PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NIEUW HUURBELEID:
2 MILJARD BESPARING
Russische oefenvlucht
voor koppeling Apollo
ZLM: Nog deze week rampenregeling
voor de gedupeerde landbouwers
Israël schermt
met kernpotentieel
MINISTER GRUYTERS REKENT KAMER VOOR:
IN UITERSTE GEVAL
GEBRUIK ATOOMWAPEN
RESERVEPLOEG GAAT SYSTEEM TECHNISCH TESTEN
Grondstation
VOOR PRODUKTEN DIE NIET GEOOGST KUNNEN WORDEN
Jinntlijn
Dinsdag 3 december 1974
217e jaargang - no. 284
Slnt-N lool&u uu
-=Jf H ÊTMÖ^ETIEKJ
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het nieuwe huur- en subsidiebeleid van de regering zal op den duur een besparing!
cijferde dat in 1984 zijn huurbeleid 4 miljard per jaar zal kosten in plaats van de zes miljard als het
huidige beleid ongewijzigd zou worden doorgezet.
sievergadering mondde uit in 'n groot
aantal moties. De VVD'er De Beer
deed het voorstel de bestaande huurli-
noleveren van 2 miljard gulden per jaar. Dit deelde minister Gruyters van volkshuisvesting maandag! beraiisatie te handhaven en de mei-
dingsplicnt niet in te voeren. Ook zei
e tijdens de openbare commissievergadering over de onlangs ingediende huurnota. Gruyters be- hij af te willen van het systeem van
indeling van alle woningen in huur-
klassen. een onderdeel van de nota
dat net als de doorstromingsheffing,
in detail pas donderdag aanstaande
aan de orde komt.
Hij bestreed hiermee de opvatting
dat het nieuwe systeem van individue
le huursubsidies de overheid op zeer
hoge kosten zou jagen. Het systeem,
ioals dat in de Huurnota wordt uit
eengezet, wil voor een deel de be
staande objectsubsidiies handhaven,
maar daarnaast invoering van zoge
naamde inkomenshuren. Dit laatste
betekent dat ongeacht het inkomen
MINISTER GRUTTERS
iedereen recht heeft op een huurwo
ning tot 300 gulden. Als de huur hoger
is dan een bepaald gedeelte van
inkomen vult de regering het ontbre
kende aan.
De besparing die minister Gruyters
nu'denkt te bereiken, wordt veroor
zaakt doordat de individuele huursub
sidies minder snel stijgen dan de
geplande daling van de objectsubsi
dies. Bij de berekening gaat de rege
ring uit van één jaarlijkse huurverho
ging van 8 procent, die in 1975 van
kracht moet worden. PvdA en PPR.
die in het verleden tltijd hebben vast
gehouden aan een maximale huurstij-
ging van 6 procent, gingen maandag
akkoord met deze extra verho
ging.
De VVD'er De Beer vond een stij
ging van 8 procent veel te weinig.
Volgens hem blijven de huren daar
door kunstmatig laag, wat het rende
ment voor de verhuurder en daarmee
het onderhoud van de woning nadelig
beïnvloedt.
KVP en ARP namen, ook ten aan
zien van andere punten uit de nota,
een afwachtende houding aan. Ir. Cor-
nelissen (KVP) wilde eerst nadere
inlichtingen van de drie bewindslieden
van volkshuisvesting met name wat
betreft de grote invloed bij het ingrij
pen m de woningmarkt. Hij zette ook
vraagtekens bij het wetsontwerp dat-
de regering maandag bij de Kamer
indiende over de meldingsplicht van
huurverhogingen. De regering krijgt
daarin de bevoegdheid de huurverho
gingen aan een maximum te binden
als zich een buitensporige prijsontwik
keling voordoet.
