PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WEINIG OVERTREDINGEN VAN
ZONDAGRIJVERBOD
Olieboycot gaat door
Eerste autoloze zondag in Zeeland
Hard rijdende buitenlanders zorgden voor gevaar
Snel voor rechter
VANDAAG EEN LAATSTE POGING
CENTRAAL AKKOORD TE REDDEN
de krant
van zeeland
AFTREDEN
VAN NIX0N
WAARSCHIJN
LIJK GEACHT
SaTS*
line
fi"™ ry- .p
Gesprek voorzitters werkgevers en -nemersorganisaties
MM1
Piet Vonck
Heli woord
Pagina 9
216e jaargang - nummer 261
Maandag 5 november 1973
DEN HAAG Nederland heeft zijn eerste autoloze zondag sinds begin 1957 sportief en speels be
leefd. Terwijl honderdduizenden Nederlanders de fiets, het openbaar vervoer en het voetpad her
ontdekten, namen rolschaatsende kinderen bezit van de autosnelwegen.
Op de autosnelwegen werd niemand aangehouden die in een auto reed zonder dat hij een van de
16.000 bezitters van een ontheffing was. Volgens overste A. C. Vogel van de verkeerscentrale van de
rijkspolitie in Driebergen heeft men zich over he t algemeen voortreffelijk aan het rijverbod gehou
den. Er waren tot gisteravond laat geen meldingen van dodelijke ongelukken.
De rijkspolitie had wel de handen vol aan paarden, fietsen, bromfietsen, wandelaars en picknickers, die
nn de nog steeds gevaarlijke autosnelwegen moesten worden gestuurd. Dat gevaar kwam vooral va
Duitsers en Fransen, die de kans waarnamen om met snelhe den tot soms tegen de 200 km
men. In de grote steden was het aantal aanhoudingen betr ekkelijk gering: 20
Den Haag en 4 In Utrecht.
groten getale
■an buitenlanders:
erlaten wegen te
Rotterdam, 19 in Amsterdam,
(Van onze correspondent)
WASHINGTON In politieke
kringen wordt het aftreden van
president Nixon binnen korte
tijd waarschijnlijk geacht. Gedu
rende het weekeinde is de pres
sie op Nixon toegenomen met
hoofdartikelen in de New York
Times en twee concervatieve
dagbladen die zijn aftreden ei
sen, Ook voormalige conserva
tieve Nixon-supporters hebben
zich aangesloten bij het
groeiend tij van protest.
Senator Barry Goldwater, die ex-
ïi».president Spiro Agnew tot het
hast toe verdedigde, heeft samen
m de zeer conservatieve journalist
WiEsra Buckley bekendgemaakt dat
er over enkele dagen „schokkende
ontwikkelingen" verwacht kunnen
worden in de kwestie van de twee
gpiuids'MBdea, waarvan het Witte
Huis heeft gezegd dat ze nooit hebben
bestaan. Gissingen over de aard van
oeze onthullingen houden in. dat be
wijzen geleverd zouden kunnen wor-
cen dat deze twee banden zijn achter-
geaouden of zijn vernietigd.
Even opzienbarend als het feit dat:
de New York Times officieel het
atreaen van Nixon heeft geëist, is
oodat de conservatieve journalist
Joseph Alsop, die Nixon vooral heeft
geseand in diens Vietnam-beleid, nu
Mi onomwonden heeft geschreven;
Q2- Nixons aftreden wenselijk is als
enge op.ossing voor de nationale ver-
Behalve William Buckley, een Nixon-
aanhanger van het eerste uur en
omer Tan de eveneens conservatieve
senator James Buckley, heeft ook de
bekende journalist Jack Anderson op-
geroepen tot Nixons aftreden. Naast
de New York Times kwamen de Den-
p.osf en de Detroit News dit
weekeinde met hoofdartikelen die aan-
Timi6" 1? atlreden. De New York
Tun» schreef onder de kop „De
ïï™,,,™1. zaken van het president-
&®dermeer: ..De zichtbare des!
