PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT AMERIKA OPENT ENORME LUCHTBRUG OP ISRAËL Doorbraak Israël door Syrië tegengesproken Voorjaar 1974 begint bouw radartorens bij Waarde en het Land van Saeftinge 1 Nixon zinspeelt op verdere stappen Algerijnse president bezocht Moskou de krant van zeeland Rusland Zware brand in buitenwijk Boston verwoest achttien huizenblokken WEDERZIJDSE AANVALLEN IN SIN Ai GESPREK MET RUSSISCHE TOP TWEE - ONBEMANDE - 45 METER HOGE TORENS 197) 216e jaargang - nummer 244 Dinsdag 16 oktober 1973 [(Van onze correspondent) WASHINGTON De Amerikaanse regering heeft een massale luchtbrug naar Israël geopend. Volgens Portugese waarnemers op de Azoren, landen grote militaire transporttoestellen, zelfs Phantom-straaljagers, iedere 15 minuten om bij te tanken op weg naar Israël. Uit berichten in Washington kan worden opgemaakt dat de luchtbrug al ruim 30 uur in werking was, voordat het State Department de hulpoperatie maandag- middag officieel aankondigde. Over de aard van de wapens werd niets gezegd. Inmiddels heeft het Democratische i lid van het Huis van Afgevaardigden Wilbur Mills een beroep op president Nixon gedaan om een topconferentie te beleggen van de ol ie gebruiken de mogendheden Japan, Duitsland, Frank rijk, Engeland en de Sowjet-Unie, om een „economische chaos in de gehele wereld" te voorkomen. Mills zei, dat het beleggen van een dergelijke confe rentie tot de meest urgente kwesties behoorde, zolang de Russische lucht brug werd getolereerd. Nixon De verklaring van het ministerie van buitenlandse zaken over de lucht brug volgde kort nadat president Nixon, tijdens de uitreiking van oor logsonderscheidingen aan Vietnam-ve- teranen, in een korte toespraak enkele cryptische opmerkingen maakte over de oorlog in het Midden-Oosten. Na gezegd te hebben dat ieder land in het gebied het recht had om zijn eigen onafhankelijkheid en veiligheid handhaven, zei Nixon: „Als ik ons beleid moet omschrij-| ven, dan zou ik zeggen dat het gelijk is aan dat wat wij in 1958 volgden,' toen Libanon bij het conflict betrok- i ken was, en aan dat in 1970, toenj Jordanië erbij betrokken was". De zegsman van het State Depart' ment wilde geen nadere uitleg geven van deze opmerkingen van de presi dent, maar hoogst merkwaardig was in de eerste plaats dat Nixon geen vergelijking trok met de oorlog in 1967, toen de situatie in het Midden- Oosten meer overeenkomsten vertoon de met de huidige strijd dan de acties van 1958 of van 1970. In 1958 zette president Eisenhower Amerikaanse mariniers aan land in de Libanon, en in 1970 waarschuwde Washington de Syriërs om him tanks niet tegen Jordanië in te zetten. E acties waren duidelijk agressieve Amerikaanse handelingen. Zonder een nadere toelichting van het State partment of van het Witte Huis, wordt Nixons uitspraak dan ook ge zien als een verkapte waarschuwing aan de Sowjet-Unie, dat Amerika be reid is verder te gaan dan de huidige wapenleveranties, wanneer Moskou de militaire balans in het Midden-Oosten in gevaar brengt met de aanvoer van wapens. Om die reden wordt in Washington veel belang gehecht aan een verkla ring van de Syrische regering dat het binnenkort wapens zou gaan gebrui ken die nog niet eerder werden geïn troduceerd en die de Israëli's pijnlijk zullen verrassen. Indien juist, zal het gebruik van nieu we wapens niet alleen aantonen dat Moskou een stap verder is gegaan dan het leveren van in de strijd verloren