PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT KISSINGER KREEG RUSSEN NIET MEE Oliesituatie België benard Melk en brood worden duurdei Deel landbouwers Sluiskil en Hoek beducht voor aanleg van wegvakken NEDERLAND MOET IN DE JAREN 80 AARDGAS GAAN IMPORTEREN de krant van zeeland Vanaf maandag en dinsdag Gesprei,ken in Moskou ov; 217e jaargang - nummer 74 Vrijdag 29 maart 1974 GESPREK IN MOSKOU VASTGELOPEN OP PROBLEMATIEK VAN DE KERNBEWAPENING (Van onze correspondent). WASHINGTON Hoewel dr. Henry Kissinger bij zijn vertrek uit Moskou zei dat er „goede voor uitgang was geboekt in een aantal bilaterale zaken", bleek ook uit het officiële communiqué dat hij er niet in geslaagd was de basis te leggen voor verdere vooruitgang in de SALT-onderhande- lingen over het beperken van het wederzijdse kern wapenarsenaal. LONDEN. Na zijn bezoek aan de Sowjet-Unie is de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken Henry Kissinger donderdag in de Britse hoofdstad aangekomen en daar op Downingstreet 10 door Het communiqué had het over een 'constructieve en zakelijke sfeer' een formulering die door de Russen vaak wordt gebruikt om te zeggen dat het in de gesprekken hard tegen hard ging. Het document liet zich verder met geen woord uit over bereikte voor uitgang voor wat het Midden-Oosten betreft, of over de bilaterale handels kwesties tussen Moskou en Washing ton Volgens berichten zou Moskou op het laatste ogenblik nog met een voorstel zijn gekomen waardoor een verlenging van de driedaagse gesprekken met Kis singer noodzakelijk zou zijn geweest, maar dat werd door hem blijkbaar even snel nadat het hem was overhan digd, verworpen. NU AL GESPREKKEN GASUNIE MET ALGERIJE (Van onze redactie economie). DEN HAAG In de jaren '80 zal Nederland aardgas moeten gaan importeren. Daartoe worden door de Nederlandse Gasunie al ge sprekken gevoerd met Algerijnse autoriteiten. Binnen een aantal jaren zal de prijs die we voor ons eigen aardgas moeten betalen, sterk stijgen. In die tijd zal de prijs van het aardgas dezelfde moeten zijn als de dan geldende prijs voor ruwe olie. Het Alge rijnse gas zal over acht tot tien jaar moeten worden aangevoerd. Voor die tijd zullen tankers en opslagplaatsen voor dit vloeibare gas moeten worden gebouwd. onze aardgasvoorraden die thans nog de grootste ter wereld zijn zullen zijn uitgeput. Door de oliecrisis Na 1980 zal de aardgaswinning in ons land worden afgebouwd. Men schat dat ongeveer rond het jaar 2000 MAATSCHAPPIJEN NIET EENS MET REGERING BRUSSEL De verhouding tus sen de Belgische regering en de oliemaatschappijen is donder dag nog meer gespannen gewor den. Donderdagavond besloot het zogeheten sociaal-econo misch kernkabinet niet terug te komen op het eerder deze week genomen besluit, de olieprijzen te verhogen met 1239 francs per ton ruwe olie. De petroleumfederatie in België, het overkoepelend orgaan van de oliemaat schappijen, had een tegenvoorstel ge daan dat neerkwam op een verhoging met 1335 francs per ton olie. De oliemaatschappijen wilden ook, dat de prijsverhoging anders over de di verse produkten verdeeld zou worden dan de regering had besloten. Het re geringsbesluit kwam neer op een ver- vandaag in de krant Verkeers ongelukken Verkeersongelukken op de Zee- landbrug tijdens dichte mist heb- ten twee mensen het leven ge kost; twee mensen werden zwaar gewond (pag. 2). Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2,4,5,7 en 9; Binnen en buitenlands nieuws op de pagina's 1,3 en 13; Sport op de pagina's 10 en 17; Radio en televisie op pagina 19; Financieel nieuws op pagina 21. hoging met 1 franc van de prijs van een liter benzine, geen verhoging van de prijs van huisbrandolie, en 2 franc verhoging voor de prijs van zware stookolie voor de industrie. De maatschappijen willen meer geld voor een liter benzine en een geringere verhoging voor de zware stookolie. Ook het verbond van Belgische onder nemers is tegen de twee franc verho ging voor de zware stookolie, waartoe de regering had besloten. De benzine- en olievoorraden in België nemen inmiddels steeds meer af. De maatschappij Seca heeft donderdag meegedeeld dat al haar benzinepom pen over twee dagen droog zullen staan. is thans een grotere vraag naar aard gas ontstaan. Het Kabinet-Den L'yl wil een snellere omschakeling op gas dan was voorzien. Hierdoor wordt het tijdstip waarop de voorraden zijn uit geput, dichterbij gehaald. Energiecommissie Evenals de Gasunie is de door de Sociaal-Economische Raad ingestelde .energiecommissie" van mening, dat in de jaren '80 de contracten met groot-industriële verbruikers niet meer moeten worden verlengd. Dat wil zeggen dat het Nederlandse be drijfsleven dan weer afhankelijk zal zijn van olie of andere energiebron nen. Het dan nog aanwezige aardgas zal alleen worden bestemd voor huis houdelijk gebruik en daarmee gelijk te stellen bedrijfjes. Vanaf 1975 zullen er al moeilijkhe den dreigen met de aflevering van aardgas, omdat de vraag nog steeds stijgt. De SER-commissie is met de Gasunie van mening, dat het niet verstandig is de produktie snel op te voeren, omdat de voorraden in onze bodem dan snel zijn uitgeput en men sneller afhankelijk zal rijn van a gasimport. Al geruime tijd wil de Gasunie in het Waterweggebied, op de Maasvlak te. een installatie bouwen waardoor het mogelijk wordt in perioden waar in de produktie groter is dan de afname, aardgas vloeibaar te maken en op te slaan. Het gaat hier om een installatie met een capaciteit van 75 miljoen kubieke meter. Het rijk heeft de vergunninngen gegeven, ook de ge meente Rotterdam. Alleen het gewest Rijnmond blijkt nog niet bereid de no dige vergunningen te verstrekken, waardoor bij een strenge winter in het seizoen 1974-75 de aardgasvoorzie ning in het westen van ons land ernstig kan stagneren. Als een andere oorzaak voor de stagnatie noemt de Gasunie, dat ge meentebesturen grote moeilijkheden veroorzaken bij het in exploitatie brengen van kleine gasvelden, hoofd zakelijk als gevolg van het optreden van allerlei actiegroepen, deze kwes ties spelen o.a. op Ameland en in enkele gemeenten in Noord-Holland. Hierdoor mist men tot nu toe de noodzakelijke produktie van naar schatting een totale winbare voorraad Geen gas voor centrales Inmiddels is al besloten dat elektri sche centrales die na 1978 In bedrijf komen, geen aardgas meer geleverd krijgen. Er geldt al een bepaling, dat (Zie slot pagina 13 kolom 6) Waar de SALT-onderhandelingen op zijn vastgelopen, is dat de Russen een stop willen op de produktie en verdere ontwikkeling van de zogenaamde "MIRV'-raketten. omdat zij daarin een achterstand hebben vergeleken bij de Verenigde Staten. Deze raketten kun nen meer dan één kernlading met zich meevoeren. Zij kunnen bovendien op afzonderlijke doelwitten worden afge vuurd. Aan de andere kant zijn de Amerika nen bij de Russen ten achter wat be treft de raket-capaciteit. d.wz dat de Russen grotere kemladingen de lucht in kunnen schieten. Washington wilde een stop op de produktie en ontwik keling daarvan. Kissinger had kennelijk gehoopt door deze wederzijdse belangen tegen elkaar af te wegen, tot een soort afspraak