PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
H
0?
INFLATIEBESTRIJDING STAAT
CENTRAAL IN RIJKSBEGROTING
Maatregelen in
fiscale sfeer
Plannen uitbreiding Pechiney en bouw
tweede kerncentrale bij Borssele
REGERING: PRIJZEN
MOETEN SNEL OMLAAG
Verschuiving Stimulering Hulp na revaluatie
belastingdruk investeringen en aan landbouw en
werkgelegenheid exportbedrijven
WREVEL OVER
VERVALLEN
VOORBEDE
Verkiezingsdata
Links beleid
Accent op
bedrijfsleven
Bestrijding
van symptomen
1*1
'titioo!
Ondergraven pagina 2
jj6e jaargang - nummer 221
Woensdag 19 september 1973
PRIJSBESCHIKKINGEN ALS STOK ACHTER DE DEUR
(Van onze redactie economie)
j)EN HAAG De prijzen voor agrarische en geïmporteerde produkten moeten snel omlaag.
Gebeurt dat niet, dan zullen binnen enkele weken voor de diverse afzonderlijke sectoren prijsbe-
sehikkingen worden afgekondigd. Dat heeft minister Lubbers van economische zaken dinsdagmid
dag het bedrijfsleven laten weten.
Binnenkort zal ook een aanvulling
ie de prijscalculatiebeschikking wor-
afgekondigd, waarin voor de sec-
oren industrie en handel de doorbere-
jening van de zgn. externe kosten aan
ign limiet zullen worden gebonden.
'^Kruimelwerk wil ik niet meer door
brekend hebben", zei de minister.
Ds minister van economische zaken
keft de werkgevers meegedeeld dat
Vjj een zeer scherp prijsbeleid zal
oeren. Het standpunt van de minis-
is, dat door het systeem van na
ttering van prijsstijgingen in de
eerst de prijzen naar beneden
tien moeten. Dit zal dan de totale
loonsom in 1974 moeten drukken.
„Het moet kunnen dat de gevolgen
van de opwaardering van de gulden in
de prijzen merkbaar worden ge
maakt", aldus de minister.
Voor 1974 is nu nog een totale
loonsomstijging van 10 procent en
een prijsstijging van 6 procent ge
raamd. De minister meent dat het
mogelijk moet zijn deze beide percen
tages lager te laten uitvallen. „Dan zal
er eerst iets met de prijzen moeten
gebeuren. Daarvoor heb ik nu de
eerste aanzet gegeven".
De minister zei verheugd te zijn
over het feit dat het bedrijfsleven de
prijscalculatiebeschikking goed heeft
gevolgd. .Aanvankelijk was geraamd
dat de prijzen dit jaar 8,5 procent
zouden stijgen, de raming is nu al 8.
fk ben .er welhaast zeker van dat
door de nu genomen maatregelen de
prijsstijging beperkt zal kunnen blij
ven tot 7,5 en waarschijnlijk 7 pro
cent", aldus drs. Lubbers.
Hij was ervan overtuigd dat het
slagen van de anti-inflatieoperatie me
de zal afhangen van wat het loon- en
prijzenoverleg zal opleveren dat 4 ok-
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
DEN HAAG De inflatiebestrijding staat centraal in de rijksbegroting die dinsdag bij de tweede
kamer is ingediend. Naast de reeds afgekondigde revaluatie van de gulden met vijf procent, wil
het kabinet-Den Uyl 750 miljoen gulden meer uittrekken ter bevordering van de werkgelegenheid.
De besteding hiervan zal over het gehele jaar worden uitgesmeerd en worden aangepast aan de
ontwikkeling van de conjunctuur.
De zogenaamde inflatiecorrectie zal
niet worden toegepast bij de loon- en
inkomstenbelasting.
De belastingvrije voet zal daartoe
voor alle inkomens met vijf procent
worden verhoogd.
