PROVINCIALE ZEEUWSE
Geen oliedebat
in Brussel
MIDDEN-OOSTEN-VERKLARING
WEKT GROTE OPSCHUDDING
Werkgevers: „geen ruimte meer
voor reële loonsverbetering"
Goese bevolking praat mee over de
veranderingen in de binnenstad
luKAN I
PDAAIT
Biertafel
en politiek
Olie-overleg
in Koeweit
VRIENDSCHAPS
OFFENSIEF
7APAN IN
MIDDEN-OOSTEN
216e jaargang - nummer 287
Woensdag 5 december 1973
STEUN DE ACTIE
NATUURBEHOUD
Los de puzzel op in
de PZC von zaterdog
WOORDVOERDER BUITENLANDSE ZAKEN GAF VERKEERDE
INTERPRETATIE VAN REGERINGSSTANDPUNT
DEN HAAG De PvdA zal vandaag tijdens de behandeling van de begroting van buitenlandse za-1
ken opheldering vragen over een op het ANP verschenen 'verklaring' van de woordvoerder van bui-1
tenlandse zaken, mr. C. T. F- Thurkow, waarin werd gesuggereerd dat er een verandering in het
standpunt van de Nederlandse regering ten aanzien van het Midden-Oosten was gekomen. Premier
Den Uyl en minister Van der Stoel waren woedend toen zij via de radio-nieuwsdienst hoorden dat
de Nederlandse regering haar standpunt gewijzigd zou hebben, met name ten opzichte van de ont.-' 1
ruiming van de door Israël bezette gebieden en van de Palestijnen, waarbij Nederland verder zou 1
zijn gegaan dan de overige acht landen van de EEG.
de minsters Dutsenberg, Bocrr
premier Den Uyl - n mini
Lubbers. Voor de tafel vd-
de heer Van Veen. toekom,
voorzitter VNO. de heer Van
teren, nicer, oorzitler VNO.
Barteltt voorzitter VNO en de 1;
Van Boven, voorzitter NCW.
\M±t B
i rege;
hort i
op
ried advle
Dinsdagavond deelde de woordvoer
der van buitenlandse zaken nadrukke
lijk mee dat er géén wijziging is
gekomen in het Nederlandse rege
ringsstandpunt. Enkele kamerleden
spraken dinsdagavond van onbedacht
zaamheid van de woordvoerder. Zij
weigerden de „verklaring" te zien als
een kleine vergissing en vroegen zich
af of de heer Thurkow, de vroegere
ambassadeur in Warschau, nog wel
gehandhaafd kan blijven, als woord
voerder van het ministerie.
Buitenlandse zaken zegt dat er geen
sprake van een officiële (regerings)-
verklaring is geweest. De woordvoer
der heeft slechts geantwoord op vra
gen, die hem op de wekelijkse bijeen
komst met de pers door journalisten
werden gesteld. De verspreiding van
het „veranderde Nederlandse stand
punt" via radio en televisie verwekte
dinsdagavond grote ontsteltenis bij de
Israëlische ambassadeur in ons land,
de heer Bar-On. Hij zei niet te kunnen
begrijpen dat Nederland „zo'n verkla
ring" zou uitgeven, te meer daar pre-
BEIROET - DAMASCUS-AMMAN-WAS-
HINGTON (DPA.RTR. AP) -O m zeker
te zijn van de voor zijn economie zo
belangrijke Arabische olie heeft Japan
in het Midden-Oosten een 'vriend,
schapsoffensief' gelanceerd.
Met het doel de Arabische landen
gunstig te stemmen heeft de Japanse
regering om te beginnen Israël ver
zocht de in 1967 bezette gebieden aan
de Arabieren terug te geven. Voor het
werk van het VN-bureau voor hulp
aan de Palestijnse vluchtelingen
(UNRWA) heeft Japan voor het vol
gend jaar zijn bijdrage verhoogd van
1 tot 5 miljoen dollar.
Japanse politici gaan voorts de Arabi
sche landen bezoeken. Vice-premier
Takeo Miki vertrekt nog deze week
voor een rondreis door het Midden-
Oosten.
De Arabische landen worden verder
overspoeld met Japanse voorstellen
voor economische samenwerking.
De Arabische olieministers zullen za
terdag in Koeweit een 'zeer belangrij
ke bijeenkomst' houden om te spre
ken over het uitvoeren van resoluties
over het oliewapen die vorige week
werden aangenomen op de Arabische
topconferentie, zo heeft minister van
olie Abdel Rahman Atiki dinsdag ge
zegd.
