m
PROVINCIALE ZEEUV'SE COURANT
NU ONDERHANDELINGEN
CAO'S PER BEDRIJFSTAK
Buitenlandse auto's mogen op
zondag Nederland niet binnen
Zeeland treft aantal maatregelen tot
besparingen op het energieverbruik
L_
De Brauw wil vertrouwelijk
overleg met Van der Stoel
Moeilijkheden rond
staatssecretaris
centraal akkoord definitief mislukt
IMKAMP WIL
BEDANKEN ALS
KAMERLID
Profiel-
schetserij
MIDDEN-OOSTEN-VERKLARING EEG
Lancering derde
Skylab-bemanning
uitgesteld
NIEUWE BEPALINGEN VOOR AFGIFTE ONTHEFFINGEN
Invaliden
VETO NIXON
OVERSTEMD
MINDER STRAATVERLICHTING, VOORRAAD KOLEN MOET
EVENTUEEL OLIETEKORT IN PZEM-CENTRALE OPVANGEN
216e jaargang - nummer 264
Donderdag 8 november 1973
STEUN DE ACTIE
NATUURBEHOUD
Los de puzzel op in
de PZC von zaterdag
Een overzicht van het overleg van
it Stichting van de Arbeid woe\
dag in Den Haag. Midden: Wim
Kok (NVV), links VNO-voorzitter
ir. Bartels, geheel rechts NKV
voorzitter W. Spit, staande CNV-
voorzitter Lanser.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De vakcentrales hebben na het definitief mislukken van het centraal akkoord beslo
ten per bedrijfstak de onderhandelingen over lonen en andere arbeidsvoorwaarden voor 1974 te
gaan voeren. Bij deze onderhandelngen zullen de bonden uitgaan van een eisenpakket, dat van
avond door de verbondsraden van de drie vakcentrales in een gezamenlijk beraad wordt vastge
steld. De leden van de bonden krijgen nu tot 26 november de tijd zich over dit pakket uit te spreken.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG I)e D'fiG-er Sef Iin
amp is van plan te bedanken als lid
van de tweede kamer. Hij voelt zich
-.-egrlefd door de houding van zijn
fractiegenoten die hem tot tweemaal
toe in het openhaar afvielen wegens
zijn opmerkingen over het „ondiplo
matieke optreden van minister Van'
der Stoel van buitenlandse zaken In;
de hele oliecrisis".
In D'66-kring heeft men al vierl
dagen lang geen contact meer kunnen j
krijgen met de omstreden democraat!
die het maandag onverwacht liet af
weten. Op Imkamps huisadres wee'. 1
men niet waar de D'66-er op dit!
moment verblijft. Men verklaarde
daar wel dat hij zich tot het weekein
de heeft teruggetrokken om zich te
bezinnen op de stappen die hij nu
moet gaan nemen.
D",
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG-Het tweede-kamerlid De Brauw (ds'70) wil dat minister Van der Stoel van buiten
landse zaken de tweede-kamerleden vertrouwelijk informeert over de Nederlandse opvattingen
over de verklaring, die de negen EEG-landen dins dag hebben uitgegeven met betrekking tot de
Midden-Oosten-crisis. Volgens De Brauw is het op dit moment te gevaarlijk om een openbaar debat
in de tweede kamer te houden. Volgens hem ligt de zaak daarvoor te gevoelig bij de Arabische sta-
Volgas de DS70-er zijn de EEG-lan
den in de gemeenschappelijke verkla-
mg veel te ver opgeschoven naar het
standpunt van de Arabische landen,
vo.gens hem brengt dat de vrede veel
verde weg. „Als ae Arabische landen
met economische agressie
srrce. namen bereiken, zullen ze nog
je even aoorgaan", meent De Brauw.
