WITTE HUIS PROBEERDE ZICH
ACHTER CIA TE VERSCHUILEN
Nederlands gezin bij
Roye verongelukt
Amsterdam heeft
miljardentekort
BELGISCHE PATER ONTHULT
PORTUGESE MASSAMOORDEN
ehrlichman en haldeman oefenden pressie uit
Terminus
'Die kleine Jap'
Moeder en vier kinderen gedood
Portugese
marine niet
naar Amsterdam
VAN AGT EN
KABINET
WIJOAG 3 AUGUSTUS 1973
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(ADVERTENTIE
SMOKKELK AAS OF VAK ANTIEK AS?
IMKVl.
(Van onze correspondent).
WASHINGTON De directeur en onderdirecteur van de buitenlandse veiligheidsdienst (CIA) ge-
2 hoe het Witte Huis geprobeerd had zich na de inbraak bij de democraten achter de
CIA te verschuilen. Ex-directeur Richard Helms, nu ambassadeur in Perzië, rook echter tijdig lont
en gelastte zijn staf zich volledig te distantiëren van de vage suggesties van het Witte Huis.
Een reconstructie van de gebeurte-
•teen toont aan dat Helms al op 22
vijl dagen na de fatale inbraak,
si» toenmalige waarnemende hoofd
binnenlandse veiligheidsdienst
Si? S GW. ïrïliclitte dat de
m op geen enkele manier Betrokken
SS büde inbraak. Helms deed dit,
Wat de FBI een onderzoek was
Snen en omdat twee voormalige
ïSoyés van de CIA (Howard
K tones McCord) werden gear-
2?eerd met vier uitgeweken Cuba
an die in CIA-verband een rol had
den gespeeld in de mislukte Varkens
baai-invasie.
Niettemin werd Helmst kort daar
na met zijn onderdirecteur-generaal
Vemon Walters op het Witte Huis
ontboden voor een bijeenkomst met
vjxons topmedewerkers John Ehrlich
man ai Bob Haldeman. Haldeman
"uggereerde vagelijk dat het onder
zoek van de FBI een geheime opera
tie van de CIA in Mexico kon compro
mitteren. en gaf Walters opdracht de
ze kwestie met FBI-hoofd Gray te
bespreken om hem duidelijk te maken
dat bet FBI-onderzoek niet al te hard
handig moest worden aangepakt.
Wat het Witte Huis op dat tijdstip
wel maar Helms en Walters niet
wisten, was dat 100 dollar-biljetten
die "oij de inbrekers waren gevonden,
door speurwerk van de FBI herleid
waren naar een cheque die bedoeld
was als een bijdrage aan de verkie
zingscampagne van president Nixon,
maar dat deze cheque via een advo
caat in Mexico was geïncasseerd en in
andere vorm naar Washington werd
overgebracht en tenslotte belandde op
de bankrekening van een van de gear
resteerde inbrekers. De belangstelling
van het Witte Huis voor zogenaamde
Mexicaanse activiteiten van de CIA.
was dus in werkelijkheid een vrees
dat bekend zou worden dat Nixon-
verkiezingsfondsen een rol speelden in
de inbraak.
CIA-onderdirecteur Walters stelde
zich die zelfde dag nog in verbinding
met, FBI-hoofd Gray, en kon alleen
maar bevestigen wat Gray al wist,
namelijk dat de CIA niets te maken
had met de Watergate-inbraak. Vijf
dagen later werd Walters opgebeld
door Witte Huis advocaat John Dean.
Het was de eerste van drie gesprek
ken op achtereenvolgende dagen.
Wat Dean van Walters wilde, was
dat de CIA zijn geheime fondsen zou
gebruiken. De advocaten en de gezin
nen van de gearresteerde inbrekers
betalen, en eventueel losgeld te beta
len. Over zwijggeld werd natuurlijk
niet gesproken. Walters rapporteerde
deze gesprekken aan Helms, die ver
volgens opdracht gaf al dergelijke
Witte Huis-verzoeken af te wimpelen.
„Het was duidelijk", verklaarde
Helms, „dat het Witte Huis een paar
balletjes begon op te gooien".
