Kamer achter beroepscollege
tegen overheidsbeslissingen
D'66 WIL MEERJARIG
SOCIAAL CONTRACT
Op wachtlijsten
ziekenhuizen rond
40.000 patiënten
Kabinet laat bio-industrie met rust:
industriële landbouw wordt verboden
Vakcentrales:
extra verhoging
minimumloon nodig
Proces horeca
Terschelling
Na kerstreces
kamerdebat over
srrond- en kieswet
Proloog wint
geding tegen
De Telegraaf
Hollandsche Bank
Unie in VS voor
2 min. opgelicht
Mgr. Capucci in
hongerstaking
IN EEG MEESTE ZORGEN OM
WERKLOOSHEID EN INFLATIE
WOENSDAG 18 DECEMBER 1974
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
13
WETSONTWERP MINISTER VAN AGT AANVAARD
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De tweede kamer heeft zich dinsdagmiddag akkoord
verklaard met de instelling van een nieuwe onafhankelijke rechter
jn ons land. Met algemene stemmen verklaarde de kamer zich ak
koord met een wetsontwerp van minister Van Agt van justitie, dat
moet leiden tot de instelling van een college bij de Raad van State,
dat uitspraak moet doen in geschillen over overheidsbeschikkingen.
Hoewel de kamerleden vanaf
voorbereidingsfase van het wetsont
werp sterk voor een vierde rechterlij
ke macht in ons land waren, dreigde
het wetsontwerp van minister Van
Agt, de eindstreep toch niet te halen.
Maandag liet minister Van Agt nog
weten, dat hij zelf het wetsontwerp
terug zou nemen als de kamer al te
veel veranderingen in de tekst zou
aanbrengen. Hij was het er niet
eens, dat ook vreemdelingen onder de
wet vallen, zodat zij zich door een
jOT tijdrovende procedure kunnen
verzetten tegen hun uitwijzing in Ne
derland.
Volgens de nu aangenomen regeling
kunnen alleen vreemdelingen, die
meer dan drie maanden in ons land
legaal verblijven, een beroep doen op
de wet. Minister Va,n Agt zette zich
scherp af tegen het voorstel van Jur-
gens (PPR) om dat voor alle vreem
delingen te laten gelden. Dat zou er
volgens hem toe kunnen leiden, dat
Iemand die illegaal de grens over
komt, zich meteen kan gaan melden
om in beroep te gaan- Tegen de tijd,
dat de beslissing valt, is hij dan al zo
lang in het land, dat uitwijzing eigen
lijk niet meer mogelijk is, vond de
minister. De kamer bracht uiteindelijk
begrip voor zijn standpunt op, vooral
omdat de minister een wetsontwerp
over deze problematiek aankondig
de.
Met alleen de stemmen voor van
WD, D'66, PPR, CPN, PSP en ver
wierp de kamer het VVD/PPR-amen-
dement om alle vreemdelingen be-
pepsmogelijkheid te geven-
Ook op een ander punt won de
minister het van de kamer. Ook daar
voor moest hij dreigen het wetsont
werp terug te trekken. Dat betrof het
amendement van de PvdA'er Franssen
m ook niet-juristen deel uit te laten
maken van de beroepkamer van de
?,ead van State. Uiteindelijk ging de
lamer (en de minister) wel akkoord
met een amendement van mevrouw
luecker (KVP), waarin alle juristen
(niet alleen de strafrechtelijk en ad
ministratief geschoolden) toegelaten
tinnen worden tot de beroepka-
ner.
Nadat het amendement van
MA/PPR om in het geheel geen
tenoemingseisen te stéllen was ver-
sorpen (alleen voor PvdA. D'66, PPR,
CPN, PSP. GPV en RKPN) nam de
amer met algemene stemmen het
imendement van KVP/WD aan.
Voorts verkleinde de kamer de lijst
van beschikkingen, welke niet voor
'«roep vatbaar zijn. Aangenomen wer-
ta: met algemene stemmen het
nendement van CHU/WD, om voor
sfosidiebeschikkingen de beroepsmoge-
IJkheid te openen, en het amende
ment van PvdA-D'66-WB-KVP-ARP-
DS'70-CHU om dezelfde mogelijkheid
te openen voor beschikkingen
grond van het inkomst vergoedingen-
besluit militairen, Met de stemmen
voor van PvdA, VVD, D'66, PPR. CPN
DS'70, PSP en BP het amendement
van D'66 et. VVD, voor het openen
van de beroepsmogelijkheid inzakwe
beschikkingen op grond van de bio
scoopwet.