ce tegelijs vreest dat de onderhande-
TO-dem Tan Israël mO0ilijker is ge
inal van de huidige crisis
mdeaardolievQoraeningheeft de ener-
geoommissie van het Europees parle-
ment aangedrongen op solidariteit tus-
Kn^e lidstaten van de EEG onder-
ung en met name ten opzichte van die
«alen waarvan de energievoorziening
gebracht, of wordt be-
.economische verdedigings-
maabegelm ten opzichte van derde
SL °?f? m,erblï met worden uit-
SKloten, aldus de parlementaire com-
reactie
Kesroean labaM.
gg^ i^' heeeft in een gesprak
^respondent van de Franse
gevaar voor
SÏS,?T Bondsrepubliek
na de verklaring van
jj^Pese negen over het Midden-
ïrliiri S™ merkte °P dat Ne-
em| voorbehoud de
KhiiX i onderschreven. „Het
Ste SSt-vWm dat ™en
^Li^he,,olielanden reke-
261 hii- De po-
Rjfifcï ™?.,de negen moest
^Ses bij de Vere-
Wafa noem"
ssp s. "2?nder twiJfel een
de Europese bena-
AtoaAAti?i^rU"-,e vraagstuk".
wU ^.offimele Egyptische
f^C-verki-riricr^i woensdag over de
büek Esrroip'hf* de Arabische repu-
*4SPte haar gunstig onthaalt'.
faen IWeir
tinfS6 Premier, Golda Meir,
fZic slot pagina 3 kolom 1
Nadat in de Stichting van de Arbeki
de werkgevers hadden meegedeeld
niet akkoord te gaan met het maan
dag door de voorzitters opgestelde
pakket, werd door de vakbeweging
meegedeeld dat er geen hoop meer
bestond op onderhandelingen voor
een centraal akkoord, dat de instem-
2* de DUISENBERG NIET VOOR TAKX
De werkgevers deelden mee, dat zij
.vel bereid waren om alsnog te gaan
onderhandelen. NW-voorzitter Wim
Kok zei na afloop van het beraad
hierover: „Dit klinkt wel aardig, maar
het is een- volstrekt loos gebaar. Er
moeten nu knopen worden doorge
hakt en we zullen geen tijd meer
besteden aan zaken die niet serieus
meer zijn. Als je een ontwerp voor
sen centraal akkoord hebt en je boort
dat de grond in, moet je wel bijzon
der naief zijn om nog tijd aan al deze
zaken te besteden", aldus Kok.
De drie organisaties voor het mid
den- en kleinbedrijf hadden de respec
tievelijke achterbannen niet geraad
pleegd. De voorzitter van het NKOV,
de heer W. Perquin zei, dat het mid
den- en kleinbedrijf toch eerst wilde
wachten op het prijsbeleid van de
regering voor 1974. VNO-voorzitter dr.
J. Bartels meent, dat de principiële
uitgangspunten van de werkgevers en
de werknemers volop overeind waren
blijven staan en dat de partijen in de
bedrijfstakken daarmee nu worden ge
confronteerd.
„Van het begin af aan hebben de
werkgevers gesteld, dat om de rust
op het arbeidsfront te waarborgen
een centraal akkoord van het aller
grootste belang is. De werkgevers zijn
alsnog van mening, dat een centraal
akkoord van het grootste belang is,
maar niet op de voorwaarden, die
door de voorzitters zijn overeengeko
men".
De werkgeversvoorzitters waren tot
de conclusie gekomen, dat de werkge
vers zonder meer het principiële
standpunt, dat er geen inkomens via
een prijscompensatie moeten worden
(Zie slot pagina 13 kolom 4)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De KVP stuit opnieuw op problemen met de
PvdA bij het aanwijzen van een nieuwe bewindsman voor het ka
binet-Den Uyl. Nadat eerst de KVP-kandidaat Mathot voor land
bouw geweigerd werd, heeft men nu bezwaar gemaakt tegen de
door KVP-leider Andriessen aangewezen opvolger voor ae nieu
we landbouwminister Van der Stee, die een staatssecretariaat op
financiën heeft doen openvallen.
