PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
REGERINGSLEIDERS EEG 2 MAAL
PER JAAR BIJEEN
PZC
Vakbeweging dringt aan op
een loonsverhoging van f 30,-
In Zeeland zeven distributiecentra
voor opvang extra benzine-aanvragen
Overleg-procedure
crisis-situaties
overeengekomen
SADAT: GEEN
RECHTSTREEKSE
BESPREKINGEN
db
Vertegenwoordigers wel in zelfde zaal
Machtigingswet
op 8 januari
in de senaat
cm
Beroep op
do kamer
Onzekerheden
216e jaargang - nummer 296
Zaterdag 15 december 1973
DRUKKERIJ DEN BOER
MARKT 51 - MIDDELBURG-
GESPECIALISEERD IN BROCHURES
SCHEPEN DOOR STORM
MOEILIJKHEDEN
BOTTERDAM (ANP) Ten gevolge
de hevige storm is in de nacht
donderdag op vrijdag in het Rot
terdamse havengebied een met erts
geladen boot, de Zachri-24 nagenoeg
jezonken. Het schip werd bij de mon-
- van het Botlek verrast door een
re stortzee, waardoor het zich bij-
verticaal in bet water boorde.
i)l een de achtersteven steekt nog
toor een klein gedeelte boven de
iraterspiegel uit. De zes mensen aan
l, onder wie twee kinderen, zijn
de roeiers van de Rotterdamse
i met gevaar voor eigen leven
BijCHoek van Holland in de buurt vanl
ie Zuiderpier ligt het bijna 8700 ton
metende Liberiaanse schip de Dona
Ouraia op het strand. Het schip kreeg
te kampen met het uitvallen van ma
chines en dreef stuurloos naar de
widerpier (zie foto).
KOPENHAGEN De EEG-topr
conferentie: tijdens de opening
van de vergadering vlnr premier
Den Uyl, Mariano Rumor (It),
president Pompidou van Frank
rijk, premier Anker Joergensen
van Denemarken, bondskanselier
Willy Brandt (BRD), Liam Cos-
grave van Ierland, Pierre Werner
van Luxemburg en Edward Heath
van Engeland.
KOPENHAGEN Op de EEG-topconferentie in Kopenhagen is vrijdag besloten dat de premiers en
de Franse president voortaan twee keer per jaar bijeen zullen komen, om daarmee een nieuwe impuls
te geven aan de politieke samenwerking in het Europa van de negen. De Westduitse bondskanselier
Willy Brandt heeft zijn collega's uitgenodigd de volgende topconferentie in Bonn te houden. De bijeen
komst zou in mei of juni volgend jaar moeten plaatsvinden.
Ook is vrijdag overeenstemming bereikt over een overlegprocedure in crisis-situaties. In crisis-situaties moet het land.
dat op dat ogenblik het voorzitterschap van de Europese ministerraad beheert, direct de ambassadeurs van de negen
EEG-landen bijeenroepen. In dat overleg zal binnen zeer korte tijd besloten worden of de situatie vergt dat een confe
rentie wordt belegd op het niveau van staatssecrearissen, ministers van buitenlandse zaken, of van regeringsleiders en
staatshoofden.
CAIRO, TEL AVIV (UPI, AFP) President Sadat van Egypte
heeft vrijdag verklaard, dat zijn land op de Geneefse vredescon
ferentie van volgende week niet rechtstreeks met Israël zal onder
handelen. Wel zouden de vertegenwoordigers van heide landen
in dezelfde zaal bijeenkomen.
De Egyptische president zei dit tegen,
over verslaggevers na een gesprek van
vier uur met de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Kissinger,
waarin beide staatslieden het erover
eens -/erden, dat het eerste concrete
onderwerp op de Geneefse conferentie
de scheiding van de (Egyptische en
Israëlische) strijdkrachten zou moeten
zijn.
Kissinger, die na het gesprek naar het
vliegveld ging om naar Saoedi-Arabië
te vliegen, verklaarde, dat hij en Sadat
'zeer goede, zeer nuttige en zeer uitvoe
rige besprekingen' hadden gehad.