In een'toelichting zei staatssecreta
ris Van Da.m dat de wet nodig is om
te voorkomen dat zich tussen het
.aflopen v'ain de machtigingswet op 31
december en het van kracht worden
van hst nieuwe huur- en suibsidisy-
steem een verstorings van de markt
voordoet. De meldingsplicht zal gel
den voor alle huurverhogingen boven
(Van onze correspondent)
JERUZALEM „Israël beschikt over een nucleair potentieel,
waar niet wij maar anderen zich zorgen om moeten maken". Dit
verklaarde president Efraim Katzir van huis uit biochemicus
-zondag op een ontvangst voor wetenschapsjournalisten uit Is
raël, Amerika en Europa.
8 procent en dient te geschieden bij
de Huuradviescommissie.
Het debat in de openbare commis-
In een nadere toelichting zei de
president, dat hij bedoelde, dat Israel
de mogelijkheden heeft over nucleaire
&imis te beschikken, maar nooit als
«siste atoomwapens zal gebrui
ken.
Op een vraag van een journalist
wanneer men in Israël een kernproef
woord: „Denkt u nu werkelijk dat u
ker en nu een antwoord op deze
Traag kunt krijgen?" De journalist
'Vroeg Katzir toen of het Israëlische
kernpotentieel geen bron van zorg en
onrust is. Katzir antwoordde: „Voor
ons niet. Maar mogelijk wel voor
anderen. De wereld moet zich hier
zorgen over maken" Israël heeft
nooit bijzonderheden onthuld over de
Programma's van zijn twee kernreac
tors
Vorige week heeft oud-minister van
defensie Dajan ook al gesproken over
oe mogelijkheid dat dn de toekomst
at.o-'.wapens in het Midden-Oosten
hun intrede zouden doen. Het scher
men met atoomwapens van Israëli
sche zijde heeft een tweeledige func
tie. Israël is bang dat de Arabieren in
de toekomst zullen gaan beschikken
over kernenergie. Mogelijke leveran
ciers zijn India en Rusland.
Verder bevatten cle uitlatingen vgn
Kdtzir en Dajan ook de waarschuwing
oat Israël in geval van uiterste nood
cu atoomwapens zou kunnen gaan
gebruiken, Dat zou het geval zijn a.ls
Israels bestaan op het spel staat en
het gevaar van Israels vernietiging
voor de deur zou staan.
In een dergelijke situatie moet een
raraelische atoombom als wanhoops-
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5,6 en 7.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op pagina 11.
Radio en t.v. op pagina 13.
Financieel nieuws op pag. 15.
daad zeker mogelijk worden geacht,
los van de vraag wat de gevolgen
daarvan voor de wereld zullen zijn.
Als op zo een moment het bestaan
van Israël op het spel staat, dan zal
Israël het risico nemen dat de wereld
met Israël ten onder gaat.
Uit Londen wordt gemeld, dat Egyp
te sinds oktober met de Sowjet-Unie
onderhandelt over de levering van een
at.oomreaot.or, Dit hebben diplomatie
ke zegslieden van beide landen maan
dag verklaard.
De besprekingen, die begonnen tij-
Zie slot pagina 3 kolom 3)
KLM KRIJGT
UITSTEL
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De KLM heeft
het hof van beroep in Washington uit
stel gekregen om voor het einde van
deze week zijn argumenten in te die-|
nen tegen de door de Civil Aeronau
tics Board (CAB) ingediende motie
om het door de KLM aanhangig ge
maakte proces niet ontvankelijk
verklaren. Hiermee heeft de KLM, die
door de CAB gelast was uiterlijk gis
teren formeel zijn transatlantische
dienstregelingen te overhandigen, de
eerste ronde van de juridische scher
mutselingen gewonnen.
Verwacht wordt dat de tweede juri
dische ronde zich volgende week voor
het hof zal afspelen. De KLM, die ver
tegenwoordigd wordt door de advo
caat S. Gates uit New York, zal dan
zijn tweede punt aan de rechter voor
leggen, namelijk een verzoek om het
bevel van de CAB (de Amerikaanse
tegenhanger van de rijksluchtvaart
dienst) tot overhandiging van de
dienstregeling ongeldig te verklaren.
'Deze overhandiging zou voor de CAB
de prelude zijn om eenzijdig het aan
tal KLM-vluchten op de Verenigde Sta
te^ drastisch in te krimpen).
