m
„Verzet tegen Waarde-kanaal
moet van goede huize komen"
I
SCHEIDING DER GEESTEN OVER
OOSTERSCHELDE SNEL DUIDELIJK
Statendebat: „Respect voor eikaars opstelling"
getild
Zwaar
aan uitstel
veiligheid
CDA-felegram
naar fracties
tweede kamer
Voordeel van de twijfel
veranderde in nadeel
HET ZEEUWS ORKEST
6
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 16 NOVEW.BÏR
MIDDELBURG In rlr eerste ronde van hel Oosterschcldcdehat vrijdag In i
de Zeeuwse staten werd al duidelijk, dal het op een 'scheiding: der geesten'
zou aankomen: A. C. van Overhoeke wilde namens de meerderheid van de
PvdA dat gs er hij de minister op aandrongen al hel mogelijke te doen
om een stormsluwdom te realiseren en C. Th. van Waterschoot (ppr) maakte I
gewag van de waardering over de rcgerlngsbcslissing in zijn fractie. Tegenover
die opvatting stonden grote reserves en vraagtekens van de heren C. Balken
ende (cda), .1. Hoekstra (wd). A. iMaljaars (sgp> en N. Fllius (namens de
minderheid in de PvdA): zij vonden de veiligheid rond het Ooslerscheldego-
hïed van zo essentieel helang, dat zij uitstel niet tot na de zeventiger jaren
Wilden accepteren.
gok." De heer N. Filius van de PvdA
sprak van 'schijnoplossingen', hij ont
dekte hu elke nieuwe vraag meer on
zekerheid en vond dat men voorlopig
een sagnant zout bekken zou moeten
accepteren. Voor de CDA-woordvoer-
der C. Balkenende was de regerings
beslissing 'geeen beslissing maar een
nadere intentieverklaring, ze hoopt, hel
ene op het andere en ze laat. boven
dien een smalle marge: als de st.orm-
stuw niet kan, gaat de Oosterschelde I
dicht. En dat. laatste is dan in tegen
spraak met. de eerdere intentieverkla
ring.' Grote twijfels over de uitvoer
baarheid van het plan ook bij de heerj
A. Maljaars (sgp), die bovendien vrees
de dat de stormstuw voor de visserij
neer zal komen op 'een dode mossel'
Van verschillende kanten werd
toogd. dat het zaak is eikaars stand
punt te realiseren. „Vanuit onze over
tuiging vragen wij voor onze opstel
ling respect, ook van degenen, die
uit hun overtuiging tot een anderj
standpunt menen Ie moeten komen.
Wij respecteren hun opvatting",
CDA-woordvoerder C. Balkenende. En
r. Filius (pvda): „Hoeveel begrip
ook voor al die andere inzichten heb
ben. het is niet zo dat wij op het
standpunt staan: dichtgooien die boelj
en we zien wel".
De discussie in de staten spitste zich
in eerste ronde toe op een viertal ele
menten uit de recente ontwikkelingen j
rond de Oosterschelde en de regerings
beslissing. Het punt. waar algemeen
zwaar aan werd getild: het uitstel van
de deltaveiligheid tot 'op ziin vroegst'
1985. Essentieel was daarbij de taxa
tie van de door de regering beloofde
Verhoogde veiligheid in de tussentijd
via dijkverbeteringen.
Geen akkoordje
Verschillende taxaties- C. Balkenende
(cda): „Onze fracties wensen liet met
•de angst van een groot aantal bewo
ners rond de Oosterschelde niet op een
akkoordje te gooien. Voor ons is een
'verdere vertraging van de afsluiting
van de Oosterschelde niet aanvaard
baar. Wij wijzen de nadere intentie
"van de regering af. omdat wij vertra
ging in het tot stand brengen van de
veiligheid rond de Oosterschelde niet
verantwoord achten".
A. Maljaars (sgp): „Er mag beslist,
niet verwacht worden, dat deze lijde
lijk© maatregelen de veiligheid vond de
Oosterschelde nog in de zeventiger ja-
Ten zullen garanderen. De overbrug-
gingsveiligheid is lapwerk". J. Hoek
stra (wd): „Wij zijn van oordeel, dat
.tbans, maar met meer klem, onder de
aandacht, van deze regering dient te
worden gebracht, dat Zeeland volledi
ge afsluiting wil van de Oosterschel
de. zoals dat in het oorspronkelijke
deltaplan het voornemen was". En N.
