KATTENDIJKE,
„IN DE KERNEN KENNEN ZE ME NAUWELIJKS"
EEN DORP VOL ONRUST
EN ONZEKERHEID
braderie-goes
Cafébaas, technicus,
ptt-er en kunstschilder
strijden voor leefbaarheid
WOENSDAG, 18 SEPTEMBER 1974
Heel wat ménsen leggen,
gezeten op brommer of fiets of in de auto,
ettelijke malen per jaar
de kronkelweg over de dijk naar Kattendijke af.
Meestal zijn ze gestoken in
waterdichte kleding, een petje of mutsje
op het hoofd en laarzen aan de voeten.
Bij eb trekken ze de slikken
bij Kattendijke aan de Oosterschelde op
om er zagers en pieren te zoeken.
Die mensen, sportvissers,
kan het nauwelijks schelen
of de Kattendijkenaren tobben over de laatste stuiptrekkingen
van het middenstandswezen:
de kruidenier en het café
Driehonderd inwoners telt Katten dij-.,
ke nog. Jaren geleden waren het er
nog zeker tweehonderd meer, maar
de klad kwam er in in de loop van
de zestiger jaren. De jonge mensen
vertrokken naar de Bevelandse cen
trumgemeente Goes, waar ze een
flatje konden betrekken in Zuid en
waar ze ook een beetje af waren
van 'het iedereen kent iedereen en
iedereen controleert iedereen', een
verschijnsel dat in iedere platte
landsgemeente wordt waargenomen
In Kattendijke werd niet gebouwd
in elk geval niet in de sociale sector
en met het uitblijven van de woning
bouw was het aftakelingsproces in
gang gezet. Sindsdien heerst er on
rust en onzekerheid onder de bevol
tóng, die eens voor het grootste deel
bestond uit landarbeiders, maar nu
al geruime tijd op een heelandere
manier aan de kost komt. De mees
te gezinshoofden werken bij Goese
bedrijven. Dagelijks trekken ze over
de Kattendijkse dijk naar hun werk.
Niet met de bus, want de autobus
onderneming ziet daar geen brood
meer in. En de enige taxi-onderne
mer, die het dorp kent, heeft de
handen vol aan het vervoer van
kleuters van en naar deschool in
Goes. Vier keer per dag worden de
jongens, en meisje-S met twee auto's
heen en weer gereden.
TELEFOON
Een bakker of een slager heeft Kat
tendijke niet meer en er is ook geen
telefooncel. Wél zijn twintig van de
negentig woningen in handen van
mensen, die zich een tweede woning
kunnen veroorloven in een rustig
dorp. Maar ook dat is eerder nega
tief voor de ontwikkeling van Kat
tendijke-
„In Kattendijke treedt geen verdere
vergrijzing op, dat niet. Maar er zal
wel heel wat moeten gebeuren om
de vernieling van Kattendijke tegen
te gaan en te voorkomen", zei wet
houder L. H. de Leeuw op dinsdag
14 mei tijdens een politieke bijeen
komst in 'Het Blokhuis' in Katten
dijke. De wethouder, die samen met
de andere leden van b. en w. ook al
Dorpsgezicht: Kattendijke bekeken vanal de dijk, cjie de verbinding vormt met Goes.
in Kattendijke met de bevolking had
gesproken over de toekomst zei ver
der: „Als we over woningen praten
dan kan ik u verzekeren dat die er
ook komen. Zonder meer. En wat
ons nu in de eerste plaats te doen
staat is dat b. en w. ën de bevolking
moeten gaan bekijken op welke ma
nier Kattendijke weer gezond ge
maakt kan worden",
liet was opmerkelijk te zien hoe de
bevolking van het dorp in actie
kwam. Iedereen, maar dan ook ie
dereen. zette zich in voor 'de strijd
voor de leefbaarheid'. Op een span
doek dat wekenlang boven de Dorps
straat wapperde stond: 'Kattendijke
wil lei en* en in 'Het Blokhuis' werd
een grote tentoonstelling gehouden,
waar Kattendijke zich presenteerde,
met al z'n verenigingen, met dc
jeugdsoos in oprichting en met de
brandweer. Daarna volgde de oprich
ting van een werkgroep, die nu be
staat uit veertien mensen. Opvallend
aan die werkgroep (voortgekomen
uit een initiatiefgroepje van zeven
dat al geruime tijd op de bres stond
voor de leefbaarheid) is dat er voor
al 'import-Kattendijkenaren' deel
van uitmaken.
