PROVINCIALE ZEEUWSE C0!
SLUITING SCHÖNAU
ROEPT VEEL VERZET OP
Academische Raad:
collegegeld 200 gulden
Er moet beschermend statuut komen
voor Verdronken Land van Saeftinge*'
55
Partijraad PvdA
tegen verlaging
defensielasten
Onderzoek fusie RPS
en bondsspaarbanken
de krant
van zeeland
Bruisend feest
m Westkapelle
Pagina 2
216e jaargang - nummer 231
Maandag 1 oktober 1973
II1
II I
OOSTENRIJK DEED ZWARE CONCESSIE OM GIJZELAARS VRIJ TE KRIJGEN
CAGLIARI. SARDINIë: Een van
de twee Arabische commando's,
die in Oostenrijk drie joden en
een douaneman gijzelden, bij de
Cessna tijdens een tussenlanding
op het vliegveld van Caghari op
Sardinië. Het toestel vloog later
door naar Libië.
(Van onze correspondent)
WENEN De gijzelaars zijn bekomen van de schrik, de twee Arabische terroristen zitten veilig en
wel in Libië en in Oostenrijk is een felle polemiek losgebarsten over de consequenties. Bondskanselier
Kreisky heeft de 'Adelaars van de Palestijnse revolutie' beloofd om de faciliteiten voor de joodse immi
granten uit de Sowjet-Unie op te heffen en het opvangcentrum Schönau te sluiten. Niet alleen uit het
buitenland, ook in Oostenrijk zelf en zelfs in zijn eigen partij moet hij daarvoor heftige kritiek incasse
ren.
Kreisky's argument voor deze be
slissing was. dat hij alleen door deze
concessie de vier gijzelaars levend uit
de handen van de terroristen heeft
kunnen loskrijgen. En het redden van
die vier mensenlevens had voor hem
de hoogste prioriteit, heeft hij telkens
weer verzekerd. „Alles is reparabel,
maar dode mensen kim je nooit meer
tot leven wekken", zei Kreisky in de
bewuste nacht voor de Oostenrijkse
radio om zijn beslissing te rechtvaar
digen. Na de tragedie in München
vorig jaar had hij maandenlang over
legd hoe hij zelf in een dergelijke!
situatie zou handelen. Zijn conclusie:!
bloedvergieten tot elke prijs vermij-!
den.
Al zaterdag begon Kreisky het besluit
wat af te zwakken. „In het belang van
de vrede in Oostenrijk zullen een paar'
details worden veranderd, maar in!
onze humanitaire houding komt geen.
principiële verandering. Oostenrijk j
blijft een land. dat aan iedereen, die
zich vervolgd voelt, asiel biedt en
iedereen, die via Oostenrijk naar een
ander land wil reizen, deze mogelijk
heid geeft...", aldus Kreisky zaterdag
avond bij een speech, aan een diner
met een delegatie van de Opperste
Sowjet.
Het komt erop neer, dat de Russi
sche joden voortaan niet meer in
„groepsverband" maar alleen nog .In
dividueel" via Oostenrijk naar Israël
mogen reizen. Ook al heeft Kreisky
de Palestijnen dus beloofd om het
transit-kamp Schönau te sluiten, danl
kan dat toch heus niet van vandaag
op morgen gebeuren, zo luidt de rede
natie. Eerst moeten die vele tientallen
emigranten die er op het ogenblik
zitten naar Israël kunnen vertrekken.
Dat hangt weer af van het aantal
ZOALS VOOR VERHOGING DOOR WET DE BRAUW
DEN HAAG De Academische Raad heeft zaterdag besloten staatssecretaris Klein (onderwijs en
wetenschappen) te adviseren het collegegeld terug te brengen tot 200,-. Het inschrijfingsgeld zou
de staatssecretaris tot 10,- terug moeten brengen. Daarmee zou de regeling van voor 1 september
1972 toen deze bedragen door de wet-De Brauw tot 1000,- en 100,- werden verhoogd, weer van
kracht zijn. In de Academische Raad zitten vertegenwoordigers van alle universiteiten en hogescho
len.