Engeland
LONDEN was gisteravond half in
het duister gehuld, als gevolg van
de energiecrisi in Engeland, (pag.
23).
Nieuws uit Zeeland op
pag. 2,4,5,7,9,11 en 13
Binnen- en buitenland
op pag. 3,23 en 27
Sport op pag. 25
Radio en tv op pag. 26
Beurs en economie pag. 27
En in de
zaterdagkrant
pag. 17 In onze interview-serie
'Inter' deze week de 76-ja-
rige Terneuzense advo
caat en procureur mr. G.
Tichelman. Jacques Cats
sprak met hem.
pag. 18 Buitengewoon onderwijs
is een specialisme het
moet los staan van elke
emotie". Gesprek met de
heer J. Gunneman, hoofd
van een school voor im
beciele kinderen te Mid-
burg;
Stemmen uit de Kerken,
pag. 19 Op de deze pagina aan
dacht voor de ontwikke
ling van de Goese binnen
stad, waarover omstreeks
half februari 1974 een af
geronde visie zal verschij
nen.
pag. 20 Letterkundige kroniek
van Hans Warren;
„Courant";
Van en voor de draaitafel,
pag. 21 Poppraet:
Schaken, dammen, bridge.
Sadat voegde eraan toe: „Ik ben wer
kelijk tevreden na de langdurige en
vruchtbare besprekingen die wij heb
ben gevoerd".
De Egyptische president weigerde zich
uit te laten over de kwestie van de Is
raëlische krijgsgevangenenen in Syrië.
Op de vraag van journalisten of het
realistisch was vorderingen te
wachten op de eerste zitting van
vredesconferentie, met het oog op de
Israëlische parlementsverkiezingen op
31 december, gaf Sadat ten antwoord:
„de verkiezingen zijn niet onze zorg.
Wij gaan naar de vredesconferentie.
Laten wij hopen, dat deze conferentie
vredig verder zal gaan".
Contact
Kissinger zei nog, dat president Sadat
had geopperd, dat naarmate de onder
handelingen voortschrijden, hij en de
Verenigde Staten in nauw contact zou
den kunnen blijven. „De Egyptische
president nodigde mij uit, naar Cairo
terug te komen om van gedachten te
wisselen als'dat nodig mocht zijn- Ik
heb de uitnodiging met groot genoegen
aanvaard", aldus Kissinger.
Terwijl Kissinger in Cairo verbleef,
hebben Amerikaanse functionarissen
journalisten te verstaan gegeven, dat
Washington druk uitoefende op Israël,
so spoedig mogelijk tot een compro-
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
DEN HAAG (ANP) De eerste ka
mer zal de machtigingswet behandelen
op dinsdag 8 januari van het volgend
jaar. Hiertoe heeft senaatsvoorzitter
Thurlings besloten na verleg met de
fractievoorzitters.
De tweede kamer neemt deze wet,
welke de regering bepaalde bevoegd
heden geeft, volgende week dinsdag,
woensdag, en donderdag in openbare
behandeling.
Volgens een woordvoerder van de
Westduitse delegatie maakt deze pro
cedure mogelijk dat op zeer korte
termijn, indien nodig zelfs binnen een
half uur, overleg tussen de negen kan
plaatsvinden. Volgens een Westduits
voorstel zal op de komende top in
Bonn een tussentijdse balans worden
opgemaakt over de tot dusver bereik
te vooruitgang op de weg naar de
Europese unie.
Olie
De regeringsleiders van de negen
EEG-landen spreken pas vandaag offi
cieel over het olievraagstuk, nadat de
ministers van buitenlandse zaken van
vijf Arabische landen vrijdagavond
om half elf nog na het diner hun
boodschap namens de Arabische top
conferentie in Algiers aan hun Euro
pese collega's hadden mogen overhan
digen.