gegaan oorlogsmaterieel, maar ook dat de Russen de oorlog gebruiken om nog onbekende wapens te testen. De Russiche ambassadeur in Libanon van wie deze uitspraak afkomstig was Sarvar Azimov heeft maandag avond ontkend dat hij gesproken zou hebben over een nieuw Russisch 'su per-wapen' voor Syrië. CHELSEA, MASSACHUSETTS (UPI) Een door sterke wind aangewak kerde brand die gevoed werd door ontploffende benzinevaten, houten ke ten en vemen met verf en papier, heeft in de buitenwijk van Chelsea van Boston in Massachusetts zondag een achttiental blokken huizen en brieken in de as gelegd, Drieduizend personen moesten worden geëvacueerd. Een gemeentewoordvoer der schatte dat de aangerichte schade een half miljard dollar zou kunnen belopen. De ergste brand in Boston sinds 1908 heeft geen mensenlevens geëist. Zes uur nadat de brand was ontstaan kon burgemeester Phillip Spellman van Chelsea meedelen dat de honder den brandweerlieden die het vuur be streden hadden, verdere verspreiding hadden kunnen voorkomen. Spellman zei dat 20 procent van Chel sea is verwoest. De vlammen waren tot op 80 kilometer afstand zichtbaar geweest. Twee personen werden we gens plundering gearresteerd. Nieuws uit Zeeland op pa gina 2, 4, 5, 7,10; Binnen- en buitenland op pagina 3,9,15; Radio en tv op pagina 13; Sport op pagina 11; Beurs en financiën op pagi na 15. CHELSEA, Massachusetts Zwa re rookwolken vullen het lucht ruim bij de zich snel uitbreidende brand, die voortgejaagd door een sterke wind door blokken huizen en fabrieken raast. Be bvrgp.m.ees- ter van deze voorstad van Boston i dat twintig procent van Chel- a is verwoest door de brand n zondag De beslissing om de luchtbrug te openen, zei het State Department, was genomen nadat rapporten uitwezen dat de aanvoer van Russische wapens was opgevoerd. Naar schatting zouden de Russen sinds verleden week woens dag 200 vluchten naar Arabische lan den hebben uitgevoerd, waarin onge veer 4000 ton aan wapens en mate rieel werd getransporteerd. Volgens be richten worden door zowel Moskou als Washington straaljagers en tanks aangevoerd. De Amerikaanse luchtbrug voor het vervoer van wapens naar Israël is maandag door het ministerie van de fensie beschreven als zo groot dat Amerikaanse luchtvaartmaatschappij en worden ingezet voor vluchten naar Israël. Het is niet bekend hoe groot het aantal vliegtuigen van burgerlucht vaartmaatschappijen is dat is ingezet maar de plaatsvervangend minister van defensie William Clement heeft een ontmoeting gehad met functionarissen van maatschappijen om te beslissen of er meer toestellen beschikbaar zou den zijn indien dit nodig bleek. Zegsman Robert McCloskey van hez State Department, ontweek op zijn persconferentie alle vragen over een mogelijke schending van de detente- afspraken. Het is echter duidelijk dat- de Russische operaties zeer ernstig worden opgevat. De leverantie van de soort wapens wordt in Washington eerder als een criterium gezien dan de hoeveelheid. Met nieuwe wapens kan de oorlog een andere wending worden gegeven, ter wijl het aanvullen van verloren gega- ne wapens de strijd alleen kan toe spitsen. maar wel op de huidige basis. Waarnemers geloven dat Moskou tot nog toe voornamelijk defensieve wa pens heeft aangevoerd en dat het bevoorraden van Israël met nieuwe Phantom-straaljagers in vrezen ook als defensieve bevoorrading moet worden gezien, omdat Israël superieur (Zie slot pagina 3 kolom 5) TEL AVIV, CAIRO, DAMASCUS (AP, RTR, AFP, UPI, DPA) De belangrijkste gebeurtenissen op het strijdtoneel in het Midden-Oosten waren gisteren de melding van Tel Aviv dat Israëlische troepen waren doorgebroken aan het Golan-front, in de centrale sector langs de belangrijke weg naar Damascus. Syrië zegt de aanval te hebben afgeslagen, waarbij de vijand zware verliezen wer den toegebracht. De Israëlische luchtmacht heeft aanvallen gedaan op Egyptische vliegvelden en Syrische olieopslagplaatsen. Aan het Sinaï-front heeft Israël volgens Tel Aviv een aanval van Egyptische troepen afgeslagen. Cairo maakte geen melding van deze aanval, maar wel van een afgeslagen Israëlische aanval en zei verder dat de posities, die zondag werden veroverd, maandag werden versterkt. Luchtaanvallen i het Syrische front zijn doorgebro- zou een belangrijk obstakel wegnemen Ken. Zij sloegen daarbij Iraakse ge-: bij de Israëlische liquidatie van het pantserde eenheden terug en bezetten; hardnekkig verzet dat de Syriërs hal hun posities. Een bekendmaking in Tel j verwege de grens en Damascus bieden. SYRIË BH de Israelisclte troe pen in Sj/rie: een Syrische piloot wordt geblinddoekt op een zgn 'halttrack' uit de frontlinie wegge voerd. nadat hij krijgsgevangenen is gemaakt. Aviv zegt dat tientallen Iraakse tanks zijn vernietigd en dat de restanten] van de Iraakse eenheden op de terug tocht zijn. Een militaire woordvoerder herhaalde maandagavond dat alle Iraakse troe pen 'effectief zijn uitgeschakeld'. Hoe veel Iraakse militairen er waren ge dood, gewond, gevangengenomen, ge-; vlucht of wat dan ook, maakte de: woordvoerder, overste Prihar, niet be- j kend. j rijen Israël heeft maandag toegegeven dat j Syrische strijdkrachten een Israëli sche bergstelling bezet houden die zij gedurende de eerste dag van de oorlog hebben veroverd. Een militaire woord voerder zei dat de stelling zich bevond' op de Hermon berg, aan het noords In de afgelopen twee dagen is bij ei stad zwaar gevochten. Israël heeft het doelen Syrische front inmiddels over een breedte van 25 kilometer uitgebreid.: Niettemin ziet Syrische lange-afstands- artillerie nog dagelijks kans de Israë lische posities in de heuvels van Golan onder vuur te nemen. Israëlische luchtaanvallen op Latakia en Tartoes, twee havenplaatsen aan de Middellandse-zeekust, zijn door mascus bevestigd. Volgens Syrië waren de aanvallen gericht op burgerlijke doelen en zijn twee burgers daarbij gedood. Een Israëlische Phantom zou zijn neergeschoten. Israël zegt echter dat bij de aanvallen olie-installaties SOEDAN WAARSCHUWT NEDERLAND CAJRO De Socdancse regering: heeft zondag bij West-Dnitsland. Groot-Brit- tan niif, Italië. België en Nederland ge protesteerd dat zij 'vrijwilligers voor de strijd tegen de Arabieren via hun gebied laten passeren'. Dit meldt het officiële Soedancse nieuwsagentschap. De Soedan e-se onder-minister van bui tenlandse zaken. Omar Haj Moesa. voerde afzonderlijke gesprekken met de ambassadeurs van de vijf landen. Hij vroeg opheldering van hun gedrag 'dat in strijd is met de verklaringen die hun regeringen aflegden toen Israël zijn jongste agressie tegen Egypt® en Syrië ondernam'. Hij drong er op aan te voorkomen dat vrijwilligers hun ge bied passeren en 'legde er de nadruk op dat het voortduren van de huidige situ atie de goede betrekkingen van deze Da- landen met de Arabische wereld zou aantasten'. Het West-Duitse ministerie van buiten landse zaken heef: maandag in ant woord