PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
CONCESSIES MINISTER
TIJDENS S.I.R.-DEBAT
Geestelijke verzorging moet volledig
in ziekenhuizen worden geïntegreerd
„ISRAËL SCHENDT MET
OMSINGELING BESTAND"
Olie wellicht al
in november duurder
NIXON GELAST
T.V.-REDE AF
PALESTIJNEN
GEARRESTEERD
INWEST-BERLIJN
KISSINGER
10 NOVEMBER
NAAR CHINA
INLEIDINGEN VOOR ZEEUWSE CONTACTGROEP ZIEKENHUISRAAD
VETO NIXON
OVER ANTI-
00RL0GSWET
Nederlanders
blijven thülS Pagina 13
216e jaargang - nummer 252
Donderdag 25 oktober 1973
STEUN DE ACTIE
NATUURBEHOUD
Los de puzzel op in
de PZC van zaterdag
KVP-FRACTIE - NOG NIET TEVREDEN - BERAADT ZICH
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Lubbers is ten dele door de knieën gegaan voor de druk van KVP, ARP en
CHU. Hij is bereid zijn wetsontwerp selectieve investeringsregeling (SIR) zo te wijzigen dat in de
Rijnmond een vergunning nodig is voor investeringen van één miljoen en meer en in de rest van de
Randstad bij een investering van drie miljoen en meer. Binnen een maand zal de minister moeten
beslissen of hij een nieuwe vestiging of een uitbreiding in dat laatste gebied die minder dan drie
mij oen kost toch een vergunning zal eisen.
MINISTER LUBBERS
Intussen is duidelijk dat de KVP-
fractie nog steeds niet akkoord Is met
de gedane concessies. Vandaag vindt
een speciaal fractieberaad over
SIR plaats.
Steen des aanstoots is dat de g;
van 3 miljoen buiten de Rijnmond in
de wet genoemd moet worden.
Minister Lubbers houdt daaraan vast
en de KVP wil de grens noemen
alleen een meldingsplicht invoeren.
Drs. Schouten die in eerste instantie
het woord voor de christen-democra
ten voerden had de minister de sugge
stie gedaan om niet vast ie houden
aan zijn eis dat de vergunningen voor
het gehele gebied van de Randstad
zouden moeten gelden. Hij bracht het
element van de meldingsplicht buiten
het Rijnmondgebied ter tafel en wrltie
slechts in noodgevallen de minister de
en te grijpen naar
wapen van de vergunning. Drs. Schou
ten had daarbij geen grens genoemd
wat de minister bij het overnemer
van clie suggestie juist wel deed, na
melijk de grens van drie miljoen. Drs
De Ruiter (PvdA) en de heer Wierrn-
ga (PvdA) poogden vergeefs de chris
ten-democraten te bewegen het wets
ontwerp te accepteren zoals het was
ingediend. Zij vrezen dat als er geen
vergunningen gehanteerd kunnen wor
den in de gebieden buiten de Rijn
mond dat er dan geen beleid gevoerd
kan worden om tijdig congestie tegen
te gaanm Zij willen niet dat de over
heid met een brandblusapparaat aan
komt als er al brand is (zoals in de
Rijnmond) maar juist aan brandpre
ventie kan doen in die gebieden v
nog geen brand en zelfs nog f
rook is. Daarvoor heeft men een
gunningenbeleid nodig, maar zij sl
EGYPTE VRAAGT RUSLAND EN VS OP TE TREDEN:
TEL AVIV, CAIRO, DAMASCUS (RTR, AFP, DPA, UPI, AP) Israël heeft vóór het tweede be
stand in het Midden-Oosten van kracht werd, de kans waargenomen om het Egyptische leger in de
zuidelijke sector van de Sinaï, op de oostelijke oever van het Suezkanaal van Egypte af te snijden.
Egypte beschuldigde gisteravond Israël ervan deze omsingelende beweging af te maken ondanks het
bestand dat woensdagochtend om zes uur 's ochtends inging.
President Sadat van Egypte beschuldigde gisteravond Israël voorts van pogingen Suez van de bui
tenwereld af te sluiten. De Egyptische president die om een spoedzitting van de Veiligheidsraad
vroeg, verzocht Rusland en Amerika troepen te zenden om verdere Israëlische bestandsschendingen
te voorkomen. Amerika heeft meegedeeld dit niet te zullen doen. Woensdag zijn de eerste groepen
VN-waarnemers naar het Suezkanaal vertrokken.