Energieplan VS
Da Amerikaanse commissie voor de
atoomenergie heeft president Nixon
een ongeveer 28 miljard gulden kos
tend vijfjarenplan voorgelegd dat ten
doel heeft de VS minder afhankelijk
van de aardolie te maken.
President Nixon heeft dinsdag een
nieuwe federale energie-organisatie in
gesteld.
üi een korte verklaring zei Nixon
tegen verslaggevers, dat hij een fede
raal energiebureau had ingesteld en
onderminister van financiën William
E' Siman tot hoofd ervan heeft be
noemd.
hii-Afrika
De Zuidafrikaanse premier John Vor-
ster heeft dinsdag nieuwe beperkingen
op het benzineverbruik bekendge
maakt.
De nieuwe maatregel houdt in dat
benzinestations nu elke nacht en za
terdag en zondag gesloten zullen moe
ten zijn. Uitzonderingen zijn gemaakt
voor Kerstmis en oud en nieuw.
Australië
De Australische regering heeft dinsdag
avond exportcontroles ingesteld op
alle olieprodukten.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 6, 7 en 10.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op pagina 11.
Radio en t.v. op pagina 12.
Financieel nieuws op pagina
13.
mier Den Uyl een uur voor het be
richt nog bij hem op de ambassade
was om het condoleanceregister te
tekenen ter gelegenheid van de dood
van Ben Goerion.
Ook bij de Arabische vertegenwoor
digers in ons land verwekte de uitla
tingen van de woordvoerder van bui
tenlandse zaken verbazing omdat uit
eerdere geluiden van officiële Neder
landse zijde niet gebleken was dat er
een verandering in opstelling in aan
komst was. Enkele kamerleden von
den dat de woordvoerder moest we
ten dat hij zich op het glibberigste ijs
bevond.
Mede naar aanleiding van de verkla
ringen van minister-president Den Uyl,
in een interview met het Franse dag;
blad Le Monde had de heer Thurkow'
er tijdens de persconferentie nog eens
aan herinnerd dat de verklaring van
de negen EEG-landen van 6 november
over het Midden-Oosten voor alles
bedoeld was om een einde te maken
aan het onvruchtbare geharrewar
over de interpretatie van de resolutie
242 van de Veiligheidsraad van no
vember 1967. In de oorspronkelijke
Engelse tekst, die tot voor kort door
de Nederlandse regering werd aange
houden, is namelijk sprake van „be
zette gebieden" (die moeten worden
ontruimd, gekoppeld aan veilige en
erkende grenzen voor Israël). Het
lidwoordje „de" was opzettelijk weg-
SCHIPHOL De Engelse actrice
Jane Seymour, bekend van haar
optreden in de televisieserie Cne-
dinline en van haar hoofdrol in
een James Bond-film, is dinsdag
ochtend op Schiphol aangekomen
voor een kort bezoek aan Amster
dam.
gelaten om de mogelijkheid van even
tuele grenscorrecties open te la
ten.
Over het algemeen werd de Franse
tekst die sprak van ontruiming van
„de" bezette gebieden, uitgelegd als
een opgeven door Israël van alle
bezette gebieden, hoewel de Franse
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
wogooae» cn rooop-
lijnt te weten hoe
een regering jn oen oliecrisis moet op
treden. Brandt bracht al dit gepraat
onder één e»i dezelfde noemer. 'Bier-
tisch Strategie', biertafelstrategie In
Nederland ontbreekt het er evenmin
aan er zijn nogal wat mensen met
vastomlijnde denkbeelden, die prec»*
weten wat een regering behoort to
doen. "Borrel talelgepraa'.' heet dat in
Itet Nederlands. Hen va» verschijnsel
vaak fungeert
het als i
hinderlijk en zelfs
■arrend 1
VNO-VOORZITTER BARTELS: „SIR IN DE IJSKAST"
fiantlijn
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De werkgevers zijn in tegenstelling tot de vakbeweging van mening, dat er begin
1974 geen enkele ruimte voor een reële loonsverbetering meer aanwezig is- VNO-voorzitter dr. J. Bar-
tels zei dinsdagavond de regering te hebben meegedeeld het irreëel te vinden, dat nog steeds wordt
gedacht aan 't voeren van cao-overleg op de door den wilde hierop echter geen uitspraak doen", al-
dient te worden bezien in hoeverre de te verwachten prijsstijgingen in de lonen kunnen worden ge
compenseerd. „Minister Boersma van sociale zaken wilde hierop echter geen uitspraak doen", al
dus dr. Bartels, die zei, dat de werkgevers teleurgesteld waren over het feit, dat ook nu de regering
nog geen concrete cijfers ter beschikking had. „Het enige wat we hebben gehoord, is dat de cijfers
met de dag veranderen. Als je iedere dag alleen maar nieuwe cijfers afwacht, kun je geen beleid op
bouwen", zo menen de werkgevers.
