m
PROVINCIALE ZEEUWSE COURA
AR EN KVP OP ZOEK
NAAR ANDERE DEKKING
Personeelsstop ziekenhuizen
Temporisering of inkrimping gevraagd
ontwikkeling woongebied Lammerenburg
Stemming uitgesteld tot volgende week
Den Uyl: „Nederland rekent op
Europese solidariteit"
letel- mJUt
RUIMTEWANDE
LING VANUIT
SKYLAB
Gedwongen
debat
Onbevoegde
stalen
STEUN DE ACTIE
NATUURBEHOUD
Los de puzzel op in
de PZC van zaterdag
Jl6e jaargang - nummer 0.77
Vrijdag 23 november 19/3
UT
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Tegenstellingen tussen AR en KVP en minister
Duisenberg (financiën) over het dekkingsplan 1974 hebben don
derdag politieke spanning in het parlement gebracht. Die span
ning verdween pas nadat de kamermeerderheid een ordevoorstel
van de VVD had afgewezen om donderdag het laat het ook zou
worden, desnoods vier uur in de ochtend het dekkingsplan af
te ronden.
KVP en AR wilden daar kennelijk
■j> un nmdat zij niet meteen alter
nate deïkingsvoorstellen op tafel
fealen brengen voor de 50 miljoen
h met hun voorstellen voor een
«tare verhoging van de huurwaar-
(30 in plaats van 60 procent,
«lies 30 miljoen) en een geringere
--hoging van de vermogensbelasting
(«lies 20 miljoen) gemoeid zouden
t- Dank zij de steun van de kamer-
-rcerheid - alleen DS'70, VVD,
Sèren Partij, CHU (minus oud-
sassecretaris Scholten), SGP en
G?V ".emden voor doorgaan heb-
k AP. en KVP nu tot volgende week
h tijd voor nader intern overleg.
D;e tijd wilden de PvdA, D'66 en
F??, ze wel gunnen maar uit die
tan kan men wel horen dat er
uiig ruimte zal zijn voor verschui-
Met name de vermogensbelas-
dlizt heel zwaar bij de PvdA.
Ie minister had de kamer verteld
Tsnvachten dat voor wijzigingen in
X ciküngspisn alternatieven worden
ïte kamer behandelde donderdag
vi de amendementen maar de stern-
tan zijn nu uitgesteld tot volgende
my.. Men hield zich verder aan de
nn tevoren gemaakte afspraak om
waalt uur te stoppen.
Dolman (pvda) had voordien in
tweede termijn de ARP en KVP fel
aangevallen over het feit dat zij geen
irutieve aekkingsvoorstellen op ta
li. lezden. .Zo zijn wij met getrouwd
a kust niet de bal terugkaatsen
raar de regering als u wijziging wilt",
silüj.
Voorstellen van Vermaat (arp) en
Van Araersloort (kvp) om dekking te
vinden in minister Duisenbergs nieu-
we voorstallen voor het opvangen van
it gevolgen van de oliecrisis, wees
zcii'le; Duisenberg van de hand. Hij
a er meteen bij dat er niet getornd
e worden aan de vermogensbelas-
Z£. ,Dat is het troetelkind van dit
hóinet". Tevens deelde hij aan het
ïifs van de heer Dolman mee, die
cur zeer dringend om had gevraagd,
dit hij zeer binnenkort met een ander
Autoloze zondag -
dan deel van
lasting terug
APELDOORN (ANP) - De heer
D. Spruit uit Beugen bij Boxmeer
heeft de directeur van het Cen-
irari Bureau voor de Motorrijtui-
lenbelasting te Apeldoorn terug-
van een deel van zijn betaal-
motonijtuigenbelasting ge-
TTa3®L omdat hij zijn auto op
radag niet mag gebruiken. De
automobilist heeft een negatief
antwoord gekregen. Daarom zal
ren proefproces beginnen, zo
treft de heer Spruit aangekon-
Zondag in België
ook verbod voor
Iromfietsrijden
SeriP (ANP) Het Bcl^sche
•4, J?" econijniisclie zaken
f 2at vansf aanstaande
•iifrhnH h8 bromf'ctsen onder het
4L vaUen' Afgelopen zon-
"-Vw0 "0R uitgezonderd.