De militaire commentator generaal i
Herzog zei in Tel Aviv, dat de oorlog
i dat het ingesloten
Egyptische leger niets anders meer
zou kunnen doen dan zich overgeven.
In Tel Aviv acht men het niet uitge-
BOYCOT NOG NIET VAN INVLOED
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Er is bij de mi
nister van economische zaken
nog geen prijsverhoging voor
olieprodukten aangevraagd. Wel
wijzen tekenen er op dat de olie
maatschappijen bezig zijn zich
voor te bereiden op de indiening
van zo'n aanvraag. Reden daar
voor zal voornamelijk zijn de
hogere prijzen die de olieprodu
cerende landen voor de uitge
voerde ruwe olie vragen. Over
niet al te lange termijn (wellicht
6£n maand) zullen de prijzen ze
ker moeten worden verhoogd,
zo verwachten insiders. De uit-
voerstop van Arabische landen
huk^? le en personeel van het
van oewaring te Middelburg
«stoat opnieuw vrees voor slui
ng van ae inrichting. (pag. 2)
Nieuws uit Zeeland op de
Shia's2,5,7,9 en 11.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
7 en 13.
Sport op de pagina's 15 en
17.
Radio en televisie op pa
gina 20.
financieel nieuws op pagi
na 21. s
zal nog geen direct effect heb
ben.
Geschat wordt dat de prijsverhogende
werking zal uitlopen op een gemiddel
de van 20 tot 25 gulden per ton-
produkt, oftewel 2 tot 3 cent per liter-
produkt. Onderling pullen per produkt
grote verschillen bestaan in de prijs
verhoging, dat hangt van het bestand
deel der kosten af. Naarmate een
produkt meer bewerkingen eist en
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
de er niet in de christen-democraten
over de streep te trekken.
Aan ae concessie van minister Lub
bers was een intensief telefonisch
overleg vooraf gegaan tussen fracte-
leider Anóriesse.n van de KVP en
premier Den Uyl. Deze ontknoping;
kwam voor de PvdA-fractie als ec-n|
verrassing want de fractie was nieti
op de hoogte van de draai die de]
minister zou gaan nemen. Het overleg!
tussen Andriessen en Den Uyl duurde
zo lang dat de fracties van christen
democraten pas na een kwartier in de
kamer terugkeerden toen de minister
al aan het woord was. Minister Lub
bers stelde de christen-democraten
met zijn concessies overigens niet
geheel tevreden. Hj weigerde op sug-
asties van drs. Schouten (ARP) en
drs. Peijnenburg (KVP) in te gaan
om de ingreep in de investeringen
benede drie miljoen nog wat losser
te maken en alleen in noodgevallen
toe te passen.
De heer S. Keunig van DS'70 hekel
de de houding van de minister die hii
een omarming noemde van de chris
ten-democraten. Hij vond de verdedi
ging van de minister zwak, dat hij nu
wel in staat zou zijn binnen een
maand tot afweging te kunnen komen
op grond van de wet of een investe
ring beneden drie miljoen toch aan
een vergunning gebonden zou moeten
worden. Ook op andere punten had de
minister reeds wijzigingen in zijn wet
sontwerp aangebracht.
Die wijzigingen werden afgedwon
gen door een kamermeerderheid die
overigens dwaas door de facties van
(Zie slot pag. 3 kol. 1
WASHINGTON De helar.artjk-
ste adviseurs van president Nixon
tijdens de persconferentie, waar
bekend werd gemaakt, dat de pre
sident de Watergate-bandies aan
de rechter wil afstaan en het
staatshoofd een televisietoespraak
sal houden. Van links naar rechts
perschef Ron Ziegler. raadsman
Charles Alan Wright en Alexander
M. Haig, chef van de presidentië
le staf.
sloten dat Israël de ingesloten troe
penmacht wil gebruiken als onder
werp van onderhandelingen met Egyp
te. Minister van buitenlandse zaken
Eban van Israël zei gisteren dat Is
raël de belofte heeft gekregen dat er
rechtstreeks zal worden onderhandeld
met de "Arabische wereld. Israël stelt
daarbij als eerste voorwaarde het uit
wisselen van krijgsgevangenen.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken verklaarde in Washington dat
Amerika bereid is met Rusland te
praten over een vermindering van de
wapenhulp aan het Midden-Oosten.
