PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HEATH TREEDT NIET AF
PZC
Hoofddirectie PTT
verhuist naar noorden
db
Brussel: „Engeland onder Wilson blijft in EEG"
Suiker twee cent
duurder: niet gemeld
COMMISSIE-KLAASESZ KIEST VOOR
BLOKKENDAM EN STORMVLOEDKERING
europees overleg in impasse door verkiezingsuitslag
Posilief en
sympathiek
spreiding rijksdiensten: totaal 6500 ambtenaren
jjamjn
Tijdelijk poreuze dam, daarna stormvloedkering en secundaire dammen oostelijk deel en Keeten
Minister wil vóór
31 mei reacties
Garanties
en
Keetendam
Open is dicht,
Jicht is open
Pagina 6
217e [oorgang - nummer 52
Joterdag 2 maar» 1974
DRUKKERIJ DEN BOER
MARKTI1 -MIDDELBURG-TELOI 180-7661
GESPECIALISEERD IN BROCHURES
BRUSSEL (ANP) Er is geen
sprake van dat het Verenigd Ko-
mrJcrijk, onder een eventuele re-
genng-Wilson, zijn lidmaatschap
van de EEG zal opzeggen. Dat
Is de mening van diplomaten in
Brussel bij de vertegenwoordi
gingen van de Europese lidsta
ten bij de EEG. Wel acht men
de mogelijkheid groot dat een
door een Labour-regering geleid
Engeland een van de lastige', zo
niet de lastigste partners in de
gemeenschap wordt
Van een opnieuw onderhandelen over
de voorwaarden van het Britse EEG
lidmaatschap kan geen sprake zijn en
Wilson is dat ook niet. ondanks eerder
gedane uitspraken, van plan. zo meent
men in Brussel te weten. Met zulke
nieuwe onderhandelingen zouden de
acht partner-landen van het Verenigd
Koninkrijk, plus de parlementen van
die landen het eens moeten zijn. Deze
landen zullen nooit met nieuwe onder
handelingen instemmen. Wel verwacht
men in Brussel dat een Britse Labour
regering al het mogelijke en onmoge
lijke zal doen om 'zoveel mogelijk geld
uit de EEG pot te verkrijgen'. Om dat
doel te bereiken zal het bereid zijn al J
lerlei zaken zoveel mogelijk te traine
ren
In Belgische diplomatieke kringen ver
klaarde men vrijdag in Brussel dat, zo
als het zich toen liet aanzien, de uit
slag van de Britse verkiezingen dei
slechtste oplossing vormt die men|
zich kan indenken. Er is geen duide
lijkheld ontstaan, noch voor Engeland
zelf. noch voor de gemeenschap. Die
duidelijkheid is voor het verdere be
staan van de EEG een levensnoodzaak
Onder de gegeven omstandigheden J
twijfelt mc-n in Brussel aan het door
gaan van het politiek overleg, maan t
dag in de Belgische hoofdstad, van de
ministers van buitenlandse zaken van
de EEG en aan de daaropvolgende zit
ting van de Europese ministerraad-
Het politiek overleg moet ln hoofd
zaak gaan over de Europees Ameri
kaanse betrekkingen, het vervolg van
de afspraken op de topconferentie ln
Kopenhagen 'december vorig Jaar) en
over het Midden-Oosten.
In de ministerraad moet voor de zo
veelste maal gesproken worden over
het Europees regionaal fonds en over
de uitbreiding van de budgetbevoegd
heden van het Europees parlemenv
Als de bijeenkomsten al doorgaan, dan
verwacht men er in Brussel toch wei
nig resultaten van.
LABOUR SLAAT CONSERVATIEVEN MET VIJF ZETELS
MAAR HAALT GEEN ABSOLUTE MEERDERHEID - LIBERALEN OP DE WIP
H";
De Britst conservatieve leider Ed
ward Heath leek in tranen te zul
len uitbarsten toen de uitslag tan
ie verkiezingen in Engeland be
kend werd.