De eerste dag van de EEG-top is in
de woorden van premier Joop den
Uyl weliswaar „een uiterst welwillen
de bijeenkomst" geweest, maar de
werkelijke problemen waarmee de
Europese Gemeenschap momenteel te
kampen heeft, moeten nog ter sprake
komen.
De aankomst van de vijf Arabische
bewindslieden (uit Tunesië, Marokko,
Algerije, de emiraten en Soedan)
heeft, afgezien van de nodige diploma
tieke verwarring, de Europese top
rechtstreeks geconfronteerd met de
ontwikkelingen in het Midden-Oosten.
Het is zeer waarschijniidat de Arabi
sche afgezanten geen verdere formele
contacten met de Europese top zullen
hebben, ook al blijven ze dan voor
alie zekerheid nog tot zondag in de
Deense hoofdstad.
Van Nederlandse zijde is bovendien
met steun van andere landen nadruk
kelijk vastgesteld dat een eventueel
Israëlisch verzoek om ook een bood
schap te mogen overbrengen, op de
zelfde wijze zal moeten worden geho
noreerd. Een dergelijke stap echter
hebben de Israëli's nog niet ge
daan.
De Arabieren zullen in Kopenhagen
geen antwoord krijgen op hun bood
schap. Dit zal pas in een later stadi
um worden geformuleerd. De Soeda-
nese minister van buitenlandse zaken,
Khaleb Mansoer, heeft bij zijn aan
komst in Kopenhagen er geen geheim
van gemaakt dat de Arabieren de
EEG-landen willen dwingen tot het
uitoefenen van zeer sterke diplomatie
ke en economische druk op Israël,
om te bereiken dat dit land zijn
troepen terugtrekt naar de grenzen
van voor de oorlog van 1967. Boven
dien eisen zij herstel van de Palestijn
se rechten, wat dat dan ook verder
moge inhouden.
In de Arabische opvatting, aldus
Mansoer, beschikt de EEG over vol
doende middelen om Israël ertoe over
te halen de wat hij noemde
„wens van de wereld" te respecteren.
Mansoer toonde ook ogenschijnlijk
niet veel belangstelling voor een soort
Europees Marshall-plan voor het Mid
den-Oosten: „Het gaat ons niet in de
eerste plaats om technische hulp",
zei hij, ..maar om vrede".
Hoewel de oliekwestie pas ais aller
laatste punt aan de orde wordt ge
steld tekenden de krachtenvelden tij
dens deze topconferentie zich toch
volgens vertrouwde patronen af:
Frankrijk en Groot-Britlannië zijn
vrijwel alleen komen te staan tegeno
ver de steeds sterkere roep om Euro
pese solidariteit, waarvoor met name
de Westduitse Bondskanselier Brandt
zich in de laatste weken sterk heeft
gemaakt. Niet zonder reden kon eer
ste minister Den Uyl vaststellen dat
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
AANDRANG OP REGERING EN PARLEMENT
UTRECHT (ANP) Zowel NW als CNV hebben er gisteravond bij regering en parlement met
klem op aangedrongen alsnog een loonsverhoging van 30 per maand per 1 januari a.s. toe te staan
in plaats van de voorgestelde f 15. Het NW deed dit in een telegram aan ministerraad en fractie
voorzitters. De verbondsraad van het NW zegt in dit telegram 'met verontwaardiging' kennis te
hebben genomen van een aantal beleidsvoornemens van het kabinet.
Ook het NKV vindt de 15 per maand per 1 januari onvoldoende en doet een ernstig beroep op het
parlement, de regêringsvoornemens zodanig te wijzigen dat de vakbeweging beter in staat wordt ge
steld, constructief mee te werken aan een beleid dat is gericht op de oplossing van de huidige
moeilijkheden, die ook door het NKV als zodanig worden onderkend.
De NVV-verbondsraad wil dat de
'rustperiode' (de periode waarna op
nieuw an de hand van de ontwikkelin
gen wordt bekeken wat de mogelijk
heden zijn) vooralsnog wordt ge
bracht op drie maanden. De regering
wil daar een half jaar van maken.