Ss ïWiS11 uBe,gische saragehou-
J ifjssj-bel heeft donderdag °e-
Fa ers' binrien 48 uur
5 worradig zal zijn.
SJMrtKOver dat de maat-
':-™V^lmeer-leveren aan de
SM» ftST"" ™aEl de
1 om nMreeelen.
"nsumeiitenveremjm.
'Mbfl"rim x d® oliecrisis te ge-
acdag zaUok nTt°r te drijven-
c.-xa -hij" °°k 'n 1 talie geen auto
snelheid °P
:»tawT^LW0rdt bePerkt tot
fci 100 km .op de andere we-
"ordt ver-
'Ll acht cent per liter.
's uit Zeeland op de
I - 3's 2, 5, 6, 7, 9 en 11.
en buitenlands
op d€ Pagina's 1, 3
Qlo.
09 öe Pagina's 16, 17
ïd'°en tv' °P pagina 25.
nieuws op pagi.
ten.
Minister Duisenberg weigerde in
verband met de oliecrisis wijzigingen
in bepaalde plannen te brengen, voor
al waar het gaat om de verhoging van
de benzineaccijns en de autokostenfic-
HOUSTON (DPA-UPI) Op een
hoogte van 435 km boven de aarcle zijn
de twee ruimtevaarders Edward Gibson
en William Pogue donderdag met een
uur vertraging begonnen aan het werk
builen bun Skylab. Zij gaan filmcas
settes in de zonnetelescoop vervangen
en een antenne voor het programma
voor onderzoek van de aarde repare-
Het werk zal ongeveer zeseneenhalf
uur duren.
Gerard Carr blijft intussen in het
ruimtelaboratorium. Zijn voornaamste
taak is het onderhouden van het con
tact met de twee mannen buiten en
met het grondstation in Houston.
De vertraging was ontstaan doordat
de ruimtepakken eerst schoon ge
maakt moesten worden. Het bleek dat
het 'ondergoed' dat zij daaronder dra
gen door het lange bewaren vochtig
en beschimmeld was geworden.
tie. Minister Duisenberg: „De verban
den die hier in de kamer zijn gelegd
tussen dekkingsplan en oliecrsis zijn
niet terecht."
Over de voorstellen ten aanziën van
de oliecrisis deelde minister Duisen
berg nog mee dat die los staan van
dit dekkingsplan. „Wij hebben nog
totaal geen inzicht in die gevolgen",
zo zei hij op kritiek van dr. Drees
(ds'70i, „maar we werken er hard
aan en vast staat wel dat het beeld
somber zal zijn. De kans dat de
oliecrisis, zelfs als er vrede in het
Midden-Oosten komt. snel over zal
zijn. acht ik niet groot. De produktie-
beperking blijft en die is niet
mis".
„Vast staat, dat Nederland zwaardere
lasten te verwerken krijgt", aldus de
bewindsman.
Er liggen nü vele tientallen amende
menten en enkele moties op de tafel
van minister Duisenberg. Hij wees ze
Zie slot pagina 3 kolom 5)
h/f V 2stiiod sleb Mi
antwoord aan de tweede kamer
gedurende de debatten over het
dekkingsplan.
MAATREGELEN STAATSSECRETARIS HENDRIKS
(Van onze redactie economie)
AMSTELVEEN Staatssecretaris Hendriks van volksgezondheid heeft donderdag maatregelen
aangekondigd, die de groei van de kosten in de gezondheidszorg moeten verminderen.
Deze vijf maatregelen heeft de heer Hendriks donderdag in de vergadering van de ziekenfondsraad
aangekondigd: een onmiddellijk ingaande personeelsstop voor de ziekenhuizen; het loslaten van
de norm voor ziekenhuizen een bezettingsgraad van 90 procent aan te houden; verlaging van de norm
voor het aantal ziekenhuisbedden per 1000 inwoners van 5,4 tot 4; spoedige verschijning van een
wetsontwerp, dat sluiting van gezondheidszorginstellingen of delen daarvan mogelijk maakt; vast
stelling van een investeringsplafond voor de bouw van instellingen.
VERGUNNING NODIG VOOR EXPORT RUWE OLIE
BRUSSEL, DEN HAAG (ANP) Nederland zal er verbitterd voor vechten dat de EEG zich waar
maakt, juist ook op het stuk van de energievoorziening. Dat heeft de Nederlandse eerste minister,
drs. J. den Uyl, donderdagavond in Brussel verklaard.
