PROVINCIALE ZEEUWSE CO
WELLICHT BEVRIEZING
TARIEVEN VRIJ BEROEP
In Zeeland vlotte uitreiking van
benzinebonnen op eerste uitgiftedag
NKV MEENT: KABINET DREIGT EEN
FLINKE STEEK TE LATEN VALLEN
Werkloosheid iets
hoger in november
de krant
van zeeland
TIJDELIJKE MAATREGEL OM NADER OVERLEG MOGELIJK TE MAKEN?
Ministersvrouwen
gewaarschuwd
landaag inj
jte krant j
Brievenbus
B"£
Zacht pitje
216e jaargang - nummer 292
Dinsdag 11 december 1973
BELGEN MOGEN
MET KERST EN
NIEUWJAAR
RIJDEN
BRUSSEL (ANP) De Belgen zullen
niet liet kerstweekeinde en met het
weekeinde van oud- en nieuwjaar hun
auto's mogen gebruiken. Het zondags-
rijverbod zal op 23 december en 30
december niet van toepassing zijn. zo
heeft de minister van economische
Eiken, Willy Claes maandag bekend
gemaakt- Op zondag 16 december zal
bet rijverbod wel van kracht zijn,
echter opnieuw in de versoepelde
vorm. Dat wil zeggen dat de Belgen
tam auto moeten laten staan van 's
zondagsochtends 03.00 uur tot 's
avonds 20.00 uur.
Het ministerieel besluit ter bevesti
ging van deze regels zal binnenkort in
het. staatsblad verschijnen, zo heeft de
DEN HAAG Van een reële loonstijging zal in 1974 niets kun
nen komen, eerder is een relatieve daling te verwachten. Dit liet
minister Boersma maandagavond doorschemeren na besprekin
gen met een aantal organisaties uit het bedrijfsleven over de ko
mende regeringsmaatregelen. Wellicht zullen de tarieven van
vrije-beroepsbeoefenaren tijdelijk worden bevroren. Vandaag
wordt het overleg, voorafgaande aan de indiening van het pak
ket maatregelen bij de tweede kamer, voortgezet. Dan ontvangt
het kabinet de centrale werkgevers- en werknemersorganisaties.
De bewindsman sprak van een ..ne
gatieve ruimte". Bij de verdeling van
dit „verlies" zouden de zwakste groe
pen, de minimumloontrekkers en de
kleine zelfstandigen, moeten worden
beschermd. Er is echter nog niets
zeker over een eventuele loonstijging
bij aanvang van het contract. Het on-1
derwerp prijscompensatie is nog niet
aan de orde geweest. Geruchten als
zou de compensatie verdwijnen, vin
den geen bevestiging.
Met vertegenwoordigers van vrije
beroepen als artsen, apothekers, nota
rissen, actuarissen en accountants,!
zijn suggesties tot eventuele „bevrie
zing" van de tarieven besproken. Dit
zou dan voor een maand kunnen gel
den. Intussen kan dan nader worden
overlegd met elke groep afzonderlijk.;
Ook zou het mogelijk zijn een eventu
ele aanpassing bij wijze van voor
schot door te voeren.
De organisaties in de vrije beroe-
pensector hebben de ministers Boers
ma en Lubbers en de staatssecretaris
sen Hendriks (volksgezondheid) en
Hazekamp (economische zaken) ge
vraagd onderscheid te maken tussen
het inkomensaspect en het kostenas-i
peet. Een en ander zal in het kabi
netsberaad nader worden bezien, al-1
dus minister Boersma. Van regerings-i
wege is verder meegedeeld dat werk-!
tijdverkorting in het komende half-j
jaar een belangrijk instrument zal
zijn om de beschikbare werkgelegen
heid uit te smeren over de betrokke-j
nen.
Drs. Boersma deelde ook mee dat
de voorbereiding voor een onderzoek i
naar de openbaarheid van de inko-1
mens in de vrije beroepen bijna is
voltooid.