De werkgeversorganisaties hebben het;
kabinet gevraagd alles in het werk te]
stellen de produktie van het bedrijfs
leven zoveel mogelijk op peil te hou-i
den en de stijging van de produktie-1
kosten zoveel mogelijk te beperken,
Het opvangen van de nadelige gevol- Dr. Bartels zei van minister Lubbers
gen voor de werkgelegenheid dientj van economische zaken te hebben be
naar het oordeel van de werkgeversgrepen, dat de wet op de selectieve in
een belangrijk, maar niet het enige] vesteringen wel zal worden afgekon-
element te zijn van het regeringsbe
leid. Ook de invloeden op het natio-1
nale inkomen en op de produktieve;
investeringen moeten bij het ontwer
pen van dit beleid een rol spelen.
NEDERLAND STEMT IN MET
ANTI-INFLATIEMAATREGELEN
(Van onze correspondent)
BRUSSEL „Een excercitie
met één oogklep voor". Zo luidt
het oordeel van de Nederlandse
minister van financiën W. Dui-
senberg over het pakket anti-in
flatiemaatregelen dat de EEG-
ministerraad dinsdag heeft
goedgekeurd.
Dit oordeel berust op het feit dat
geheel wordt voorbij gegaan aan de
gevolgen van de oliecrisis bij de 1v.
diEd. maar daarna in de ijskast ge
legd. Bovendien heeft minister Boers-1
ma de werkgevers gezegd bereid te
zijn gelden aan te wenden uit de be-
schikbare pot voor de bestrijding van;
de werkloosheid om bedrijven die
door de energiecrisis in moeilijkbeden
zijn gekomen, te steunen. De werkge
vers zijn van mening, dat grote terug
houdendheid moet worden betracht
bij het verlenen van vergunning voor
het invoeren van arbeidstijdverkor-j
ting. Een algeheel ontslagverbod wordt
van de hand gewezen.
De werkgevers hebben ook bezwaren'
tegen de Invoering van de verhoogde-
jeugdlonen en de gelijke beloning voor
mannen en vrouwen per 1 januari, om
dat daardoor toch al zwakke bednjfs-,
takken zwaarder worden getroffen. De j
werkgevers wilden graag een tempo
risering van deze maatregelen, dochj
het kabinet wil zover nog niet gaan.
Wel denkt de regering aan uitstel van
invoering van deze maatregelen. Hetl
kabinet zal hierover deze week nog een
besluit nemen. Ook heeft de regerings-1
delegatie dinsdagavond toegezegd het
begrip passende arbeid nader te zullen
bezien.
Prijzen
dering van het inflatievraagstuk en dit
leidt er dan onder meer toe dat
Nederland met zoveei woorden heeft;
laten weten de EEG-maatregelen
slechts te zullen toepassen voorzover:
dit uitkomt in de benarde toestand]
die de oliecrisis heeft teweegge-j
bracht.
Het is evenwel niet duidelijk gewor
den waarom Nederland een in het
licht van de omstandigheden nauwe
lijks betekenisvolle resolutie heeft hel
pen goedkeuren maar anderzijds na-1
drukkelijk heeft vastgelegd dat een,
Europees anti-inflatiebeleid ondenk-1
baar is bij een geïsoleerde oliepolitiek
(Zie slot pag. 3 kol. 1
De werkgevers hebben de regering
meegedeeld een open oog te hebben
voor de problemen van de regering
met betrekking tot de prijzen. Gewe
zen wordt op de sterk stijgende prij- i
zen van importgoederen. „We zullen
met z'n allen de broekriem wat strak- j
ker moeten gaan aanhalen. We hebben 1
de regering daarom gevraagd ook te
gaan bezuinigen, omdat anders een te I
grote druk op de particuliere sector 1
wordt gelegc aldus dr, Bartels. Hi;
meent, dat de particuliere bestedingen
op een verantwoord peil moeten blij
ven.