CAPE CANAVERAL De lancering
van de 'Skylab-3' welke zaterdag zou
plaatsvinden is uitgesteld tot donder
dag 15 november, zo heeft de NASA
woensdag officieel meegedeeld.
Drie Italiaanse generaals, onder wie
de oud-staf chef van de landmacht ge
neraal Guiseppe Aloja, zijn woensdag
gedagvaard om voor de rechter te ver
schijnen op verdenking van fraude
met overheidsgeld tot een bedrag van
ongeveer tweehonderdmiljoen lire.
DEN HAAGMet ingang van
zondag 11 november zullen bui
tenlanders op de autovrije zon
dag niet meer per auto ons land
mogen binnenkomen. Buiten
landers die kunnen aantonen dat
het voor hen absoluut noodza
kelijk is om op zondag in Neder
land te rijden, kunnen aan de
Nederlands-Duitse grens bij
tien grensposten ontheffing aan
vragen.
Aan de Nederlands-Belgische grens
kunnen aan zes grensposten onthef-,
fing worden aangevraagd. Deze posten
zijn: Eijsden, Geleen-autoweg, Eindho
ven-autoweg, Breda-autoweg, Kapelle-
brug en Sas van Gent.
Verder kunnen ontheffingen worden
aangevraagd op Schiphol en voor hen
die met een boot aankomen in de Eu-
ropoorthaven, en in de havens van Am
sterdam en Hoek van Holland.
Het rijverbod geldt niet voor bui
tenlandse autobussen en taxi's.
Lichamelijk of geestelijk gehandi
capten in inrichtingen, die gedurende
het weekeinde naar huis mogen en die
zondags terug moeten, kunnen door
anderen per auto worden gebracht.
Daarvoor behoeft men geen onthef
fing aan te vragen. We! zal men de
kortste route moeten kiezen. Bij con
trole zal men een verklaring van de
betrokken inrichting moeten kunnen
tonen.
Invaliden, die geen motorrijtuigen
belasting behoeven te betalen, worden
nu, net als invaliden met aangepaste
auto's, vrijgesteld van het rijverbod.
Zij hoeven dus geen ontheffing aan te
vragen. Beide groepen invaliden mo
gen met him auto's echter niet verder
dan 20 kilometer buiten hun woon
plaats komen. Zij moeten het bewijs
van vrijstelling van de motorrijtuigen
belasting kunnen tonen. Dit betekent
dus, dat invaliden met aangepaste au-
Voor predikanten en geestelijken
geldt, dat ontheffing mogelijk Is. mits
zij kunnen aantonen dat ze noodzake
lijk moeten reizen en daarbij geen
gebruik kunnen makqn van bus, t:
of trein.
Kerkgangers
Voor het vervoer naar de kerk van
bejaarden kan een ontheffing worden
aangevraagd. Hiervoor zullen kerke-
raad of parochiebestuur bij het aan
vragen moeten worden ingeschakeld.
Kerkgangers die redelijkerwijs niet te
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
Andriessen heeft na twee gesprekken
het groene licht gegeven aan de Hel-
mondse belastingadviseur mr. A.
Takx. Het gesprek dat mr. Takx
woensdagmiddag had met minister
Duisenberg (pvda) van financiën is
echter uiterst onbevredigend verlo
pen. De zaak is nu in een impasse
geraakt, verklaarde de kandidaat
staatssecretaris woensdagavond tegen
onze parlementaire redactie.
MASSAGRAF IN
VS GEVONDEN
ACAMPO. CALIFORNIE. (AP) In
het Amerikaanse plaatsje Acampo, on
geveer 45 kilometer ten zuiden - van
Sacramento in Californië zijn de li
chamen van negen mensen gevondvj?-
De slachtoffers zijn door geweerscho
ten om het leven gebracht, zo heeft de
plaatselijke politie bekend gemaakt.
