'Oostkapelle zone:;
recreatie zou em
reservaat zijn voor
ouden van dagen'
cc*
lATffDAO
IP OKTOBER 1974
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
19
'4
OOSTKAPELLE: Strand en duinen, bossen en weelderige bui
tenplaatsen, bungalowparken, zomerhuisjes en kampeerterrei
nen. Landinwaarts omgeven akkers nog het oude dorp met de
kerk - de Nederlands-hervormde in 't midden. Een verla
ten Dorpsstraat waarin vooral de snackhar van Jobse met de
opzichtige gevelreclame van een brouwerij, de zslfbedienings-
zaken van De Visser en Bimmel en het hotel-café-restaurant
■Zeelandia' met hun moderne aanzicht de invloed van de bad
gast niet verhullen. Het wachten is, evenals voor de andere ne-
weer een winter lang op betere tijden.
hem heen. Je komt hem gewoon
tegen op straat en hij nodigt je uit
voor een kop koffie.
te, lang geheel agrarisch en sterk
protestants-christelijk, pas eigenlijk
in de laatste tien jaar opgekomen
als recreatieoord.
De herindeling heeft beide bevolkin
gen niet in één klap bij elkaar
kunnen brengen. Zo maar enkele
voorbeelden: in Domburg wordt op
zondag gevoetbald, in Oostkapelle
op zaterdag. Beide plaatsen hebben
nog een eigen brandweerkorps en
elk een muziekvereniging. Het gehe
le culturele- en verenigingsleven is
apart georganiseerd. Domburg heeft
een middenstandsvereniging, Oostkar
pelle nog steeds niet.
dat er in de afgelopen jaren veel is
gebeurd, al blijven er natuurlijk
wensen zoals de vervanging van het
oude verenigingsgebouw in de
Dorpsstraat, ofw^l de bouw van een
ontmoetingscentrum, nummer één
op het werklijstje van de 'Stichting
gemeenschapsbelangen Domburg
Oostkapelle'. Vooral de sportwereld
is sinds de herindeling goed bedeeld:
een sportzaal en een nieuwe voetbal
en tennisaccommodatie. Oostkapelle
voelt zich ten opzichte van Domburg
allerminst 'stiefmoederlijk' bedeeld.
IX
Verplaatsing en vertrek van winke
liers - het zomerseizoen is kort en
de concurrentie hard brengen
leegstand mee en enkele tweede wo
ningen dragen evenmin bij tot sfeer
In de Dorpsstraat van Oostkapelle.
Weliswaar minder als in het meer
kostwaarts gelegen Domburg dat
sinds 1 juli 19G6 met Oostkapelle
één gemeente vormt doemt het
verschijnsel van de tweede woning
op als een spook dat de leefbaarheid
aantast, Een kwalijk bijverschijnsel
van de recreatie die ook zoveel
goeds heeft gebracht.
Oostkapelle zonder recreatie
at zijn voorouden
spreekt tuinder en
I PvdA-raadslid Allewijn Don op stelli
ge toon in 'Zeelandia' waar we op
een winderige najaarsmiddag vrijwel
1 de enige klanten zijn. „Dan was de
leefbaarheid zoek geweest, er zou
meer jeugd zijn weggetrokken."
bijna veertig jaar inwoner van
voegt eraan toe: „In
1 staat nog steeds ge
schreven dat de autochtone bevol
king moet profiteren van de recrea
tie. De algemene voorzieningen, zo
als de sportzaal en de tennisbanen,
ain niet alleen tot stand gekomen
voor de badgast, ook de bevolking
profiteert ervan. Men moet dat be
seffen en ook bereid zijn er aan bij
te nregen." Hij doelt op verhoging
ran de gemeentelijke belastingen.
Een redenering die hem in de afge
lopen vier jaar, tosn hij wethouder
in de gemeenteraad geduchte
zoals wel meer
-,u 4 --- "ij "'jn eigen manier
krm aanpakte en waarmee hij vooral de
MJ6OT confessionelen tegen zich in 't ha.r-
nas te Het maakte hem zelfs tot
Uk, us. een omstreden bestuurder, bemind
01verguisd tegelijk. Is daardoor
J® herkozen als wethouder. Hoe
Mill tl ook, hij' is Oostkappelaar on-
rio Schrijvend
over uostkapelle, je kunt niet om
SOMBER
IMPORT
TREFFEN
Haf LR
MÉ'
ht acfcfcl
We praten over Oostkapelle en de
herindeling. De 'inlijving' bij Dom
burg, nu ruim acht jaar geleden.