Juristen
In de nieuwe wet 'die ook door de
eerste kamer goedgekeurd zal moeten
worden voordat ze kan ingaan) zijn
een aantal gevallen genoemd, waarin
beroep bij de Raad van State niet
mogelijk is. Dat is onder meer het
geval bij:
Schorsing van besluiten.
Weigering een besluit te schor
sen,
Beschikkingen waarover een ande
re rechter al een uitspraak heeft ge
daan,
Beschikkingen voortvloeiend uit
het wetboek van strafrecht of van
strafvordering,
Bevorderingen en niet-bevorderin
gen van ambtenaren.
Uitslag van examens,
Beschikkingen, die gegeven worden
op grond van een wettelijk voor-I
schrift inzake belastingen.
De tweede kamer verwierp met
meerderheid van stemmen een motie
van PvdA, D'66 en PPR, om geen
UTRECHT (ANP) De vakcentrales
hebben minister Boersma (sociale za
ken) in een brief meegedeeld, dat vol
gens hen per 1 januari een bijzondere
verhoging van het minumumloon no
dig is met 2 procent.
De minister heeft ov.°.r deze zaak ad
vies gevraagd aan de SER. Dat de vak
centrales hun opvatting niet langs de
de gebruikelijke weg van een SER-ad-
vies kenbaar maken wordt veroorzaakt
door het feit dat de behandeling in de
SER niet meer voor 1 januari mogelijk
is. Daarbij komt. dat de centrale
werkgeversorganisaties op 19 novem
ber al als hun standpunt hekend heb
ben gemaakt, dat er helemaal geen bij
zondere verhoging van het minimum
loon moet komen.
De minister was er in zijn adviesaan
vrage aan de SER van Uitgegaan, dat de
achterstand in het minimumloon die
als gevolg van een aantal factoren is
ontstaan. 1.7 procent bedraagt. Maar
volgens de vakcentrales heeft hij in zijn
becijfering ten onrechte 0,3 procent in
mindering gebracht. Vandaar hun con
clusie. dat het minimumloon op 1 Ja
nuari met 2 procent omhoog moet.
leden van de Raad van State te
benoemen, die commerciële en/of veel
tijd vergende nevenfuncties hebben, i
De tegenstemmende minderheid werd;
gevormd door KVP. VVD. ARP. CHU,
DS.70. SGP. BP en RKPN Met alge-1
mene stemmen sprak de kamer uit
door het aannemen van een motie van J
alle grote en middelgrote fracties)
dat binnen vijf Jaar moet. worden I
nagegaan hoe de "-et-AROB werkt en!
of er geen aanleiding is voor uitbrei
ding van het. aantal voor beroep vat
bare beslissingen.
De nieuwe wet Administratieve Re
geling Overheidsbeslissingen (AROB)
zal nog één keer door de tweede
kamer moeten. Wegens de aanvaar- j
ding van enkele kleine wijzigingen i
was het de minister dinsdag niet
helemaal duidelijk of de wet Juridisch
nog helemaal klopt. Als dit na een
onderzoek op het ministerie het geval
blijkt (e zijn. zal de kamer zich
definitief voor het voorstel van Van
Agt uitspreken.
TERSCHELLING De leden van
reca-Nederland. afdeling Terschelling
willen de gemeente Terschelling een
proces aandoen, omdat zij nu al scha
de ondervinden van het gemeentebe-
sluit het eiland in de zomermaanden
autovrij '.e maken.
Dit heeft het bestuur van de afde
ling dinsdagavond meegedeeld. Ook
willen de leden eik afzonderlijk een
bezwaarschrift indienen bij gedepu
teerde staten van Friesland.