te komen die de basis had kunnen wor den van nieuwe SALT-gesprekken Dat had dan een mooi geënsceneerd hand tekeningenfeestje op kunnen leveren voor presiden» Nixon ai» het plan heeft om in juni naar Moskou te rei zen. Kissinger zal nu vermoedelijk in mei terug moeten keren om te zien of dan iets bereikt kan worden van wat hij dit keer niet gedaan kreeg. Het communiqué zegt dat de Verenig de Staten en de Sowjet-Unie 'menen dat er mogelijkheden bestaan om ge zamenlijk aanvaardbare oplossingen te vinden voor nieuwe beperkingen van de strategische wapens'. Partijen zijn vastbesloten hun energieke inspannin gen voort te zetten om die oplossingen te vinden. "Beide partijen, zich rekenschap ge vend van bun bijzondere taak op de Geneefse conferentie over het Midden- DEN HAAG (ANP) Maandag worden brood en consumptie- melk duurder. Een liter meik, in fles of andere verpakking, wordt drie cent duurder, halve en kwart liters verpakte melk wor den één cent duurder. De maxi mumprijs gaat twee cent om hoog voor brood van 800 gram en een cent voor brood van 400 gram. Dinsdag wordt dan de minimumbroodprijs drie cent per 800 gram hoger. De hogere melkprijs kwam tot stand in overleg tussen de Koninklijke Ne derlandse Zuivelbond FNZ. de vereni ging voor zuivelindustrie en melkhy giëne WZM en de regering. De FNZ vertegenwoordigt de coöperatieve, de WZM de particuliere zuivelindustrie. Volgens de organisatie was de prijs verhoging nodig doordat, als gevolg van de recente EEG-beslissnigen, de grondstof melk duurder is geworden De prijsverhoging voor de consump- tiemelk moet volgens hen als een "voorschot' worden beschouwd. Brood De verhoging van de maximumbrood prijs geldt zowel in de winkel als bij de bezorging. Deze verhoging vloeit volgens het ministerie van economi sche zaken voort uit de gestegen exter ne en loonkosten in de bakkerijen, die al enige tijd niet waren doorbere kend. De verhoging van de minimumbrood prijs is gebaseerd op de stijging van bloem- en meelprijzen sinds 1 april 1973, die nog niet in de minimumprijs waren verrekend. De nieuwe minimum-prijzen, van kracht in 356 gemeenten, worden: ver pakt gesneden witbrood 82 cent, ande re witbrood 76 cent, verpakt gesneden bruinbrood 79 cent, ander bruinbrood 73 cent, alles per 800 gram. Klein- (Zie slot pagina 3 kolom 1 Oosten, zullen zich inspannen oplossin gen te vinden voor sleutelkwesties die een Arabisch-Israëlische regeling ln de weg staan', aldus hel communiqué Met voldoening constateren zij dat het proces van ontspanning zich voortzet. Tenslotte wordt het bezoek van Kis singer een belangrijke stap naar de voorbereiding van de komende Sow- jet-Amerikaanse topbesprekingen en voor de Sowjet-Amerikaanse relaties in het algemeen genoemd. Europa Kissinger heeft donderdag, op door reis van Moskou naar Washington, in Londen met zijn Britse ambtgenoot James Callaghan gesproken over de toekomstige gestalte van het overleg tussen de Verenigde Staten en de Eu- Zie slot pagina 3 kolom 6 D'. OOK APOTHEKER EN TANDARTSEN BETROKKEN BIJ FRAUDE VELSEN AMSTELVEEN (ANP) De voorzit ter van de ziekenfondsraad, dr. VSL. P. M. de Kort, heeft donderdag op de vergadering van de raad ln Amstel veen meegedeeld, dat behalve de van fraude verdachte directeur M. van der D. en voorzitter A. de V. van het ziekenfonds 'Kennemerland', ook een aannemer, een apotheker en drie tand artsen "bij de moeilijkheden zijn be trokken'. Van der D. is vorige week door de politie van Velsen in verzekerde bewa ring gesteld omdat hij van fraude wordt verdacht. Een onderzoek van de