De werkgevers hebben de regering er
op gewezen, dat ten aanzien van de
onzekerheid die nu nog steeds bestaat j
over het al of niet nemen van maat re-1
gelen en het karakter daarvan, de kri-1
tische grens is bereikt. .Producenten j
en consumenten moeten op korte ter- j
mijn hun gedrag kunnen afstemmen]
op de gewijzigde omstandigheden en
het daarmete samenhangend beleid. I
We behoeven beslist nog niet in een
paniektoestand te raken, maar elke j
dag die de regering langer zwijgt na
der je het punt waarop inderdaad van
paniek sprake zou kunnen zijn", aldus
dr. Bartels,
INFORMATIEVE TENTOONSTELLING 'WAARHEEN
MET DE GOESE BINNENSTAD' IN 'STADHUIS'
WETHOUDER L. DE LEEUW:
„MEER INHOUD GEVEN
AAN BEGRIP INSPRAAK"
GOES De Goesenaren kunnen
de komende weken precies aan
de gemeente kenbaar maken
hoe zij vinden dat de binnenstad
er straks uit moet gaan zien.
„Waarheen met de Goese bin
nenstad?" heet een soort ten
toonstelling, die tot en met 18
december in lunchcafé 'Stad
huis' is te zien. Daar kunnen de
Goesenaren bekijken wat het
meentebestuur eventueel van
plan is met de binnenstad. In
het kader van de inspraak ech
ter kan iedere Goesenaar daar
ter plaatse zijn visie op papier
zetten. Op die manier wordt ge
poogd zoveel mogelijk reke
ning te houden met de wensen
van de bevolking.
In de hal van liet 'Stadhuis' hangen
schetsen en teksten, die de bezoeker
een indruk geven van de mogelijkhe
den in de ontwikkeling van de binnen
stad. ,.De bedoeling van de intentie-
schets voor de binnenstad is oir
hoofdlijnen de ontwikkeling van dit
stadsdeel te bepalen. Daarbij willen
we de toenemende behoefte om het
begrip inspraak meer inhoud te geven
eer aandoen", zei wethouder L. H. de
Leeuw (pvda) dinsdagochtend tijdens
een persconferentie in het 'Stadhuis'.
Hij schetste de gebeurtenissen, die
uiteindelijk moeten leiden tot een be
slissing van de gemeenteraad over de
functies, die in de binnenstad een
plaatsje moeten krijgen. Na die beslis
singen volgt de uitwerking van de
verschillende bestemmingsplannen.
Wethouder De Leeuw: „Het begrip
stadsvernieuwing is een proces van
eeuwen. In Goes hebben we, naast het
behoud van een aantal markante pun
ten. steeds veranderingen aan die bin
nenstad meegemaakt. De behoefte aan
economische expansie en de daarmee
gepaard gaande vraag om ruimte
heeft ervoor gezorgd dat bijvoorbeeld
de woonfunctie uit de stad is verdwe
nen. Dat is een stuk verarming. De
gemeente is, dat valt wel te constate
ren, vooral de laatste vier jaar bezig
het goeie spoor te vinden". Wethouder
De Leeuw noemt een aantal 'wapenfei
ten' op: ,,Er zijn de plannen voor de
aanloophaven, er is het evenementen
terrein, het herstel van de wallen, üe
restauratie van verschillende panden,
terwijl we de binnenstadfunctie ook
versterkten door een betere verkeer-
situatie te scheppen, mét promenades.
We hebben op een bepaald moment
echter wel beseft dat er hoognodig
een structuurschets voor de binnen
st-d moest komen".
Stuurgroep
kwam een stuurgroep voor de
binnenstad, die alle zaken ging voor
bereiden. Die stuurgroep ging in sep
tember 1972 van start. Wethouder De
Leeuw over het werk van die stuur
groep: „In de eerste plaats lag er de
opdracht een plaats aan te wijzen
waar de grootwinkelbedrijven zich, in
de binnenstad, zouden kunnen vesti
gen. Dat hing nauw samen met de
wens van enkele bedrijven om zich
buiten die binnenstad te vestigen."
„Verder moest men de structuur
schets voorbereiden. In acht maanden
is de stuurgroep tot de conclusie]
gekomen dat het een en ander niet
zomaar voor elkaar gebracht kon
worden. Men werd bijvoorbeeld ge
confronteerd me: het gegeven aa: er
een kentering in de bevolkingsgroei is
gekomen. De visie van Goes rne:
100.000 inwoners zijn we nu kwijt
geraakt. Maar dat betekende wel dat
de ruimtelijke consequenties in eer.
