PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HEFTIGE UITVAL NIXON
TEGEN WEST-EUROPA
Tijdelijke opheffing
van olie-embargo VS
Meerderheid staten: welzijnsprojecten
mede afhankelijk van welvaartsniveau
db
Ambassadeur Perzië
verbolgen na
bezettingsaffaire
Nixon is fiscaal
document kwijt
MISS TELEVIZIER '74.
WEEKEINDE
UCHTER
Londen vreest
Arabische actie
tegen schepen
MISS BLACK HOLLAND...
De vrijdom van
het gebouw
3770 ironingf"
It eerde ten
Pagina 2
217e jaargang - nummer 63
Taterdag 16 maart 1974
DRUKKERIJ DEN BOER
MARlCT S1 MIODELBU
BOEKDRUK OFFSET KIEIN-OFFSET
/EG ZAL VS NIET IN EEN HOEK KUNNEN DRIJVEN"
onze weerkundige medewer
ker)
]let het vinden van het eerste
Ülitsei. donderdag bij Alkmaar,
tr. de lente haar entrée maken.
jjer zal dit weekeinde ook wat
rers zi/rc te merken, omdat achte-
:,j< regenfront dat vrijdagmiddag
n avond ons land binnendrong
belangrijk zachtere lucht met een
take zuidwesten wind wordt
uitgevoerd. Vanmiddag kan het
hdk tot 10 a 12 graden stijgen
adat is 1 a 2 graden meer dan
urmaal midden maart verwacht
worden.
Ons land ligt dit weekeinde in
jt sterke zuidweststroming van
jt oceaan, waarbij enkele opkla-
rr.gen komen. Tegen zondaga-
totd wordt echter al weer een
x'.gend jront met wat regen ver
teer.'.. zodat het weertype wel
tak wisselvallig blijft. In Rus-
m Scandinavië levert de
nog wat achterhoedege-
uckten met 15 graden vorst in
Icgiand. maar door de nieuwe
Cessie-activiteit zal de kou
wrier worden teruggedreven,
lm jaar geleden zaten we 's
midags al in de tuin toen in de
teek van 14 tot 22 maart hei
tlke dag volop zonnig was bij
wMagtemperaturen van 15 tot
graden
UKDEN (RTR) De Britse kamer
m rheepvaart heeft aan alle Britse
tajurdijschepen een dringende
nmchuwing doen uitgaan op hun
!»erfe te zijn voor eventuele kapingen
Sabotagedaden door Arabische gu-
ffflUa-nrcanisaties.
ïb woordvoerder van de kamer zei
rijdag dat informatie over mogelijke
Ki»s van Arabische terroristen ont-
tcjen was van een departement in
toden. Hij zei dat Britse kapiteins
<9 de hoogte waren van tegenmaatre-
ffm tegen acties door Arabische gu-
flriDabewegingen. maar dat daarover
cereard niet uitgeweid kon worden.
(Van onze correspondent).
WASHINGTON In een scherpe en bittere aanval op de Westeuropese landen heeft president
Nixon gedreigd dat de Verenigde Staten 'zijn eigen weg' zal gaan wanneer er geen oplossing gevon
den kan worden voor de huidige problemen binnen de Atlantische alliantie. Hij omschreef die
problemen als 'een (Westeuropese) econonusche en politieke confrontatie met Washington'. De
president gebruikte verder in dit verband krasse termen als 'de tijd van het éénrichtingverkeer is
voorbij' en 'de negen (van de EEG) moeten niet denken dat zij de VS in een hoek kunnen drijven'.
De president zei dat West-Europa
niet moet verwachten dat de VS zijn
troepen en kernwapens m Europa zou
laten, wanneer de vijandige handelspo
litiek van de EEG voortgezet zou
worden. „Wij willen een eerlijke kans
hebben voor Amerikaanse exportpro-
dukten", zei hij, net zo goed als
Europese produkten een eerlijke kans
in de VS gegeven moet worden.