Met lede ogen zagen de Oostkappe-
laars hoe hun gemeentehuis werd
afgebroken. Domburg en Oostkapelle
mochten dan de recreatie als over
eenkomstige problematiek hebben,
de overeenkomst in mentaliteit was
ver te zoeken. Een historisch gege
ven. Zegt een Oostkapelse midden
stander van midden dertig: „Als je
vroeger tegen je ouders zei dat je
naar Domburg was geweest, nou
dan was je in Sodom en Gomorra
geweest." En L. Wonder gem uit de
Oude Domburgseweg, geboren en ge
togen in Oostkapelle, herinnert zich
nog het wekelijkse treffen tussen
jongeren van beide dorpen, zo'n vijf
tig jaar geleden. Wie met een meisje
uit het andere dorp wilde gaan,
moest van goede huize zijn om er
zonder kleerscheuren af te komen.
Wondergem weet ook te vertellen:
.Oostkapelle was tamelijk chauvinis
tisch ingesteld. Vóór de herindeling
behoorden vrijwel alle bossen en
buitenplaatsen zoals het Berkenbos,
Hoogduin en het kasteel Westhove,
tot het grondgebied van Oostkapelle.
Maar Domburg gaf ansichtkaarten
uit, waar bijvoorbeeld op stond:
'Westhove, Domburg'. De Oostkappe-
laars maakten zich 'daar behoorlijk
kwaad over."
Domburg ontwikkelde zich al lang
geleden als badplaats voor welgestel-
den. Daaruit ontsproot niet alleen
een sterke ondernemingsgeest, maar
daartegenover ook een socialistische
gezindheid die nog voortleeft in een
forse PvdA-afdeling. Daarentegen
Oostkapelle: een plattelandsgemeen-
De kernen zijn nog niet naar elkaar
toegegroeid. Dezelfde middenstander
van zoéven, schudt het hoofd en
blikt peinzend vanaf het tafeltje in
'Zeelandia' de verlaten Dorpsstraat
in: „Nee, de tradities zijn te
sterk..." Don, al meer dan twintig
jaar raadslid en destijds een van de
weinige voorstanders van herinde
ling, is er nu tamelijk somber over:
..Ik had vast gedacht dat de kernen
elkaar zouden toegroeien. Dat't
Het bestaat niet dat een gemeente
met 3500 inwoners twee muziekvere
nigingen in stand kan houden." De
herindeling had naar zijn mening
ook groter opgezet moeten worden,
met de kustgemeente Vrouwenpol
der erbij. Dat is altijd mijn mening
geweest. Dan had je het hele kustge
bied van Noord-West-Walcheren in
één hand gehad-"
De twee kernen zijn nog niet. naar
elkaar toegegroeid. Maar moet dat
dan? „Ach," zegt landbouwer L. Wat-
tel, secretaris van de na de herinde
ling vanuit de Domburgse gemeen
schap tot stand gekomen 'Stichting
gemeenschapsbelangen Domburg-
Oostkapelle' die sindsdien de bouw
van een ontmoetingscentrum in
Domburg en een fraaie sportzaal in
Oostkapelle heeft gerealiseerd: „Je
moet dat niet forceren. Ook planolo
gisch wordt daar niet naar toe ge
werkt, er moet een groen gebied
blijven tussen Domburg en Oostka
pelle, er mag geen lintbebouwing
komen. Belangrijk is een bestuurlij
ke eenheid en wat dat betreft zie ik,
na de aanloopperiode van zeg de
eerste vier jaar, duidelijke verbeter
ringen."
Niemand bestrijdt in Oostkapelle
Het verenigingsleven krijgt, ondanks
de sombere woorden van Don, op
het ogenblik nog voldoende kansen
om redelijk tot goed te functione
ren. Het informatieboekje van de
gemeente, Wegwijzer', meldt vele
contactadressen van muziek-, zang
en sportverenigingen. De vooral ook
op de badgasten gerichte sportzaal
heeft nieuwe impulsen gegeven. Op
vallend is echter dat veel verenigin
gen drijven op de activiteiten van de
'import'. Een ontwikkeling die som
migen zorgen baart, waarbij wordt
aangetekend dat het de autochtonen
ontbreekt aan gemeenschapszin.