Er moet, volgens de raad, een nieu-
we wet komen om de inning en de
controle te vereenvoudigen. Naar de
mening van de raad moet de overheid
zelf zorgen voor een centrale inning.
Mr. Cath van de Rijksuniversiteit Lei
den noemde de inning door de univer
siteiten en hogescholen een uitzonder
ingssituatie ten opzichte van de overi
ge vormen van onderwijs.
Tegen het besluit stemden de uni
versiteiten van Leiden, Rotterdam,
Amsterdam (Vrije Universiteit) en
Nijmegen. De raad was van mening
dat in het voorstel van staatssecreta
ris Klein de noodzakelijke koppeling
tussen collegegeld en herziening van
het stelsel van studiefinanciering ont
breekt. Daarbij komt dan nog dat het
nieuwe financieringsstelsel pas op 1
september 1975 kan gaan werken. Het
invoeren van financiële drempels voor
hen die geschikt zijn een universitaire
studie te volgen, achtte de raad onge
wenst.
De delegatie van Leiden achtte het
advies, gezien de politieke situatie,
niet haalbaar. Rotterdam wilde het
kabinet de gelegenheid geven een
nieuw studiefinancieringsstelsel voor
te bereiden. De Vrije Universiteit
vond het voldoende om op een ver
eenvoudiging van de controle aan te
dringen. De delegatie van Groningen
achtte de verlaging van f 1000 naar
f500 wel een tegemoetkoming aan de
studenten, maar zij zag er geen funda
mentele afwijzing van het profijtbe
ginsel in. Volgens de Groningers gaat
Klein steeds meer in de richting van
dwangmaatregelen- Klein wil, volgens
hen, te veel regelen via algemene
maatregelen van bestuur. Men moet
een dergelijke zaak bij de wet rege
len, vonden zij.
Onderstreept
vandaag in
de krant ;i
Nieuws uit Zeeland op de pa
gina's 2, 4, 5 en 7.
Nieuws uit binnen- en bui
tenland op de pagina's 1, 3
én 4.
)rladio en televisie op pag. 15.
Gport op de pagina's 9, 10,
11, 12, 13 en 14.
Het Landelijk Overleg Grondraden
vindt dat het advies van de Academi
sche Raad de eisen van de studenten
onderstreept. Het is ee
geling van de mening
schappelijke instellingen: de f 500 col
legegeld vormen geen politieke reali
teit. De boycotacties zullen worden
voortgezet. In het LOG zitten de grond,
raden van alle universiteiten en ho
gescholen.
Het LOG vindt dat de collegegelden
niet moeten worden geind, voordat
het wetsontwerp van Klein inde
Tweede en Eerste Kamer is behan
deld. Zij zal de studenten dan ook
aanraden geen f 500 collegegeld te
betalen en ook geen promesse
(schuldbekentenis) te tekenen.
Het LOG wees erop dat
studiefinanciering pas in september
1975 in werking zal treden. De pro
messe vermeldt echter dat de student
I de f500 al voor 1 januari 1975 moet
betalen. Het ondertekenen van een
promesse kan, volgens het LOG, in
I bepaalde gevallen voor de student, of
I liever gezegd zijn ouders, f 1300 min
der aan kinderbijslag betekenen.
Het LOG zal acties ondernemen aan
de Landbouwhogeschool in Wagenin-
gen en aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam. In Wagenïngen wordt de
f 500-regeling van Klein al uitgevoerd,
maar de Hogeschoolraad moet er op
6 oktober nog een uitspraak over
doen. Aan de Vrije Universiteit zullen
de acties zich richten op het intrek
ken van de maatregelen van het colle
ge van bestuUr en op het isoleren van
het college van de faculteiten.
beschikbare plaatsen in de vliegtuigen
van El Al. En er komen nog steeds
nieuwe joden bij, want de stroom uit
de Sowjet-Unie van gemiddeld 100
joden per dag gaat ook na het
drama van vrijdag onafgebroken
door.-
Bovendien is slot Schönau een
alleraardigst oud kasteeltje in Neder-
Oostenrijk, 50 kilometer ten zuiden
van Wenen eigendom van een oude
Oostenrijkse dame, die het aan de
joodse hulporganisaties .Jewish Agen
cy" heeft verhuurd. Oostenrijkse juris
ten zijn van mening, dat de regering
daar niet zo maar en zeker niet opl
korte termijn, tussenbeide kan komen, i
Mocht slot Schönau werkelijk dicht
gaan, wie verhindert de joden dan oml
in een willekeurig hotel of bij particu
lieren ergens in Oostenrijk te wachten I
tot ze kunnen doorreizen?
