PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PZC
Voor automobilisten en motorrijders
BENZINE GAAT 7 JANUARI OP DE BON
Benelux-parlementsnel één ruimtelijk
en milieubeleid voor grensgebieden
db
Nog geen beslissing gevallen
over hoeveelheid brandstof
MINISTER LUBBERS
ONTMOET JAMANI
VANDAAG IN BRUSSEL
Ambtenaren 24 en
31 december vrij
Hamsteren op
grote schaal
Pagina 7
216e jaargang - nummer 284
Zaterdag 1 december 1973
DRUKKERIJ DEN BOER
MARKT 51 'MIDDELBURG'TEL.01180-7651
BOEKDRUK OFFSET KLEIN-OFFSET
(Van onze parlementai re redactie)
DEN HAAG Automobilisten en motorrijders zul len vanaf 7 januari alleen nog maar benzine op de
bon kunnen krijgen.
Het verstrekken van bonnen zal op 10 december be ginnen. Alle weggebruikers die wegenbelasting be
taald hebben en op grond daarvan een machtiging toegestuurd zullen krijgen, kunnen vanaf die datum
op de postkantoren hun bonnen ophalen. Hoeveel bonnen per persoon gegeven zullen worden, is nog
Biet bekend. Premier Den Uyl beloofde vrijdagavon d al wel, dat rekening gehouden zal worden met het
doel van het autogebruik. Met de distributie wordt een beperking beoogd van 30 tot 35 procent.
Voor auto's die niet op benzine
lopen (diesel en gas), is nog geen
beslissing genomen. Het kabinet heeft
nog niet besloten benzine voor brom
fietsen te distribueren. Aparte regelin
gen zullen gaan gelden voor taxi's,
ambulances, brandweerauto's en ande
re onmisbare voertuigen. Met de
buurlanden is overleg geweest over
invoering van distributie, maar pre
mier Den Uyl kon niet zeggen of deze
maatregel in West-Duitsland, België
Luxemburg wordt overgenomen.
Rijverbod
Als de distributie van kracht wordt,
zal het algemene rijverbod voor de
zondagen voorlopig worden opgehe
ven. Dit betekent nog niet dat dan op
zondag voortaan weer kan worden
gereden, want het kabinet zal nog
beslissen over de noodzaak van verde
re beperkende maatregelen. Er komt
nog geen wettelijke snelheidsbeper
king tot 100 km. „Wie te hard rijdt, is
gewoon half zo snel door zijn benzine
heen", zei Den Uyl.
Het kabinet overweegt nog of bij
de invoering van het bonnenstelsel
maatregelen nodig zijn om variabele
werk- en schooltijden in te stellen.
Daardoor zouden de spitsuren ge
spreid kunnen worden. Verwacht
wordt namelijk dat de bezettings
graad van het openbaar vervoer ten
gevolge van de benzineschaarste aan
zienlijk zal toenemen. Mogelijk moet
ook uitbreiding van de capaciteit van
het openbaar vervoer tot stand ko-
Pakket
De regering heeft een aantal verder
gaande maatregelen in verband met
de te verwachten gevolgen van de
olieschaartste in voorbereiding. Niet
later dan donderdag, 13 december, zal
de tweede kamer een pakket maatre
gelen ontvangen met de bedoeling dat
de kamer daarover op 19 en 20 de
cember zal debatteren. Voorafgaande
aan de 13e december zal de regering
de ontwerp-machtigïngswet inzake in-
j komensmatiging bij de tweede kamer
indienen. Deze kan dan gelijktijdig
door de kamer worden beban-
I deld.
I Geruchten als zou er een rapport
van het Centraal Planbureau zijn uit
gebracht, waarin staat dat het aantal
werklozen als gevolg van de verslech
tering in de economische situatie tot
200.000 zou stijgen, sprak premier
Den Uyl vrijdag tegen. „Het CPB
heeft geen rapport uitgebracht",
hij.
Leveranties beperken
Minister Lubbers van economische
zaken heeft vrijdag de oliemaatschap
pijen verzocht de leveranties aan de
benzineverkooppunten met 20 procent
te beperken. In samenhang hiermee
heeft hij de maatschappijen ook ver
zocht enkele richtlijnen te verstrekken
aan de exploitanten van benzinestati
ons.
De richtlijnen komen hierop neer:
verkoop van benzine en gasolie ge
schiedt uitsluitend in direct op de
motor aangesloten reservoirs van au
to's en brommers; de verkoop per
aflevering voor auto's zal niet meer
dan 20 1 bedragen; met uitzondering
van de stations langs de rijkswegen
worden de benzinepompen om 20 uur
gesloten.
