PROVINCIALE ZEEUWSE I
Kabinet presenteert pakket maatregelen:
WERKNEMER KRIJGT PER 1 JANUARI
EN 1 APRIL F15,- OPSLAG PER MAAND
Vakbeweging
teleurgesteld
Driedaagse wer
voor Britse indi
Marine geeft De Schelde opdracht tot
de bouw van vier standaardfregatten
Driedaagse werkweek
voor Britse industrie
REDUCTIE VAN 25
PCT OP DIESELOLIE
Heath: mijnwerkers en treinbestuurders
Heath: mijnwerkers en treinbestuurders verantwoordelijk
Russische
olie voor DOW
Pagina 2
216e jaargang - nummer 295
Vrijdag 14 december 1973
DEN HAAG Van 1 januari tot 1 april 1974 krijgt iedere werknemer 15 per maand als tegemoet
koming voor loonsverhoging en compensatie voor gestegen prijzen. Per 1 april komt er opnieuw
f 15 bij. Dit komt neer op een loonsverhoging van ongeveer 1,3 pet- Zo blijkt uit de beleidsnota, die
het kabinet gisteren het licht heeft doen zien.
In zijn inleiding tot de beleidsnota zegt minister-president Den Uyl dat de aangekondigde maatre
gelen de voorwaarden beogen te scheppen, waaronder ook aan blijvende gevolgen van de energie
crisis het hoofd zal kunnen worden geboden. Het geheel van beleidsmaatregelen is zodanig afge
stemd dat het in de loop van volgend jaar kan worden bijgesteld, zowel met het oog op een ver
betering als van een verslechtering van de situatie.
Verdere maatregelen die het kabinet na goedkeuring van de machtigingswet per 1 januari per Ko
ninklijk Besluit wil afkondigen zijn:
nemers wordt praktisch stopge
zet:
de selectieve investeringsregeling
gaat voorlopig in de ijskast;
uitkeringen, zoals gratificaties,
kostenvergoedingen en dividenden
worden aan banden gelegd;
I scherpere en gedifferentieerde prijs
maatregelen;
architecten, artsen, specialisten e
andere vrije-beroepsbeoefenare,
ter handhaving van de bestaande
werkgelegenheid worden in princi
pe geen ontslagen aanvaard als
gevolg van de energiecrisis.
aanvragen voor overwerk worden
kritisch bekeken en een soepel ver
gunningenbeleid voor werktijdver
korting zal worden gevoerd om de
werkgelegenheid zoveel mogelijk
gespreid te krijgen;
de werving van buitenlandse werk-
KOK (NVV): KOUDE DOUCHE
DEN HAAG NW-voorzitter
Wim Kok meent dat door de re
geringsmaatregelen de lagere in
komens in de bouw; de havens
en de metaal inkomens van
14 tot 16.000 een forse
stap achteruit doen. „Als ik er
vanuit ga, dat de 15 en 30
per maand een loonsverbetering
van een procent betekent en er
vindt geen compensatie plaats
voor gestegen prijzen, dan ko
men de laagstbetaalden beneden
de nullijn terecht".
Kok vond het. vreemd, dat het kabi
net de vrije beroepen niet wil aanpak
ken via specifieke belastingmaatrege
len. Hij vond dat alleen de loontrek-
kenden de dupe waren geworden. „We
staan onder een koude douche en dat
is in deze tijd van het jaar bijzonder
onprettig", zei hij. Kok meent dat de
regering de armzalige voorstellen
de werkgevers heeft gehonoreerd.
„De vakbeweging staat voor de
vraag of de mensen in de bedrijfstak
ken, waar op 1 januari de cao's
aflopen, deze minimale loonsverho
ging wel willen accepteren. We zullen
daar vrijdag over vergaderen". Wim
Kok meent dat de geloofwaardigheid
van de gesprekken tussen bedrijfsle
ven en regering ernstig heeft geleden.
