PROVINCIALE ZEEUWSE COU
Den Uyl herziet
huurwaardeplan
„Total doet alles om aantasting
milieu waar mogelijk te voorkomen"
ISRAËL VECHT OP SYRISCH
GEBIED - TANKSLAG IN SINAI
db
Slechts 3 moties aangenomen
aw üf
Earilijn
RAPPORT OVER MILIEUHYGIËNISCHE ASPECTEN VAN VESTIGING RAFFINADERIJ IN SLOE
Ziekenhuis op
twee lokaties
Pagina 2
216e jaargang - nummer 241
Vrijdag 12 oktober 1973
DRUKKERIJ DEN BOER
MARKTA1 •MIDOEIBURG'TELOI 180-7651
DRUKWERK VOOR INDUSTRIE EN HANDEL
Een wijs hart
sen van diverse raden en instellingen
die roet elkaar de bouwstenen aan-
droenen voor wat deze be!< idsnota ten
slotte is geworden St-r; stater.-
led'-n en zijn ze dat niet allemaal
zullen er derhalve niet aan ontko
men het nieuwe stuk van gedeputcer-
den zorgvuldig te vergelijken met d<-
aanvankelijke rapporten. In dat geval
hebben ze heel wat werk voor de boeg:
de voorstudies beslaan oen kleine vier
honderd pagina's. Geen geringe op
gave.
Over die deelstudies kan niet licht
vaardig worden heengewandeld.
Honderden in deze provincie zijn
er mee bezig geweest, ltden van raden,
vaak in secties verdeeld; er zijn voorts
conferenties gehouden en er is om
standig gediscussieerd. En dat ging
allemaal over de vraag: hoe kunnen
in Zeeland welwezen? Want dat is
namelijk het elgerJPke onderwerp:
welzijn. Bij het opnieuw ter hand ne
men van de deelstudies, maar ook bij
het doorlezen van de nieuwe nota kost
het enig verzet om
zich niet te laten
overvallen door een
neerslachtig gevoel.
Het is blijkbaar de
doem van onze tech
nocratische tijd, dat over het mense
lijk wei-bevinden alleen maar meer ln
technische zan kan worden gesproken.
Het gaat om de mens. zee:-'-:, -.ve tot
elkander, zijn welzijn is aan ae orde,
maar ondertussen stapelen we grijze
woorden op tot kolossen, verbale wol
kenkrabbers, waartussen men- en ver
schrompelen tot kleine silhouetjes. De
psalmdichter kon het eenvoudiger for
muleren: ..Leer ons zó onze dagen tel
len, dat wij een wijs hart bekomen".
In de Buber-vertaling wordt het rog-
treffender gezegd: onze dagen te be
stemmen. Het wijze hart en het zin
volle leven: dét is inderdaad wel-zijn.
Misschien is heit niet billijk om een
psalmdichter te citeren als het
gaat om een sociaal-culturele ont-
wikkelingsschets. Die dichter immers
leefde in andere spelonken en holen
dan de westerse mens en beiden ge
bruiken nu eenmaal de taal die pas
send is bij de eigen omstandigheden.
Maar toch: in de verwoording van het
hedendaagse welzij nsideaa! zit iets
blauwdruic-achtigs. iets schematisch
dat vreemd is aan het 'wijze hart'. Het
wei-zijn wordt in deze tijd 'gepland',
het is een matrijs geworden, een boek
je met vaste punten. Vermoedelijk kan
dat niet anders, want overal en alles
wordt gepland, het kindertal en het
industriegebied, de tweede auto en de
stadsuitbreiding, de eengezinsblokkcn
en de groengordel: in zo'n mat."schap
pij is er voor het wijze hart geen plaats
op de eerste rij, zelfs de zorg voor het
welwezen krijgt iets technisch. Het
spreken van de welzijns-m3n doet dan
ook denken aan dat van de ingenieur,
ze zijn meer met elkaar verwant dan
ze zelf vaak vermoeden. In een derge
lijke situatie is een wat grijzig getinte,
'planmatig' opgestelde sociaal-cultu
rele ontwikkeling?schets Zeeland ver
moedelijk onvermijdelijk.
