PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Voorbereidingen voor de tegenaanval
ISRAËL: OPMARS EGYPTE EN
SYRIË IS TOT STAAN GEBRACHT
Nixon, Heath en Brandt
willen bijeenkomst
van de Veiligheidsraad
België neemt nu maatregelen tegen
verontreiniging van Wester schelde
Bruggen over het Suezkanaal
zouden nu zijn vernietigd
MASSALE PROTESTMARS
TEGEN PLAN-TERNAAIEN
de krant
van zeeland
VERWARRING OVER UITSPRAKEN
EGYPTISCHE MINISTER IAYAT
Naar schatting 30.000 mensen in Maastricht
Honds werk Pagina 2
216e jaargang - nummer 237
Maandag 8 oktober 1973
STRIJDENDE PARTIJEN VROEGEN ER NIET OM, MAAR:
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Na de verrassingsaanval die Egyptische en Syrische troepen zaterdag uitvoerden
op de Israëlische stellingen aan het Suezkanaal en op de Golanhoogte is het Israëlische leger er
zondag in de loop van de dag in geslaagd de opmars van de Arabische troepen op de meeste plaat
sen tot stilstand te brengen. Volgens de woordvoerder van het Israëlische ministerie van defensie, ge-
neraal-majoor Chaim Herzog, zit de Egyptische invasiemacht in de val: „De Israëlische luchtmacht
heeft negen van de elf bruggen, waarmee de Egyptenaren circa 400 tanks over het Suezkanaal heb
ben gezet, geheel vernietigd. Het Egyptische leger is in tweeën gespleten, het invasieleger krijgt
geen aanvoer meer van de westelijke oever".
Volgens het Egyptische legercommuniqué zijn de Israëlische pogingen om de pontonbruggen over
het Suezkanaal te verwoesten, zondag mislukt. Een gestadige stroom van Egyptische tanks en in
fanterie werd over het kanaal aangevoerd naar het front in de Sinaï, aldus Egypte.
(Van onze correspondenten)
NEW YORK, LONDEN, BRUSSEL, PARIJS Na Groot-Brittannië en West-Duitsland heeft ook
president Nixon de Verenigde Naties gevraagd de Veiligheidsraad bijeen te roepen voor een behan
deling van Het conflict in het Midden-Oosten.
De Britse premier Edward Heath Op verzoek van president Nixon kou zijn medewerking verleende aan
noemde een spoedige zitting van de| pleegde minister Henry Kissinger; een oplossing van het conflict. Wel
Raad nuttig na zijn besprekingen ditoverleg met de Russische ambas-l werd bevestigd dat de situatie niet
weekeinde met de Westduitse Bonds
kanselier Willy Brandt. In opdracht
van president Nixon heeft de Ameri
kaanse ambassadeur bij de VN John
Scali contact opgenomen met het se
cretariaat van de VN. In diplomatieke
leringen in Washington gelooft men
echter niet dat de Raad op korte
termijn bijeen zal komen, daar noch
Israël, noch de Arabische landen zich
met een dergelijk verzoek tot de Ver
enigde Naties hebben gewend.
Ondanks rapporten van de Inlichtin
gendiensten was de Amerikaanse rege
ring niet voorbereid op de omvang
,an de vijandelijkheden in het Midden-
Oosten. Na anderhalve dag de ont
wikkelingen vanuit zijn villa in Flori
da gevolgd te hebben, keerde presi
dent Nixon zondagavond vervroegd
naar Washington terug. De belangrijk
ste vraag voor de Amerikaanse rege
ringsfunctionarissen is welke houding
de Sowjet-Unie in het conflict zal
innemen.
REGERING:
ONTSTELTENIS
DEN HAAG Een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse
zaken heeft zondag verklaard dat de
regering met ontsteltenis heeft kennis
genomen van het uitbreken van het
nieuwe conflict. Zij hoopt evenwel dat
er door internationaal overleg een
einde aan de strijd kan worden ge
maakt.