Ook in Israëlische regeringskringen
gelooft men dat het „conflict" met
Oostenrijk met een sisser af zal lo
pen. Van doorslaggevend belang
wordt de bespreking geacht die pre
mier Golda Meir dinsdag in Straats
burg zal hebben met de Oostenrijkse
minister van buitenlandse zaken. „Wij
geloven niet dat de doorgang van
Russische joden in Oostenrijk op het
spel staat", zei een regeringswoord
voerder, „maar het is eerder een pres-
tigezaak die rustig moet betijen. Dat
zal een paar dagen duren".
Voor de Israëli's is het al erf niet
geven van inreisvisa het kardinale
punt, en hierover heeft Kreisky onom
wonden gezegd dat de Oostenrijkse
politiek ongewijzigd blijft.
Vandaas komt de Knesset, het Is
raëlische parlement, bijeen. Vice-pre
mier Allon zal bij afwezigheid van
premier Golda Meir een korte verkla
ring afleggen, die de Oostenrijkse
maatregel veroordeelt en de Knesset
zal na het debat in dezelfde toon een
motie aannemen.
Protesten
In Israël worden op grote schaal
protestdemonstraties georganiseerd.
van Russische immigranten
Aviv, onder meer bij de Oostenrijkse
ambassade. Ook op internationaal ni
veau tracht Israël zoveel mogelijk
landen druk uit te laten oefenen op
Oostenrijk om haar besluit te herroe
pen. Dit niet. zozeer in verband mei
de praktische, maar de politieke con
sequenties. De Oostenrijkse capitulatie
aan de Palestijnse commando's bete
kent namelijk een belangrijk prece
dent voor mogelijke toekomstige ter
reurdaden, en betekent voor Israël
een belangrijke politieke neder
laag.
Minister Van der Stoel (buitenlandse
zaken) heeft de Oostenrijkse regering
om opheldering gevraagd over de be
tekenis van het besluit om het door
gangskamp Schönau te sluiten voor
Russische joden die naar Israël willen
emigreren, Minister Van der Stoel
noemde het zondag .heel naar dat een
dergelijk besluit kon worden
dwongen door twee (Arabische) terro
risten".
De Nederlandse bewindsman ver
klaarde dat hij zo nodig ook met an
dere landen zal overleggen, .met als
uitgangspunt dat de emigratie van
Russische joden naar Israël kan
voortgaan".
Minister Van der Stoel reageert
hiermee direct op een schriftelijke
vraag van de PvdA-fractieleider in de,
tweede kamer, drs. Ed van Thijn, die
er bij de regering op heeft aangedron-
gen „zich op de kortst mogelijke j
termijn te laten informeren over de;
regeling die in Oostenrijk geldt sinds
vrijdagnacht, toen de Oostenrijkse)
WENEN: Zestien uur nadat zij
door twee zwaarbewapende Ara
bieren uit de trein Moskou-Wenen
waren ontvoerd, hebben vier gij
zelaars zaterdagmorgen op de
Weense luchthaven Schwechat hun
vrijheid teruggekregen. Het waren
drie Russische joden die onder
weg waren naar Israël en een
Oostenrijkse douane-ambtenaar. Op
■le foto doet een van de vrijgela
ten joden, Chaim Baransky. zijn
relaas voor de samengestroomde
journalisten.
premier Kreisky toegaf aan de eis
van de twee Arabische «terroristen het
kamp Schönau te sluiten in ruil voor
de invrijheidstelling van drie gijze
laars".
Drs. Van Thijn wil dat de regering
protesteert bij Oostenrijk als de nieu
we regeling in het nadeel is van
Russische joden die willen emigreren.
