PROVINCIALE ZEEUWSE COUR/
Aanvraag extra bonnen
vanaf 27 december
CARRERO BLANCO DOOR
BOM IN RIOOL GEDOOD
Kamer verwerpt
motie-Drees
Duinen bij Cadzand nu niet in gevaar
geen personeelsstop bij ns
twijfel aan authenticiteit communiqué
waarin eta verantwoordelijkheid opeist
nachtelijk debat over
machtigingswet
situatie hotel 'noordzee' niet onveilig
„TENZIJ STORM
VAN ZELFDE
KALIBER ZOU
TERUGKOMEN"
verhindering
Jlóe jaargang - nummer 301
Vrijdag 21 december 1973
(Van onze parlementaire redactie)
PEN HAAG Al vanaf 27 december zijn er bij de gemeentehuizen en ANWB-kantoren aanvraagfor
mulieren verkrijgbaar voor extra benzinetoewijzing. Bij de extra toewijzing zal rekening gehouden
worden met de reeds verstrekte bonnen. Van het totaal aantal kilometers, dat men jaarlijks rijdt,
wordt 13.000 kilometer voor privé-gebruik aangerekend. Op het privé-gebruik zal een korting van
40 procent worden toegepast en op het aantal zakelijk gereden kilometers een korting van 25 pro
cent. Dat heeft minister Westerterp van verkeer en waterstaat donderdag in de tweede kamer ver-
Maard.
Iedere maand zal opnieuw bekeken
-orden of het toegepaste systeem
rcor extra toewijzing veranderd moet
soiden, zei de minister. Voorlopig
Toelde hij er niets voor om voor
privé-gebruik van zakenauto's slechts
;ÓöO kilometer te rekenen, zoals
VVD bepleit had. Ook voelde hij niets
toor uitstel van de invoering van de
tenzinedistributie tot 11 januari. Ook
ia 11 januari is het nog niet te laat
roor extra toewijzing, meent de mi
nister, die ervan uitgaat, dat iedereen
op 7 januari start met een volle
tank.
Of over drie maanden het distribu
tie-systeem veranderd wordt wist de
minister nog niet. Wel dacht hij
sn bepaling, dat slechts bonnen j
ren kunnen worden aan auto's
ook WA verzekerd zijn. De minister
hl daarmee voorkomen, dat men
rakken koopt en op het kenteken
daarvan benzinebonnen krijgt toege
wezen. „Wie die verzekering er dan
ook nog yoor over heeft mag die
bonnen dan hebben",- zei Wester-
terp.
De minister voelde weinig voor de
gedachte van Drees (DS'70) en Ter-
louw (D'66) om bij een volgende
„bonnen-ronde" benzine toe te wijzen
per Nederlander en niet per auto.
moet benzine bespaard worden en die
moet dan ook bespaard worden door
de mensen, die benzine gebruiken.
Dan kunnen we geen benzine gaan
geven aan mensen die vroeger geen
benzine gebruikten, meende Wester
terp, die het verder onrechtvaardig
vond om vrijgezllen en alleenstaanden
op deze manier dan extra te treffen.
Buitenlandse automobilisten kunnen
KJ de grensovergangen aanvraagfor-
nulieren krijgen voor een stamkaart,
rerklaarde Westerterp. Op die stam
kaart kunnen zij maximaal zeven keer
teüg liter tanken. Deze bepaling is
vooral gemaakt ter ondersteuning van
do horeca en het toerisme,
bewindsman.
Het openbaar vervoer kan volgens
Westerterp de grotere toeloop van
passagiers na 7 januari wel opvan
gen, De Nederlandse Spoorwegen
rullen extra treinen
ken in de Randstad zullen
tijdens de spitsuren al 20 zijn. In de
ochtenden zullen in heel het land
treinen extra ingezet worden. Voor
het avondspitsuur denkt men aan 40
treinen extra en verder op de dag nog
eens 35. De sloop van 50 rijtuigen is
VEN HAAG Minister Wester
terp van verkeer en waterstaat
aan het looord in de tweede ka
mer tijdens liet beantwoorden van
vragen over de komende benzïne-
distributie.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 5, 6,7, 9,11 en 19.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 13.