integratie van president Nixons mo
reel en politiek gezag, van zijn vermo-
treden Mn i v^n c,e ^gering op te
kW Z'ijn ^"spraak op leKer-
om L Se'oofwaardigheii. brengt
dal ^hoorvoetende conclusie
«n t, N!von z'jn 'aafste dienst
dnnr af .7, °,u hnmnen verrichten
ÜJ ^1? voordat dl-ze natie
w°rdt het traumatische en
weekblad Time
'e tnofriart-iv 7 i1®1 redactione-
4 dat het in de 50 jaar
heeft gepubliceerd,
NaonftaUSS het zusterblad Life
aar,. "kandidatuur voor het nrp^i
een Amerikaanse natie op
ttp- gekomen dat terugkeer
^zmogehjkis. „De behSSk-
Bicljard Nixons op-
hem" ai'diK }lgt, nog voor
hij af zal^pH^ V besllssing of
«««aS'Ü.® "na
Een inwoner van Weert heeft in
Eindhoven, kort nadat het rijverbod
van kracht was geworden, tweemaal
geprobeerd op een controlepost
de politie in te rijden. De man had
geen ontheffing. Hij is in Weert aan
gehouden, zijn auto werd in Eindho
ven teruggevonden. Op de Afsluitdijk
hebben zondagmiddag twee jongelui
in een auto een stopteken genegeerd
Na een wilde achtervolging kon de
auto worden aangehouden. Zij hadden
geen ontheffing.
In Valkenswaard is zondagmiddag
een Belgische auto tegen een auto
met Duits kenteken gereden, waarin
zich een van oorsprong Nederlands
gezin bevond. De drie thans Duitse
inzittenden kregen ernstige verwondin-
Openbaar vervoer
Zondagavond vervoerden de spoor
wegen ongeveer 20 tot 30 pro
cent meer reizigers dan op andere
zondagavonden. Het was zeer druk op
de lijnen Dordrecht-Leiden en Amster-
dam-Hilversum. Botsingen tussen trei
nen en auto's zijn er zondag niet
geweest. Wel een botsing tussen een
trein en een paard. Dat gebeurde op
het baanvak Geleen - Lubterade. Het
paard overleefde het niet en de trein
kreeg negentien minuten verbraging.
Taxichauffeurs reden af en aan,
maar in mindere mate dan zij aanvan
kelijk hadden gedacht. In Amsterdam
is het zondagavond bijna tot een
massale vechtpartij gekomen tussen
vijftien politiemannen en twaalf taxi
chauffeurs. Inzet was ook hier het
rijverbod.
12 miljoen
Het openbaar vervoer heeft een Het Nationaal Bureau voor Toeris-
drukke zondag achter de rug. Bussen me schat dat de Nederlanders zondag
en trams waren meestal afgeladen. 12 miljoen gulden minder hebben be-
ROTTERDAM (ANP) Bekeurde
overtreders van het zondagrijver
bod moeten er op rekenen dat zij
deze week al voor de economische
politierechter moeten verschijnen
om zich te verantwoorden.
Hoewel het ministerie van justitie
geen richtlijnen heeft uitgevaar
digd hebben de officieren van ju
stitie in de verschillende arron-
disementen afgesproken de over
treders zoveel mogelijk nog deze
week voor de rechter te brengen.
In Rotterdam hebben politieman
nen die overtreders hebben be
keurd de opdracht gekregen hun
processen-verbaal al vanmorgen
om negen uur kant en klaar in te
leveren bij de afdeling bijzondere
wetten. Het is nog niet bekend
wanneer de verdachten precies
voor de economische politierech
ter in Rotterdam moeten verschil-
steed dan op een vergelijkbare zon
dag. Het. horecabezoek was niet on
verdeeld lager dan aanvankelijk door
deze bedrijfstak als vrees was uitge
sproken. In de steden werden soms
betere zaken gedaan. Aan de grens,
door de komst van nieuwsgierige bui
tenlanders. was er nauwelijks een ver
schil in omzet merkbaar.
Het bedrijfsschap horeca heeft bij
1300 bedrijvc-n een enquête ingesteld
naar de bedrijfstaksgewijze resultaten
van afgelopen zondag. De uitkomsten
van dit onderzoek zullen nog even op
zich laten wachten, omdat de formu
lieren pas in de loop van deze week
worden terugverwacht. Uit een peiling
in circa 50 plaatsen is de indruk
ontstaan dat het kerkbezoek nagenoeg
gelijk was aan dat op andere zonda
gen.
