PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PZC
Ook grootwinkelbedrijf goedkoper
BROOD, BENZINE EN AUTO'S
WORDEN IN PRIJS VERLAAGD
Regering: statiegeld op
nieuwe auto van f200.-
'Het Zeeuwse Landschap' beheert nu
tweehonderd hectare natuurgebied
Werkloosheidsplan
heeft geen effect"
Den Uyl: reacties best aardig
db
Auto's
CPB OVER PROGRAM KABINET:
JE DEREEN VOND MILJOENENNOTA DUIDELIJK STUK
Burgemeesters
Landbouwschap
wil praten met
kabinet
Grootwinkelbedrijf
Melk
AH
MET DRIETAL RECENTE AANWINSTEN BIJ OOSTBURG, OOSTDIJK EN ANKEVEERE
Overzicht
Jiantlijn
Uitroeptekens
j] (e jaargang - nummer 225
september 1973
v
DRUKKERIJ DEN BOER
GESPECIALISEERD IN BROCHURES
DEN HAAG (ANP) De broodprijzen gaan maandag met één cent per 800-gramsbrood omlaag.
Dit is een van de resultaten van druk overleg op het ministerie van economische zaken, dat vrij
dag is gevoerd over de prijsverlagingen, die als gevolg van de revaluatie van de gulden mogelijk zijn
geworden. Er is verder overleg geweest over de prijzen van melk, olieprodukten en ingevoerde
auto's en met de raad voor het grootwinkelbedrijf over de uitvoering van de prijsmaatregel in
verband met de revaluatie van de gulden.
CVISTER LUBBERS
Benzine wordt met ingang
woensdag 26 september a s. in het wes
ten van het land (de provincies Noord
en Zuid-Holland en Utrecht) 0,7 cent
onze redactie economie)
DEN HAAG Het Centraal Plan Bureau heeft berekend, dat
bet anti-werkloosheidsprogramma van 750 miljoen van het ka-
'oinet-Den Uyl geen enkel effect zal hebben. Prof. dr. C. van den
Beid zegt na het uitvoeren van nieuwe berekeningen dat ook de
-evaluatie van de gulden van geen invloed zal zijn.
Hij houdt staande, dat de werkloosheid volgend jaar stabiel zal blijven op
peil van 100.000 a 105.000. Het kabinet heeft met het nemen van de extra
satregel beoogd de werkloosheid beneden de 100.000 te laten dalen. Prof.
"m den Beid verwacht pas een daling tot 100.000 in 1975.
Het Centraal Plan Bureau is tot de conclusie gekomen, dat de nieuwe
asatregelen tot een prijsstijging van 4.8 percent in 1974 zullen leiden,
isivankelijk had het CBP 6 percent geraamd. De loonsomstijging zou 8.3
vrcent kunnen bedragen in plaats van de door de regering berekende 10.
Hierbij blijft een reële loonsomstijging van 2 percent gehandhaaft. Dat is dan
anzienlijk lager dan de loonsomstijging die voor 1973 is geraamd, nl. 14.2
jercent.
Minister Boersma van sociale zaken had de nieuwe berekeningen nog niet
mtvangen. De minister zei, dat het kabinet alles zou doen om de hoge
jsridoosheidscijfers terug te dringen tot beneden de 100.000.
per liter en in de rest van het land 1,2
cent per liter goedkoper. Als gevolg
van de ongelijke prijsverlaging komt
nu, overeenkomstig het verzoek van
minister Lubbers, de benzineprijs In 't
gehele land op hetzelfde niveau te lig
gen.
De stookolieprijs gaat drie gulden per
ton omlaag. Gasolie en petroleum wor
den echter duurder. Voor deze beide
olieprodukten overtrof de stijging van
de inkoopprijzen en tankervrachten de
invloed van de revaluatie. De prijs van
gasolie zal stijgen met twee cent per
liter en van petroleum met 2,5 cent
per liter.