WASHINGTON (RTR/DPA) Het
Amerikaanse huis van afgevaardigden
heeft woensdag het veto overstemd dat
president Nixon had uitgesproken over
een door het congres aanvaardde wet
die de president verbiedt langer dan
60 dagen militaire acties te laten uit
voeren zonder nadrukkelijke toestem
ming van het congres.
Gejuich brak uit toen de benodigde;
tweederde meerderheid om Nixonsl
veto ongedaan te maken maar net werd
gehaald. Ook in de senaat is nu nog|
een stemming van tweederde nodig
om de wet toch door te laten gaan,
maar de senaat zal morgen stemmen.
Nixons veto werd wefegestema met 284 j
tegen 135 stemmen. Naar verwachting
zal de stemming in de senaar 72
tegen Nixon zijn.
President Nixon heeft donderdag het
congres verzocht de behandeling van
de wet op de buitenlandse handel op
te schorten. Het verzoek houdt ver
band met de gevolgen van de wet op
de betrekkingen met de SowjeMJnie
en de onderhandelingen over een re
geling van het Israëlisch-Arabisch con
flict.
fiantlijn
BURGEMEESTERSKRING
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
TEGEN BEZUINIGING OP
OLIEVOORRAAD PSD
VLISSINGEN Een aantal
Zeeuwse gemeenten heeft maat
regelen genomen om te komen
tot een besparing van het ener
gieverbruik. Middelburg en Ter-
neuzen zullen in de komende pe
riode de straatverlichting min
der laten branden. Andere ge-'
meenten bestuderen, of ze daar
toe ook zullen overgaan. In Ter-
neuzen wordt om zeven uurj
's avonds de nachtverlichting al
ingeschakeld, wat anders pas
om elf uur gebeurt en in Middel
burg zullen de zogenaamde
avondbranders, de lantaarns die
.vanaf het invallen van de duis
ternis tot de nachtelijke uren
branden, niet worden ontstoken.
In Middelburg zal 's avonds al
leen de nachtverlichting bran
den.
Ook de PZEM wordt rechstreeks ge
troffen door de oliecrisis: de olicle-
verancier van de PZEM heeft laten!
weten dat de tot nu toe gebruikelijke:
olieleveranties een moeilijke zaak zul
len worden. Het is zelfs niet uitgeslo
ten, dat in de conventionele centrale,
in Vlissingen kolen in plaats van metj
olie zullen moeten worden gebruikt.
Worden de olieleveranties toch voort-1
gezet, dan zal de PZEM niet te kies-;
keurig moeten zijn als het gaat om
het zwavelgehalte: zwavelarme brand
stof zal bijna niet verkrijgbaar zijn,
zodat de kans op luchtvervuiling door
de centrale sterk kan toenemen. „We
zullen ae buikriem moeten aanha
len", aldus een PZEM-woordvoerder
woensdagmiddag. Dc PZEM kan vol
gens hun door de schaarste aan olie
niet zelf meer bepalen, dat ze zwavel
arme olie wü hebben. Er is een
voorraad kolen aanwezig om een
eventueel olietekort in de centrale te
kunnen opvangen.
Niet alle grote Zeeuwse gemeenten
leggen zich overigens al beperkingen;
op: zo zullen in Goes en in Vlissingen'
op zeer korte termijn geen maatrege-:
len worden getroffen om de straatver-1
lichting te beperken. Een woordvoer
der van de gemeente Vlissingen ver
klaarde woensdagmiddag, dat in Vlis
singen nog geen voorbereidingen zijn
getroffen om te komen tot deze vorm
van energiebespraing.
De PZEM zal niet direct deelnemen I
aan een campagne om tot besparing
van energie te komen. Op een verga-1
dering van de Vereniging van Exploi-1
tanten van Elektriciteitsbedrijven1
(VEEN) in Nederland is besloten, dat'
via een grote advertentiecampagne in
dagbladen en op radio en televisie zal
worden aangedrongen op energiebe-i
sparing door de bevolking.