Nixon volgde hiermee dezelfde har
de lijn die minister Henry Kissinger
enkele dagen geleden uitstippelde in
een krasse uiteenzetting over de rela
ties met West-Europa. Deze uiteenzet
ting werd echter kort daarna door
het State Department ingetrokken, en
in een afgezwakte versie opnieuw uit-
Nixon maakte zijn opmerkingen op
een bijeenkomst van zakenlieden in
Chicago waar hij gedurende bijna een
uur alleen maar vragen beantwoord
de. Hij zei dat het onder de huidige
omstandigheden geen zin had om een
topconferentie met Westeuropese lei
ders te beleggen, totdat de politieke
en economische vraagstukken werden
opgelost. De president ging daarmee
de feiten wel wat naar zijn hand
zetten, aangezien het de Westeuropea
nen zijn geweest die het Witte Huis in
de afgelopen maanden herhaaldelijk
duidelijk hebben gemaakt dat een be
zoek van Nixon niet in goede aarde
zou vallen.
In Bonn is vrijdag een brief van
Nixon ontvangen waarin deze schrijft
dat de tijd nog niet rijp is voor een
gezamenlijke verklaring van de negen
en de VS.
Uit de opmerkingen van de presi
dent viel met op te maken of hij nu
ook zijn bezoek aan het NAVO-hoofd-
kwartier m prussel had uitgesteld. Op
deze bijeenkomst had Nixon de proto
collen van een door hem voorgesteld
nieuw Atlantisch handvest willen on
dertekenen.
Midden-Oosten
Over een opheffing van het, olie
embargo bleef Nixon vaag. Hij zei dat
er geen officiële bevestiging van was
ontvangen, en hij scheen erop te dui-
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
DEN UYL: PERSONEEL
MOGELIJK NAAR TEHERAN"
DEN HAAG De Perzische ambassadeur in ons land heeft
scherp bij de regering geprotesteerd, naar aanleiding van de korte
bezetting van zijn ambassade vorige week. Premier Den Uyl deelde
gisteravond na afloop van het kabinetsberaad desgevraagd mee,
dat de mogelijkheid bestaat dat het gehele personeel van de Per
zische ambassade naar Teheran terugkeert.
Sinds vrijdag is de politiebewaking van de ambassades in ons land aanzienlijk
verscherpt. De Perzische ambassade staat van vrijdagochtend vroeg reeas
onder directe bewaking. Met alle andere ambassades is contact opgenomen.
De premier zei het zeer te betreu
ren, dat de Perzische ambassadeur in
ons land boos is geworden over de
gang van zaken rond de demonstran
ten, die gepoogd hebben om de am
bassade te bezetten. De Perzische verte-
genoordiger in ons land heeft scherp
geprotesteerd tegen de zijns inziens
zeer onvoldoende politiebewaking van
het ambassadegebouw aan de Wasse-
naarse Rust en Vreugdlaan. Hij noem
de de rechtszitting, waarbij de demon
stranten tot geldboetes zijn veroor
deeld niet goed. temeer niet omdat er
politieke betogingen zouden zijn ge
houden. De straffen zijn trouwens
volgens de Perzische ambassadeur ook
veel te gering. Den Uyl zei vrijdag
avond ondubbelzinnig, dat hij zich niet
wenste te bemoeien met uitspraken
van een onafhankelijke rechter en de
gang van zaken in de rechtszaal. Overi-
MEERDERHEID ARABISCHE LANDEN:
BEIROET (RTR) De Arabi
sche ministers van olie, die zon
dag in Wenen bijeenkomen, zijn
ii meerderheid geneigd zich uit
lespreken ten gunste van een tij
delijke opheffing wellicht
rcor een periode van twee maan
den van het embargo op olie
leveranties aan de Verenigde
Staten. Dit meldt het in Beiroet
verschijnende weekblad 'Middle
hst Economie Survey'. Dit tijd-
Khrift wordt beschouwd als
joed ingevoerd in de Arabische
oliewereld.