In de derde plaats dringt de ver-
hondsraad van het NW er op aan,
dat niet bijvoorbaat en vooruitlopen
op later overleg al wordt besloten om
een 'drempel' in te bouwen in de
prijscompensatie voor 1974. Zo'n
drempel, een bepaald percentage van
de prijsstijging dat niet voor de
goeding via loonsverhogingen in
merking komt, is al een paar 1
gehanteerd, maar het NW vindt dat
dit een kwestie van onderhandelen
moet blijven.
Tenslotte stelt de verbondsraad
zijn telegram, dat extra aandacht
moet worden geschonken aan het mi
nimumloon.
Ook de verbondsraad van het CNV
dringt er bij de regering en parlement
met de grootste klem op aan
bewerkstelligen dat per 1 januari als
nog een loonsverhoging van 30,- per
maand bij wijze van voorschot zal
worden toegestaan. De splitsing van
dit voorschot in twee delen 15,- per
1 januari en nog eens 15.- per 1
april, zal zo goed als zeker tot gevolg
hebben dat ook voor de laagst betaal
den de verhoging in januari 1974 niet
toereikend zal zijn om de verwachte
en reeds opgetreden stijging van kos
ten op te vangen.
Dit werd vrijdagavond meegedeeld na
afloop van de verbondsraadvergade
ring van het CNV. Gesteld wordt
verder dat ook 30,- per maand reeds
een bescheiden voorschot is. CNV-
voorzitter J. Lanser zei dat bij het
gesprek tussen regering en vakbewe
ging afgelopen dinsdag de indruk was
verkregen dat uit de toen gemoemde
varianten ƒ30,- per maand naar voren
Zie slot pagina 3 kolom 6)
IN TERNEUZEN, OOSTBURG, GOES, THOLEN,
Z1ERIKZEE, MIDDELBURG, VLISSINGEN
ORGANISATIE
IS NOG NIET
OVERAL ROND
VLISSINGEN De aanvragen om
extra toewijzing van benzine voor be-
drijfsverkeer vanaf 2 januari moge
lijk zullen in Zeeland in zeven
regionale distributiecentra worden
verwerkt. Dat zijn Middelburg, Vlis-
singen, Zierikzee, Tholen, Goes, Ter-
neuzen en Oostburg. Hoewel daarover
nog niet voor alle regio's zekerheid
bestaat, is het waarschijnlijk dat ge
gadigden voor extra brandstof boven
de 'vaste' 15 of 18 liter per week
aanvraagformulieren op alle Zeeuwse
gemeentehuizen kunnen ophalen.
Er bleek overigens vrijdag nog veel
onzekerheid over de organisatie van
een en ander op de verschillende
gemeentesecretarieën te bestaan. Eeni
aantal had de instructies uit 'Den
Haag' nog niet binnen. Andere ge
meenten ontvingen ze in de loop van|
de dag. maar daarbij bleek, dat de
verreweg belangrijkste instructie overj
de manier van de toewijzing van;
extra brandstof moet gebeuren, ont
brak. Dit deel van het instructiepak
ket zal in de eerste dagen van volgen
de week loskomen, zo leerden ge
meente-ambtenaren bij informatie op
het ministerie van verkeer en water
staat.
Dat de verwerking van de aanvraagfor
mulieren om extra brandstof dus
niet het ophalen of het inleveren van
de formulieren wordt geconcen
treerd op zeven regionale punten,
hangt samen met een al veel langer
bestaande regeling ten aanzien van
distrubutie in het algemeen. Op de
meeste van de zeven distributiecentra
in Zeeland heeft men in afwachting
van de richtlijnen rond de extra ben
zinetoewijzing voor bedrijfsverkeer al
een aantal voorbereidende werkzaam
heden verricht. Voor zover vrijdag
was na te gaan is er alleen in Middel
burg en Goes al een soort 'plan de
campagne' opgesteld in afwachting
van de richtlijnen. Het is te verwach
ten, dat de organisatie in de verschil
lende distributiecentra iets van elkaar
zal afwijken. Als de organisatie rond
is, zullen de distribuerende gemeenten
daarover een publikatie in de kranten
laten verschijnen.