'Mlius, namens de minderheid van de
PvdA: „We kunnen niet door blijven
gaan met het bestuderen van allerlei
-Viaranteri en aspecten..; dip.- weer nieu
we plannen op tafel brengen, die dan
weer onderzocht moeten worden. Ik
ben niet bereid voor de veiligheid
Zeeland een gok te maken". Hij wees
er met name op, dat er zeer veel tua
verloren gaat met plannen op de te
kentafel, adviezen, metingen, peilin
gen, traceringen, de beschikbaarheid
van materialen en grondaankopen, „er
'mag wel een nieuwe machtigingswet;
komen die deze onteigeningen direct
mogelijk maakt".
De andere taxatie van het uitstel en
de tussentijdse dijkverhogingen kwam
van de meerderheid van de PvdA en
de PPR. A. C. van Overbeeke (pvda)
'vond: „Hoe sneller de voorzieningen1
getroffen worden, hoe sterker
risicofactor daalt. Voor snel en ade
quaat handelen is een goede coordina-
t ie tussen alle betrokkenen van het
grootste belang. Al het mogelijke moet
-worden seclaan om de compenserende
werken nog in de zeventiger jaren uit
te voeren". De heer C. Th. van Water
schoot (por) betoogde, dat er een ur
gentieschema voor dijkverzwaringen
is waarb-i wordt uitgegaan van 65 ki
lometer dijk in 5 tot 6 jaar. ..Dit zou
betekenen, dat nog binnen de zeven
tiger jaren de bedreigde punten kun
nen worden beveiligd. Dit rechtvaar
digt volgens ons het uitstel van
'definitieve veiligheid".
Studie
Ken tweede element voor verschil van
inzicht in de staten gold de oplossing
van de -stormsluwcaissondam' zeir, en
de studie over de technische uitvoer
baarheid van het project. In dit op
zicht deelde bijvoorbeeld de heer Van
Waterschoot niet de teleurstelling van
gs over het uitstel van de definitieve
beslissing: „Wij vinden dat gezien
de evenwichtige afweging van alle as
pecten door (ie regering een uiter
mate logisch en verstandig besluit, we
'hebben er alle waardering voor".
"En A. C. van Overbeeke: ..De meerder-
'fieid van de PvdA ziet de keuze voor
e?n stormstuw als een logisch vervolg
pp de motie-Roels van mei. Al het
mogelüke moet worden gedaan om de
afsluiting te realiseren met behoud
-van een zo groot, mogelijke getijbewe
ging. We zijn over de realisering niet
pessimistisch, we vertrouwen er op.
dat na 1 o£ anderhalf jaar studie het
technisch mogelijk zal blijken zo'n
kunstwerk te realiseren".
Bij de andere sprekers ook uit de
'hoek van het GPV-statenlid R. Meije-
'ring en BP-statenlid P. de Jonge
was de aarzeling over de realiseerbaar
heid van een stormstuwcaissondam
aanzienlijk groter. J. Hoekstra. VVD;
...Er wordt een compromis nagestreefd,
maar het is na alle gestudeer nog niet
bekend of die technisch wel mogelijk
js. Deskundigen spreken van een grote
MIDDELBURG De gezamenlijke
CDA-fracties in de staten van Zeeland
■hebben vrijdagmorgen een zwaar be
roep gedaan op de tweecle kamerleden
"van KVP, ARP en CHU om bij het
kamerdebat over de Oosterschelde
volgende week dinsdag het standpunt
Van de grote meerderheid van de
•Zeeuwse staten te volgen. In een
telegram van die strekking werd daar
grootst mogelijke nadruk op
Financiën
Met de onzekerheden over de fechnf
sche uitvoerbaarheid van de stormstuw
gingen hij verschillende fracties der
de element in dc discussie onzeker
heden over de financiën gepaard. De
woordvoerders van SGP en VVD had-
den ernstige twijfels of de meerkosten
de 'limiet' van 1,7 miljard gulden niet
te boven zullen gaan, evenals de heren
R. Meijering (gpv) en P. de Jonge (bp),
Dc heer Meijering zag bovendien in de
inspraak niet veel anders dan 'hanege-
kraai op de mestvaalt'.
J. Hoekstra (wd) over de kosten voor
de stormstuw: „Vier miljard. Dat. is
één gulden per wereldburger. Het
niet te hopen, dat de toename in de
kosten van dit project gelijke tred
houdt met die van de wereldbevol
king." Hij wees voorts op allerlei bij
komende kosten.