(Van onze correspondent)
LONDEN Premier Heath zoekt alsnog tiaar oplossingen om een nieuwe regering te vormen. Vrij
dagavond laat reed hij van Downingstreet naar Buckingham Palace om „koningin Elisabeth rapport
over de toestand uit te brengen", zoals dat officieel werd genoemd. Het werd toen al snel duidelijk
dat premier Heath niet naar de koningin was gegaan om het aftreden van zijn regering aan te bie
den. De Conservatieven hadden op dat moment 296 zetels in het Lagerhuis veroverd, Labour had er
301. Om een meerderheid in het 635 zetels tellende Lagerhuis te bezitten dient één partij over 318 ze
tels te beschikken.
Ldmrleider Harold Wilson in
diep pepeins verzonken bij het bin
nendruppelen van de verkiezings-
De sleutel voor de oplossing van
het probleem kan ln de steun van de
Liberalen liggen, wier uiteindelijk ze
teltal volgens de prognoses op 14 kan
worden gesteld. Vrijdagnacht waren
alle tellingen nog niet binnen. Later te
verwachten uitslagen zouden op dat
moment echter weinig of niets meer
aan de verhouding tussen de beide
grote partijen veranderen.
Het besluit van premier Heath om
aan te blijven is gebaseerd op overwe-
Attente krantelezer brengt zaak aan het rollen
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Het feit dat vrijdag bleek dat met ingang van die
dag lmaart) de maximumverbruikersprijs voor suiker met 2
cent was verhoogd, heeft nogal wat beroering verwekt. Met name
de consumentenorganisaties toonden zich uiterst verrast, c-mdat
het ministerie geen enkele mededeling had gedaan over de goed
keuring van de prijsverhogingsaanvraag der suikerproducenten.
Daarentegen bleken industrie en handel wel op de hoogte waar
door het prijsbewuste publiek de verhoging vrijdag meteen al hier
ai daar merkte.
'vandaag in
ids krant
Midden-Oosten
SYRIË heeft de Israëlische voor
stellen voor een troepenscheiding
in Golan verworpen. De voorstel
len waren door minister Kissinger
van de VS naar Damascus ge
bracht..-. (pagina 3)
Watergate
ZEVEN oud-medewerkers van pre
«Meat Nixon zullen voor de grand
jury moeten verschijnen..
(pagina lij
Zeeuws nieuws op de pagi
na's 2,4,5,7,9,12 en 13.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 11.
Sport op de pagina's 16 en
17.
Radio en t.v. op pagina 29
financieel nieuws op n?gina
33.
En in de
zaterdagkrant:
Pag. 19 Deze week in de rubriek
'Inter' een interview met
dr. P. j. Koets, nu een
agendaloos persoon te
Ellemeet.
Pag. 21 'De dominee gaat voor
bij', een kerkelijk pren
tenboek';
Stemmen uit de Kerken:
De protestantse kerken
in de jaren '33-41.
1. 23 Letterkundige kroniek
van Hans Warren;
Jaap van de Merwe 'zet'
Troelstra in een musi
cal; 'Couranf over beu-
len en dieven,
rag 25 Nieuwe boeken geboekt.
Pag. 27 Poppraet.
Schaken, dammen,
bridge en hengelrubriek.
Hoeveel men voor suiker moeten
betalen, is moeilijk te zeggen, omdat
de prijzen voor dit artikel zeer uiteen
lopen. Mogelijk zullen de consumenten
organisaties in hun "Prijswijzer'-ad-
vertenties van volgende week daaro
ver meer meedelen. Maar het was
niet zeker of dit nieuwe gegeven nog
tijdig kon worden verwerkt. Het is
ook niet precies bekend wanneer de
officiële toestemming voor de prijs
verhoging is afgekomen.
De stijging houdt verband met ho
gere vrachtkosten, hogere kosten voor
verpakking (gestegen papierprijs) en
de verruiming van de handelsmarge.
Het merendeel van de toegestane ver
hoging komt ten goede aan de produ
centen. De uitwerking van de prijsstij
ging zal nauwelijks van betekenis zijn
voor de suikerverwerkende industrie.
