PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT LUCHTGEVECHTEN ISRAËL-SYRIË Minister bezorgd over uitstoot van zwaveldioxyde bedrijven bij Antwerpen Hevigste na zesdaagse oorlog HEVIGE STRIJD IN SANTIAGO Interpol: aanvallen Palestijnen verwacht Dader wurgmoord Epe gearresteerd I rlh drukkerij den boer VREES VOOR bomterreur PROTESTANTEN NLONDEN de kratrt De afgelaste lente D*. Plan voor kaping bus in Australië VRAGENUURTJE IN DE TWEEDE KAMER Zorgen bij pagina 2 216e jaargang - nummer 217 Vrijdag 14 september 1973 XELAVIV (RTR, UPI) In een van de hevigste luchtgevechten sinds de zesdaagse oorlog van 1967 lijn donderdag dertien Syrische Mig-21 straaljagers en een Israëlische straaljager neergeschoten, io heeft het Israëlische opperbevel bekendgemaakt. Volgens Syrië waren acht Syrische vliegtuigen 'getroffen' en vijf Israëlische toestellen neergescho ten. 53 luchtslag speelde zich af boven de jGódellandse Zee ter hoogte van Svrische stad Tartous, ongeveer va ten noorden van de Israëlische pens. Mroaille 53 bevelhebber van de Israëlische Ishtmacht, generaal Benjamin Peled. donderdagavond dat de Syrische riievtuigen zijn neergeschoten tijdens LONDEN De protestantse extre misten in Noord-Ierland zouden van plan zijn om een bomterreur in de Britse hoofdstad te beginnen. Deze onthulling werd gedaan door het con servatieve lagerhuislid, William Deed- die voorzitter is van het comité Noord-Ierland van premier Heath's conservatieve partij. Van rege- rinssrijde werd de mededeling van ösdes als onjuist bestempeld, in dezelfde verklaring, die Deedes na terugkeer uit Noord-Ierland in tónden aflegde, staat te lezen dat naar zijn mening de bomterreur in Engeland weieens een voortdurend deel van het Engelse levenspatroon zou kunnen gaan uitmaken. Het lager huis beschuldigde zijn eigen regering er ook nog van dat ze niet openlijker bet publiek deelgenoot maakte van de wetenschap die bij de regering zou bestaan over de werkelijke risico's, die groter zijn dan men wel wil «geven. Met een mogelijke kans op een bomterreur in de Britse hoofdstad, zowel van de zijde van de katholieke 'onele IRA. als van de protes- extremistische „Unionisten" biijft men in regering en oppositie nog aarzelend staan tegenoverplan nen om grovere maatregelen te ne- tegen de Ieren. Men denkt aan eai maatregel waarbij burgers uit de Ierse republiek anders dan tot nu toe bij de overschrijding van de Britse grens als buitenlanders zullen worden beschouwd. Sommigen willen ieder burgerverkeer met het eiland er beperkende bepalingen on- pen. Het excentrieke conserva tieve lagerhuislid Nabarro heeft in een telegram aan de minister van buitenlandse zaken voorgesteld de doodstraf weer in te voeren voor de bommenleggers. Premier Heath brengt maandag een eerste en historisch bezoek aan Du blin. Men verwacht er het een en ander van ten aanzien van gezamenlij ke veiligheidsmaatregelen. In Birmingham zijn donderdag drie mannen officieel beschuldigd van deel neming aan een van de homaanslagen die kortgeleden in deze stad zijn ge pleegd. Twee van hen zouden van Ierse afkomst zijn, maar dit is niet officieel bevestigd. MINISTER WIL BRABANTSE UNIVERSITEIT DEN HAAG (AN?) Het ministerie van onderwijs en wetenschajjpen wenst een Brabantse univerniteit. Het rap- technische hogeschool Eindhoven en de katholieke hogeschool Tilburg biedt daarvoor onvoldoende garanties, zo is donderdag door het ministerie mee gedeeld. Er komt een werkgroep van het sa menwerkingsorgaan en het departe ment, die gaat werken aan een be stuurlijk consept, dat rekening houdt met het eigen karakter van beide ho gescholen en waarin een verantwoor de eenheid van beleid en beheer wordt gewaarborgd. Dit is het resultaat van een bespre- hng, die minister van Kemenade en staatssecretaris Klein van onderwijs en wetenschappen hebben gehad met vertegenwoordigers van de hogescho- van Eindhoven en Tilburg. Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2, 4, 5, 7, 9 en 11. Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1, 3 en 13. Sport op de pagina's 14 en 15. Radio en televisie op pagina 17. Financieel nieuws op pagina 19. twee luchtgevechten. De Syrische vliegtuigen openden het vuur op een routine-patrouille van twaalf Israëli sche Phantoms en Mirages boven zee. Aan deze eerste aanval namen 16 Syrische vliegtuigen deel, waarbij ne gen Syrische Migs en een Israëlische Mirage werden neergeschoten. De raëlische piloot sprong omlaag. Toen de Israëlische luchtmacht daar op een reddingsoperatie begon kwa men de Syriërs opnieuw aanvliegen en werden nog eens vier van hun toesteilen neergeschoten, aldus de ge neraal. Een Israëlisch hefschroefvliegfcuig kon de Israëlische piloot uit zee redden en ook een Syrische piloot die ongeveer een kilometer verderop in zee lag. Generaal Peled zei dat de Syriër nu in het ziekenhuis ligt en het goed maakt. Hij zei dat heide gevechten slechts 'kort duurden en dat er in totaal 30 vliegtuigen bij betrokken waren. Voorraden Het in Londen gevestigde instituut voor strategisch onderzoek heeft deze maand opgegeven dat de Syrische i luchtmacht beschikt over 326 in de! Sowjet-Unie gebouwde gevechtsvlieg- tuigen, waarvan 200 Mig-21 onder-j scheppingsvliegtuigen, 80 Mig-17 aan-: valsvliegtuigen, 30 Su-7 jachtbommen werpers en enkele lichte Hjoesjin- bommenwerpcrs. Vermoed wordt dat bij Tartous vele militaire voorraden liggen. Tartous is na Latakia de tweede Syrische haven stad aan de Middellandse Zee. Onze correspondent in Jeruzalem voegt hieraan het volgende toe: Het is niet uitgesloten dat juist Israël het luchtgevecht heeft uitgelokt. Daar zou den twee redenen voor kunnen zijn: een waarschuwing aan het adres van Syrië, en daarmee ook aan Egypte en Jordanië om het gemeenschappelijk oostelijk front, waar op de topconfe rentie in Cairo over gesproken is, niet- te doen herleven. In militaire kring in Israël bestond de laatste dagen enige onzekerheid over de vraag hoe serieus de gezamenlijke militaire plannen van Syrië, Jordanië en Egypte waren. Een andere theorie is dat minister van defensie Dayan er belang bij zou hebben kort voor de verkiezingen, die volgende maand plaatsvinden, de spanning wat op te voeren om daar mee het electoraat voor zich te win nen en vooral de duiven de wind uit de zeilen te nemen. i de Chileense hoofdstad worden arrestanten WEDUWE ALLENDE KRIJGT POLITIEK ASIEL IN MEXICO SANTIAGO De Chileense leger bevelhebber, generaal Augusto Pi nochet Ugarte, die beëdigd is als president van de militaire junta en hierdoor leider van Chili tij dens zijn televisierede. SANTIAGO (AFP, UPI) Chileense legereenheden, ondersteund door vliegtuigen, zijn sinds donder dagmorgen in de zuidelijke stadsdelen van Santiago in hevige gevechten gewikkeld met aanhangers van wijlen president Allende. Dit wordt gezegd in een nieuwsuitzending van de Chileense militaire radio, die in Buenos Aires werd opgevangen. zelfmoord, die zou zijn vastgesteld door een college van artsen, öoer. volgens het Franse persbureau AFP in Buenos Aires geruchten de ronde dat Allende zou zijn doodgeschoten door zijn persoonlijke lijfwacht op het mo- (Zie slot pagina 3 kolom 5) TEL AVIV (RTR) Inter pol heeft de politie in alle delen van de wereld gewaarschuwd dat een groep Arabische guer rillastrijders Libanon heeft ver laten om aanvallen te plegen die moeten samenvallen met Israëli tisch nieuwjaar eind deze maand (27 september). Dit hebben de Londense correspon denten van de Israëlische kranten Maariv en Yediot Abaronot