Het stuk kómt er op neer dat gede
puteerden zeggen: „De deelstudies
zijn voortreffelijk, maar wat daar
in staat zal in het praktische beleid
slechts ten dele kunnen worden ver
wezenlijkt". In de ingenieurstaai van
het welwezen kan dat als volgt wor
den geformuleerd. „In de deelschetsen
worden ae welzijnsvoorzieningen ge
optimaliseerd". Daar tegenover stellen
gedeputeerden v/at naar hun mening
mogelijk is, in de ingenieurstaai van
zowel het welwezen als van het be
stuur: ,De nota van gedeputeerde
ten is een minimalisering van de ceel-
schetsen". Overigens is die laatste zin
geen verzonnen voorbeeld: we hebben
deze frase gisteren ergens horen uit
spreken in de hoge. kalme gangen
van het huis der provincie in ae Mid
delburgse abdij. En mede daarover zal
het debat s"er.vergader..-.z var. fe
bruari wel gaan: over de spanning
tussen de optimalisering en de mini
malisering.
Gelukkig is er ook nog een leerstuk,
waarover kan worden gesproken.
Nu slechts weinigen in Nederland
zich meer serieus mengen in theologi
sche debatten is de vist over leer
stukken ten dele verplaatst naar pro
faan terrein. Zo is er een geseculari
seerd dogma, dat 'economische groei'
heet en tegenwoordig fel wordt aan
gevochten, in school, in kerk, in parle
ment en in het huisgezin. Zo ook in de
staten van Zeeland. Gedeputeerden
blijken in dit opzicht niet tot ae 'rek-
kelijken', maar tot de 'preciezen' te be
horen. Ze betogen dat voor 'taakuit
breiding van het. sociaal-culturele vlak'
economische groei nodig is. Dat is nog
het oude or hodoxe geluld van enige
jaren her. Maar wacht even. de for
mulering van de nota duidt er toch op
dat gedeputeerden niet uit een vaste
geloofsovertuiging spreken. Ze stellen
zich op een men zou kunnen zeggen
pragmatisch standpunt: theoretisch
achten ze wel een andere opvatting
mogelijk, maar „dat is niet onze zaak,
noch die van de staten", zo ongeveer
betogen ze: het gaat namelijk om een
nationaal beleid en dat valt buiten de
provinciale invloedssfeer. En daarom
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
De Egyptische vlag wappert hier
boven een Israëlische versterking
aan het zuidelijke eind van hel
Suezkanaal.
TEL AVIV, CAIRO, DAMASCUS (RTR, AP, AFP, DPA, UPI) Is
raëlische troepen zijn donderdag tien kilometer gevorderd op Sy-
risch grondgebied en trekken op in de richting van Damascus. Het
Israëlische kabinet heeft gisteravond overlegd of Damascus moet
worden bezet of niet. Militair woordvoerder generaal Herzog zei
dat dit niet direct voor de hand ligt. Belangrijker is het militair
centrum Katana, 20 kilometer van Damascus.
Het Persbureau voor het Midden-Oosten meldde donderdagavond
dat Amerikaanse Phantom-jachtbommenwerpers hebben deelge
nomen aan aanvallen op Egyptische stellingen. De toestellen zou
den zijn opgestegen van vliegdekschepen in de Middellandse Zee.
Het persbureau noemt als bron westelijke diplomatieke kringen.
Andere berichten uit de thans zes da
gen durende oorlog zijn:
Israël meldt de vernietiging van 800
Syrische tanks.
Syrië verklaart talrijke vliegtuigen
te hebben neergehaald en in totaal
nu 237.