Voor de heer Van Overbeeke stond bij
de financiën voorop, dat de kosten niet
voor rekening van Zeeland mogen ko
men. maar nationaal betaald moeten
worden, „omdat. het. behoud van de
Oosterschelde zo niet, van internatio
naal, dan toch van nationaal belang
is." Naar de mening van de heer Van
Waterschoot mag in deze kwestie het
financiële offer geen 'breekpunt' wor
den. Van met name de kant van SGP-
woordvoerder Maljaars en de heer
Hoekstra van de VVD werd melding
gemaakt, van de angst, dat. de grote
kosten voor de Oosterschelde-werken
nadelig zullen kunnen werken op
dere Zeeuwse voorzieningen, als de
Westerscheldeverbinding. De heer Fi
lius (pvda) opperde de mogelijkheid
dat bij een definitief besluit over twee
MEERDERHEID
STATEN HOUDT
VAST AAN HET
DELTAPLAN
Slot van pagina 1
stemden tegen. Ze werd verworpen
met. 33 tegen 13 stemmen.
Bij de hoofdelijke stemming voor de
aangenomen motie Balkenende
stemden de zesenveertig aanwezige
statenleden aldus: voor waren R. Mei
jering (gpv). P. Everaart, H. Evers-
dijk. J. B. Ventevogel, D. Geuze, C.
Verdonk, C. Balkenende, C. J. de Ja
ger, E. Th. Nieuwkerk, P. G. van den
Bosse, H. Schot, J. van den Bos, J. A.
Kaland, mevrouw J. Doppegieter, Ter-
neuzen, G. A. CLaeijs (allen cda), me
vrouw E. Maris-de Koster, J. D. de
Voogd, L, A. M. Elenbaas. mr. J. F. G.
Schlingemann, L. M. Moermond, J.
Hoekstra. Th. Cambier (allen wd), F.
Dieleman, A. Maljaars, R. van Omme
ren. G. van den Berg en C. G. Boen
der (allen sgp) en N. Filius. J. Lustig,
W. Don en mevrouw C. van Zanten-
Leysen (allen pvda). Tegen de motie
stemden: P. J. Huybrechts, M. Antho-
nisse, A, J, Rekveld, A. C. van Over
beeke, B. Korstanje. P- A. Roels, J.
Stenvert, J. P. Boersma en M. ,T. van
Poelje (allen pvda), C. Th. van Water
schoot, W. van der Heide en J, van de
Voorde (ppr). P. de Jonge (bp) en C.
J. van der Meijden (wd).
IVilieu
Een vierde element, dat In de discussie
niet gelijk word getaxeerd gold het
milieu. Daarbij werden aan de ene kant
VVD. SGP vraagtekens gezet bij
het behoud van dc visserij, nok hij een
stormstuw. terwijl ook de heer Filius
op dit punt nadere studies nodig acht
te. De heer Filius attendeerde voorts
op het gezond maken van de grote ri
vieren als een zorg voor het hele land.
Maar hij meende: „Daar moeten alle
belangen voor wijken, behalve één be
lang, veiligheid voorop."
En J. Hoekstra (vvd) meende: „Men
kan ook door maatregelen ter bestrij
ding van de vervuiling op andere ge
bieden een wezenlijke bijdrage leveren
tot behoud van een goed milieu ir
afgesloten Oosterschelde. CDA-spreker
C. Balkenende erkende de waarde van
het unieke milieu in de Oosterschelde.
„maar er komt bij afsluiting een an
der. zij het minder interessant milieu
terug."
Van Overbeeke (pvda), tegenover die
opvatting: „Zeggen we nu nee tegen
een stormstuw, dan gaat, een zeer zeld
zaam natuurgebied verloren. Voorgoed
verloren, Daaraan kan de meerderheid
van mijn fractie niet. meewerken." En
Van WaterschooL (ppr) vond, dat hij
een evenwichtige oplossing het milieu
niet zo mag worden aangetast, dat het
toch verloren zou gaan.
Stemverklaringen
Nadat in de eerste ronde de stellingen
aldus betrokken waren, volgden er in
tweede termijn na de reactie van
gedeputeerde Schlingemann vooral
verklaringen In relatie tót. de beide in
gediende moties. Daarbij bleek, dat in
Intern beraad tussen twee stromingen
in de PvdA bi; het Oosterschelde-debat-
in de stalen: links M. J. van Poelje,
midden A. C. van Overbeeke. rechts W.