NOG GEEN
OPPOSITIE
IN SPANJE
MADRID (RTR) Premier Carlos
Arias Navarro van Spanje heeft
maandag in een tv-toespraak medede
ling gedaan van een wetsontwerp dat
politieke groeperingen toelaat, maar
ze mogen slechts werken binnen de
nationale beweging van generaal Fran
co, de enige politieke organisatie die
in Spanje is toegestaan.
Dit is minder dan vele Spanjaarden
hadden verwacht. Dat gaf de premier
zelf toe. Maar, zei hij, onze bewogen
geschiedenis heeft getoond dat een
langzame en zekere stap te verkiezen
is boven een spectaculaire sprong, die
bijna altijd verkeerd afloopt. Arias
had spoedig nadat hij in januari aan
het bewind kwam, een versoepeling
beloofd van het verbod op de politie
ke partijen, maar hij stuitte op verzet
van de extreem rechtsen, die veel
invloed bij Franco hebben.
HONGERSTAKERS
DUITSLAND IN
LEVENSGEVAAR
FRANKFURT (DPA) Verscheidene
in West-Duitsland gevangen zittende le
den van de anarchistische Baader-
Meinhofgroep, die in hongerstaking
zijn als protest tegen hun behandeling,
verkeren in acuut levensgevaar als
niet binnen acht dagen gaan eten,
is van bevoegde zijde vernomen.
Kunstmatige voeding biedt, op de lange
duur geen uitkomst en betrokkenen
zien zelf niet in dat ze met hun leven
spelen.
De CHU'er Tolman pleitte voor uit
stel van alle regeringsvoorstellen. Vol
gens hem moet de regering eerst het
advies van de Raad van de Volkshuis-)
vesting beter ter harte nemen. Nypels
(D'66) en Drees (DS'70) dienden een
gezamenlijke motie in waarin de rege
ring gevraagd wordt een geïndexeerde
financiering voor de woningbouw in
te voeren. Volgens hen heeft dit een
gunstige invloed op de aanvangshuren
van nieuwe woningen, omdat de kost
prijs dan aanmerkelijk lager kan
zijn.
Stemmen
op last
BAIKONOER Gezagvoerder Filiptsjenko (46) van de Russi
sche Sojoez-16 en zijn boordwerktuigkundige 'Roekawisjnikov) (n2.
voorgrond) zwaaien naar de toeschouwers voor zij hun ruimte-
schip binnengaan.
MOSKOU (APA, UPI) De
Sowjet-Unie heeft maandag
haar reserveploeg voor de geza
menlijke vlucht van volgend jaar
de ruimte in gestuurd. Bij staal
blauwe hemel vertrokken de ve
teranen Anatoli Piliptsjenko
(46) en Nikolai Roekawisjnikov
(42) met hun ruimteschip 'So-
joez 16' van Baikonoer in Ka-
zachstan voor een tocht rond de
aarde.
Roekawisjnikov zei voor het vertrek
in een vraaggesprek met Tass dat zij
een nieuw koppelingssysteem gaar. be
proeven voor het koppelen aan de
Amerikaanse Apollo wanneer juli ko
mend jaar een gemeenschappelijke
Amerikaans-Sowjetrussische ruimte-
vlucht wordt ondernomen.
Filiptsjenko zei dat de tocht enkele
dagen zal duren. -.Dat is voldoende
om alle systemen aan boord zorgvul
dig aan de tand te voelen."
Alles zal precies zo gaan alsof er
werkelijk aan een Apollo gekoppeld
wordt, aldus Filipsjenko.
De Sojoez-16 is precies zo uitgerust
als het ruimteschip waarmee Alexei
Leonow en Vitali Koebassow volgend
jaar met een Apollo zullen samenrei-
zen.
Het is niet bekend of de Sojoez 16
ook zal koppelen aan het ruimtestati
on Saljoet-3, dat al vijf maanden rond
de aarde cirkelt.
De vlucht van de Sojoez-16 is de
derde bemande Russische ruimte-
vlucht van dit jaar.