Israël bestookte donderdag Syri
sche doelen vanuit zee en uit de
lucht. Getroffen werden de havens
NA MOTIE CHRISTEN-DEMOCRATEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinetsvoorstel om de huurwaarde van de
eigen woning te verdubbelen gaat in de huidige vorm niet door.
Premier Den Uyl heeft donderdagavond in de tweede kamer ver
klaard het voorstel opnieuw in overweging te willen nemen en
daarbij ook de problematiek van de onderhoudskosten van een
woning te betrekken. De drie christen-democratische partijen
KVP, ARP en CHU hadden hierom in een motie gevraagd.
Premier Den Uyl concludeerde don
derdagnacht aan het eind van zijn
antwoord, dat het kabinet voor wat
de hoofdzaken van het beleidsplan
voor 1974 betreft, steun heeft gekre
gen van een meerderheid in de twee
de kamer. „Met groeperingen die het
kabinet steunen blijkt nader beraad
nodig te zijn over een aantal punten",
zei de premier, die daardoor nog wel
enige spanningen in de toekomst zag
opdoemen. ,Maar we zullen ons niet
laten afdwingen van het spoor dat we
hebben getrokken", besloot Den
Uyl.
Knelpunt voor de christen-democra
tische drie was donderdagnacht nog
steeds de lastenverzwaring voor mid
den- en kleinbedrijf en boeren. Pre
mier Den Uyl maakte in zijn ant
woord in tweede termijn geen be
zwaar tegen een motie van de KVP,
ARP en CHU waarin wordt gevraagd
om het snel tot stand komen van een
wettelijk kader voor het welzijnsbe
leid maar hij wees wel een motie van
de confessionele drie af waarin werd
gevraagd om opnieuw overleg te ope
nen met midden- en kleinbedrijf en
boeren teneinde de onevenredig grote
lastenverzwaring teniet te doen. Een
aantal oppositiemoties werden door
Den Uyl ook afgewezen.
Er ontstond bij het begin van het
antwoord van Den Uyl omstreeks half
elf nog een vinnig debat over een
motie van Drees (DS'70) waarin
wordt gevraagd om meer controle en
bestrijding van misdrijven. Den Uyl:
„Deze motie is overbodig, omdat hij
deze problematiek waarbij je ook
moet kijken naar de oorzaken veel te
eenzijdig benadert. De heer Drees is
een typisch voorbeeld van die eenzij
dige misverstanden", aldus de premier
nadat de heer Drees hem enkele ke
ren lang had geïnterrumpeerd.
De verdediging van Den Uyl waarbij
hij vooral aandacht besteedde aan de
oorzaken van de toeneming van de
criminaliteit, veroorzaakte fikse woe
de bij Drees, De Brauw (DS'70), Schar
van
aan ia
de Krant
Midden-Oosten
ISRAËL heeft op de Hoogvlakte
van Golan een hevige strijd moe
ten voeren. Onze speciale verslag
gever Henk Kolb geeft in een ar
tikel zijn impressies weer van het
iront en de reacties op de strijd
in Israël. (Pag. 15)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 5, 6, 7, 9 en 11.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 15.
Sport op de pagina's 17 en
19.
Radio en televisie op pagina
23.
Financieel nieuws op pagina
25.
kei (ARP) en Wiegea (WD). De oppo
sitieleider vond nogal bits dat de
minister-president onaangepast had
geantwoord- Duidelijk boos voegde
Den Uyl Wiegel toe, hoe Wiegel zich
zulke opmerkingen kon pehnitteren.
Wiegel weer: „De benadering van de
premier is beneden alle peil". Overi
gens had Den Uyl al enkele moties
van de hand van Wiegel daarvoor
Een motie van de heer Drees waar
in wordt uitgesproken dat het kabi
netsbeleid niet beheerst mag worden
door het verlangen van de vakbewe
ging werd door Den Uyl ontraden. De
vakbeweging en alle andere belangen
groeperingen mogen eisen stellen zei
hij- Het kabinet blijft echter de vizj-
ger in de pap houden.