GEMEENTEHUIZEN
Zoals gezegd: mogelijk kan men in
Zeeland op alle gemeentehuizen vanaf
2 januari terecht op aanvraagformu
lieren op te halen. Als ze zijn ingevuld
en door de werkgever mede zijn on
dertekend, kunnen ze worden terugge
stuurd of vrorden ingeleverd. In vrij
wel alle regio's moet nog nader wor
den overlegd over de manier waarop
men dat kan doen: aanvragers zouden
hun ingevulde formulieren weer ten
gemeentehuizen kunnen deponeren,
net- is ook mogelijk dat bij de organi
satie de voorkeur wordt uitgesproken
voor een rechtstreekse toezending aan
het gemeentehuis, dat in de regio als
distributiecentrum fungeert.
9 Zierikzee is het distributiecentrum
voor Schouwen-Duiveland en Sint-
Philïpsland:
het gemeentehuis te St-Maartens-
clijk heeft dezelfde functie voor de
gemeente Tholen;
Goes is distributiecentrum voor de
gemeenten op de beide Bevelanden;
9 het stadhuis van Middelburg fun
geert als verwerkingscentrum
de aanvragen uit de gemeenten
Middelburg, Domburg, Westkapelle,
Veere, Mariekerke, Arnemuiden;
Vlissingen is distributiecentrum
voor de gemeenten Vlissingen
Valkenisse dit in verband met
het grote aantal inwoners en de
daarvan afgeleide verwachting voor
een groot aantal aanvragen om
extra brandstof:
S Oostburg is centrum voor West-
Zeeusch-Vlaanderen, de gemeenten
Oostburg, Sluis en Aardenburg:
Terneuzen is distributiecentrum
voor de Oost-Zeeuws-Vlaamse ge
meenten, Terneuzen, Sas V3n Gent,
Hontenisse, Hulst en Axel.
ZAKELIJK
De opzet is, dat alle aanvragen op 19
januari zijn afgewerkt. De zeven dis
tributiecentra in Zeeland zorgen niet
alleen voor de verwerking van de
(Zie slot pagina 5 kolom 6\
DV
Jiantlijn
rond de nieu-
van tic rege-
§rtng is niet zonder ironie:
de vakcentrales hebben
zich gisteren tot de t woede
kamer gewend teneinde een
aantal wijzigingen aange
bracht te krijgen in het beleid, dat do
regering voor de komende maanden
heeft aangekondigd. Voor oen goed be
grip moet er in dit verband op wor*
den gewezen dat het hier om die be
leidsvoornemen-. van de regering gaat
die pas kunnen worden uitgevoerd als
de befaamde machtigingswet zal zijn
aanvaard, niet eerder. Maar deze wet
indien althans het ontwerp onge
wijzigd zou worden aanvaard scha
kelt juist de bevoegdheid van de ka
mer uil om in dit soort beleidsvoorne
mens wijzigingen aan te brengen. Met
andere woorden: nog vóór de machti
gingswet is aangenomen maakt de
praktijk al duideli. dat het parlement
niet uitgeschakeld mag worden. In dit
speciale geval doen de vakcentrales
Immers een beroep op de kamer om
de regering te corrigeren, een moge
lijkheid waarin echter het huidige
wetsontwerp niet voorziet. De actie
van de vakbeweging is daardoor
vermoedelijk onbedoeld een onder
steuning geworden van nogal essentië
le kritiek op het ontwerp-machtigings-
wet.