De personeelsstop houdt. Ln dat. het';
centraal orgaan ziekenhuistarieven i
geen tariefsverhogingen mag goedkeu
ren die het gevolg zijn avn personeels-1
uitbreiding. In individuele gevallen:
zal ontheffing kunnen worden ver
leend. maar dat is slechts in een
beperkt aantal gevallen mogelijk- De
heer Hendriks denkt daarbij aan con
crete knelpunten in de sector psychia
trische ziekenhuizen. De personeels
stop zal voorlopig voor één jaar gel
den.
Met namede personeelsstop voor
de instellingen maakt het hem nu al
mogelijk bestparingen aan te brengen.,
Daarom zal hij de ziekenfondspremie!
Ik vraag me af wat de zin van de
EEG is als zou blijken dat juist in
een tijd van 'crisis haar vrije markt
mechanisme niet zou functioneren.
Willy Brandt heeft verklaaYd dat ui
terlijk half december de Europese
solidariteit gebleken zal moeten zijn.
De Nederlandse regering is het daar
van harte mee eens, zo zei Den üyl
donderdag in Brussel.
De Nederlandse eerste minister zei in
antwoord op vragen van journalisten
dat juist nu we te maken hebben met
een beperking van de olietoevoer, we
in de gemeenschap niet uitkunnen on
der gemeenschappelijke regelingen.
Als zou blijken dat de solidariteit in
de EEG niet functioneert zullen we de
situatie opnieuw onder ogen moeten
zien. Nederland hanteert aardgas niet
als afdreiging, wel hecht het groot
belang aan de EEG-verdragshepalin-
gen, zo verklaarde de minister-presi
dent.
De Nederlandse premier beaamde in
Brussel dat er vanaf dit moment iet-s j
wezenlijks veranderd is in de energie- j
voorziening. In ieder geval, ook als dei
olieboycot wordt opgeheven, zal dei
olie duurder blijven dan ze was. Over!
een jaar zal dat zeker ook nog zo'
zijn. Daaruit volgt dat we in West-;
Europa niet zullen kunnen blijven1
doorgaan met een energieverbruik zo
als we dat gewend waren, zo zei Den
Uyl.
De Nederlandse eerste minister, die in
Brussel een lezing hield voor de socia
listische August Vermeylen Kring, ont
kende ook dat Nederland zich verzet
heeft tegen een gemeenschappelijke
energiebeleid in de EEG. De wense-j
lijkheid daarvan hebben we nooit be
twist, zo zei hij.
Nederland zal voorop blijven lopen in
zijn trouw aan de EEG en dat. geldt
(Zie slot pag. 15 kolom 2)
VLEUTEN Donderdagmorgen
zijn beide rijbanen van Rijksweg
12 fDen Haag - Utrecht) ter hoog
te van Vleuten versperd geraakt
door kettingbotsingen. Zeker zes
mensen raakten gewond bij het
ongeluk, waarbij minstens 25
voertuigen betrokken waren.
voor I '.174 op een lager percentage j
vaststellen dan is geadviseerd. Dit in
overeenstemming met de pogingen, j
die de regering alsnog aanwendt om
de explosie in de sociale verzekerings
premie enigszins af te vlakken. Naar|
schatting zal de gezondheidszorg vol
gend jaar ai enkele honderden miljoe-l
nen minder kosten vergen.
Onlangs werd gemeld da: voor
het volgend jaar een totale stij-1
ging van het sociale premiepakket
werd tegemoetgezien van ongeveer 2.5'
1 procent. Daarbij v.as ai rekening ge
houden met het feit dat het kabinet,
sommige percentages al lager had!
vastgesteld dan de ramingen en ad vie- j
zen aangaven (o,a. de WAO-premie).j
Wat de ziekenfondspremie betreft.!
aanvankelijk werd verwacht dat die!
van (nu> 8.9 op 9.7 procent zou,
komen. De Ziekenfondsraad adviseer
de echter 9,6 procent.