Dit betekent dus dat in het algemeen
artikelen, waarin suiker wordt ver
werkt, nu niet in prijs omhoog zullen
DOOR HITTE OMGEKOMEN
SAO PAULO In februari zijn in Sao
Paulo door de hitte in deze Braziliaan
se stad 130 kinderen door uitdroging
omgekomen. Door dezelfde oorzaak
zijn 19.633 kinderen aangetast in de
zelfde periode.
gingen die men slechts kan raden. Het,
is mogelijk dat de conservatieve lei
der uitgaat van de omstandigheid dat
zijn partij ruim 300.000 stemmen
meer op zich verenigde dan Labour
Deze discrepantie is mogelijk door
het districtenstelsel, waarbij alleen de
kandidaat in het parlement komt diej
over een eenvoudige meerderheid inj
zijn district beschikt. Vooral de kleine j
Liberale partij lijdt daar opzienba
rend onder
Terwijl de beide grote partijen ie
der over ruim 11 miljoen van de 30
miljoen stemmen beschikken en daar- i
bij over ongeveer 300 zetels, kregen
de Liberalen bijna 6 miljoen stemmen
en hebben ze toch maar recht op met
meer dan 12 tot 14 zetels. Wellicht
ontmoeten Heath en de liberale leider
Thorpe elkaar hier, en is premier
Heath bereid voor de steun van de
Liberalen een oommissie in te stellen
die onderzoekt of het districtenstelsel
kan worden afgeschaft ten gunste van
dat der evenredige vertegenwoordi
ging, zoals dat ook in ons land geldt.
Zowel de Conservatieven als Labour
hebben tot nu toe echter-bij herhaling
verklaard dat ze er met aan denken
met wie ook een coalitie aan te
gaan.
Oppositieleider Wilson verklaarde
eerder vrijdagavond dat hij en zijn
schaduwkabinet bereid waren een
minderheidsregering te vormen. Ken
nelijk bereidde Wilson er zich op voor
dat hij de nieuwe premier zou wor
den. Premier Heath's besluit voorlo
pig aan te blijven is voor de Labour-
leiding een onverwachte tegenslag.
Nieuwe besluiten van de zijde van de
regering-Heath worden nu niet voor
maandag verwacht.
Vanuit de stemming van onbehagen
over het gedrag van de beide grote
partijen, kregen kleinere groepen een
grote aanhang die zuiver nationalisti
sche doelen nastreven. Zo kwamen de
Schotse nationalisten van vijf op ne
gen zetels en misschien krijgen zij er
elf. Hun enige doel en hun enige
program bestaat uit een politiek onaf
hankelijk en economische „interdepen
dent" Schotland.
LONDEN (RTR) De stand van de Britse verkiezingen was
om middernacht in de nacht van vrijdag op zaterdag als volgt:
Conservatieven 296, gewonnen 3, verloren 18. Labour 301. ge
wonnen 11, verloren 8. Liberalen 14, gewonnen drie, verloren
2. Anderen 23, gewonnen 13, verloren 2.
De uitslag van de stemming voor de laatste zetel zal vandaag
bekend worden-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering zal voor midden 1978 ongeveer 6500 arbeidsplaatsen in rijksdiensten over
brengen naar Zuid-Limburg, Zwolle en het noorden van het land. Groningen en Leeuwarden kr: gen
daarvan door de verhuizing van de hoofddirectie van de PTT en enkele randdiensten ongeveer 5300
arbeidsplaatsen, Zuid-Limburg mag gaan rekenen op 2140 extra arbeidsplaatsen, terwijl Emmc-n 515
ambtenaren krijgt toegewezen en Zwolle nog eens 400 ambtenaren zal mogen gaan huisvesten.
Het kabinet is vrijdagmiddag ak
koord gegaan met deze spreidings
plannen van minister Gruyrers voor
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning. De plannen zullen echter pas
definitief worden als het georgani
seerd ambtenarenoverleg en de be
trokken diensten over de voorstellen
gehoord zijn. Dat overleg moet nog spraak in de.--: zaak.
beginnen, maar minister Gruyters liet
vrijdagavond na afloop van hei kabi
netsberaad weten grot" waarde te
zullen hechten aan overleg en in-
Ulster
En dan is er afgezien van een
onafhankelijkheidsbeweging in Wales
de opzienbarende ontwikkeling in de
twaalf kiesdistricten in Noord-Ierland.