De PvdA-fractieleider wil voorts we
ten of de regering zo nodig bereid is
om de emigratie van Russische joden
te vergemakkelijken, bijvoorbeeld
door het inrichten van een doorgangs
centrum in Nederland.
Protesten zijn in Nederland geko
men van KVP-fractievoorzitter mr.
Andriessen, hoofdbestuur en kamer
fractie van DS70, bestuur en kamer
fractie van de Eooms-katholieke Par
tij Nederland, de drie joodse kerkge-1
nootschappen het solidariteitscomité
voor de joden in de Sowjet-
Unie.
haar staat en haar veel .sucoe* wenst
bij de begrotingsbehandeling in de
Het kamerlid Dolman behandelde
Zie slot pag. 3 kol. 1
De tot president van Argentinië geko-1
zen Juan Perm heeft opdracht gegeven
tot een 'ideologische zuivering' in zijn j
beweging en de uitroeiing van marxis-1
tische groepjes daarbuiten. Dit hebben
Peronistische kringen zaterdag mee
gedeeld.
MOTIE VERWORPEN
(Van onze parlementaire redactie
UTRECHT „Een verrassend onvriendelijk slot van een vrien
delijke vergadering", zo typeerde drs. E. van Thijn het indienen
van een motie op de partijraad van de PvdA om de defensiebe
groting 1974 met enkele honderden miljoenen te verlagen. Het
geld dat daarmee vrij zou komen, zou dan moeten dienen voor
onderwijs, ontwikkelingshulp, steun aan de gemeenten en voor
stadsvernieuwing.
De motie werd overigens met een moeten gaan kosten'verzuchtte
duidelijke meerderheid 80 procent Scheler.
verworpen, nadat eerst Van Thijn De partijraad stuurde een telegram
en later staatssecretaris W. Po luk zie h i - ter Vo.-renk. waarin haar
ertegen opgesteld hadden. Van Thijn
deed dit door te wijzen op het stand
punt van de fractie, dat eerst de
defensienota afgewacht moet worden1
om te beoordelen of de in het geactu-1
aliseerde Keerpunt genoemde percen
tage van 3 procent van het nationale
inkomen als norm voor de defensie-1
lasten wel of niet gehaald zou kunnen
worden voor 197C.
W. Polak verklaarde geen behoef ie
te hebben aan de motie. Hij hield de
partijraad voor dat i::j de gemeenten, j
roe*, name bij het openbaar vervoer. j
al voor 100 procent tegemoet v-ko- 1
men. „Wat kan men nog meer verlan
gen van de regering?"
De partijraad van de PvdA kreeg
wel een meerderheid voor een reek-
andere moties, te weten voor erken
ning van Guinee-Bissau. voor verho-
ging van de ontwikkelingshulp, een
voor het met klem aan de orde
stellen van de kwestie rond de kem
centrale in Borssele en een waarin
van bet kabinet een standvastige hou
ding werd gevraagd ten aanzien van
de voorstellen voor de verdubbeling
van de hoogste huurwaarde.
Scherp werd de houding van de
Nederlandse CDA ten aanzien van Chi
li veroordeeld, alsmede de medever
antwoordelijkheid van de christen-de
mocraten in Chili voor het riip ma-
ken van het klimaat voor rie junta
vastgelegd. Op de Nederlandse re?e
ring werd een beroep gedaan de
slachtoffers ran de junta hulp te I
bieden.
De staatssecretarissen van volks
huisvesting en ruimtelijke ordening,
drs. M. van Dam en J. Schaeferj
zetten tegenover de zeer kritische op
merkingen over het huurbeleid hun I
beleid nogmaals uiteen. Zij hielden de
afgevaardigden voor dat pas na 1974 j
verwacht kan worden dat het nieuwe
beleid zichtbaar wordt. ..Doelma'ig-1
heid en kostenbesef bij de gemeente-1
besturen bij de volkshuisvesting die-
nen voorop te staan. Ik heb de indruk
gekregen dat vele gemeentebesturen i
lijden aan „subsidiaritus", want wat
moet ik zeggen als ik voorstellen
krijg om 50 woningen te subsidiëren j
die te zamen meer dan 11,5 miljoen
BRANDT
EERDER TERUG
UIT AMERIKA
BONN' Bondskanselier Brandt Is
zondag, een dat: eerder dan hij aarv
\ankelijk van plan was. teruggekeerd
van een bezoek aan de VS. Hoewel
Brandt zelf ontkende dat er een di
rect verband bestaat, wordt er in
Bonn niet aan getwijfeld dat hij hals
over kop Is teruggekomen vanwege de
opschudding dit- Herbert Wehner
heeft veroorzaakt.