"verwacht wordt dat de staatssecre
taris niet hoger dan 9.4 procent zal
gaan. Daarmee komt dan de totale
groei, afhangend van de definitieve
beslissingen, niet op 2,5 procent, maar.
op 2,25 of 2.3 procent (van het pre-i
mieplichiig loon). De vraag blijft ech
ter of de gestelde norm van 0.75
procent stijging per jaar van het
bruto nationaal inkomen totaal 3
procent over vier jaar niet zal
worden overschreden. De bewindsman'
heeft gezegd strak aan deze norm te
willen vasthouden.
Besparing
I Enkele van deze maatregelen zullen I
I snel in de kosten van ziekenhuisver-1
pleging doorwerken. Vooral de perso
neelsstop heeft tot gevolg dat minde-'
re verhoging van de verpleegtarieven
nodig zal zijn. Op jaarbasis schat de
staatssecretaris deze besparing op
i twee gulden van de öagverpleegprijs
3e iriassei, totaal 80 90 miljoen
gulden. Daarvan is ongeveer de helft
voor rekening van de ziekenfondsen
i en dat levert een vermindering van de
i premiedruk met 0.1 procent op. Het'
j gaat om een totaal van 25 miljoen1
verpleegdagen.
Al deze maatregelen zijn slechts een
eerste aanzet op korte termijn om óe
lijn aan te geven, die de staatsscreta-
ris wil volgen. .De scheefgroei moet
worden ingedamd", zei hij donderdag.
..Nu kan het nog en nu moeten we
ook beginnen. We moeten ergens star
ten. we kunnen niet alles tegelijk
doen. Het laatste woord is er nog
lang niet over gezegd, er moet meer
I tijd worden genomen voor verdere,
maatregelen op langere termijn".!
Daarvoor, zo liet hij merken, moet
Zie slot pagina 3 kolom 6
IN VERBAND MET GERINGERE BEVOLKINGSGROEI
akkoord dient te gaan met de voorbe
reidingen voor de bouw van een nieu
we kerncent rale. Een tweed»- belang
rijk punt is de vraag of de PZEM lid
moet worden van de SEP. ln forrnr>
/.in hebben belde onderwerpen niei.s
met elkaar van doen. ln leite n-hiw
is er een koppeling het lidmaatschap
van de SEP legt de PZEM zodanige
verplichtingen op dat de aandeelhou
der» slechts gedeeltelijke invloed kun-
j nen uitoefenen op een elektriciteit*,
plan. de bouw van een kerncentrale
•inbegrepen. Met andere woorden- r-nn
vaarding van het SEPlidmaat - r.ap
kan betekenen dat een tweede kern-
j centrale langs oen achterdeur wordt
binnengehaald, ook al zou men de
voordeur afsluiten een wat gewron-
I gen beeldspraak, maar in ieder geval
duidelijk.
Waarom spraken wij in de eerste
zin van deze beschouwing over
een 'gedwongen nationaai ener
giodebat'? Omdat hier besluiten wor
den gevergd die ver uitgaan boven, h»-
belang van Zeeland en die derhalve
niet ten principale aan de staten van
Zeeland kunnen worden voorgelegd.
Hel gaat hier om de vraag - - wij heb
ben dal al eerder betoogd „Is de
bouw van een tweede kerncentrale In
Borssele nodig, bezien vanuit de na
tionale energiepolitiek?" Daarop is tot
nu toe alleen een antwoord gekomen
van de SEP: deze samenwerking var.
elektriciteitsproducenten heeft name
lijk de vraag met een volmondig 'ja'
beantwoord. Een antwoord, gegeven
door technische mensen: zij hebben op
grond van bepaalde veronderstellingen
en overwegingen vastgesteld dat de
tweede kerncentrale in Borv
is voor de nationale ener;:
ning. Een dergelijk
antwoord is echter
op zichzelf onvol
doende: het moet
namelijk vervolgens
worden getoetst en
bekeken door diegenen die beleidsver
antwoordelijkheid dragen, want zij -
maar dan ook zij alléén behoren de
noodzakelijke besluiten te nemen. In
dit geval betekent ai: een toetsing pn
mair door de regering en vervolgen
door het parlement. Is op grond van
die toetsing een beslis-.ra: gevallen en
zou die bevestigead luiden, pas dan - -
en nie- eerder -komen de uitvoeren
de organen aan dé orde. in dit gevr
de aandeelhoudersvergadering van d»-
PZEM. Helaas moet worden va (ge
steld dat noch regering noch parle
ment tot nu toe een nationaal energie
plan hebben vastgesteld, zodz- een ra
tionale beleidsbeslissing op het stuk
van de tweede kerncentrale te Bora
sele ontbreekt. Daardoor zijn de suven
van Zeeland gedwongen eer, na'ton&a:
energiedebat te houden: men dwing:
hen vooruit te lopen met een beslis
sing vóórdat regering en parlement
zelf tot een besluitvorming ziin geko
men.
