PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
AMERIKA VERBIJSTERD
DOOR OPTREDEN NIXON
Rusland en Verenigde Staten:
vredesvoorstel Midden-Oosten
NVV kant zich tegen verdere uitbreiding
van Pechi ney-Neder land in Sloegebied
ALGERIJE: GEEN
OLIE MEER NAAR
NEDERLAND
de krant
van zeeland
216e jaargang - nummer 249
Maandag 22 oktober 1973
AFZETTINGSPROCEDURE KOMT OP GANG NA ONTSLAG
COX EN RUCKELSHAUS EN AFTREDEN RICHARDSON
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Verwarring en verbijstering beheersen Amerika na de dramatische gebeurtenis
sen die binnen een etmaal leidden tot het aftreden en ontslag van de minister van justitie Elliot Ri
chardson, diens onderminister William Ruckelshaus, en de specale aanklager Archibald Cox. Hoe
wel talrijke democraten en republikeinen het aftreden van president Nixon eisen, en het huis van
afgevaardigden deze week stappen zal ondernemen om de afzettingsprocedure tegen de president op
gang te brengen, wordt het toch onwaarschijnlijk geacht dat er voldoende stemmen in het congres
te vinden zijn om Nixon daadwerkelijk uit zijn ambt te ontheffen.
ARCHIBALD COX
Senator Edmund Muskie zei dal het
in het belang van het land was wan
neer de president vrijwillig af zou
treden. Senator Robert Dole, de voor
malige voorzitter van de Republikein
se partij, was van mening dat afzet
ting door het Congres de enige metho
de was om de controverse aan de top
van de regering tot een oplossing te
brengen. Een staatssenator van New
York zei dat Nixons handelingen de
den denken aan die van een belegerde
man in een bunker die bezig was aan
zijn eigen ondergang.
Het Witte Huis deed een poging om
de politieke brokstukken bijeen te
vegen en liet de voormalige minister
van defensie en nu één van Nixons
medewerkers. Meivin Laird, in een
televisiegesprek met journalisten zeg
gen dat het Congres ongetwijfeld
eerst de uittreksels van de geluidsban
den, die onder toezicht van de door
Nixon aangewezen senator John Sten
nis gemaakt zullen worden, zou willen
afwachten. Laird dacht dat het Con
gres tevreden zou zijn met de resulta
ten.
Oproep aan Arabische landen tot boycot
DEN HAAG Het Boycotbureau van de Arabische Liga heeft
tot een totale boycot van Nederland opgeroepen nadat Algerije
had besloten de uitvoer van ruwe olie naar Nederland te verbie
den wegens de „openlijke steun voor de standpunten van Israël".
Het Boycotbureau zegt over bewij
zen te beschikken (lat de Nederlandse
regering en Nederlandse ondernemin
gen steun hebben verleend aan Israël
De boycot door Algerije, die overigens
slechts van zeer geringe betekenis is
voor de Nederlandse olievoorziening,
is nog niet door andere Arabische
landen nagevolgd.
Zeven Arabische landen, waaronder
ook Algerije, hebben inmiddels de uit
voer van ruwe olie naar de Verenigde
Staten gestopt om de belangrijkste
bondgenoot van Israël onder druk te
zetten om mee te werken aan een
voor de Arabieren gunstige oplossing
van het conflict in het Midden-Oos-
tea
Nederland voerde in 1970 volgens
Algerijnse gegevens 100.000 ton ruwe
olie in voor een waarde van circa f 18
miljoen.
"ma'ount Nederland
De reden die Algerije lieeft opgege-
ven voor haar besluit, lijkt voorname
lijk belrekking te hebben oir liet
standpunt dat de Nederlandse rege-
ruig na het uitbreken van het jongste
conflict in het Midden-Oosten heeft
ingenomen. Minister Van der Stoel
(buitenlandse zaken) verklaarde dat
de regering voor liet staakt-liet-vuren
was op basis van de formule dat de
strijdende partijen zich terugtrekken
acuter de heslandsgrenzen die voor
net uitbreken van de oorlog beston
den.