De ministers zouden woensdag tij
fes hun vergadering in Tripoli in
PKe lijnen overeenstemming hebben
■reit op dit punt. In Wenen moet
nog maar de definitieve vorm
gegeven aan het besluit, waar-
9 fe ondertekening zou kunnen vol-
tSL
Sen tweede zeer belangrijk punt op
agenda van de ministersvergade-
nag was volgens het weekblad het
van de produktiebeperking.
«Arabische beslissing van komende
"Mag zal volgens het blad ook een
Nieuws Uit Zeeland op de
la's 2,4,5,7,9,11 en 13;
Bunnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,3
en 15;
Sport op pagina 21;
B&dio en televisie op pagina
23;
Financieel
25.
iel ni^nws op pagina
'zekere verzachting* inhouden van
de huidige beperking van de produktie
met vijftien procent ten opzichte van
het peil van september 1973 De Arabi
sche olieproduktie zou in ieder geval
niet boven het niveau van 'september
vorig jaar worden gebracht.
Het is duidelijk, zo schrijft "Middle
East Economic Survey', dat de vraag
hoe groot de extra hoeveelheid Arabi
sche olie zal zijn zeer belangrijke
gevolgen heeft voor de prijzen, vooral
omdat de OPEC-ministers vandaag in
Wenen een beslissing moeten nemen
over de 'posted prices' voor het twee
de kwartaal van 1974.
.Aan een blijvende opheffing van het
olie-embargo zal waarschijnlijk
voorwaarde worden verbonden dat
Amerika bevredigende resultaten be
reikt in het streven naar een schei
ding van de Israëlische en Syrische
troepen. Indien aan het einde van de
periode, waarin de olieboycot tijdelijk
is opgeheven, naar het oordeel van de
Arabische olielanden voldoende voor
uitgang is geboekt op dit punt zal de
opheffing van het embargo worden
verlengd. Als die vordering echter
voldoende is, zal het embargo weer
worden ingesteld, zo schrijft
blad.
gens zijn direct na de bezettingspo
ging door de Nederlandse regering
officiële excuses aangeboden aan de
Perzische ambassadeur.
MOEDER ARRON
BEDREIGD
PARAMARIBO (ANP) Dc moeder
van de Surinaamse premier Henk Ar-
ron. die op het ogenblik in Nederland
verblijft, voelt zich door haar landge
noten bedreigd en heeft besloten haar
verblijf in Amsterdam voortijdig af te
breken en naar Suriname terug
keren.
Sinds in Paramaribo officieel bekend
is gemaakt dat premier Arron
persoonlijke redenen' de kandidatuur
van drs. Ordwin E. Kemble voor de
functie van gevolmachtigd minister in
Den Haag heeft ingetrokken, heef: zij
verscheidene dreigbrieven en tele
foontjes ontvangen.
De staat van paraatheid, die don
derdagavond opnieuw was ingesteld in;
Portugal, is vrijdagmiddag opgeheven,
zo is uit officiële bron vernomen.
NAAKTRENNER
OP WEG NAAR
GRATIS MAAL
AMSTERDAM In Amsterdam
is vrijdagmiddag laat, midden in
de voetgangersspits. een 19-jarige
Britse jongeman gearresteerd die
naakt over de Nieuwendijk rende.
Aangelokt door affiches waarin
een gratis maaltijd werd beloofd
aan de eerste die naakt van de
Dam naar een restaurant aan de
Nieuwendijk rende, was de Brit
op schoenen na bloot op weg
naar het etablissement. Voor hij
echter zijn doel kon bereiken
werd hij door de politie onder
schept. Hij is overgedragen aan
de zedenpolitie.
De 21-jarige Tielke tan Mulle kom
boveni uit Venlo afkomstig en
wonend in Amsterdam. gekozen
tot Miss Televizier '74. Zij zal la
ter dit jaar deelnemen aan de
Miss TV Europe-verkiezingen. In
Marcanti in Amsterdam is de 21-
range hoofdstedeltjke typiste Jua-
r.ita Landbmg gekozen tot Miss
Black Holland. De eerste in onze
geschiedenis.