Het feit dat Wéhner, SPD-fractielei-
der m de Bondsdag, vrijdag uitgere
kend vanuit Moskou de Berlijn-poli-
tiek van de regering bekritiseerde, is
thans het centrale thema in de West-
duttse politiek. De top van de opposi
tie, voor eer, part:'congres van de
CSU verzameld _n Muencben. besloot
DEN HAAG (ANP) De PTT heeft zaterdagavond in een com
muniqué meegedeeld, dat „de Nederlandse Spaarbankbond en de
PTT gemeenschappelijke mogelijkheden gaan onderzoeken om te
komen tot een fusie van de bondsspaarbanken en de Rijkspost
spaarbank".
De tweede-kamerleden Scholten en Tolman (chu) hebben inmiddels aange
kondigd hierover vandaag schriftelijke vragen te zullen stellen aan óe minis
ters van financiën en van verkeer en waterstaat. Zij willen onder meer worden
ingelicht over Se achtergronden en doelstellingen van deze fusie en over de
gevolgen voor spaarders en werknemers. Ook zullen zij vragen of deze fusie
verandering zal brengen in de plannen van de Rijkspostspaarbank tot uit
bouw van zijn activiteiten.
Eind augustus ati jaar bedroeg het door spaarders aan de bondsspaarbanken
toevertrouwde tegoed ruim 10,8 miljard en het inleggerstegoed bij de RPS
ruim 7,8 miljard.
teriijk staat in de Berhjn-overeen-
fcomst var. Amerika. Engeland, Fr-ns.-
r.u: en de Sowjet-Ume (de vier t/.r
Berlijn verantwoordelijke landen).
Wehner is ernstig bezorgd dat hier
door het proces van toenadering tot
Oost-Europa vooral tot de Sowjet-
Unie zou kunnen worden bedor-
AI eerder had hij in de Sowjet-Unie
zijn mening herhaald dat de voor
Berlijn bereikte overeenkomst de best
mogelijke is geweest. Wie er nog
verbeteringen in meen: ze moeten
aanbrengen, z-ou zich niet alleen tot
de Sowjet-Unie moeten -wenden met
zijn kritiek, maar tot alle vier de
ondertekenaars. Ongelukkigerwijs was
Brandt net van plan een van de
andere ondertekenaars (Washington
te overtuigen van de noodzaak om
hard te blijven in de kwestie-Bri:ju.
toen Wehner vanuit Moskou liet v.»-
CONCLUSIE TIJDENS CONGRES OVER LAND VAN SAEFTINGE
„ARGUMENT
TEGEN VERDERE
AANTASTING"
SINT NIKLAAS „We zullen
er bij de bevoegde instanties op
moeten aandringen dat er een
beschermend statuut komt voor
het "Verdronken land van Saef-
tinge'. Het initiatief zal van Ne-|
derlandse rij de moeten komen
omdat het Land van Saeftinge
Nederlands grondgebied is. Het
beschermend statuut betekent
een stevig argument tegen ver-,
dere aantasting van het natuur-
Zo luidde één van de voornaamste
conclusies, uitgesproken door prof. dr.
H. Gijsels van de universiteit van Gent,
van het internationale congres over het
Land van Saeftinge dat zaterdag in
zaal Centrum te Sint Niklaas werd ge
houden.
Tijdens het congres werd in woord
en beeld het belang van het natuur
gebied van 2700 ha in Oost-Zeeirwsch-
Vlaanderen naar voren gebracht, 's-
Morgens werd er voornamelijk aan
dacht besteed aan de biologische en
ecologische waarde van het schorren
en slikkengebied en :s middags kwam
de politiek aan de beurt.