VOORSTEL IN TWEEDE KAMER
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De D '66'er Ny-
pels is van mening dat bij het
begin van iedere kabinetspe
riode een meerjarig sociaal con
tract over de sociaal-economi
sche doelstellingen en het tem
po van uitvoering moet worden
afgesloten. Zo'n contract kan
dan na twee jaar worden bij
gesteld. „Een dergelijke overeen
komst zal voor de deelnemende
op basis van grondig voorberei
de beleidsnota's. De overeen-
HCHTTIJDEN VARIËREN PER SPECIALISME
koms zal voor de deelnemende
organisaties, de werkgeversor
ganisaties, de vakbeweging en
de centrale overheid, een sterk
compromiskarakter dragen", zei
hij dinsdagavond in de tweede
kamer bij de behandeling van de
begroting van sociale zaken.
Nypels meent, dat zo'n meerjarig
contract nodig is, omdat noch de
overheid noch de werknemers noch
de werkgevers afzonderlijke oplossin
gen kunnen forceren.
Vergaderschema tot Pasen
DEN HAAG (ANP) Onmiddellijk na
het kerstreces zal de tweede kamer
zich zetten aan «Ie bespreking, in de
plenaire vergadering van de kamer,
van de nota inzake herziening van
grondwet en kieswet van de regering.
Daartoe is dinsdag besloten.
Voor het debat over deze nota zijn
gereserveerd dinsdag 21 januari, worms
dug 22 januari en donderdag 23 janu.
ari. Ter voorbereiding van dit debat
zijn rreds enkele openbare commissie
vergaderingen gehouden.
De kamer heeft in haar schema voor de'
vergaderingen tot pasen 1975 ge vol
gende ondsrwerpen opgenomen:
begroting milieuhygiëne: woensdag
22 januari, dinsdag 28 januari en
woensdag 29 januari:
wliziging selectieve investeringsre-]
geling: woensdag 29 januari en don
derdag 30 januari;
begroting justitie: dinsdag 4 febru
ari en donderdag 6 februari;
begroting departement erm: dins
dag 11 februari en donderdag 13 fe
bruari;
zelfstandigenaftrek: dinsdag 18 fe
bruari en woensdag 19 februari;
begroting departement verkeer en
waterstaat: donderdag 20 februari
en woensdag 29 februari;
begroting buitenlandse zaken
NAVO-deba'.dinsdag 25 februari
en donderdag 27 februari:
begroting ontwikkelingssamenwer
king: dinsdag 4 maart en donderdag
6 maart:
defensiebegroting. woensdag
maart en dinsdag 11 maart;
begroting departement van finan
ciën: woensdag 12 maart en dinsdag
18 maart;
numerus fixus: donderdag 13 maart
en dinsdag 18 maart.
AMSTERDAM (ANP) -
werkgroep Proloog ui
heeft haar kort geding t
graaf over liet intervic
ZUTPHEN Het water in de JJs
sel heeft een dermate hoog peil
bereikt, dal de brug in Zutphen
om de vijftien minuten voor de
■scheepvaart geopend moet wor
den.
De toneel-
Eindhoven
*n De Tele-1
de tele-
Nypels kwam tot dit voorstel totgraaf met de oud-staatssecretaris van
sociaal-overleg-nieuwe-stijl. zoals hij erm, het kamerlid
ÜTRECHT (ANP) De zieken-
iiuizen hebben in het algemeen
wachtlijsten van 150 tot boven
de 500 personen. Over het hele
land ligt het totaal voor de alge
mene ziekenhuizen waarschijn
lijk rond de 40.000. De wachttij
den variëren sterk per specia
lisme. De Nationale Ziekenhuis-
raad zegt dit in een schriftelijk
I antwoord op vragen van tweede-
iamerleden, die door tijdgebrek
bij de hoorzitting van de kamer
commissie voor volksgezond-
beid over de structuurnota niet
j meer aan de orde konden ko-
men.
Bij de NZR zijn alle 257 algemene
sekenhuizen, 186 psychiatrische zie-
tolhuizen en zwakzinnigeninrichtingen
en 305 verpleeghuizen aangesloten. In
te ziekenim-ichtingen werken meer
ten 200.000 mensen: medische staf
3800, verplegend, verzorgend en op
voedkundig personeel 95.000, parame
disch en medisch hulppersoneel
21500, civiel, technisch en agrarisch
personeel 40.000, administratief en
overig personeel 17.500, plus nog eens
20,000 stagiaires en ongeveer 4000 spe
cialisten die niet in loondienst van de
^richtingen zijn.