De eerlijkheid gebiedt overigens te
zeggen dat de methode die de re
gering blijkens de indiening van deze
nota heeft gekozen, alle recht aan de
tweede kamer doet wedervaren. Er
ligt nu een uitvoerige nota op tafel,
een gedegen werkstuk waarin een aan
tal mogelijkheden worden uiteengezet»
met daaraan gekoppeld die maatrege
len die de regering zich voorstelt te
nemen. Men had ook een andere weg
kunnen kiezen, bijvoorbeeld het niet
publiceren van de beleidsvoornemens,
maar eerst aandringen op aanvaarding
van de machtigingswet. Weliswaar zou
dat een onverstandig beleid zijn ge
weest, maar het ge
kund: eerst vragen
om de machtiging
via de speciale wet,
daarna onmiddellijk
afkondiging van de
maatregelen. Het kabinet heeft echter
voor een open beleid gekozen, het
heeft de ontwerp-machtigingswet in
gediend en vervolgens laten weten wat
het op grond van die machtiging zal
gaan doen. De kamer kan nu daarover
ruimschoots van gedachten wisselen
en daarbij de opvattingen van belang
hebbenden in de beschouwingen be
trekken. We hebben begrepen dat het
kabinet bovendien bereid is tegemoet
te komen aan de bezwaren tegen de
uitschakeling van het parlement: ver
moedelijk zal het nog een aantal wij
zigingen aanbrengen.
Het accent van de meeste reacties op
de jongste regeringsnota ligt voor
namelijk op de loonmaatregelen, als
of het daar uitsluitend om zou gaan.
Daarmee wordt de nota onrecht ge
daan. Weliswaar zijn de loonvoorstel-
len belangrijk, maar de nota bevat
veel meer. Ze geeft in globale lijnen
aan hoe de economie zich kan ontwik
kelen onder invloed van de oliecrisis:
een reeks bewegingen in de produktie,
invoer, uitvoer, bedrijfsrendementen,
om enkele punten te noemen. Geen
plezierig stuk. De regering zegt er bij
dat haar ramingen 'met onzekerheden
zijn behept': óe omstandigheden ma
ken een duidelijke en heldere progno
se volstrekt onmogelijk. Het is der
halve een nota vol onzekerheden, maar
dat kan op dit ogenblik niet anders.
Daarom neemt de regering het zekere
voor bet onzekere en kondigt zij een
reeks maatregelen aan voor het geval
de sombere verwachtingen uitkomen.
Tegen die achtergrond moeten de
loonmaatregelen van de regering
worden geplaatst. Zij schrijft in feite
een loonpauze voor, met dien verstan
de dat zij wel een kleine looncorrectie
mogelijk wil maken. De vakbeweging
is daarover ontstemd, vooral ook om
dat zij aanvankelijk in bet onderhoud
met een regeringsdelegatie een andere
indruk van het te vernachten beleid
had gekregen. Vermoedelijk zal met
de regeringsvoorstellen nog wel wat
geschoven kunnen worden: het plei
dooi bijvoorbeeld van de vakbewe
ging om de rustpauze voorlopig tot
drie maanden te beperken klinkt re
delijk. Ook is het de vraag of het nu
-wel nodig is alle cao's over één kam
te scheren. Waarom niet per 1 januari
dertig gulden toe te staan voor de dan
aflopende contracten? De rest kan
eveneens dertig gulden per 1 april
volgen. Aan de andere kant zal er be
grip voor moeten komen dat de rege
ring geen risico's mag nemen. Valt het
later allemaal nog mee dan kunnen
alsnog verbeteringen worden aange
bracht. Minister-president Den Uyl
heeft gisteren in Kopenhagen gezegd
dat zijn EEG-collega's somberder zijn
dan de Nederlandse regering: ze zijn
niet erg hoopvol gestemd. Juist daar
om is het voor dit kabinet een eis van
de eerste orde, dat het loon- en prij-
zenfront geheel in de hand wordt ge
houden. Nu de vakbeweging een be
roep op het parlement heeft gedaan,
mag wellicht ook het omgekeerde
worden gevraagd: een beroep vanuit
de politiek op de vakbeweging om er
aan mee te -werken dat de risico's zo
klein mogelijk -.'.-orden gehouden. Het
gaat niet om een beleid voor alie
eeuwigheid, maar voor slechts een
paar maanden, teneinde enige zeker
heid te krijgen over de ontwikkelingen
in de toekomst. Daarna kan opnieuw
worden g
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1X
I