NA OPVRAAG COMMISSIE
WASHINGTON (RTR) Het'
Witte Huis heeft een onderzoek-1
commissie van het Amerikaanse
congres laten wéten dat een be j
langrijk document over belas-
tingteruggaven aan president
Nixon 'kwijt' is.
Dit hebben gezaghebende kringen in
Washington bekendgemaakt. Het be
trokken document is de originele ak
te waarbij papieren uit de tijd van het
vice-presidentschap van Nixon aan het
regeringsarchief zijn overgedragen
Voor deze papieren heeft de president
een belastingverlaging gevraagd van
576.000 (ongeveer 1.6 miljoen gulden).
In het verleden zijn er al vragen ge
rezen over de datum waarop de akte
is gesteld omdat de belastingwet is
veranderd. Om aanspraak te kunnen
maken op belasting:reuggave had de
akte voor 25 juli 1969 moeten wor
den ingediend. Een akte die in 1970
(Zie slot pagina 3 kolom 7
MOTIE CHU MET 28-10 AANVAARD
MOTIE VAN
PVDA WERD
VERWORPEN
MIDDELBURG De Zeeuwse staten
hebben vrijdag de behandeling van
sociaal-culturele ontwikkclingsschets
1972 afgerond met de verwarrende
verwerking \an zes moties. Twee
daarvan handelden voer de uitgangs
punten van het sociaal-cultureel be
leid. Een door A. C. van Overbeeke
(pvda) Ingediende motie, waarin v
gesteld „dat bij de sociaal-cuturele
ontwikkeling van Zeeland het welzijn
van de bevolking centraal moet staan
en dat dit welzijn niet in de eerste
plaa' afhankelijk gesteld mag wor
den va., de economische groei" werd
met 28 stemmen tegen en zestien voor
verworpen. Een in derde instantie in
gediende motie van de heer II. Ever-
sdijk (chu) met als visie „dat het
totstandbrengen van meer en betere
welzijnsvoorzieningen mede afhanke
lijk is van het welvaartsniveau van
onze samenleving" werd daarop met
34 stemmen vóór en 10 tegen aange
nomen.
Vóór de PvclA-motie stemden de frac
tie van de PvdA. de PPR en D'66 plus
de beide PvdA-gedeputeerden mr. J. P.'
Boersma en J. Stenvert. Tegen de
motie-Eversdijk waren de PPR-fractie
(C- T. van Waterschoot en J. van de
Voorde) en een deel van D'66 (J.
Roodenburg) en de PvdA (mevrouw
C. van Zanten-Leysen W. Don. A. C.
van Overbeeke. N. Filius. P. A. Roels,
mevrouw Vaas-Van Oven, M. J. van
Poelje).
Toen de heer Eversdijk in derde
mijn het woord vroeg om een motie
in te dienen, maakte PvdA-fractievoor-
zitter W. Don daar aanvankelijk be
zwaar tegen. Hij liet weten teleurge
steld over deze handelswijze te zijn
en attendeerde op het vooroverleg,
dat tussen de verschillende fracties is
gevoerd en de uitwisseling van in te
dienen moeties, die daarbij heeft
plaatsgevonden. „We zien geen ketterij
in de motie-Eversdijk, maar we heb
ben er ook graag vooroverleg over ge
had." In de toelichting op zijn motie
betoogde de heer Eversdijk, dat er
sprake is van een fundamenteel ver
schil tussen de twee moties „en daar
om hadden wij geen behoefte meer
om te overleggen over een
van de PvdA-motie.
Andere moties
Aan het einde van de re- en duplieken
over de sociaal-culturele ontwikkc
lingsschets werd nog over vier andere
moties gestemd:
een PvdA-motie van de heer A.
van Overbeeke. waarin werd
vraagd als htm oordeel uit te spre
ken, dat regionale instituten voor
samenlevingsopbouw van essentieel
belang zijn om in nauwe sar
werking met de bevolking een bete
re welzijnssituatie in Zeeland
creëren en waarin van gs een
stimulerend en subsidiërend beleid
werd gevraagd, werd verworpen:
alleen de PvdA, de PPR, D'66 en de
heren C. Balkenende (arp) en
Everaart en C. Verdonk (kvp)
zeventien stemmen waren voor.