Het overleg met de importeurs
personen- en bedrijfsauto's, verenigd
in de RAI, over de uitvoering van de
prijsmaatregel in verband met de reva
luatie van de gulden, heeft ertoe geleid
dat het ministerie van economische
ken ermee heeft ingestemd, dat de
tohandel, in geval het technisch
mogelijk is de voorraden ingevoerde
auto's op korte termijn tweemaal om
te prijzen, een andere gedragslijn
volgt. Deze houdt in dat de pubiie
prijzen van ingevoerde auto's met in
gang van 18 september jl. eenmalig
verlaagd worden met een bedrag dat
overeenkomt met 3 procent in plaats
van met 2,5 procent van de invoerprij
zen. Dit heeft dan tevens betrekking
op de bij de dealers voorradige (op 18
september jl nog niet afgeleverde)
nieuwe importauto's.
Het effect van de eenmalige prijsver
laging met 3 procent van de invoer
prijzen zal van merk tot merk en van
(Van onze parlementaire redactie)
iEN HAAG „De reacties op de
miljoenennota waren best aardig.
Ze waren eigenlijk positief, als ik
Iedereen vond bet een duidelijk
Chili
Sowjet-Unie heeft de diplo
matieke betrekkingen met de Chi
leense junta verbroken (pag. 3).
Landbouw
Europese landbouwcommissa-
ir. Lardinois, heeft gezegd dat
hij de tijd rijp acht voor een we-
reld-landbouwbeleid. (pag 13)
Nieuws uit Zeeland op
2, 4, 5, 6, 7,9 en 11
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3,13 en 29
Sport op pag. 24 en 25
Radio en tv op pag. 27
Beurs en economie pag. 29
En in de
zaterdagkrant
17 Vier projecten van Noord
tot Zuid. luchtfoto's van
vier grote waterstaats-
projecten in Zeeland.
'.8 Tentoonstelling over een
groot Middelburger. Pie
ter Tak: Stemmen uit de
Kerken.
19 Interviews met de direc
leuren van het ETI Zee
land en de Stichting Zee
land. ter gelegenheid van
het 25-jarig bestaan van
deze Zeeuwse instituten.
10 'Leger voor Papadopoulos
voortdurend gevaar', een
gesprek met twee ex-ge
neraals van het Griekse
leger.
11 Albanië: meedogenloze
strijd tegen modern libe
ralisme: De Alkmaarder
Henk Wolzak steunt Rus
sische dissidenten.
pag. 22 Letterkundige kroniek
van Hans WarrenPop-
praet.
pag. 23 Schaken, dammen, bridge,
ge. hengelrubriek en puz
zel.
bijdragen tot de sanering in de
politieke verhoudingen". Aldus rea
geerde minister-president Den Uyl
vrijdagavond op alle goede en ne
gatieve reacties van alle kanten op
zijn begrotingen voor 1974 gele
verd. Iets minder laconiek ging de
premier in op de door het Centraal
Plan Bureau geuite verwachting,
dat het effect van de werkgelegen-
heldsmaatregelen van de regering
vrijwel nihil zal zijn.
„Heit CPB heeft waarschijnlijk het
negatieve effect van de revaluatie
van de gulden gezet tegenover
positieve effect van ons aanvullend
werkloosheidsbestri j dingsplan van
f750 min. Maar het is mij niet
diuidelljk wat de verwachtingen van
de directeur van het CPB, prof.
Van den Belt, zijn ten aanzien van
ons eerder aangekondigde werkge-
legenheidsprogram (vóór de revalu
atie) van f 550 min. Die cijfers
staan ook niet in de Macro Econo
mische Verkenningen. Over die ver
wachtingen van prof. Van den Belt
wil ik eerst wel eens duidelijkheid
hebben", aldus Den UyL
Tijdens het kabinetsberaad van vrij
dag is ook nog een gevolg van de
houding van de nieuwe regering-
Den Uyl ten aanzien van ontwikke
lingssamenwerking besproken.
het overleg van Europese lar.
en Japan over de scheepvaart (in
de Consultative Shipping Group)
dat binnenkort wordt gehouden, zal
Nederland een nieuwe aanpak
voorstellen Tot nu toe waren de
scheepvaartovereenkomsten van de
groep vaak ten nadele van de ont
wikkelingslanden Nederland heeft
nu gekozen voor bilaterale en mul
tilaterale overeenkomsten met die
landen. Daartoe heeft de Neder
landse Redersvereniging de mede
werking al gegeven.