,,Er zijn serieuze dingen op tafel geko
men, die achteraf niet zijn waarge
maakt. We zijn geen speeltuinvereni-
moeten we met z'n allen althans de
eerste maanden het gevraagde kunnen
opbrengen. He regering vraagt kenne
lijk niet voor niets grote bevoegdhe
den", aldus Van Boven, die meende
dat om de mogelijkheden de baas te
blijven er in het bedrijfsleven rust
moet zijn. „We kunnen over enkele
(Zie slot pae. 3 kol. 1
mogen hun tarieven gedurende kor
te tijd niet verhogen c-n moeten
hun rekeningen specificeren;
per 1 januari wordt het wettelijk
minimumloon per maand opgetrok
ken van 985.40 tot 1049 en per
week van 227.40 tot ƒ242,10. Daar
bovenop komt dan nog de 15 per
maand;
collectieve arbeidsovereenkomsten
worden niet opengebroken. Dit
houdt in dat iedereen volledig de
gestegen prijzen over 1978 in 1974
gecompenseerd krijgt. Promoties
en salarisverhogingen volgens
dienstjaren lopen gewoon door;
per 1 juli zal het kabinet bekijken,
welke compensatie voor gestegen
prijzen alsnog, gegeven kan wor
den;
instrumenten voor hulp aan indivi
duele bedrijven.
Het kabinet heeft al deze maatrege
len, naast de maatregelen die men het
afgelopen weekeinde reeds aankondig
de om de bedrijvigheid op gang te
houden en de werkgelegenheid in
stand te houden, gebaseerd op ramin
gen van het Centraal Plan Bureau en
na gesprekken met het bedrijfsleven.
Minister-president Den Uyl zei. dat het
mogelijk moest zijn dat de Machti
gingswet per 1 januari van kracht
wordt en dat op grond van deze wet
kort voor nieuwjaar de Koninklijke
Besluiten kunnen verschijnen. Volgen
de week dinsdag zal de Tweede Ka
mer zich over alle te nemen maatre
gelen kunnen uitspreken.
Het Centraal Plan Bureau heeft be-
LONDEN (UPI, RTR) De Britse regering heeft donderdag be
sloten dat in de industrie nog maar drie dagen per week gewerkt
mag worden. Deze ingrijpende maatregel is genomen met het
oog op de snel slinkende brandstofvoorraden. Britse kranten
spreken van de ernstigste economische crisis sinds de depressie
van de jaren dertig- De energiecrisis is behalve door de Ara
bische produktiebesnoeiing ook veroorzaakt door de weigering
van de Britse mijnwerkers om overwerk te doen en de stipt
heidsactie bij de spoorwegen.
VERWARMINGSKETEL SPRINGT: ZEKER 28 DODEN
PRAAG (DPA) Bij een krachtige explosie in een arbeiderspension in de
Tsjechische plaats Tachov (West-Bohemen) zijn donderdag zeker 28 mensen
om het leven gekomen. Volgens een bekendmaking van het ministerie van
binnenlandse zaken in Praag was de met gas gestookte verwarmingsketel
gesprongen. Het hele gebouw is ingestort. Veel gewonden zijn naar zieken
huizen in de buurt overgebracht.
LONDEN Drie ouders van in
Syrische krijgsgevangenschap ge-
raakte Israëlische soldaten, tij
dens de Syrische inval op de Go
lan Hoogvlakteprobeerden gister
avond tevergeefs een lijst met na
men van de ï'J2 soldaten te overK
handigen aan de Syrische ambas
sade te Londen. Ze hielden hun
gezichten bedekt om herkenning
en waarneming te voorkomen.
Basistoewijzing van 100 liter benzine per 4 weken
(Van onze verkeersredacteur)
DEN HAAG Dieselolie voor motorvoertuigen wordt, in tegen
stelling tot eerdere berichten, toch gerantsoeneerd. Met ingang
van 7 januari moet aan alle pompen een reductie van 25 procent
op de gevraagde levering worden toegepast. Op het ogenblik is de
dieselolie al op vele punten schaars. Sommige tankstations ont
vangen nog maar een derde van dfe vroegere bevoorrading.
Staatssecretaris Van Hul ten heeft
donderdag, toen hij de regels voor de
rantsoenering van het vrachtverkeer j
bekendmaakte, de vrachtrijders opge
roepen een kruissnelheid aan te hou-;
den van 65 km per uur. Slechts bij
hoge uitzondering mag de voor het
vrachtverkeer geldende topsnelheid
ran 80 km per uur worden gereden.
„Als iedereen zich daaraan houdt, krij-
jen we ruimte voor extra toewijzin
gen voor wie dat nodig heeft", aldus
de lieer Van Huiten.
De rantsoenering van dieselolie is,
blijkens een toelichting waarover de
staatssecretaris verder niet repte, be
doeld om concurrentievervalsing te
voorkomen, nu het vrachtverkeer met
benzinemotoren in beginsel 25 procent
minder mag rijden.
Het juiste aantal vrachtauto'
Nederland is niet bekend. Er zijn
18.000 vrachtwagens met een laadver
mogen van meer dan 1500 kilo en
65.000 bestelauto's met een laadver
mogen van oOl tot en met 1500 kilo.