Gedeputeerde J. Stenvert had de
staten eerder laten weten, dat op
deze zaak wordt gestudeerd. Dat
was voor de heer C. Balkenende
(ar) aanleiding voor de vraag of
de motie kon worden aangehoui'
De gedeputeerde betoogde nog, dat
men dan het onderzoek zo snel
mogelijk zal worden afgerond.
Maar de PvdA gaf toch de voor
keur aan behandeling van de motie
nu.
een motie van de heer H Evers
dijk (chu), waann werd gesteld,
dat er moet worden gestreefd naar
een meer gedecentraliseerd onder-
wijsbeleid tar. r: k. beter afge
stemd op de regionale behoeften
en dat daarbij nationale normen
niet alleen bepalend mogen rijn.
werd met algemene stemmen aan
vaard. Wel verklaarde de heer A. C
van Overbeeke. (PvdA), dat men in
die kring overbodig vond de passa
ge. waarin de staten als hun me
ning uitstreken, dat ..bij eventuele
veranderingen in de organisatie
structuur van het onderwijs de
vrijheid van het bijzonder onder
wijs en de autonomie van de ge
meenten ten aanzien van het open
baar onderwijs niet mogen worden
met de vier stemmen van de sgp-
fractie tegen werd een motie van
de heer C. Balkenende (ar) aange
nomen. waarin het belang van het
vrijwilligerswerk in het jeugd- en
jongerenwerk 'een onmisbare fac
tor' wordt genoemd en waarin het
dringend noodzakelijk beschouwd
de begeleiding aan deze vrijwilli
gers te verbeteren en uit te brei
den en waarin gs worden gevraagd
binnen het kader vazj de rijkssubsi
dieregelingen financiële hulp en
waar mogelijk ook personele hulp
te stimuleren.
met algemene stemmen aanvaard
werd ook een motie van de heer P.
Everaert (kvp). waarin er bij gs
op wordt aangedrongen "voortdu
rend in contact te blijven met de
betrokken instanties om te komen
tot de bouw van een zuiveringsin
stallatie te bespoeidgen."
(Voor meer nieuws over de statenver-
pag. 11).
Jjortlijn
{7n'**.
Li lijkh'-rien ontstaan tus-
sen Perzie en Nederland
u/vy over de bezetting ran de
jjaanm. ambassade vorige
r week door Perzische studen-
--u*n De ambassadeur heeft
daartegen fel gr*pni:«->teerd en bij die
gelegenheid heeft hij tevens een aantal
waarde-oordelen gegeven over de wij
ze. waarop dc Nederlandse Justitie de
ze kwestie heelt afgehandeld. Het ziet
er naar uit dat het protest nog verdere
gevolgen zal hebber: er zal een aantal
diplomalen naar Teheran worden ie
raggeroepen. Op dit ogenblik bestaat
er In Nederland eert vr.l algemene nei
ging om over dergelijke zaken de
schouders op te balen gaan maar",
wordt er gezegd, .het is trouwens een
schande dat na de bcoetttng het am
ba".sadep«-rM>neel de namen kon note
ren van de bezetters, htm familie moet
nu rekening houden met represaille
maatregelen". En een laatst/- veelge*
hoorde opmerking „Die Perzen die
nen hun mond te houden over de Ne
derlan'lse rechtspraak, bij hen ls het
de reinste politiestaat".