Ouisenberg
Minister van financiën Duisenberg
was donderdagmorgen de eerste die
aan het woord kwam. Hij ontkende
ten sterkste dat de boeren de
dupe zouden worden van de ge
volgen van de revaluatie van de
gulden. Aan de hand van cijfers
toonde hij (overigens voor woord
voerders van ARP en CHU op niet erg
overtuigende wijze) aan dat de voor
gestelde compensatieregeling voor het
komende halfjaar voldoende is.
Tot 1 april 1974 is een compensatie
van 130 miljoen gulden uitgetrokken,
terwijl op jaarbasis een netto nadeel
in besteedbaar inkomen is berekend
van 210 tot 240 miljoen gulden. Vol
gens de minister moet ook terdege
rekening worden gehouden met het
voordeel voor de boeren van de goed
kopere invoer van grondstoffen.
De minister wilde niet aan een uitge-
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
Tartoes en Latakia en tij
dens een zeegevecht zouden 2 Syri
sche schepen tot zinken zijn ge
bracht.
Syrië meldt het tot zinken brengen
van acht Israëlische schepen.
Aan het front in de Sinaï kwam
weinig beweging. Er woedde een
tankslag en Israëlische comman
do's drongen woensdagnacht voor
korte tijd op de vijandelijke oever
van het Suezkanaal door.
De Israëlische luchtmacht bestook
te doelen langs het Suezkanaal, in
de Nijldelta en bij Port Saïd.
Egypte zegt 9 toestellen te hebben
vernietigd. De luchtmacht van
Egypte viel doelen aan in de Sinaï-
woestijn. De Egyptische troepen
zouden 24 kilometer in de woestijn
zijn doorgedrongen.
President Bourguiba van Tunesië
heeft Jordanië opgeroepen zich in
de strijd te werpen.
VN-waarnemers hebben gemeld dat
Israël in Syrië napalm heeft ge
bruikt.
De Israëlische voorlichtingsdienst
vertraagt zijn nieuws van de fronten
met een dag- Dat de Israëlische troe
pen oprukken op Syrisch gebied, zoals
de legerw oordvoerder donderdag
avond officieel bekendmaakte, was aan
correspondenten die woensdag het
strijdtoneel op de hoogten van Golan
bezochten al gemeld door de plaatse
lijke officieren. Op deze manier voor
komt de Israëlische voorlichtings
dienst dat zij eventuele tegenslagen
later moet toegeven. Blijkt het succes
zich niet door te zetten, dan blijft de
mededeling eenvoudig achterwege.
Opvallend is dat de Syrische voor
lichtingsdienst deze Israëlische poli
tiek kennelijk gevolgd heeft. Pas don
derdagavond meldde Damascus een
Israëlisch offensief, dat niet donder
dag, zoals beide partijen meldden,
maar woensdag al is begonnen.
Over het offensief zelf is het de
vraag of Israël helemaal zal optrek
ken tot Damascus of niet. Generaal
Herzog. de Israëlische militaire com
mentator. heeft gezegd dat het Syri
sche leger tussen de Israëlische grens
en Damascus belangrijker is dan Da
mascus zelf. Een bezetting van Damas
cus zou Israël voor zeer grote pro
blemen zowel op politiek als op mili
tair gebied plaatsen.
De specifieke oogmerken van het
Israëlische leger zijn niet bekendge
maakt, hoewel premier Golda Meir
eerder heeft verklaard dat het algeme
ne doel is de Arabieren verder terug
te dringen van de positie die zij
gedurende de gespannen vrede van de
afgelopen zes jaar hebben ingeno-
Herzog. de vroegere chef van de
Israëlische legerinlichtingendienst, zei
dat de Israëli's zaterdag slechts 120
tanks aan het front in de heuvels van
Golan tegenover de Syriërs hadden
staan. De Syrische verliezen zijn
sindsdien opgelopen tot drie of vier
divisies, aldus Herzog en het aantal
Syrische t.anksn dat werd vernietigd
800 was even groot als het
aantal dat Egypte verloor in de strijd
in de Sinaïwoestijn tijdens de juni-
oorlog van 1967. Het opperbevel in
Tel Aviv maakte geen verliescijfers
bekend.
