de
Sinai militair pure waanzin is.
BRITSE
PADVINDERS
ONTWAPEND
LONDEN APP) De ca. 500.000
Britse padvinders zullen het moe
ten stellen zonder een van de be
langrijkste onderdelen van hun
uitrusting als mannen van het bos.
De politie acht het padvindersmes
een te gevaarlijk wapen als het in
verkeerde handen komt. Voor het
eerst sedert de oprichting van de
padvindersbeweging zullen de vol
gelingen van Baden Powell in
Groot-Brittannië er nu op uit moe
ten trekken zonder het bekende
padvindersmes.
DOOR VOORZITTER HOOFDBESTUUR, B. KNIJFF, TIJDENS PLECHTIGHEID ZATERDAG IN BOTENHUIS ZEEVAARTSCHOOL
JONGSTE KORPS
VAN NEDERLAND
VLISSINGEN Het Zeeuws zeeca
dettenkorps 'Scheldemond' is zater
dagmiddag officieel in dienst gesteld.
Dat deed mr. dr. B. Knijff uit Rotter
dam, voorzitter van he hoofdbestuur
van' het zeecadettenkorps Nederland,
tijdens een bijeenkomst in het boten
huis van de De Ruyter-zeevaartschool
te Vlissingen.
De plechtigheid werd bijgewoond door
onder anderen de commandant van
het Zeeuwse zeecadettenkorps, de heer
P. Scholen, de beide korpsofficieren
J. van Ackeren en M. C. M. Rievers.
leden van het oprichtingscomitéé en
bestuursleden.
In zijn welkomstwoord ging de heer
D, Vis, eerste officier van de Koninklij
ke Marine te Vlissingen, wat nader in
op het ontstaan en de doelstelling van
het zeecadettenkorps. Daaruit bleek
onder meer dat er sinds 1949 in Neder
land zeecadettenkorpsen zijn; de oud
ste korpsen hebben al een 25-jarig ju
bileum achter de rug. Het jongste
korps was tot nu toe Den Helder. De
doelstelling: belangstelling wekken
voor het zeewezen bij de Nederlandse
jeugd. Dat kan langs verschillende we
gen worden verwezenlijkt, met lezin
gen, zeilen, roeien enzovoorts. De
grootste manifestatie is het jaarlijkse
zomerkamp, waarhij dan alle korpsen
aanwezig zijn.
De laatste jaren werd het zomerkamp
steeds gehouden in Zeeland, in Vlis
singen en op het Veerse Meer. In die
dagen gingen er stemmen op om ook
een dergelijk korps in Zeeland op te
richten. Het was toch wel een beetje
te gek dat in een zeevarende provincie
als Zeeland, met Vlissingen als tweede
marinehaven van Nederland, niet eens
een zeecadettenkorps viel te bekennen,
zo vond men. Initiatiefnemers D. Vis
en G. Brouwer, directeur van de Vlis-
singse zeevaartschool, brachten een
oprichtingscomité bij elkaar waarin
zitting hadden directeuren van ver
schillende instanties en burgemeesters
van. een aantal gemeenten. Op 30 de
cember 1974 is de stichtingsacte ge
passeerd.
Het korps 'Scheldemond'. het tiende
zeecadettenkorps in Nederland nu, be
staande uit ongeveer 25 jongeren,
meest middelbare "scholieren, heeft
voorlopig dé beschikking gekregen
over het botenhuis en de boten van de
De Ruyterschool aan het Kanaal door
Walcheren bij Vlissingen. De adspiran-
ten krijgen een opleiding van 3 maan
den in scheepstermen en splitsen en
knopen, waarna ze worden geïnstal
leerd als zeecadet, derde klas.
Levend korps
„Jullie moeten het. korps maken tot
een levend korps", sprak de heer Vis
de adspirant-zeecadetten toe. Vervol
gens sprak hij veel dankwoorden aan
diegenen die steun hebben verleend
(Zie slot pagina 2 kolom 4)
Zondagavond laat waren vijf dode zee
lieden van de tankboot uit de rivier
opgevist en werden nog 1.2 a 13 men
sen vermist. Dertig zeelieden konden
worden gered. De pas tien jaar oude
Tasmanbrug verbindt met haar 1200
meter lengte het oostelijke deel van
Hobart met de rest van de Tasmaanse
hoofdstad.
MEVROUW VAN
VEENENDAAL
NIET IN
HOGER BEROEP
BEEK EN DONK Mevrouw Van
Veenendaal, Tweede-Kamerlid voor
DS'70, zal geen hoger beroep aanteke
nen tegen de uitspraak in een kort
geding van de president van de arron
dissementsrechtbank te Den Bosch.
Het vonnis luidde dat ze haar beschul
digingen van de Eïndhovense toneel
groep Proloog moet staken omdat
deze voldoende bewijsgrond missen.
Mevrouw Van Veenendaal wide haar
beslissing zondagavond niet verder
toelichten.
Het Tweede-Kamerlid heeft in een
artikel in het dagblad De Telegraaf op
3 december verklaard dat Proloog
zich schuldig maakt aan onoirbare
praktijken. Zo zou de toneelgroep een
rode mantelorganisatie zijn die zich
bedient van diefstal, afluisteren, spio
nage en fraude. De twee korte gedin
gen die vervolgens door Proloog wer
den aangespannen tegen zowel de Te
legraaf als mevrouw Van Veenendaal
zuiverden de toneelgroep van deze
blaam. Proloog overweegt nu tegen
mevrouw Van Veenendaal via een bo
demprocedure een eis tot schadever
goeding in te dienen. De toneelgroep
zegt door de actie van mevrouw Van
Veenendaal veel minder voorstellingen
verkocht te hebben.
ANGOLESE
BEVRIJDINGS
BEWEGINGEN
EENS
MOMBASA (RTR) De drie Angole
se bevrijdingsbewegingen zijn het na
drie dagen van besprekingen in de.
Keniase hoofdstad Mombasa eens ge-
worden over een gezamenlijk pro
gramma waarmee zij naar de onaf
hankelijkheidsonderhandelingen met
Portugal zullen gan die 10 januari
beginnen.
De Volksbeweging voor de Bevrijding
van Angola (mpla). het Nationaal
Front voor de Bevrijding van Angola
(fnla) en de Nationale Unie voor de
Totale Bevrijding van Angola (unita)
maakten zondag bekend dat zij tot
het verlangde verenigde front waren
gekomen., In een verklaring zeggen zij
onder méér dat Cabinda, de olierijke
enclave in Noord-Angola 'een integraal
en onvervreemdbaar deel van Angola
uitmaakt. Tot het gezamenlijke pro
gramma behoren kwesties die betrek
king hebben met de vorming van een
overgangsregering, de strijdkrachten
en de "vorming en installatie van
toekomstige instellingen.' Voorts
wordt bezorgdheid geuit over de ver
slechtering van de economische situa
tie en wordt" Portugal verzocht maat
regelen te nemen ter bescherming van
de belangen van de arbeiders.