Don.
de CDA-fracfie waar aanvankelijk
de heer Schol, zich naar hij zei 'ge
nuanceerder opstelde' dan de heer Bal
kenende de gelederen toch gesloten
waren-
Er volgden een aantal stemverklarin
gen. waarbij twee starenleden lieten
weten dat zij noch voor de motie-Bal
kenende. noch voor de motie-Van Over
beeke zouden stemmen. Het waren de
heren P. de Jonge (bp) en Van der
Meijden (wd). De heer De Jonge zag
in dijkverhoging langs een open Ooster
schelde dë beste oplossing, de heer Van
der Meijden vond beide moties 'te
eenzijdig'.
Er waren voorts stemverklaringen van
een zestal PvdA-statenleden. De heer
AI. J. van Poelje liet weten, dat hij ak
koord ging met de inhoud van de brief
van gs. Hij betreurde, dat dit stuk zo
weinig in de discussie aan de orde is
geweest. Van Poelje: „Ik deel de teleur
stelling van liet college en de staten
over het vooruitschuiven van de be
slissing. Aan de andere kant wil ik
de regering nog één tot anderhalf jaar
the benifit of the doubt geven voor
er een definitieve beslissing komt."
Zijn motivering werd in stemverkla
ringen overgenomen door P. J. Huij-
brecht. B. Korstanje en de heide PvdA-
gedeputeerden mr. J. P. Boersma en J.
Stenvert. PvdA-fractievoorzitter W. Don
sprak zich uit. voor de motie-Balkenen
de. ..omdat mijn standpunt mede door
het werk voor de tweede kamerfractie
van de PvdA is geëvolueerd naar de
opvatting, dat, een integraal milieube
leid alleen is op te zetten op een
breder vlak."
OVERLEG KAMERLID
KVP MET ZEEUWSE EN
BRABANTSE DIJKGRAVEN
MIDDELBURG Het tweede kamer-
lid C. P. Cornelisse van de KVP
met zijn collega drs II. Koning
de WD de enigen uit de tweede
kamer die naar het statendebat over
de Oosterschelde in Middelburg waren
gekomen achtte de uitspraak van
de Zeeuwse staten 'licel belangrijk'
voor de nadere standpuntbepaling van
de KVP-kamerfractie.
De heer Cornelisse was speciaal jn
Middelburg op bezoek om cle discus
sies in de staten te volgen en om
besprekingen te voeren met dijkgra
ven van waterschappen uit West-Bra
bant. en Zeeland.
„Het zijn oriënterende besprekingen,
zoals ik er al meer heb gevoerd. De
resultaten ervan dragen bij tot de
vorming van ons fractiestandpunt
Dat zelfde is het geval met het ant
woord op de vragen, die ik de rege
ring heb gesteld. Pas dinsdag zullen
wij ons definitief standpunt bepalen",
ailclus de heer Comeüsse, die zei zelf
nog geen afgeronde mening te hebben.
„Dat is dus ook nog niet het geval
met mijn fractie. Pas dinsdag kunnen
wij. als wij alles overzien en meer
materiaal hebben, tot een standpunt,
komen", verklaarde het KVP-kamerlid.
Er waren gisteren op de publieke
tribune in de statenzaal ook heel wat
CDA-afgevaardigden uit West-Brabant
aanwezig, die van tijd tot, tijd nogal
druk in gesprek waren met de heer
Cornelisse De algemene teneur van
hun opmerkingen: 'Afsluiting van de
Oosterschelde volgens Deltaplan'.
Gemeenten kregen
raammotie over
Oosterschelde
VLISSINGEN Voor de gemeenten
rond de Oosterschelde, waarvan de
den vandaag (zaterdag in spoedzitting
bijeen komen ter bespreking van de
regeringsbeslissing omtrent de afslui
ting van de Oosterschelde. is een raam
motie opgesteld van ongeveer deselfde
strekking en met dezelfde conclusie
als de motie die vrijdag door de pro
vinciale staten van Zeeland is aange
nomen. Het is iedere gemeente e'
wel vrij om in deze motie wijzigingen
aan te brengen of er aanvullingen aan
toe te voegen die betrekking hebben
op de eigen problematiek.
Zeeuws Orkest
te Zierikzee
ZIERIKZEE Vrijdag 29 november
houdt het Zeeuws Orkest een concert
in de concertzaal te Zierikzee.
Zeeuwse pianiste Janine Dacosta
speelt als soliste het vijfde pianocon
cert van Ludiwin van Beethoven.