Het aantal bedrijfsauto's met een
laadvermogen tot 500 kilo is onbe
kend, maar wordt geschat
150.000.
Het bedrijfsautopark is voor de
toewijzing van benzinebonnen
deeld in vier categorieën. De eerste is
die' met een laadvermogen tot 500
blo, de tweede met een laadvermogen
ran 501 tot 1500 kilo. De derde en
vierde categorie zijn beide vrachtau-
AANBESTEDING IN TWEEDE KWARTAAL 1974, SCHEPEN KOSTEN ELK 208 MILJOEN
vanuit ga, uat uc j ij cu j ou
per maand een loonsverbetering
van een procent betekent en er
vindt geen compensatie plaats
voor gestegen prijzen, dan ko
men de laagstbetaalden beneden
de nullijn terecht".
Kok vond het vreemd, dat het kabi
net de vrije beroepen niet wil aanpak
ken via specifieke belastingmaatrege
len. Hij vond dat alleen de loontrek-
kenden de dupe waren geworden. „We
staan onder een koude douche en dat
is in deze tijd van het jaar bijzonder
onprettig", zei hij. Kok meent dat de
regering de armzalige voorstellen
de werkgevers heeft gehonoreerd.
„De vakbeweging staat voor de
vraag of de mensen in de bedrijfstak
ken, waar op 1 januari de cao's
aflopen, deze minimale loonsverho
ging wel willen accepteren. We zullen
daar vrijdag over vergaderen". Wim
Kok meent dat de geloofwaardigheid
van de gesprekken tussen bedrijfsle
ven en regering ernstig heeft geleden.
,,Er zijn serieuze dingen op tafel geko
men, die achteraf niet zijn waarge
maakt. We zijn geen speeltuinvereni
ging. Serieuze zaken zijn door het
kabinet met het grootste gemak van
de tafel geveegd", zei hij. „We zijn
politiek onafhankelijk. We zullen nu
moeten bezien, waar onze verantwoor
delijkheden liggen".
Werkgevers
NCW-voorzitter Van Boven zei dit
van de vakbeweging niet te kunnen
begrijpen. „Als de situatie ernstig is,
Defensie
VOLGENS Minister Vredeling
zal de defensienota het komende
voorjaar de nadruk leggenop in
vesteringen bij defensie, (pag. 3).
Kissinger
DE Amerikaase minister Kissin
ger. is begonnen aan zijn rondreis
door het Midden-Oosten- (pag. 13)
Nieuws uit Zeeland op de
pag. 2,5, 6,7 en 9
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 1,3 en 13
Sport op pag. 14 en 15
Radio en tv op pag. 19
Financieel nieuws op pag. 21
ÉS
to's met benzinemotor en een laadver
mogen van meer dan 1500 kilo, waar
bij de derde categorie die van de zgn.
eigen vervoerders is, en de vierde die
van het beroepsgoederenvervoer. Bij
deze auto's hoort een grijs kenteken
bewijs.
Niet als vrachtauto's worden de
personenauto's beschouwd die voor
zakelijk gebruik zijn ingericht, de zgn.
stationcars, combi's, breaks enz. Zij
vallen onder de regeling voor personen
auto's met een geel kenteken, ook al
worden zij alleen voor het werk ge
bruikt. Het aantal van deze auto's is
volstrekt onbekend.
Alle vrachtauto's met grijs kenteken
krijgen, ongeacht him gewicht, een
rantsoen van 100 liter benzine
per vier weken. Naar gelang hun
laadvermogen (categorie) krijgen zij,
op aanvraag, maar zonder controle,
per vier weken een aanvulling („stan
daard-suppletie") van 35 liter voor
categorie II, van 175 liter voor cate
gorie III, van 340 liter voor categorie
SCHELDE-DIRECTIE:
„MACHTIGSTE
OPDRACHT IN
ONS BESTAAN"
DEN HAAG De Koninklijke
Maatschappij De Schelde in
Vlissingen krijgt volgend jaar
van de Koninklijke Marine de
opdracht vier standaardfregat
ten te bouwen, die elk 208 mil
joen gulden zullen kosten.
Staatssecretaris Stemerdink
van defensie heeft dat donder
dagmiddag meegedeeld tijdens
IV. Vrachtauto's in categorie I krij
gen geen „standaard-suppletie"; hun
behoefte aan benzine wordt veronder
steld te zijn gedekt met 100 liter per
vier weken.