Sport op de pagina's 15 en
17.
Radio en t.v. op pagina 20.
Financieel nieuws op pagina
21.
uitgesteld en er wordt gedacht aan
bestellingen van nieuw rollend mate
rieel op korte termijn.
Nog voor de zomervakantie van
volgend jaar zal een maximumsnel
heid gaan gelden op de Nederlandse
wegen, kondigde de minister verder
aan. Voor de meeste wegen bedraagt
die 80 kilometer. Voor autowegen
(herkenbaar aan het vierkant bord
met auto) zal waarschijnlijk honderd
kilometer gaan gelden. Voor de auto
snelwegen zal in ieder geval een mini
mumsnelheid worden vastgesteld (mo
gelijk 60 kilometer). De minister weet
nog niet of hij hier ook een maxi
mumsnelheid gaat invoeren. Zonodig
zal die vastgesteld worden op 120 of
130 kilometer, dacht de minister don
derdag nog.
Donderdagnacht gaf minister Wes
terterp van verkeer en waterstaat nog
enige aanvullende regelingen door met
betrekking tot de benzinedistributie.
Deze waren:
Plattelandsbewoners krijgen) wan
neer de afstand tussen him woning en
het werk meer dan 15 kilometer be
draagt en het openbaar vervoer ontoe
reikend is, extra benzine. De bedrijven
van de werknemers moeten zich dan
tot de rijksinspecteurs wenden;
.Voor bedrijven met meer dan 500
werknemers kan collectief meer benzi
ne worden aangevraagd. De werkne
mers hoeven in dat geval dus niet
naar de gemeentesecretarieën;
Voor 7 januari zal er ook een
distributieregeling worden getroffen
voor bromfietsen die op zogenaamde
„viertakt" (zuivere benzine) rijden.
Op 2, 3 en 4 januari kunnen de
berijders van de brommers aanmel-
dingskaarten krijgen bij posten die
worden ingericht bij ANWB, Wegen
wacht' en postkantoren. Als de kaart
wordt uitgereikt, krijgt men een
merkteken in het frame geslagen. De
hoeveelheid benzine die men krijgt
toegewezen is acht bonnen van twee
liter per vier weken.
Minister Westerterp zegde D:
van DS'70 toe dat andere mogelijkhe
den voor distributie zullen worden
onderzocht. Dat zal trouwens maande
lijks gebeuren. De minister was van
mening dat nu alle regelingen zijn
getroffen om de distributie op 7 janu
ari van start te kunnen laten
gaan.
Militairen
Voor de militaire verlofgangers zijn
ten aanzien van het weekeindeverlof
speciale regelingen getroffen. Het
weekeinde verlof gaat in tussen 13 en
(Zie slot pagina 3 kolom 1
MADRID, BORDEAUX (AP, UPI, AFP, RTR, DPA) Generaal Franco's rechterhand, de Spaanse
premier, admiraal Carrero Blanco is donderdag in het centrum van Madrid door een bomaanslag
gedood. De bom, die een gat sloeg van 15 meter diep, was geplaatst in een riool onder het wegdek
en werd op afstand, vermoedelijk vanuit een huis, tot ontploffing gebracht. De ETA, de Baskische
onafhankelijkheidsbeweging zou de verantwoordelijkheid voor de aanslag op zich hebben genomen.
In een communiqué, dat in Bprdpaux in handen van de pers werd gespeeld, staat dat Carrero werd
gedood uit protest tegen de onderdrukking, uit wraak voor de dood van 9 ETA-leden en om de per
soon van Carrero Blaneo zelf. De president van de Baskische 'regering in ballingschap', De Leizo-
la ontkende echter in Parijs dat de ETA iets met de aanslag van doen heeft gehad.