GEDEPUTEERDE SCHLINGEMANN IN DE STATEN:
STATEN WIJZEN
KANAALPLAN AF
MIDDELBURG ..Men moet vai
goede huize komen om het over eei
kanaal bij Waarde op te nemen tegen
een advies ran de rijksplanologische
commissie, dat op haar beurt weer is
gebaseerd op allerlei adviezen van
rijkswaterstaat en van dc planologi
sche kant. Als de staten zich tegen
een Waarde-kanaal uitspreken moet
men van goede huize komen. Wc zul
len die vuist echter wel maken".
Zo reageerde gedeputeerde mr, J. F.
G. Schlingemann vrijdagmiddag op
een vrijwel algemene afwijzing van
een kanaal bij Waarde in het kader
van de compartimentering van de
Oosterschelde. Vrijwel alle fracties
lieten in een korte reactie op dit punt
in de beschouwingen weten, dat een
dergelijk kanaal van de hand wordt
gewezen.
„Verwacht u dal. het toch wordt opge
legd?" wilde de heer N. Filius (pvda)
van de gedeputeerde weten.
Schlingemann: „Nee. ik verwacht niks.
Maar we hebben ais staten ook een
duidelijke uitspraak over het door
ons verlangde tracé van het. Baalhoek-
ka-naal gedaan en het is toch niet
doorgegaan. Als .ie zo'n kanaal als
provincie niet wil, kim jet het niet
opvoeren in je streekplan. Maar dan
is het er niet in 1985 en hel, moet erl
dan volgens de regering zijn. omdat;,
het, 'vastzit' aan de afwatering en de
aanleg van een oesterdam bij ;Je com
partimentering van de Oosterschelde. I
BATH-KANAAL
Twee fracties lieten zich voorlopig uit
over het door de provinciale diensten
gelanceerde alternatief van een
scheepvaart- of/en spuikanaal bij
Bath: de heer A. C ran Overbeeke
(pvda), dat de keuze in die groepe
ring valt op een Philips- en Oester-
dam met het Bat,li-kanaal, terwijl C.
Th- van Waterschoot (ppr) mét gs
het Waarde-kanaal afwees maar ook
een Bath-kanaal, „zolang niet duidelijk
is dat één extra sluis werkelijk ono-
overkomelïjk is voor de scheepvaart
en een getïjverschil van 2.30 meter de
invloed van zoet water in de Ooster
schelde niet te niet zou doen.
CDA-woordvoerder C- Balkenende
voerde bij zijn afwijzing van het
Waarde-kanaal aan, dat dan binnen
Reimerswaal drie kanalen zouden lo
pen, „planologisch en landschappelijk
erg storend". Daarnaast wees hij er
op, dat in dit smalle stuk Beveland
ook rijkswegen en hoogspanningstra
cés liggegn terwijl ook de verkcers-
voorzieningen voor een vaste Wester-
schelde-verbindlng er dienen te wor
den gesitueerd. Hij signaleerde wel.
dat een Bath-kanaal door hel, rijk niet
relevant wordt geacht en erkende dat
„er inderdaad grote bezwaren zijn
tegen de menging van binnenvaart en
zeevaart in het Nauw van Bath".
De heer Van Overbeeke die sprak
namens de meerderheid van de PvdA
WAt het standpunt op de regeringsbe-
clièsing betrof betoogde nog: ,Als
mocht blijken, dat. een scheepvaartka
naal öii Bath niet. mogelijk zou zijn
jets dat we voorlopig nog niet
aannemen' dan kan de scheepvaart,
zij het met enige vertraging door het
Kanaal doof Zuid-Beveland. Hij stelde,
dat een schutsluis in de Philipsdam
ook het. zoutgehalte in de Oosterschel
de niet ernstig'verlagen.
TE OVERHEERSEND
PPR-wonrdvoerd'f Van Waterschoot
vond, dat hij <fe discussies over de
c.umparlimentcrirfB van dfi Ooster
schelde het Waarde-kanaal met de
alternatieven 'eer' 'e overheersende
rol spelen'. HIJ rfteende, dat ze moe
ten worden gezien' relatie tot het
gelijverscliil en de z'oetwaterhelasting.