Zowel de categorale organisaties als1
de vrije beroepen vonden dat er nog
te weinig inzicht was in de concrete
maatregelen die de regering zich voor
stelt. De bewindslieden gaven dit we;
toe. Maar daarvoor is neg een ..invul
oefening" nodig, die het kabinet uiter
lijk in de nacht van woensdag op
donderdag gereed moet hebben voor
dat de Tweede Kamer kennis krijgt
van het pakket maatregelen.
De ministers hebben kennis geno
men van de zorgen met betrekkin;;
tot kostenstijgingen In verband met
de invoering van het mininum-jeugd-
loon en de optrekking van de min;
mumlonen voor volwassenen. De Nc
derlandse Centrale van Hoger Perso
neel betoogde dat de situatie geen
hefboom mag worden voor de door
voering van een nivelleringsbeleid.
Minister Lubbers zei dat een wijzi
ging van de prijzenwet versneld zal
worden. Daardoor zal het mogelijk
zijn In de nabije toekomst duidelijk'
voorschriften te maken voor de speci
ficatie van tarieven in de vrije beroe
pen. Hij kondigde ook aan dat er in
het kader van de prijsbeschlkking een
nieuw systeem voor de handel zal
komen ter vervanging van de bestaan
de margeregeling. die tot veel klach
ten aanleiding heeft gegeven.
TURIJN Maandagochtend is in
Turijn een directeur van de Fiat-
auto/abrieken, dr. Ettore Amerio
ontvoerd. De 58-jarige Amerio, die
getrouwd is en twee kinderen
heejt, werd op uieg naar zijn ga
rage door een aantal mannen ge-
dwongen in een witte vrachtwa
gen te slappen. Ooggetuigen sloe
gen alarm
Het was de derde ontvoering in
Noori rtalië in een maand tijd.
DEN HAAG De PTT heeft
maandag de extra drukte in de
postkantoren en postagentschap
pen in verband met het uitreiken
van de benzinebonnen gemakke
lijk kunnen verwerken. Volgens de
voorlichtingsdienst van de PTT,
die dit heeft meegedeeld, was ex
tra personeel bij de PTT-instellin
gen ingezet en bleek dat ruim
schoots voldoende om de drukte
op te vangen. Bij veel kantoren
werden meer loketten dan anders
opengesteld, speciaal voor de uit
reiking van de bonkaarten. Voor
zover maandagmiddag bij de PTT-
voorlichtingsdienst bekend, was
de uitreiking van de benzinnebon-
nen in het algemeen 'rustig' verlo
pen.
Het meeste oponthoud werd volj
gens de PTT veroorzaakt door het
helpen van de mensen die geen,
dan wel een onjuist ingevulde
machtigingskaart hadden ontvan
gen. Bij een aantal postkantoren
waren voor deze groep aparte lo
ketten opengesteld, waar nieuwe
informatiekaar ten konden worden
ingevuld. Tot en met vrijdag zul
len de postkantoren voor het af
halen van de bonkaarten zijn in
geschakeld. Daarna zal op 300
postkantoren nog gelegenheid ba-
staan de bonnen af te halen.
NIJVERDAL Deze twee 'olie
sjeiks' hebben maandag op het
postkantoor van Nijverdal een
honderdtal benzinebonnen uitge
reikt. Omdat het al gauw te druk
werd aan het loket toerden de
lastige hoofddeksels afgelegd.
tVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Alle ministers, alle
ministersvrouwen en alle secretares
ses van de ministers hebben een uit
voerige voorlichting gehad over bom
brieven.
Hen is aangeraden voortaan geen en
kele verdachte brief zelf meer open te
maken en bijzonder voorzichtig te
zijn met pakjes, waarop de afzender
niet vermeld staat of waarvan de
afzender onbekend is-
Deze maatregel is een uitvloeisel van
een niet ophoudende serie telefonische
dreigementen bij de Amsterdamse en
Haagse politie. De politie weet nog
steeds niet van wie de telefoontjes
afkomstig zijn. De kamerleden hebben
vorige week al een uitvoerige instruc
tie gekregen voor de behandeling van
hun post.
