PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
GROTE HASJ-SMOKKEL
IN HARLINGEN ONTDEKT
r Zeker 5 Nederlandse priesters
door Chilenen gearresteerd
2 schepen aangehouden - 6 arrestaties
Oproep senaat VS
aan Sowjet-Unie
ZWEEDSE VERKIEZINGEN
EINDIGDEN ONBESLIST
Zeeuwsch Genootschap verkoopt voormalig museum
voor 80 mille aan vereniging Hendrick de Keyser
de krant
van zeeland
HEATH IN
IERLAND
Zesling in VS
W I97J
Loze staten pagina 2
216e jaargang - nummer 220
Dinsdag 18 september 1973
HARLINGEN (ANP) De politie in Friesland heeft in de nacht
van zondag op maandag zes mensen aangehouden, die betrokken
zijn bij een omvangrijke smokkel van hasj uit het Midden-Oosten
naar Nederland. Twee schepen de Scheveningen 36 en een sport
vissersschip uit Vlieland zijn door politiemannen met succes door
zocht. Opslagplaats van illegale hasj was de bodem van de vissers
haven in Harlingen. De smokkelaars lieten hasj in zelfgemaakte
containers op de bodem zakken, in afwachting van aflevering,
waarbij Amsterdamse onderwereldfiguren waren betrokken.
HARLINGEN De Scheveningen-36 en het sportvisserschip uit Vlieland, betrokken in de hasj-
smokkelaffaire liggen aan de ketting in de haven van Harlingen, geflankeerd door een rijkspolitieboot.
Duikers van de koninklijke marine
hebben maandagmiddag tussen de
1500 en 2000 kg hasj. een waarde van
vele miljoenen guldens vertegenwoor
digend, van de bodem van de nieuwe
Harlinger vissershaven gehaald. De
verdovend middelen waren verpakt in
pakjes van een pond en zaten verbor
gen in halve dichtgelaste ijzeren zand
zuigerbuizen. In iedere buis bevond
zich 100 kg.
Hert ophalen van deze buit was de
OOK JACHT GEMAAKT OP PATER THIJSSEN
Plan
Volgens het dagblad 'El Mercurio' had
de volksfrontregering van president
ADende een bloedbad in voorbereiding
voor dinsdag de 18e, een nationale
feestdag. Bij de traditionele militaire
parade in het Park O'Higgins in het
centrum, zou het hele paradeveld on
dermijnd worden. Daarbij zouden de
paraderende regimenten tijdens de
ontploffing gedood moeten worden.
Eveneens zo schrijft El Mercurio
Revaluatie
DE Europese commissie is van
mening dat Nederland zijn EEG-
partners had moeten consulteren
alvorens de gulden te revalueren.
(Pagina 3).
Pompidou
CHINA en Frankrijk hebben zich
in een verklaring na afloop van
Pompidous bezoek eensgezind
tegen een hegemonie van de gro
te supermachten uitgesproken.
(Pagina 9).
Nieuws uit Zeeland op
pag. 2,4, 5, 7
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3,9 en 15
Sport op pag. 10 en 11.
Radio en tv op pag. 13
Beurs en economie pag. 15
waren aanslagen beraamd op de
bevelhebbers van de strijdkrachten en
oppositionele journalisten.
Aan de andere kant heeft de voor-
(Van onze correspondent)
SANTIAGO De Nederlandse ambassade in Santiago probeert mo
menteel vijf Nederlandse paters vrij te krijgen die gevangengenomen
zijn. Zij behoren tot de congregatie van de Heilige Familie. Pater
'Santiago-Thijssen' en pater Jaap Coenen zijn nog steeds 'voort
vluchtig', maar naar alle waarschijnlijkheid in veiligheid. De pro
vinciaal van de congregatie, pater Kees Wijfjes, is nog steeds niet
vrijgelaten door de militaire autoriteiten, ondanks alle activiteiten
van de ambassade.
Men schijnt gijzelaars te hebben genomen om achter de verblijfplaats van pa
ter Thijssen te komen. De militaire junta wenst hem dood of levend in banden
Ie krijgen. Volgens berichten uit diplomatieke bron is aan de Nederlandse
journalist Jan van der Putten de mogelijkheid ontnomen om te werken. Hij en
rijn echtgenote bevinden zich echter in veiligheid.
Het dagelijks bestuur van de' Neder
landse Vereniging van Journalisten
heeft minister Van der Stoel van bui
tenlandse zaicen verzocht bij de Chi
leense regering stappen te nemen om
te waarborgen dat de Nederlandse
correspondent Jan van der Putten
rijn beroep in Chili onbelemmerd, on
bedreigd en in onafhankelijkheid kan
uitoefenen.