De propaganda-oorlog wordt vooral
via de nieuwsmedia gevoerd- Woens-
(Zie slot pagina 15, kolom 1
Foto boven:
De Israëlische minister van de/en-
sie Mosje Dayan kijkt door een
observatiegat van een Israëlische
bunker naar de gevechtshandelin
gen op de vlakte van Golan.
Foto onder:
Grote hoeveelheden versierkingen
voor de Egyptische strijdkrachten
blijven naar de oostelijke oever
van hel Suezkanaal stromen na
het uitbreken van de gevechten
tussen Egypte en Israël.
Foto: bootjes met de Egyptische
vlag omhoog gehouden varen in
het kanaal.
OOK MOTIE
HUURWAARDE
DEN HAAG Bij de stemmin
gen over de verschillende inge-j
diende moties tijdens de alge-I
mene beschouwingen in de twee
de kamer zijn slechts drie mo
ties aanvaardt, waaronder de
motie van de ARP-er Aantjes
waarin de regering wordt uitge
nodigd het voorstel ten aanzien j
van de huurwaarde opnieuw in
overweging te nemen.
Behalve de ARP stemde ook D'66 voor
de motie, alsmede de gehele rechter
zijde van de kamer. Eveneens aangeno
men werden de moties van de chris
ten-democraten waarin werd gezegd
dat er een dusdanig prijs- en inko
mensbeleid moet worden gevoerd dat
de middenstand en de landbouw niet
onevenredig zwaar worden getroffen.
De derde motie, eveneens van de chris
ten-democraten, handelde over het
welzijnsbeleid. Drie moties kwamen j
niet in stemming omdat ze werden in
getrokken of aangehouden. Die van de
VVD over de huurwaarde, van VVD en
DS'70 over bestrijding van misdrijven
en van de christen-democraten over de
investeringsaftrek.
NIXON VRAAGT
KANDIDATEN
WASHINGTON President Nixon
heeft alle republikeinse congresleden.]
19 republikeinse gouverneurs en top
functionarissen van zijn partij ge
vraagd maximaal drie namen voor
een nieuwe vice-president bij hem in
te dienen. De gesloten enveloppen
moesten donderdagmiddag op het Wit
te Huis ontvangen zijn. Voor zover
bekend heeft de president geen demo
craten geraadpleegd.
Wel vroeg hij kort na Agnews aftre-j
den informeel om reacties van de
twee leiders van de democraten in het
congres, die hij bij zich op het Witte
Huis ontboden had: senator Mike
Mansfield en Carl Albert van het Huis
van Afgevaardigden.
HINDER WETAANVRAGE
VANAF
VANDAAG TER VISIE
GOES „Op allerlei terrein is
grote zorg besteed aan het mi
nimaliseren van belasting, wel
ke uit de aanwezigheid van To
tal in het Sloegebied zou kunnen
voortvloeien". Tot deze conclu
sie komt de door gedeputeerde
staten en b. en w. van Borsele
ingestelde commissie in haar
rapport over de milieuhygiëni
sche aspecten van de vestiging
van olieraffinaderij Total in de
gemeente Borsele. De hinder-
wetaanvrage van Total ligt van
af vandaag (vrijdag) tot en met
29 oktober op het gemeentehuis
van Borsele in Heinkenszand ter
visie. Allen, die de stukken ko
men bestuderen krijgen hetj
rapport over de milieuhygiëni-
sche aspecten aangeboden.