Het verzoek aan de benzinemaat-
(Zie slot pag. 3 kol1
GESPREK OVER OLIE-EMBARGO
(Van onze correspondent)
BRUSSEL, DEN HAAG De Nederlandse minister van economische zaken Lubbers reist vandaag
naar Brussel om daar een gesprek te hebben met de Saoedi-Arabische minister voor oliezaken
Jamani en diens Algerijnse collega. De heer Jamani deelde dit vrijdagavond mee op een pers
conferentie. Hij zei niet naar Nederland te zullen reizen voor besprekingen. De heer Jamani is
op het ogenblik op een Europese rondreis.
Horeca
DE economische politierechter in
Breda vindt, dat de horeca de au
toloze zondagen maaltijden aan
huis mag bezorgen, (pag. 3)
Nieuws uit Zeeland op de pa
gina's 2, 5, 7, 9, 12 en 13.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina's 1, 3 en
U.
Sport op pagina 15.
Radio en tv op pagina 33.
Beurs op pagina 35.
zaterdagkrant
Pag. 19: In onze wekelijkse inter
view-serie 'Inter' ditmaal
Axel's loc&burgemeester,
de heer D. J. Oggel. Onze
redacteur Wim van den
Looi sprak met hem.
Pag. 21: Letterkundige kroniek
van Hans Warren.
Stemmen uit de Kerken.
23: Van en voor de draaita
fel.
25: Op deze pagina worden
enkele boeken over de
kunst besproken.
Pag. 29: 'Valkenisse moet zes
kamp-producer in z'n
hempie laten staan'. Re
portage over de voorbe
reidingen van de ploeg
uit Valkenisse voor de
NCRV-ttf-Zeskamp.
'Courant'.
Volgens minister-president Den Uyl
is minister Lubbers de aangewezen
man om het gesprek met Jamani te
voeren, omdat hij in Nederland de
eerst verantwoordelijke is voor ener
gieaangelegenheden. De premier ont
kende vrijdagavond dat minister
Van der Stoel van buitenlandse
zaken bet-er met Jamani zou kun
nen praten omdat de oliecrisis tot
een internationaal politiek conflict
terug te voeren zou zijn.
Voor zijn gesprek met zijn Arabische
collega zou minister Lubbers nog
een gesprek voeren met zijn Belgi
sche ambtgenoot. De bedoeling
van dit gesprek is te komen tot
een gemeenschappelijk beleid in de
energiecrisis. Het is nog niet be
kend of de Belgische minister van
economische zaken ook het
sprek met Jamani zal bijwonen-
Actie
De Arabische olieproducerende landen
willen dat de EEG actie onder
neemt om Israël tot het verlaten
van de in 1967 bezette gebieden te
dwingen. De produktïe van de Ara
bische staten zal slechts worden
volgehouden op het peil dat hun
eigen economie vereist, aldus Ja
mani.
De EEG-landen zijn inmiddels gerang
schikt op de lijst van vijandige,
neutrale en vriendschappelijke sta
ten. Nederland is uiteraard een vij
andig land (zoals trouwens ook de
VS); België, Duitsland en Italië
behoren tot de neutrale staten en
de resterende EEG-landen moeten
als vrienden worden beschouwd.
De grootste vrienden uiteraard zijn
Frankrijk en Engeland.
De vijandelijke land6n krijgen geen
olie, de neutralen krijgen mondjes
maat en de andere behoeven zich
geen zorgen te maken. Niettemin
meent men in EEG-kringen dat de
Arabieren een politieke taxatiefout
hebben gemaakt door de EEG nu
nog verder onder te verdelen dan
met de boycot tegen Nederland al
het geval was.
De heer Jamani onderstreepte verder
alle punten die hij op zijn Europe
se rondreis ook elders reeds over
vloedig heeft aangeroerd. Boven
dien deelde hij mee vandaag naar
Washington te zullen reizen voor
overleg over de oliecrisis.
bekend dat Frankrijk niet buitenge
woon gunstig tegenover deze be
doelingen stond, maar liet heeft
toch enige verbazing gewekt dat
Engeland, rog voordat de ministers
erover hebben kunnen spreken, zo
opzichtig door de knieën is gegaan.