Het tarief van de vermogensbelas
ting wordt verhoogd tot 8 promil-
DEN HAAG De fiscale dekkingsmaatregelen leiden tot een
verhoging van de belastingdruk met 0,4 procent van het natio
nale inkomen. Hier bovenop komt nog 0,2 procent voor de
doorwerking van de progressie in de loon- en inkomensbe
lasting. Deze verzwaring van 0,4 procent moet worden opge
bracht door:
0 verhoging van de benzineaccijns met 3,86 cent per liter;
B verhoging van dc accijns op dieselolie met 1,59 cent per liter;
0 verhoging van de successierechten met 20 opcenten;
B verzwaring van de vermogensbelasting tot 8 promille:
de inflatiecorrectie wordt niet meer toegepast, zij het dat er voor de
lagere inkomens een kleine tegemoetkoming wordt doorgevoerd;
0 de autofictic voor het privé-gebruik van zakenauto's wordt verzwaard;
1 de huurwaarde voor eigen woningbezit wordt verdubbeld en voor hui-
zen duurder dan 120.000 sterk verhoogd.
Om het bedrijfsleven te stimuleren
tot nieuwe investeringen zal tijdelijk
de investeringsaftrek voor bed rijfsge-
I bouwen worden hersteld, waardoor
het rijk f 120 miljoen minder ont
vangt. Aan de landbouw zal tijdelijk
de btw worden teruggegeven. Met de
ze teruggave van eveneens 120 mil
joen, hoopt de regering het nadelige
effect van de revaluatie op de land-
l bouw-export en daardoor op de prij-
zen van eerste levensbehoeften te
j voorkomen. Steunmaatregelen zullen
I worden afgekondigd voor die bedrij
ven die speciaal op de export zijn
gericht en als gevolg van de revalua
tie in de rode cijfers zouden kunnen
raken.
Reeds woensdagavond begint het
overleg tussen de regering en het
bedrijfsleven over de prijzen. In dat
gesprek zal de regering aansturen op
een herziening van de prijzenbeschik
king en een nieuw stelsel voorleggen,
dat bedoeld is om een daling van de
prijzen van eerste levensbehoeften te
garanderen. Gedacht wordt aan een
daling van de broodprijs met 2 cent,
van de melkprijs van twee tot drie
cent en ondermeer van eieren, suiker
en rijst.
De revaluatie heeft als gunstig ef
fect op de begroting dat bepaalde
betalingen aan het buitenland lager
zullen uitvallen dan oorspronkelijk
raamd. Dit is ondermeer het geval
met belangrijke onderdelen van de
hulp aan ontwikkelingslandenmet de
financiering van de Europese Gemeen
schappen en met de defensieuitgaven,
voor zover deze betrekking hebben op
aankopen in het buitenland.
In totaal heeft het pakket van
maatregelen tot bestrijding van de
inflatie een extra nadelig effect op de
begroting voor het komende parle
mentaire jaar. Aanvankelijk was het
begrotingstekort geraamd op 2.042
miljoen gulden. Dit tekort zal stijgen
met circa 840 miljoen gulden tot 2.882
miljoen.
Minister-president Den Uyl heeft
medegedeeld dat ter dekking van de
extra uitgaven van 840 miljoen geen
beroep op de kapitaalmarkt zal wor
den gedaan, omdat hij daarvoor de
structurele begrotingsruimte. die
wordt geschat op 900 miljoen, zal
aanwenden.
Vier hoofdlijnen
Volgens premier Den Uyl zijn in de
begroting voor het komende jaar vier
hoofdlijnen te ontdekken:
Doeltreffende bestrijding van de
inflatie;
Terugdringing van de werkloos
heid;
Verkleining van de inkomensver
schillen:
Spreiding van de macht.
Minister-president Den Uyl zei in
een nadere toelichting op zijn begro
ting dat, hoewel de inflatie als het
grootste kwaad wordt gezien, het niet
het enige kwaad is. Het kabinet wil
een ambitieuze poging doen de onge
lijkheid in de samenleving op te hef
fen, voor zoveel dat mogelijk is. De
premier wilde zijn pogingen om een
nieuw beleid gestalte te geven niet
met klaroenstoten tan enthousiasme
begeleiden. Hij was er zich van be
wust dat nog lang niet alle voorne
mens duidelijk omlijnd vastliggen in
wetsvoorstellen. Dit alles zal zeer veel
tijd en energie gaan vergen van rege
ring. ambtenaren en van het parle
ment.