Minister De Gaay Fortman van bin
nenlandse zaken heeft zo bleek
vrijdagavond ook nog
knoop doorgehakt: hij zal
burgemeestersbenoemingen van
grote steden direct overleg plegen
met een delegatie uit de gemee-*-
raad, waarbij ook namen geno»
kunnen worden. De Gaay Fortman
ontvangt volgende week een delega
tie van de Eindhovense gemeente
raad. Voordat de nieuwe commis
saris van de koningin in Brabant
voor benoeming wordt voorgedra
gen. zal de Eindhovense burge
meester gevonden moeten zijn.
DEN HAAG (ANP) Het Landbouw
schap heeft er in een telegram aan de
ministerraad op aangedrongen geen
besluit tot prijsverlaging voor con-
sumptiemelk te nemen en de regeling
van de compensatie nogmaals onder
ogen te zien. Op de kortst mogelijke
termijn wil het dagelijks bestuur van
het Landbouwschap er een gesprek
over hebben met een delegatie van
het kabinet.
type tot type iets kunnen verschillen
In het algemeen zullen de katalogus-
prijzen met omtrent 2 procent omlaag
gaan. De prijsmaatregel schrijft voor,
dat de inkoopprijzen van voor 15 sep
tember jl ingevoerde en betaalde goe
deren met ingang van 18 september
met 2,5 procent en per 15 oktober as.
nog eens met 2,5 procent worden ver
laagd.
Hiervan mag dus worden afgeweken.
Minister Lubbers heeft er als resul
taat van het gevoerde overleg mee in
gestemd, dat de grootwinkelbedrijven
in geval het technisch onmogelijk is
om de voorraad geïmporteerde goede
ren binnen korte tijd tweemaal om te
prijzen een andere gedragslijn volgen.
Deze houdt in dat de afprijzingen niet
het gehele assortiment geïmporteerde
artikelen zullen betreffen, maar zich
zullen concentreren op een groep sleu
telartikelen. zodanig dat het effect van
de prijsverlagingen gelijk is aan dat
van de verlaging van het gehele assor
timent overeenkomstig de beschikking.
De verlaging van de prijzen van deze
sleutelartikelen zal dan in één keer
plaatshebben.
De minister is met de Koninklijke
Nederlandse Zuivel bond nog niet tot
overeenstemming gekomen over de
melkprijs. Het is niet uitgesloten, dat
het gesprek dit weekeinde wordt voort
gezet. De gesprekken van de minister
of zijn ambtenaren met het bedrijfsle-
ven over de uitvoering van de prijs
maatregel in verband met de revalua
tie van de gulden zullen de komende
week worden voortgezet. Ook de prij
zen van duurzame consumptiegoede
ren zullen namelijk ais gevolg van de
revaluatie omlaag moeten, aldus de me
ning van minister Lubbers.
Albert Heijn Supermarkt BV heeft
aangekondigd, dat zij als gevolg van de
guldenrevaluatie een aantal belangrijke
goederen, die zijzelf importeert, vanaf
woensdag in prijs zal verlagen. Daar
naast zullen ook roomboter, brood en
melk goedkoper worden, aldus de
Ahold-dochter.
Citroën Nederland in Amsterdam en
Citroën Nederland en Renault Ne
derland in Amsterdam en
General Motors in Rotterdam hebben
vrijdag laten weten, dat zij als gevolg
van de revaluatie van de gulden en
de prijsbeschikking van importproduk-
ten de prijzen van hun automobielen
hebben verlaagd.
Citroën heeft een prijsverlaging door
gevoerd van ruim twee procent, die is
De prijsverlaging, die General Moto:
met ingang van vrijdag heeft doorge
voerd op al haar Opel-, Vauxhall- en
GM Ranger-personenwagens en Opel
en Bedfortbedrijfswagens, bedraagt ge-
middel twee procent.