op een Soeöanees protest doen weten niets af te weten over pro-Israë lische vrijwilligers die zich in de Bonds- zijn bestookt. Westelijke diplomatieke republiek verzamelen of die door het Kringen in Damascus zeggen te twijfe-1 len aan de waarheid van de Israëlische beweringen dat hun troepen halverwe-1 QTl o„ 2? Damascus staan. Voor het eerst) Drie Amerikaanse oorlogsschepen gen en 43 tanks en 3 artillenehatte- sinas dagen waren er maandag geenl zu!ien op 22 oktober naar de Zwarte iVZ.Z,! a*"- Zee Kaï voor het houden van oete- Het 500 man tellende militaire contin- ningen in internationale wateren, al dus het Turkse persbureau 'Anatolie'. Het zijn de raketlanceerschepen 'Man- ley", "MS Sims' er. 'Vreeland', die in de Middellandse Zee varen. Een militaire woordvoerder in Damas cus deelde mee dat de Israëliërs een aanval hadden ingezet in de centrale sector van het Golan-front, waar de fel bevochten weg naar Damascus ligt. Syrische troepen, gesteund door vlieg- lijke einde van het front op de Goian! tuigen, dreven de Israëlische strijd- hoogvlakte. I krachten op hun uitvalsbasis terug, al- Voordat de Israëlische doorbraak aan dus de woordvoerder, die voorts ver- het Syrische front maandagmiddag be kend werd was het daar betrekkelijk rustig. Israël meldde de vernietiging van vijf Syrische Migs. Oorlogsverslaggevers meldden dat de vorderingen van de Israëlische legers in Syrië zeer langzaam gingen. De hoofdmacht in de centrale sector scheen niet verder te willen oprukken dan de belangrijke wegkruising bij de Saassa, circa dertig kilometer van Da mascus. Enkele verkenningseenheden waren Damascus tot op ruim 20 kilo meter genaderd. Afwachten Waarnemers concluderen dat de Israë liërs weliswaar nog steeds van plan, schijnen druk op Damascus te blijven] uitoefenen maar dat zowel de Syrische] als de Israëlische legers hun posities i klaarde dat maandagavond scheidene plaatsen werd gevochten. Er werd niet gezegd hoever het front thans de Syrische hoofdstad was ge naderd. In Israëlische berichten was gesproken over een afstand van 39 ki lometer. Volgens Damascus zouden maandag vier Israëlische vliegtuigen zijn neergehaald. Een speciale correspondent van de As sociated Press die zich in het Syrische dorp Doerin bevindt, meldde maandag middag dat volgens Israëlische tank- - bemanningen de Syriërs tijdens de slag van maandag ten minste 25 ge vechtswagens hadden verloren. Er was onder meer hevig gestreden bij Saassa dat 38 kilometer van Damascus af ligt. De Israëlische colonnes zouden hun opmars in de richting van Damas cus voortzetten, in weerwil van het I vuur der Syrische artillerie. Zie slot pag. 3 kol. 1 MOSKOU President Houari Boumedienne van Algerije heeft zondag in Moskou met de Sow- jet-autoriteiten van gedachten gewisseld over de oorlog in het Midden-Oosten. Het persbureau Tass bevestigde maan- RADARKETEN OOSTELIJK DEEL WESTERSCHELDE IN 1975 IN GEBRUIK VLISSINGEN Na vele jaren van voorbereiding en overleg tussen België en Nederland zal komend voorjaar daadwerkelijk worden begonnen met de bouw van twee radarstations langs het oostelijk deel van de Wes- terschelde. Op Nederlands ge bied begint men dan op de Scheldeoever bij Waarde en aan de rand van het Verdronken land van Saeftinge (waar een ei landje van 20 bij 30 meter moet worden opgespoten) met de bouw van twee ongeveer 45 me ter hoge torens, die schakels zul len zijn in de radarketen, die de veiligheid voor de scheep vaart