Den Haag
In Den Haag meldde de politie om
acht uur 's avonds slechts twee bekeu
ringen. Voetgangers en fietsers die
hadden verwacht een absolute stilte
te zullen aantreffen, waren toch niet
helemaal tevreden. Naast het redelijk
grote contingent luidruchtige brom
fietsers. taxi's en onthevenen moest
men in Den Haag de motorische
aanwezigheid gedogen van een leger
tje CD-wagens. Het ambassadeperso
neel staat nu eenmaal boven de (Ne
derlandse) verkeerswet.
Aan het vrediger worden van Den
Haag ging zaterdagnacht een tumultu
eus half uurtje vooraf. Van half drie
tot drie uur hadden de Haagse stra
ten en de uitvalswegen het karakter
van een racebaan. Links en rechts
elkaar inhalend probeerden de auto
mobihsten op tijd de stoeprand van
het eigen huis te halen. „He*, lijkt wel
luchtalarm", was het commentaar van
een taxichauffeur.
Friesland
In de Friese gemeente Ooststellmg-
werf werd zondag een boer bekeurd
die naar een land moest melken op
vier kilometer afstand. De man had
de beschikking over paard en wagen,
maar was toch maar in de auto
gestapt. Verder heeft de rijkspolitie
van het district Leeuwarden twee jon-
Zie slot pagina 3 kolom 2)
vandaag in
llkrant
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2,4 en 5.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 3.
Radio en televisie op pagina
i™H.H.Pagi°a'S9' 10'
AMSTERDAM: De noordelijke uit
gang van de Coentunnel te Am
sterdam op de autoloze zondag.
Alleen een Duitse auto is te zien,
maar die lieejt dan ook onthef-
fing.
Israëlisch plan:
autoloze dag om
olie voor Nederland
uit te sparen
(Van onze correspondent)
JERUZALEM De Israëlische libe
rale vakbondsleider Hilleel Seidel wil
niet dat Nederland door de olieboycot
het slachtoffer wordt van Israels pro
blemen. Daarom stelde hij voor dat
de Israëli's één dag in de week hun
200.000 auto's thuis moeten laten
staan en de daarmee uitgespaarde
benzine aan Nederland moeten af
staan als tegenprestatie voor de Ne
derlandse steun aan Israël.
„Israël moet achter Nederland
staan", zegt Seidel in zijn voorstel dat
hij per brief aan premier Golaa Meir
heeft voorgelegd. In regeringskringen
vindt men het plan van - Seidel wel
een goed bedoeld gebaar van solidari
teit. maar acht men het niet uitvoer
baar. Dat is een diplomatieke uitdruk
king voor: Nederland zou zeker niet
zo'n gebaar op prijs stellen. Neder
land moet zich al in alle bochten
wringen om niet voor pro-Israëlisch
te worden uitgemaakt.
Nu zou Nederland op haar beurt
kunnen vrezen dat Israël door deze
geste met een olietekort zou komen
te zitten, maar deze vrees is onge
grond. Israël heeft door allerlei toe
vallige omstandigheden voor de oor
log aanzienlijke oliereserves verza
meld.
UNANIEM BESLUIT ARABISCHE LANDEN:
KOEWEIT (AFP, RTR, DPA, UPI) In Koeweit hebben de ver-
tegenwoordigers van de Arabische olieproducerende landen zich
zondag unaniem uitgesproken voor de voorzetting van de boycot
tegen Israël gezinde landen, totdat Israël, onder westelijke druk,
de in 1967 bezette gebieden ontruimt.
Vervoer
De Saoedi-Arabische minister van olie
zaken, Sjeik Ahmed Zaki Yamani, be
vestigde zaterdag in Koeweit dat zijn
land een volledige olie-boycot van Ne
derland in acht neemt. Inmiddels heb
ben Koeweit en Saoedi-Arabië hun to
tale produktie met respectievelijk 23
en 26.3 procent beperkt. Als 'minimum'
geldt een beperking van vijf procent
per maand.
Vannacht werd bekend dat de 10 be
langrijkste olieproducenten hun pro
duktie met onmiddellijke ingang met
nog eens 25 procent zullen verminde
ren ten opzichte van september.
