PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WILSON WENST
HERZIENING
EEG-CLAUSULE
Japanse jongen
kaapte Jumbo
In 1973 minder
verkeersdoden
Gedeputeerde Van Geesbergen laakt
trage ontwikkeling Grevelingenbekken
Nixon: „Bemiddeling gaat door
ondanks handhaving embargo'5
Bezetting fabriek
Philips in Helmond
on;
de krant
van zeeland
Meisjes bang voor overplaatsing
Dieven dreigen
'Gitaarspeelster'
te verbranden
Provincialen
nit de randstad
te® stzstj:
Jl7e jaargang - nummer 60
V/oensdag 13 maart 1974
GEEN WOORD OVER NATIONALISATIE
|N UITERST VAGE TROONREDE
(Van onze correspondent)
IONDEN De nieuwe Labour-regering van premier Wilson zal op haar hegeringsprogramma niet
tec val worden gebracht. Dit is de algemene verwachting nadat koningin Elisabeth dinsdagmorgen
de troonrede had voorgelezen. Het gevreesde woord 'nationalisatie' komt er niet in voor. De La
bour regering belooft een aantal maatregelen te nemen die de gemiddelde Britse burger moed zullen
geven
De prijsstijgingen zullen worden te-
megaan en er komen subsidies op
aoodzakeüjke voedingsmiddelen Land-
jpeculatie zal worden aangepakt, pen
sioenen en sociale uitkeringen zullen
omboog gaan. De omstreden wet op
de industriële betrekkingen zal wor
den afgeschaft, waarin de regering-
Heath vergeefs had geprobeerd de
óaotische vakbondswereld en haar
relaties met de werkgevers te sane-
Wat de weinig geliefde EEG be
treft, daarover zal de regering-Wilson
ireuwe onderhandelingen aanknopen,
ie ten doel zouden hebben de toetre-
itngsvoorwaarden van het Verenigd
Koninkrijk tot de Gemeenschap te
assen. (Een eis die men in Brussel
orengens onmogelijk kan inwilli-
Het debat over de troonrede werd
popend door oud-premier nu op
positieleider Heath, wiens eerste
reactie was dat weliswaar de „lekker
sen" vooraan in de etalage van de
regeringsverklaring lagen, maar dat
te regering verzuimd had daarbij te
■urn wat die het publiek wel zouden
pan kosten. Oppositieleider Heath
rep ironisch uit: „En nu dan wonder
wren wonder, is het ongelooflijke
jweurd dat de heer Wilson heeft
mdekt dat er over de hele wereld
ïdatie heerst, en niet alleen in eigen
tol".
Oudpremier Heath bekritiseerde de
«toste vaagheid van de troonrede.
De Liberalenleider Thorpe was vooral
blij om wat er niet in de troonrede
stond, meer dan om wat er wel in
stond. Hij doelde daarbij op de verre-
pande nationalisatieplannen, die La
bour in zijn verkiezingsmanifest hoge
prorlteit had gegeven. Algemeen ver-
ndit men dan ook de meeste kritiek
op de troonrede binnen de Labourpar-
Oj zelf, en wel van de linker vleugel.
Wilson zal als befaamd aarts-schippe-
nar dan kunnen zeggen dat het huidi-
fe program voor niet langer dan
ongeveer een jaar geldt-, om de eerste
rampen die op Engeland toekomen, af
(Zie slot pagina 3 kolom 7)
OKINAWA Deze opname van de
tv toont de gekaapte Jumbo-jet
van de Japan Air Lines, nadat het
met 425 passagiers en de kaper
aan boord op het plaatselijke
vliegveld was geland.
ISRAËLISCH-SYRISCH TREFFEN OP GOLANVLAKTE
WASHINGTON (RTR, UPI, AFP, AP) President Nixon heeft koning Hoessein van Jordanië giste
ren in Washington verzekerd, dat Amerika zal blijven werken voor scheiding van de Israëlische en
Syrische troepen, ondanks het voortduren van het olie-embargo tegen de VS. Rusland heeft blijkens
een uitzending in het Arabisch van radio-Moskou druk uitgeoefend op de Arabische landen om het
olie-embargo niet op te heffen voordat de Arabische eis terugtrekking van Israël uit bezet gebied
is uitgevoerd.
HELMOND Vanaf half acht is
de fabriek Usfa-Philips in Hel
mond bezet gebied geworden.