Minister Van der Stoel heeft overigens
beloofd al het mogelijke te zullen doen
om de belangen van de Nederlandse
staatsburgers in Chili te beschermen.
De secretaris-generaal van de nieuwe
Chileense regering, kolonel Pedro
Eivin, heeft maandag verklaard, dat
bij de operaties van 11 september in
Santiago 95 mensen om het. leven zijn
gekomen. Volgens hem zijn er onge
veer vijfduizend politieke gevangenen.
Volgens Ewin zijn 72 "burgers' om het
leven gekomen en 14 politiemannen
en 9 militairen. Op het ogenblik wor
den in het nationale stadion in San
tiago 4500 mensen vastgehouden.
Ewin gaf de verzekering dat er geen
politieke gevangenen terechtgesteld
zijn, maar dat een militair tribunaal
de voornaamste verantwoordelijken
van het vorige bewind zal berechten.
malige Chileense ambassadeur in Mexi
co. Hugo Vigorena, maandag verklaard,
een document onder ogen gehad te
hebbe-, dat bewijst, dat de Amerikaan
se geheime dienst (CIA) een uitge
breid plan had voor het ten val bren
gen van de regering-Allende.
Op bevel van de junta worden alle
straten, muren, gebouwen enz. schoon
gemaakt: alle politieke propaganda
dient verwijderd te worden. Santiago
en de rest van het land worden uit
gekamd. Dat geldt vooral de buiten
landers: volgens El Mercurio bevinden
zich rond 20.000 politieke vluchtelingen
in Chili, hetgeen als een invasie om
schreven wordt. Een groot deel van
deze mensen heeft de toevlucht ge
zocht bij ambassades waarvan men
dacht er politiek asiel te krijgen. Al
leen al de IJslandse ambassade her
bergt rond 200 personen. De Neder
landse ambassade heeft tot dusver aan
niemand asiel kunnen verlenen in ver
band met het internationale politieke
recht.
Vluchtelingen
De Chileense minister van buitenland
se zaken, admiraal Ismael'Huerto Diaz
heeft de hoge commissaris voor de
vluchtelingen in Genève, Sadruddin
Aga Khan, laten weten dat de legaal
in Chili verblijvende vluchtelingen vol
gens de wetten van het land zullen
worden beschermd. Diaz reageerde
hiermee op een verzoek van de hoge'
commissaris om de vluchtelingen niet
terug te sturen naar hun land van
herkomst, maar hun een vrije keuze
te laten.
Op de eilanden voor de Chileense
kust zijn volgens het dagblad El Mer-
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
DUBLIN (AP) PremieV Edward
Heath van Engeland en zijn ambtsge
noot Liam Cosgrave van de Ierse
republiek hebben maandag tijdens
hun topgesprek op een zwaarbewaak
te militaire basis bij Dublin geen
zichtbare vooruitgang geboekt bij hun
pogingen een einde te maken aan de
burgertwisten in Noord-Ierland.
De beide premiers bevestigden dat zij
zullen blijven streven naar de vor
ming van een 'Ierse Raad' die de
rooms-katholieken en protestanten in
Noord-Ierland tot elkaar moet bren
gen. De raad zou moeten bestaan uit
vertegenwoordigers van zowel Noord-
Ierland als van de Ierse republiek.
Heath en Cosgrave koesteren echter
nog ver uiteenlopende denkbeelden
over de wijze waarop deze raad zou
moeten worden gevormd en over de
bevoegdheden welke hij moet krijgen.
De meningsverschillen lijken niet ono
verbrugbaar, en de contacten tussen
de Engelse en de Ierse regering over
deze vraagstukken zullen worden
voortgezet. Beide premiers waren het
er over eens dat de Ierse raad niet
van de grond zal kunnen komen in
dien de rooms-katholieken en protes
tanten in Noord-Ierland het niet spoe
dig eens worden over samenwerking
in een Nooröierse regering.
climax van één der grootste verdoven- j
de middelen-affaires van de laatste j
jaren. De rijkspolitie te water bracht'
maandagmorgen twee vissersschepen
cp: een Vheiander sportvissersboot en!
de Sch 36. Het eerste schip werd in I
de haven van Vlieland geënterd en het I
tweede in de vissershaven van Harlin-|
gen. De zes opvarenden van beide
schepen zijn gearresteerd en ingeslo-l
ten in de politiebureaus van Harlin-1
gen, Franeker en Leeuwarden,
De commandant van de rijkspolitie te
water, district Friesland, majoor J. G I
W. Bar. verwachtte nog meer arresta
ties rond deze uitgebreide hasj-smok-
kel. Hij vertelde dat de Nederlandse
recherche al enkele weken de Sch. 36
in het vizier heeft gehad. Men was
namelijk op dit schip geattendeerd
door berichten uit Libanon waar het
betrokken raakte bij een smokkelaf-
faire. „Wij zijn als het ware in de
huid gekropen van de opvarenden om
een val op te zetten, zodat ze ons niet
voor de kust zouden kunnen ontko-j
men. De afgelopen nacht zijn ze ons
in de armen gelopen en daarbij is
deze buit letterlijk boven water geko
men".