KOMKOMMER
Cees van "den Boomgaard (31) en
Heijmen Ceelen (34) wonen allebei
aan de Monnikendijk en ze zitten
buvendisn samen in de werkgroep.
„Het is een beetje komkommertijd
geweest voor ons. Veel vakanties en
zo. We gaan deze week vreer begin
nen. In de eerste plaats moet er een
duidelijke taakverdeling komen",
zegt Heijmen Ceelen. Een kunstschil
der. een PTT-er, een technicus, een
fabrieksarbeider, huisvrouwen, een
cafébaas en enkele jongens en meis
jes die nog 'scholier' als beroep
kunnen opgeven, hebben elkaar ge
vonden in de werkgroep.
„We willen graat praten met de
gemeente, maar we zullen erg goed
moeten oppassen, want men moet
er steeds van doordrongen zijn dat
wij een actiegróep zijn, die zich niet
op een dood spoor laat zetten. Alles
wat er op het gebied van de ontwik
keling van Kattendijke gaat gebeu
ren, zullen we kritisch bekijken en
wanneer het ons niet aanstaat- zullen
we met publikaties én open brieven
reageren op alles wat daar in Goes
wordt uitgedokterd", zeggen de he
ren Ceelen en Van den Boomgaard.
B. en w. van Goes hebben al heel
wat bezoekjes gebracht aan Katten
dijke. In de vorm van hoorzittingen
werd dan van gedachten gewisseld.
Met hame de Teefbaarheidsmanifes-
tatie', die enkele maanden in en om
'Het Blokhuis' werd gehouden,
maakte indruk op burgemeester en
wethouders. Er kwamen positieve
reacties los, er werd nog eens gewe
zen op het aardgas dat Kattendijke
nu toch heeft, op de woningen die
er. zullen komen en verder werd ook
beloofd dat verschillende andere
voorzieningen nog eens op korte
termijn bestudeerd zouden worden.
In Kattendijke is men voor wat de
toekomst betreft helemaal aangewe
zen op het Goese college én de
gemeenteraad. Er bestaat een be
stemmingsplan, ten Zuiden van "Het
Blokhuis', waar bouwgrond ligt voor
nieuwe woningen. „Dat plan doet
afbreuk aan het dorp. Dan krijg je
een soort uitstulping van de kom.
Het zou veel beter zijn wanneer de
gemeente zou besluiten om verschil
lende lege plekken in te vullen en
om in elk geval uit te breiden,
aansluitend op de bestaande bebou
wing langs de wegen", zeggen Van
den Boomgaard en Ceelen. Er zijn
meer wensen, bijvoorbeeld de weg
wijzers, die vreemdelingen naar Kat
tendijke moeten begeleiden. Ceelen:
„Ik krijg soms mensen op bezoek
die eerst in Kapelle of Wemeldinge
terecht kwamen omdat ze gewoon
niet af konden, gaan op de borden".
Van den Boomgaa.d: „De oudere
mensen zitten nog steeds te wachten
op dat biljart, waarover heel Zee
land weieens in de krant heeft gele
zen. Je zou op den duur gaan gelo
ven dat er buitenlandse professoren
aan te pas moeten komen om te
bestuderen of er wel een deugdelijk
biljart geplaatst kan worden in 'Het
Blokhuis', zolang duurt het al".
