PROVII KAPERS JUMBO KRIJGEN VRIJGELEIDE IN DUBAI 3 Drijvende bom voor Vlissingentanker met zeer explosieve lading aan de grond Hoessein dreigt met boycot vredesgesprek DEKKINGSPLAN ER DOOR NA STELLEN KABINETSKWESTIE veiligheid schiphol - passagiers veilig op Zeeuwse loelssleen D BELGIË VERZACHT RIJVERBOD SCHIP GEPLOOID; DEEL LADING IN WESTERSCHELDE; BRANDBAAR GIFTIG, ZEER LICHT ONTPLOFBAAR EN BEDWELMEND SCHEEPVAART STILGELEGD 216e jaargang - nummer 281 Woensdag 28 november 1973 STEUN DE ACTIE NATUURBEHOUD Los de puzzel op in de PZC van zoterdog 1|#% ■I mm mm i KABINETSBERAAD OVER SCHIPHOL GELAND De drie kapers van de KLM-Boeing is door de autoriteiten van Oman een vrijge- t, nadat zij daar dinsdagavond tussen 10 en 11 uur het toestel in Dubai aan de grond hadden gezet. De passagiers en de stewardessen van het vliegtuig kwamen ongeveer tezelf- der tijd op Schiphol aan. Aan de kaping is hiermee vrijwel een eind gekomen: de kapers en de negen inzittende bemanningsleden bevonden zich dinsdagavond nog aan boord. Minister Wester- terpvan verkeer en waterstaat heeft gezegd dat de beveiliging van Schiphol vrijdag in het kabinets beraad ter sprake zal komen. elf uur decide president-direc ts Orlandüü van de KLM op een Kixilerentle op Schiphol, direct na rja terugkeer van Malta, mee dat de ><Krs 'net toestel in Duhai, Oman an de Perzische Golf, aan de grond nadien gezet. Dit verrassende bericht werd gevolgd door de mededeling dat de kapers vrije aftocht was gegaran deerd. Eerder op de avond was het toestel van Dnbai opgestegen ten ein de in Aden te landen. Dit werd gewei gerd. Het toestel had tot ten hoogste elf uur Ned, tijd brandstof aan boord. Dinsdagochtend vroeg lieten de ka pers alle 247 passagiers en de 8 rrewardesseïï uitstappen, nadat, zoals aj verklaarden de Nederlandse rege- liog aan hun eisen was tegemoetgeko men. De Nederlandse regering mach- tsde de tijdelijk zaakgelastigde in Tripoli, J, de Roos in antwoord op de éen van de kampers te antwoorden, ca Nederland geen doorgangsland is wr joden uit de Sowjet-Unie die •jsr Israël emigreren; Nederland sinds de oorlog geen injgsmateriaal aan Israël heeft ge- tavn en dat Nederland noch in ba verleden heeft toegestaan, noch in toekomst zal toestaan, dat Nedefeders in Israëlische krijgs dienst treden. Zij die dit wel doen, verliezen hun nationaliteit; de KLM geen oorlogsmateriaal heeft vervoerd, noch zal vervoeren naar Israël. Nederland gaf voorts toe aan de rade eis van de kapers; dat de üworden van Den Haag via Radio felud Wereldomroep moesten ««den bekendgemaakt. De bood- siap is via de zender op Bonaire afzonden. President-directeur Orlan- te van de KLM, die met een me sa team naar Malta gevlogen was, raklsaide dat de vrijlating van de psagiers voor een groot deel was te an aan de inspanningen van de per van Malta, Dom Mintoff, die Kle nacht met de kapers onder- Kin de jumbo dinsdagochtend van Malta opsteeg waren aan «van Missisippi' behalve captain ssew en zijn vervanger J. Koe- üs, ook de overige bemanningsleden A Peters, L. P. van de Broek, G, ®nel, G. J. van der Beek,' W. Hofland en J. H. «neer, alsmede het hoofd van de s%ig vhegdienst van de KLM, Wit hold. '«zegging van premier Den Uyl 'hegtuigkapers dat in Neder ig Ken kantoren en opvangcentra joden zullen worden waa, is m Israël met grote teleur- i^togen. „We hadden ge- S het zo'n vaart niet zou if; "p" "ju is dan ook Nederland gg.fle aanhoudende druk van de CF hnden gezwicht", --«gmorgen een Israëlische rege- MALTA Boven: De KLM jumbo jet 'Mississippi' wordt op het vliegveld Luqa