Verkleining inkomens
verschillen
Het streven naar nivellering van de
inkomens wil het kabinet langs twee
wegen bereiken: door belastingmaat
regelen en door loonafspraken met
het bedrijfsleven. Voor inkomens be
neden ae 25.000 gulden wordt de be
lastingdruk verlaagd. Voor alle hogere
inkomens wordt deze druk ver
zwaard.
De tarieven van de successierechten
worden verhoogd met 20 opcen
ten.
De kinderaftrek wordt hoger.
De fiscale positie van de gehuwde
vrouw in het eigen bedrijf wordt
verbeterd.
Er komt een verhoging van de ex
tra aftrek voor alleenstaanden met
DEN HAAG: Prins Bernhard
helpt koningin Juliana die de
troonrede in de hand houdt, bij
het uitstappen uil de gouden
koets voor de Ridderzaal.
De huurwaarde van de eigen wo
ning zal worden verdubbeld-
Kleine zelfstandige ondernemers
krijgen betere mogelijkheden om
reserve voor hun oude dag te kwe
ken.
Het deel van de kosten voor eigen
gebruik van een zakenauto zal worden
verhoogd.
In het sociaal overleg zal de
ring zich uitdrukkelijk voorstander
verklaren van loonsverhogingen als
gevolg van gestegen prijzen in voor
tenminste de helft voor eenieder gelij
ke bedragen. Reeds eerder is met het
'bedrijfsleven in principe een akkoord
bereikt over een minimum prijscom
pensatie van 160 gulden per procent.
Voorts wil de regering regelingen uit
werken om de inkomsten uit commis
sariaten te beperken en wil zij maat
regelen om de inkomens in de vrije
beroepen te beïnvloeden. Een grotere
openbaarheid van inkomens zal wor
den bevorderd. De uitkeringsnorm van
de Algemene Bijstandswet zal worden
gebracht op het netto-bedrag van het
wettelijke minimumloon.
Democratisering van het bedrijfsle
ven dient volgens het kabinet-Den Uyl
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
a Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Fractieleider An-
driessen van de KVP zal aan zijn
partijgenoot in het kabinet, minister
Van Agt. opheldering vragen over de
beslissing van de regering-Den Uyl om
dit jaar de voorbede voor bet werk
van de Kamers te laten vervallen.
Koningin Juliana liet de traditionele
goddelijke bede dit jaar voor het
eerst vallen uit de Troonrede. In krin
gen van christelijke politici (dwars!
door alle partijen in de Tweede Ka
mer heen) heeft het wegvallen van de
voorbede wrevel teweeggebracht.
Zowel Andriessen als Aantjes (ARP)
betreurden het zeer dat de voorbede
vervallen was. Bas de Gaay Fortman
(PPR) vond het ook onverstandig.
„De laatste zin zou dit jaar evenals de
eerste (een dankwoord voor de her
denking van haar jubileum) door de
koningin zelf kunnen worden bepaald.
We weten allemaal dat de koningin
gelovig is. Waarom moet de regering
dan een voorbede niet toestaan?", al
dus de PPR-leider.
Terlouw. fractieleider van D'66, had,
er in de fractie over gesproken maar
men was het daar niet eens geworden j
over een reactie. Persoonlijk wilde
Terlouw wel kwijt: „Er moet een,
dwingende reden zijn om iets te ver-;
anderen, net als er in de natuurkunde!
een kracht moet zijn om een verande- i
ring teweeg te kunnen brengen. Die!
dwingende reden zie ik niet".
Van de kleinere confessionele frac
ties als SGP, GPV, en RKPN gaf GPV-!
leider Jongeling al zijn grote veront-j
rusting en ontstemming te kennen in|
commentaar op de Troonrede. Hij
was trouwens niet de enige Nederlan
der want de NOS-radio werd bij een
programma rond D'66-leider Terlouw
overspoeld door vele tientallen tele
foontjes van boze Nederlanders.
Premier Den Uyl reageerde dinsdag
prompt: hij wilde .formules waarin
God achteloos wordt uitgesproken"
zoveel mogelijk weren. .Me* alle die
pe respect voor een ieder die gelooft
moet ik zeggen dat niet een kabinet
gelooft maar de leden van het kabinet
persoonlijk", aldus Den Uyl.