In diplomatieke kringen wordt dit
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
Engeland
Het is overigens zeer opmerkelijk dat
de permanente vertegenwoordiger
van Engeland met veel lawaai
heeft geprotesteerd tegen het feit
dat de EEG-commissie plannen wil
uitwerken voor een gemeenschap
pelijk beleid met het oog op dé
energieschaarste. Engeland vreest
kennelijk dat de Arabische landen
straks, als zo'n gemeenschappelijk
beleid er zou komen, de oliekraan
geheel zouden afsluiten. De Europe
se commissie wil een openlijk be
leid omdat anders geen coördina
tie mogelijk zou zijn. Het was al
JERUZALEM In hel centrum
van Jeruzalem is de politie tussen
beide gekomen bij een betoging
van mensen die protesteren 'tegen
de zwakheid van de regering die
niet krachtig genoeg optreedt om
de Arabieren te dwingen tot terug
gave van de stoffelijke resten van
in gevangenschap vermoorde fa
milieleden'. De politie gebruikt
waterkanonnen om de betogers te
verspreiden, van wie sommigen
bewapend waren mei stokken en
stenen gooiden. Er werden lien an-
restalies verricht.
De betoging begon voor het kan
toor van premier Golda Meir. Ho
ge functionarissen deelden een de
legatie mee dat men zich moest
richten tot minister Dajan van de
fensie. De afvaardiging antwoord-
de woedend dat minister Dajan,
die haar al had ontvangengezegd
had dat 'alleen de minister-prei-
dent een antwoord op haar vra
gen kon geven'. Daarop waren de
betogers naar het stadscentrum
gegaan. Er deden zich daarop
hartverscheurende tonelen voor.
Vooral voor de oriëntaalse joden
is de begrafenis van een overlede
ne volgens de godsdienstige uien
van enorme betekenis.
Foto: Een politie-agente tracht
een wanhopig schreeuwende
vrouw te weerstaan tijdens de de
monstratie bij het kabinet van
premier Golda Meir
Vervallen uren moeten worden ingehaald
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Alle overheidsdiensten zullen op 24 december
(de maandag voor Kerstmis) en 31 december (de maandag
voor nieuwjaarsdag) gesloten zijn. Dat heeft het kabinet vrij
dagavond besloten.
De bedoeling van deze maatregel is een besparing van brandstof (benzine
en verwarmingsbrandstofte bereiken. Er geldt een uitzondering voor
overheidsdiensten die op die dagen niet gemist kunnen worden. Welke dat
zijn moet nog worden vastgesteld.
De regering zal dit.besluit volgende week nog doorspreken met het Georga
niseerd Overleg van Ambtenaren. Daarbij zal voorgesteld worden de ver
vallen uren in het eerste kwartaal van volgend jaar te laten inhalen, zodat
geen verplichte snipperdagen opgelegd hoeven te worden.
BEROEP OP REGERINGEN OP KORTE TERMIJN OVERLEG TE BEGINNEN
„OVERLEG MOET
REGELMATIG
KARAKTER KRIJGEN"
BRUSSEL Met het rumoer
rondom de vestiging van een
raffinaderij bij Ternaaien, bij wij
ze, van spreken op afstand hoor
baar, heeft het Beneluxparlement
vrijdagmiddag in Brussel een
dringend beroep gedaan op de
drie regeringen om op korte ter
mijn overleg te openen om te ko
men tot een gezamenlijk ruimte
lijk en milieubeleid voor de
grensgebieden. Dat regerings-
overleg zou een vaste vorm en
een regelmatig karakter moeten
krijgen. Bovendien wordt van de
regeringen gevraagd om dat ge
zamenlijke beleid uit te zetten in
samenhang met vestigingsvoor
waarden voor bedrijven in hun
gebieden.
Het Belgische kabinet heeft in de
najaarszitting van de raadgevende in-'
terpariementaire Beneluxraad meteen
al laten weten dat het de aanbeveling
onderschrijft. Staatssecretaris H. L.
Dhoore voor Vlaamse streekeconomie:
„Het is goed dat we deze zaken bespre
ken en dan moeten we ons niet bepër-i
ken tot de klassieke problemen van
water- en luchtverontreiniging. We moe
ten als Bencluxregeringen verder gaan
en daar ook de vraagstukken van de
vaste afvalstoffen bij betrekken en van
het transport van gevaarlijke stoffen".