Nederland is hiermee een van
weinige, zo niet het enige EEG-land,
nat een standpunt inneemt dat over
eenkomt met dat wat Israël direct na
net uitbreken van de strijd
nam,
In Den Haag werd rekening gehou-
T ®et de mogelijkheid dat Arabi-
scne landen anti-Nederlandse maatre-
zouden treffen. Begin vorige
ees doken in enkele Arabische lan-
jwn. waaronder Algerije en Soedan,
u-nenten op als zou Nederland een
actieverol spelen bij het werven van
vrijwilligers voor Israël.
„ia ,ll-ecft zondae bet Nederlandse
in de Basrali Petroleum Com-
""naast als 'straf voor de Ne-
i steun aan Israël, aldus is
~~1 door radio-Basrah mec-
hirect na de publikatie van deze be
richten, waarin geen onderscheid
werd gemaakt tussen vrijwilligers voor
het Israëlische leger en mensen die
enkele maanden op kibboetsim s
werken, heeft Den Haag aan alle Ara
bische landen doen weten dat Neder
landers die in een vreemde staats- of
krijgsdienst gaan hun nationaliteit-
verliezen.
Aandeel
vanda;
ag in
ant
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2,4,5.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 3.
Radio en t.v. op pagina 7.
Sport op de pagina's 9, 10,
12,13,14.
De Algerijnse maatregel is in Den
Haag als een verrassing gekomen, die
evenwel pas werkelijk de olieaanvoer
in Nederland zou beïnvloeden als an
dere, belangrijker Arabische oliestaten
zoals bijvoorbeeld Saoedi-Arabië, het
Algerijnse voorbeeld zouden volgen.
Zestig procent van de ruwe olie die
Nederland importeert, is afkomstig
uit het Midden-Oosten.
De huidige situatie op oliegebied, zo
deelt het ministerie van economische
zaken mede, brengt de noodzaak me
de dat de minister van economische
zaken zo snel en volledig mogelijk
wordt geïnformeerd over de ontwik
kelingen op de aardoliemarkt- Ook is
het noodzakelijk dat hij over de mo
gelijkheid beschikt passende maatre-
(Zie slot pagina 3 kolom 4
De gebeurtenissen, die snel op el
kaar volgden, begonnen laat vrijdaga
vond met het verstrijken van de ter
mijn die het Hof van Beroep had
gesteld voor een beslissing van het
Witte Huis om, volgens de uitspraak
van de rechtbank, de geluidsbanden af
te geven. Het Witte Huis ondernam
echter een tegenactie en stelde een
compromis voor waarbij niet rechter
John Sirica de banden zou beluiste
ren, zoals de rechtbank wilde, maar
senator Stennis die de bevoegdheid
zou krijgen om de uittreksels die van
de banden gemaakt zouden worden,
op hun authenticiteit te verifiëren.
Terwijl de voorzitter en vice-voor-
zitter van de Watergate-commissie, de
senatoren Sam Ervin en Howard Ba
ker, in eerste instantie akkoord gin
gen met het compromis, weigerde de
speciale aanklager Archibald Cox het
te aanvaarden. Cox stelde zich op het
standpunt dat de rechtbank diende uit
te maken of het overhandigen van
uittreksels beantwoordde aan de uit
spraak van het Hof van Beroep om
de complete geluidnfcanóen af te ge
ven. Hij liet er zelfs geen twijfel over
bestaan dat het niet alleen niet in
overeenstemming was met wat- de
rechtbank had gesteld, maar dat de
uittreksels in het Watergate-proces
nooit als volwaardig bewijs door de
rechtbank zouden kunnen worden ge
accepteerd.