ZO LANG MOGELIJK
LANDELIJK KARAKTER
WALCHEREN BEHOUDEN
VLISSINGEN Is het wel verant
woord de ontwikkeling van een woon
gebied voor 18 a 20.000 mensen als
het plan Lammerenburg gesitueerd
lussen West-Souburg en Paauwenburg
in hetzelfde tempo voort te zetten
nu min of meer duidelijk wordt dat
de ontwikkeling van Vlissingen achter
blijft bij de voorspellingen?
In zijn algemene beschouwing op de
gemeentebegroting 1973 wierp VVD-
fractievoorzitter drs. M. Braak don
derdagavond déze vraag op omdat,
zoals hij zei, het er niet naar uitziet
dat het inwonertal 'cle destijds gege
ven prognose zal bereiken'.
„Groei is onontbeerlijk", zo stelde de
he r Braak, „maar mag geen doel in
zichzelf worden. De grenzen van het
incasseringsvermogen van het natuur
lijk milieu zijn ook in deze hoek van
Zeeland angstig duidelijk zichtbaar ge
worden. Ons streven moet er onder
deze omstandigheden op gericht zijn
dat Walcheren, eens de tuin van Zee
land zijn landelijk karakter hehoudt
zo lang dat maar enigszins mogelijk
is".
üe WD-fracnevoorzitter verklaarde
daarom een inkrimping cq temporise
ring voor te staan van de Lammeren-
burg-plannen. „In dit plan kunnen
naar onze smaak rustig eniga witte
ik bedoel daarmee groene vlakken
blijven bestaan. En wat de woning
bouw betreft zijn wij, evenals anderen
in deze raad. van mening dat meer
aandacht dient te worden geschonken
aan woningen in een wat hogere huur-
klasse. Er zijn ons ettelijke voorbeel
den bekend van gezinnen die vanuit
de randstad naar Vlissingen komende,
toch buiten Vlissingen zijn gaan wo
nen omdat zij daar het type woning
vonden dat Vlissingen niet kon bie
den".
Grenzen groei
die aan de groei moeten worden ge
steld, waarbij met name de aandacht
valt op de bevolkingsgroei en de uit
putting van grondstoffen door het
steeds groeiende verbruik'. Daarom zal
het ook een beleidszaak worden, aldus
het D'66-raadslid, om bij de gemeente
lijke verlangens öuidelijkhèid te
scheppen in de grenzen, die aan de
gemeentelijke groei moeten worden
gesteld. De heer Bannink: „Het moet
bepaald te voorkomen zijn dat men
zich welhaast noodgedwongen voort
beweegt in vicieuze cirkels, omdat de
gewenste groei van het aantal inwo
ners nauw verbonden is aan het
scheppen van meer werkgelegenheid.
Na bezinning op deze waarden, waar
hij een meerjarenplan in overleg met
alle betrokkenen, zowel gemeenten in
Zeeland als de hier gevestigde onder
nemingen. zal een duidelijke uitspraak
van het college van b. en w. en van
de raad nodig zijn, waarbij antwoord
gegeven wordt op de vraag of de
aandacht niet meer gericht moet wor
den op het verbeteren van de leef
baarheid dan op de uitbreiding van
het gemeentelijk woongebied". i
nen voor de toekomst met het oog op|
de snelheid van uitbreiding van de
gemeente moeten in overeenstemming1
worden gebracht met de beperking in
de bevolkingsgroei. Deze geringere be
volkingsgroei. zoals die tot uitdruk
king komt in de nieuwe prognose
voor de Nederlandse bevolkingsgroei
van mei 1973, zal tot uitdrukking
moeten komen in de woningbouw in
Zeeland. Om deze reden is het bijzon-!
der belangrijk dat mede door uw
college tijdig maatregelen worden ge-i
nomen om:
a) met tot teveel leegstand in het
aantal woningen te geraken en
b i om vervangende bouwmogelijkhe
den te zoeken, waardoor werkloosheid]
in deze sector wordt voorkomen".
