PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT PZC KLACHTEN LIBANON EN ISRAËL BIJ VN Zes woonwagencentra in Midden- en Noord-Zeeland 1 oktober niet klaar UITLATING OVER ACTIE TEGEN OLIELANDEN OOK VISIE FORD" VS: „Hanoi schendt vredesverdrag" de krant van zeeland BESTENDIG WEEKEINDE Mei president aan tafel pagina 3 218e jaargang - no. 3 Zaterdag 4 januari 1975 KOUDEGOLF IN ZUID-ITALIË BARI Ook in Zuicl-Europa is het weer danig in de roar. In het door gaans zo zonnige en warme zuiden van Italië heerst momenteel een koude golf die hevige sneeuwval met zich meebrengt. Op de foto helpen politiemannen bij liet in veiligheid brengen van een kudde schapen, die in deze barre omstandigheden geen voedsel meer kon- ARTILLERIEDUEL NA NIEUWE AANVALLEN VAN ISRAËLI'S OP LIBANEES GRONDGEBIED NEW YORK, BEIROET (DPA, AFP, AP, UPI) Zowel Libanon als Israël hebben vrijdag bij de VN klachten ingediend na de schermutselingen van de laatste dagen aan de Libanees-Israëlische grens. Vrijdag werden evenals donderdag artillerieduels uitgevochten tussen beide landen. Israël maakte melding van een slachtoffer: een 23-jarige sergeant sneuvelde en vier militairen werden gev/ond. Libanon diende vrijdag een klacht in bij de Veiligheidsraad over 'herhaalde Israëlische agressie' tegen Libanees grondgebied. Beiroet vroeg niet om een spoedbijeenkomst van de raad. Israel beschuldigde in de VN Libanon ervan aanvallen van 'PLO-strijders op Israel' toe te staan. Israël noemt de aanvallen op Libanon, waarbij ver scheidene slachtoffers onder de bur gerbevolking zijn gevallen 'maatrege len om zijn inwoners en bezoekers tegen moordaanslagen van Palestijnen te beschermen'. De Libanese artillerie opende vrijdag het vuur, nadat een Israëlische patrouille op Libanees grondgebied was doorgedrongen. Dat gebeurde bij de Libanese stad Majidij- eh. Ook beschoot Israëlische artillerie Libanees gebied tussen deze stad en de stad Deirjat. Sinds woensdag zijn de Iraéli's minstens drie keer de Liba nese grens overgestoken om een aan tal dorpen aan te vallen. Daarbij zou den vijf personen zijn gedood, onder wie een soldaat, en dertien huizen zijn vernield. Libanon heeft de VN er op gewezen dat het zelf de kracht mist om aan de KISSINGER ZAAIT VERWARRING IN WASHINGTON: 99 (Van onze weerkundige medewer ker) Dit eerste weekeinde van 1975 zal worden beheerst door een hogedrukgebied, zoals de laatste drie maanden niet is voorgeko men. Het zwaartepunt blijft zuid westelijk van ons land liggen waardoor de luchtaanvoer ook westelijk blijft. Meer dan tempe raturen rond. het vriespunt in de nacht is er aan afkoeling niet te verwachten. Zaterdag en ook zon dag lean het op de meeste plaat sen overwegend droog zijn met slechts enkele opklaringen. De plaatselijk in de nacht gevormde mist lost in de ochtend vrij moei lijk op. In de Alpen boven 1500 meter is het fraai wintersportweer. In de meeste Duitse bergen is ech ter vrijwel geen sneeuw meer aanwezig. Januari is nog niet voornemens een gevoelige afkoe ling te brengen. De temperaturen zullen in ieder geval deze eerste week ruim boven normaal liggen. En niet alleen in onze omgeving, maar ook in Noord-Europa, waar evenmin iets van fikse winterkou is te bekennen. Nieuws uit Zeeland op pagina's 2,4,5,7 en 18. Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1, 3 en 9. Sport op de pagina's 18 en 19. Radio en t.v. op pagina 20. Financieel nieuws op pagina 21. En in de zaterdagkrant Pag. 13 Voor onze dorpsenserie was Jan Jansen in Bres- kens en sprak er mei en kele Bressiaanders over het wel en wee in hun dorp. Pag. 14 Op Vlieland staat een op de zes huizen de helft van het jaar leeg: Pag. 15 Letterkundige kroniek van Hans Warren: Ne derlanders voltooien in 1975 het wereldvoedsel- rapport voor de Club van Rome. Pag. 17 Poppraet; (Van onze correspondent) WASHINGTON Henry Kissingers uitspraak, dat een militaire ingreep in de Arabische olielanden mogelijk zou zijn wanneer de westerse economie fataal bedreigd wordt, heeft in Washington verwar ring gecreëerd. Het Witte Huis verklaarde, dat het niet van te voren op de hoogte was gesteld van wat Kissinger zou gaan zeggen, maar Kissinger zelf beriep zich erop, dat hij alleen maar de visie van president Ford had weergegeven. 'Israëlische terreuracties' binnen zijn grenzen een halt toe te roepen. Bomaanslagen In de Syrische hoofdstad Damascus zijn vrijdag bomaanslagen gepleegd op de ambassades van Egypte en Jordanië, zo is in politieke kringen AOW IN APRIL OMHOOG (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De regering is va plan de aow met ingang van 1 april met 2 pet te verhogen. Deze extra verhoging wordt voorgesteld om de aow'ers mee te laten gaan met de loontrekkers, die op die datum het voordeel krijgen van de belastingver laging. De ministerraad heeft vrijdag de SER over de aow-verhoging om advies gevraagd. Jongen raakt hand kwijt door vuurwerk ROTTERDAM (.ANP) De 15-jarige Hans Trouwborst uit Rotterdam is vrijdagmiddag ernstig gewond geraakt doordat een hoeveelheid vuurwerk ontplofte. Het ongeluk gebeurde in een garage aan de Adriaen van der Doeslaan in de Maasstad, waar de jongen wel eens hielp. Ontsnapt aan de aandacht van het garagepersoneel stopte Hans een aan tal rotjes in een ijzeren pijp en sloeg deze aan weerskanten dicht. Door nog onbekende oorzaak ontplofte de pijp, waarbij de rechterhand van de jongen werd afgerukt. Ron Nessen, president Ford's pers chef, zei dat Ford Kissingers opmer king zag als een hypothetisch ant woord op een hypothetische vraagstel ling. Hij weigerde er verder op dn te gaan. Minister Kissinger verklaarde tegen over over verslaggevers echter dat hij geen 'belangrijke verklaringen de bui tenlandse politiek betreffende" afleg de, die niet het gezichtspunt van de president weergaven. Kissinger scheen met deze toelichting nog eens te wil len benadrukken, dat zijn uitspraak allerminst een hypothetisch antwoord was, maar gezien moest worden als DEN UYL LAAKT UITLATINGEN VAN KISSINGER (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Premier Den Uyl vindt dat de uitlatingen van de Ameri kaanse minister van buitenlandse za ken, Kissinger, over een in uiterste noodzaak militaire aanval op Ara bische olievelden „weinig zinvolle spe culaties" zijn. Den Uyl verklaarde vrijdag op zijn wekelijkse persconferentie in Den Haag dat bij een eventueel conflict de oplossing niet via de confrontatie ge vonden moet worden. „Men moet el kaar vinden langs de weg van de overeenstemming", aldus Den Dyl, die daarbij speciaal wees op de artikelen van het internationale energiepro- gramma. een serieuze en bewust gemaakte klarii. j- Wel legde Kissinger er nog eens de nadruk op, dat dit „militaire ingrij pen" in het oliegebied van het Midden- Oosten alleen zou plaatsvinden on der „de ernstigste omstandighe den". Wat nu ook blijkbaar geïnterpre teerd moet worden als de officiële positie van president Ford zijn Kissin gers nogal krasse verwijten aan West Europa, die hij in hetzelfde vraagge sprek met het weekblad „Business Week" deed. Hij betichtte West-Euro pa daarin van een gebrek aan samen werking om een gemeenschappelijk beleid ten aanzien van het Midden- Oosten te ontwikkelen. Deze