In zijn antwoord aan de kamerie-
ten herhaalt de NZR, dat de kwaliteit
ran liet werk in de ziekenhuizen over
te hele linie zal teruglopen, dat het
ickleverzuim onder het personeel zal
toenemen en dat mensen niet tijdig
te huip zullen krijgen waarop zij recht
'ebben, als de kosten in de ziekenhui-
'en tot 1980 tien procent minder mo
ten stijgen dan valt te voorzien.
De staatssecretaris wil teveel in te
wrte tijd, aldus de NZR. De raad
waarschuwt tegen het voortijdig ne-
"fên van eenzijdige, op vermindering
ran de ziekenhuiscapaciteit gerichte
maatregelen. De gezondheidszorg in
'ijl jaar terugdraaien naar een kos-'
tenniveau dat 3 procent van het natio
nal inkomen f 11 miljard) lager
moeten uitkomen dan op grond
ran de ontwikkeling van de laatste
'aren zou mogen worden verwacht, en
ten nog met behoud va,n de kwaliteit,
"ikt de NZR volstrekt onmogelijk.
Een van de vragen tijdens de
aeorzitting was. hoe de NZR, gezien
te noodzaak van kostenbeheersing,
tenkt over de 'ethische' keuze tussen
bijvoorbeeld het opereren van een
hartpartient voor f 100.000 en het
gebruiken van dat geld voor een
schoolarts die 7000 kinderen onder
zijn hoede kan hebben.
De NZR zegt daarover dat, als er
een keuze moet. worden gemaakt, de
regering de belangen van alle sectoren
zal moeten afwegen. Het op de wet
gebaseerde verzekeringssysteem ga
randeert bet recht op verstrekkingen
en de ziekeninrichtingen hebben vol
gens de NZR niet de bevoegdheid om
de patient een noodzakelijke behande
ling te weigeren of om hem daar
onredelijk lang op te laten wachten.
Als de wetgever besluit dat. de gezond
heidszorg niet meer mag kosten dan
een bepaald percentage van het natio
naal inkomen,zal hij tegelijkertijd de
grenzen van het recht op verstrekkin
gen moeten aangeven, meent de
raad.
Overigens doet het keuzeprobleem
zich in de praktijk nu al voor, met
name bij de ha.rtchirurgie en de nier-
dialyse, waar de bestaande capaciteit
ontoereikend is om aan de steeds
toenemende vraag te voldoen. "Hart
en nierpatiënten zijn al in de knel
gekomen doordat de overheid uitbrei
ding van de behandelcapaciteit voor
deze patiënten tegenhoudt", aldus de
NZR.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De Hollandsche
Bank Unie zou voor ruim twee mil
joen gulden zijn opgelicht door com
putermalversaties in Los Angeles. Vol
gens een bericht in The New York
Times zou het bedrag, waarvan nog
212.000 gulden in deposito zou zijn, op
naam staan van een zekere „Nassif,
Kopenhagen" De transactie zou begin
december hebben plaatsgevonden.
De computerfraude, die op 7 decem
ber aan het licht is gekomen, is het
werk van een groep onderwereldfigu
ren die, vermoedelijk met hulp van
een employé van de afdeling financiën
van de gemeente Los Angeles, erin
slaagden de computer valse, op de
stadskas getrokken cheques te laten
uitschrijven, teneinde ze elders te in
casseren.
Het ging om een totaal-bedrag van
ettelijke miljoenen guldens, die voor
namelijk in Nederlandse, Engelse.
Deense en Amerikaanse valuta werden
opgenomen.