Den Uyl zei dat de grote meerder
heid van de bewindslieden belijdend
christen is. .Maar we vonden allemaal
dat als er verschillende opvattingen
over zijn, het juist voor diegenen
voor wie het echt wat betekent van
respect getuigt om de gebruikelijke
formule in de Troonrede te veranöe-
•Het aantal buitenlandse arbeiders is
door de economische situatie in Neder
land enigszins gedaald, maar door het
grote aantal gezinnen dat zich in Ne
derland bij de man voegt, worden de
problemen veel ingewikkelder. Dit
houdt vooral nieuwe taken in op het
gebied van huisvesting, onderwijs en
medische zorg.
DEN HAAG Het ministerie van
binnenlandse zaken heeft bekendge
maakt dat op dinsdag 27 maart de
«rkiezingen voor de nieuwe Provinci
ale Staten zullen worden gehouden
Ite gemeenteraadsverkiezingen zullen
fesdag 29 mei plaatsvinden. De slui-
fegsaata voor de kandidaatstellingen
Éjn respectievelijk maandag 12 febru
ari en maandag 16 april.
Nieuws uit Zeeland op
pag. 2,5,7 en 9
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3,17 en 21
Miljoenennota op
Pag. 10,11,13,14,15 en lr
Sport op pag. 19
Kadio en tv op pag. 20
Beurs en financiën
foon
:-2i
MET DERDE PRODUKTIE-EENHEID N AAR 255.000 TON PER JAAR
CENTRALE SCHARE
IN HET ENERGIE
OPWEKKINGSPLAN
VLISSINGEN Pechiney Ne
derland NV wil zijn aluminium-
fabriek in het Sloegebied uit
breiden met een derde produk-
tie-eenheid. Als deze derde pro-
duktie-eenheid eind 1976 - begin
1977 draait, zal het bedrijf een
produktlecapaciteit van 255.000
ton per jaar hebben. Indien de
ministeries van economische za
ken en volksgezondheid hier
voor toestemming geven, zal de
NV PZEM vermoedelijk om
streeks 1979 een tweede kern
centrale bij Borssele bouwen.
Hoewel deze centrale stroom aan Pe
chiney zal leveren is de bouw niet
gekoppeld aan de uitbreiding van het
aluminiiumbedrijf. De tweede kerncen
trale is een schakel uit het Nederland
se energie-opwekkingsplan. De voor
keur voor Borssele houdt verband
met het feit, dat men hier gemakke
lijk over grote hoeveelheden koelwa
ter kan beschikken.
(Zie slot pagina 9 kolom 4)
leucn
fiantlijn
§Corami4c leden van progres-
J part..en ra; l:enzich
ongerust zo laten ze
Den Uyl: Is hei 'we! links ge
noeg, vragen zij zich af. Nu
echter dc plannen van dit kabinet oor
het komende begrotingsjaar op tafel
liggen, blijkt die ongerustheid over
dreven: het linkse karakter van deze
ploeg is zonder moer duld'hjk. Aller
lei actuele problemen worden voorna
melijk van links benaderd en de be
leidsvoornemens zijn dienovereenkom
stig. Het is merkbaar in dc prioritei
ten binnen het beleid. In diverse ao-
centverschuiviniren binnen de begro
ting, vergeleken bij het vorige kabinet
en in de benadering vooral van wat
gemeenlijk het 'particulier Initiatief'
wordt genoemd. Een reeks wat men
zou kunnen noemen: 'progressieve
dogma's' zijn thans in plannen omge
zet en het zal van het parlement af
hangen of ze beleid zullen worden.