Renault verlaagt de prijzen met 2,4
WASHINGTON De nieuwe
minitser van buitenlandse zaken
van de Verenigde Staten. Henry
Kissinger, poseerde gisteren in
zijn kantoor in het Wille Huis na
dat de senaat goedkeuring aan
zijn benoeming heeft gehecht. Het
Witte Huis heeft onmiddellijk be
kendgemaakt dat hij morgen zal
worden ingezworen door minister
van justitie Warren Burger.
KENTEKENPLICHT VOOR STILSTAANDE MOTORRIJTUIGEN
DEN HAAG (ANP) De regering wil een statiegeld van 200 hef
fen op motorvoertuigen die voor de eerste maal op de weg worden
toegelaten. Tijdens het kabinetsberaad werd vrijdag besloten minis
ter Westerterp van verkeer en waterstaat te machigen het wetsont
werp statiegeld motorrijtuigen naar de Raad van State te zenden.
Het bedrag van 200 zal worden terug
betaald als het kentekenbewijs wordt
ingeleverd omdat het voertuig buiten
gebruik is gesteld.
De heffing wordt gezien als eerste stap
om het achterlaten van niet meer ge
bruikte auto's op de openbare weg
tegen te gaan. Bovendien moet de
maatregel ertoe bijdragen dat het ken
tekenregister wordt gezuiverd. De re
geling vormt tevens een aanzet voor de
oplossing van het wrakkenprobleem.
Ook zal de heffing gedurende de ja
ren waarin de opbrengst van het gehe
ven statiegeld groter is dan het be
drag dat bij inlevering van het kente
kenbewijs wordt terugbetaald uit bud
gettair oogpunt van belang zijn. Zo
verwacht men voor 1974 een opbrengst
van 100 miljoen gulden. Het wetsont
werp opent de mogelijkheid bepaalde
categorieën van motorrijtuigen vrij-,
stelling te verlenen van de maatregel.!
Men denkt hierbij onder meer aan mo
torrijtuigen waarvoor geen kenteken
nodig is en aan motorrijtuigen die een
bijzonder kenteken voeren: CD, CDJ,
GN.
Het ligt in de bedoeling motorfietsen
en andere lichte twee- en driewielige
motorrijtuigen niet aan de heffing te
onderwerpen. Het wetsontwerp zal
spoedig bij de staten-generaal aanhan
gig worden gemaakt teneinde de maat
regel op 1 januari 1974 te laten ingaan.
Verder ging de ministerraad ermee ak-
(Zie slot pagina 3 kolom 7
INVENTARISATIE
TOT 5000 HECTARE
VLISSINGEN De stichting
Het Zeeuwse Landschap' heeft
nu ruim twintig natuurgebieden
en landschappelijk waardevolle
objecten verspreid, door de hele
provincie onder haar beheer.
Mét de drie natuurreservaten,
die men de afgelopen maanden
heeft kunnen bemachtigen, om
vat het door de stichting be
heerde gebied in Zeeland nu
tweeëntwintig stukjes en stuk
ken fraai landschap, een totale
oppervlakte van ongeveer twee
honderd hectare.
Een bericht in de PZC van vrijdag
maakte duidelijk, dat Het Zeeuwse
Landschap de laatste tijd ook het
beheer heeft verkregen van het gebied
'De Reep' in de Herculespolder bij
Oostburg en twee stukken landschap
pelijk waardevolle dijk, de Ankeveer-
sedijk bij 's-Heer-Arendskerke en de
Lavendeldijk bij Oostdijk. Daarmee
wil de stichting zegt secretaris dr.
W. J. Wolff nit Kapel]e-Blezelinge
veilig stellen, dat de gebieden zo gaaf
mogelijk worden bewaard: een stre
ven waarmee men sinds 1936 bezig!
1».