Het personeel, voornamelijk be
staande uit vrouwen, heeft de
fabriek bezet en wil deze fabriek
ook bezet houden totdat het moe
derbedrijf Philips in Eind! ïoven
bekend heeft gemaakt dat deze
dochteronderneming in Hel
mond gevestigd zal blijven
De directie van Philips USFA is be
reid de overplaatsing van de Hel-
mondse vestiging naar Eindhoven op
nieuw ter discussie te stellen. Gelijk
tijdig heeft de directie gezegd weinig
optimistisch te zijn over de toekomst
van het bedrijf in Helmond.
De Philips USPA-directie heeft
dinsdag bekendgemaakt na urenlang
overleg met de vakbondbestuurders.
De directie vindt, dat eventueel nieuw
aangedragen elementen bij de uitein
delijke besluitvorming moeten worden
betrokken. Volgens haar is in Hel
mond geen adequate arbeidsmarkt,
waardoor een eerder gevoerde wer-
(Zie slot pagina 9 kolom 5)
OP OKINAWA GEARRESTEERD
TOKIO RTR-AP i - Een 18-jarige Japanse jongen heeft dinsdag een
vliegtuig van de Japan Airlines f JAL) met 409 passagiers en twin
tig bemanningsleden aan boord gekaapt. Meer dan zes uur later
kon hij op het vliegveld van Naha op het eiland Okinawa worden
gearresteerd. De machine, een Jumbo-jet, werd kort voor de lan
ding op Okinawa gekaapt.
Rusland laakte de Egyptische politiek
om de VS tegemoet te komen. Rus
land-kenners in Londen waren verrast
over de rechtstreekse aanval van het
Kremlin op de VS en Egypte. Het
Kremlin, zo meent men, is verbolgen
over de zonder meer vriendschappelij
ke verhouding tussen Sadat en Kissin-
Aan de vooravonden van de olieconfe
rentie in Libië hebben de Libische
pers en radio felle aanvallen uitge
voerd op de Amerikaanse regering.
Diplomaten in Tripoli verwachten dat
(Zie slot paginr 3 kolom 4)
Een politiefunctionaris in Naha heeft
meegedeeld dat de jongen werd gear
resteerd. door als grondpersoneel ver
momde agenten, die voedsel in de
Jumbo brachten Bij de arrestatie
werd niemand gewond. De politie
heeft de naam van de kaper niet
bekendgemaakt omdat het een min
derjarige betreft. Bij het eerste ver
hoor zei hij dat hij werkloos :s en
afkomstig van Kasoegai bij Nagoya
op het Japanse eiland Hondo. Zijn
motieven zijn nog niet bekend.
Vrijgelaten
Negentig minuten na de landing liet
de kaper 162 passagiers 11 vrou
wen, drie kinderen en 48 oudere of
ziekelijke mannen vrij.
De als grondpersoneel verklede politie
mannen hebben tot tweemaal toe
toen zij de kapervoedsel brachten
de gelegenheid te baat genomen om
te speuren naar andere kapers, aange
zien er in de briefjes van de jonge-
DALING MET 5,6 PROCENT
DEN HAAG (ANP) Volgens
voorlopige cijfers van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
zijn er in 1973 minder doden in
het verkeer gevallen dan het jaar1
daarvoor: 3080 in 1973 legen
3264 in 1972. een daling van 184
doden ofwel 5,6 procent.
Wanneer de maanden januari tot en
met oktober 1972 en 1973 met elkaar
vergeleken worden, blijkt dat er gedu
rende die periode in 1973 reeds 58
doden minder vielen in het wegver
keer Vooral de maand juli 1973 met
51 doden minder dan juli 1972 droeg
hiertoe bij.
In de maanden november en decem
ber 1973 kwamen naar schatting 254
resp. 201 personen in het verkeer om
(november 1972: 318, december 1972:
263). Dit komt gedurende de laatste 2
maanden van 1973 neer op een daling
van 22 procent ten opzichte van de
zelfde pen ode in 1872. Aangezien het
aantal nu bekende doden op zondagen
in de' maanden november en decem
ber resp. 19 en 21 bedroeg (1972- 50
resp. 47), moet de totale daling van
het aantal verkeersdoden ook voor
een deel toegeschreven worden aan
minder dodelijke ongevallen op werk
en zaterdagen. In hoeverre deze da
ling een gevolg is geweest van de
vrijwillige snelheidsbeperking, de ge
daalde verkeersintensiteit, of van an
dere factoren, is vooralsnog niet vast
te stellen, aldus het CBS.