op het oostelijk deel van de Westerschelde aanzienlijk zullen verhogen. De derde, be mande en centrale post in deze keten is reeds op Belgisch ge bied bij Zandvliet gebouwd. Reeds in 1965 Is het plan voor deze "beperkte walradarketen' voor de Wes terschelde beoosten Hansweert door België aanhangig gemaakt. Dit ooste lijke deel van de radarketen wordt geheel door België betaald; er is in Nederlandse guldens een bedrag van 21,5 miljoen voor uitgetrokken. Men vertrouwt er thans op, dat de radarketen in de loop van 1975 in gebruik kan komen. Dit tijdstip is in de achterliggende jaren steeds wat opgeschoven cn nog vrij recentelijk werd op 1974 gemikt maar door een kabinetswisseling in België met daar aan gepaard gaande verschuivingen op de prioriteitenlijst ontstond opnieuw een vertraging van ongeveer een jaar. In een gunstiger geval was men reeds met de bouw van de torens bezig geweest. Intussen heeft de Belgische regering aan de Nederlandse regering gevraagd om in edewerking bij uitbreiding van de radarketen voor het westelijke waarüt tevens moet blijken hoe groot het Nederlandse aandeel hierin zal me -ten zijn. Nederland houdt hier reeds re fening mee: op de begroting voor 197» lis een bedrag van anderhalf miljoen gulden uitgetrokken. De wal- radarket'-n voor het meest kwetsbare oostelij tic eviel van de Schelde (met het Nauw van Bath) zal dus het eerst worden gerealiseerd. OVERZIC.iT keten zullen rivier bestrijken 1de Zandvlietslui- De onbemande "3 en Saeftinge Jgië bekostigd. De drie posten het gedeelte vai tussen Hanswee1 zen bij Antwei walraüarstations (ze worden door maar het beheer u deze torens komt wel bij het Ne ;rlandse Loods wezen) zullen vanuit-ie post Zand vliet worden bediend CY:*r middel van straalverbindingen. Deze stra3lverbindinge rengen ook de radarbeelden over, uia "5n de per manente post Zandvliet - verschil lende schermen worden afgelezen en geïnterpreteerd- De post staat radio- telefonisch in contact met de schepen en kan zo, vanuit het gehele overzicht van de scheepvaartbeweging tussen Hansweert en Zandvliet kapitein en loods informatie geven. deel van de Schelde, tot aan de mon- Bij het varen bij slecht zicht maken ding. Dit plan wordt thans op papier uitgewerkt met een kostenberekening, I is echter beperkt tot circa drie kilo meter. Het grote voordeel van de radarketen is dat men centraal een, overzicht heeft van alle scheepvaart-] beweging op dit gedeelte van de ri vier. Achter de schermen in de Zand- vlietpost komen ervaren radar-waar- j nemers te zitten, die geroutineerd zijn in het interpreteren van de radarbeel den. Zo kan men aan de schepen informatie doorgeven over een veel groter gebied dan zij met de eigen apparatuur kunnen bestrijken. Overi gens geven de radar-waarnemers geen opdrachten aan loods en kapitein. Men verstrekt informatie, geen aan wijzingen, de scheepskapitein blijft verantwoordelijk. De radarketen is mede van groot belang voor een opti maal gebruik van de Zandvlietsluizen; uit de radar-informatie kan men 'een sluisplan trekken' en een vlotte afwik keling van het aanbod bevorderen. APPARATUUR een jaar geleden heeft het bestuur van het zeewezen en de binnenvaart België en het directoraat- generaal van het loodswezen in Ne derland aan Philips de opdracht gege ven voor de inrichting van de stati ons. De apparatuur zal voor Belgi sche pekening een bedrag van onge veer idjf miljoen vergen. Philips heeft reeds meer dan dertig