Wat nu in beheer of in bezit is van
"Het Zeeuwse Landschap' is echter
maar een klein deel van wat men in
Zeeland als natuurgebied of land
schappelijk waardevol gebied aan
merkt. Dr. Wolff: „We zijn samen met
staatsbosbeheer en de landelijke Vere
niging tot Behoud van Natuurmonu
menten bezig geweest aan een inven
tarisatie van natuurgebieden in Stee
land. Daarbij kwamen we aan een
totaal van bijna tweehonderd objec
ten, met een oppervlakte van tegen de
vijfduizend hectare."
kreken en de bebossing rondom is;
in handen van Staatsbosbeheer, de
Vereniging tot Behoud van Natuurmo
numenten heeft twee objecten in be
heer, de Zwaakse Weel en een inlaag
bij het fort van Ellewoutsdijk, Het
Zeeuwse Landschap komt nu aan
tweeëntwintig objecten:
de grootste gebieden zijn in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen gesitueerd, na
melijk Het Zwin (60 ha), Het Grote
Gat bij Oostburg (30 ha), de Verdron
ken Zwarte Polder bij Nieuwvliet (40
ha), en dan nu ook 'De Reep' (9 h3).
Daarnaast beheert men er enkele klei
ne stukken duin of dijk.
op Zuid-Beveland beheert de stich
ting enkele welen (Westeindse Weel
Borssele bijvoorbeeld) een aantal
dijkgedeelten, de twee vliedbergen en
het vroegere kerkhof bij Baarsdorp,
een meidoornhaag bij 's-Heer-Arends
kerke, een grenslinde bij Kapelle en
de buitenplaats 'Landlust' Heinkens-
zand;
in Walcheren beschikt men over
zes vliedbergen;
op Noord-Bcveland beheert Het
Zeeuwse Landschap een drietal inla
gen aan de noordzijde;
op Sehouwen-Duiveland en St-Phl-
lipsland heeft de stichting de Zuiddijk
bij Schuddebeurs en de Bruintjes-
kreek bij St-Philipsland in beheer.
men beeft het jachtrecht ron
den en te jagen van het Veeree
Meer.
Bepaalde gebieden zijn aangekocht,
andere projecten zijn in beheer gekre-
Zie slot pagina 7 kolom 2)
daag speelt zich een deel
van de openbare discussies
'r^2/Sf\ vLa congressen. Dat was
vroeger andere: de par-le
i's^! mentaire polemiek bleef be-
*-5-^ nerkt tot eerste en tweede
kamer en oaar deden zich in de meeste
gevallen de grote botsingen voor. Daar
over werd dan achteraf in partijcon
gressen wat geapplaudisseerd, maar
meestal bleef het daarbij. De laatste
jaren is dat veranderd, vooral na de
val van het kabinet-Cals. Met name bij
de PvdA is destijds een niet onbelang
rijk stuk van de polemiek met ande
ren in de eerste tijd vooral met de
KVP verplaatst naar het congres.
En toen later nieuwe partijen op het
politieke podium verschenen D'86
was daarvan een voorbeeld werden
de weekend-congressen van de meeste
partijen belangrijke evenementen in
politiek Nederland. De uitspraken van
dergelijke vergaderingen werden ver
heven tot orakelspreuken, die de frac
tievoorzitters in de tweede kamer min
of meer uit hun hoofd moesten ken
nen. Ze sloegen er elkaar mee om de
oren en als het zo uitkomt doen ze
dat nog steeds.
Buiten de politieke partijen zijn gro
te massale vergaderingen eveneens
in zwang gekomen als discussie- en
als pressiemiddel. Voorzitters van be
langengroepen hebben op deze manier
gelegenheid te midden van hun getrou
wen de doelstellingen van het eigen
beleid nog eens uiteen te zetten. Ze
doen dat niet in de eerste plaats voor
deze getrouwen die weten wel hoe
het zit en zijn het meestal bij voorbaat
met de spreker eens maar om over
de hoofden van deze aanhangers met
anderen te debatteren. Met tegenstan
ders. Met een rege
ring of met een mi
nister. Soms ook
met het parlement.