Vooral in de middagzitting werden er
nog al wat zijpaadjes bewandeld en
werden met name de noodzaak van
het Baal'noekkanaal en de afsnijding
van het Nauw van Bath ter discussie
gesteld. Over de eventuele schade die
door beide projecten voor het Ver
dronken Land van Saeftinge zou kun
nen ontstaan kwam echter geen dui
delijke visie naar voren vooral omdat
het ministerie van openbare werken
op het laatste moment medewerking
aan het congres had geweigerd.
Ir. A. Mertens belichtte nu, hoewel hij
niet op het programma was vermeld,
de technische kant van de zaak. Zijn
conclusie die met applaus werd ont
haald: „We moeten rijkswaterstaat be
letten om zich' nog langer belachelijk
te maken met projecten waar kop
noch staart aan zit. Door de aanleg
van het Baalhoekkanaal en de afsnij
ding van het Nauw van Bath krijg je
een grote verzanding. Dat betekent de
doodsteek voor het Land van Saaf-
iinge dat afhankelijk is van een
goedé eb- en vloedwerking en de
haven van Antwerpen. Als ze die plan
nen inderdaad doorzetten dan komt
er binnen 10 jaar geen schip meer in
Antwerpen", aldus de heer Mertens,
die de 125 aanwezigen voorhield dat
hij dit proefondervindelijk had bewe
zen op het waterbouwkundig labora
torium te Borgerhout.
De heer Mertens kreeg steun van gids
in het Land van Saeftinge, F. van de
Zande, die het ook maar somber inzag
voor de haven van Antwerpen als dej
plannen inderdaad door zouden gaan.
PPR tweede-kamerlid dr. L. Jansen,
hield zich voornamelijk bezig met de
vraag of een verder gaande industriële
groei op de linker Schelde-oever ge-|
west en noodzakelijk is. Hij liet dui-1
delijk uitkomen dat de PPR niet erg
geporteerd is voor het Baalhoekkanaal
en de afsnijding van het Nauw van
Bath. „We willen echt België niet
dwars zitten maar we wilier de Bottle-
nek (de moeilijke verbinding met Ant
werpen) niet weghalen in het belang
'/an België. De mensen moeten daar j
zelf tot de conclusie komen dat de
industriële groei begrensd is", aldus1
de heer Jansen.
Het PPR-tweede-kamerlid meende dat
er hard onderhandeld moet worden
met België. „We kunnen en moeten
als eis stellen dat het Scheldewater
zuiver moet zijn. Dat kost waarschijn
lijk zoveel tijd dat ze ondertussen tot
bezinning kunnen komen". Een op
merking die met daverend applaus,
werd onthaald.
Twee octaven lager
Het tweede-kamerlid voor de PvdA P.
A. Roels ging nader in op de opmer
kingen van de heer Jansen waarbij
ook hij meer de politieke aspecten
bekeek als het Land van Saeftinge
zelf:,. Ik ben het over het algemeen
met de tendens van het verhaal var.
de heer Jansen eens. alleen wel twee
octaven lager De Indianenverhalen
dat er in 1973 plotseling ergens in
dustrie verrijst behoren definitief to'.
het verleden. Dat kan in deze tijd niet',
aldus de heer Roels die er bij aan
tekende dat de staten van Zeeland al-
ieen voor industrie bij Bsaihoek heb
ben gekozen als de noodzaak daarvoor
werd aangetoond." Een opmerking die
hem niet in dank werd afgenomen om
dat de aanwezigen industrie ten oosten
of ten westen van het kanaal als de
doodsteek voor het Land van Saef
tinge beschouwden.
De heer Roels wilde, evenals de an-
Zie slot pagina 2 kolom 5
WASHINGTON: Le Wcstduilse
bondstonselier Willy Brandt heeft
zaterdag in Washington een onder
houd gehad met de Amerikaanse
oresident Richard Nixon. De staats
lieden bespraken de versterking
can het Atlantische bondgenoot
schap en de verbetering van de
betrekkingen met de Scicje: Unie.