„Zwaveldioxyde levert in kwantitatie
ve zin de belangrijkste bijdrage aan
de luchtverontreiniging door Total",
zo schrijft de commissie in haar rap
port, „en wordt in een hoeveelheid
van gemiddeld 1.260 kilogram per uur
op 120 meter hoogte geloosd". Blij
kens computerberekeningen, die door
het KNMI in De Bilt zijn verricht, zal
de bijdrage van Total aan de gemid
delde seizoenconcentraties van zwa
veldioxyde in de omgeving te verwaar-1
lozen zijn, namelijk 's zomers 1 micro
gram per kubieke meter en 's winters
2 microgram per kubiekfe meter. Door
het opslaan van ruwe oüe en lichte
produkten in tanks met drijvend dak
wordt de verspreiding van stankstof-
fen voorkomen. De behandeling van
het afvalwater is zodanig dat hierdoor
vrijwel geen stankhinder ontstaat".
De commissie meldt verder dat aan
Total waarden zijn aangegeven voor de i
geluidsniveaus, waaraan door toepas-:
sing van de modernste methoden vol-
daan kan worden. Er zijn maatregelen I
aangegeven om proces-, ballast- en an
der afvalwater slechts na afdoende be
handeling te lozen. De gemiddelde ver-
vuilingswaarde zal ongeveer vierdui-
:end inwonerequivalenten bedragen.
Oliehoudend afvalwater wordt naar een
oliewaterscheider gevoerd. Het wa-
:er daaruit mag niet meer dan twintig
milligram olie per kilogram water be
dragen. Om verontreiniging van hei
grondwater te voorkomen is een drai
nagesysteem aangelegd. De afvalstof
fen worden zoveel mogelijk geregene-i
reerd en anders gecontroleerd afge-1
voerd. Tenslotte schrijft ae commis
sie in de samenvatting van haar rap-
port: „Het ontwerp van Total is ge- j
toetst aan de huidige inzichten inzake i
de beveiliging van een raffinaderij".
Traditioneel
In haar rapport geeft de commissie,
die wordt voorgezeten door dr. N. J.
A. Groen, hoofdinspecteur van de
volksgezondheid, belast met het toe
zicht op de hygiëne van het milieu,
allereerst een beschrijving van de pro-
•Juktieprocessen, die Total wil uitvoe
ren. „Het gaat", aldus het rapport,
„om een 'traditionele" raffinaderij
tonder petrochemische bedrijfsonder
delen met een capaciteit van zes a ze
ven miljoen ruwe olie per jaar, afhan
kelijk van de soort ruwe olie. Bij het
ontwerp is niet uitbegaan van geplan
de overcapaciteit De produktle be
draagt jaarlijks: 70.000 ton LPG.
900.000 ton nafta, 500.000 ton benzine.:
680 ton tetraethyllood en tetramethyl-
lood, 450.000 ton kerosine en vliegtuig-
kerosine, 1.750.000 ton gasolie en
ï.700.000 ton stookolie.
„Voor de omgeving is de brandbevei
liging van de installaties het belang
rijkste punt", aldus de commissie in
haar rapport .„In de raffinaderij zul
len immers wel brandbare, maar be
halve tetreathyllood en tetreametyl-
lood geen giftige stoffen aanwezig zijn.
Omdat ook de zich binnen het terrein
van de raffinaderij bevindende werk
nemers tegen bedrijfsongevallen, waar
onder brand, moeten zijn beveiligd, is
door de interne beveiliging de externe
beveiliging mede gewaarborgd".
fankputten
De bovengrondse tanks zijn omgeven
door omwallingen, die voldoende vloei
stofdicht zijn en sterk genoeg om de
loeistof bij tankbreuk te weerstaan.
Indien één tank in één tankput staat,
(Zie slot pagina 9 kolom 5)
BERICHTEN OVER AMERIKAANSE LUCHTAANVALLEN OP EGYPTISCHE STELLINGEN