Waarom wilde het Witte Huis dat
Walters en niet Helms de contactman
was op de CIA? Omdat Helms door
president Johnson werd aangesteld, en
Walters door president Nixon. Men ver
wachtte dus blijkbaar dat Walters
daarom wat 'gevoeliger' zou zijn
voor bezoeken van het Witte Huis,
hoe vaag ook gesteld.
Waarom probeerde het Witte Huis
zich achter de CIA te verschuilen?
Omdat de CIA, als het de verantwoor
delijkheid voor de inbraak op zich
had genomen, zich wettelijk had kun
nen beroepen op zijn geheimhoudings
plicht, zodat de watergate-affaire
daarmee voorgoed in de doofpot zou
zijn verdwenen, en omdat de CIA niet
verplicht was openbaar te maken hoe
het zijn geheime fondsen aanwendde,
zodat dus ook niet aangetoond zou
kunnen worden dat er zwijggeld werd
betaald.
CIA-directeur Richard Helms werd
na de verkiezingen op het Witte Huis
ontboden. President Nixon vertelde
hem toen dat hij besloten had veran-
ADVERTENTIE)
Voor een etentje
Een receptie
Zo maar verpozen
met een kopje
koffie of drankje
BENT U ALTIJD
BETER UIT IN
HOTEL RESTAURANT CAFÉ
to. station GOES - Tel. 01100-7501
(lid: MID-Hotels Holland)
VERVOLG
KANTLIJN
de invasie in Praag, zeven jaar later,
ook weer in augustus, een voortreffe
lijk pion, stalinist van de oude stempel.
7ijn dood trekt thans zelfs in de DDR
relatief weinig aandacht. Een ta
melijk gunstig symptoom: de rol
van Ulbncht was uitgespeeld, de si-1
tie in Berlijn en de verhouding tus
sen.de beide Duitslanden zijn genor
maliseerd, er is sprake van enige ont-
spanning. Er zullen in de komende'
togen acnter de muur nog wel obligate
redeyoenngen worden gehouden, maar
vermoedelijk zal de bevolking van del
w™ 20 sPoedi8 mogelijk wil-1
ten het lot van alle stalinis-
deringen aan te brengen in zijn rege
ring, en dat hij een nieuwe directeur
voor de CIA wilde benoemen. Helms
was te beleefd om te bevestigen dat
Nixon hem weg wilde werken, maar
senator Herman Talmadge van de
Watergate-commissie merkte puntig op
dat wanneer de president een derge
lijk plan naar voren bracht, men dan
niet kon vragen of men weggewerkt
werd. Helms lachte alleen maar.
In de middag verscheen generaal
Robert Cushman, toen één van de
drie topfiguren in de CIA, nu - de
commandant van het corps mariniers.
Cushman was ook door Nixon aange
steld. Cushman werd in juli 1971 op
gebeld door John Ehrlichman met het
verzoek Howard Hunt te ontvan
gen.
Hunts gesprek me% Cushman, dat
onder vier ogen werd gevoerd, maar
zonder diens medeweten door Cush
man op de band werd opgenomen,
behelsde een verzoek voor CIA-mede-
werking voor een geheimzinnig inter
view dat hij (Hunt) met iemand
moest voeren,- die echter niet mocht
weten dat hij Howard Hunt was.
Cushman gaf zijn toestemming, en
Hunt kreeg vervolgens een pruik, een
apparaatje dat iemands stemgeluid
kan veranderen, en valse identiteitspa
pieren. Het is nog steeds niet bekend
waar deze attributen voor werden
gebruikt.
Al eerder had Hunt van de CIA een
fototoestel verborgen in een tabaks
zak gekregen, en een bandopname
apparaat dat er uit zag als een
schrijfmachine. Het fototoestel werd
blijkbaar gebruikt bij de inbraak in
het kantoor van de psychiater van Da
niël Ellsberg. Ook verleende de CIA,
achteraf had directeur Helms daar
spijt van. zijn medewerking voor
samenstellen van een 'psychiatrisch
profile' van Ellsberg, op verzoek
het Wite Huis.
Het was de eerste keer volgens
Cushman, dat deze techniek werd
gepast op Amerikanen. Hij zei.