REVALUATIE
TOESLAGEN
BOEREN
DEN HAAG (ANP) De hectare- en
inkomenstoeslagen waarmee voor de
Nederlandse boeren en tuinders de
gevolgen van de revaluatie van de
gulden tot i mei 1975 worden gecom
penseerd zullen binnenkort worden
uitbetaald. Het laatste beletsel is weg
genomen doordat de EEG-minister-
raad dinsdag formeel de beschikking
heeft vastgesteld waarbij deze com
pensatie aan Nederland wordt toege-
Het gaat naar het ministeire van
landbouw meedeelt om uitkeringen
tot een totaal van 135 miljoen. Een
bedrag van ƒ20 miljoen gaat in de
vorm van een directe toeslag naar de
telers van granen suikerbieten en fa
brieksaardappelen. De vergoeding be
draagt voor granen 3650 voorsui
kerbieten of fabrieksaardappelen 60
per hectare. De in aanmerking komen
de boeren ruim 46.000 zullen manda
ten ontvangen die ze bij de RABP-
banken kunnen verzilveren. Een be
drag van 115 miljoen gaat naar de
kleinere bedrijven en naar de bedrij
ven die het voor ten minste 30 pro
cent moeten hebben van glastuin
bouw pluimveehouderij rundvee of
kalvermesterij. Voor deze uitkering
die per bedrijf minimaal 800 en
maximaal ƒ3.050 kan bedragen ko
men 84.000 bedrijven in aanmerking.
Zij krijgen rond 18 december een
cheque toegezonden die ze op het
postkantoor na legitimatie kunnen in
casseren.
het noemt, doordat het recente over
leg om te komen tot het centraal
akkoord voor 1975 was mislukt. Hij'
wijt dit mislukken aan het feit dat in
korte tijd zeer veel punten aan de
orde werden gesteld. „Het overleg
werkt niet meer en kan ook niet
meer werken. Stakingen zullen ons
niet dichter bij een oplossing bren
gen", meende hij.
De D'66'er meent, dat het bij ae
lange-termijnplanning noodzakelijk
onderscheid te maken tussen twee
soorten onderhandelingen en overeen
komsten. namelijk die betrekking heb
ben op de sociaal-economische doel-'
stellingen in het algemeen, met name
ten aanzien van industrialisatie, ar
beidsmarktbeleid. inkomensverdeling,
collectieve voorzieningen en medezeg
genschap, en daarnaast die betrekking
hebben op concrete uitwerkingen voor
één jaar.
Veencndaal-va
.Mechelen (ds'70) ge-;
loonmaatregel
CHU-fractievoorzitter Kruisinga
vroeg zich af of de minister van plan
is een loonmaatregel te nemen- Als de
minister daarmee niet komt, wil de
heer Kruisinga weten wat de verwach
tingen van het kabinet zijn van de
bedrijfstakgewijze onderhandelingen
die de komende maanden zullen
plaatsvinden. „We hebben er recht op
te weten wat. het kabinet onder zijn
verantwoordelijkheid in de verschil
lende omstandigheden denkt te gaan
doen", zei hij.
Namens de ARP zei dr- Van Dam,
dat het kabinet verwacht dat de socia
le partners binnen bepaalde perken
zullen blijven, vooral voor wat betreft
de stijging van de totale loonsom.
Welk gezag geeft de regering daaraan,
wilde de heer Van Dam weten. Hij
vroeg ook hoe het kabinet tegen de
standpunten aankijkt die werkgevers
en vakbeweging nu innemen. „Van het
niveau van de stijging van de loonkos
ten hangt, af of een onderneming zich
met het totale aantal arbeidsplaatsen
kan handhaven. Hei. gaat daarbij om
de vraag: werk of geen werk voor
zowel de werkgever als de werkne
mer", zo meende hij.
De president, van de Amsterdamse
rechtbank, mr. W. J. Borgerhoof Mul-1
der heeft in zijn dinsdagmiddag geda
ne uitspraak De Telegraaf veroordeeld]
om binnen twee dagen na ae beteke-j
ning van het vonnis op de voorpagina1
op een voldoende opvallende plaats!
onder de kop 'nogmaals onze publika
tie inzake Proloog' een in het vonnis
opgenomen mededeling te plaatsen.!
Daarin moet staan dat De Telegraaf
in zijn edities van 3 en 4 december i
mededeling deed over de aan het
adres van Proloog geuite beschuldigin-.
gen door de oud-staatssecretaris vanl
erm, mevrouw S. van Veenendaal in
een interview met Peter Liefhebber.