Woordvoerder Jerry Friedheim van
het ministerie van defensie zei dat
Rusland blijkens inlichtingen de laat
ste dagen de wapenzenóingen aan
Egypte en Syrië reeds heêft beperkt.
Amerika gaat echter op volle kracht
door met het leveren van wapentuig
aan Israël. Dagelijks gaat met 20
vluchten circa 800 ton wapens naar
Israël. Daarin zijn niet begrepen de
gevechtsvliegtuigen die nog steeds
rechtstreeks naar Israël worden over
gevlogen. Marokko heeft woensdag de
Arabische staten opgeroepen voor een
topconferentie.
WEST-BERLïJN De Westberlijnse
politie heeft vorige week vier Pales lij
nen van 18 tot 33 jaar gearresteerd
wegens voorbereiding van een aanslag
met springstof, r.o heeft de politie
woensdag bekendgemaakt.
Zij waren aangehouden toen de politie
bij huiszoeking een koffer met dubbe
le bodem vond, waarin zeer ontplof
bare stof werd gevonden. De Palesfij
nen, die in het bezit van Libanese pas
poorten waren, waren kort geleden uit
Oost-Berlijn gekomen.
Egyptische Mig-toestellen stijgen
hier op van een woestijnvliegveld
om aanvallen te doen op de Israë
lische troepen die gisteren on
danks het bestand trachtten de
Egyptische stellingen te omsinge
len.
Kritiek van JOVD
op mr. Van Riel
LEIDEN (ANP) Het bestuur va
de liberale jongerenorganisatie JOVD
heeft kritiek op WD-senator mr. H.
van Riel. Zijn opstelling geeft blijk
van onbegrip voor de functie van
onderlinge verdraagzaamheid, die ze
ker in een liberale partij veronder
steld mag worden, aldus de heer R. V.
IV. ?I. Lantain. waarnemend algemeen
voorzitter van de JOVD.
In een woensdagmorgen uitgegeven
verklaring zeg: hij het te betreuren
dat mr. Van Riel ontevreden liberalen
de raad heeft gegeven om te verstrek
ken. Dat. geeft zijns inziens blijk van
een mentaliteit 'die al te zeer naar
steriele overdraagzaamheid en snor
kende zelfingenomenheid riekt"
NU PERSCONFERENTIE
WASHINGTON (RTR, DPA, AP) Volkomen onverwacht heeft
president Nixon gisteren zijn aangekondigde televisietoespraak
over de jongste ontwikkelingen in de Watergate-affaire en zijn
besluit de geluidsbanden alsnog af te staan met een dag uitgesteld.
Het Witte Huis deelde mee, dat Nixon vannacht om 02.00 uur on
ze tijd geen toespraak zal houden maar een persconferentie zal ge
ven, die eveneens direct op de televisie wordt uitgezonden. Re
den voor het uitstel (de toespraak zou donderdagochtend om
02.00 uur zijn gehouden) is dat de president zijn aandacht op het
ogenblik te zeer nodig had voor de ontwikkelingen in het Midden-
Oosten.
Nixon had zijn rede dinsdag aange
kondigd nadat hij zich na maanden
had gebogen voor de eis van de
federale districtsrechter John Sirica,
om aan deze ae geluidsbanden ter
JJ, zÊch in 'de ver- bascnikking te stellen om uit te ma-
klaring uit voer een ooen discussie -<en ZU relevant zijn in het onder-
over de toekomst van een grote - npfjj hpt w«n
matigde liberale partij.
WASHINGTON (RTR 'DPA) Het be
zoek van de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Henry Kissinger
aan Peking, dat vanwege de oorlog in
het Midden-Oosten is uitgesteld, zal nu
plaatsvinden van 10 tot 13 november,
zo is in Washington bekendgemaakt.
De nieuwe datum was in overleg met
de Chinese regering vastgesteld.
Ook het bezoek aan Japan aat Kis
singer om dezelfde reden moes: uit
stellen, zal op een later tijdstip door
zoek naar het Watergate-schandaal en!
wat daarmee samenhangt. Nixon, die;
vorige week officier van justitie speci
aal beiast met Watergate Archibald
Cox en onderminister van justitie Wil-i
liam Rucke'.shaus ontsloeg, heeft met
het uitstel van zijn uitleg zowel poli-I
tieke waarnemers als het congres ver
rast. Vele congresleden willen eerst
horen' wat de president te zeggen
heeft alvorens zij besluiten al dan i
niet hun steun te geven aan oproepen
om een ve rw ij deringsprocedure tegen
de president op gang te brengen.