President Nixon gelastte Cox toen,
op straffe van ontslag, af te zien van
verdere rechtbankprocedures- Dit
speelde zich vrijdagavond laat af. De
volgende zaterdagmorgen belegde Cox
een unieke persconferentie in het ge
bouw van de nationale persclub in
Washington. Daar zette hij in een
doorwrocht en helder betoog van bij
na een half uur uiteen waarom hij
volgens de wet nalatig zou zijn wan
neer hij president Nixons bevel zou
opvolgen.
Cox zei dat hij bereid was het
compromisvoorstel van het Witte
Huis te accepteren, maar alleen wan
neer de rechtbank had beslist dat de
uittreksels aanvaardbaar waren. Hij
zei verder dat het Witte Huis, in
tegenstelling tot wat de zegslieden
van de president altijd hadden be
weerd, zo goed als geen medewerking
had verleend en zelfs geweigerd had
relevante documenten te overhandi
gen. Enkele uren na Cox' persconfe
rentie sommeerde president Nixon
zijn minister van justitie, Elliot Ri
chardson, die Cox had aangesteld, de
speciale aanklager te ontslaan. Ri
chardson weigerde en diende zijn ont
slag in. Daarna wendde de president
zich tot de onderminister van justitie,
William Ruckelshaus, die ook weiger
de de opdracht uit te voeren. Nog
voordat Ruckelshaus zijn aftreden
kon aankondigen, werd hij zonder
meer ontslagen.
Vervolgens vroeg Nixon de topoffi
cier van justitie van het ministerie,
Robert Bork, zijn opdracht uit te
voeren. Bork stemde toe. ontsloeg
Cox en liet in opdracht van de presi
dent onmiddellijk de kantoren van
Richardson, Ruckelshaus en Cox door
agenten van de binnenlandse veilig
heidsdienst, de FBI, afgrendelen. Pre
sident Nixon maakte vervolgens be
kend dat ook het hele onderzoek,
waaraan Cox met een groot team van
juristen ruim een half jaar had ge
werkt. was opgeheven en onderge
bracht was bij het ministerie van
justitie.
De politieke en juridische gevolgen
van Nixons drastische beslissingen en
daardoor veroorzaakte juridische
complicaties waren onoverzichtelijk,
maar de volgende punten dringen zich
op:
Zowel het Congres als de recht
bank kunnen ieder een speciale aan
klager aanstellen. In het geval van het
Congres kan de president echter een
veto uitspreken, dat dan door een
(Zie slot pagina 3 kolom 6)
kaanse minister van buitenlandse
zaken. Henry Kissinger, zaterdag
in Moskou
ARABISCHE LANDEN DRAAIEN OLIEKRAAN DICHT
ELLIOTT RICHARDSON
'BOYCOT OUTSPAN'
TEGEN A O-WINKELS
ROTTERDAM De Boycot Out-
span Actie (BOA) zal na een korte
tijd van zwijgen nu definitief over
gaan tot actie tegen de A. en O.-
winkeliers in heel Nederland die nog
Outspan-sinaasappels verkopen.
WASHINGTON, MOSKOU, TEL AVIV, CAIRO (RTR. AFP. DPA, EPF, AP) De Amerikaanse ml-
nister van buitenlandse zaken, Henry Kissinger en de Russische partijleider Leonid Brezjnev zijn
het zondag eens geworden over een gemeenschappelijke ontwerpresolutie in de Veiligheidsraad die
een einde moet maken aan de oorlog in het Midden-Oosten. Dit maakte het Witte Huis gisteravond
laat bekend. De inhoud van de resolutie werd niet bekend gemaakt. Amerika en Rusland hebben
gisteravond om een onmiddellijke bijeenkomst van de Veiligheidsraad gevraagd.