gereedgemaakt voor het vertrek naar onbekende bestemming. Onder: Japanse pas- sa giers, vrijgelaten uit de gekaap te jumbo juichen in de autobus waarin ze snel van de luchthaven Luqa werden weggevoerd. CAIRO: JSRAËL MOET EERST TERUGTREKKEN" ALGIERS (RTR, DPA, UPI, AP) Op de Arabische topconferen tie in Algiers is met algemene stemmen besloten Egypte en Syrië alle steun, zowel feitelijke als morele, te verlenen bij de vredes onderhandelingen met Israël. President Sadat van Egypte en pre sident Hafez al-Assad van Syrië hebben dinsdagmorgen op een besloten zitting de andere Arabische staatshoofden ingelicht over de politiek die zij bij de vredesonderhandelingen willen volgen en de stand van zaken op militair terrein. Op de conferentie is een boodschap voorgelezen van koning Hoes sein van Jordanië, die de conferentie niet bijwoont, maar wel een vertegenwoordiger naar Algiers heeft gestuurd. De inhoud van deze boodschap is niet bekendgemaakt. Het grootste probleem was dinsdag, het vinden van een antwoord op del vraag wie het Palestijnse volk verte- genwoordigt. Koning Hoessein van; Jordanië of de Palestijnse Bevrijdings organisatie (PLO) onder leiding van Jasser Arafat, Koning Hoessein heeft het recht erkend van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie dat deel van het Palestijnse volk te vertegenwoor digen dat niet het Jordaanse staats burgerschap bezit. De Palestijnse be vrijdingsorganisatie houdt er echter aan vast dat zij alle Palestijnen verte genwoordigt. Koning Hoessein zou omwonden hebben laten weten, dat hij niet aan de vredesconferenie zal| deelnemen, als de Palestijnse bevrij dingsorganisatie het alleen recht wordt verleend namens alle Palestij-' nen te spreken. Hoewel de in de beginfase van de conferentie dreigen de taak is geuit over een gemeen schappelijke Arabische militaire stra tegie en organisatie en een mogelijke; nieuwe oorlog met Israël als de vre-j. desonderhandelingen mochten misluk-1 ken, is het dinsdag wel duidelijk ge worden dat de Arabische staatshoofd en uit zijn op vrede en zich ernstig' bezighouden met de vraag hoe die vrede er kan komen. Eantlijn Olieboycot KVP NAM AMENDEMENT-VERMOGENSBELASTING TERUG Woordvoerder, ff J'l vergeten niet de moedige foTÏr6-- van de laatste ffl zijn daar nog altijd zeer 1f.or; Het is daarom on- ffjnhjk dat de Israëlische rege- f!'Q°r openlijk van haar teleur-' S?™' J besluit van de Neüer- Gosmregecieeld ZE^ geven"> 20 JrÖ815 van Arabische origi- tïï!f hen komen uit Bahrein, :fv' niet nader genoemd «!t£ de Perzische Golf, Hun •f r nit'aneren tussen 18 en circa fimf™ wij van majoor ia na „if de Dienst Luchtvaart 2ss Anmi ?e' Volgens stewar- :a r> kanJf uyk uit Amstelveen met vier andere zij afcr-iutm, van een pistool, len en explosieven die zij (Ziealot pagina 3 kolom 3 pBiffs uit Zeeland op pa°i- f 2,5,6,7,9 en 14. en buitenlands op pagina's 1, 3 en J" °l Pagina's 14 en 15. 7» M tv op pagina 17. nieuws op pagina (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Door voor de eerste keer in haar halfjarig bestaan het politieke leven op het spel te zetten heeft het kabinet-Den Uyl het dekkingsplan voor 1974 zonder al te veel wijzigingen door de tweede kamer weten te sleuren. Dinsdagmiddag moest de KVP-fractie door de knieën voor minis ter Duisenberg van financiën, die tijdens een grimmig debat de kabinetskwestie stelde. Dat beteken de dat het gehele kabinet zou opstappen als de vermogensbelastingverhoging met één promille (van zeven naar acht) er niet door zou komen. De KVP moest terug en fractieleider Andriessen zei: „Het