De PZEM is lid van de VEEN. die
in dit verband samenwerkt met de;
energiebedrijven die bij de SEP zijn'
aangesloten. Er zullen aanbevelingen
worden gedaan tot het bezuinigingen
op gas en elektriciteit. Zo wil de
VEEN de etalageverlichting tegengaan
en met het oog jp de komende feest
dagen van feestverlichting in winkel
straten afzien. Met de gemeenten zal
overleg worden gepleegd over het ver
minderen van de straatverlichting.
Telegram
De burgemeesterskring Zeeuwsch-
Vlaanderen heeft er in een telegram
aan de ministers van economische
zaken en van verkeer en waterstaat1
op aangedrongen, maatregelen te ne
men die tot gevolg hebben dat de
Provinciale Stoombootdiensten in Zee
land niet door olietekort zullen wor
den getroffen. Zoals bekend heeft1
Shell Nederland dc PSD laten weten,
dat maar 85 procent van de normale
hoeveelheid kan worden geleverd.
Ds burgemeesters vinden het onaan
vaardbaar, dat Zeeuwsch-Vlaanderen
de dupe zou worden van een vermin
dering van veerdiensten, die deze regio j
In een nog groter isolement zou plaat-,
sen. Het telegram aan de ministers is'
ondertekend door burgemeester
Aschoff van Temeuzen als voorzitter
van de kring en door burgemeester
Schipper van Oostburg, secretaris.
B. en w. ara Temeuzen hebben con-
tact gezocht met de verenigingen die
autorally's en oriëntatnefitten organi
seren. De Zevac, de Zeeuws-Vlaamse
automobielclub, heeft geplande orien-
taüeritten afgelast. Verder heeft het;
Temeuzense college een beroep op cel
(Zie slot pagina 7 kolom 6)
«noties over de benoe
ming van een PvdA-bur-
genieester var. 'ar: katho-
L c v.v! lieke Eindhoven zullen nu
wel wegebben: de KVP heeft
'j ln de tweede kamer zo
bleek gisteren geen steun
van de kamermeeqfcrh.cld weten te
krijgen voor een motie die tegen deze
benoeming was gericht. En evenmin
bleek een meerderheid te voelen voor
het denkbeeld van D'C6 geopperd
naar aanleiding van de Elndhovense
kwestie om in de toekom1;t gemeen
teraden en provinciale staten lus recht
van aanbeveling toe te kennen vóór
dat de benoeming tot stand komt. Ver
moedelijk is hei laatste woord in dit
land over dergelijke zaken nog lang
niet gevallen. Ook Sn de nabije toe
komst zullen spanningen optreden bij
de benoeming van commU'-a rissen der
koningin en van burgemeesters. Boven
dien komt de 'medezegghv.rvchap' van
staten en raden ten principale aan de
orde als de denkbeelden van dit kabi
net over een nieuwe grondwet worden
gepubliceerd. Vooral dan zal er nog
menige hartige discussie worden opge
zet.
De voorzitter van de AïWractle
Aantjes steide zich gisteren in
de kamer genuanceerd op. Men
kon moeilijk van hem verwachten dat
hij zijn partijgenoot minister De Gaay
Fortman zou afvallen: hij stemde dan
ook niet vóór de KVP-motic-, maar
sprak niettemin enige afkeurende
woorden aan het adres van het kabi
net Hij vond deze benoeming kenne
lijk nogal demonstratief en meende
dat het kabinet beter had kunnen
wachten totdat zich een andere gele
genheid had voorgedaan. Uit deze op
stelling valt af te leiden dat vermoede
lijk het kabinet niet
eenstemmig is ge
weest en dat de mi
nister van binnen
landse zaken in het
kabinetsberaad nog
wel op andere mogelijkheden heeft ge
wezen. Daardoor kon Aantjes kritiek
uitoefenen op het kabinet als geheel
zonder het zijn eigen minister moeilijk
te maken. En daarmee is dan de zaak-
Eindhoven afgedaan.