Hierbij wordt gedacht aan de tus
senkomst van de Veiligheidsraad en
ook door gezamenlijke stappen van
de regeringen van de negen EEG-
landen. Een onmiddellijk overleg hier
over van de vertegenwoordigers van
de negen bij de Algemene Vergadering
van de VN in New York is in dit
verband waarschijnlijk te achten.
Er bestaat op het ogenblik geen
aanleiding voor bezorgdheid over het
lot van de Nederlanders m Israël.
Overigens acht de Nederlandse rege
ring het beeld van de situatie niet
duidelijk genoeg om er meer com
mentaar aan te verbinden.
De vaste commissie voor buiten
landse zaken uit de tweede kamer
komt vandaag in spoedveigadering bij
een ter bespreking van de situatie in
het Midden-Oosten. Deze extra verga
dering van de commissie wordt ge
houden op verzoek van het VVD-
kamerlid H. J. de Koster. Ook minis
ter Van der Stoel van buitenlandse
zaken is gevraagd deze bijeenkomst
bij te wonen.
lé krant
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 3.
Radio en tv op pagina 7.
Sport op de pagina's 9, 10,
11,12,13 en 14.
sadeur Anatole Dobrynin, maar geen ernstig genoeg werd geacht om ge-
van beide partijen liet zich uit over; bruik te maken van de directe telex-
het besprokene. Een zegsman van het
State-Departement wilde ook geen com
mentaar leveren op de vraag of Mos-
(Zie slot pagina 3 kolom 1)
Is Egypte wel of niet begonnen?
PARIJS/NEW YORK (AFP/DPA)
Zondagavond ontstond verwarring
over de vraag of de Egyptische mi
nister van buitenlandse zaken El
Zayat in een interview voor de
Amerikaanse televisie wel of niet
heeft gezegd dat zijn land de vijan
delijkheden is begonnen. De Egyp
tische ambassade in Parijs verklaar
de zondagavond in een communi
qué dat de minister dat niet gezegd
had, en integendeel Israël verant
woordelijk had gesteld voor het
uitbreken van de vijandelijkheden.
De ambassade baseerde dit op me
dedelingen van Abdel Meguïd, lei
der van de Egyptische delegatie bij
de Verenigde Naties.
Volgens de versie van het Westduitse
persbureau DPA heeft El Zayat in
het bewuste televisie-interview ge
zegd dat de strijd was begonnen na
een Israëlische aanval op de Egyp
tische haven Soekhna. Egypte had
dit offensief afgeslagen en vervol
gens het besluit genomen de be
standslijn aan het Suezkanaal te
overschrijden.
Het Amerikaanse persbureau UPI en
het Franse AFP hadden gemeld dat
El Zayat had toegegeven dat zijn
land verantwoordelijk is voor het
offensief aan het Suezkanaal en dat
de strijd niet beëindigd zal worden
voordat Egypte alle door Israël be
zette gebieden heeft heroverd.
In antwoord op vragen van journa
listen zei de minister dat het be
sluit om het initiatief voor een
grondoffensief te nemen werd ge
nomen na Syrische waarschuwin
gen dat een aanval van Israël via
de zee voor de deur stond, aldus
'UPI en AFP.
Op een vraag of hij er wel zeker van
was dat zijn land de oorlog zou
winnen, antwoordde Zayat: „Eerlijk
gezegd, neen". De minister voegde
hieraan toe: „Maar je vecht niet
omdat je zeker van succes bent. Je
vecht omdat je het gelijk aan jouw
kant hebt".
Generaal Herzog zei dat in de loop
van de nacht de Egyptenaren waar
schijnlijk wel nieuwe drijvende brug
gen zouden bouwen, maar dat de
Israëlische luchtmacht die echter on
middellijk weer zou vernietigen. Tot
zondagavond had de Egyptische lucht
macht de bruggenbouwers geen be
scherming kunnen bieden.