accountantsdienst van de zieken fondsraad had namelijk aan het licht gebracht dat een bedrag van tussen de ƒ60.000 en ƒ100.000 ontbreekt als gevolg van te hoge declaraties en interne verschrijvingen. Voorzitter De V werd aangehouden omdat hij ervan wordt verdacht, voordeel van de malversaties te heb ben getrokken. Hij had overigens zelf ingestemd met het besluit van het ziekenfondsbestuur, de justitie in te schakelen. Dr. De Kort zei donderdag, dat de directeur en de voorzitter van 'Kennemeriand' zijn geschorst en dat de voorzitter inmiddels eigener bewe ging zijn functie beschikbaar heeft gesteld. SIGAREN EEN CENT DUURDER DEN HAAG (ANP) Vrijwel alle sigaren worden met ingang van 1 april één cent per stuk duurder. Dit heeft de Nederlandse sigarenindustrie besloten na overleg met het ministe rie van economische zaken. Volgens de Nederlandse Vereniging voor de Sigarenindustrie is de prijs verhoging noodzakelijk door aanzien lijke kostenstijgingen. Deze zouden het gevolg zijn van loonstijgingen en het duurder worden van het verpak kingsmateriaal. Binnen een maand zijn twee zendin gen geslepen diamanten die per vlieg tuig van Tel Aviv naar New York waren gezonden, verdwenen. Volgens de Is raëlische politie bedraagt de gezamen lijke waarde ongeveer 1.8 miljoen gul den. finntlijn RIJKSWATERSTAAT GAF INFORMATIE OVER PLANNEN „TRACÉS DOORSNIJDEN LANDBOUWGROND" TERNEUZEN De plannen voor de aanleg van twee 5 km lange schakels in de Zeeuws- Vlaamse rijksweg 61 dreigen ver keerd aan te komen bij een aan tal boeren in de polders rond Sluiskil en Hoek. Ze vinden dat de wegtracés hun akkers zó ri goureus doorsnijden, dat het ren dement van sommige bedrijven gevaar kan lopen. Een enkeling vraagt zich af, of rijkswaterstaai verantwoordelijk voor het project bereid is om de over plaatsing van een landbouwbe drijf naar bijvoorbeeld de Noordoostpolder te betalen. Inzet van het ongenoegen: de wegvak ken Hoek brug Sluiskil en Terneu- zen Axelse Sassing, samen 10 km lang en toekomstig onderdeel van de Zeeuws-Vlaamse oost-westverbinding en de route Temeuzen - Gent. Als alles volgens plan verloopt kan er volgend jaar of in 1976 met de aanleg van deze wegvakken worden begonnen. Ze vergen globaal 40 ha land bouw )gTond. De traces voor de twee weggedeelten werden donderdagmiddag en -avond door functionarissen van rijkswater staat, onder aanvoering van de hoofd ingenieur-directeur in Zeeland, ir. J. Zuurdeeg, toegelicht op informatiebij eenkomsten in Sluiskil en Temeuzen. Hoewel de officiële hoorzittingen (be legd door de Raad voor de Water staat) pas op 7 mei zijn, werd het voorlichtersteam met name donder dagavond, toen er een bijeenkomst was in de Terneuzense Opstandingskerk, geconfronteerd met ontevreden land bouwers. „Een goed verkavelde polder wordt totaal vernield," zei de heer Die- leman uit Sluiskil, die later een ap plaus van de zaal kreeg, toen hij con stateerde dat er van echte inspraak niets was gekomen. Zijn collega Kiel- man: „Ik heb me wel eens afgevraagd waarom er toch zoveel acties worden gevoerd. Nou begin ik het te begrij pen." Vasf Een deel van de landbouwers ziet de wegvakken liever gerealiseerd via be staande dijken. Volgens ir. Zuurdeeg en zijn collega ir. M. J. van der Hoff, hoofd van het arrondissement Temeu zen, een vrijwel kansloze zaak: begin- en eindpunten van de nu gepresenteer de tracés, die moeten aansluiten op bestaande routes, liggen vast. er kan niet of nauwelijks worden 'geschoven'. Daarnaast gaat Rijkswaterstaat er van uit. dat de nieuwe routes dienst moe ten doen als autoweg en niet