Helms bevestigde dit, dat deze metho
de werd gebruikt bij het analyseren
van de persoonlijkheden van buiten
landse staathoofden en politici
Toen Hunts verzoeken aan de CIA
bleven doorgaan en hij tenslotte om
de overplaatsing van een CIA-secreta-
resse uit Parijs vroeg, een kantoor
ruimte wilde hebben in New York,
vond Helms het welletjes worden en
gaf opdracht geen medewerking n
te verlenen. Cushman stelde John Ehr
lichman daarvan op de hoogte.
Een opmerkelijk detail was de ver
warring van Cushman over wie hem
had opgebeld met het verzoek om
Hunt te helpen. Zowel de bandopna
me van dat gesprek met Hunt, als de
stenografische notities van een secre
taresse de volgende dag, tonen echter
aan dat hij in juli verleden jaar
inderdaad Ehrlichman noemde. Maar
toen hij door Ehrlichman in januari
dit jaar werd opgebeld, toen het Wa-
tergate-schandaal al het Witte Huis
bereikt had, bleek Cushman plotseling
aan het twijfelen, omdat Ehrlichman
hem zei dat hij op de bewuste dag
van het telefoongesprek buiten Wash
ington was geweest. Cushman bracht
daarop een verandering aan in
memorandum over dat gesprek, ver
nietigde het eerste, en liet Ehrllch-
mans naam daaruit weg. Op de se
naatscommissiezitting bevestigde hij
echter er niet zeker van te zijn dat
het Ehrlichman was geweest. Er moet
dus van uit worden gegaan dat Ehr
lichman in januari al probeerde zijn
eigen voetsporen in het toen steed.;
omvangrijker wordende Watergate-
schandaal weg te wissen.
WASHINGTON (RTR) John
Wilson, advocaat van president
Nixons twee belangrijkste voor
malige medewerkers John Ehr
lichman en Bob Haldeman, heeft
donderdag het Hawaïaanse lid
van de Water gate-senaatscommxs-
sie Daniel Inouye een 'kleine Jap'
genoemd.
Aanvankelijk ontkende Wilson die
term te hebben gebruikt, maar
na aandringen gaf hij toe en zei
daarin geen discriminerende uit
lating te zien. Wilson zei Inouye
een kleine Jap te hebben ge
noemd omdat de senator zijn
cliënt Ehrlichman een leugenaar
had genoemd.
De voorzitter van de senaatscom
missie Sam Ervin verklaarde
naar aanleiding van Wilsons uitla
ting. dat senator Inouye, „een
geboren Amerikaan met Japanse
voorouders", zich in de tweede
wereldoorlog had onderscheiden
wegens dapperheid en dat hij
strijdend voor Amerika en de
vrije wereld ernstig gewond was
geraakt. „Ik ken geen betere
Amerikaan", aldus Ervin, over
Inouye, die in de oorlog een arm
kwijtraakte.
ROYE Op de nöordelijke
autoroute bij Roye in het de
partement van de Somme is
donderdagmiddag om half vijf
de familie C. van der Togt uit
Oosterhout (Noord-Brabant)
met haar auto verongelukt.
De vader van het gezin, de heer
Cornelis van der Togt werd zeer ern
stig gewond. Hij is de enige overle
vende. Zijn vrouw en vier kinderen
Cornelis (13). Antoinette (12). Mariet-
te (8) en "Saskia (7) verbrandden
toen de auto waarin zij zaten in
botsing kwam met een tankauto en
evenals die tankauto in brand
vloog.
De stoffelijke resten van het gezin
zijn naar het ziekenhuis te Roye ver
voerd waar zich ook de in levensge-
verkerende vader bevindt.
Onweer
Het ongeluk gebeurde op de weg
Parijs-Rijssel toen tijdens een zwaar
onweer, waarbij het zicht ernstig was
gereduceerd, verscheidene automobi
listen hun voertuigen kort voor de
afrit naar Somme op de vluchtstrook
tot stilstand hadden gebracht. Toen
het zicht beterde en men weer ging
rijden moest een strook voor lang
zaam verkeer worden overgestoken.