Uit protest tegen het ontslag van Cox
en Ruckelshaus trad minister van jus
titie Eïiiot Richardson i
mers zijn van oordeel dat de p
dent wellicht besloten heeft tot
persconferentie in plaats van een
spraak omdat hij zich in het verleden
tijdens persconferenties meer ont-
'mm-
„GELIJKWAARDIG
AAN MEDISCHE
DIENSTEN"
VLISSINGEN „De dienst
geestelijke verzorging dient ge
ïntegreerd te zijn in het zieken
huis-organisme, op voet van ge
lijkwaardigheid met de medi
sche dienst, de verplegings
dienst en de paramedische
dienst". Die 'stelling* van de IJ-
muidense internist C. P. J. Lam-
pe was woe^scL. "middag in 'Bri
tannia' te Vlissingen de rode
draad door drie inleidingen
over de confessionaliteit in de
al dan niet gefuseerde zieken-
inrichting, tijdens de eerste le-1
denvergadering van de provin
ciale contactgroep Zeeland van j
de nationale ziekenhuisraad.
Behalve ar. Lampe werd het onder
werp 'Praktisch' behandeld door twee
pastores, ds. dr. Th. Sfcruys en rector
C. H. J. M. Tonino. Zij gingen voor de
ongeveer vijftig bezoekers in op de
opzet van een dienst geeestelijke ver
zorging in een instelling. Daarbij be
toogde as. Struys, dat de geestelijke
verzorging niet als een 'extra' te be
schouwen is en apart staat van de
andere diensten, maar een integrerend
deel moet zijn van de totale zorg, die
een ziekenhuis behoort te bieden. Van
rector Tonino kwam de visie, dat de
geestelijke verzorger in feite moet
behoren tot "het team rondom de
patiënt'. En dx. Lampe haalde als
voorbeeld aan hoe een ziekenhuis de
t'rie geestelijke verzorgers rooms-
katholiek, protestants en humanist
deel uitmaken van de staf van specia
listen.
Dr. Struys ging in op de veranderin-
Hij signaleerde de aanvankelijke
guur van de aanstelling van een gees-i
telijke verzorger overeenkomstig de
confessionele kleur van de inrichting
en de verschuivingen in het patiënten
bestand van de ziekenhuizen: er kwa
men steeds meer patiënten, die geenj
binding hadden met. de confessionele!
kleur van de inrichting. Als oorzaken
noemde hij niet alleen de ontkerkelij-1
king, maar ook de geografische lig
ging van een ziekenhuis en de medi
sche indicatie als
ziekenhuis, waar patiënten terecht ko
men.
VOORSTEL
Relevante elementen voor de toekom
stige geestelijke verzorging in de zie
kenhuizen noemde hij:
integratie in het totale ziekenhuis-
gebeuren, „die niet impliceert, dat
elke patiënt van de geestelijke ver
zorging gebruik zal maken, maar
die wel een zo nauw mogelijk
samenspel tussen deze dienst en de;
andere daarvoor in aanmerking ko-|
mende diensten van het ziekenhuis;
moet inhouden";
doorbreking van de confessionali
teit, „waarbij de geestelijke verzor
ging niet alleen een geïntegreerde
plaats dient in te nemen in de
confessionele ziekeninrichtingen.
maar ook in de niet-confessionele
inrichtingen en die uitgaat van de
behoefte van de patiënt. Er zijn!
ook Mohammedaanse, Humanisti-
sche en andere niet-kerkelijke pa
tiënten";
de bekostiging eventueel in
etappes van de geestelijke ver
zorging via de verpleegprijs, in
welk verband als norm voorlopig
wordt gedacht aan optimaal 150'
patiënten en maximaal 250 patiën
ten.
Ds.' Struys onderstreepte in dit ver
band voorts het belang van een goed
overleg en een nauw contact en sa
menwerking tussen ziekenlnrichting1
en kerken. Onder meer ten aanzien;
van de benoeming van geestelijke ver-i
zorgers. de verantwoording van del
geestelijke verzorger ten aanzien!
van de inhoud aan de kerk, voor dei
spannen heeft getoond dan bij rede
voeringen.