Hier viel een grote winst voor de
zogenaamde „Verenigde Unionisten"
waar te nemen, de partij waarin de
groepen van ds. Paisley en kapitein
Craig en degenen die premier Faulk
ner in de steek gelaten hebben, vere
nigd zijn.
Zij legden naar men '.Tijdaga
vond aannam de hand op tien van
de twaalf zetels, daarbij onder meer
een eind makend aan de parlementai
re carrière van Bernadette Devlin.
Ds. Paisley maakte na het bekend
worden van zijn herverkiezing bekend
dat de groep -.-an Verenigde Unionis
ten in het Britse parlement een „onaf-
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
Omvangrijk
Jeremy Thorpe, de liberale leider,
werd door zijn geestdriftige aan
hangers op de schouders genomen
toen bekend werd dat de liberalen
bijna 20 procent van de stemmen
op zich hadden verzameld.
Volgens de uitdrukkelijk ais voorlo
pig aangekondigde plannen zal de ver j
plaatsing van de hoofddirectie van de
PTT minstens tot midden 1978 duren'
omdat het hierbij gaat om een uiterst
omvangrijke operatie. Welke diensten
naar Groningen en welke naar Leeu
warden gaan zai pas later beslist
worden. Het kabinet heeft daarover
nog geen uitspraak gedaan omdat veel
plannen nog uitgewerkt moeten wor
den en de toewijzing van arbeidsplaat
sen aan het Noorden hoger is uitge
vallen dan aanvankelijk werd ver
wacht.
De extra arbeidsplaatsen voor Lim
burg worden gevonden door verhui
zing van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (1100 arbeidsplaatsen), een
onderdeel van de belastingdienst J
(110), de registratiedienst Zuid-Lim
burg ten behoeve van verkeers- en
ongeval! enregistratie. kadaster en ge
meentelijke automatisering '400) er.
van enkeie diensten van defensie, dat
ook onderdelen naar Emmen zie', ver
trekken. De defensiediensten die naar
Zuid-Limburg gaan omvatten: de af de
ling pensioenen en wachtgelden (110).;
de hoofdafdeling dienstplichtzaken I
(280) en de staf inspectie geneeskun
dige dienst (140).
In Emmen komen enkeie andere
defensiediensten, zoals leger-, film- er.
fotodienst <401. staf aanleg en onder
houd vliegvelden (30), inrichting tot
uitgifte van boekwerken (80), com
mando-opleiding koninklijke land
macht (125). topografische dienst
(170) en de dienst verificatie korps
commando's (70) In Zwolle zal het
rijks-inkoopbureau gevestigd worden.
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG De commissie-
Klaasesz heeft minister Wester
terp van verkeer en waterstaat
eenstemmig geadviseerd in de
Oosterschelde tijdelijk een po
reuze dam aan te leggen, daarna
een stormvloedkering te bou
wen en in het Keeten en het oos
telijk deel van de Oosterschelde
secundaire dammen te maken
en tenslotte de poreuze blokken
dam in een definitieve afdam
ming op te nemen.
Met die oplossing zullen volgens de
commissie de belangen van veiligheid
en milieu in het Oosterscheldegebied
het beste worden gediend. De oplos
sing gaat er vanuit, dat op een gemid
deld getijverschil van 1.80 meter kan
worden gerekend. Een groot deel van
de Oosterschelde blijft daardoor zout
en de oester- en mosselcultuur zou er
gehandhaafd kunnen blijven.
Dat blijkt uit het rapport van de
Oosterschelde-commissie, dat vrijdag
aan minister T. E. Westerterp werd
aangeboden en tegelijkertijd in de
openbaarheid werd gebracht. „Onze
definitieve oplossing brengt dezelfde
veiligheid als de afsluiting, zoals die
nu wordt gedacht", aldus mr. J.