Bij de aanslag werden ook de chauf
feur van de premier en zijn lijfwacht
gedood. Carrero Blanco had juist
DEN HAAG De tweede ka
mer heeft de afgelopen nacht te
gen half twee een motie van dr.
Drees (ds'70), waarin deze voor
stelde de machtigingswet maar
weer in te trekken, verworpen.
Drees stelde voor de bestaande
wetten te wijzigen zodat de re
gering toch de nodige bevoegd
heden zou krijgen. Voor de mo
tie-Drees stemden uitsluitend
de fracties van DS'70, WD,
SGP, GPV,, RKPN en de Boeren
Partij.
Het- zag er vanochtend vroeg naar uit
dat de machtigingswet zou worden
aangenomen- De meerderheid van de
kamer heeft zich tijdens de debatten
neergelegd bij de noodzaak om strin
gente voorzorgsmaatregelen te treffen
ten einde de energiecrisis en da;
verbonden economische terugval
hoofd te kunnen bieden. De regering
zegde uitdrukkelijk toe de machti
gingswet met omzichtigheid te zullen
toepassen.
Weinig kans werd vanmorgen vroeg ge
geven aan een motie die de ARP-afge-
vaardigde Roolvink om een uur
's nachts nog indiende en waarin hij
vroeg de benzinedistributie uit te stel
len tot 21 januari.
De stemming over de moties (zie pagi
na 3) werd pas tegen half vijf vanoch
tend verwacht. Na het nachtelijk debat
is de kamer met kerstvakantie
mis bijgewoond in een kerk in de wijk
Salamanza. Hij reed de route van de
kerk naar zijn bureau dagelijks. De
auto van de premier werd meters ver
de lucht ingeslingerd en kwam terecht
op de binnenplaats van een 15 meter
hoog gebouw. De politie maakte later
bekend dat vanuit de kelder van ge
bouw no. 104 aan de Claudio Coello
een ondergrondse tunnel was gegraven
naar het midden van de straat. Daar
was een bom bevestigd aan een anti-
tankgranaat. De combinatie zou vanuit
de woning zijn ontstoken.
Twee jongelieden die de benedenver
dieping hadden gehuurd, zijn volgens
de politie verdwenen.
De aanslag viel samen met een proces
in Spanje tegen tien leiders van ver
boden linkse vakbewegingen. Wegens
onwettig vergaderen zijn tegen de tien
celstraffen geëist van 12 V: tot 20 jaar.
Na de aanslag werd besloten het pro
ces voort te zetten. Twintig betogers
werden bij de rechtszaal gearresteerd.
Foto boven:
MADRID Het gigantische gat
dat geslagen werd na de hevige exr
plosie donderdagmorgen in de
Spaanse hoofdstad, waarbij de
Spaanse premier Carrero Blanco
om het leven kwam.
Foto onder:
De Spaanse premier admiraal Luis
Carrero Blanco, die donderdag is
gedood door een bomaanslag toen
hij een kerk in Madrid verliet.
Rouw
De Spaanse minister van voorlichting
Linan kondigde een officiële rouwpe-
riode van drie dagen af. Hij prees de
overledene als „een groot patriot, een
illuster zeeman, voorzichtig staatsman
en een voorbeeld van loyaliteit van
trouw wiens leven voortdurend was
gewijd aan de dienst van Spanje". Car
rero Blanco was de eerste Europese
regeringsleider sinds de tweede wereld
oorlog die door geweld om het leven
kwam. Van alle kanten kwamen don
derdagavond telegrammen van rouw-
(Zie slot pagina 13 kolom 5)
CADZAND De duinen bij Cadzand-
Haven, met name die bij het hotel
Noordzee lopen voorlopig geen ge
vaar. Ook het hotel, dat door de
duinafslag in de stormnacht van vrij
dag nog maar even tien meter van de
stijle glooiing af is komen te staan, is
buiten gevaar. „Er is niets aan de
hand, tenzij er weer een storm van
het kaliber van vrijdag zou komen.