kabinet heeft aan gezag verloren door het machtswoord te gebruiken". DEN HAAG Minister Duiseny berg van financiën aan het woord tijdens het debat over het dek kingsplan in de tweede kamer. Na de debatten vorige week werd al verwacht, dat het dinsdag hard tegen hard zou gaan in de tweede kamer. De ARP (Schouten) handhaaf de zijn wijzigingsvoorstel om het huurwaardeforfait minder te laten stijgen dan het kabinet van plan en de KVP (Van Amelsvoort) bleef bij zijn plan om de vermogensbelas ting voor vermogens tót f250.000 niet te laten stijgen, dit vooral als tege moetkoming aan de kleine zelfstandi gen. Dat laatste punt was door Dui senberg al scherp bestreden, omdat het kabinet-Den Uyl per se de vermo gens wil aanpakken in het streven naar een betere verdeling van macht, inkomen en kennis. Duisenberg noem de het plan zelfs „het troetelkind" van het kabinet. Duisenberg vroeg dinsdag het woord toen bleek, dat de twee confes sionele regeringspartners voet bij i stuk hielden. Hij zei zich wel te willen neerleggen bij het plan-Schou ten (dat kost de staat zo'n 30 miljoen aan inkomsten), maar als die wijzi ging in het dekkingsplan zou zijn aangebracht, en dat viel wel te ver wachten. dan zou de regering het onaanvaardbaar laten horen voor wat betreft verzwaring van de vermogens belasting (kosten 35 miljoen). Wiegel (WD) kreeg van Duisenberg te ho ren, dat „onaanvaardbaar" inhield, dat het gehele kabinet op zou stap pen. Zichtbaar geschrokken vroeg Van Amelsvoort tijd voor nader beraad met de KVP-fractie. Na een half uur bleek men overigens geheel volgen; de verwachtingen het amendement wel te willen terugnemen. Tot enige verbazing en hilariteit van de tweede kamer zei Van Amelsvoort, dat de huurwaarde een veel wijdere strek king had en dus veel belangrijker was. Onmiddellijk greep oppositielei der Wiegel zijn kans: „We zien nu eens wat de woorden van de KVP waard zijn. Krachtig taal, maar men wijkt wel voor dreigementen. Zo zien de confessionelen maar eens wat een extra-parlementair kabinet allemaal voor nadelen heeft". DS'70-leider Drees stelde ondubbel zinnig vast, dat de verklaring van de KVP „mistig" was. Hij zei het amen dement-Van Amelsvoort wel te willen overnemen. „Wat doet de KVP eigen lijk als de huurwaarde nou eens ver-: worpen wordt?" vroeg Drces. Daarop kwam geen duidelijk antwoord. CPN- leider Marcus Bakker hekelde zowel' de confessionelen als de regering. De confessionele partijen zijn volgens hem met een „flinke hap" uit de bus gekomen, namelijk de mindere verho ging van het huurwaardeforfait. De regering kreeg van hem het verwijt, dat men zich door chantage onder druk had laten zetten. „Waarom is men zelf niet met een compromis voorstel gekomen. Men kon dit toch zien aankomen?" riep Bakker. ARP-leider Aantjes toonde zich ui terste verbolgen over de houding van het kabinet. „Ik ben diep geschokt door de consequentie, die de regering aan onze voorstellen heeft gehecht. Bij de formatie is beloofd, dat met het stellen van de kabinetskwestie terughoudendheid zou worden tracht. Het zal maanden duren voor de deuk in het vertrouwen zal worden hersteld. Ik vind het onverantwoorde lijk. dat het kabinet de kwestie stelt in de huidige uiterst moeilijke inter nationale situatie. Het is ook buiten alle proporties". PPE-leider Bas de Gaay Fortman noemde juist de houding van KVP en ARP onverantwoordelijk, omdat men zelf niet met alternatieve dekkingen voor de bezuinigingen is gekomen. Het schortte volgens de PPR-leider ook nogal aan overleg tussen KVP en (Zie slot pagina 13 kolom 3) Vele diplomaten