gemeld. Tegen Israëlitisch nieuwjaar is er veel luchtverkeer naar Israël. Maariv schreef dat de Australische politie vernomen had dat een groep van 28 man van plan was een vlieg veldbus op weg naar een luchthaven te kapen. Eén verdachte was al gear resteerd in Australië. De politie in Londen hield woensdag acht Arabische passagiers aan die per bus uit Londen op weg waren naar het vliegveld Heathrow om aan boord te gaan van een vliegtuig van Air France naar Parijs en Cairo. Scotland Yard had inlichtingen ontvangen dat zij misschien van plan waren de bus te kapen. De Arabieren bleken echter; geen wapens bij zich te hebben en werden vrijgelaten Irak Volgens berichten in twee Libanese dagbladen heeft Irak de Arabische guerrillagroep gesteund die verleden week de Saoedi Arabische ambassade in Parijs heeft bezet en later met vier] diplomaten als gijzelaars een Odyssee! begon die tenslotte in Koeweit eindig-' de. Het Argentijnse radiostation 'Radio Rivadavia' is er ondanks het verbre ken van de telefoon- en telexver bin dingen door de Chileense militaire junta in geslaagd een telefoongesprek te voeren met een redacteur van het blad "El Mercurio' in Santiago. Deze vertelde dat er vooral in de volks buurten nog veel haarden van verzet zijn. Op de daken van openbare ge bouwen hebben zich nog steeds sluip schutters genesteld. De dinsdag uitge broken strijd regen het leger heeft zich in de loop van woensdag ver plaatst naar de zuidelijke stadswijken. Het was deze redacteur onmogelijk juiste verliescijfers te geven, maar hij had de indruk dat er onder de burgerbevolking en de militairen in Santiago honderden doden waren ge vallen. In de hoofdstad zijn woensda gavond honderden mensen gearres teerd. Verder zijn 150 Cubanen uitge wezen, die Chili inmiddels met Cu baanse lijntoestellen hebben verlaten. In "uidamerikaanse diplomatieke kringen in Londen doen geruchten de ronde dat in Chili een gewapende ver zetsorganisatie in het leven is geroe pen. Deze zou worden geleid door <ïe oud-opperbevelhebber van het léger, generaal Carlos Prats. Deze organisa tie zou vooral in het zuiden van het land, en met name in de stad Con- cepcion, actief zijn. Generaal Prats, persoonlijk vriend van president Allende, trekt aan het hoofd van een divisie infanterie en twee ko- lorrnes arbeiders op naar Santiago. Dit heeft de voormalige ambassadeur van Chili in Haavnna, Enrique Vega, donderdag op een persconferentie in het hoofdkwartier van de peronisti- sche jeugdbeweging in Buenos Aires bekendgemaakt. Vega zei dat generaal Prats, het bevel over de strijdkrachten weer op zich heeft genomen om de leiders van de militaire staatsgreep te bestrijden. Hij zei niet uit welke bron hij deze informatie had gekregen. De militairen die zich bij hem heb ben gevoegd zijn na de staatsgreep gedeserteerd en in de industriewijken van de hoofdstad vechten momenteel militairen samen met de arbeiders te gen het nieuwe bewind, aldus Vega. De oud-ambassadeur, die een goede vriend was van president Allende, zei dat deze geen zelfmoord heeft ge pleegd maar dat hij door een leger officier, een skere Garrido, is ver moord. Uit de Mexicaanse hoofdstad is don derdagmiddag een vliegtuig naar San tiago vertrokken om de weduwe van president Allende op te halen. Diti hebben presidentiële kringen in Mexi- costad meegedeeld. Zij zal haar land samen met haar- dochters Beatriz en Isabel, haar vier' kleinkinderen en andere Chilenen ver laten. Er bestaan nog steeds raadsels over de wijze waarop president Salvador Allende aan zijn einde is gekomen Ondanks de officiële verklaring van MEISJE AL PAAR DAGEN GEVOLGD EPE (ANP) Speurwerk van de samenwerkende politiekorp sen van Heerde, Epe en Apel doorn en het Gelderse recher che bijstandsteam