Wondergem bijvoorbeeld: „Je vindt
in Oostkapelle nog te weinig mensen
die zich voor honderd procent voor
't gemeenschapsbelang willen inzet
ten, teveel die aan de kant bhj ven
staan. Een gelukkige tendens is dat
jongere mensen, die in de nieuwe
wijken komen wonen, nieuwe initia
tieven ontplooien en dan niet pre
cies langs de platgereden paden."
TEKST:
PAUL DE JONGE
FOTO'S:
WIM RIEMENS
Vooral de middenstand krijgt, waar
het gemeenschapszin betreft, zware
kritiek te verduren. Dezelfde mid
denstander, die zijn naam liever niet
in dit artikel terugvindt: „Ik zie de
autochtone Oostkappelaar als, een
echte individualist. De middenstan.
der in Oostkapelle gunt een" ander
niet dat ie een dubbeltje meer
vangt." Waarbij nog moet worden
aangetekend dat een vrij groot deel
van de middenstand van elders
komt.
De middenstand en de begrippen
gemeenschapszin, verantwoordelijk
heidsgevoel. H. A. Schipper, ex-Spar-
winkelier in de Dorpsstraat, nu ad
ministrateur van de plaatselijke
WV "Mooi Oostkapelle' en boven
dien nog voorzitter van de bloeiende
muziekvereniging (brassband) 'Cres
cendo', weet er alles van. Schipper
heeft zo'n twee jaar geleden de brui
gegeven aan zijn winkeliersbestaan:
de concurrentie werd te groot. „Er
stonden eigenlijk teveel zaken. Ook
de concurrentie van grootwinkelbe
drijven in Middelburg en Vlissingen
speelt, een grote rol." Schipper is de
man die vergeefse pogingen heeft
ondernomen om de Oostkapelse mid-
denstand te organiseren: „Het is
jammer dat de middenstand slui
mert. Ze vinden het goed dat er veel
gasten komen en profiteren er alle
maal van, maar om zelf eens iets te
doen..." Nu behartigt hij de VW-
zaken: „Als er iets moet worden
gedaan, dan knapt de VVV of de
gemeente het wel op, denkt men,"
en hij is nie.t de enige. Schipper zag
graag een samenwerking tussen
WV en middenstand tot stand ko
men om de badgasten meer te kun
nen bieden. De te organiseren
middenstand zou bereid moeten zijn
vooral ook financieel min of
meer naar Domburgs voorbeeld
meer bij te dragen aan het vertier
van de badgast. Die komt niet alleen
in Oostkapelle om te eten en te
slapen. De VW-mensen breken zich
het hoofd over de vraag waar het
geld en de mensen vandaan moeten
komen om hst recreatiepakket van
Oostkapelle kwalitatief te verbete
ren, zoals dat in ambtelijke termen
heet. Plannen zijn er genoeg, waar
bij vooral de slecht-weer-recreatie
op de eerste plaats komt, met name
de opvang van de kinderen.
stampen van nog meer bungalowpar
ken. Ook het gemeentebestuur denkt
er ongeveer zo over. De vrijwel
algemene gedachte luidt: de aan
dacht nu vooral richten op woning
bouw die uitsluitend is gericht op de
opvang van de natuurlijke bevol
kingsgroei. Daaraan wordt hard ge
werkt, getuige onder meer de uit
breidingsplannen 'Halve Maan' en
'Vronesteyn' rond de kern van het
oude dorp: vooral daar verrijst nu
de nieuwbouw in de sector voor
'permanente bewoning". Niettemin
zijn er ook nog plannen in uitvoe
ring waar ae recreatie-bungalow nog
verreweg favoriet is: het plan "Huis
ten Duine' en het park "Duinhelm'
langs en in ds buurt van de Duin
weg, zijn er voorbeelden van. De
Duinweg: de lintworm die het dorp
met het strand verbindt en die zich
heeft genesteld tussen het menselijk
recreatieleven rond het Oosterpark,
Dunopark, het park Reygersberg en
ae bossen van De Manteling'. Een
lintworm die in het hoogseizoen een
massa badgasten, te voet en 'in blik'
verwerkt. Een WV-plattegrondje
roept dit suggestieve beeld op-
Wondergem: „Geen nieuwe parken,
we zijn nu groot genoeg. Ws moeten
nu de zaak consolideren, verbeteren
en verfraaien. Een heleboel mensen
denken daar net zo over. Wat we
nog aan natuur hebben moeten we
zo houden. We moeten ervoor wa
ken dat we niet verstedelijken, het
moet leefbaar blijven. Streven naar
verfraaiing van de gemeente. De op
brengsten van de toeristenbelasting
moeten daarvoor in toenemende ma
te worden benut."