op de conferentie, hebben duidelijk te kennen gegeven dat zij vastbesloten zijn West-Europa, voor het blok te zetten. West-Europa, zal volgens hem moeten kiezen tussen; stopzetting van de steun aan Israël of een nog verder gaande olie-boycot. De Europese gemeenschap en niet de VS zal het onmiddellijke doelwit zijn van! hun campagne Israël te isoleren, om-I dat de landen van de EEG veel afhan kelijker zijn van de Arabische olie, dan de VS. Maar ook een communis-) tisch land krijgt met deze campagne te maken. Dat land is Roemenië. Het) staat niet vast dat Egypte de vrede sconferentie zal bijwonen als Israëli niet eerst zijn troepen terugtrekt tot I de omstreden bestandsgrens van 22) oktober. Het gezaghebbende Egypti sche blad Al Achram weet uit Algiers! te melden dat president Sadat van; Egypte tegen de Palestijnse guerrilla-' leider Jasser Arafat gezegd heeft dat! Egypte niet bereid is deel te nemen; aan een vredesconferentie als Israël zijn troepen niet eerst terugtrekt tot! aan de bestandsgrens van 22 oktober. Dit bericht is in strijd met het com mentaar van Sadats woordvoerder op' de conferentie in Algiers. Deze zei namelijk dat de vredesonderhandelin gen zo nodig nog kunnen beginnen vóór het einde van het militaire over leg tussen Egypte en Israël bij Jrilo- meterpaal 101 op de weg van Cairo naar Suez. Weer een andere verkla- (Zie slot pagina 3 kolom 6) BRUSSEL (ANP) De Belgische regering heeft dinsdagavond besloten het rijverbod voor de zondagen te verzachten. Bij wijze van proef zullen) de Belgen aanstaande zondag niet mo-; gen rijden van 03.00 uur 's ochtends) tot 21.00 's avonds in plaats van tot j 03.00 uur 's maandagsochtends- Het zondags rijverbod is verzacht om de horeca?ector tegemoet te komen. De verkorting van het zondags rijver bod is, zo heeft minister van economi sche zaken, Willy Klaes, meegedeeld alleen een experiment dat slechts voor de komende zondag geldt. Na deze zondag zal de situatie opnieuw bezien worden. VLISSINGEN Als een 'drij vende bom' is dinsdagavond de 2500 ton metende binnentan- ker 'Olympic' bij de Schone Waardin, tussen Vlissingen en de Sloehaven, aan de grond ge lopen. Het schip plooide, waar door een gedeelte van de uiterst gevaarlijke lading tolueen naar buiten stroomde. Aanvankelijk liet de situatie zich minder ern stig aanzien, maar in de loop van de avond moest rijkswater staat uitgebreide veiligheids maatregelen nemen. De scheep vaart op de Westerschelde werd omstreeks acht uur stilge legd. Ook de veerponten tussen Vlissingen en Breskens wer den enige tijd uit de vaart ge nomen- Alle opvarenden van de 'Olympic' zijn van boord ge gaan. Tolueen is zeer brand baar, zeer giftig, zeer licht ont plofbaar en werkt bovendien bedwelmend. De Olympic, van de rederij Kosten te Rotterdam, was van Terneuzen, waar de tolueen werd overgeslagen, via Vlis singen onderweg naar het Botlek-ge bied. Bij de Schone Waardin liep het schip dinsdagavond omstreeks kwart voor zeven met de kop op een strek dam. Een aantal sleepboten was snel ter plaatse om te pogen de binnentan- ker vlot te trekken. Toen dit niet di- rekt lukte en bovendien bleek, dat uit scheurtjes in de romp van d_ 'Olym pic' tolueen naar buiten stroomde, haastte men zich om de kabels te kap pen en op een veilige afstand te gaan liggen in verband met explosiegevaar. Rijkswaterstaat legde daarop de scheepvaart op de Westerschelde stil. Tolueen kan reeds ontbranden wan neer een draaiende motor in de buurt komt. De rijkswaterstaat voer uit met. de 'Stuvesant', met aan boord meetin strumenten voor tolueen en een