Vier jaar
Uit de conclusies in het rapport
en de opmerkingen tijdens de pere
conferentie werd duidelijk:
dat met de eerste fase aanleg
van de blokkendam vier jaar ge
moeid zal zijn, evenals met de afdam
ming volgens de oorspronkelijke op
zet:
- dat voor de bouw van de storm-
vloedkering op tien tot vijftien jaar llnnpr7()pb
moet worden gerekend, welke termijn
de eerste fase geheel of gedeeltelijk
kan overlappen;
dat de oplossing van de commissi e-
Klaasesz 1 miljard tot 1.6 miljard
gulden méér zal kosten dan de geplan
de afdamming;
dat de commissie-Klaasesz een
snelle beslissing van de regering voor
staat- onafhankelijk van de vraag
wélk besluit genomen wordt.
dat de Deltawet bij de uitvoering
van deze oplossing niet hoeft te wor
den gewijzigd;
dat minister Westerterp het rap
port aan het provinciaal bestuur van I
Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Hol
land. aan de Raad voor de Waterstaat
en aan de betrokken waterschappen
zal sturen met,het verzoek er vóór 31
mei op te reageren.
Tijdens de aanbieding van het rap
port en op de pereconferentie bena
drukte mr. Kiaasesz, dat er op allerlei
punten nog nader onderzoek gepleegd
zal moeten worden. Hij meende, dat
rijkswaterstaat de door de commissie
gesuggereerde oplossing al kan gaan
beproeven. Als studie-elementen noem
de hij onder meer het gebruik van
blokken van 40 ton, terwijl hij de
mogelijkheid open het, dat op één of
meer punten van de te sluiten gaten
caissons gebruikt moeten worden o'
de blokkendam ten dele ais drempel
zal moeten worden uitgevoerd. Onder
zoek achtte hij ook nodig naar «ie
vormgeving van de kokers beneden de
laagwa-.erlijn voor de stormvloedke
ring. in welk verband hij het mogelijk
achtte, dat kokers met 'een diameter
„van enkele tientallen meters" nodig
zullen zijn.
HIJ onderstreepte nog eens. dat er
van beïnvloeding van buitenaf in de
commissie geen sprake is ge
weest.
Voor verder nieuws en commentaren I
over de Oosterscheldenota, zie de pa-I
gina's 6, 7 en 12.
rooretei van de com-
miMipKlauehz maakt op
het eerste gezicht een po
rij* vitleve en sympathiek» in-
i' - i druk de Oostersc heid» wordt
2 afgesloten met dien vers tan
d«- dat tn de dam een groot
inlaat werk moet worden gebouwd,
waardoor het water in de afgesloten
zee-arm zout blijf', en het zoutwater-
milieu behouden blijft. Daardoor kan
met name de oester en mossel cultuur
behouden blijven Mr Klaaaeaz verze
kerde gistermiddag tijdens een pere
conferentie ln Den Haag «lat na de vol
tooiing van deze geperforeerd» dam
eer: zelfde veiligheid zal zijn verkregen
ais bij een gewone afsluiting. In krin
gen van waterbouwkundigen werd ons
deze opvatting bevestigd er behoeft
niet aan tc worden getwijfeld dat d»
uiteindelijke veiligheid gelijk zal zijn
aan de oorspronkelijk bedoelde. En
daarom is het tenslotte begonnen op
tlmale veiligheid. In dit opzicht kan
men alleen maar verheugd z:Jn over
het voorstel van de commissie. Wets
technisch zijn er al «rvenmin proble
men: omdat de Oosterschelde wordt
afgesloten behoeft de deltawet niet te
worden gewijzigd Het lijkt ons Juist
om er op dew- plaat* in het bijzonder
op te wijzen dat het voorstel van de
ommissieKlaasesz in hoofdlijnen ge
lijk is aan het voorstel dat een aantal
Delftse studenten in mei 1972 als af
studeerproject naar bulten bracht Zij
hebben een profetische gent gehad.