Overigens liet de Belgische staatsse
cretaris nog wel even weten dat het
Beneluxoverleg over deze zaken geen
afbreuk mag doen aan de spelregel
„baas in eigen land". De problemen
rondom de Belgische raffinaderijplan
nen werden voor 'het debat van het
Beneluxparlement vrijdag overigens
alleen als aanleiding gezien. Een aan
leiding die op verzoek van voorzitter
F. Boey zoveel mogelijk buiten de
discussie werd gehouden en die het
debat in zeker opzicht wel wat ab
stract maakt.
Maar die zelfde aanleiding zorgde er
voor dit de kamerleden uit de Bene-
luxlanden feller dan ooit voor een
gezamenlijk milieubeleid pleitten. Het
Belgische Volksunielid M. Vanhaegen-
doom: .Daten we nu geen verstop
pertje spelen. We hebben te maken
met een noodgeval, maar politieke
beslissingen worden vaak genomen op
basis van concrete gevallen. We moe
ten ons in deze raad niet alleen
bezighouden met academische bespre
kingen. Waar we mee bezig zijn zou
weieens een toetssteen van de samen
werking tussen onze landen kunnen
worden. In België wordt over het
geval Ternaaien allesbehalve eensge
zind geoordeeld. Er zijn harde woor
den gevallen. Zij die op goede betrek
kingen met Nederland gesteld zijn
staan afwijzend tegenover milieuver
vuilende factoren in de grensgebie
den".
De heer Vanhaegenaoom had begre
pen dat er tussen Nederland en België
een akkoord is bereikt over weder
zijdse raadpleging in dit geval Ter
naaien. Hij toonde zich zo'n optimist
dat hij daarin een begin van gezamen
lijke wetgeving in de milieubescher
ming zag. „We kunnen niet langer
doorgaan, zoals we nu gedaan hebben.
We moeten onze nonchalance overwin
nen en politiek onze goede wil tonen
om tot een werkelijk milieubeleid te
komen. Daaraan heeft- het steeds ont
broken".
Het Zeeuwse eerste-kamerlid i
ars. M. C. Verburg (PvdA): ,pe grens
tussen Nederland en Wallonië is maar
klein. Wat wij hier vandaag behande
len, bestrijkt een aanzienlijke gevaren-,
grens. Aanleiding tot het debat is niet
alleen Ternaaien. De aanleiding is veel
groter en dus gaat het er niet om\
elkaar de schuld te geven. In dei
Westerschelde bijvoorbeeld loost een!
ZfMjen en
vermom mini)
maatregelen en
r te
■lijk
fiantlijn
Laatst is vastgesteld dat een kreek in
Zeeuwsch-Vlaanderen niet wordt ver
vuild door België, maar door de vlas-
roterijen in het eigen gebied. In Zee
land heerst grote bezorgdheid over de
zwaveldioxyöe-uitstoot die de grens,
overkomt. We zien dat er bij Antwer-
pen nog grote industrieterreinen
klaarliggen en we vragen ons af wat'
daar gaat gebeuren. Maar er is meer.
Er zijn overal elektriciteitscentrales,
in aanbouw. We hebben geen geza
menlijk rampenplan voor gevaarlijke
situaties, zoals zich juist de laatste j
dagen op de Westerschelde hebben;
voorgedaan: de stranding van een tan--
ker met gevaarlijk chemisch materi
aal, een break in een pijpleiding. Da
is allemaal aan de orde. We vechten,
voor een stuk werkgelegenheid", aldus'
drs. Verburg. „Maar dat mag niet ten
koste van het milieu: laten we dat nu
eens waarmaken".
(Zie slot pagina 7 kolom 5) I
publF
katie van de regering verschenen,
waarin globaal wordt aangegeven wat
de werkelijke gevolgen zullen zijn voor
ons land en zijn economie. Hier en
daar duiken verhalen op met nogal
partloullere schattingen van het aan
tal te verwachten werklozen, schattin-
gen die waarlijk niet aan de geringe
kant zijn. Van do kant van de rege
ring echter is in dit opzicht nog niets
zinnigs meegedeeld Jn de afgelopen
week Ls in enkele besloten vergaderin
gen van kamercommissies dringend
om deze gegevens gevraagd, maar ze
werden nog niet verstrekt,
Er zal niet te lang mee kunnen wor
den gewacht. Er te namelijk groot
gebrek aan deze gegevens. Zo te
om maar een voorbeeld te noemen
de ontwikkeling van lonen en prij
zen mede afhankelijk van de gevolgen
van de oliecrisis. In kringen van vak
bonden bestaat neiging om de even
tuele effecten niet al te donker af te
schilderen, bij de werkgevers zijn pre
cies tegenovergestelde tendensen
merkbaar. Wie heelt er gelfjk? Hel.