Op dat moment naderde de tankauto,
geladen met 5.000 liter aceton en 8500
liter alcohol. De chauffeur kon niet
uitwijken en moest hevig remmen,
waardoor zijn voertuig ging scharen
en kantelde.
Een personenauto met caravan en
de Nederlandse auto konden de tank
auto niet meer ontwijken en vlogen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Vredeling
van defensie wil de NAVO-vIoot van
mijnenvegers, die eind augustus in
ons land zal afmeren niet naar Am
sterdam laten varen, omdat hij vreest
voor moeilijkheden in de hoofdstede
lijke haven. In de NAVO-vloot varen
namelijk ook mijnenvegers van Portu
gal mee en de bewindsman vreest
demonstraties en sabotage-acties te
gen deze schepen als reactie op dc
berichten over gewelddaden in de Por
tugese koloniën in Afrika.
Het NAVO-smaldeel zal nu afmeren
in Den Helder, waar volgens de minis
ter minder kans is op acties en waar
een betere beveiliging mogelijk zal
zijn. Volgens geruchten zou staatsse
cretaris Stemerdink van defensie al
geweigerd hebben om de vloot in Den
Helder te begroeten, omdat er Portu
gese schepen meevaren. De staatsse
cretaris was echter wegens vakantie
niet voor commentaar bereikbaar.
erop. De drie wagens vlogen meteen
in brand. De chauffeur van de tankau
to en de inzittenden van de auto met
caravan konden zich nog in veiligheid
stellen. Dat konden de inzittenden van
de Nederlandse auto niet meer.
Slechts de vader kon door snel toege
schoten redders in veiligheid worden
gebracht.
„Ik moet een eigen slaapkamer
hebben, niemand, kan slapen met
Dick. Hij wordt midden in de
nacht wakker, doet de lichten aan
en spreekt in zijn bandopname
apparaat of maakt notities. Het
is onmogelijk". Dit citaat van pre
sident Nixons echtgenote Pat pu
bliceert de Washington Post don
derdag uit het boek 'Upstairs at
the White House' (boven in het
Witte Huis), dat volgende maand
op de markt verschijnt en dat is
geschreven door de voormalige
kamerbewaarder J. Bernard West.
Volgens West was Nixon ook
bang zelf te worden afgeluisterd.
Hij maakte zich druk over het
aantal elektrische draden onder
zijn bed tot men hem had uitge
legd dat het de leidingen van zijn
bandopname-apparaat, afstandsbe
diening voor de televisie en ande
re bedradingen waren.
Op de fotoPresident Nixon en
zijn vrouw Pat.
Slot van pagina 1
ook wel van de veroordelingen
wilde. I>e rede van de straffen l bet
organiseren van ren anti-groetdac e*i
bet meedoen aan een *itdown-actte In
Mezep) zou volgen* minister Vrede
ling allang achterhaald zijn. Al In de
verkiezingsstrijd heeft dr PvdA be-
wrerd dat de veroordeelde VVDM'erw
daarom niet gestraft dienen te wor
den.
Rechtszekerheid
herroept
vert dit
rechtsze)
Dal douanebeambten wel eens voor rare ontdekkingen komen te staan
werd deze week weer eens bewezen. Een verdacht laag op de wielen
liggende wagen werd gesommeerd de bagageruimte te openenAchterin
bleek zich een grote hoeveelheid kaas te bevinden.Dat is mijn vakan
tie-voorraad kaas uit het vuistje', was de verklaring van de bestuurder.
Hij werd niet geloofd. (NZB-foto)
broikt dien*, te worden omdat men
anders in politieke rechtsspraak ver
zeild dreigt te raken.
ULTIMATUM
AAN ALLENDE
SANTIAGO (AFP) lie Chileense
christendemocratische partij heeft
donderdag aan president Allende een
ultimatum gestuurd waarin van de
regering een serie 'essentiële' maatre
gelen wordt geëist, nu de onderbande,
lingen in het slop zijn geraakt
Geëist word* dat de grondwettelijke
orde en ae rechtsstaat worden vet»
kerd. opheffing van andere gewapende
groepen dan leger en carabinieri. da-,
een eind gemaak* wordt aan illegaal
optreden van minderheidsgroepen en
dat de eigendommen van ondememm
gen worden vastgelegd en de dee,ne
ming van de arbeiders wordt geregle
menteerd.