Ee.. tweede situatie van 1953 zou het
hotel en het duin daar zeker niet
overleven". Dat zei ir. L. Uildriks,
hoofd technische dienst van het wa
terschap Het Vrij van Sluis, gevraagd
naar de gevarenfase, waarin hotel en
duin verkeren. Zoals bekend werden
er vrijdag stormvlagen van windkracht
11 gemeten
De eigenaar van het hotel, de heer P.
M. Faas heeft samen met zijn kok de
heer W. van de Voorde en zijn ober
de beer J. Risseeuw zelf een voorlopi
ge beveiliging van puin en stenen
gestort aan de voet van het afgesla
gen duin, vlak voor zijn hotel. De
materialen heeft hij gekregen van het
waterschap, waarmee overleg over de
ze voorlopige bescherming is ge
pleegd.
Donderdagmiddag laat voor zonson
dergang legden de heer Faas en zijn
helpers voorlopig de laatste hand aan
de provisorische duinvoethescherming.
Zijn hotelbedrijf draait normaal door.
De eerste "kerstgasten' zijn al gearri
veerd en straks wacht hem een reeks
kerstdiners. „Natuurlijk draaien we
gewoon door", zei de heer Faas desge
vraagd. „Op dit moment is er nog
niets aan de hand, maar ik wil voor
komen, dat er een gevaarlijke situatie
ontstaat". Daarom is hij we! minstens
veertien keer met jeep en aanhangwa
gen heen en weer gereden naar de
opslagplaats van het waterschap, om
puin en stortsteen te halen. Hoewel
het waterschap zelf de" herstellings
werkzaamheden aan de duinglooiing
op de plaats bij hotel Noordzee nog
niet ter hand heeft genomen, heeft
het er mee ingestemd, dat de heer
Faas zelf daarmee is begonnen.
„Hij doet dat wel in de geest zoals
wij het ons ook hadden voorgesteld.
Maar het is natuurlijk maar een voor-
Urgenter
Het waterschap is zelf eerst begonnen
aan zaken, die nog urgenter zijn: het
herstel en beschermen van de afkle-
vende glooiing bij hotel Beun. en het
dichten van de grote gaten die door
het jongste stormweer in de Westdam
zijn gevallen.
Ook aan de strandhoofden dient er
het een en ander te geschieden. Die
liggen bij de kop zo laag, dat men er
bij dood tij op een stand van min 1
meter 50 NAP nog niets aan kan
doen. Men wacht daarom het giertij
van volgènde week vrijdag en zater
dag af, om het werk aan de strand
hoofden van het Cadzandse strand
voor te zetten. Men gaat dan ballas
ten dat wil zeggen, de stenen wee:
de hoofden brengen en aanvullen. Het.
definitieve herstelwerk komt
maanden later.
Plan
Er zijn destijds door het waterschap
Het Vrije van Sluis twee plannen
..iitworpen om de Cadzandse duinen,
met name die ter hoogte van hotel
Noordzee een betere beveiliging te
geven. Er is uiteindelijk gekozen voor
'plan twee'.