landen (West-Europa) „zijn systematisch tegen iedere krachtige aanpak van het probleem van het Midden-Oosten door de Verenigde Sta ten, zei Kissinger. „Als wij militaire stappen hadden ondernomen, dan zou den we zeer krachtdadige oppositie (van Westeuropese landen) hebben ontmoet". Kissinger was in het vraaggesprek van mening, dat deze vijandige hou ding van West-Europa toe te schrijven is aan het feit, dat West-Europa „aan een geweldig minderwaardigheidsge voel lijdt. Zij realiseren zich dat hun veiligheid afhangt van de Verenigde Staten, dat hun economisch welzijn afhangt van de Verenigde Staten, en zij weten dat wij in wezen doen wat juist is. Daarom produceert dit gevoel van onmacht, het onvermogen om voor zichzelf te doen waarvan zij (Zie slot pagina 3 kolom 1 WASHINGTON WIE NIEUWE ONDERHANDELINGEN WASHINGTON (DPA, UPI) I De Verenigde Staten hebben vrij-j dag met nadruk Noord-Vietnam' opgeroepen naar de onderhande lingstafel terug te keren en Ha noi schending van de Parijse vre desovereenkomst van 1973 ver weten. Woordvoerder Robert Anderson van het ministerie van buitenlandse zaken zei dat het huidige offensief van de Vietcong en Noord-Vietnam 'de sterkste eccalatie in de strijd sedert de ondertekening van Parijse overeenkomst betekent en dat de verliezen tot het peil van voor de overeenkomst zijn gestegen'. Hij noemde dit in lijnrechte tegen spraak met de "bewering van Hanoi dat het de V,S. en Zuid-Vietnam zijn, die de overeenkomst schenden en de vrede in de weg staan'. In twee door de Zuïdvietnamese rege ringstroepen beheerste steden woeden zware gevechten. Vietcongtroepen doen pogingen deze bolwerken te ver overen, zo is vrijdag in Saigon bekend gemaakt. Het gaat om Phuoc Binh, de belegerde hoofdstad van de provincie Phuoc Long en Hoai Due, in de provincie Binh Tuy. In Phuoc Binh worden straatgevech ten geleverd. Onder dekking van tanks braken Vietcongtroepen donderdag door de laatste verdedigingsgordel van de stad. Ook in Hoai Due is de Vietcong erin geslaagd de stad binnen te dringen. Phuoc Binh ligt 106 kilometer ten hoorden van Saigon. De stad is de enige die de regeringstroepen in de provincie in handen hadden. Als de Vietcong erin slaagt Phuoc Binh te veroveren betekent dit dat zij voor het eerst een provinciale hoofdstad in hun bezit hebben en de gehele provincie beheersen. meegedeeld. Minstens vi< buiten de ambassadegebouwen, die leeg waren, liepen lichte verwondin gen op door rondvliegend glas. In de ambassadegebouwen werd slechts ma teriele schade aangericht. De aanslagen vallen samen met de opening in Cairo van de conferentie van Egypte, Syrië, Jordanië en de Palestijnse bevrijdingsorganisatie voor politieke coördinatie. Het is ech ter niet bekend of de aanslagen hier iets mee ie maken hebben. Kissingers dialoog H" UDA DREIGT BELFAST (AFP. UPI) De Noord- ierse protestantse extremistische orga nisatie Ulster Defense Association heeft Engeland vrijdag gewaarschuwd dat als het in Noord-Ierland een 'poli tiek van retireren' blijft nastreven, het geweld zal toenemen 'op een nooit beleefde schaal'. JONGETJE ERNSTIG GEWOND DOOR ONTPLOFFEND OLIEVAT DEN HAAG (ANP) De 12-jarige Eric Jan Korbee uit Den Haag is vrij dagmiddag ernstig gewond geraakt toen een olievat dat hij en zijn vriend jes op een vuurtje op het strand van Scheveningen hadden gerold ontplof te. Het jongetje werd geraakt door een steekvlam. Met ernstige brandwonden aan gezicht, beide armen en benen en rug werd de jongen opgenomen in het Juliana Kinderziekenhuis in de residen tie. Zijn toestand is zeer ernstig. MINISTERS VLIEGEN KLEINER