NZRSALARIS
ZIEKENHUIS
DIRECTEUREN
SOMS TE HOOG
UTRECHT (ANP) Voor hogere
functionarissen in ziekeninrichtingen
bestaan tot nu toe geen algemene sala
risregelingen. De indruk bestaat dat
ziekeninrichtingen hier en daar salaris
sen betalen, waarvan men zich kan
afvragen of zij maatschappelijk wel
verantwoord zijn.
Dit zegt de directeur van de Nationale
Ziekenhuisraad, mr. L. C. Wesseldijk,
in het. blad 'Het Ziekenhuis' naar aan
leiding van een recente uitspraak van
hel scheidsrecht voor het Nederlandse
ziekenhuis wezen. Dit gerecht heeft in
een bindend advies bepaald, dat een
verpleeginrichting die het salaris van
haar geneesheer-directeur wilde verla
gen, zich moet houden aan het con
tract dat zij met deze arts had geslo
ten. Het Centraal Orgaan Ziekenhuis
tarieven, dat de verpleegprijzen van
ziekeninrichtingen moet goedkeuren,
vond het salaris van de geneesheer
directeur te hoog. Het COZ ging er
daarom niet mee akkoord, dat dit
salaris volledig in de verpleegprijs
werd doorberekend. De overweging
van het scheidsgerecht, dat de richtlij
nen pan het Centraal Orgaan Zieken
huistarieven geen kracht van wet heb
ben, is volgens mr Wesseldijk van
groot belang voor de alom verlangde
duidelijkheid omtrent de bevoegdhe
den van het COZ. Maar mr. Wessel
dijk hoopt, dat „partijen, daar waar
sprake kan zijn van contractueel gere
gelde, maar maatschappelijk niet ge
heel verantwoorde inkomens, zich niet
zullen beperken tot het letten op de
bevoegdheden van het COZ. maar dat
zij ook gebruik zullen maken van hun
vrijheid om zelf tot een wijziging te
komen.
Alle abonnees van het telefoondis
trict Rotterdam zullen van 16 augus
tus af de mogelijkheid hebben auto
matisch telefoongesprekken te voeren
met bestemmingen in Japan.
Gs Noord-Holland: funest voor beleid
AMSTERDAM Amsterdam kampt met een miljardentekort, en
aangezien er nog geen concrete plannen zijn voor sanering van de
gemeentefinanciën, zal deze situatie van funeste invloed zijn op
het beleid in de hoofdstad. Tot deze conclusie komt het provin
ciaal bestuur van Noord-Holland.
In antwoord op vragen van het
statenlid Wlm van der Knoop (PvdA)
geven gedeputeerde staten een opsom
ming van de tekorten van de laatste
jaren. Weliswaar is er voor tekorten
tot 1967 een regeling met het rijk
getroffen, maar dan nog blijft er een
bedrag van 850 miljoen gulden
Dat is evenwel geen reëel cijfer,
aldus GS. Het niet door de grondprij
zen gedekte tekort van de Bijlmer
meer wordt op het prijspeil 1968
geraamd op 380 miljoen gulden, maar
het werkelijke bedrag moet veel ho
ger liggen. De provincie durft daaro
ver zelfs geen schatting te doen.
Verliesposten
Lekkage in de Amsterdamse schat
kist is ook ontstaan door de parkeer
garages in Molenwijk en de Bijlmer,
die voor 28 gulden per maand worden
verhuurd, maar die 70 gulden hebben
gekost. „Evenmin kunnen gekwantifi
ceerd worden eventuele tekorten die
zuJen kunnen terugvloeien uit de in
dustrieterreinen in het westelijk ha
vengebied en uit aankopen en kapi
taalsuitgaven in de saneringsgebie-
den". aldus het provinciaal bestuur,
dat overigens wel van mening is dat
Amsterdam vanaf het begin te lage
uitkeringen heeft ontvangen om haar
taken naar behoren te kunnen uitvoe-
Voor een sanering van de financiën
is een meerjarenplan nodig, maar aan
gezien dat nog niet was opgesteld, is
de vorige demissioaire regering niet
tot een akkoord met de hoofdstad
gekomen. Het probleem is, dat Am
sterdam niet veel heil in zo'n p.an
ziet zolang de regering op een aantal
essentiële beleidspunten nog geen be
slissing heeft genomen. GS vrezen
daarom dat er ook volgend Jaar nog
niet veel zal zijn verbeterd.