expert. Ook de adjunct-rijkshavenmeester, de heer J. Verkiel, bevond zich aan boord. Het onderzoek wees uit, dat van de veertien tanks van de tanker (elk goed voor 180 ton) er twee door het plooien beschadigd waren. Men verwachtte evenwel niet dat ze geheel leeg zouden lopen. In het don ker was het overigens moeilijk vast te stellen hoeveel van het gevaarlijke spul in het water terecht was geko men. De meetploeg van de 'Stuvesant' bepaalde zich in de eerste plaats tot de vaarroute van de veerpont. Toen de uitslag van deze meting negatief bleek te zijn, werd de provinciale stoombootdiensten om haif eif toestem ming gegeven om de dienst te hervat ten. Het veer had van kwart voor ne gen stilgelegen. Vervolgens werden ver dere metingen verricht, die zouden moeten uitwijzen of de verdere scheep vaart op de Westerschelde weer vrijge geven zou kunnen worden. Maatregelen De rijkshavenmeester voor de Wester schelde, de heer H. Eedens, zei dinsdag avond: „Misschien blijken alle veilig heidsmaatregelen die wij vanavond heb ben genomen morgen, bij daglicht, wat overdreven. Maar je kan beter te dan te weinig voorzorgsmaatregelen ne men. Overigens hebben we het gezien de situatie nog vrij gunstig getroffen. Er is ebstroom naar de zeekant en de wind is aflandig". Er werd dinsdagavond en -nacht vol staan met het onder controle houden van de situatie. Pas bij daglicht kan men de stand van zaken beter in ogen schouw nemen en dan zal beslist wor den over een mogelijke berging van de tanker. In de loop van de nacht hieid men ook rekening met de mogelijkheid dat, het schip bij hoogwater vanzelf vlot zou kunnen komen. Het was namelijk pas even na hoog water vastgelopen. De mogelijkheid van het vlotkomen staat evenwel ook in nauw verband met de hoeveelheid tolueen die uit de tanker is gelopen. Tolueen is lichter dan wa ter en wanneer er dus tolueen uit het schip loopt en er water voor in de plaats komt, wordt het geheel zwaar- Zie slot pagina 7 kolom 5) op korte termijn vallen. Aanvankelijk was het de be doeling dat.de bewindsman het hele project eerst nog eens zou doorpraten met zijn vijf collega's die er eveneens bij zijn betrokken, maar dit voorover leg moest worden afgelast omdat de oliecrisis een aantal ministers extra zwaar belast. Vandaar dat het kabinet nu de stukken direct op tafel krijgt, zij het voorzien van een gunstig advies van verkeer en waterstaat. Nu is het wachten op de beslissing van de regering. armee is het project vaste oever verbinding verder gekomen dan ooit tevoren. In het vorige kabinet was het weliswaar al een punt van bespreking geweest, althans tussen en kele ministers, maar er waren toen nogal bedenkingen. Zij kwamen voor namelijk van minister Nelissen; hij had bezwaar tegen het beroep op de kapitaalmarkt en vroeg zich boven dien af of het ri sico voor het rijk via een garantie wel zo gering was als de berekeningen aantoonden. Inmid dels zijn de omstandigheden gewij zigd. Het is duidelijk geworden dat de financiering van het project ce-n en kel reëel probleem oplevert, al is de rijksgarantie nog wel een punt van overweging. Interessant is voorts dat inmiddels de factor arbeidsmarkt veel sterker in het geheel is v"tan mee spelen, Uit een oogpunt van werkge legenheid is namelijk de aanleg van de vaste oeververbinding veel belang rijker geworden dan vroeger werd aangenomen. Door dit alles is Den Haag met name het ministerie van financiën wat milder gaan denken over deze verbinding. Er is ook een overweging van poli tieke aard en vooral daarop zou den we vanuit Zeeland de aandacht willen