GRONINGEN De Rijkslucht vaartschool op Eelde begint zich meer en meer tot een soort rege- ringsvliegdienstje te ontwikkelen. De afgelopen maand zijn zeker tien vluchten gemaakt met be windslieden en andere hoge ge zagsdragers als passagiers. Vrijdag waren er zelfs twee Cess na's Citations tegelijkertijd voor Den Uyl en zijn ploegmakkers op pad. De premier zelf werd van zijn vakantieadres in Grenoble gehaald, terwijl minister Van der Stoel naar Parijs werd gebracht om daar het vliegtuig naar Pe king te nemen. Werd tot voor kort voor dit soort vluchten doorgaans gebruik gemaakt van de regerings-Fel- lowship tegenwoordig wordt er meer en meer gevlogen met de kleinere en veel goedkopere Cita tion van de RLS. „De Fellowship kost gauw een paar duizend gul den per uur, wij doen het voor 1200 gulden", zegt RLS-directeur W. Lekay. .He regering let blijk baar op de kleintjes". De hoge passagiers derven nau welijks aan comfort. De Citation is ook een tweemotorig straal vliegtuig, dat bovendien in snel heid weinig voor de Fokker on derdoet. Het toestel is alleen veel kleiner. Er kunnen maar vijf pas sagiers in, terwijl de Fokker voor zo'n tachtig tot honderd man is gebouwd. BEZWAREN REIMERSWAAL EN VALKENISSE TEGEN FINANCIËLE OVERGANGSREGELING H. CORNELISSE: „DAT IS NIET TE VERKOPEN" GOES Het ziet er niet naar uit dat per 1 oktober van dit jaar de zes woonwagencentra in Midden- en Noord-Zeeland zullen voldoen aan de eisen, die met ingang van die datum aan dergelijke centra worden ge steld. Burgemeester mr. F. G. A. Huber van Goes verwacht ver schillende moeilijkheden bij de verwezenlijking van de aanpas singsplannen voor de centra. Die problemen zullen dan met name draaien rond de grondwerving, door de verschillende gemeen ten. Wanneer de woonwagencentra op 1 oktober niet aan de eisen voldoen, blijft het voor de woonwagenbewo ners mogelijk ook op andere plaatsen, buiten de zes woonwagencentra om, een standplaats te betrekken. De kos ten, die de desbetreffende gemeenten dan moeten maken, kunnen niet wor den verhaald bij bijvoorbeeld de ge meenschappelijke regeling 'Woonwa gencentrum Midden- en Noord-Zee land." Met name dat punt was vrijdagoch tend, tijdens een bijeenkomst van het algemeen bestuur van het 'woonwa gencentrum', in de Korenbeurs in Goes, oorzaak van een flinke discus sie. Met name de vertegenwoordigers van Reimerswaal (H. Cornelissen) en Valkenisse (S. Franoke) hadden hier tegen ernstige heezwaren. De heer Francke: „Wij betalen mee in de ge meenschappelijke regeling; dan moet het ook mogelijk zijn om de woonwa genbewoners te verwijzen naar de woonwagencentra, die via die regeling worden opgezet En de heer Cornelissen merkte op. „Dit is natuurlijk nooit aan een ge meenteraad te verkopen. Wanneer wij woonwagenbewoners krijgen, moeten wij voor de kosten opdraaien. We kunnen die kosten echter niet verha len op de gemeenschappelijke rege ling, hoewel we daaraan wel onze bijdrage leveren. Dan kan het voor een gemeente nogal erg duur wor den Voorzitter Huber wees er op, in een reactie, op dat het juridisch onmoge lijk is om de woonwagenbewoners naar een van de zes woonwagencentra te sturen, wanneer zo'n centrum nog niet aan de eisen voldoet. Hij merkte wel op dat het hier gaat om een overgangsfase. Voor de heren Corne lissen en Francke was een en ander echter aanleiding genoeg om tegen begrotingspost te stemmen, waarin wordt uitgegaan van een afdracht van ongeveer 52 cent per inwoner van de gemeenten aan de gemeenschappelijke regeling. De beide vertegenwoordigers kregen overigens geen steun van ande re afgevaardigden van