Is ook dit nog niet voldoende, dan
kunnen extra toewijzingen worden ge
geven, telkens voor een periode van
vier weken. De aanvragen moeten
voor de categorieën I en II worden
ingediend bij de Kamer van Koophan
del, voor de categorieën III en IV bij
de Rijksverkeersinspectie.
Aanvraagformulieren zijn vanaf 17
december verkrijgbaar bij de instan
ties en bij de kantoren van de ver
voersorganisaties. De benzinebonnen,
of de individueel vastgestelde extra
toewijzingen, worden verstrekt aan
het postkantoor tegen inlevering van
de machtiging en tegen betaling van
vijf gulden. Voor auto's met dieselmo
toren worden (nog) geen bonnen uit
gegeven.
DUIZENDEN ONTSLAGEN
VLIEGTUIGMAATSCHAPPIJ
MIAMI (AFP) De Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij 'Eastern Airli
nes' gaat 3860 personeelsleden ont
slaan .daartoe is besloten wegens de
vermindering van het aantal vluchten
en de slechte financiële resultaten
over 1973. Bij de ontslagenen zijn 800
piloten.
de behandeling van de begro
ting van zijn departement. De
fregatten worden gebouwd naar
een Nederlands ontwerp, dat in
de afgelopen anderhalf jaar is
gemaakt door de hoofdafdeling
materieel van de Koninklijke
Marine, in samenwerking met
het Nederlands Verenigd
Scheepsbouw Bureau en met de
Koninklijke Maatschappij De
Schelde. Er wordt naar ge
streefd het project op 1 maart
van het volgend jaar klaar te
hebben voor aanbesteding en
in het tweede kwartaal van 1974
de bouwopdracht voor de vier
schepen te verstrekken aan De
Schelde.
Het is waarschijnlijk dat de rege
ring binnen niet al te lange termijn
zal besluiten tot de bouw van een
tweede serie van vier standaardfregat
ten. Ook hiertoe zal De Schelde
hoogstwaarschijnlijk te zijner tijd een
opdracht ontvangen. Uit een medede
ling van de marinevoorlichtingsdienst
blijkt, dat bij Rolls Royce, die de
gasturbines levert voor de eerste vier
schepen, een optie is genomen voor
de levering van gasturbines voor vier
volgende fregatten. Voor de komende
jaren staat de vervanging van in to
taal 12 marine-fregatten op het pro
gramma.
Aan Rolls Royce is al opdracht
gegeven voor de bouw van gasturbi
nes voor de eerste serie standaardfre
gatten en bovendien zijn al enkele
deelopdrachten gegeven aan De Schei-
Premier Edward Heath zei donderdag
in het lagerhuis dat nog meer be
perkingen voor het bedrijfsleven
zullen volgen „als we er niet in
slagen elektriciteit en alle brand
stoffen te besparen in alle aspecten
van het dagelijks leven". In de
kerstperiode van 17 december
tot 31 december zal de industrie
in totaal slechts vijf dagen elektri
citeit mogen gebruiken. Daarna zal
de en enkele onderleveranciers, oa.
Philips NV. Dat is gedaan om het
mogelijk te maken dat het eerste
schip in januari 1978 klaar is voor de
proeftocht, om vervolgens in oktober
1978 aan de vloot te worden toege
voegd. Het tweede fregat zal negen
maanden later volgen. De volgende
schepen volgen met tussenpozen van
zes maanden.
Staatssecretaris Stemerdink maakte
donderdagmiddag duidelijk dat de
standaardfregatten „allround destroy
ers" zijn. Ze worden elk uitgerust met
een moderne helikopter voor zowel de
onderzeebootbestrijding als voor het
opsporen en aanvallen van vijandelij
ke oppervlakte-eenheden. De heer Ste
merdink: „De fregatten zullen worden
uitgerust met wapens voor de lucht
verdediging, zowel tegen vliegtuigen
als tegen geleide projectielen, afge
vuurd door onderzeeboten, vliegtuigen
of schepen".
In een verklaring van de marine
voorlichtingsdienst wordt gesteld, dat
per week slechts drie dagen elektri
citeit geleverd worden aan indus
trie en handel, aldus het regerings-
besluit.
Continu-bedrijven moeten hun elektri
citeitsverbruik beperken tot 65 pro
cent van het huidige niveau, In
overleg met de elektriciteitscentra
les zal per streek een schema wor
den opgesteld, waarin wordt aange
geven op welke drie achtereenvol-
het Rijn-Schelde-Verolmeconcem een
belangrijke relatie is van de marine.