Dit soort opmerkingen moge begrj
pelljk lijken, met de kern van de
kwestie hebben ze echter niets te
maken Waar het primair in deze zaak
om gaat. is het onloochenbare feit dat
Nederland niet In staat gebleken de
veiligheid van de bewuste ambassade
te garanderen. Tussen Nederland en
Pende bestaan normalt diplomatiek»
betrekkingen en dat houdt onder meer
in dat de wederzijdse regeringen ver
plicht zijn in eigen
land de ambassade
gebouwen van de
ander te bescher
men en te vrijwaren
voor allerlei onver
wachte aanvallen en bezettingen. Men
gebruikt daarvoor Mn fraaie Franse
uitdrukking. Prans is nog altijd on
danks Kissinger ten belangrijke
taal in de diplomatie, namelijk 'fran
rhno ce Ihótel'. de vrijdom van het
gebouw En of men dat nu prettig
vindt of niev op dit stuk van deze vrij
dom is de Nederlandse regering zonder
meer te kort geschoten en dat is nte.
de eerste keer. men denke aan de am-
vaa Indonesië.
Al deze dingen hebben niets te ma
ken met het morele oorded dat
wie aan ook over bewind en poli
tiek van het bewuste land heeft: in het
geding is uitsluitend dat Nederland
verplichtingen heeft Jegens dat land.
zoals dat omgekeerd ook het geval is.
Wanneer Nederland die verplichtingen
niet wil of met kan nakomen, dan
moet het afzien van normale diploma
tieke betrekkingen, ze kunnen dan
maar beter worden opgezegd. Bij wel
ke gelegenheid er in het parlement en
in het land naar hartelust kan worden
gedebatteerd over allerlei morele be
denkingen jegens het bewuste regime
Maar dan wel consequent sn het geval
Perzië zou men ook moeten zeggen
„Hou je olie maar. we bezuinigen die
dertig procent van de totale aanvoer
wel". Zolang echter dergelijke uiterste
consequenties niet worden getrokken
om welke reden dan ook dient
de Nederlandse regering er voor te
zorgen, dat een ambassade of een an
dere diplomatieke post voor aanvallen
uit welke hoek ook onaantastbaar zijn.
Op dit stuk van zaken heeft ten aan
zien van de I.-aanse ambassade de be
waking gefaald.
Toen nu al weer vele jaren gele
den de bescherming van Ameri
kaanse en Nederlandse diplomatie
ke missies in Djakarta veel te wensen
overliet, stond Nederland stijf van ver
ontwaardiging. Nu soortgelijke gebeur
tenissen in eigen land beginnen op te
treden zou men er alleen maar de
schouders cr.er hoeven op te halen''
De minister-presider* heeft nu mee
gedeeld dat de bewaking van de am
bassades in Den Haag is versterkt. Men
zou zo zeggen dat zoiets al eerder had
moeten gebeuren, onder de ambassa
des in Den Haag z:jn nogal wat doe!
witten, vooral voor de burgers uit
de bewuste landen zelf. Zolang Ne
derland diplomatieke betrekkingen met
een land onderhoudt, dient het voor
een sluitende bewaking te zorgen, om
het even of het nu de ambtissade van
Portugal, van de Volksrepubliek China,
van Sowjet-Rusland of van de de Griek
se kolonels betreft.
Om meer gaat bet eigenlijk niet. De
opmerkingen van de Perzische am
bassadeur over de gang van het be
wuste strafproces en over de aard van
de straffen kan de regering rustig
naast zich neerleggen: het gaat hier
om zaken waarmee deze diplomaat
niets, maar dan ook helemaal niets
heef: te maken. Wel kan hij zich er
met recht op beroepen dat de bewa
king onzorgvuldig was We kunnen ons
voorstellen dat in de kabinetszitting
van gisteren met name minister Max
van der Stoel van wie hekend is dat
hij de diplomatieke onschendbaarheid
hoog opneemt een aantal kribbige
opmerkingen zijn gemaakt. Dat zou te
recht zijn.
OUD-MINISTER
CHILI PLEEGT
ZELFMOORD
SANTIAGO (RTR) José Toha. mi
nister van binnenlandse zaken en van
defensie in de verdreven Chileense re
gering van Salvador Allende, heeft zich
in het hospitaal van Santiago opgehan
gen. Dit hebben de militaire autoritei
ten vrijdag bekendgemaakt.