REACTIE OP DE MACHTIGINGSWET
UTRECHT, DEN HAAG (ANP) De machtigingswet moet. de
overheid de bevoegdheid verschaffen om in deze dreigende nood
situatie onder meer alle inkomens aan regels te hinden. Maar zo
als de zaken er nu voorstaan ligt de klemtoon van het beleid heel
duidelijk opnieuw bij het aan banden leggen van de lonen. De
middelen van de machtigingswet om de overige inkomens te be
perken zijn naar ons voorlopige oordeel beslist ontoereikend.
De regering is blijkbaar te benauwd
om dit middel te gebruiken, aldus het
NKV. Het staat als zodanig tenminste
niet in da machtingswet. Het gevolg
Aldus het Nederlands Katholiek Vak
verbond in zijn officiële orgaan 'Ruim
Zicht1.
Met de voorschriften ten aanzien van
de tarieven die de beoefenaars
vrije beroepen in rekeqing mogen
brengen kan men volgens het NKV
niet genoeg vat krijgen óp het inko
men van deze categorie. Het verbond
daarom, dat voor de vrije
aanvullende belastingmaatre-
gelen moeten worden getroffen. Op
die manier kan hetgeen in 1974 meer
wordt verdiend dan ir toegestaan
worden wegbelast. X'
-— -
NAVO
SECRETARIS-generaal Luns trok
tijdens de Navo-raad gisteren fel
van leer tegen de Sowjet-Unie.
(pag. 3).
Openbaar vervoer
DE PvdA bepleit krachtige stimu
lerende maatregelen va or het
openbaar vervoer, (peg. 11).
Nieuws uit Zeelan? op
pag. 2,4, 5,6,7." i' W 13
Binnen- en bui^ :j;iuds
nieuws op pag. 1, SieiÏTl
Radio en tv op paf
Sport op pag. 15
Financieel nieuws pag. 17
daarvan is volgens het verbond dat
het kabinet de loontrekkers en de
ontvangers van overige inkomens niet
op gelijkwaardige wijze behandelt. De
werknemers zullen eventueel opgeleg
de beperkingen onmiddellijk aan den
lijve onderbinden, de niet-werknemers
niat of in veel mindere mate.
Deze wijze van veraelingspolitiek past
naar de mening van het NKV niet bij
de eisen die het beheersen van
noodsituatie stelt. „Het kabinet dreigt
hier een flinke steek te laten vallen.
In het inkomensplan van de regering
moet ten aanzien van de niet aan een
cao gebonden inkomens een grotere
mate van effectiviteit worden inge
bouwd. Als dat niet gebeurt komt de
geloofwaardigheid van het kabinetsbe
leid sterk op de tocht te staan", aldus
"Ruim Zicht'.
De in de machtingswet
middelen voor de aanpak van het
werkgelegenheidsprobleem vindt het
NKV 'zwaar onvoldoende'. Met een
centralisatie van de ontslagvergunnin
gen en het stellen van een plafond
aan de toestroom van buitenlandse
(Zie slot pagina 3 kolom 7)
ARBEIDSRESERVE 117.120
DEN HAAG Eind november waren er in Nederland 85.290 man
nen en 24.440 vrouwen werkloos. In totaal dus bijna 110.000 mensen.
Voor de mannen betekent dat een stijging met 8510 en bij de vrou
wen een daling met 160 ten opzichte van vorige maand. Op aanvul
lende werken waren 2580 personen werkzaam, 190 minder dan in
de maand oktober. In het kader van het extra werkgelegenheidspro
gramma waren er per 19 november 5950 personen actief. De totale
arbeidsreserve beslaat 117.120 man, wat een toeneming betekent
met 8170 personen.
Noorden
s mei. me".-.- o»vru i iiuu). ue lussen
baar. Wel doet zich een stijging van i plaatste getallen zijn die van okto-
de aanvragen voor werktijdverkorting; 'oer.