De justitiële commissie van de Ameri
kaanse senaat besloot woensdag om
maandag te beginnen met de hoorzit
tingen over het door president Nixon
aan Cox verleende ontslag. Cox zal de
eerste getuige zijn.
De commissie ging niet in op een
verzoek van senator Edward Kennedy
Cox weer onmiddellijk aan te stellen
als officier van justitie belast met
Watergate. Volgens senator Charles
Matthias republikein uit ?,Iaiyland is
de commissie wel unaniem van oor
deel dat er een nieuwe speciale offi
cier van justitie moet komen.
De Amerikaanse vakbondsleider George
Meany heeft woensdag president
Nixon beshuldigd van een 'gevaarlijke
emotionele labiliteit'. Het Witte Huis
reageerde onmiddellijk door Meany -
'niet te verontschuldigen onverant
woordelijke verklaringen' in de schoe
nen te schuiven.
Woensdag werd bekend, dat de Ameri
kaanse zuivelindustrie president Nixon
een bedrag van 2 miljoen dollar heeft
beloofd als bijdrage voor het verkie
zingsfonds twee weken voordat de
president beperkingen op de invoer
van zuivel proaukten invoerde- De be
lofte werd gedaan ia eeri brief aan de
president gedatferd 16 december 1970.
De brief was afkomstig van Patrick
Hillings, een raadsman van de bond
van zuivelprodukten. Een presidentiële
proclamatie van 31 december 1970
kondigde de beperkingen op de invoer
van zuivelprodukten aan.
uitoefening van zijn functie aan heti
-ziekenhuis en ook over de pastorale j
begeleiding van uit de eigen kerkelijke
gemeente of parochie van de patiënt.
Rector Tonino sprak over de werkwij-1
re van de geesteijke verzorger binnen
de dienst geestelijke verzorging, over
de introductie bij de patiënt. Hij
achtte het zaak, dat de patiënten van;
het ziekenhuis uit op de hoogte wor-!
den gesteld van de mogelijkheden van
geestelijke hulp. Deze inleider onder
streepte, dat de geestelijke verzorging
ook hoort in ie houden de hulpverle
ning bij problematieken die samen
hangen met het ontstaan van de ziek
te. de aard of de emst ervan en de
gevolgen voor de patiënt. Hij atten
deerde in dit verband ook op 'de
kunst van de stervensbegeleiding". I
„Zowel ten aanzien van de stervings-
beleiding als ten aanzien van de hulp
verlening bij de problematieken, die
samenhangen met de ziekte, is het
nodig dat de pastor niet solistisch
werkt of behoeft te werken".
In dit verband signaleerde rector To-
(Zie slot pagina 11 kolom 5)
WASHINGTON (RTR) President
Nixon heeft woensdag zijn veto uit
gesproken over een wet van het con
gres die zijn macht zou beperken om
een nlet-verklaarde oorlog te voeren.
Nixon motiveert zijn veto met de ver
klaring dal de wet de Amerikaanse
mogelijkheid om in het geval van een
internationale crisis beslissend te han
delen zou ondermijnen.
Volgens de Amerikaanse president zou
den ae kans op misrekeninig door an
dere mogendheden en de risico's van
oorlog stijgen.
Het huis van afgevaardigden harf de
wet goedgekeurd een te voorkomen dat
de Verenigde Staten in de toekomst
betrokken zouden geraken bij oorlogen
als in Vietnam.
In regeringskringen vertrouwt'men er
op dat in senaat noch huis een twee
derde meerderheid zal kunnen worden
verkregen om het veto. or.geöaan te
maken. maar. volgens waarnemers, zou
dit in de senaat wel kunnen en kon hes
wel eens een nek-aan-nek-race worden
in Nixons strijd met het door de de
mocraten beheerste congres.
Het wetsontwerp verbood de president
langer dan 60 dagen militaire operaties
uit te voeren zonder de nadrukkelijke
instemming van het congres, dat vol
gens de grondwet alleen bevoegd is
de oorlog te verklaren.
Nixon zegt dat de Amerikaanse inspan
ning om een vreedzame regeling in het
Midden-Oosten tot stand te brengen
ernstig zouden zijn geschaad als de wet
van kracht was geweest.