Majoor Bar wilde omtrent de juiste
smokkel weg nog geen mededelingen
doen, maar hij vertelde wel dat de
verdovende middelen afkomstig zijn
uit het Midden-Oosten. De smokkel
waar werd vervoerd in de buizen die
onder aan het schip werden gehangen
In de vissershaven van Harlingen
werd de waar vervolgens op d ebo-
dem van de haven gedumpt, waarna
liet Vlielandse sportvissersschip weer1
voor verder vervoer zorgde.
Over de wijze waarop de hasj aan
land werd gebracht en naar ae diver
se verkooppunten werd getranspor
teerd kon de commandant nog niets
vertellen. Ook de vraag of de smok
Proces tegen Stans
en Mitchell tot
oktober uitgesteld
NEW YORK (AP) Het proces te
gen de vroegere Amerikaanse minister
John Mitchell (justitie) en Maurice
Stans (handel) in verband met de
financiële aspecten van president
Nixon's verkiezingscampagne is uitge
steld tot 23 oktober, zo is maandag in
New Y'ork bekendgemaakt.
kei waar wellicht werd doorvervoerd
naar andere landen kon of wilde hij
niet beantwoorden. „Ik kan nog wei
nig concreets zeggen", aldus majoor
Bar, die voor het einde van de week
een persconferentie aankondigde. Hij
vertelde da-, de actie in nauwe samen
werking is gehouden met de heer J
Toorenaar van de Amsterdamse re
cherche en in .samenwerking met de
douane-recherche van Nederland.
Koningin Juliana
naar begrafenis
Zweedse koning
DEN HAAG (ANP) Koningin Julia-
na zal dinsdag 25 september de begra
fenis van de Zweedse koning Gustaaf
Adolf bijwonen, zo beeft de rijksvoor
lichtingsdienst meegedeeld. Tevens zal
het hof van 15 tot en met 25 september
halve rouw aannemen.
Het overlijden van de koning zal geen
invloed hebben op de plechtige opening
van de verenigde vergadering van de
sta ten-generaal vandaag (dinsdag).
DENVER, COLORADO (AP) In het
Colorado Generaal ziekenhuis in Den
ver is een zesling geboren, zo is
maandag bekendgemaakt. De baby's
vier jongens en twee meisjes en
de moeder zouden het goed maken.
Een woordvoerder van het ziekenhuis
zei dat mevrouw Stanek in de nacht
van zondag op maandag van de zes
ling was bevallen. De kinderen, die
zes weken te vroeg werden geboren
en in gewicht variëren van even onder
twee pond tot iets minder dan drie
pond zouden zonder hulp ademen.
Volgens de woordvoerder waren de
laatste vijf baby's met. behulp van de
keizersnede ter wereld gebracht.
Toestaan vrije meningsuiting en emigratie
WASHINGTON (RTR) De
Amerikaanse senaat heeft maan
dag met algemene stemmen een
amendement aangenomen waar
in bij de Sowjet-Unie wordt aan
gedrongen op het toestaan van
vrije meningsuiting en vrije emi
gratie, in overeenstemming met
de VN-verklaring van de rechten
van de mens.
In het amendement heeft de vorm
van een vrijblijvende verklaring, die
wordt toegevoegd aan een wetsont
werp voor toewijzing van gelden voor
het ministerie van buitenlandse zaken.
Het voorste] is zonder debat aangeno
men.
De indiener, de democratische senator
Mondale. noemde in het bijzonder de
'intimidatie-campagne' tegen de fysi
cus Andrei Sacharow, de schrijver
Alexander Solzjenitsyn en andere Rus
sische intellectuelen. De senaat
spreekt in het amendement tevens de
wens uit dat president Nixon de lo
pende onderhandelingen met de Sow
jet-Unie en informele contracten ge
bruikt om te proberen 'een eind te
maken aan de onderdrukking van dis
sidenten".