Populair gesproken komt dat neer op
het 'opvullen' van de 'put' achter de
duinen, ongeveer ter hoogte waar nu
hotel T>e Wielingen' staat. Zowel hotel
De Wielingen, dat achter de duinen in
de diepte ligt-, als hotel Noordzee
zullen dan moeten worden afgebro
ken. Als de 'put' achter de duinen
dicht is, zal daar plaats zijn voor de
beide, weer opgebouwde hotels, waar
van 'Noordzee' verreweg het oudste
is, en 40 jaar bestaat. Het is niet
nodig dat de hotels eerst worden
afgebroken. Zij kunnen blijven door
draaien, terwijl de werkzaamheden
voor de nieuwe, betere situatie wor
den uitgevoerd. In 1971 is het plan
naar gedeputeerde staten gegaan. Er
zijn daarna schattingsrapporten opge
steld, die in de betreffende commissie
kritisch zijn bekeken. Met een aanvul
lend advies van provinciale waterstaat
zijn plan en rapporten weer terugge
gaan naar g.s. Dit college heeft het
geheel, voorzien van een aanbevelings-
voorstel weer naar rijkswaterstaat ge
stuurd. „Ik geloof wel dat het plan nu
in Den Haag is, maar ik weet niet of
het de tafel van de minister al heeft
bereikt", aldus ir Uildriks. Hij wees
er op dat ook de inflatie hier nog
parten speelt. „Met de herbouw van
de hotels mee gaat het om tonnen.
Maar tegen de tijd dat het plan de
minister heeft bereikt, moet er aan
vullende begroting komen van wie
weet 35 procent. De minister moet
dan ook zo'n aanvullingsvoorstel weer
goed keuren. „Het is een ingrijpende
zaak, en het schept bovendien een
precendent", aldus de heer Uilriks.
Al in lm
Dezer dagen heeft men oude militaire
kaarten gevonden, waaruit blijkt, dat
de situatie in 1860 op dezelfde plaats
toen net zo precair was. Maar in de
loop der jaren hebben wind en zee er
voor gezorgd, dat er weer een behoor-i
lijke duinaanwas kwam. Aan die duin-1
aanwas is de laatste decennia ge
knabbeld. bet ergst in 1S33.
Zoals gezegd, tenzij dezelfde noodtoe
stand van dat rampjaar weer zou
terugkeren zit men nog wel veilig op
en achter het Cadzandse duin. Hoewel
mensenhanden veel werk zullen moe
ten verzetten. Ook wat de voorlopige
beveiliging betreft, was ir. Uilriks ook
gematigd optimistisch over de hulp
van de natuur: .De nu afgeslagen
duinen (op sommige plaatsen 5 tot 6
meter) zullen wel weer wat aanwaai-
L.£*|yj wdtire ten aanzien va
Wat
heeft
innerd. Laird NIxc
nister van defensie -
afgelopen Jaar als adv
sident: hij werd naar
gehaald toen de scha.
tergate in volle omvi
i de z
uwd
i post bij
ntltjn
schijnt, vertrekt Laird i
drijfslc-ven hij krijgt
het blad Reader's Digest
hield hij deze weck een afscheidsbij
eenkomst. Hier en daar werd zijn ver
trek uitgelegd als een 'iuia.Mli: verlaten
van een zinkend schip', maar Laird
heeft geprobeerd deze indruk weg te
nemen. Hij zei niet te geloven in 'im
peachment.'. met andere woorden; het
schip is niet in zinkende staat. Naar
zijn overtuiging is er ln het huis van
afgevaardigden géén m<-':nierheid te
vinden, bereid orn een afzettingsproce
dure op gang te brengen. We! vond hij
dat het hills daarover spoedig een be
sluit behoorde te nemen. De huidige
Onzekerheid over een 'impeachment'
van de president moet naar het oor
deel van Laird worden weggenomen.
Er ligt nog altijd een voorste! tot
'impeachment' van Nixon in hut
huis van afgevaardigden op oen
definitieve afdoening te wachten. Het
huis moet een dergelijke prrxiedure via
een gewone meerderheid (do helft plus
één) op gang brengen. Is het besluit
eenmaal genomen, dan wordt een for
mele beschuldiging opgesteld, waarna
deze naar de senaat wordt gezonden.