onder leiding van hoofdinspecteur Woltjer uit Arnhem heeft in de namiddag van donderdag geleid tot de ar restatie van de 38-jarige onder houdsmonteur A. E. uit Apel doorn. Hij heeft inmiddels bekend het vijftienjarige meisje Roosje Muller uit Heerde woensdag avond in het 'Eperholt' door wurging om het leven te hebben gebracht. De man had seksuele motieven, maar tot een daad is het niet gekomen, om- lat het meisje reeds om het leven kwam tijdens de worsteling, die direct na de aanranding ontstond. Aan haar ouders had het meisje verteld, dat ze al enkele dagen door een man in een auto werd gevolgd, maar die verkeer den in de veronderstelling, dat het verhaal van hun dochter op fantasie berustte. Maar woensdagavond heeft de man toegeslagen. Eoosje had die dag als leerlinge van de mavo-school in Epe deelgenomen aan een zoge naamde buitendag onder leiding van de biologielerares. Nadat het groepje de woning van de lerares had bezocht, keerde men huiswaarts. Daarbij werd Roosje als steeds vergezeld door en kele andere meisjes, die aan dezelfde weg wonen. De laatste 500 meter van de weg moest ze echter alleen afleg gen. Daarvan heeft de dader gebruik gemaakt- Op de een of andere wijze, mogelijk met geweld, moet hij het meisje een zandweg hebben ingekre gen. Daar heeft hij "naar van de fiets getrokken. Het onderzoek heeft uitge wezen, dat de man het meisje een eind het bos heeft in gesleept. Hetj ontzielde, lichaam werd omstreeks ze-J ven uur woensdagavond door voorbij-, gangers langs de zandweg aangetrof fen, nadat ze er de fiets van haar hadden zien liggen. jjmilijn Recente foto van Roosje Muller f15 jaari die door wurging om het leven kwam. S02-GEHALTE AANDUIDING VOOR ANDERE VERONT REINIGING (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG Minister Vorrink van volksgezondheid en milieu hygiëne is bezorgd over de uit stoot van zwaveldioxyde door bedrijven, die op de linker- Schelde-oever bij Antwerpen zijn gevestigd. Zij heeft dat don derdag geantwoord op vragen van het tweede-kamerlid Walt- mans van de PPR. De bewindsvrouwe zei tijdens het „vragenuurtje" in de tweede kamer, dat de snuffelpalen van het nationale meetnet, waarvan en enige staan aan de grens in Zceuwsch-Vlaanderen nu al onder bepaalde omstandigheden piekbelastingen hebben gemeten van circa 1000 microgram zwaveldioxyde- „Onze bezorgdheid wordt echter niet slechts ingegeven door het soms hoge S02-gehalte, maar tevens door het feit dat dit gehalte als aanwijzing mag wor- dep gezien voor de aanwezigheid van andere luchtverontreinigende stoffen", aldus de bewindsvrouwe. Mevrouw Vorrink constateerde, dat het Nederlands-Belgische overleg en de samenwerking tussen de beide lan den ontoereikend zijn om een afdoen de oplossing te scheppen voor de milieuproblemen in het Nederlands- Belgische grensgebied. De Nederland se regering heeft wel enige, maar niet altijd voldoende informatie over de milieuhygiënische ontwikkelingen in het grensgebied, zo liet zij weten. zijn, waarbij gestreefd moet worden, naar eenzelfde benadering van de mi lieuhygiënische consequenties, die het gevolg zijn van het oprichten en in gebruik stellen van industrieën. Over eenstemming omtrent streefwaarden, harmonisatie van wetgeving en een gelijke uitvoering ervan in beide lan-1 den dienen hierbij voor ogen te staan. „De regering zal zich voor de ver wezenlijking van deze doelstelling ook in wijder internationaal verband, on der meer in het kader van de Bene lux, inzetten", aldus de bewindsvrou we. Zij maakte duidelijk, dat voo; algemene milieuhygiënische aangele genheden, die zowel voor Belgie al. voor Nederland van belang zijn, not geen specifieke overlegsituaties be staan, maar dat niettemin regelmatr over verschillende milieuproblemer