Het voor het seizoen gecorrigeerde j
cijfer van de geregistreerde arbeidsre-
serve (mannen en vrouwen) daalde!
ten opzichte van vorige maand met
2600 tot 118.400. De geregistreerde i
openstaande vraag, eveneens voor hetj
seizoen gecorrigeerd, bleef nagenoeg
gelijk (november 75.600, oktober
75.500).
TK
De stijging van de arbeidsreserve
was het grootst in de drie noordelijke
provincies, namelijk van 4,8 tot 6,1 in
Drenthe, gevolgd door de zuidelijke
provincies. De toeneming had in be
langrijke mate betrekking op bouw-
vakkers.
In het Noorden bedroeg de arbeias-
reserve (niet voor het seizoen gecorri
geerd) 13.900 (11.500), in het Oosten
16.100 (14.300), het Westen 37.200
(35.700), het Zuiden 24.900 (22.200).I
Dit zijn alle cijfers voor mannen.1
Voor vrouwen waren de cijfers:
Noorden 2700 (2600), Oosten 4400'
De voor seizoen gecorrigeerde gere- i
gistreerde openstaande vraag vertoont j
sinds februari van dit jaar een onaf
gebroken stijging. De stijging ten op
zichte van oktober is eehter aanzien-
lijk geringer dan de voorgaande
maanden het geval is geweest. Part
time arbeid heeft grotendeels op vrou-
wen betrekking. Het geregistreerde j
aanbocl van part-time krachten be
droeg eind november 11.590, waarvan j
10.250 vrouwen en 1140 mannen. De
ontwikkeling van de geregistreerde ar
beidsreserve van de vrouwelijke part-1
time krachten wijkt enigermate af
van die van de arbeidsreserve van
rouwen met een volledige dagtaak.
In vergelijking met vorig jaar ver
toont het aanbod van vrouwen met
een voIJedige dagtaak een stijging,
terwijl dat van de part-time krachten
vrijwel gelijk is gebleven.
MENSEN VRIJWEL NERGENS IN DE RI J;
EX-ZWARTRIJDERS MOETEN NOG WACHTEN
EXTRA-TOEWIJZING:
WACHTEN OP OFFICIËLE
PUBLICATIE GEMEENTEN
MIDDELBURG De uitreiking
van benzinebonkaarten is giste
ren, maandag, op de eerste van
de vijf opeenvolgende uitgifteda-
gen, bij de verschillende postin-
richtingen in Zeeland bijzonder
vlot verlopen. Reeds omstreeks
het middaguur had men bij PTT
de indruk, dat het maandag uit
te reiken kwantum voor zestig
procent was afgehaald. In de
morgenuren, direct na de opening
van de postkantoren en post
agentschappen, ontstond direct
een grote toeloop op de hiervoor
in vele gevallen speciaal ge
opende loketten.
In de lunchpauze trok de toeloop op
nieuw aan; in de middaguren had het
PTT-personeel en het hiervoor aange
trokken hulppersoneel het veel minder
druk. Een uitzondering hierop vormde
Hulst, waar het juist 's middags bij
zonder druk werd. Maar ook hier de
den zich geen problemen voor. Gedu
rende gehele dag heeft zich vrijwel
nergens queue-vorming voorgedaan;
zelfs gedurende de pieken kwam vrij
wel nergens rijvorming van vier a vijf
mensen voor.
Men werd vlot geholpen en dat dankte
men vooral aan de voorbereiding bij de
PTT, die vorige week het bij de uit
gifte betrokken personeel een snelle
'scholing 'gaf en op de hoofdpostkan
toren instructie gaf aan de 'verzamel
de' postagenten uit de diverse regio's.
In de praktijk bleek bovendien, dat de
snelheid, waarmee men de mensen kon
helpen veel hoger lag, dan werd
wacht.
Wie een van het rijksbureau voor aard-
olieprodukten ontvangen witte kaart
(machtiging) kon tonen met gegevens,
die correspondeerden met het kente
kenbewijs kwam tegen betaling van
2,50 vlot in het bezit van de eerste
en hopelijk de laatste vijfentwin
tig benzinebonnen. Een stempeltje op 't
kentekenbewijs en een stempeltje op
de machtigingskaart (die bij PTT ach
terblijft) en er was aan alle formali
teiten voldaan. Op de grotere postkan
toren werden mensen, bij wie zich com
plicaties voordeden of die nadere in
lichtingen wensten, onmiddellijk uit de
rij gehaald om queuevorming te voor
komen.