walradarstatl- ons ingericht langs belangrijke scheepvaartroutes, zoals de Nieuwe I Waterweg en de rivieren Elbe, Weser, Eems, Seine en Gironde. Directeur N- M. Bollen van bet Loods- j wezen in Vlissingen, die zitting heeft I in de permanente commissie van toe zicht op de Scheldevaan heeft het vertrouwen, dat de aanleg van de radarketen voor het oostelijke gedeel te van de rivier nu niet verder zal vertragen. Het is (opnieuw) een gun stige maatregel op een rivier die, aldus de heer Bollen „de laatste tien jaar al veel veiliger is geworden". Belangrijk is in dit verband, dat tach tig procent van de zeeschepen thans over marifoon beschikt, waardoor zij onderling kunnen communiceren en waardoor voortdurend verbinding mo gelijk is met de Schelde-inlichtingen- dienst (Vlissingen-radio) en Kruis- sc'nans-radio in België, die samen het door zeeschepen bevaren gedeelte van de Westerschelde bestrijken. Om het uur gaat een bericht uit over het scheepvaartverkeer op de Schelde Als belangrijke veiligheidsverhogende factor noemde de heer Bollen ook de stringente surveillance van de Rijks- havendienst Westerschelde. die vooral actief is bij de havenmond '/an Hans weert en daar veelvuldig de binnen vaart assisteert bij het oversteken van de rivier. ..Door deze activiteiten heeft de rijkshavendienst al heel veel goed werk gedaan", aldus de heer Bollen. dag dat Boumedienne een bliksembe zoek aan Moskou had gebracht. Behal ve over de oorlog heeft hij er gespro ken over andere internationale vraag stukken en de wederzijdse betrekkin gen. Van Sowjet-zijde r.3men aan het overleg met Boumedienne deel partij leider Brezjnew, president. Poögomy, premier Kosygin en de ministers van buitenlandse zaken en defensie, Gro- myko en Gretsjko. De besprekingen hebben plaatsgevon den in een vriendschappelijke en openhartige sfeer, aldus Tass- De Sowjet-Unie en Algerije zijn van mening dat het streven van de Arabi sche landen om de bezette Arabische gebieden op de Israëlische 'imperialis tische agressors' te heroveren, alle steun verdient. In Belgrado heeft de Algerijnse presi- „dent politieke besprekingen gevoerd met president Tito van Joegoslavië. Uit het communiqué over Boumedien- nes bezoek aan Moskou valt op te maken dat hij en de Sowjet-leiders het niet over de hele linie met elkaar eens geworden zijn. President Boumedienne éér. van de meer radicale leiders in de Arabische wereld heeft het Kremlin vermoe delijk gevraagd om rechtstreekse in terventie in dwe oorlog tegen Israël, om de Arabieren een nieuwe neder laag te besparen- Voor "dit doel had de Algerijnse presi dent zich in de zesdaagse oorlog van 1967 ook al naar Moskou begeven. Het staatshoofd van Irak, generaal Achmed Hassan el Bakr. heeft ook een geheim bezoek gebracht aan Mos kou, zo schreef maandag het in Bei roet verschijnende dagblad An Nahar in een bericht uit Bagdad. Het bezoek zou 'zeer geslaagd' zijn. DEN UYL: NOG VEEL STRIJD KOOG AAN DE ZAAN (ANP) Het kabinet-Den Uyl zal 'de strijd en bet conflict niet zoeken, maar evenmin uit dc weg gaan'. Minister-president Den Uyl zei dit maandagavond aan de voor avond van de verkiezingen voor de nieuwe gemeente Zaanstad in Koog aan de Zaan. De minister-president zei veel strijd te verwachten nu zijns inziens de weer standen tegen het kabinetsbeleid groot zijn en in vele kringen groeiende is. Wat we nu meemaken is voorspei, zo zeahij.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1973 | | pagina 1