UITERSTE
Van den Boomgaard en Ceelen heb
ben wel een verklaring voor het feit
dat de bevolking van Kattendijke
zich jarenlang, ondanks de dreigin
gen, erg rustig heeft gehouden: „De
mensen hier, meestal landarbeiders,
wilden niet altijd tot het uiterste
gaan. Er werd trouwens enorm op
gekeken tegen de deskundigen. Dat
is nu wel veranderd, vooral dankzij
de komst van 'mensen van buiten'.
En het blijkt nu dat iedereen eigen
lijk op een paar gangmakers heeft
zitten wachten. Daarom heeft de
werkgroep nu heel Kattendijke ach
ter zich".
Het spandoek in de Dorpsstraat is
nu weg. Maar de kreet 'Kattendijke
wil leven' blijft de driehonderd in
woners bezighouden. Op de camping
aan de andere kant van de dijk is
daar niks van te merken. Daar zit
ten veel Duitsers, die zich weinig
aantrekken van het dorpsleven. En
wanneer die mensen inkopen gaan
doen, stappen ze in de auto en
rijden naar een supermarkt in Goes.
Kattendijke. een dorp dat nog
.steeds beschikt over een eigen
brandweerkorps (er gaan geruchten
dat de oude brandweerauto binnen
kort een plaatsje krijgt in het Goese
museum), een gezellige biljartclub,
een schildergroepjc van bejaarden,
een vrouwenvereniging, een muziek
vereniging, een afdeling van de Plat
telandsvrouwen (samen met Wilhel-
minadorp) en een voetbalclub, de
FC Kattendijke En de bevolking wil
vechten voor het behoud van al die
activiteiten. En er moet nog wat
bijkomen ook. De Kattendijkenaren
willen goede verbindingen met Goes,
een telefooncel én vooral woningen.
En het verhaaltje dat de Kattendij
kenaren alleen maar een busverbin
ding met Goes willen omdat ze dan
achter dat vervoermiddel uit de
wind naar hun werk kunnen fietsen
is in de wereld gebracht door grap
jassen. Het zullen wel geen Katten
dijkenaren zijn geweest, want die
nemen de strijd voor de leefbaar
heid erg serieus op.
De Kattendijkenaren koesteren de laatste vertegenwoordiger van de midden
stand. Wanneer die vertrekt, wordt Kattendijke helemaal een 'spookdorp'.
GEEN BAKKER, GEEN SLAGER
EN
OOK GEEN TELEFOONCEL
BURGEMEESTER MR F. G. A. HUBER
September 1974:
bet is ruim vier jaar geleden,
dat de nieuwe gemeente Goes gevormd werd.
In januari 1970 hielden de
zelfstandige gemeenten Kattendijke.
Wolphaartsdijk, Kloetinge en 's-Heer Arendskerke
op te bestaan.
Ze werden bij Goes ingedeeld.
Niet iedereen was daar op z'n zachtst gezegd
erg gelukkig mee.
Vooral voor de inwoners van de geannexeerde
gemeenten betekende de dag van de herindeling
een dag van rouw
Hoe staat de bevolking
van de kernen er nu tegenover?
Burgemeester mr. F. G. A. Hubcr
van Goes: ,,Het aantal mensen, dat
zegt blij te zijn met de herindeling,
is op de vingers van één liand te
tellen. En dat is wel begrijpelijk. Er
is een grotere kloof ontstaan tussen
de bestuurden en bestuurders. Ik
merk dat zelf. In Goes weten ze me
wel te vinden. Op straat word ik
vaak genoeg aangeschoten; de
spreekuren worden druk bezocht.
Maar in de kernen: ze kennen mij
er nauwelijks. En de belangstelling
voor de spreekuren is daar maar
magertjes. Voor ons is bet pro
bleem: hoe verkleinen wij de af
stand tussen de bevolkiug en het
gemeentebestuur. Maar we zijn er
nog niet uit".
Tn Oostburg en nog enkele andere
Zeeuwse gemeenten worden de PTT
kantoren in de kernen ingeschakeld.