Dit gebeurde, nadat de Arabische landen in hun poging de door Israëi bezette Arabische gebieden te
bevrijden hadden gegrepen naar het oliewapen en Israël nieuwe vorderingen op het slagveld had ge
maakt. Dit waren afgelopen weekeinde de belangrijkste zetten van beide partijen in het conflict:
Libië, Algerije, Saoedie-Arabïë, Koeweit, Aboe Dhabi, Quatar en Bahrein kondigden een volledig
uitvoerverbod af op olie naar de Verenigde Staten. Algerije staakte ook de leverantie van olie naar
Nederland, wegens hulp van Nederland en Nederlandse bedrijven (olie) aan Israël. De Arabische li
ga vroeg andere landen het Algerijnse voorbeeld te volgen.
Egypte heeft verklaard dat Israëlische troepen drie bruggen hebben geslagen over het Suez-kanaal
voor de bevoorrading van de troepen op de westelijke oever. Zij zouden zijn ingesloten. Volgens Tel
Aviv heeft Israël 13.000 man en 300 tanks op een gebied van 40 km breed en 30 km diep ten zuiden
van Ismailia.
Vice-premier Yigal Ailon en generaal
Bar-Lev hebben zondag de enclave op:
Egyptisch gebied bezocht. Volgens ge-
neraal-majoor Uzi Narkiss bestaat een
mini-luchtbrug naar de westelijke oe
ver van het Suez-kanaal. Generaal
Chaim Herzog, officieel woordvoerder
van het Israëlische leger zei dat de
Egyptenaren nog steeds fel aanvallen
en ook het Syrische leger vecht door.
Volgens de Egyptische generaal Mokh-i
tar zijn van de Israëlische invasie-
macht al 83 tanks en 56 andere pant-,
servoertuigen vernietigd. De adviseur
van de Egyptische president Sadat,;
dr. Asjraf Ghorbal verklaarde zondag-'
avond dat Amerikaanse piloten ten
minste 35 Phantom-gevechtsvliegtui-
het westen bekend waren. Volgens de;
radio gaat het om de SAM-6 en de
SAM-7 raket, en voorts om een anti-
tank-raket 'RPQ-zeven' genaamd en de
Sagar-raket', eveneens een antitank
wapen.
Het Libanese biad "An Nahar' schrijf:
dat de Israëliërs er in gelsaagd zijn
een bruggehoofd te vormen op de
westelijke kanaal-oever door gebruik
te maken van Russische tanks, die in
de juni-oorlog van 1967 op de Egypte
naren werden buitgemaakt. De tanks
waren bemand door Arabisch spreken
de soldaten en officieren in Egypti
sche uniformen, die zich zelfs voor
zien hadden van identiteitspapieren
B». o^eflos» „aar HLÊJJE SSSPZSS»
El-Arisj in de Sinai. „De Amerikaanse
luchtbrug van vervangend materieel
gaat onverminderd door. Noemt u dat
in het belang van de -vrede"?, aldus
dr. Ghorbal.
Volgens de Israëlische radio is de
Egyptenaren, aldus 'An Nahar'.
Aan het Syrische front in de hoogten
van Golan bleef het dit weekend be
trekkelijk rustig. Generaal Herzog
veronderstelde dat de Syriërs een
adempauze inlassen om het nieuwe
materieel, dat door de Sowjet-ünie
Israëlische havenstad Haifa hadden
gebombardeerd, maar Israël zei dat
er geen sprake was van een bombar
dement.
In .Amman is zondag meegedeeld dat
de Syrische troepen op hun front een
zigzag-formatie in stand houden aan
de Syrische zijde van het bestands
front van 1967. en dat de Jordaanse
strijdkrachten opgesteld zijn op onge
veer 4 kilometer van de frontlinie af.
De Jordaanse gepantserde eenheden,
aldus is gezegd, 'opereren onder be
scherming van nieuw-aangekomen
Russische SAM-raketten'.