De kwestie van de toekomstige olie
prijzen zal worden onderworpen aan
verdere bestudering en de midden ok
tober afgekondigde aanzienlijke ver
hoging van de olieprijzen zal nader
worden besproken. Dit besloten dei
ministers van olie van zes oliestaten
aan de Perzische Golf Koeweit. Sa- J
oedi-Arabië, Qatar, Aboe D'nabi, Irak
en Perzië zaterdag in Koeweit. Dit
zou een wat soepelere houding kunnen
betekenen van de Arabische landen
ten opzichte van de oliemaatschappij
en, die op 16 oktober werden gesteld
voor het voldongen feit van een verho
ging van de 'posted prices' voor ruws:
olie (daarover worden belastingen en
royalty's berekend) met bijna zeventig I
procent,
Uit gezaghebbende Saoedische bron
is vernomen dat Saoedi-Arabië de le
vering van oiie aan Canada heeft alge-
sneden. De zegslieden konden niet zeg
gen wanneer dit besluit is genomen.
De internationale confederatie van
Arabische vakbonden (icatu) heeft in
Tripoli besloten tot een algehele boy
cot van activiteiten van Amerikaanse
en NEDERLANDSE vervoerv en
vrachtbed rijven in Arabische landen,
zo berichtte het officiële Libische pers
bureau Ama. Vit een resolutie die de
vakbonden met algemene stemmen
aannamen tijdens een driedaags spoed
beraad in Libië, blijkt dat de boycot
zal worden uitgebreid lot elk land dat
Israël actief steunt. De Icatu vraagt de
aangesloten bonden dit besluit volle
dig uit te voeren.
Voorts dringt de Icatu bij de Arabi
sche regeringen aan op nationalisatie
van alle bezittingen van Amerikaanse
en Nederlandse concerns in Arabische
landen, en op verbreking van alle di
plomatieke, handels- en andere betrek
kingen met de Verenigde Staten en
Nederland. De vakbonden willen ook
dal de regeringen hun gelden terug
trekken uit niet-Arabische banken,
vooral uit die banken en financierings
maatschappijen die vijandig tegenover
(Zie slot pagina 3 kolom 3)
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl heeft zaterdag in gesprekken met werkgevers en werknemers
getracht het centraal akkoord voor 1974 te redden. Besloten is dat vanmorgen in alle vroegte de voor
zitters van de vakcentrales en centrale werkgeversorganisaties om de tafel gaan zitten voor een laat
ste poging het centraal akkoord te redden.
gehoord, had voor dit gesprek ruim
voldoende aan de tijd van twee uur
die daarvoor was uitgetrokken. Na
afloop van dit gesprek werd beklem
toond dat er niet was onderhandeld
doch dat alleen de standpunten waren j
verduidelijkt.
Toen later in de middag bleek dat1
het gesprek met de werkgevers ruim!
vier uur had geduimd, was het voort
iedereen duidelijk dat het kabinet had
geprobeerd de werkgevers te bewegen
tot een soepeler houding. De vice-
CNV-voorzitter Lanser verwachtte
bij een mislukking van deze be
spreking dat het kabinet nog i
"het einde van de week maatregelen
zou aankondigen waaraan een loon-
en prijsbeleid zal moeten voldoen
Het enige concrete kwam na zes uur
vergaderen uit de mond van minister
Lubbers van economische zaken, name
lijk dat hij in ieder geval ook in 1974
een strak prijsbeleid zal blijven voe
ren.
Nadat zaterdagmiddag het beraad
was afgelopen, deelde het kabinet in
een zeer summiere verklaring mee
dat werkgevers- en werknemersverte
genwoordigers zich bereid hadden
verklaard tot een nader gesprek tus
sen de voorzitters van de centrale
organisaties over de mogelijkheden
van het tot stand komen van een
centraal akkoord voor 1974, ervan
uitgaande, dat over en weer bereid
heid bestaat alle in het geding zijnde
punten te bespreken. De vakbeweging
die als eerste door de regering werd
voorzitter van het VNO. mr. Chr. van
Veen. zei overigens dat de uitgangs
punten van de werkgevers nog volop
overeind waren blijven staan.