..De aanleg van eé,n spuikanaal zou
het. zout,gehalte aaw'herkeli.jk verlagen,
maar dal; kan ecl-lter 00'c °P e®rj
andere manier. Doof Eet getalverschil
te verhogen tot 2.30 meter. Deskundi
gen geven aan, dat mel nodig is
een kanaal aan te lê'-ggen. De scneep-
vaart kan zonder vaar voor net.
milieu in de Oosterschelde de Philips
dam passeren, mits er een voldoende
getïjverschil is". Hij vond, dat er 'nu
per definitie a.1 wordt uitgegaan van
een kanaal, zonder dat dit kanaal op
zich wordt bestreden'. Daarbij wees
hij er nog op. dat de scheepvaart uil.
Gent nooit om een dergelijk kanaal
heeft gevraagd en dat het Kanaal door
Zuid-Beveland geschikt is te maken
voor de óuwvaart.
GOEDE TWEEDE
Bij de tweede ronde van de discussie
wees de heer Van Overbeeke er gede
puteerde Sohlingemami bij interruptie
op. dat in het rapport va,n de rijkspla
nologische commissie een kanaal bij
Bath als 'goede tweede' is aangegeven.
Schlingemann: .Dat weet ik wel.
maar men kan daar ook wat te
gemakkelijk over doen. Er is ook nog
al gemakkelijk gedaan over wat Gent
al dan niet- wil. Het gaat er vooral
om wat Brussel wil. Maar natuurlijk
zullen we ons verzetten tegen een
Waarde-kanaal "-
Op een interruptie van PvdA-fractie-
voorzitter W. Don of de heer Van
Overbeeke wel bereid is een Waarde-
kanaal te accepteren als dat onvermij
delijk mocht, zijn voor de realisering
van de stormstuw. betoogde Van
Overbeeke: ,.Ik wil niet op onderzoe
ken vooruitlopen. Maar als het niet
anders kan. ben ik persoonlijk ge
neigd te zeggen; ja".
In him spoedeisend debat over
de Oosterschelde hebben de
staten van Zeeland gisteren met
vrij grote meerderheid (31-15)
vastgesteld dat ze het in de ko
mende tien jaar voor de inwo
ners rondom deze zeearm niet op
een akkoordje wensen te gooien
met de veiligheid. Toen op 17
mei van dit jaar in dezelfde zaal
het plan-KIaasesz ter discussie
stond wilde het provinciaal be
stuur van Zeeland de daaraan
gesuggereerde tussenoplossing
wel een kans geven. Men gunde
het plan dat op het eerste gezicht
de indruk maakte van een niet
onaantrekkelijk compromis tus
sen de belangen van veiligheid,
milieu en visserij in ieder geval
het voordeel van de twijfel. Na
de nachtelijke kabinetsbeslissing
van vorige week om in de Oos
terschelde een stormstuwcaisson
dam te bouwen, die op zijn
vroegst, in 1985 klaar kan zijn, is
die twijfel duidelijk in het nadeel
gekomen bij de staten van Zee
land. Oorzaak: het plan van de
regering bergt zoveel onzekerhe
den in zich en gaat zover heen
over de ruimte die twee derde
van de statenleden er aan hadden
toegemeten, dat men nu nadruk
kelijk op de rem heeft getrapt.
Een harde motie was het resul
taat: onverwijld terug naar en
uitvoering van het oude Delta
plan. Knelpunt in het regerings-
voomemen met de Oosterschelde
was gisteren voor de meeste sta
tenleden dat. ze zich een weg
opgestuurd voelden zonder eind.
Een weg van studies en plannen
maken, onderzoeken en opnieuw
onderzoeken, uitstel en nog eens
uitstel. En voor dat onoveraienba-
re uitstel van de in de deltawet
rond 1978 gegarandeerde veilig
heid wensten de meeste statenle
den geen verantwoording te ne
men.
Unaniem was de uitspraak niet.
Vooral de fractie van de
PvdA gaf een duidelijke weerspie
geling van de politieke krachtver
houdingen rondom het nationale
vraagstuk dat de Oosterschelde
de laatste jaren is geworden. Er
trad in deze fractie een openlijke
splitsing op. Aan de ene kant
waren er de statenleden die er
vertrouwen m hebben dat met
aanvullende voorzieningen aan
dijken en vooroevers in de ko
mende vijf jaar een grotere vei
ligheid lean worden bereikt en die
daar dan genoegen mee nemen.
Aan de andere leant een kleine
groep die niet bereid was om
met deze plannen voor de veilig
heid een gok te maken. Het
breekpunt, tussen deze twee stro
mingen was eigenlijk de manier
waarop men risicofactoren en po
litieke verantwoordelijkheden
met. elkaar in verband bracht.