Jordanië heeft ziin 40ste gepantserde
brigade naar Syrië gezonden, die
wordt gevormd door ongeveer 3-000
manschappen en 80 tanks van het
modernste type. Sindsdien zou de Jor
daanse strijdmacht nog zijn versterkt.
Diplomatie
troepenmacht op de westelijke oever wordt gestuurd, gevechtsklaarte ma-
er in geslaagd enkele nieuwe Russi- ken en naar het front te sturen j
sche wapens buit te maken, waarvan Zaterdag meldden de Syriërs dat ze
tot dusver niet alle bijzonderheden in een olieraffinaderij in de belangrijke.
„FABRIEK VAN WEINIG NUT VOOR ONZE ECONOMIE
„VRIJSTELLING VAN KALKAR-HEFFING ONAANVAARDBAAR"
„REGERING HOUDT
REKENING MET DE
VAKBEWEGING"
ROTTERDAM „Het nut dat Peclii-
ney afwerpt voor de economie van
Zeeland en Nederland is twijfelachtig.
Van dit Franse concern gaan de baten
naar Frankrijk". Dat betoogde zater
dagmorgen districtsbestuurder W.
Vijg tijdens de districtsvergadering
van het NW-district Zuidwcst-Neder- j
land in 'Statenhof te Rotterdam. De
NVV-bestuurder zei dat een vrijstel-j
ling van de 3 procent Kalkarheffing,
die Pechiney heelt aangevraagd 'on-|
aanvaardbaar' is. „Net zo onaanvaard-;
daan balen? Uit Nederland? Wij g
niet akkoord met een bemanning door
buitenlanders van dit bedrijf. Ook dat
is voor ons onaanvaardbaar!". De toe
levering aan Pechiney gaat naar de
mening van de heer Vijg „volstrekt
buiten Nederlandse bedrijven om".
Het NVV heeft goede hoop dat het
wat betreft Pechiney zijn zin zal krij
gen. Districtsbestuurder Vijg: „Welis
waar zijn onze formele machtsmidde
len niet zo groot, maar informeel
staan we ontzettend sterk. De huidige
regering houdt rekening met de wen
sen van de vakbeweging, zodat een
vergunning tegen onze wens in niet
snel gegeven zal worden. Verder is
een bedrijf verplicht over uitbreiding
advies te vragen aan zijn onderne
mingsraad. Als die tegen is, wordt het
baar als het grillige beleid, dat deze' voor een directie toch wel heel moei-
onderneming voert". lijk om zijn plannen te verwezenlij-
De heer Vijg liet zich ook afwijzend, ken. Tenslotte hebben wij dan nog de
uit over de uitbreiding van de Pechi- steun van de publieke opinie. Het
ney-aluminiumfabriek aan het Sloe; NW is tenslotte op het gebied van de
met- een tweede serie ovens. „Waari werkgelegenheid een onverdachte par-
moet men de mensen daarvoor van-I tij. Als wij tegen uitbreiding zijn van
een bedrijf, dan zijn de mensen echtj tweede nationale luchthaven maar op open moet blijven of dicht moet'
wel bereid om aan te nemen dat er! de Maasvlakte moet komen als het de heer Pel naar
iets verkeerd rit". i niet in West-Brabant kan. ,Dat is niet
Volgens de vakbondsbestuurder trekt j alleen in strijd met het Rijnmond-
het verhoogde energieverbruik van Pe-| streekplan wat wij onderschrijven,
chinev ook de tweede kerncentrale' maar mogen de Brabanders misschien
chiney ook de tweede kerncentrale
dichterbij. Hij wees er op dat het
overlegorgaan van de vakcentralen in
Zeeland voorlopig een tweede kern
centrale in deze provincie van de
hand heeft gewezen. „We moeten eerst
meer zekerheid hebben over de veilig
heid. In het kader van het nationaal
energiebeleid is het landelijk overleg
orgaan druk hierover doende", aldus de
NW-bestuurder. De heer Vijg had in
zijn openingswoord gesteld dat het
uitgangspunt van het beleid primair
het bevorderen van de leefbaarheid
moet zijn.