De Egyptische luchtmacht heeft
contact met de Israëli's zoveel moge
lijk vermeden en is veelal aan de
grond gebleven. Als Egypte de nieuwe
bruggen niet verdedigt, dan zullen ze
ongetwijfeld weer weggebombardeerd
worden. Als zij pogingen onderneemt
om de bruggen luchtdekking te geven,
dan zal de Egyptische luchtmacht uit
geschakeld worden, want de superiori
teit van de Israëlische luchtmacht
staat vast.
Egyptische als het Syrische front de
absolute heerschappij in de lucht. Het
aantal luchtgevechten is relatief, klein
want de Egyptenaren en ook
Noorden
krachten bereiden zich nu voor op de
tegenaanval, aldus woordvoerder Her
zog.
Aan het noordelijke front hadden
de Israëli's aanvankelijk zware verlie
zen geleden. De Syriërs vielen aan
met een legermacht die volgens Israë
lische schattingen vijfmaal zo groot
was als die tijdens de Zesdaagse oor- j
log in 1967. Zondag tegen de avond1
leek het er echter op dat ook hier de
opmars tot staan was gebracht. VN-
vvaarnemers meldden wel dat aan beide
fronten een intensivering van de
strijd was te bespeuren.
Ook over de situatie aan het Syri-
tisch. Syrië heeft op de hoogte van
Golan 800 tot 1000 tanks ingezet,
maar ze hebben ondanks da- grote
aantal alleen in de middensector
wat terrein weten te veroveren.
Zondagavond moesten de Syriërs
zich zelfs op enige plaatsen al
weer wat terugtrekken. Generaal Her
zog wees er op dat deze geweldige
Syrische troepenmacht door een bij
zonder kleine Israëlische troepen
macht is tegengehouden, en dat het
belangrijkste deel van Israels strijd
krachten, de reservisten, nog niet eens
in de strijd is geworpen. Datzelfde
geldt ook voor de Sinaï. Onze strijd-
Verrassing
Generaal Herzeg zei zondag samen
vattend. dat deze dag in het teken
-.-an he: opvangen van de Egyptische
en Syrische aanvallen had gestaan en
dat deze fase nog met geheel ten
eind', is. Toch ziet het er naar uit dat
Israël zich zaterdag door de'gecombi
neerde Syrisch-Egyptischc aanval
heeft laten verrassen. Weliswaar was
de inlichtingendienst op de hoogte
van de komende aanval, waarschijn-
- UB™™.»,?.
sche front zijn de Israëli s optimis- Egyptische aanval was een verrassing.
Israël begon pas zaterdagmorgen tij
dens de grote verzoendag, de enige
dag in het jaar dat er geen enkele
communicatie ls, noch verkeer, radio
(Zie slot pagina 3 kolom 2).
Ergens in Israël:
ISRAëL is in gevechten gewik
keld met Syrië en Egypte. Opge
roepen Israëlische reservisten rij-
den hier in een militaire vracht
wagen naar het noordelijke ge
vechtsterrein.
Strategie
Deze mededelingen van
I-Ierzog op een persconferentie in Tel
Aviv v/aren een bevestiging van de
Israëlische strategie. Het Egyptische
leger is in de Sinaïwoestijn in de val
gelokt. Alles is volgens het boekje
gegaan en Israëlische militaire voor
lichtingsambtenaren hadden zo de
gang van zaken al sinds 1970 voor
speld: als de Egyptenaren het kanaal
oversteken dan laten wij ze komen,
met tanks en artillerie. Vervolgens
snijden we de verbindingen af en
vernietigen het ingesloten leger met
de luchtmacht. Dat is wat nu staat te j
gebvuren. Israël heeft zowel aan het
MAASTRICHT (ANP) Naar schatting 30.000 mensen hebben
zaterdagmiddag meegelopen in een protestmars tegen de vesti
ging van een olieraffinaderij" in het Belgische Ternaaien. De minis
ters Vorrink (volksgezondheid) en Trip (wetenschapsbeleid) wa
ren als waarnemers aanwezig.