Voor de eerste categorie was
daarbij nog speelruimte aanwe
zig. En die speelruimte werd ge
vonden in het vertrouwen op de
goede afloop van de studie naar
de stormstuwcaissondam., waa.r-
bij men. zidh om met de heer
A. C. van Overbeeke to spreken
;Jn het goede gezelschap van
de minister van verkeer en wa
terstaat" bevond. Deze zelfde sta
tenleden waren er ook van over
tuigd dat. het mogelijk moet zijn
om in een penoöe van vijf jaar
zoveel aan de Oosterscheldedij-
ken te verspijkeren dat de extra
risico's van het uitstel acceptabel
zijn..
Voor de tweede categorie was
duidelijk een grens van tolerantie
in het verschuiven van de veilig
heid bereikt. De woordvoerder
van deze groep statenleden, de
heer N. Filius, liet weten dat er
bij aanvaarding van de regerings
plannen eigenlijk wordt getornd
aan een grondrecht, dat Zeeland
met de deltawet in de hand aan
het eind van de jaren '70 kan
opeisen: leven zonder angst voor
overstromingen. Voor hem was
de compensatie van de extra risi
co's zoals de regering die aan de
bewoners achter de Oosterschel-
dedijken aanbiedt voor de perio
de tussen nu en (op zijn vroegst)
1985 een zo ongewisse factor dat
hij de conclusie trok: een minis
ter van veriieer en waterstaat
moet beter weten.
Het was de afgelopen week wel
duidelijk geworden dat de
discussie in provinciale staten
van Zeeland zich zou toespitsen
op juist dat uitstel van de opti
male veiligheid; uitstel dat over
anderhalf jaar of daaromtrent
nog wel eens voor niets zou kun
nen blijken te zijn ook. Gedepu
teerde staten hadden daarover in
hun brief al 'grote bezorgdheid'
uitgesproken. De meerderheid
van de staten van Zeeland trok
daaruit de politieke consequentie:
het 'onaanvaardbaar'. De zoge
naamde 'overbruggingsveiligheid'
(1975-1985) voor het Oosterschel-
degebied die het kabinet, verant
woord acht wordt, in Zeeland zelf
van de hand gewezen.
Onmiddellijk nadar, provinciale
staten gisteren hun Oosterschei-
dedebat hadden afgerond maakte
minister Westerterp van verkeer
en waterstaat in Den Haag een
'pakket.' van veiligheidsmaatrege
len bekend die in de periode
tussen nu en 1985 volgens het.
kabinet zullen moeten worden ge
nomen. De tweede kamer had
hem daarover vragen gesteld.
Men wilde duidelijkheid over de
bedoelingen en de garanties van
de minister op dit punt.. Tegen de
achtergrond van de discussie in
de staten van Zeeland is het
'aanbod' van minister Westerterp
volstrekt onbevredigend. Zijn ant
woord aan de tweed» w
komt er eigenlijk op tJt?.
men ten departementaal
keer en waterstaat tmnJl
notie heeft ran wat er rw7_£
luk in die tussenperx&vyTT
bestaande dijken n>x»j2L2
E*n norm
houvast kan ontlenen orrb-wt
Het gaat om aara™»-
„van plaats tot plaaT»» 2?
schillend zullen zijn"
men wat aan het proitel
wijzigen, daar zal
kistdammen op de dijken
doen. .Tijdelijk last's
van veiligheid ma
de stelen van Zeelaati£
TOerd He: Tattet' raa
Westerterp Is tssevwrfcST
ties ran de ddsave:
meer dan een lose doos y™
ais men nagaat vrat er
nog inzit; i. maatregel® ;'-
kader ran de stonm-k©*£
bekeken
1 bekeken]
schuwingen en 2. «««raA.-
houden van materiaal en maw»i
om bij calamiteiten in te
Een rechtstreeks 'vervolj' os
een stormstuwcai&xwSim.
ran-het-kabinet is gisteren in dn
stoten van Zeeland nog maar ai.
delings aan de orde geweest Ik
kanaal dat Zuid-Bevehnd' Ir.i
Waarde zou moeten gaan d«r.
snijden. Aanvankelijk was bet
plan, daarover in decern)*: M
gaan praten. De regering a
oeshssing over dat Waanyiunaj
nog even laten liggen, mei* oo-
dat men daaroveT dij jveriK
met Zeeland wil plegen. Toch
komt. dat. Waardekanaal ai
nadrukkelijk op de Haagse kaar.