teveel bochten mogen bevatten. Ir. Van der Hoff wees er nog op. dat het bijvoorbeeld op het punt van aansluiting met de DOW-spoorweg bij Sluiskil en de aanleg van een stukje dubbelbaansweg voor de brug daar al leen technisch al volslagen onmogelijk is om kronkelige dijkwegen te volgen. De heer Haak uit Sluiskil vroeg zich af of de aanleg van de weg - brug Sluiskil nog wel nodig is, nu er - zo had hij gehoord plannen liggen om een oost-westverbinding met een tim nel onder het Kanaal Gent- Temeuzen aan te leggen. Ir. Zuurdeeg ontnam hem die illusie: „Dat is een zaak van heel lange termijn. De eerste tiental len jaren krijgt u geen tunnel en moet u het blijven doen met de brug. die. dat begrijp ik best. wel eens een brug der zuchten zal zijn." Henk Haak uit Hoek vroeg zich ernstig af op welke gronden Rijkswaterstaat een verbin ding Hoek - brug Sluiskil wil aanleg gen: .Die weg bespaart je misschien 4 minuten, maar je moet er 20 wachter, voor die brug. De denk dat de mensen over Temeuzen zullen blijven rijden en ik vind het gevaarlijk om op veronder stellingen als "het zal wel zó zijn' een weg aan te leggen.' De heer Zuurdeeg I noemde het 'nutteloos' om op derge-1 lijke theoretische discussies in te gaan Naar zijn mening zal het feit, dat er een goede weg naar de brug komt er zeker toe bijdragen dat er meer van die brug gebruik wordt gemaakt. Kruisingen Dijkgraaf P- van Hoeve van het water schap 'Axeler Ambacht' noemde het tijdens de middagbijeenkomst, bij het Sluiskilse café Dallinga, riit de tijd' dat de tracées nog een aantal gelijk vloerse kruisingen aangeven, mij het kruispunt Sint-Anna onder Ter- neuzen hebben we gezien welke gevol gen dat kan hebben." was zijn argu ment. Ir. Zuurdeeg noemde het een on haalbare zaak om in deze gevallen waar geen druk verkeer wordt ver wacht ongelijkvloerse kruisingen aan te leggen. De heer E. Roco uit Hoek vroeg om geluidswerende maatregelen. De weg Hoek - brug Sluiskil komt enkele me ters van zijn huis. Er worden 10.000 auto's per dag verwacht. Zijn suggestie: stel een geluidsgrens van 55 decibel. (Zie slot pagina 7 kolom 3\ eerst» reactie* op de resultaten van Klssln ger* rei» naar Mos kou vaneren sterk er zijn opgewekt» optimisten, die uit bet nogal magere slot- communiqué uitstekende toekomst v-r* achtingen haler.. de meerderheid daarentegen doet v>rnber •n zegt dat Kissinger lang met heeft gekregen wat hij wilde bereikenVer moedelijk zal ln de loop van de ko mende weken wei meer nieuws over deze Moskous» gesprekken naar bul ten komen dan wat nu ln het commu niqué staat, zodat dan het totale beeld van deze recente Moskou-reis volledl ger wordt. Pas ook dan zal met meer recht een oordeel kunnen worden neergeschreven dan op dit ogenblik mogelijk is. Er is echter één element dat in vrijwel alle reactie* met na me die uit de Verenigde Staten 1» terug te vinden, namelijk de relatie tussen Nlxons binnenlandse moeilijk heden met een eventueel ln de toe komst stagnerende buitenlandse po litiek van de Verenigde Staten. jver het algemeen wordt Nlxons binnenlandse situatie als «en steeds groter nadeel voor zijn buitenlands beleid ervaren Onver mijdelljk heeft dit een rol gespeeld ln de recente onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en Moskou. Aan Russische kant komen ln dit verband twee overwegingen :n het geding. In de eerste plaats is het voor de Sow- jets een vraag in hoeverre bepaalde afspraken met Nixon effectief zullen rijn: deze president hangt immer* een impeachment boven het hoofd, boven dien wordt uit zijn eigen pari] sterke druk