De beschuldigingen hielden onder
meer in dat deze toneelgroep een
rode mantelorganisatie is en zich
schuldig maakt aan diefstal, afluiste
ren, spionage en fraude. ,.In zijn von
nis heeft de president van de Amster
damse rechtbank overwogen dat wij
door in deze uitsluitend op de mede
delingen ter zake van mevrouw Van
Veenendaal af te gaan en zonder eni
ge nadere verificatie tot publikatie
van de door haar geuite 'beschuldigin
gen over te gaan onrechtmatig tegen
over Proloog hebben gehandeld." Al
dus de te publiceren mededeling. Op
niet nakomen van dit gebod staat een
dwangsom van 25.000.
AMMAN De Melchitische aartsbis
schop van Jeruzalem, mgr Hilarion
Capucci, is in hongerstaking gegaan uit
protest tegen zijn veroordeling door
'een militaire bezettingsrechtbank'.
Dit meldde dinsdagavond het Jordaan
se persbureau, dat zei berichten hier
over uit Cis-Joraanië te hebben ont
vangen.
Mgr Capucci is onlangs veroordeeld
tot twaalf jaar gevangenisstraf.
Enquete in lidstaten:
BRUSSEL (ANP) In alle lidstaten van de Europese gemeen
schap blijkt de publieke opinie het meest bezorgd over proble
men als lonen en prijzen, dus in feite over de inflatie. Ook de
vrees voor werkloosheid is sterk, vooral in Nederland, Duits
land en Denemarken. Dit blijkt uit een tweede opiniepeiling
'Eurobarometer'j, die op initiatief van de Europese commissie
tussen 18 oktober en 22 november werd gehouden, en waarvan
de resultaten dinsdag in Brussel bekendgemaakt zijn.
Bij het opinieonderzoek werden onge
veer 9.000 personen van 25 jaar en
ouder in de negen landen van de
EEG ondervraagd. Een eerste ge
lijksoortig onderzoek vond in het
voorjaar plaats.
Door 71 procent 'Nederland 65 pro
cent) van de ondervraagden wordt
de 'gezamenlijke bestrijding van de
prijsstijgingen' zeer belangrijk ge
acht. In afnemende mate wordt
daarna het. grootste belang gehecht
aan een gemeenschappelijk beleid
voor de bescherming van de natuur
en de bestrijding van de milieuver
ontreiniging '42 procent in Neder
land 58 procent) aan een gemeen
schappelijk beleid voor energievoor
ziening 40 procent in Nederland
eveneens 40 procent) en aan de
bescherming van de consument te
gen bedreiglijke handelspraktijken
40 procent Nederland 51 procent)
De Italianen (48 procent Nederland 33
procent) zijn misschien iets gevoeli
ger voor de modernisering van de
landbouw en het verkleinen van de
regionale verschillen. De Luxembur
gers '39 procent Nederland 14 pro
cent) hebben iets meer belangstel
ling voor de invoering van een
Europese munt, De Ieren '30 pro
cent Nederland 26 procent) kennen
iets meer belang toe aan de hulp
onderontwikkelde landen.
Energiebeleid
Duidelijk wordt gekozen voor een 'ge
zamenlijke aanpak binnen de Euro
pese gemeenschap' boven een aan
pak op puur nationaal vlak wan
neer het gaat om hel. energiebeleid
'64 procent Nederland 82 procent)
de bestrijding van de inflatie '72
procent Nederland 78 procent) het
NOTA OVER 'INTENSIEVE VEEHOUDERIJ'
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering is niet van plan om de ontwikkeling
van de bio-industrie krachtig af te remmen. Het zonder daglicht
in enorme hokken houden van varkens, kippen en kalveren mag
echter niet in handen komen van fabrikanten. Industriële land
bouw zal dus worden tegengegaan. De milieuvervuiling van de in
tensieve veehouderij moet worden bestreden.
Dit staat in de nog niet gepubliceer
de nota ..Intensieve veehouderij", die
waarschijnlijk vrijdag in de minister
raad wordt besproken en volgende
week wordt gepubliceerd. Minister
Van der Stee van landbouw en visse
rij wijst er in zijn dertig pagina's
tellend werkstuk op. dat de intensieve
veehouderij samen met de daaraan
verbonden agrarische industrie en
handel werk biedt aan meer dan hon
derdduizend Nederlanders.