overleg plaatsvindt in de bestaand- bilaterale kaders en in Benelux-ver band. Dat gebeurt met name in her Baalhoek-overleg. het overleg over de kanaalzone Gent-Temeuzen en het Zeehaven-overleg. In Benelux-kader houdt men zich vooralsnog bezig met Ramnenplan Op de vraag van de heer Waltmans of een gezamenlijk rampenplan zou moeten worden ontworpen zei de mi nister: „Ik meen te moeten stellen dat het overleg met de Belgische autori teiten dat onzerzijds zeer op prijs zal worden gesteld, in eerste instantie gericht zou moeten zijn op het voor komen van situaties, die calamiteiten '.ot gevolg zouden kunnen hebben. Ca- ami t ei ten blijven echter helaas moge- ijk. Overleg met de Belgische over- ïeid over de wijze, waarop van Belgi- •che zijde de Zeeuwse autoriteiten mder die omstandigheden tijdig op Ie hoogte worden gesteld lijkt mij lan ook geboden, alsook overleg over '.v ederzijdse hulpverlening". Aan het begin van haar antwoord gaf mevrouw Vorrink een overzicht van de activiteiten, die nu plaatsvin den op de linker Schelde-oever. Er is daar een industriegebied in ontwikke ling met een bruto-oppervlakie van 6600 hectare. Daarvan komt netto 4500 hectare in aanmerking voor in dustriële vestigingen. Het gebied, dat grotendeels ligt tussen het geplande Baalhoekkanaal en de Schelde zal aan de Nederlandse grens worden afge schermd door een groene zone van 500 meter breedte. Het gebied is ver deeld in vijf sectoren. Daarvan is er een al grotendeels en een tweede ten dele in gebruik genomen. De minister: ..Geconstateerd kan in ieder geval worden, dat een duidelijke aanzet voor de industriële ontwikkeling een feit is. De gevestigde bedrijven in het industriegebied alsook de bedrijven waarvan bekend is. dat zij voorne mens zijn zich in dit gebied te vesti gen, zijn petrochemische en andere1 chemische industrieën. Zonder in de tails te kunnen treden welke produk ten deze industrieën produceren of zulle-- produceren, kan geconstateerd worden, dat bij vele van deze bedrij ven próduktieprocessen plaatsvinden waarbij met name onverzadigde alifa- j tiscbe koolwaterstoffen worden gepro duceerd of waarbij zwaveldioxyde en (Zie slot pagina 2 kolom 1 \e huidige gang van zaken in Chili lijkt h« spiegel- beeld van Praag in 1968. lSpjXa In dat jaar ontwikkelde zich binnen het communistisch I stelsel van Tsjechoslowaklje een beweging, die humanise ring van het communisme nastreefde: marxisme en democratie zouden in dit Tsjechische experiment samen gaan. In die dagen sprak men vol ver wachting over de 'Praagse lente', een ontwikkeling die ook voor het westen van het grootste belang zou kunngn zijn. Russische troepen maakten een abrupt einde aan deze lente en brach ten het land terug onder het totalitaire juk. In Chili gebeurt iets soortgelijks. Op 4 september 1970 werd de marxist Salvador Allende op democratische wijze tot president gekozen en hij be loofde dat democratie en marxisme in dit Zuidamerikaanse land voortaan sa men zouden gaan. Dit experiment heeft nu een ontijdig einde gekregeneen opstand leidde tot een militaire dicta tuur. De onlangs uitgeweken schaakmees ter Ludek Pachman heeft er kort geleden in de Internationale Spec tator op gewezen dat de Praagse ge beurtenissen van 1968 alleen kunnen worden begrepen tegen de achtergrond van de Tsjechische geschiedenis sinds het verdrag van München in 1938. De huidige situatie in Chili heeft ook in dit ojxricht verwante trekken: ze zijn slechts te begrijpen wanneer men de ontwikkeling van dit land van de laat st e jaren in de beschouwingen betrekt. Sinds 1964 is men in dit land bezig met gedurfde vernieuwingen. Men be gon er mee toen de christen-democraat Eduardo Fr ei aan het bewind kwam. Hij won de verkie zingen dank zij de steun