Er zijn drie hoofdlijnen te ontdokken
in dit totale pakket van Den Uyl
en de zijnen en ze passen alle drie
in de ideologie van
partijen. In de eerste
regelen ter bestrijding
werkloosheid, voor:.-,
om de inkomensversch
nen, tenslotte en hier gebruiken we
een uitdrukking van de minister-presi
dent zelf de 'spreiding van de
macht'. Op zichzelf geen nieuwe pun
ten: ze waren reed:,
herkenbaar in de
regeringsverklaring
van het kabinetiDen
UyL In de troonrede
wordt daar ten over
vloede nog eens naar verwezen en er
wordt aan toegevoegd: ..Thans valt de
nadruk op de maatregelen waarmede
het kabinet deze doeleinden wil berei
ken". En dat blijkt dan helemaal te
kloppen. Grote woorden worden eigen
lijk niet gebruikt, de troonrede is wars
van pathetiek: het kabinet laat eigen
lijk weten dat het aan het werk is ge
gaan zoals was aangekondigd. Even
min kan het enige onduidelijkheid
v/orden verweten: het zegt precies wat
het wil en hoe dat moet worden ge
daan.
De maatregelen ter bestrijding van
de werkloosheid en de inflatie
trekken mede de aandacht omdat
ze voor een deel al in beleid zijn om
gezet: de opwaardering van de gulden.
Deze revaluatie val: samen met be
sprekingen. die nu met het bedrijfs
leven worden gevoerd om na te gaan
wat er aan de prijzen kan worden ge
daan. Daarmee is tevens aangegeven
waar de regering ir. dit geval de accen
ten wil leggen, namelijk bij de bedrij
ven. De loonfactor wordt bij dit eerste
overleg buiten beschouwing gelaten,
althans door de regering. De revaluatie
gaat dus uitsluitend met prijsmaatre
gelen gepaard en niet met loonvoorstel-
len. Het kabinet gaat er immers van
uit dat de loonstijging automatisch in
de pas blijft als de prijsstijgingen on
der controle blijven. Met andere woor
den: het kabinet legt het accent van
de inflatiebestrijding in de eerste
plaats via de prijsstelling bij de
ondernemers. En eigenlijk doet zij dat
ook met haar eigen maatregel, de op
waardering van de gulden. Deze reva
luatie kan een belangrijk effect hebben
in de strijd tegen de inflatie, maar dat
neemt niet weg dat er vervelende bij
effecten kunnen optreden voor de.ex
portindustrie. Voor een deel immers
zal aie industrie wil zij haar con
currentiepositie handhaven de re
valuatie zelf moeten dragen. De onder
nemingen zijn aan ook naar het
zich laat aanzien de eerstgeroepenen
lae eerst verplichten is wellicht een
juister aanduiding) om deze vorm van
inflatiebestrijding te financieren. Daar
mee heeft de regering een ideologische
keus gedaan.
Dat wordt nog eens onderstreept
door de aan de inflatiebestrij
ding gekoppelde werkloosheids-
maatregelen. Er komt een meerjaren-
bedrag van zevenhonderdvijftig mil
joen ter beschikking voor een werkge
legenheidsplan. Op zichzelf een voor
treffelijk voorstel, maar het bedrag is
vooral daarom nodig omdat de rege
ring bevreesd is dat de revaluatie van
de gulden tot een onaanvaardbare ver
groting van de werkloosheid zal lei
den. Mede daarom is een zo fors be
drag uitgetrokken. In dit opzicht, rijst
onvermijdelijk de vraag of met dit be
leid niet vooral symptomen worden
bestreden. De werkloosheid van de
laatste jaren heeft namelijk een "harde
kern', een vrij constante groep voor
wie in dit land geen werk is te vinden.
Dat is een structureel probleem: om
de oorzaken helder en scherp op een
rijtje te krijgen zou een diepgaande
studie nodig zijn. uitlopend in voor
stellen die een zodanige aanpassing te
weeg moeten brengen in de werkgele-
genheïdsstructuur dat de ontoelaatbare
arbeidsreserve verdwijnt. Deze zeven
honderdvijftig miljoen betekent echter
niet zozeer een structurele, maar een
conjuncturele maatregel. En het is de
vraag of het probleem daarmee wérke
lijk wordt opgelost.
■Qestrijding van symptomen: men zou
■D hetzelfde kunnen zeggen van de
manier waarop de regering de in
komensnivellering benadert. Uit alles
blijkt dat ze over deze problematiek
die het afgelopen jaar zo nadrukke-
(Voor vervolg zie pagina 9
kolom 1