vestigen. De laatste jaren wordt namelijk in Den Haag voortdurend en vrijwel uitsluitend de aandacht op het noorden en op Zuid-Limburg ge vestigd. Zelfs in de verkiezingstijd was dat een gegeven van betekenis: alle partijen riepen om het hardst dat het noorden en Zuid-Limburg de hoog ste prioriteit moesten krijgen. In deze gebieden zelf betoogde menige kandi daat dat de houding te dien aanzien van het (toen nog te vormen) kabinet mede de toetssteen voor het regerings beleid zou worden. Het leek (en het lijkt) er we! eens op alsof het ko ninkrijk der Nederlanden uitsluitend uit het noorden en Zuid-Limburg be staat. Nu willen we helemaal niet ont kennen dat in deze streken een stimu leringsbeleid nodig is, maar dat houdt nog niet in dat de zaken in overig Nederland op hun beloop kunnen worden gelaten. In andere delen van het land heeft men eveneens gerecht vaardigde verlangens, in Zeeland bij voorbeeld. Hier mag en moet met recht worden gepleit voor een vaste oeververbinding door en over de Wes terschelde. In de eerste plaats omdat deze verbinding een noodzakelijk on derdeel is van de infrastructuur in deze provincie; in de tweede plaats om dit verbindingennet voor het eerst in de Zeeuwse geschiedenis onafhan kelijk te maken van omstandigheden, die de mens niet binnen zijn vermo gen heeft: het (kostbare) isolement van Zeeuwsch-Vlaanderen wordt opge heven; in de derde plaats omdat met name in Zeeuwsch-Vlaanderen de si tuatie rond de werkgelegenheid tot ernstige zorgen aanleiding geeft, zor gen die door de aanleg van deze ver binding kunnen worden verlicht. Ove rigens kunnen deze argumenten mak kelijk worden uitgebreid en aange vuld. In ieder geval is van Zeeland uit gezien dit project evenzeer een toets steen voor het regeringsbeleid als steun aan het noorden en Zuid-Lim burg. Tijdens de vergadering van de vaste kamercommissie voor verkeer en waterstaat deze week wees de PvdA- afgevaardigde Giebels er nog op dat er een 'planologische afweging* moet plaatsvinden; dient de keuze op het traject Kruiningen-Perkpolder dan wel Temeuzen-EIlewoutsdijk te vallen? We hebben ons verwonderd over deze opmerking, het lijkt wel alsof de heer Giebels vier jaar achterloopt. Enige tijd geleden waaide het gerucht over Zeeland dat een rijksdienst soortge lijke opmerkingen zou hebben ge maakt. Een gerucht echter dat naar achteraf bleek geen effect op de gang van zaken had. Nu komt een kamerlid met deze aanmerking. Ter wijl er toch een planologische afwe ging is geweest: niet alleen Zeeuwse maar ook Brabantse belangen waren daarbij in het geding. Zoals bekend was Zeeland aanvankelijk geporteerd voor het traject Temeuzen-Ellewciuts- dijk, maar op dringend verzoek van Den Haag heeft het deze voorkeur laten schieten. Daarover is zelfs een formeel statenbesluit genomen. Sinds dien is de uitwerking van de plannen gericht op Kruiningen-Perkpolder, waarbij mede in aanmerking genomen werd dat de kosten voor het andere tracé aanzienlijk hoger zouden zijn. Waarom nu het kamerlid Giebels de ontwikkeling wil terugdraaien is ons onduidelijk: het zou neerkomen op aanzienlijke vertraging, vermoedelijk zelfs op afgelasting van de hele zaak. De Zeeuwse achterban van dit kamer lid moet nog maar eens met hem gaan praten. Zeeland wil nu eindelijk het gToene licht. DEN HAAG (ANP) Dr. L. B. J. Stuyt, oud-minister van volksgezond heid, gaat met ingang van 1 januari ir. J. M. J. Hanraeis opvolgen al voorzitter van de Nederlandse Stich ting voor Leprabestrijding (NSL). 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1973 | | pagina 1