Tijdens deze vlucht zullen negen Ame
rikaanse grondstations de verrichtin
gen van de Sojoez-16 volgen. Vermoe
delijk hebben zij daarmee ook radio
contact, „Dat is in principe niet uitge
sloten," zei Filiptsjenko. Bedde ruimte
vaarders hebben daarvoor in ieder
geval in hun vrije tijd tot laat in de
avond Engels zitten studeren, zei hij.
Vanmorgen gaat de Sojoez naar de
baan waarin op 17 juli volgend jaar
(Zie slot pagina 3 kolom 3
Russische bemande ruimteschip Sojoez-16
BEROEP OP
MINISTER
VAN DER STEE
GOES De algemene vergade
ring van de ZLM heeft maandag
middag een motie aangenomen,
waarin erop wordt aangedron
gen dat nog deze week een ram
penregeling voor gedupeerde
landbouwers boven water komt.
Het provinciaal bestuur van Zee
land heeft maandag een drin
gend beroep op landbouwminis
ter Van der Stee gedaan, met de
grootst mogelijke spoed een re
geling tot stand te brengen.
De ZLM is uitdrukkelijk van me
ning, dat de rampenregeling gebaseerd
moet worden op de kosten die de
boeren tot aan de oogst hebben moe
ten maken voor produkten, die niet
meer uit de grond gehaald kunnen
worden. Volgens de ZLM moeten alle
getroffen bedrijven hiervoor in aan
merking komen. De motie, die maan
dagmiddag tijdens de algemene verga
dering met grote instemming werd
begroet, gaat naar premier Den Uyl,
minister Van der Stee en naar de
Tweede Kamer.
Even voor de motie aan de algeme
ne vergadering werd voorgelegd, be
twijfelde ir. C. Knottnerus, voorzitter
van het Koninklijk Nederlands Land
bouw Comité (KNLC), of er begin
deze week wat meer duidelijkheid
over een schaderegeling zal zijn. Ir,
Knottnerus: „Ik kan niet. geloven dat
de minister er voor vrijdag uitkomt.
Ik begrijp het niet. Ik geloof, dat men
in Den Haag bang is, dat enkele boeren
een vergoeding krijgen, die zij hele
maal niet nodig hebben. Ik kan me
heel goed voorstellen dat veel mensen
denken: moeten we daar nu weer de
straat voor op? Want zo ligt de
situatie", aldus de heer Knottnerus-
Alle sprekers drukten maandagmid
dag in ,De Prins van Oranje' in Goes
htm bezorgdheid over de landbouwsi
tuatie in Zuidwest-Nederland. ZLM-
voorzitter J. B. Becu, die maandag
voor het laatst de vergadering leidde,
drukte de boeren op het hart niet te
wanhopen en hst bijltje er maar bij
neer te leggen. „De hulp die in de lucht
hangt, kan komen. De waardering voor
de ondernemers kan wel eens spoedig
beter worden. Gooi geen oude schoe
nen weg voor je passende nieuwe
hebt", waarschuwde hij.
De heer Becu constateerde dat de
oogstmalaise enorme spanningen
heeft veroorzaakt in de boerengezin
nen. Hij zei dat de schaderegeling zo
snel mogelijk af moet komen, zodat
de boeren op korte termijn weten
waar ze aan toe zijn. Volgens de heer
Becu zal ook voor de veehouderij
bekeken moeten worden wat hier uit
te halen valt, in verband met
moeilijke ruw voederpositie op deze!
bedrijven.
Voorzitter A- van Leeuwen van de|
Coöperatieve Melk Centrale (CMC)
uit Den Haag, die een inleiding hield
over de positie van de Nederlandse
veehouderij in landelijk en in EEG-
verband, benadrukte later dat de
veehouders in de knel raken. „Het
melkvee ging twee tot drie weken
eerder naar stal dan normaal. Het
mestvee moet geforceerd geruimd
worden. De slachtveemarkten kwamen
daardoor extra onder druk. De ruw-
voederpositie is in bepaalde gebieden
aan de krappe kant. We beleefden een
droog voorjaar, al is dat nu haast
niet te geloven. Maar dat betekent
wel dat er nog meer krachtvoer aan
gekocht moet worden. De prijzen
daarvan variëren sterk. En door de
actuele oogstproblemen in de akker
bouw gaat er veel ruw voer verloren.