Stimuleren
Een geheel ander geluid liet de heer
A. van der Maas, de woordvoerder
van de RPCU horen: ..Het standpunt
van onze fractie is dat de werkgele
genheid dient bevorderd teworden en
dat de daarmee gepaard gaande bevol-
e nodig
fiantlijn
kingsgroei dient te worden geslimu-
leerd. Dit houdt verhand met de plan
ning np langere termijn. Wanneer eni
ge jaren geleden deze koers is uitge
zet, wanneer op basis daarvan door
overheid en particulieren belangrijke
uitgaven zijn gedaan, wanneer op
grond daaraan de stadsuitleg is gepro
jecteerd, dan kan niet zomaar het
roer worden omgegooid en een ander I
doel worden nagestreefd zonder dat|
er zeer gegronde redenen voor zijn, I
anders worden er brokken gemaakt".
CCP-fractievoorzitter de heer A. Lo
ner besteedde in zijn algemene be-!
schouwing eveneens aandacht aan dit
onderwerp. Daarbij concludeerde hij'
dat voor net stimuleren van de werk
gelegenheid een nieuwe injectie nodig;
is en dat een gestage uitbreiding van]
de bevolking noodzakelijk is om een
'oreder draagvlak te verkrijgen, ook in1
financieel opzicht, mede om een goedi
sociaal-cultureel beleid te kunnen voe-j
ren. „Onmisbaar", aldus de heer Lo l
(Zie slot pagina 9 kolom 5X
In feite komt dit alles er op neer dat
de staten van Zeeland over he: deba*
van vandaag niet lang behoeven te
doen. Er is namelijk uit een oog
punt van zuivere staatsrechtelijke ver
houdingen alle reden om zich op
dit ogenblik niet bevoegd te verklaren.
Let wel: op dit ogenblik. Eers- er.
vooral dienen regering en pariemer.t
tot een uitspraak te komen over 'is
uitgangspunten en doelstellingen van
een nationaal energiebeleid Minister
Lubbers heeft aangekondigd in 1574
met een structuurplan te zullen ko
men. Daar moet dan maar op worden
gewacht. Men dient echter in alle eer
lijkheid vast te stellen aat er in c:-.
opzicht in het verleden maar nee: we:-
nig is gedaan: Den Haag heeft voor
een onvoldoende wetgeving gezorgd en
de producenten voor een groot deel
de vrije hand gelaten. Nu echter ce
kernenergie in opmars is en daarover
allerlei twijfels en protesten worden
gehoord, komt ook het parlement :n
beweging. Er ligt een motie-.Iansen ter
tafel waarin de regering wordt uitge
nodigd een betere pa riemen
vloed mogelijk te maken op óe plan
nen van de elektriciteitsbedrijven. Zo
ver is het echter nog nie-; de kamer
kan die invloed op dit ogenblik eiser,
lijk niet uitoefenen. Maar Juist ö=ór-
om gaat net niet aan dat de s'aten van
Zeeland verplicht worden besluiten 'e
nemen, die vooruitlopen op een natio
naal energieplan. De staten behoren
zich derhalve onbevoegd te verklaren
De vérstgaande beslissing zou voor
zover we het op dit ogenblik kun
nen bekijken een opdracht aan
het college kunnen zijn om de minister
van economische zaken aiie beschik
bare gegevens :e vragen over zijn voor
nemens met betrekking tot de natio
nale energiepolitiek. Waar stelt hij
zich voor nog meer centrales te hou
wen? Welke termijnen zijn daarmee
gemoeid? Hoe staat hij tegenover r.r-
plannen van de SEP? Zo zijn er nog
meer vragen mogelijk, waarop eers-.
een antwoord binnen moet ri;n voor
dat de staten van Zeeland kunnen be
sluiten als grootste aandeelhouder
verder te gaan met de plannen, die tót
nu uitsluitend van de SEP zijn geko
men. Mei leedwezen mee- echter wer
den vastgesteld, dat minister Lubbers
vorige week het eigenlijk heef- iaten
afweten, hij heeft- toen deze zaak
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1X