Toch zijn er niet uitsluitend positieve
punten over het voorstel te mel
den. er zijn diverse vragen te stel
len waarop een antwoord zal moeten
komen vóórdat een definitief besluit
valt. We laten nu de financiën maar
bulten beschouwing, al zal dit aspect
in de parlementaire discussie onge
twijfeld een grote rol spelen. De op
lossing Kiaasesz luist namelijk 1.6 mil
jard ruiden meer en dat Is een bedrag
waarvoor in diverse sectoren van het
overheidsbeleid heel wat gedaan kan
worden De kern
van het financiële
probleem is echter
vrij eenvoudig: heeft
de Nederlandse sa
menleving «lit grote
bedrag voor een zoute Oosterschelde
over? Het zou een toetasteen kunnen
zijn voor het milieubeleid in «lit land.
Indien men namelijk met bereid zou
zijn deze bijna twee miljard gulden op
tafel te leggen, dan komt dat er ln
feite op neer dat het milieu-bewust
zijn niet zo ver gast als men wei eera
wil laten voorkomen. Over het extra
bedrag zal nu in eerste instantie het
kabinet en vervolgens «ie kamer een
oordeel moeten uitspreken: is een zou
te Oosterschelde bijna twee miljard
extra waard? De commissie wijst er
overigens terecht ln haar advies op
dat dit bedrag gespreid kan worden
over een periode van uen tot vijftien
jaar.
Een periode van tien - vijftien Jaar:
dat brengt ons bij de eerste be
langrijke vraag, namelijk: zljr. er
voldoende garanties voor de veilig
heid in «ie voorafgaande periode? Het
tijdstip waarop de optimale veiligheid
wordt bereikt, wordt in het voorstel-
Kiaasesz naar achter geschoven: eerst
moet een "blokkendam' worden aange
legd. vervolgens een inlaat werk ge
bouwd en daarna wordt «Ie dam ge
heel afgewerkt. Dat laatste zal gerui
me tijd later zijn dan het streef jaar
dat voor de gewone Oosterschelde
afsluiting gold. Er komt dus een
nog niet geheel veilige interim-
periode en voor dat tijdvak zullen spe
ciale voorzieningen nodig kunnen zijn.
Nog weer anders gezegd: de bestaande
dijken langs de Oosterschelde zullen
een aantal jaren langer blijven fun
geren als primaire kering. Minister
Westerterp liet gisteren weten dat de
waterschappen en het provinciaal be
stuur van Zeeland drie maanden de
tijd krijgen voor de bestudering van
het rapport. Het lijkt ons dringend
nodig dat «leze drie maanden worden
gebruikt voor een precieze opgave van
die maatregelen c:e de waterschappen
en het provinciaal bestuur noodzake
lijk achten voor het overbruggen van
de interimperiode Over die maatre
gelen kan bovendien een openbare dis
cussie worden gevoerd: men mag na
melijk verwachten dat de nota-
Klaasfcsz een pre-advies zal uitlokken
van gedeputeerde staten aan provin
ciale staten. Daarover kan dan in een
statenvergadering worden gedebat-
teerd. Overigens moet deze kwestie
van de garanties in de interimperiode
oplosbaar zijn: de regering moet snel
de fondsen beschikbaar stellen voor
eventueel te nemen maatregelen.
Een tweede vraag betreft de relatie
met België. De scheepvaart met
name van Gent krijgt er een sluis
bij, namelijk in de nieuw aan te leg
gen Keetendam tussen Schouwen-Dui-
veland en Tholen Nederland zal n:et
eenzijdig tot een «Jergelijke maatregel
kunnen overgaan, maar behoort hier
overleg te plegen met het nabuurland.
Ook ten aanzien van «ie Schelde-Rijn-
verbinding is overleg nodig: er moet
een zwaardere dam worden aangelegd
dan was voorzien westelijk van Ber
gen op Zoom in de commissie aan
geduid als 'Oesterdam' en in die
dam zijn sluizen voor de z g hoge
vaart' geprojecteerd. Daarover moe
ten onderhandelingen worden geopend
en tot een goed resultaat zijn gebracht
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