Enige kernpunten van de nota:
De beschuldigingen van de dieren
beschermers dat in ons land dag na
dag miljoenen dieren worden gekweld
omdat ze op zeer onnatuurlijke wijze
moeten leven, dienen nader te worden
onderzocht. Blijkt in de toekomst dat
er inderdaad sprake is van het kwel
len van dieren dan zal de minister
ingrijpen.
Intensieve veehouderij (bio-indus
trie) moet in handen blijven van de
veehouders. Ontwikkelingen als in
West-Duitsland en elders waar fabri
kanten op industriële schaal landbouw
bedrijven, wil de regering vermijden.
Dat kan echter alleen wanneer andere
EG-landen er ook zo over denken.
De regering verwijst verhalen
over de toediening van schadelijke
groei-bevorderendestoffen aan het
veevoeder naar het rijk der fabelen.
Er is geen sprake van dat hef vlees
van de massaal voortgebrachte var
kens. kippen of kalveren minder ge
zond zou zijn.
Terugkeer naar een milieu-vriende
lijke landbouw met, kleine boeren die
vijf varkens en tachtig kippen houden,
is uitgesloten. De arbeidslonen zijn
vandaag de dag zodanig, dat het vlees
dan onbetaalbaar wordt. De consu
ment zal er immers niets voor voelen
om driemaal zoveel te gaan betalen,
aldus minister Van der Stee.
De intensieve veehouderij is mo
menteel geconcentreerd in enkele pro
vincies (Brabant. Noord-Limburg, Gel
derland en Overijssel) Het gevolg is
dat bepaalde delen van het land veel!
last hebben van stank. Bovendien is]
er sprake van wat genoemd wordt;
landschapsvervuiling (enorme hokken
en voedersilo's) in fraaie streken van
het land De. regering streeft ernaar]
om dergelijke verschijnselen tegen te
gaan.
Wiizigingen
De nota intensieve veehouderij is
enkele weken geleden ook al in de
ministerraad op tafel geweest. De be
windslieden van milieu, mevrouw Vor-
rink, en van ontwikkelingssamenwer
king, Pronk, hebben toen om wijzigin
gen gevraagd. Vooral Pronk schijnt
met succes geprotesteerd te hebben.
In de oorspronkelijke nota staat dat
dank zij de intensieve veehouderij
steeds meer laagwaardig plantaardig
eiwit uit arme landen in Nederland
wordt omgezet in hoogwaardige men
selijke voeding. Die zinsnede gaat uit
de nota.
De regering ziet weliswaar weinig
in beperking van de vleesconsumptie,
maar zij geeft niettemin toe, dat de
bio-industrie mede bijdraagt aan de
slechte voedselsituatie in de arme lan
den. Aangezien dit echter een wereld
wijd probleem is. heeft het, aldus
minister Van der Stee, geen zin om
de veehouderij hier eenzijdig te beper
ken.
De minister verwacht, dat er öe
komende jaren een verdere concentra
tie van grote veebedrijven zal plaats
vinden, Dertig procent van de boeren
houdt zich in Nederland momenteel
bezig met intensieve veehouderij. De
grote hokken waarin de dieren machi
naal worden gevoerd, stellen één boer
in staat om duizend varkens of 45.000
kippen te verzorgen.
Deze agrariërs zijn meestal gebon
den aan contracten van vlees- en vee
voedersconcerns die samen met de Ra-
bo-banken één keten vormen. De land
bouwdeskundige van de Partij van de
Arbeid, ir. Voortman, heeft zich in het
verleden krachtig tegen deze situatie
verzet. Hij sprak daarbij over
streven van de industrie om boeren
via contracten in een schljnzelfstandi-
ge positie te brengen- Zwaar gefinan
cierd en verstoken van sociale voor
zieningen zouden zij onverantwoord
grote risico's moeten dragen.
Minister Van der Stee deelt die
mening niet. Toch erkent hij da* het
houden van grote hoeveelheden dieren
voor de boer enorme risico's met zich
meebrengt. Overwogen wordt om de
kredietmogelijkheden voor veehouders
te verruimen. Hun economische af
hankelijkheid kan zo enigszins ver
kleind worden.