Werkgevers
WEGEN VRIJWEL LEEG, BUSSEN VOL, HORECA GEDUPEERD
POLITIEKORPSEN:
WEINIG PROBLEMEN
BIJ CONTROLES
VLISSINGEN De Zeeuwse automo
bilisten hebben het begrip 'autoloze
zondag' kennelijk zeer letterlijk opge
vat: zondagavond laat meldden de po
litiekorpsen, dat omstreeks 20 motor
voertuigen op de Zeeuwse wegen in
beslag werden genomen bij intensieve
controles door heel de provincie. Lege
wegen, volle bussen, vaak dolgedraai
de taxibedrijven en somber gestemde
eigenaren van horcca-hedrijven ken
merkten de autoloze zondag. Van het
aantal auto's dat toch op de weg
kwam, had het merendeel een buiten
lands kenteken.
Voor de Zeeuwse politie is de eerste
autoloze zondag niet moeilijk geweest.
Alle korpsen ondervonden medewer
king van het publiek en vrijwel ner
gens deden zich incidenten voor. Een
woordvoerder van de meldkamer van
de rijkspolitie in Middelburg deelde
zondagavond mee dat er ongeveer tien
motorvoertuigen door de rijkspolitie
in beslag zijn genomen. Bij IJzendijke
werden zondagmiddag vijf motorrij
wielen in beslag genomen. De rijkspo
litie meent, dat het publiek zich 'bij
zonder sportief' heeft gedragen.
„Het is goed gegaan. We hebben veel
gecontroleerd, maar we hebben geen
overtredingen geconstateerd. Vooral
Fransen en Belgen zijn aan een con
trole onderworpen. De medewerking
van het publiek was bijzonder goed.
Men verwachtte dat we zouden con
troleren", aldus inspecteur L. E. Schul-
ler van de Vlissingse politie. Ook een
woordvoerder van de Middelburgse
politie meldde dat er geen overtreders
waren aangehouden. Zowel in Vlissin-
gen als in Middelburg was geen extra
politiepersoneel ingezet: men kon het
makkelijk af gezien de geringe aanbod
van het verkeer. In Middelburg wer
den ongeveer 150 auto's gecontroleerd.
De politie van Goes zette zes man ex
tra in, om te controleren of het rijver
bod werd nageleefd. De Goese gemeen-
tQi tie nam één auto in beslag van
een'buitenlander, die al enkele jaren
in Nederland verblijft. De politie van
Zierikzee moest eveneens één keer in
grijpen. Een inwoner van Zierikzee
kroop zonder ontheffing achter het
stuur: het kostte hem zijn auto.
De rijkspolitie te water heeft in Zuid-
West-Nederland zeventien processen-
verbaal opgemaakt tegen bezitters van
pleziervaartuigen. „Niet alleen moch
ten de auto's niet op de weg komen,
de pleziervaart mocht ook niet op het
water", aldus de commandant van het
district Dordrecht van de rijkspolitie
te water. mr. A. P. Mensert Spaan
derman. Van de 17 bekeuringen vielen
er tien in Zeeland: op het Veerse
Meer. de Yerseke Bank. de Grevelin-
gen en de Westerschelde. Het meren
deel van de overtreders was buitenlan
der: twaalf Belgen en twee Duitsers.
Ze hadden wel hun ligplaats in Zee
land.
Mr. Mensert Spaanderman- .Het is
op zich wel een beetje vreemd dat er
wel buitenlandse auto's mochten rij
den. maar dat er geen buitenlandse
plezierboten mochten varen". De reac
ties van de aangehouden booteigena-1
ren was overigens niet onplezierig. De
scheepjes werden niet in beslag geno
men, maar naar de thuishaven terug
gestuurd.
De busondernemingen in Zeeland heb
ben een drukke zondag achter de rug,
al hoefden ze vrijwel nergens extra
materieel in te zetten. Alleen het
Streekvervoer Walcheren hield zon
dagmiddag op de lijn Vlissingen-Mid-
delburg v.v. een extra bus achter de
hand, die ook enkele malen werd inge
zet. Het vervoersaanbod bij het SW
was zondag twee tot vier keer zo hoog
als op een 'normale' zondag, maar de
bussen hebben dit aanbod goed kun
nen verwerken.