De bevolking kan er terecht voor
wat kleinere gemeentelijke formali
teiten, zodat ze niet voor ieder wis
sewasje naar de secretarie in de
'hoofdkern' hoeven te komen. In
Goes gebeurt dat nog niet.
Burgemeester Huber: „Wij hebben
met belangstelling bekeken, hoe dit
in Oostburg wordt aangepakt. Wij
zijn er erg enthousaist over. Ik
hoop, dat dit ook hier gauw z'n
beslag zal krijgen".
Er is dikwijls kritiek vanuit de dor
pen geleverd op het gemeentelijk
beleid. Goes zou bevoordeeld wor
den boven de kernen.
Burgemeester Huber: „Die schijn
wordt misschien gewekt. Maar het
is zeker niet ons uitgangspunt. De
bevolking moet zich laten horen.
Dat zou ook voor ons veel gemakke
lijker zijn. Als op bepaalde proble
men niet de aandacht wordt geves
tigd, laat je het zitten. Wij als
bestuurders kunnen ook niet alles
weten".
Burgemeester Huber: „Ben ik per
soonlijk niet zo voor. Ik vind het te
zwaar. Zodra het een scmi-offieiee)
karakter krijgt, wil het iets preten
deren. Als er vanuit een bepaalde
kern klachten komen, en zo'n dorps
raad kan er niet onmiddellijk iets
aan doen. komen er moeilijkheden.
De ervaring heeft geleerd, dat de
bevolking te veel van een dorpsraad
verwacht. Ik voel eigenlijk meer
voor hoe zal ik het noemen
een soort belangencomitë.
Kunnen die belangencomités reke
nen op steun van de gemeente? Is
Goes bijvoorbeeld bereid om er geld
voor beschikbaar te stellen?
Burgemeester Huber: „In principe
wel. Maar als je geld geeft, kan dat
een nadeel opleveren. Zodra je het
gaat doen. is het onafhankelijke ka
rakter eigenlijk een. beetje weg. En
zo'n belangencomité moet onafhan
kelijk van de gemeente kunnen blij
ven werken. De onafhankelijkheid
van de burger is een groot goed".
Burgemeester Huber: „Je moet er
blij mee zijn. Niets is belangrijker
dan dat er discussies op gang ge
bracht worden, voordat er beslissin
gen genomen worden. Iedereen heeft
het recht om mee te praten".
Welke positieve kanten heeft de ge
meente Goes- van de gemeentelijke
herindeling ontdekt?
Burgemeester Huber: „We zijn meer
mans geworden. Het gemeentelijk
apparaat beschikt nu meer over des
kundigheid en specialisten. Op een
kleine secretarie was het eenvoudig
niet mogelijk om alle posten zo
goed te bemannen, zoals dat nu liet
geval is".
De afgelopen vier jaar heeft het
Goese gemeentebestuur voor een
rriet onbelangrijk deel de taak gehad
om de naweeën van de herindeling
te overwinnen. Welke problemen zal
de nieuwe gemeenteraad het hoofd
moeten bieden?
Burgemeester Huber: .„Mijn grote
zorg is de gewestvorming. De pro
vincie laat wat dit betreft veel te
weinig van zich horen. De plannen
die de minister met Zeeland heeft
(burgemeester Huber heeft er on
langs een hele nota aan gewijd) zijn
onaanvaardbaar". En: „We zullen ai-
les op alles moeten zetten, om de
werkgelegenheid veilig te stellen. We
moeten nieuwe industrieën aantrek
ken, en zorgen dat er voldoende
industrieterrein in gereedheid ge
bracht wordt". Tenslotte: ..Goes zal
zich moeten etaleren als een stad.
-die centraal in het Deltagebied b'gt.
Een stad. die ideaal gelegen is voor
de vestiging van onderwijsinstellin
gen. rijksdiensten, banken en bedrij
ven. We zullen daar de komende
vier jaar de aandacht op moeten
vestigen".