ten voor: de rijksplanolog.sche
commissie heeft het aanbevolen,
Gs van Zeeland zijn mordicus
tegen het Waardekanaal. De as-
greep in het toch al zo door®,
den stuk van Zuïd-Berrehnj 3
een te forse. Vooral km
gemeente Reimerswaal "lob
derde kanaal erbij' orneraeerrere
planologische consequente he»
ben. Hoe zinvol en succesvol Ik
overleg met 'Den Haag1 over dat
Waardekanaal zal worden? Mei
maakt zicli er bij gs niet al te
veel illusies over. „We zullen van
goede huize moeten komen cm
het weg te praten", voorspel
gedeputeerde mr. J. F. G. Scüo
gemann gisteren al. De vraag s
of de nu in principe geitca
afsluiten gsmethoie en hs «ar.
dekanaal eigenlijk wd
elkaar kunnen worden
Wanneer het overleg met Zeehrd
en de inspraak van de kan',
Zeeland bij de volgende rego
ringsbesliissing over de tater-
schelde even karikaturaal Klo
pen als tot op dit mow a
gebeurd, hoeven de verrate>
gen inderdaad niet erg ho; p.
spannen te zijn.
Het statendebat- over de Ccöar-
schelde van gisrere. tó;
duidelijker dan ooit, la'cr, ós
hoe de opvattingen van eit tv,
de gekozen vertegenwoordig
zich uitkristalliseerden bij tó
voordeel en het nadeel van in
twijfel. Het, PvdA-statenlid M. J.
van Poelje liet in een stemverkh
ring nog eens met extra nadruk
weten dat hij er moeite mee tol
om zijn zo eigen specifieke me
ning over deze kwesüe te Ite
vatten in een motie, „de svrecg-
perste uitdrukking van bij
de statenleden leeft", rails hij
zei. In zo'n sfeer is geen plaats
voor partijpolitiek geharrewar,
waarin de hele kwestie vooral d»
laatste tijcl duidelijk is terechtge
komen. Met, ook ïn het debat
zejf een duidelijk en uilgespro
ken respect voor eikaars mcciinz
hebben de staten van Zeeland
gisteren buiten politieke blokvor
ming om hun opstelling in 'J
Oosterscheldekwesrie bepaald. Of
dat volgende week in de twwte
kamer ook zal gebeuren is vor-
lopig de vraag. He; geramrnf!
met portefeuilles dat zich rond
om hel; kabinetsberaad heeft
voorgedaan voorspelde niet veel
goeds. Nu al hebben enkele frac
ties onder wie die van de
PvdA te kennen gegeven dat
zij onvoorwaardelijk achter de
beslissing van het kabinet staan.
Er is weinig fantasie vcor cofc
om vast te stellen ca'. - c®
koste wat kost de eenhad éi ret
kabinet te bewaren de fras»
discipline in dat geval "rijjcorer
strak moet zijn aangenanlo. H«
is bekend dat op rijn minst
kleine minderheid in de PvdA er
over de OostersclieldekwesUe een
van het kabinet afwijkend stand
punt op na houdt. Wanneer nu
daarvan zelfs niet de minst'.- rim
pel bij de stemverhoudingen in
de tweede kamer naar buiten st
mogen blijken, bhjfr leftjrc
toch langzamerhand wel een ter-
je zitten met de vra3g of»
uitstelpolitiek rondom oe wfe-
schelde nu werkelijk worm P-
bruikt om het kabinet op de Been
te houden.
De PvdA-fractie in de stelen van
Zeeland heef-t aangetoond m
een verdeeld huis a's bat w-
dig is echt wel aurft aten
zien. In Den Haag liggen «W®
en zekerheden rondom de wsw
scheldekwestie kennelii* mü tra-
dichter bij elkaar dan m-»
gebied waarop de Ooster^rew?
beslissing van het kabinet
toepassing is.
O KEES VAN DER MAAS-
(ADVERTENTIE)
Soliste Janine Dacosta, piano
Dir. Jan Out
Do. 21 nov. Middelburg, concertzaal I 5e pianoconcert ral
Vrij. 22 nov. Middelburg, concertzaal Orkestfragmenten
Wo. 27 nov. Goes, r.-k. Maria Magd. kerk 'Carmen' Koeberg
Vrij. 29 nov. Zierikzee, concertzaal I Zeelandia
Zie voor kaartverkoop advertentie "UIT IN ZEELAND' op 21
november.