Wanneer het aantal verkeersdoden
over 1973 nader vergelken wordt met
de definitieve cijfers over 1972. blijkt
net aantal omgekomen inzittenden
van personenauto's gedurende de laat
ste twee maanden van 1973 met 20
pet. is teruggelopen vergeleken met
1972. De aantallen omgekomen brom
fietsers en fietsers in november en
december liepen echter met 36 pet
terug tot 123. Het aantal omgekomen
voetgangers verminderde eveneens
met 36 pet tot 83.
man sprake was van 'wij' en 'onze'
Bij het derde bezoek, zo verklaarde
de politie, gingen zeven vermomde
politieofficieren aan boord die de jon
ge kaper in de cockpit overmeester
den.
De kaper eiste dat het toestel op het
vliegveld van Naha werd bijgetankt,
omdat hij terug wilde naar Tokio,
waar het vliegtuig vandaan kwam
Ook wilde hij 55 miljoen dollar. 200
miljoen yen 'in totaal een waarde
van 156 miljoen gulder. i. materieel
voor bergbeklimmen, 15 parachutes
evenveel oogmaskers en handboeien
De maatschappij verklaarde dat alle
passagiers van de gekaapte vlucht
voor het vertrek een grondige bagage
controle hadden ondergaan, waarbij tij
ook werden gevisiteerd met de kort
geleden aangeschafte röntgen detec-
FINA BELGIË
STOPT INVOER
OLIEPRODUKTEN
BRUSSEL (ANP) De maat
schappij Fina in België heeft
dinsdag meegedeeld „dat ze niet
meer in staat is de bevoorrading
in het land te verzekeren" en dat
ze haar invoer en aankopen van
afgewerkte olieprodukten volle
dig gestopt heeft. Fina heelt ook
meegedeeld dat haar 'operatio
nele voorraden' uitgepu; ziin.
BP-Belgium heeft haar invoeren
maandag al gestopt.
LONDEN (RTR) In een brief aan
het Engelse dagblad The Times zegt
een zekere 'Harry', dat het twee we
ken geleden uit een Londens museum
gestolen schilderij De Gitaarspeelster'
van Vermeer het komende weekeinde
zal worden verbrand.
In de brief, de tweede in een v
tijd, zaten opniuew stukjes van
schilderij die volgens de politie voor
99 procent zeker authentiek zijn. "Har
ry zegt dat na de diefstal is gebleken
dat de kapitalistische maatschappij
haar kunstschatten hoger waardeer,
dan de mensheid.
BELGISCHE MET
RUILHART OVERLEDEN
BRUSSEL (ANP) De eerste Belci-
»c« wouw bij wie een hart werd
•wrgeplant, mevrouw Hortense
•fAncken uit Anderlecht, is overleden.
wouw kreeg een ruilhart in de
j^ht van 23 op 24 augustus vorig
TWINTIG bezetters van de
^erzLsche ambassade zijn gisteren
veroordeeld tot een boete, die ze
GKt hoeven te betalen...
(Pag. 3)
Nieuws uit Zeeland op de pa
ss's 2,4, 5,7 en 10.
Bmnen-/buitenlands nieuws
°P de pagina's 1,3 en 9.
Sport op pagina 11.
en t.v. op pagina 13.
nieuws op pagina
15.
„HET LIJKT OP HET WEGRIJDEN VAN EEN AUTODIE NOG OP DE HANDREM STAAT"
GEDEPUTEERDE EIST
NOG DIT JAAR
MAATREGELEN
BRUINISSE „Zoals de ontwikke
ling van het Grevelingenbekken zich
nu voltrekt, lijkt dat erg veel op het
wegrijden van een auto, die nog op de
handrem staat". Gedeputeerde A. L.
van Geesbergen liet er dinsdagavond
op een vergadering van de YW-afde
ling Bruinisse geen twijfel over be
staan, dat er veel te weinig schot zit
in de voorbereidingen om tot een
goede recreatieve ontwikkeling van
het Grevelingenmeer te komen. Hij
liet duidelijk blijken teleurgesteld te
zijn, dat er nog steeds geen wetsont
werp voor een recreatieschap is. Hij
sprak daarbij van 'pen touwtrekken
tussen de verschillende departemen
ten'. Evenmin was hij te spreken over
het uitblijven van een aanpassing van
het inrichtingsplan van de Grevelingen
aan de huidige inzichten.
De gedeputeerde vindt het een eis. dat
nog dit jaar een ontwerpwet 'recrea
tieschap Grevelingen' aan de staten
generaal wordt voorgelegd. Voorts
meende hij, dat in de loop van 1974
een herzien inrichtingsplan voor de
Grevelingen boven tafel moet komen.