Handelsbetrekkingen
Later deze week moe: een congres
commissie zich uitspreken over he:
amendement van senator Jackson dat
de Sowjet-Unie de status van meestbe-
gunstigde natie voor de handelsbetrek
kingen wil ontzeggen als het emigra-
tiebeleid. waarvan vooral Russische
joden het slachtoffer zijn. niet wordt.
DUBLIN De Britse premier
Edward Heath met diens Ierse
ambtgenoot Liam Cosgrave na
aankomst op het militaire vlieg
veld Baldonell. De plaats van be
sprekingen tussen beide eerste
ministers is tevoren gehouden.
REGERINGSBLOK EN OPPOSITIE: 175 ZETELS
(Van onze correspondent)
STOCKHOLM Een onbesliste uitslag: 175 zetels voor het so
cialistische blok en 175 zetels voor de burgerlijke oppositie. Dat
lijkt het eindresultaat van de algemene verkiezingen in Zweden
te worden. De zondag uitgebrachte peststemmen, die pas woens
dag geteld zullen zijn, schijnen hier geen verandering meer in te
kunnen aanbrengen.
Met deze uitslag is Zweden in een
politieke impasse terecht gekomen. In
het parlement wordt bij een gelijk
aantal voor- en tegenstemmers een
situatie die makkelijk kan ontstaan
de beslissing door het lot gebracht en
niet, zoals in andere landen gebruike
lijk Ls, door de ste mvan de voorzit
ter. Een onhoudbare situatie, niet al
leen voor de regering, maar ook voor
de oppositie.
Er is een aantal alternatieven denk
baar om deze bizarre situatie, die
ontstaat als het Zweedse parlement in
januari volgend jaar voor het eerst in
zijn nieuwe samenstelling bijeenkomt,
tot een oplossing te brengen. Ten
eerste kan het parlement als eerste
onderwerp de nieuwe grondwet in
tweede lezing behandelen, waarin het
aantal parlementszetels van 350 op
349 teruggebracht wordt. Onmiddellijk
daarna kan de regering het parlement
ontbinden en nieuwe verkiezingen uit
schrijven, waarbij in ieder geval een
winnaar uit de bus moet komen.
Coalitie
VOORLOPIG NOG GEEN PLANNEN VOOR ALGEHELE RESTAURATIE
De regering kan ook blijven zitten
en een nederlaag in het parlement,
uitlokken op een belangrijk politiek
punt, bijvoorbeeld democratisering in
de bedrijven. Een andere mogelijkheid
in ae vorming van een coalitie, waar
bij een coalitie tussen de sociaal
democraten en de conservatieven uit
gesloten moet worden geacht. Een
coalitie tussen de sociaal-democraten
en de liberalen, of een coalitie tussen
de sociaal-democraten en he: centrum,
worden door woordvoerders van de
beide partijen uit het midden van de
Zweedse politiek afgewezen.
Een brede coalitie van sociaal-demo
craten met het centrum en de libera
len wordt echter niet direct afgewe
zen. Premier Palme weigert op oir.
soort speculaties in te gaan en zegt
stelling te zullen nemen in een prak ft -
sc'ne politieke situatie. Met enibe re
serve kan dit uitgelegd worden a'.s
een verklaring dat de sociaal-democra
tische regering niet van zins is haar
portefeuilles ter beschikking te stellen
en da: men van geval tot geval zal
proberen steun te zoeken voor ae
voorstellen van de regering in het
parlement om een tactisch moment af
te wachten voor het uitschrijven van
nieuwe verkiezingen.
BIBLIOTHEEKGEBOUW
NAAR GEREF. KERK
MIDDELBURG De ledenvergade
ring van het Koninklijk Zeeuwsch ge
nootschap der wetenschappen lieeft
het bestuur maandagavond gemach
tigd het hoofdgebouw van liet monu
mentale pand Wagenaarstraat 1 te
Middelburg, waarin tot vorig jaar het
Zeeuws Museum was gevestigd, te
verkopen aan de vereniging 'Hendrick
de Keyser' en het bijbehorende biblio
theekgebouw aan de gereformeerde
kerk in Middelburg.
Het hoofdgebouw zal niet voor een
bedrag van 100.000 gulden worden
verkocht, zoals het- bestuur in eerste
distantie met- 'Hendrick de Keyser
was overeengekomen maar voor
80.000 gulden. De prijs van het biblio
theekgebouw blijft gehandhaafd op
80.000 gulden.