„Het concern bekleedt ten opzichte
van de Koninklijke Marine in feite
een monopoliepositie voor de bouw
van grotere oorlogsschepen fregatten
en onderzeeboten)", aldus de marine
voorlichtingsdienst. .Aan deze mono
poliepositie is door de Nederlandse
regering zeer bewust meegewerkt bij
de totstandkoming van het Rijn-Schel-
de-Veroïme-coneern", zo wordt daar
aan toegevoegd.
En verder: .De nadelen van deze
monopoliepositie kunnen ten dele ge
compenseerd worden als van de nood
een deugd gemaakt wordt en de nau
we samenwerking met dit concern
wordt uitgebreid tot een ontwerp- en
bestekfase. Hierdoor kan reeds in de
ontwerpfase een beter inzicht in de
gekozen uitvoering en eventuele meer
kosten effectieve alternatieven
worden verkregen en kan de bouw-
(Zie slot pagina 9 kolom 5)
DEN UYL
rekend. dat in 1974 de invoerprijzen
met maar liefst 15 procent zullen
stijgen, ce arbeidtprodi j k tvi tcit stijgt
nog met 1 procent, doch het nationaal
produkt zal gelijk blijven aan dat van
1973. De betalingsbalans zal met f8
miljard verslechteren. Berekend is dat
de prijzen voor de gezinsconsumptie
met 10,5 procent zullen stijgen en de
loonsom per werknemer met 12 pro
cent. De versnelde omschakeling van
olie op aardgas zal in 2974 f 2 miljard
gaan kosten. Dat is ongeveer f 3.5
miljard meer dan reed-:, was geraamd.
Dit bedrag geeft in 1974 20.000 men
sen een geheel Jaar lang extra
werk.
Bezuiniging
Ook het kabinet draagt financieel
een extra steentje bij in de orde van
grootte van f750 miljoen. Hiervan zal
een derde door de lagere overheden
moeten worden bezuinigd en twee der
de door het rijk. Half januari zal mi-
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
gende dagen van de week de indus
trieën mogen draaien. Op die da
gen zullen overuren niet zijn toege
staan.
De twee televisiestations in Engeland
moeten hun uitzendingen 's avonds
om half elf beëindigen, In plaats
van om half één.
Premier Heath vroeg -ie Britten om
thuis zo zuinig mogelijk om te
springen met elektrioéteit. Als elek
triciteit voor verwarming wordt
gebruikt, zou slechts een kamer
verwarmd moeten worden. Benzi-
nedistributie zal in ieder geval niet
voor I januari worden Ingevoerd.
Mocht het daarna nodig blijken,
dan kan op korte termijn worden
overgegaan tot distributie.
Verantwoordelijk
Heath legde de hoofdverantwoorde
lijkheid voor de dreigende crisis
bij de 260.000 mijnwerkers en de
treinmachinisten, die met acties
loonsverhogingen willen afdwingen,
die uitgaan boven de maxima van
de anti-inflatie-wetten. Deze acties,
gevoegd bij de verminderde olie-
aanvoer. hebben de brandstofbe-
voorrading van de elektriciteitscen
trales tot een rampzalig laag ni
veau teruggebracht, aldus Heatli.
De vakbond van mijnwerkers heeft
juist donderdag besloten de actie,
die al een maand geleden begon,
voort te zetten. De elektriciteitscen
trales ontvangen nog maar 40 pro
cent van hun normale hoeveelheid
kolen, zo zei de Britse premier. Hij
deelde mee dat minister van finan
ciën Anthony Barber maandag aan
vullende maatregelen bekend zal
maken.
Elektriciteit
Als het elektriciteitsverbruik niet vol
doende kan worden beperkt is het
onvermijdelijk dat de stroom her
haaldelijk zal uitvallen, zo waar
schuwde Heath in het lagerhuis,
..Het is onze verantwoordelijkheid
er op toe te zien dat de beschikba
re elektriciteit eerlijk wordt ver
deeld tussen de woonhuizen en de
industrie, We zijn vastbesloten om
dit land op een redelijk niveau te
laten overleven".
In een radio- en televisietoespraak
zei premier Heatn dat de Britten
.hun zwaarste Kerstmis" sinds de
tweede wereldoorlog tegemoet gaan.
Hij achtte de tijd gekomen om de
onderlinge geschillen opzij te schui
ven en ,4e rijen te sluiten opdat
we het hoofd kunnen bieden aan
de moeilijkheden die zich aandie
nen, hetzij van bulten, hetzij vanuit
ons eigen land".
f