De heer Geesbergen hield de ongeveer
•eertig bezoekers van de VW-verga-
dering in het hervormd jeugdgebouw
voor, dat zowel de gemeenten als het
bedrijfsleven daar behoefte aan heb-,
ben omdat ze bij het maken van j
allerlei plannen moeten weten, waar
ze zich aan te houden hebben. Als|
voorbeeld noemde hij de BV Wilmal
uit Weert, die bij Bruinisse een nieu
we jachthaven aanlegt. „Weet deze
maatschappij nu welke eisen er wor
den gesteld? Het gaat om een specta
culaire ontwikkeling, waar vele tien
tallen miljoenen guldens mee gemoeid
zijn".
De KVP-gedeputeerde lichtte dinsdaga
vond de groei van de recreatie in
Zeiand toe. Volgens de heer Van
Geesbergen moet het beleid gericht
worden op een spreiding van de recre
atieve voorzieningen. „Overbelasting
van de kuststrook dient voorkomen
te worden". Hij zette uiteen dat de
aandacht de komende jaren vooral
naar het Grevelingenbekken en het
toekomstige Zeeuwse Meer zal uit
gaan. Hij sprak zich uit voor een
strenge selectie ten aanzien van pro
jecten op het gebied van verblijfsre-
creatie. „We kunnen dat alleen nog
waar voldoende ruimte is
Het mag niet ten koste gaan van de
eigen bevolking".
De heer Van Geesbergen zei voorts
dat er veel waarde wordt gehecht aan
voorzieningen, die de recreatieve mo
gelijkheden voor de Zeeuwse bevol
king bevorderen. „Wij kunnen daar een
hoge urgentie aan toe, bij de jaarlijk
se subsidievoordrachten van de pro
vincie aan het ministerie van erm",
aldus gedeputeerde Van Geesbergen.
Zijn collega, J van den Bos (ar) hield
een korte inleiding over enkele pro
blemen bij de landbouw en visserij.
Aan de hand van wat cijfermateriaal
toonde hij aan. dat 'de landbouw de
laatste tijd in de verdrukking is geko
men'. De heer Van den Bos vertelde,
dat in 1947 30.000 mensen (37 procent
van het totale aantal arbeidsplaatsen
in Zeeland) in de landbouw werkzaam
waren. Dat is teruggelopen tot 9.500
in 172 (ll1/* procent). Voor 1975
wordt het aantal op ongeveer 9.000
geschat. Als één van de oorzaken
noemde de heer Van den Bos de
mechanisatie. De gedeputeerde verze
kerde, dat de provincie onder meer
via het beleid op de ruimtelijke orde
ning zich wil inzetten om de land
bouw te kunnen bevorderen. Gedepu
teerde Van den Bos gaf verder een
overzicht van de problemen die zijn
gerezen rond de toewijzing van mos
selpercelen in de Waddenzee. Ook
stipte hij de bezwaren aan van be
roepsvissers op de Grevelingen, die
aleen op aal en niet op platvis
mogen vissen. ..Ik heb er begrip voor.
dat de beroepsvissers dit Jammer Tin-
den". zei hij daar onder meer over,.
Hij vertelde, dat er momenteel tussen
de organisaties van beroeps- en sport
vissers overleg besftaat over deze
zijn tn Den
duizenden
-jaren te hoop
de plannen van
JyuAlijn
r.;i
vr. naar het
noorden. Bij die demonstratie zijn
telle kreten geuit: men trok vergHlj
kingen met de slavenhandel van Afrika
naar Amerika en het woord deportatie
was mei van de lucht. Wie relt woont
en werkt tn een randgewt*'. Zeeland
is dat nog aittjd neemt iedere keer
weer met een lichte verwondering ken
nis van dergelijke uitlatingen. Bij vo
rige gelegenheden toen ging het om
andere diensten werden ook ge
bruikt en was er eveneens sprake van
een sterk afzetten tegen het aangewe
zen nieuwe woongebied Het lijkt er op
alsof de mensen tn de randstad van
een soort geografische hiërarchie uit
gaan er is een rangorde van lands
delen. waarbij de driehoek Amster
dam Den Haag - Rotterdam aan de
top staat, provincie» als Groningen,
Friesland en Limburg daarentegen bun
gelen onderaan de lijst. Het eigenaar
dige ls dat Zeeland vaak een tussen
positie inneemt als permanente woon-
provmcie wordt het afgewezen, maar
men wil er wel zijn vakantie doorbren
gen mits er niet te veel verandert, een
soort museumgewest.