De kostprijzen van veehouderijproduk-
ten worden door dit alles nogal opge
dreven".
De heer W. H. Kwakernaak. secreta
ris van de hoofdafdeling akkerbouw
van het landbouwschap over de oogst
ramp: „Het is een probleem dat
zich in korte tijd heeft ontwikkeld
van aanvankelijk een geduchte tegen
valler tot een calamiteit, die het nor
male bedrijfsrisico verre te boven
gaat". Volgens de heer Kwakernaak
gaat het daarbij niet alleen om de
directe schade aan de produkten die
niet of slechts met de grootste moeite
geoogst kunnen worden, maar boven
dien om de gevolgen voor de bedrijfs
voering van het volgend jaar. „Dat is
nauwelijks te overzien", aidus de h
Kwakernaak.
Een paar sombere opmerkingen
vanuit de vergadering: „Zullen we
dit alles nog wel opnieuw kunnen
beginnen" en: „We zijn geslagen, mis
schien wel verslagen "en ..Zijn de boe
ren financieel krachtig genoeg om de
modder uit de zuigende modder te
trekken"
ZLM-voorzitter Becu roerde maandag
middag nog een heel ander probleem
aan: de Oosterschelde. Volgens de
heer Becu is het een 'publiek geheim,
dat een minderheid in de regering en
volksvertegenwoordiging deze beslis
sing er heeft doorgedrukt."
Voorzitter Becu maakte duidelijk wei
nig ingenomen te zijn met het besluit
de Oosterschelde af te sluiten met een
Zie slot pagina 6 kolom 5X
Dij twee politieke partijen
\},/tJ,'J D is zaterdag bet ui'-"*!
[bvgiul over de Oosterschelde
Wrk* aan '"'di.- geweest: bij de
[S*S2-j PvdA onder rneer naar san
leiding van het bedanken sis
partijlid door oen burgemees
ter. bij de KVP in de discussie me*,
een kamerlid dat geacht werd de
Zeeuwse belangen te vertegenwoordi
gen. maar tegen de motie Schakel
en derhalve vóór het regeringsvoorstel
stemde Daarmee haalde hij d<- woe
de op de hals van oen aantal Zeeuwse
KVP-ers, die hem dat ongezouten mee
deelden. Dergelijke discussies zijn on
vermijdelijk op dit ogenblik, ze vor
men de nasleep van de parlementaire
gebeurtenissen van de afgelopen we
ken rond de Oosterschelde. Deze re-ac
ties trekken diepe voren in de Zeeuw
se gemeenschap men staat vrij fel
tegenover elkaar en dat is een kant
van deze zaak die naar ons gevoel een
te geringe rol heeft, gespeeld In d<-
Haagse debatten. Het uitstel ls nie*.
alleen een kwestie van techniek of van
veiligheid, het is ook een zaak van
psychologie. Aan een toch al te lang
durende periode is nu weer anderhall
Jaar toegevoegd: de politieke discus
sies van zaterdag hebben deze psycho
logische kant nog weer eens onder
streept.
De feiten zijn niettemin duidelijk:
er is in gezamenlijk overleg tus
sen regering en volksvertegen
woordiging besloten tot uitstel en
daarbij zal men zich moeten neerleg
gen. Eigenlijk zou men in Zeeland ge
durende de komende anderhalf jaar
een soort 'godsvrede' in acht moeten
nemen, een periode waarin men al
thans zou kunnen
ophouden om elkaar
te verketteren. In
een slepende zaak
als deze bestaat er
de neiging tot ver
absoluteren van het eigen standpunt:
polariseren noemt men dat tegenwoor
dig. In de Oosterschelde-affaire is deze
polarisatie al jaren op gang. een pro
ces dat echter in de komende ander
half jaar tot, niets leidt: er moet ge
studeerd worden. In dit opzicht zou
enige beheersing wellicht tot gevolg
kunnen hebben dat de tegenstellingen
nog niet verder worden verscherpt.