Op het Vrijthof, dat zwart zag van de
mensen, sprak minister Vorrink de
menigte toe. Ze zei blij te zijn dat zo
veel mensen uit alle groeperingen van
de bevolking bereid waren geweest
van hun onrust te getuigen- De rege
ring vindt nog altijd, dat vestiging
van een olieraffinaderij in Ternaaien
rit milieuhygiënische overwegingen
onverantwoordelijk is, aldus minister
Vorrink. Zij hoopte op een spoedige
hervatting van het overleg met Bel
gië. „Het zal een moeizaam overleg
zijn", zei de minister, „dat van ons
doorzettingsvermogen vraagt en waar.
bij wij uw steun hard nodig heb
ben".
In haar korte toespraak zei minister
Vorrink ook dat er een internationale
uitwisseling van plannen zou moeten
komen.
.Milieuvraagstukken kennen geen
grenzen", aldus de minister. „Wij moe
ten bereid zijn alles wat we doen te
bezien op basis van wederkeringheid-
Dat geldt ook voor ons. Tijdens de
IN EN OM ANTWERPEN BOUW VAN 15 POMP- EN ZUIVERINGSINSTALLATIES
SCHEPEN GELDOF:
„ÉÉN HAVENLICHAAM
KAN PROBLEEM PAS
GOED OPLOSSEN"
(Van onze verslaggever)
ANTWERPEN België en
in het bijzonder Antwerpen
is begonnen met het langzaam
uitvoeren van de plannen ter be
strijding van de verontreiniging
van de Westerschelde. Antwer
pen één van de grootste ver
vuilers van de Schelde werkt
op het ogenblik hard aan het
realiseren van een groot plan
voor de zuivering van het riool
water. Er wordt gewerkt aan de
bouw van 15 pomp- en zuive
ringsinstallaties waarbij de stad
is verdeeld in drie sectoren: de
middensector (325.000 inwoner
equivalenten), de zuidersector
150.000 inwoner-equivalenten
en de noordersector (100.000 in
woner-equivalenten). Het gehe
le project waaraan ook de
buurgemeenten van Antwerpen
meewerken moet in de loop
van 1974 zijn verwezenlijkt.
Nederland heeft tijdens de onderhan
delingen over het Baalhoekkanaal en
de afsnijding van het Nauw van Batli
de eis gesteld dat het water van de
Westerschelde een zuurstofgehalte van
vijf milligram per kubieke meter
moet hebben. Op het ogenblik be
draagt dit gehalte volgens de laatste
gegevens op de grens met Nederland
1,6 milligram, hetgeen er op neerkomt
dat de kwaliteit van het water binnen
een tiental jaren nog heel wat zou
moeten worden verbeterd.
Schepen van volksgezondheid en mi
lieuhygiëne W. Geldof van Antwerpen
neeït. goede moed dat België aan de
Nederlandse eisen tegemoet kan ko
men zodat dit punt geen obstakel
meer behoeft te zijn bij de onderhan
delingen over het Baalhoekkanaal en
de bochtafsnijding, twee projecten die
van groot belang zijn voor de ontwik
keling van de Antwerpse haven en de
linker Schelde-oever.
Het ongezuiverde rioolwater van Ant
werpen is echter maar een onderdeel
totale vervuiling van de
de onmiddellijke nabijheid van Ant-,
werpen, de industriegebieden op de
rechter- en linker Schelde-oever en
Nederland. De industrieën gaan nu
.ets doen aan het tegengaan van de
vervuiling van water, bodem en lucht.
Daarbij doen zich problemen voor,
nmdat een efficiënte controle ont
breekt.
toespraak van minister Vorrink was
de grote noodklok van de Sint-Ser-
vasskerk gaan luiden waarbij zich alle
kerkklokken van Maas:richt aansloten.