Die complicaties bestonden er als re
gel uit, dat de gegevens van het kente
kenbewijs niet klopten met die van de
machtigingskaart. In een dergelijk ge
val moest een 'informatiekaart' worden
ingevuld. Deze kaarten worden opge
stuurd naar Apeldoorn, waar de ken-
teken-gegevens (betaling weggeld) zijn
geconcentreerd. Er kan namelijk, op
de machtigingskaart, sprake zijn van
een verwisseling van cijfers of letters
van het kenteken. De PTT kreeg ook
te maken met een vrij groot aantal
mensen met beginletters van de naam
A-DOR gisteren ging het om deze ca
tegorie) dat nog geen machtigings
kaart ontvangen had. Hierbij kan het
tijdstip van betaling van het weggeld
een rol spelen. Men moet er rekening
mee houden, dat tussen dit tijdstip en
dat waarop men de machtigingskaart
ontvangt, ongveer een maand verloopt.
Dez ecompensatie kan zich dus voor
doen bij mensen, die zeer onlangs een
nieuwe auto hebben gekocht en bij tot
Inkeer gekomen zwartrijders die zeer
onlangs maar in grote haast hun weg
geld hebben gestort. Voor de PTT was
het uiteraard aan de hand van het ken
teken niet moeilijk uit te maken om
welke categorie het in dergelijke ge
vallen ging. Het was 'goed merkbaar'1
dat de categorie ex-zwartrijders sterk
vertegenwoordigd was
Overigens is het te verwachten,
voor mensen, die eerst na afloop
deze uitgifteweek hun machtigings
kaart ontvangen en ook voor de ver-
geetachtigen en mensen die ophet
ogenblik in het buitenland vertoeven,
een na-uitgifte volgt, waarvoor alleen
de hoofdpostkantoren worden inge
schakeld.
Extra-toewijzing
Erg veel mensen informeerden gisteren
aan de PTT-loketten naar de mogelijk
heden van een extra-toewijzing. Over
bodig, want dit behoort niet tot de
competentie van de PTT, die alleen de
uitgifte van de bonnen tot taak heeft.
Het heeft ook geen zin, zo verzekerde
(Zie slot pagina 12 kolom 5)
Jiantlijn
vooral is derhalve de vraag aan de or
de oi het parlement aan de regering
zodanig grote bevoegdheden moet toe
kennen dat zij onbeperkt kan ingrij
pen ut Jonen, prijzen, tarieven, divi
denden. huren, pachten, werktijden
enz. Een ingrijpen dat zich zal onttrek
ken aan de onmiddellijke controle van
liet parlement. Wanneer men namelijk
de wet er op naleest is slechts één
conclusie mogelijk: het parlement
wordt bij deze belangrijke overtielda-
taak buiten spel gezet, het kan uitslui
tend achteraf nadat de maatregelen
van kracht zijn geworden proberen
m vloed uit te oei enen.
De machtigingswet geeft het parle
ment eigenlijk maar één functie,
die van brievenbus: alle ingrijpende
besluiten moeten namelijk achteraf
aan de staten-generaal worden meege
deeld. En daar houdt het dan moe op.
De kamers krijgen minder te vertel
len dan diegenen die men als "bedrijf--
genoten' kan aanduiden. Maatregelen
op het gebied van lonen en andere ar
beidsvoorwaarden kunnen namelijk
wel vooraf in de
stichting van de ar
beid worden Viespro
ken. Zo nodig ech
ter kan de ministei
ook die stichting
passeren, namelijk indien hij de maat
regelen 'onverwijld' nodig acht. In dat
geval fungeert de kamer weer als ex-
tra-brievenbus: de bewindsman moet
dan niet alieen van de maatregelen
zelf, maar ook van het passeren van
de stichting van de arbeid mededeling
doen aan de staten-generaal. Voor
ambtenaren is de situatie ten aanzien
van het vooroverleg iets gunstiger:
voor overheidssalanssen moet in ieder
geval de centrale commissie georgani
seerd overleg worden geraadpleegd,
als het niet vóóraf kan. dan achteraf.