De nota staat vol verwijzingen naar
de situatie in andere EG-landen waar
ook intensieve veehouderij voorkomt.
A'an der Stee blijkt in het algemeen
slechts maatregelen te willen nemen
zodra hij de steun van het buitenland
krijgt. In dat kader heeft hij concrete
plannen voor een nieuwe wetgeving
op het gebied van de huisvesting, de
voeding en het toezicht op dieren.
Tegen onhygiënische toestanden op
boerenbedrijven zal in de toekomst;
krachtiger worden opgetreden.
aandeel in de besprekingen tossen
de Verenigde Staten en tie Sowjet-
Unie (90 procent Nederland 82 pro
cent) en de bescherming van het,
milieu '68 prooent Nederland 85
procent). De voorkeur voor een
Europese aanpak Is iet.s minder
overtuigend wanneer het gaat om
de modernisering van de landbouw
'54 procent. Nederland 72 procent)
of het verkleinen van de regionale
verschillen (52 procent Nederland
60 procent).
Nationaal
De 'gezamenlijke aanpak binnen de
Europese gemeenschap' wordt door
de meesten 39 procent Nederland
53 procent" echter gezien als een
soort overlegformule tussen de ne
gen lidstaten waarbij het. laatste
woord over wat er in eigen land
gebeurt echter wordt toegekend aan
de nationale regering. Slechts 27
procent 'Nederland 25 procent) van
de ondervraagden meent dat er een
Europees parlement gekozen moet
worden door alle burgers van de
gemeenschap om zo snel mogelijk
tot een Europese regenng te ko
men. Slechts 21 prooent spreekt
zich uit voor een strenge nationale
onafhankelijkheid maar GroobBrit-
tannië blijkt duidelijk boven dit
gemiddelde te liggen '43 prooent
Nederland 13 procent).
Uit de 'Eurobarometer' blijkt dat de
Europeanen over het algemeen een
goed ding vinden dat hun land lid
is van de Europese gemeenschap
pen. Duidelijk is echter ook da*, in
de 'oude zes' het publiek positiever
tegenover de EEG staaf, dan in ae
'nieuwe drie' lidstaten. Er is echter
in het Verenigd Koninkrijk en in
Denemarken een tendens naar een
gunstiger beoordeling van de ge
meenschappelijke markt.
K0NS11MENTEN KONTAKT:
ROOKWORSTEN ECHTE
DIKMAKERS
'Van onze redactie economie)
DEN HAAG -Rookworsten rijn
echte dikmakers die. naast een grote
hoeveelheid vocht, een forse dosis vet
bevatten. „Dure" rookworsten zijn, in
gezondheidstermen, doorgaans geen
haar beter dan hun goedkopere soort
genoten".
Dit blijkt uit een onderzoek dat het
Konsumenten Kontak:, in samenwer
king met Koning Klant, heef: laten
verrichten naar de chemische samen
stelling van tien verschillende merken
rookworst. Speciaal werd daarbij ge
let op de hoeveelheden water, vet en
eiwit, die rookworsten kunnen bevat
ten.
De vochtpercentages van deze tiesi
worsten (acht vacuüm verpakte, en
twee „verse") liepen uiteen van 43.1
tot 53.7 procent. Het vetgehalte bleek
te variëren van 29.2 tot 39.8 procent.
En het eiwitgehalte van 10J5 tot 14,9
procent.
In enkele, juist dure, industriewor
sten bleek relatief veel water te zijn
toegevoegd. En in enkele (vooral
goedkopere) prod uk ten bleken betrek
kelijk weinig vette grondstoffen te
zijn verwerkt. De calorische waarde
van de tien worsten verschilde daar
door aanzienlijk: van 719 kcal. tot
1037 kcal. per 225 gram.
Het_ Konsumenten Kontak*. vindt
dat fabrikanten verplicht moeten wor
den gegevens over vocht-, veb en
eiwitgehalte en over de totale voe
dingswaarde op hun verpakking te
vermeiden. Nog geen enkele rook
worstmaker doet dat op dit moment
vrijwillig.