Met name de KV P-discussie van za
terdag heeft de interessante vraag
opgeworpen: in hoeverre is een
kamerlid gehouden te handelen naar
de opvatting van zijn regionale achter
ban? Moest het KVP-kamerlid Krosse
om hem ging het. in dit geval
vóór de motie-Schakel stemmen om
dat hij kon veronderstellen dat de
meerderheid van de KVP-Zeeland dat.
wenste? Velen in de Zeeuwse KVP
zijn die mening toegedaan, zo bleek
zaterdag, vandaar dat felle kritiek op
de bewuste volksvertegenwoordiger
werd geuit. We hebben eerlijk gezegd
daarover onze twijfels. De grondwet
kent geen bindend mandaat voor
volksvertegenwoordigers: last en rug
gespraak zijn uitgesloten. De staats
commissie Cals-Donner meende dat
ook in een nieuwe grondwet de bepa-
lin moet worden opgenomen: De le
den stemmen zonder last'. Een stem
plicht zoals die bij de PvdA-fractie in
deze kwestie is toegepast, heeft naar
ons gevoel uiterst bedenkelijke kan
ten: men dwong in dit geval kamer
leden in de onmogelijke positie dat ze
twee volstrekt ongelijksoortige groot-
heden tegen elkaar moesten afwegen.
Een gewetensconflict lijkt ons in een
dergelijke situatie niet uitgesloten.
Het- kamerlid Krosse heeft zaterdag
aan de Zeeuwse KVP-ers ver
klaard voorstander te zijn van een
open Oosterschelde. Men kan het
daarmee eens of niet eens zijn, maar
voor betrokkene is dat nu eenmaal
een overtuiging. Voor menige voor
stander van een open Oosterschelde
gaat het zelfs we bedoelen dat in
alle ernst. om een geloofsartikel
waarmee niet mag worden geschoven.
In zo'n situatie komt een kamerlid
inderdaad voor een gewetensconflict
ce staan. Kennelijk heeft zich dat bij
Krosse voorgedaan: hij kon niet zijn
Zeeuwse achterban volgen, maar
stemde naar eer en geweten. Overigens
had het bewuste kamerlid er goed
aan gedaan zijn standpunt tevoren aan
de Zeeuwse KVP duidelijk te maken.
Omgekeerd v.-are het wellicht aan te
bevelen geweest wanneer de Zeeuwse
KVP met een delegatie naar de kamer
zou zijn gereisd om in ieder geval in
zicht te geven in haar opvattingen.
Maar om nu bindend voor te schrij
ven: „Gij, vertegenwoordiger van de
Zeeuwse zaken voor de KIT» in de
tweede kamer, gij zult zo-en-zo stem
men!", nee dat gaat ons te ver. Dat is
een stemverplichting, een lastgeving
waaraan men een volksvertegenwoor
diger niet mag onderwerpen. Hij is
geen stemautomaat.
EXPLOSIES IN
ADDIS ABEBA
.ADDIS ABEBA (AFP, RTR) Bij de
bomaanslagen op het stadhuis en een
hotel in de Ethiopische hoofdstad Ad
dis Abeba zijn maandag geen doden
gevallen, zo heeft een woordvoerder
van het ministerie van voorlichting
meegedeeld. Wel zijn 13 mensen ge
wond geraakt, zes in het stadhuis en
dertien in het Shebelle-hotel. Aanvan
kelijk had men gevreesd dat er vele
doden zijn gevallen.
Na de explosies hebben de autoritei
ten een uitgaansverbod ingesteld van
21.00 uur tot 05.00 uur. In bij de
woning van Zazamaich Aloela Bekeie.
eeen hoogwaardigheidsbekleder van
het oude bewind, is maandagmiddag
geschoten toen men hem wilde a-res
teren. De man weigerde zich over te
geven. Er kwamen toen twee jeeps
waarop mitrailleurs gemonteerd wa
ren. Vanuit één jeep werd de woning
beschoten. Zazamaich is gearresteerd-