|m misverstanden te voorkomen:
wij gaan er van uit dat over deze
spreiding van rijksdiensten met de
betrokken ambtenaren en me*, hun or
ganisaties overleg behoort te worden
gepleegd, het zou onzinnig zijn wan
neer niet over dergelijke ingrijpende
maatregelen met de direct-belangheb
benden zou worden gesproken 1.1aar
dat is een kwestie van procedure, van
psychologisch inzicht vooral aan de
kant van de regering. Naar het zich
laat aanzien heeft het daaraan ge
schort, een fout die overigens hersteld
kan worden Het
gaat echter niet aan
om in het vervolg
van de discussie de
argumenten te ge
bruiken. waartoe nu
de PTT-ambtenaren hun toevlucht heb
ber. genomen, zoals slavenhandel, de
portatie. Dat rijn woorden waarmee
zij zichzelf te kort doen al is dat
hun zaak en die voorts kwetsend
zijn voor de gebieden waarover het
hier gaat. Groningen en Friesland vor
men waarlijk het beloofde land niet,
maar om nu te spreken van een 'depor-
tatiegebiéd' is binnen de Nederlandse
verhoudingen lachwekkend. Wie daar
van gebruik maakt is een typische pro
vinciaal.
Een provinciaal is namelijk een fi
guur. die eigen omgeving en op
vatting zo ongeveer het middel
punt van het ganse universum acht.
Bij de demonstrerende FTT-ambtena-
ren ls kennelijk de randstad dn mid
delpunt. alles wat daarbuiten valt gaat
hun bevattingsvermogen te bulten, ze
willen er althans niets van weten. Dit
provincialistische randstedelijke den
ken beheerst vooral sinds de tweede
helft van de negentiende eeuw het Ne
derlandse cultuurpatroon, een zekere
neerbuigendheid vanuit bet centrum
jegens de rest van het land, een men
taliteit die bij de televisie is zij
eigenlijk we! wat anders dan een rand
stedelijke regionale tv? er toe heelt
geleid een rubriek te stichten Van go-
west tot gewest', alles vóór acht uur,
dan doet het de 'echte' programma's
geen kwaad. Zoals het Concertgebouw
orkest alleen m de provincie optreedt
als het jubileert: het heeft bijvoor
beeld meer m de VB gespeeld dan in
Zeeland. Hier was het welgeteld twee
maal. De Haagse PTT-amb lenaren zou
den er goed aan doen de demografi
sche geschiedenis van ons land sinds
1870 eens te bestuderen: de leegloop
van provincies tea bate van de rand
stad. Heel wat Zeeuwse landarbeiders
trokken naar Rotterdam omdat het
eigen gewest geen bestaansmogelijk
heid meer bood. Toen nam memand
het woord 'deportatie' in de mond,
maar sprak men van een gezonde eco
nomische ontwikkeling. En hoe was
het in deze provincie na de tweede
wereldoorlog? Een uittocht van bedrij
ven, een stad ais Vlissingen werd in
dit opzicht uitgekleed: de Vlismar, de
Zeeland, om enkele voorbeelden te
noemen. De mensen en de gemeen
schap moesten maar zien boe ze zich
aanpasten.
In de naoorlogse Jaren echter begon
men hier en daar in te zien dat die
concentratie van mensen en bedrij
ven in één bepaald landsdeel niet on
gebreideld kon doorgaan. Er werden
de eerste, voorzichtige spreidingsmaat-
regeien genomen, vooral gericht op hét
stimuleren van die gebieden, die 'ach
tergebleven' waren. Er kwam een re
gionale industriaüsatiepolitiek van de
grond, een beleid dat mede tot gevolg
had dat de verhoudingen in Nederland
eindelijk weer eens wat anders kwa
men te liggen. Niet alleen Amsterdam
en Rotterdam kwamen in het beeld,
ook andere landsdelen trokken de aar.
dacht. Holland werd lanzzaam weer
een beetje Nederland. De wet selec
tieve investeringsregeling is in dit be
leid het markante herkenningspunt
van de afgelopen twee jaar: Den Haag
schiep zich daarmee een systeem
waarmee de stroom naar de randstad
iets kan worden afgedamd. Die wet is
overigens slechts één onderdeel van
een pakket maatregelen, ook de af
remming van de groei in de kantoren-
sector in het westen behoort er toe en
de bescherming van het 'groene hart'
van Holland. De spreiding van de rijks
diensten is eveneens in dit geheel op
genomen.
M'
andere woorden: de Nederlandse
'let wel: niet de Hollandse) rege
ring ls bezig met een complex
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1 J>