Don: „We moeten geen nieuwe grond
meer verwerven voor nieuwe bevol
kingsaanwas. Het is welletjes. We
moeten oppassen dat nieuwe wonin
gen niet in de sector van de tweede
woning vallen. Doet men dat niet
dan straft dit zichzelf. Js ziet het in
deze Dorpsstraat: verschillende pan
den staan leeg. Het tast de leefbaar
heid aan."
Schipper, de v V-V-man, is wat min
der drastisch: „De plannen die nu in
uitvoering zijn, moeten we eerst
eens goed afmaken. Natuurlijk be
staat het gevaar dat alles wordt
opgeslokt door de recreatie, maar
het gevaar dat we overvol raken zie
ik nog niet. We moeten waakzaam
zijn, de recreant moet een beetje
ruimte hebben. Laten we alles wat
nu in uitvoering is eens goed afma
ken. Intussen kunnen wij ook als
WV ons eens oriënteren hoe het nn
verder moet." Bezinning dus. Voer
voor planologen.
Wafctel: „Ik zou er persoonlijk groot
bezwaar tegen hebben om hier een
situatie te creëeren als in de
Schouwse Westhoek, daar is nie
mand mee gediend. We moeten het
bordje 'vol' durven zetten- We moe
ten alert zijn, alles in de juiste
banen leiden, anders raakt de balans
uit zijn evenwicht. De recreatie is
een belangrijke pijler van het be
staan geworden, is uit het dorp niet
meer weg te denken, er is veel op
gebaseerd. Als je zoveel mensen
kunt ontvangen die hisr naar harte
lust kunnen recreëeren, heb je een
mooie taak. We moeten er wel voor
waken dat we het zelf niet bederven.
Nog even over Oostkapelle. de inte
resse van de bevolking en de betrok
kenheid bij het bestuur. Elke maan
dag van half twee tot twee uur
houdt de gemeentesecretarie zitting
in Oostkapelle, in het wijkgebouw
van het 'Groene Kruis'. Er wordt
weinig gebruik van gemaakt. "Over
bodig', oordeelt Don, met een moe
deloos handgebaar. .De bevolking
heeft geen interesse in het gemeen
tebestuur. Het gemeentebestuur
heeft zich vier jaar lang ingespan
nen om de bevolking beter te infor
meren, maar de inwoners zijn nog
verder van het- gemeentebestuur af
komen staan. Ik geloof niet dat het
er door de herindeling beter op is
geworden. Wie is daar de schuld
van?", vraagt hij aan de Oostkapelse
middenstander. "Beiden', veronder
stelt deze, het antwoord min of
meer schuldig blijvend- Don: irJe riet
alleen mensen op de publieke tribu
ne bij de gemeenteraad als ze den
ken dat er sensatie is te t
In de Dorpsstraat spreken we nog
een oude man. Hoe hij zo denkt
over het wonen en leven in Oostka
pelle? „Ach, we hebben geen klagen,
't kon slechter.
VOL
J eind moet i*mJa?6nl!,'!U'omnffen in flet V'-an Duinhelm. Oostkapelle begint zich af te vragen of er niet een
1^1 men aan de uitbreiding van bouw in de recreaiiesfeer.
Over één ding is men het in Oostka
pelle vrijwel eens: het moet nu - het
zij definitief, hetzij voorlopig - maar
eens klaar rijn met het uit de grond
Oostkapelle. Leegstaande panden en enkele tweede woningen dreigen ds