gemeente. Wanneer alles volgens de nu bestaan de plannen verloopt krijgt Vlissingen een woonwagencentrum met voorzie ningen voor twintig standplaatsen; Middelburg voor tien; Goes voor ne gentien, Zierikzee voor tien en Brui- nisse en Tholen ieder voor vijf stand plaatsen. Over de plaats waar de verschillende centra in de gemeenten worden gevestigd, is nog weinig duide lijkheid. Verschillende gemeenten, waaronder Goes, hebben een plaats aangewezen: andere gemeenten, zoals Bruinisse zijn nog op zoek naar een geschikte plaats. Nieuwe opstelling Overigens geeft met name de situatie rondom het woonwagencentrum in Bruinisse verschillende problemen- Omdat het aanvankelijke centrum door een overstroming onbruikbaar werd, moesten de woonwagenbewo ners elders op Schouwen-Duiveland worden ondergebracht- Uiteindelijk werd in de gemeente Westerschouwen een noodvoorziening getroffen. Maar Westerschouwen heeft intussen wel een beroep op het "Woonwagencen- trum Midden- en Noord-Zeeland ge daan om de kosten van die voorzie ningen te kunnen verhalen. Vrijdag werd besloten dat -Bruinisse, ais aan gewezen gemeente voor een woonwa gencentrum, de kosten aan Wester schouwen zal vergoeden. Bruinisse kan dat bedrag dan weer declareren bij het "Woonwagencentrum Het algemeen bestuur ging vrijda gochtend akkoord met de nieuwe op stelling ran de ontwerp-regeling. Be sloten werd dat het nieuwe dagelijks j bestuur zal bestaan uit een vertegen- j woordigers van de zes gemeenten, waar een woonwagencentrum is ge- vesligd én één vertegenwoordiger ran de deelnemende gemeenten, waar geen woonwagencentrum is gevestigd. Bovendien kiezen de vertegenwoordi gers van de woonwagenbewoners ie mand uit hun midden, die als advi seur aan het dagelijks bestuur wordt toegevoegd. In het algemeen bestuur worden naast de gemeentelijke verte genwoordigers ook een aantal verte genwoordigers van de woonwagenbe woners opgenomen. fiantlijn ;nry Kissinger heeft In een vraaggesprek laten weten dat een militaire actie van de Verenigde Sta- ien tegen de olieproduceren- A de landen in het Midden-Ooa- ten niet bij voorbaat behoeft te worden uitgesloten. Wel gaat hij er van uit dat tot een dergelijke maat regel pas in een 'zeer ernstige situatie' zou mogen worden besloten: de gevol gen zouden namelijk 'zeer gevaarlijk' kunnen wezen. Dat klinkt alsof de da gen van Foster Dulles zijn terugge keerd: deze minister uit de periode- Elsenhower voerde immers de omstre den politiek van "brinkmanship', van 'waaghalzerij', waarbij de vrees voor een derde wereldoorlog als instrument van buitenlands beleid werd gehan teerd. Kissinger doet het evenwel sys tematischer, wetenschappelijker zo men wil. Van Dulles had men name lijk de indruk dat hij deze politiek van 'brinkmanship' improviseerde. In dit verband maakte eens een Engelse minister van buitenlandse zaken de op merking dat Dulles de 'opvallende, maar toch we) betreurenswaardige gewoonte' had om 's morgens het juis te te zeggen maar 's middags het ver keerde te doen. Kissinger daarentegen werkt met weloverwogen schema's, met modellen. Toen hij nog professor was in Har vard hield hij zich al bezig met wat wel is genoemd 'de diploma tie van 'net geweld': het systematisch gebruik van het element 'dreiging' in de buitenlandse politiek. Kissinger toonde zich een voorstander van deze diplomatie; men moet binnen ze kere grenzen durven manipuleren met risico's met als uiteindelijk doel dat de tegenstander er rekening mee houdt. Als de Verenigde Staten alleen maar vriendelijke gezichten trekken jegens de olieproducerende landen, kan het effect zijn