moet toch mogelijk zijn dat met name
het centraal planbureau op redelijk
korte termijn met
een aantal verken
ningen voor de
draad komt, op ba
sis waarvan het. be
leid kan worden
aangepast. Want dat te in ieder geval
duidelijk: aanpassing zal meer dan
ooit nodig zijn. De olieboycot met
daarachter een verschijnsel van een
veel indring'meer aard: de energiecri
sis zou wel eens een groot aantal
beleidsvoornemens zowel van het be
drijfsleven als van de overheid kunnen
doorkruisen. En dat zou dan een heel
ander 'keerpunt' worden dan sinds de
verkiezingen van vorig jaar hei spraak
gebruik te.
In dit opzicht heeft de oud-EEG-voor-
zitter Mansholt een opvallende uin
drukking gebruikt. Hij noemde de hui
dige oliecrisis 'een zegen'. De motive
ring van Mansholt voor dit woordge
bruik kwam er op neer dat. de huidige
crisis het besef levendig maakt dat er
een einde moei komen aan de verspil
ling va.i de natuurlijke rijkdommen
dezer wereld. Hij beschouwt dat als
een zegen. Van een absoluut standpunt
uit. bekeken heelt hij ongetwijfeld ge
lijk, maar voor menigeen die er dicht
op zit wordt, het wel een "blessing in
disguise' zoals de Engelsen dat noe
men, letterlijk: een zegen-in-vermom-
ming. Die vermomming namelijk heeft
bijzonder onaangename trekken voor
diegenen, die er rechtstreeks in nade
lige zin bij betrokken zijn of worden.
Wie bijvoorbeeld werkloos wordt om
dat het bedrijf waar hij werkt geen
grondstoffen meer ontvangt, zal voor
al naar de vermomming kijken: de ze
gen zelf ziet hij niet zo direct. Voor
de gemeenschap heeft de 'vermom
ming' eveneens grote consequenties:
wanneer de economie harde slagen
krijgt en wanneer dat in het dagelijks
leven merkbaar wordt, dan eist dat
een billijke verdeling van de lasten.
Het Nederlandse volk zal dat als ge
heel moeten opbrengen. Tegen die ach
tergrond gezien is het dringend nodig
dat er gegevens en cijfers op tafel ko
men. Vooral nu allerlei gegevens cir
culeren van universitaire instituten en
andere instellingen is een koele en
heldere analyse van regeringskant
hard nodig.
Over energiebesparing gesproken:
we hoorden dezer dagen het ver
haal dat een club uit het betaalde
voetbal was opgebeld door een tv-
journalist met de vraag of het niet be
ter zou zijn een bepaalde wedstrijd
niet op zaterdagavond te spelen: de
verlichting van het bewuste stadion
was nogal energieverspsllend. De man
in kwestie zette uiteen dat wijziging
van het tijdstip in dit geval niet mak
kelijk was: uur en datum van de wed
strijd waren a! eerder vastgesteld. Er
zou echter zeker worden overwogen
in de toekomst overdag te spelen.
Toen dat was afgehandeld vroeg de
voetbalman of ook hij eens een vraag
mocht stellen. Bijvoorbeeld: waarom
de omroepen niet besloten hun tv-uit-
zendingen uiterlijk tien uur - half elf
te beëindigen? Er gaat geen week
voorbij of er zijn 'uitloopdagen', soms
tot bij twaalf uur. Een vrij groot deel
van de Nederlanders blijft ziften kij
ken met als gevolg een -.Tij omvang
rijk energieverbruik. De tv-toestellen
vragen stroom, ook de lampen in de
woning, het hele leefpatroon verslindt
op die momenten elektriciteit. ,.Ln één
week kan makkelijk een uur of twee
op tv worden bezuinigd zonder dat we
er last van hebben", vond de voetbal
man. Een denkbeeld dat bij de omroe
pen zeker overwogen kan worden. De
kwaliteit van sommige programma's
in aanmerking genomen zou men ge
neigd zijn te zeggen dat een dergelijke
verkorting niet zozeer een 'zegen-in-
vermomming' zou zijn, maar ge-woon
een zegen zonder meer.
Vrijdagmiddag zijn de 25-jarige A.
van Lieshout en zijn 23-jarige vrouw
J. van Lieshout-Schrans uit Havenstein
om het leven gekomen, toen zij levend
verbrandden in hun auto, die frontaal
door een slippende bus werd geramd.
1