(Zie slot pagina 7 kolom 5)
De beste aanduiding voor dit ver
schijnsel is een Frans woord: pou
jadisme. Het is ontleend aan de
naam van de Franse politicus Pierre
Poujade. een man die in de Jaren vijf
tig van deze eeuw een soort anti be
last lngpartlj in Frankrijk stichtte, een
partij ctie tegen elke concessie van
Frankrijk was in de toen nog felle
Algerijnse oorlog, anti-parlementair,
een organisatie van de kleine burgerij,
die kans zag ruim
twee miljoen stem
men in 195C te be
halen. Twee Jaar
later was het hele
verschijnsel alweer
op zijn retour, maar de naam Is
gebleven. Poujadisme is aldus een
aanduiding geworden voor mensen,
die het aan de borreltafel precies we
ten hoe het moet en zich er woedend
over tonen dat de regering een aantal
naar hun mening voor de hand lig
gende maatregelen niet neemt. Pou-
Jadisten maken van borrel taf eigep raat
echte politiek. Het ls levensgevaarlijk.
In crisissituaties komt de biertafel-
strategie aan haar trekken, Poujade
klimt op de barricaden.
Het is niet te hopen dat de oliecrisis
in Nederland poujadisme tot ge
volg zal hebben. Weliswaar kan
het op dit ogenblik politiek niet zoveei
betekenen, er staan immers geen ka
merverkiezingen voor de deur, maar
het kan toch van invloed zJJn op de
algemene situatie, vooral als een vorm
van algemene ontevredenheid, zeker
als er grote werkloosheid zou optre
den. Wanneer men zo hier en daar een*
luistert, lijkt het alsof Poujade ook in
Nederland zich aan de borreltafel heeft
gezet. Te dien aanzien is er eigenlijk
maar één remedie: een zo groot moge
lijke openheid en een zo helder moge
lijke voorlichting van de kant van de
overheid. In Den Haag kan men horen
dat het centraal planbureau op volle
toeren bezig is met de studies over Ce
gevolgen van de oliecrisis. Zullen deze
studies modellen, varianten in
hun geheel worden gepubliceerd? Toen
dit jaar de macro-economische ver
kenningen bij de rijksbegroting wer
den ingediend liet de regering weten
dat ce eerste verantwoordelijkheid
voor deze verkenningen niet bij de
regerir.s. maar bij het planbureau lag.
Met andere woorden: het stuk was
niet eerst, zoals vorige jaren, door de
handen van de minister van economi
sche zaken gegaan. Dat was iets
nieuws. Zal hetzelfde zich voord-oen
met de studies inzake de energiecn
sis? Dat zou publikatie zonder meer.
zonder enige beperking dus, beteke
nen. Of komen er dingen in te staan,
die de regering liever niet naar buiten
De reactie van het Nederlandse volk
in de komende weken zal mede-
worden bepaald door de houding
van de Nederlandse politici. Zullen zij
zich figuren van formaat tonen, die
kans zien om in de komende discus
sies op niveau te debatteren, zonder
elkaar al te veel af te maken op bin
nenlandse partijpolitieke problemen
Indien ze dat formaat niet zouden to
nen. wordt zonder twijfel de basis ge
legd voor een soort Nederlands pouja
disme. Het zou niet de eerste keer
zijn. Aan biertafels is echter op dit
ogenblik in de Nederlandse politiek
geen behoefte.
Maans- en zons
verduistering
in december
LEIDEN' (ANP) Maandag 10
december zal de maan gedeelte
lijk zijn verduisterd.
Het verduisteringsschema, opge
geven door de Leidse sterren
wacht, luidt: 00.37 uur: de maan
treedt de halfschaduw binnen;
02.09 uur: maan treedt de kern-
schaduw binnen; 02.44 uur: mid
den van de verduistering: 03.20
uur: maan treedt uit de kemscha-
duw; 04.52 uur: maan treedt uit
de halfschaduw.
Maandag 24 december zal er een
ringvormige zonsverduistering
zijn. Deze verduistering begint in
Nederland kort voor zonsonder
gang. Het midden van de verduis
tering kan in ons land niet wor
den waargenomen. De uiterst ge
ringe bedekking is het best waar
neembaar bij zonsondergang en
het grootst in het uiterste zuid
westen van het land.