Vliegtuigjes vlogen over met spandoe
ken „Stop Ternaaien".
Belgische Volksnnie
Namens de Belgische Volksunie sprak
dr. E. Raskin. ..Internationaal over
leg". zei hij. ..vraagt geen woorden
maar daden. R: hoop niet", aldus dr.
Raskin, „dat het tot een ernstige con
flict zal komen". Als blijk van goede
trouw noemde dr. Raskin bet protest
van de Belgische Volksunie tegen een
olieraffinaderij in ürmond in Z.-Lim-
burg waarvan ooit sprake is geweest.
Ket PvdA-kamerlid Konings sprak me
de namens bet NW-district Limburg.
Ons onaanvaardbaar betreft alleen de
plaats van vestiging, zei hij. Hierover
ïnestaan in België misverstanden.
Voor ons gelden alleen milieuhygiëni
sche bezwaren.
KVP en VVD
KVP-voorzitter De Zeeuw: „Ook in
België moet men er tegen zijn. De
CVP in België moet gemobiliseerd
worden. Alleen dan kunnen we soli,
dair zijn met Europa. Ook het WD-
kamerlid D. Dees sprak namens zijn
partij het onaanvaardbare uit. De
V VD-kamerfractie hoopte dat de Bek
gïsche liberalen het Nederlandse voor
beeld zullen volgen.
Den llyl
icerheidssteun
'n tegenstelling tot vroeger kunnen
ndustrieën die thans iets aan de be
vrijding van de milieuverontreiniging
taan doen rekenen op overheidssteun.
■Iinister De Saeger van volksgezona-
ïeid heeft namelijk twee miljard uit
getrokken voor de bestrijding van de
.-erontreiniging. Schepen Geldof:
„Monsanto, een fabriek op de rechter
Schelde-oever, heeft tientallen miljoe-
nen uitgegeven aan zuiveringsinstalia-
erschelde. Andere vervuilers zijn del ties. Met geven van steun straf je dus
maar er is echter geen andere oplos-
sing".
De grote industrieën op de rechter
Schelde-oever Bayer. 3ASF. Petro-,
chim, SIBP, Union Carbide en Degus-:
sa zijn nu bezig met of hebben!
plannen reeds klaar liggen voor de
bouw van zuiveringsinstallaties. Dei
meest arbeidsintensieve fabriek op de'
rechter Schelde-oever. General Mo
tors, is geen vervuiler van betekenis. i
tvenals in Nederland wordt over het
algemeen de regel 'de vervuiler be
taalt', in de praktijk gebracht. De
heer Geldof vindt bet echter geen
ideale oplossing: „We zitten momen
teel in een overgangsfase. Het princi
pe 'de vervuiler betaalt' is een nood
oplossing. Eigenlijk zou er namelijk
helemaal geen vervuiling moeten zijn.
Vroeger werd er eerst een fabriek
Zie slot pagina 4 kolom 5)
In een uitzending van de regionale om
roep zuid heeft minister-president Den
Uyl zaterdagavond nog eens onder
streept dat de regering een olieraffina
derij in het Belgische Ternaaien onaan
vaardbaar acht. Het risico is te groot
voor ons, zei Den Uyl. We proberen
nu de Belgische regering daarvan te
overtuigen.
De heer Den Uyl zei er alle begrip
voor te hebben dat de Belgische rege
ring in het Luikse gebied voor de
werkgelegenheid een nieuwe industrie
•vil vestigen. Maar dat zou dan op een
andere plek moeten gebeuren, aldus
Den Uyl. Volgens de minister-president
heeft de Belgische regering daar oog
en oor voor: er is trouwens nog geen
enkele uitspraak gedaan dat de olie
raffinaderij in Ternaaien gevestigd
wordt. Laten we ons in elk geval ont-
houden van elk dreigement. België en
Nederland moeten met elkaar werken
en leven, aldus Den UyL