uitgeoefend om af te treden. Voor harde onder handelaars als de Russen heeft de huidige labiele situs tie van president Nixon ongetwijfeld tot gevolg dat zij de boot voorlopig wat afhouden: de onzekerheid ls te groot. Moskou weet immers niet wat een eventuele volgende president zal doen. Mede daardoor wordt het grot» gezag van Kissinger beperkt: niemand kan enige garantie geven dat hij nog de volle rit als minister van bulten landse zaken zal afmaken, niemand weet ook of zijn Kissingers i concep tie van de buitenlandse politiek die van een volgende Amerikaan» rest» ring zal zijn. De tweede overweging van de Rus sen heeft te maken met hun on miskenbare tactiek om de beste resultaten uit het vuur te slepen. Men mag aannemen dat de analytici van het Kremlin de huidige spanningen binnen de westelijke wereld ln hun be schouwingen betrekken en daarbij vooral nagaan in hoeverre rij daaruit voordeel kunnen behalen. Ook hier en kele punten. Ten eerste de uithaal van Nixon naar de EEG veertien dagen ge leden in Chicago Dat was niet zo maar een losse flodder, maar een wel overwogen betoog. Inmiddels is na melijk bekend geworden dat Nixon zijn opmerkingen al een week eerder had willen lanceren, op zes maart tij dens zijn persconferentie. De presiden tiële staf had voor dit doei een aan tal antwoorden geprepareerd op mo gelijke vragen van Journalisten ln de verwachting dat de verhouding met Europa uitvoerig aan de orde zou ko men. Dat was echter niet het geval, waarop de president besloot ln overleg met Kissinger zijn voorbe reide tekst te gebruiken zodra hij in het openbaar zou spreken. De Sow jets zijn uiteraard van dit soort feiten en feitjes even goed op de hoogte als Amerikaanse regeringsfunctionarissen en zonder twijfel gaan zij na welk voordeel er voor hen uit valt te be halen. Een tweede punt; de verhouding binnen Europa. Die is evenmin best. Van West-Duit&land komen weinig impulsen ten bate van de EEG. de regering-Brandt lijkt ver moeid. In Frankrijk steekt het agres sieve gauliisme ae Kop op en ontwik kelt op dit ogenblik zoals te doen gebruikelijk anti-Engelse tendensen. De nieuwe Britse minister van bui tenlandse zaken heeft namelijk ge poogd de tegenstellingen tussen de VS en de EEG wat te verzachten en onmiddellijk werd hem vanuit Parijs toegeroepen dat de Engelsen in hun oude rol waren vervallen: zij slepen altijd weer het Amerikaar.se paard van Troje Europa binnen, vinden de Fransen. Nee. -.-an een Atlantische eenheid is op dit ogenblik geen spra ke. van een vastberaden Europa even min. Wanneer men dit 'gebroken' beeld bekijkt vanuit de Moskous» onderhandelingspositie lijkt de conclusie gewettigd, dat er voor het Kremlin te veel onzekerheden zijn om alle lichten op groen te zetten, terwijl voorts kan worden gepoogd diverse westelijke groepen tegen elk aar uit te spelen en bovendien ge bruik te maken van Nixons zwakke positie. Nixon bijvoorbeeld zou voor binnenlands gebruik zéér gebaat zijn met een voortreffelijk resultaat op het gebied van zijn buitenlandse poli tiek en dat nu is voor Brezjnev een plausibele reden om de prijs daar voor behoorlijk op te schroeven. En wat het uitspelen van de westelijke partners betreft: Rusland is daarmee al onverbloemd begonnen. Zo was on langs de Russische minister van han del Patolitsjev in Washington en hij liet zonder terughouding de opmer king vallen, dat zijn land wel zaken zou gaan doen met West-Europa als de Verenigde Staten niet bereid zoo den blijken hun handelsrelaties rnet (Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1974 | | pagina 1