Waarom moet het parlement alleen
als brievenbus fungeren? De me-
morie van toelichting zwijgt er over.
Wel zegt de regering dat zij de bewus
te bevoegdheden voor 1974 nodig heeft
voor het geval een totaalpakket van
maatregelen nodig is om 'op grond
van een crisissituatie' met 'de nodige
slagvaardigheid te kunnen optreden'.
Daaruit zou men kunnen afleiden dat
een parlementaire toetsing van be
paalde gewenste maatregelen niet tot
een dergelijke slagvaardigheid leidt.
Dat kan twee oorzaken hebben als
we het goed zien namelijk: het par
lement is per definitie niet in staat
slagvaardig op te treden, er kan een
reces zijn, het stelt zijn eigen agenda
vast. Voorts: de politieke samenstel
ling van de huidige tweede kamer is
niet zodanig dat alle door de rege
ring gewenste maatregelen er zon
der slag of stoot door zullen komen,
We hebben de indruk dat de laatste
overweging bij het kabinet een belang
rijke rol heeft gespeeld: onverwachte
parlementaire debatten over onver
wachte (en vermoedelijk impopulaire)
maatregelen kunnen een regering voor
grote moeilijkheden plaatsen, bijvoor
beeld doordat de kamer bepaalde
maatregelen verzacht of zelfs ver
werpt- Vermoedelijk is dat de belang
rijkste reden voor het kabinet om nu
carte blanche te vragen: het wil niet
gehinderd worden door een eventueel
tegenstribbelende parlementaire meer
derheid. Achteraf wil het dan wel de
besluiten in de brievenbus van het
parlement deponeren, maar dan zün
de maatregelen in ieder ge-val van
kracht, ook al zou er achteraf bij
voorbeeld via een interpellatie als
nog bezwaar worden gemaakt.
Op zichzelf een honorabele redene
ring. maar zij kan alleen worden
toegepast als er sprake is van een wer
kelijke noodtoestand. In een dergelijk
geval breekt nood de wet, althans de
normale procedure van het gemeen
overleg tussen regering en parlement.
De kernvraag op dit ogenblik is der
halve en die behoort thans in de
kamer te worden beantwoord: is de
huidige situatie zo dringend en zo vol
gevaren dat de aan de regering derge
lijke vérstrekkende bevoegdheden
moeten worden toegekend als in dit
ontwerp wordt voorgesteld. We gelo
ven niet dat daarvan op dit ogenblik
sprake is. Dat betekent niet dat de re
gering geen aanspraak zou mogen of
moeten maken op bijzondere bevoegd
heden. Integendeel, allerlei omstandig
heden dwingen daartoe, bijvoorbeeld
de olieschaarste en de economische ge
volgen daarvan, voorts de grote tegen
stellingen tussen werkgevers en werk
nemers, stuk voor stuk factoren die
van de regering belangrijke maatre
gelen vergen. Maar dat houdt niet in
dat het parlement in zoverre buiten
spel moet worden gezet dat alleen
maar achteraf nadat de regering in
de parlementaire brievenbus bepaalde
maatregelen heeft gedeponeerd
overleg mogelijk is.
Er zijn allerlei sluitende en ook snel
le methoden te bedenken voor
overleg-vooraf tussen regering en par
lement bij ingrijpende maatregelen
als hier mogelijk worden. Bijvoor
beeld inschakeling van de vaste com
missies voor sociale zaken, economi
sche zaken, om er enkele te noemen,
overleg met het presidium van de ka
mer, met de senioren, depone ring van
een bepaalde maatregel bij de kamer,
waarbij dan binnen een voor te schrij
ven zeer korte termijn een be-
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1