En als er op een be
paald ogenblik een
dergelijke discussie op gang moet wor
den gebracht en er is geen congres
voorhanden bijvoorbeeld omdat het
slechts één of tweemaal per Jaar bij
eenkomt dan grijpt men naar het
middel van de (speciaal georganiseer
de) demonstratieve bijeenkomst. Heel
wat groepen in de Nederlandse samen
leving hebben de laatste Jaren derge
lijke samenkomsten gehouden: ambte
naren. politiemannen, vakbeweging,
onderwijzers, leraren, op dat moment
één in geest en streven.
Het laatste voorbeeld van een dis
cussie via een congres is de ver
bondsvergadering in Leeuwarden van
het NVV. waar bestuurder Wim Kok
he* voorzitterschap aanvaardde. Bij
die gelegenheid hield hij een rede, die
niet in de eerste plaats bestemd leek
voor de NW-leden zelf dan wel voor
regering en parlement. Kok liet name
lijk weten dat het NW weliswaar in
beginsel loyaal staat jegens de nieuwe
plannen van het kabinet-Den Uyl, maar
hij voegde er aan toe dat de kamer
niet teveel aan die plannen moet tor
nen, want dan zou er van de loyaliteit
niet veel kunnen overblijven. De nieu
we NVV-voorzitter gaf tevens aan wat
daarvan de gevolgen zouden zijn: het
wordt moeilijker om een centraal ak
koord af te sluiten en dat weer bete
kent dat geen bijdrage kan worden ge
leverd tot de inflatiebestrijding.
Dat is nogal wat. Het betoog van
Wim Kok kwam er op neer dat de
tweede kamer zich dit heel goed moet
realiseren bij de algemene beschou
wingen: als bepaalde fracties tegen
de plannen van Den Uyl ingaan, dan
krijgen zij te maken met acties van de
vakbeweging. En wat dat inhoudt is
de afgelopen jaren wel duidelijk ge
worden: in het uiterste geval wordt
het strijdmiddel van de stakingen ge
hanteerd. Met dit betoog heeft de niei>
we NVV-voorzitter zijn forse eerste
bijdrage geleverd tot deze hedendaag
se vorm van polemiek. Nu zijn forse
uitspraken bij toepassing van deze
methode niet ongewoon: men komt
ze ook in de politiek tegen. Toch is
het de vraag of deze manier van dis
cussie over de hoofden van de eigen
mensen heen bekvechten met andere
groepen of partijen wel tot een
ideale gespreksvorm kan worden ge
rekend. In dit geval bijvoorbeeld komt
het betoog van de NW-voorzitter op
het volgende neer: „Denk er om, we
willen wel met u over een centraal ak
koord praten, maar dan moet het wel
gaan zoals wij het willen". Is dat nog
wel discussie? De uitspraak van Kok
suggereert dat de vakbeweging in
casu het NW eigenlijk niet bereid
is tot luisteren naar andere partners.
Gesuggereerd wordt tevens dat er in
het politiek overleg tussen regering en
parlement geen enkele ruimte meer
zou zijn, alsof de kamer de regering
geen redelijke argumentatie aan de
hand zou kunnen doen voor eventuele
alternatieven. Waarom zou dat niet het
geval zijn?
Dat lijkt ons een kwalijke kant van
debatten via congressen: er wor
den in eigen kring standpunten ge
uit en applaudisserend vastgelegd, ter
wijl aan een onderhandelingstafel dan
wel in het 'gemeen overleg' tussen re
gering en parlement de argumentatie
van de ander over en weer kan worden
gewogen. Men vergeet echter steeds
weer, men wenst het zelfs opzettelijk
te vergeten: in het échte gesprek gaat
het genuanceerder en redelijker toe
dan in de polemiek via congressen. De
daar verkondigde standpunten zijn te
vaak uitroeptekens. In vele gevallen
echter zijn uitroeptekens overbodig.
In de kantlijn van gisteren was één
woord weggevallen en daardoor kreeg
een zinsnede een tegenovergestelde
mening dan was bedoeld. Er stond
over de vaste oeververbinding dat zij
'niet zou worden aangeboden aan het
rijk'. In de oorspronkelijke tekst even
wel stond dat na twintig jaar de ver
binding 'om niet zou worden 8aneeb~-
den aan het rijk'.