dat men aan die kant probeert Amerika in de wurg greep te krijgen. Af en toe lijkt het daar op: zij gebruiken de olieproduk- tie en de olieprijzen als een belangrijk element in hun buitenlands beleid. Het is duidelijk dat Kis singer met zijn in terview een ant woord op deze poli tiek heeft willen geven: tegenover de diplomatie van ae olie-dreigementen stelde hij de diplomatie van het mili taire dreigement. Kissingers schema is gebaseerd op het 'doordenken van het ondenkbare', met als uiterste conse quentie de totale nucleaire oorlog. Voor het zover is moeten echter alle andere mogelijkheden worden gepro beerd en gebruikt, juist om die uiter ste consequentie te kunnen voorko men. En elke mogelijke tussenfase dient grondig te worden geanalyseerd, zodat alle gevaren en kansen goed kunnen worden overwogen. Voor de oliecrisis is in deze zin in de Verenigde Staten al een bij drage geleverd. De hoogleraar Ro bert W. Tucker van de John Hopkins universiteit heeft namelijk in een uit voerige beschouwing alle pro's en con tra's van een Amerikaanse militaire interventie rond de Perzische golf ge analyseerd, een artikel dat officieel nog moet verschijnen in het januari nummer van het blad Commentary. Het heeft echter in de Amerikaanse pers een grote voorpubliciteit gekre gen en dat weer leidde er toe dat het onderwerp in het middelpunt van de belangstelling kwam te staan. Tucker is een van de politicologen uit de zelfde school als Kissinger, een hoog leraar die de Tealpolitik' vroeger in de kanselarijen bedreven een we tenschappelijke basis wil geven. Hij betoogt dat er in dit geval sprake is van een internationale crisis, waarbij de meest vitale belangen van het land aan de orde zijn. In dergelijke situ aties is het gebruik van militaire macht een mogelijkheid, die overwo gen kan en moet worden. Daarbij die nen alle facetten aan de orde te ko men: de praktische militaire kanten behoren te worden bestudeerd, de neven-effecten dienen in de beschou wing te worden betrokken alsook de politiek op langere termijn. De Vere nigde Staten zouden bijvoorbeeld niet langer meer mogen toestaan dat de oliemaatschappijen exorbitante win sten behalen en de producerende lan den zou een redelijke vergoeding moe ten worden gegarandeerd Tucker gaat kennelijk uit van nogal vriendelijke za- kenmethoden bij de Amerikanen: on danks zijn nuchtere analyse houdt hij zijn landgenoten blijkbaar voor idealisten. Zijn betoog heeft in Ame rika al veel kritiek opgeroepen. Zo is er van diverse kanten op gewezen dat het in feite niet om een tijdelijke oliecrisis gaat, maar om een toene mend gebrek aan energie. Daarmee re kening te houden is veel meer een 'realpolitik' dan Tucker aangeeft, al dus zijn critici. Niettemin is duidelijk geworden dat tot in de hoogste regionen van Washington de mogelijkheid van militaire in ten-en tie in de beschouwin gen is opgenomen. En dat is op een zo danige wijze uitgesproken dat in feite de olieproducerende landen is meege deeld het niet te gek te maken. Het interview van Kissinger is een zet op het schaakbord, een bepaalde manier om de wereld in het bijzonder de oliesjeiks en ook Rusland mee te delen dat Amerika zo nodig tot het uiterste zal gaan. De politicoloog Schel ling evenals Kissinger afkomstig van Harvard heeft eens betoogd dat de Verenigde Staten voortdurend in informele dialogen zijn gewikkeld, bij voorbeeld via artikelen, interviews, be schouwingen enz. Zij verschijnen wel iswaar in het binnenland, maar zijn in werkelijkheid bestemd voor iegenstan- (Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1975 | | pagina 1