van conservatieve groeperingen, die liever hem kozen dan zijn tegen kandidaat Allende. Frei stond links- van-het-midden, een christen-radicaal zou men hier zeggen. In zijn partij bestaat een vrij sterke linkervleugel, een groep die nogal bewondering toont voor Castro en Frei dan ook enthou siast steunde. Hij kwam met opvallen de maatregelen: landhervorming, hui zenbouw. onderwijsvernieuwing, om er enkele te noemen. Zijn programma was er vooral op gericht grote groepen aan de zelfkant van de maatschappij op te voeden tot volwaardige burgers. Zijn politiek probeerde echter tegen strijdige elementen te verenigen en dat lukte niet. Frei bevorderde namelijk enerzijds de politieke en maatschappelijke bewustwording van het proleta riaat, maar gaf anderzijds intensieve steun aan het particulier initiatief. Hij deed dat om de economische ontwik keling op een zo hoog mogelijk plan te brengen. Deze tegenstrijdigheid nu deed de polarisatie in Chili sterk toe nemen: links beschouwde Frei als een werktuig van het grootkapitaal, rechts zag hem als een te tolerante bestuur der. die allerlei gevaren over het hoofd zag en linkse actiegroepen in bedrijfs leven en onderwijs maar hun gang liet gaan. Bij de laatste presidentsverkie zingen verenigden de linkse groeperin gen zich en daardoor behaalde Allende de overwinning, zij het met de hakken over de sloot: het verschil tussen hem en zijn rechtse tegenkandidaat Ales- sandri bedroeg slechts 40.000 stem men, terwijl er drie miljoen werden uitgebracht. Allende werd met deze kleine marge president en zette de her vormingspolitiek voort. Hij bleef de mocraat en verzette zich tegen dictato riale methoden. De polarisatie werd niettemin heviger, nu vooral geleid door rechts. En bij rechts behoorden ook de kieine ondernemers en ambte naren. De Nederlandse deskundige dr. ir. B. F. Gaijart wees er al in het eer ste 'Allende-jaar' op, dat iedereen die in Chili een redelijke boterham ver dient winkelier, handelaar, taxi chauffeur. verhuizer niet veel van links moet hebben: deze groep heeft destijds ongetwijfeld op Alessandri gestemd en is anti-Allende. Bovendien is nog sprake van een bepaalde vorm van polarisatie: de Chileense arbei ders vragen zich in gemoede af waar om ze hard zouden werken als ze er geen voordeel bij hebben. Met andere woorden: vanuit ondememersstand- punt bekeken zijn ze lastig en geneigd de kantjes er af te lopen. .Dit arbeids ethos waarvan elke bedrijfsleider staaltjes kan vertellen leidt er toe, dat een private ondernemer zo weinig mogelijk arbeiders en zoveel mogelijk machines gebruikt", aldus dr. Gaijart. Een weinig geschikt klimaat voor een echte lente'. Europese waarnemers hebben giste ren zo meldde deze krant er op gewezen dat het Chileense ex periment vooral ook door de inflatie is mislukt. Ir. Chili zouden toestanden zijn ontstaan die veel weg hebben van het Duitsland in de jaren twintig. De reeds eerder geciteerde dr. Gaijart werkzaam aan de Landbouwhoge school van Wageningen wees al in 1971 op het grote gevaar dat dreigde wanneer jonge, enthousiaste technici van links in Chili harde economische feiten naast zich neer zouden leggen: .Ze zullen dat niet ongestraft doen". Weliswaar leidde winstbejag van de ondernemers in dit land tot sociaal r.r.gewenste gevolgen, maar voor vele kleine zelfstandigen was het niettemin een motor. Veel van Allendes plannen ..zullen gedurende iange tijd geld gaan kosten in plaats van spoedig geld op leveren", schreef dr. Gaijart in 1971. En hij voegde er aan toe: „Als door gebrek aan vertrouwen andere secto ren van de economie dat geld niet ver dienen moet er spoedig een eind ko men aan wat dan gewoon or ernes', e- (Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1973 | | pagina 1