De verlaging van het bod op het
hoofdgebouw heeft twee oorzaken. Zo
bleek bij 'HencMck de Keyser' dat de
achter de zogenaamde 'Stoppelaars-
tuin' gelegen grond 1200 meter
door het genootschap was afgestaan
aan de gemeente Middelburg. Deze is
benut voor ontsluiting van het Bagijn-
hof.
Hierdoor werd het oorspronkelijke
bod mei 15.000 gulden verlaagd. Het
genootschap had echter met de ge
meente de afspraak gemaakt dat scha
de, die uit het afstaan zou ontstaan,
door het gemeentebestuur zou worden
vergoed.
Het genootschap zal dus nu ook
hiervoor kreeg men machtiging
met de gemeente Middelburg in on
derhandeling treden om de schadesom
van 15.0000 gulden vergoed te krijgen.
Burgemeester drs. P. A. Wolters van
Middelburg, aie de vergadering bij
woonde. kon reeds meedelen dat men
hiertoe in principe bereid is.
Daarnaast bracht "Hendrick ae Key
ser' op het oorspronkelijke bod een
bedrag van 5.000 gulden in mindering
voor de schade aan de zogenaamde
17e eeuwse kamer, waar vorige
maand een groot aantal antieke tegels
werd ontvreemd
Na het diefstal, dat inmiddels z<
hekend reeds is opgelost werden door
het genootschap ook de schoorsteen-
wanden, alsmede de waardevolle deu
ren in dit vertrek weggenomen om
erger te voorkomen.
De schoorsteen met toebehoren, zai
nu, in tegenstelling tot wat oorspron
kelijk was overeengekomen, niet meer
bij de verkoop worden betrokken en
blijft eigendom van het genootschap.
Het bedrag van 5.000 gulden zal nodig
zijn voor het herstel van de wanden.
Bestemming
Thesaurier J. Wagenvoort deelde des
gevraagd mee da: 'Hendrick de Key
ser' voorlopig nog geen plannen heeft
om het pand te restaureren. De vere
niging zal allereerst naar een huurder
waarschijnlijk in de kantoorsfeer
zoeken om het pand een bestem
ming te g
De gereformeerde kerk zal het biblio
theekgebouw gaan benutten voor vere-
nigings- en kerkewerk.
Met .lendrick de Keyseri is reeds
overeengekomen dat de houten gevel
aan de noordwestgevel van het achter
huis en afkomstig uit de oude Lange
Delft ;n eigendom blijft van het ge
nootschap. Indien ook de gerefor
meerde kerk akkoord gaat zal de
gevel voorlopig blijven staan totdat
een passende bestemming is gevon-
d-
De opbrengst van de verkopen zal
voorlopig aan het (geringe) vermogen
van het genootschap worden toege
voegd. Voorzitter ar. D. van der Wel
kon de vergadering nog geen medede
ling doen waar het geld aan besteed
zal worden
Hierover zullen we te zijner tijd met
een voorstel komen", aldus de voorzit
ter. die daarbij wel los liet dat een
deel waarschijnlijk gebruikt zal moe
ten worden voor de samenstelling en
de uitgave van de Zeeuwse encyclope
die. die in voorbereiding is.
Aan het begin van de vergadering had
voorzitter Van de Wel reeds meege
deeld dat voor het voeren van de
eindredactie over de samen te stellen
encyclopedie uit de solicitatieoproep
drie kandidaten zijn geslecteerd voor
een nader gesprk. In de oktoberverga
dering volgen hierover nadere mede
delingen.
De vergadering ging verder akkoord
met de benoeming van de heer P J.
G. Molthoff, burgemeester van Hulst,
als lid van het algemeen bestuur. De
benoeming van een archief commissie
werd aangehouden omdat dit nog nie:
volledig rond was. De bijeenkomnt
werd gehouden in één van de- zai er.
van het Abdijcomplex te Middelburg. I
KETELONTPLOFFING
OP FREGAT 'VAN SPEYK'
DEN HAAG (ANP) .Aan boord van
het marinevaartuig hr. ms. Van
Speïjk heeft zich maandagmorgen een
ketelontploffing voorgedaan. Er deden
zich geen persoonlijke ongelukken
voor. Het ongeluk gebeurde In het
Deense Frederikshaven De marine-
voorlichtingsdienst heeft dit meege
deeld.
Het schip fungeerde a'.s vlaggeschip
van de Standing Naval Force Atlantic'
en maakte zich gereed, om met de
andere schepen van het Navo-smaldee!
in de loop van de dag te vertrekken.
De explosie vond plaats bij he: opsto
ken van de stuurboordskete:. De Van
Speijk zal morgen Den Helder binnen
lopen voor de reparatie en een gron
dige inspectie.