Een lid van het huis krijgt de opdracht
deze zaak bij de senaat te behandelen,
hij fungeert in dat geval als een soort
openbare aanklager. Vervolgens onder
zoekt de senaat de aanklacht, waarbij
de opperrechter, voorzitter van het
hooggerechtshof, als president van de
senaat fungeert. Impeachment' kan
slechts met een tweederde meerder
heid in de senaat
worden uitgespro
ken. Indien dit ge
beurt is vanaf dat
ogenblik de presi
dent afgezet en als
ieder ander ondergeschikt aan het ge
wone strafrecht. De mogelijkheid dat
deze procedure thans op gang komt
is theoretisch nog altijd aanwezig: er
moet in het huis van afgevaardigden
nog crver het. voorstel worden gestemd.
Dat zal gebeuren zodra de Juridische
commissie van het huis deze affaire
grondig heeft onderzocht. Vandaar het
aandringen van Laird op spoed.
Er zijn maar weinig Engelse woorden
die in een zo korte tijd een zo al
gemene klank hebben gekregen als
dat befaamde 'impeachment.'. Het gaat
hier om de Engelse vorm van het Fran
se 'empéchement'. verhindering, belet
sel. Beide woorden gaan terug op een
latiinse vorm van dezelfde betekenis.
In Engeland is dit begrip al eeuwen in
het staatsrecht in zwang: er werd en
wordt een procedure mee aangeduid,
gericht tegen dienaren van de koning
hoge staatsambtenaren ze wordt
begonnen in de 'Commons', "net lager
huis, waarna de lords', het hogerhuis,
als rechtbank optreden. Dit model was
aan de 'founding fathers' de auteurs
van de Amerikaanse grondwet wel
bekend: zij namen het. in de Ameri
kaanse constitutie over. Een aardige
bijzonderheid is in dit verband, dat de
'impeachment'-procedure in Engeland
een belangrijk element is geweest op
weg naar de parlementaire democra
tie, De koning zelf werd immers als
'un-impeachable" beschouwd, hij was
on-afzetbaar, 'the king can do no
wrong", de koning is onschendbaar, om
een bekende Nederlandse term te ge
bruiken. Wilde men echter de koning
duidelijk maken dat hij verkeerd han
delde, dan besloot men zijn adviseurs
of zijn voornaamste dienaren aan te
klagen. Tegen hen v.-erd dan een 'lm-
peachment'-procedure aanhangig ge
maakt: zij immers hadden de koning
misleid. Een aantal bekende 'impeach-
ment'-zaken uit ae Engelse historie
hebben deze achtergrond, zij waren
een poging om bet absolutisme van de
koning te doorbreken. In latere jaren
toen' de parlementaire democratie
eenmaal hecht was gevestigd was
in dit opzicht Impeachment* overbo
dig. Men kon volstaan met het opzeg
gen van vertrouwen in één of meer
ministers.
Laird heeft deze week in Washington
gezegd er niet in te geloren dat
een meerderheid Ln het Amerikaan
se huis van afgevaardigden zal beslui
ten een impeachment-procedure aan
hangig te maken. Hij kon wel eens ge
lijk hebben: er zijn nogal wat over
wegingen, die er naar bet oordeel van
Amerikaanse politici voor pleiten niet
tot impeachment te besluiten. Ze zijn
van praktische en formele aard. ze
hebben ook met de politiek te maken.
Praktische bezwaren zijn vooral gele
gen in de lange duur van de procedu
re: met de formulering van de aan
klacht en met de behandeling in de
senaat zullen maanden, zo niet jaren,
gemoeid zijn. zodat een uitspraak pas
kan worden verwacht tegen het einde
van Nixons ambtstermijn. Bij sommi
gen zijn er vooral bezwaren van for
mele aard: er moet namelijk uiterst
zorgvuldig worden gehandeld, want het
ontbreekt vrijwel aan precedenten. Bo
vendien moet in de overweging worden
betrokken dat er voor de president
geen beroep mogelijk is: het gaat hier
om een veroordeling in eerste en in
laatste instantie tevens. De politieke
bezwaren tenslotte hebben te maken
met de invloed van de procedure op
het Amerikaanse volk: vóór- en tegen-
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1