De AMZ in Goes liet zond3g geen ex-
tra materieel rijden. Een woordvoer
der deelde mee dat het vervoersaan
bod drie keer zo hoog was. De RTM
boekte ongeveer 50 procent meer pas
sagiers. Vanuit Burgh werd een extra
bus naar het ziekenhuis in Zierikzee
ingezet. Ook de ZVTM meldde in
Zeeuwsch-Vlaanderen een groter aan
tal buspassagiers als op andere zonöa-
•en. De Provinciale Stoombootdien
sten en de NS. hebben de drukte ge
makkelijk kunnen venverken: één van
de ochtendboten van de veerdienst
Kruiningen-Perkpolder vertrok zonder
één auto.
De taxibedrijven hebben over het al
gemeen een bijzonder drukke zondag
beleefd. De taxicentrale A'oee in Vlis-i
singen deelde mee dat het gedurende
de gehele zondag druk was. Bij dit be
drijf werden tien extra wagens ingezet.
„Hoewel het aanbod groot was. heb
ben we vrijwel geen wachttijden ge
had", aldus een woordvoerder. Het
Goese bedrijf Van Sabben noemde de
autoloze zondag een 'gekkenhuis'. Me
vrouw Van Sabben: „Het is hopeloos.
Ik ben nog niet /an de telefoon afge
weest. Het begon zondagochtend om
zeven uur al". De passagiers waren
voornamelijk kerkgangers en mensen
die geen verbinding hadden met de1
omliggende dorpen.
De werkgevers wilden niet ingaan
op de vraag of het kabinet met maat
regelen had gedreigd voor het geval
men vanmorgen niet tot over
eenstemming zou komen. Ook de aan
hel beraad deelnemende bewindslie
den Den Uyl, Boersma. Lubbers. Dui-
senberg en staatssecretaris Hazen-
kamp wilden geen enkel commentaar
geven. Wel wilde mr. Van Veen kwijt
dat de werkgevers alles zouden prohe
ren om het voorzittcrsoverleg te doen
slagen. In de gesprekken met de rege
ring heeft de olieboycot geen enkele
rol gespeeld, zei hij
NW-voorzitter Wim Kok achtte de
kans op een centraal akkoord na het
weekeinde bijzonder klein. Vandaag
al beginnen de vakcentrales en de
-werkgeversorganisaties met het raad
plegen van hun respectievelijke ach
terbannen. .„Als die machine draait,
krijg je onherroepelijk een verharding
van de standpunten", meende de heer
Kok. Wel verklaarde hij dat de vakbe
weging bereid was om te praten over
die bedrijfstakken en bedrijven die in
moeilijkheden zouden komen door de
vloer van 160 gulden in de prijscom
pensatie, de optrekking van het wette
lijk minimumloon, de optrekking van
de jeugdlonen en de invoering van de
gelijke beloning voor mannen en
vrouwen. .Als er op het gebied van
het centraal akkoord nog wat gaat
gebeuren, moet dat vóór maandaga
vond geschieden", aldus NKV-voorzit-
ter Wim Spit.
Horeca-strop
\oor een aantal Zeeuwse horeca-be-
drijven is de autoloze zondag een
trieste belevenis geweest. „We hebben
een soort enquête gehouden onder de
horeca-bedrijven, waaruit blijkt dat
onze omzet zondag vergeleken met die
van de laatste vier weken met 93.5
procent is teruggelopen", aldus de
heer A an der Veen van het Vlissingse
'Brittannia'. Dit hotel boekte 40 annu
leringen van hotelgasten, die toch
(Zie slot pagina 4 kolom 1
Landbouwer onder
tractor verdronken
NIEUWE PEKELA (ANP) In het
Groningse Alteveer is zaterdagmiddag
de 59-jarige landbouwer P. Siepel bij
het werk op zijn landerijen door ver
drinking om het leven gekomen. Het
slachtoffer was op de trekker met een
cultivator bezig met het bewerken van
een akker.
3ij het niet goed nemen van een bocht
bij he: afwateringskanaal zakte de
zware trekker in het water waarbij het
slachtoffer daaronder met zijn linker
been bekneld raakte. De zware trekker
moest eerst worden gelicht voordat
net stoffelijk overschot kon worden ge
borgen.