Toch vestigt deze Eindhovense gang
van zaken de aandacht op een on
bevredigende situatie bij dergelij
ke benoemingen. De 'inspraak' zoals
dat heet is keurig vastgelegd: de com
missaris der koningin moet volgens
zijn nog niet zolang geleden gewijzigde
instructie de raden horen, bij welke
gelegenheid het befaamde 'profiel' op
de proppen komt. Daarmee wordt een
aanduiding bedoeld van de eigenschap
pen waaraan naar het oordeel van de
raad de toekomstig^ burgemeester
moet voldoen, zij het dat namen niet
genoemd kunnen worden. Een nogal
zonderlinge zaak: bij het opsommen
van de kwaliteiten denkt immers ieder
raadslid aan een bepaalde figuur, al
thans in de mees-te gevallen. De frac
ties weten over het algemeen precies
wie ze in de burgemeestersstoel willen
hebben, maar ze mogen geen aanbeve
ling doen: de kamer heeft dat gisteren
nog eens nadrukkelijk bevestigd door
de verwerping van een D'66-motie. Al
les bijeen een halfslachtige toestand:
er v/orden verwachtingen gewekt die
vooral als het om grotere gemeen
ten gaat niet of niet altijd worden
waargemaakt.
Ze kunnen niet worden waargemaakt
omdat de twee sleutelfiguren in de
benoemingsprocedure rond het
burgemeesterschap de commissaris
der koningin en de minister van bin
nenlandse zaken niet alleen met de
voorkeuren van een raad of een raads-
meerderheid hebben te maken.
ook hun eigen verantwoordelijkhad
diepen te laten gelden. Het kan best
zijn dat op grond van bepaalde, hun
wel maar de raad niet bekende over
wegingen, een bepaalde kandidaat niet
kan 'worden benoemd. Het kan ook
zijn en dat geldt vooral voor de gro
te gemeenten dat inzichten van een
raad moeten wijken voor overwegin
gen van nationaal-politieke aard. Een
nieuw kabinet bijvoorbeeld kan heb
ben besloten een andere lijn bij be
paalde benoemingen toe te passen,
soms ook zijn kandidaten beschikbaar
die weliswaar in de betrokken gemeen
te niet bekend zijn maar wel in de
lanöspolitiek. Vaak hebben zij het land
in belangrijke functies gediend. Men
spreekt In de buitenwereld nog wel
eens van 'vriendjespolitiek', vooral als
het gaat om oud-ministers of -staats
secretarissen, maar dat neemt niet
weg dat juist deze categorie bekwame
bestuurders kan opleveren. Komt een
dergelijke benoeming tot stand, dan is
er vaak grote weerstand in de bewuste
gemeente: de raad voelt zich beetge
nomen en stelt dat de 'inspraak' niet
serieus is geweest.
T"\e discussie over de inspraak is des-
LJ tijds op gang gekomen doordat
met name D'66 en ook de PvdA
sterk aandrongen op een gekozen bur
gemeester. De thans ontstane prak
tijk is daar mede een gevolg van: een
vaag compromis tussen wat 'democra
tisering' van de burgemeestersbenoe
ming werd genoemd en het geldende
recht: volgens de grondwet benoemt
namelijk ae koning de voorzitter van
de gemeenteraad- Minister De Gaay
Fortman is nu bezig met het opstellen
van de eerste nota met voorstellen
voor een algehele grondwetsherzie
ning, hij acht dat zelfs zijn belangrijk
ste taak. zo heeft hij onlangs meege
deeld. Het is te hopen dat hij nog eens
zijn gedachten laat gaan over ae hui
dige onbevredigende gang van zaken
rond sommige benoemingen, zowel bij
commissarissen der koningin als bij
burgemeesters. Hij heef: nu zelf iets
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