Luchthaven
Hij hekelde het standpunt van de
Rotterdamse kamer van koophandel
over de tweede nationale luchthaven.
Volgens hem staat deze kamer van
koophandel op het standpunt, dat de
eerst over Brabant praten?"
De tweede luchthaven kwam nog ver
der ter sprake tijdens de discussie
over het jaarverslag van het NW-
district. ue Zeeuwse districtsbesluui-
der W. Pel onderschreef de opmerkin
gen van de Goese afgevardigae Min-
naard dat een vliegveld in West-Bra
bant ook op Zeeland zijn nadelige
invloed zal uitoefenen. „Als de plan-;
nen voor een tweede luchthaven in
West-Brabant vastere vorm krijgen
moet het overlegorgaan van de vak
centralen in Zeeland ongetwijfeld zijn;
mening geven".
de heer Pel naar aanleiding van een
vraag van afgevaardigde Jung uit Vlis-
singen.
„Enerzijds moet ai het mogelijke ge
daan worden ten behoeve van een
goed milieu, anderzijds moet in ieder
geval de veiligheid worden
deerü. Deze twee punten
elkaar in strijd. Het NW kan
duidelijke mening geven om dat ook
daarbinnen de meningen lijnrecht te-
genoverelkaar staan. Misschien geeft
straks de uitspraak van ce Ooster-
scheldecommissie Claessen ook aan
het NW gelegenheid een uitspraak te
doen".
Kissinger arriveerde zaterdag in de
Sowjet-Unie op uitnodiging van da
Russische leiders en had kort na aan
komst al een gesprek met Brezjnev
Hij staat aan het hoofd van een
'zware' delegatie, waarvan ook Joseph
Sisco. onderminister voor het Midden-
Oosten. en leden van de Amerikaanse
veiligheidsraad deel uitmaken.
Dë Egyptische minister van buiten
landse zaken Mohamed el Zayyat
heeft in een vraaggesprek met de
Amerikaanse televisie gezegd te hopen
dat de twee supermogendheaen er
tijdens hel overleg in Moskou in sla
gen een regeling van het conflict uit
te u-erken met een siaakt-het-vuren
dat tot een werkelijke vrede kan
leiden. Een dergelijke regeling moet
behalve een staakt-het-vuren ook in
houden da: Israël rich verplicht de
bezette gebieden te ontruimen, en het
beleggen van een vredesconferentie
waaraan Israël en de vijf jïermanente
leden van de veiligheidsraad deelne
men. aldus El Zayyat,
Egypte wil vrede, zo zei hij. maar ais
Zie slot pagina 3 kolom 5)
SUCCES VOOR
-jfX' KREISKY
Oeververbinding
Oosterschelde
„De vakbeweging en met name het
NW kan nog geen standpunt bepalen j
over de vraag of de Oosterschelde I
De heer Pel was liet eens met een
opmerking van de Goesenaar Schrier
over de noodzaak van een vaste oe
ververbinding over de Westerschelde.
„Zo'n brug-tunnelverbinding kan
(Zie slot pagina 4 kolom 2)
WENEN (AP) De partij van
kanselier Bruno Kreïsky. de socia
listen. heeft zondag succes geboekt
bij de gemeenteraadsverkiezingen in
Wenen waar hun aantal zetels in de
raad steeg van 63 van de 100, tot 66.
Elders in het land leden de socia
listen evenwel een kleine nederlaag.
He: succes te Wenen wordt toege
schreven aan de toegenomen jDopulari-
teit van de kanselier na diens besluit
het doorgangskamp te Schönaa voor
Russische landverhuizers, op weg naar
Israël, te sluiten in een poging te ver
hoeden dat er door Arabische terro
risten in Oostenrijk aanvallen worden