binnen- sn
buitenland
'Verhaal van Portugese officier gehoord'
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De Belgische witte pater Vic Nijs (43) heeft weder
om een aantal massamoorden van Portugese soldaten in de Afri
kaanse kolonie Mozambique beschreven. Nijs, die 13 jaar in Mo
zambique heeft gewerkt, voornamelijk in de jaren zestig, be
schrijft onder meer hoe een Portugees officier hem vertelde aan
wezig te zijn geweest bij het uitmoorden van alle vrouwen en kin
deren in een dorp in het noorden van Mozambique.
De eenheid waartoe de officier
behoorde, was daar overvallen door
soldaten van het bevrijdingsfront van
Mozambique, Frelimo, en uit wraak
gaf de kapitein van de Portugese
troepen zijn manschappen bevel alle
vrouwen en kinderen in hutten te
drijven. Die hutten werden vervolgens
in brand gestoken en de mensen erin
verbrandden levend. Toen de kapitein
een huilende vrouw zag staan met een
kindje op de arm die aan de repre
saille vooralsnog waren ontsnapt, trok
de man het kind uit de armen van de
moeder, draaide het de nek om en gaf
het toen terug.
Het verhaal van Nijs staat beschre
ven m het Belgische dagblad Het
Belang van Limburg. De pater werkt
momenteel ondergronds in de kolen
mijn van Beringen en houdt zich
verder bezig met parochiaal vormings
werk. Nijs werkte in Mozambique in-
het district Tete, waar verschillende
massamoorden werden gesignaleerd.
.Duizenden onschuldige zwarte men
sen zijn door de Portugese regerings
troepen in Mozambique en Angola
vermoord", zegt hij volgens de krant.
.De mensen werden op een beestachti
ge wijze afgemaakt. Wie zegt dat die
slachtpartijen niet voortduren? Ga dat
maar eens uitzoeken. De Portugezen
weten wel hoe je iemand om de tuin
moet leiden. En als de zwarte bevol
king zou spreken, zou haar dat duur
komen te staan".
Martelingen
Pater Nijs beschrijft ook welke fol-
tertechnieken de Portugezen op hun
soms volslagen willekeurig gemaakte
gevangenen toepassen. Zo zegt hij bij
voorbeeld: ,De Portugezen lieten een
gevangene verscheidene dagen in een
eenzame cel honger lijden. Toen de
man totaal op was van het voedselge
brek kreeg hij een hele droge, maar
zeer zoute vis te eten. Na het eten
kreeg hij echter geen drinken, zodat
de gedetineerde bijna stikte van de
steeds groeiende dorst. Tussen deze
martel technieken in komen dan uren
lange ondervragingen". De Portugezen
zouden ook him gevangenen dagen
lang in een cel rechtop laten staan,
een cel waarin geen venster is maar
waarin een sterke lichtbundel op het
gelaat van de gevangene gericht
blijft.
De meeste angst zou hij de bevol
king bestaan voor de wat pater Nijs
noemt de techniek van de houten
rolletjes. De gevangenen moeten dan
dagen en nachten, totdat ze het be
wustzijn verliezen, met blote kniecn
op ronde houten stokjes blijven zitten
en zich in evenwicht houden. Pater
Nijs zegt: „Ik ken de namen van
velen die zonder aanleiding werden
opgebracht, gefolterd en later weer
vrijgelaten. Ik zal die namen nooit
aan iemand vertellen, omdat ik met
zekerheid weet dat de dagen van i
mensen dan geteld zijn".
Wiryamn bestoni wél
„Het. Belang van Limburg" schrijft
dat het volgens pater Nijs zeer moei
lijk is om in Mozambique ter plaatse
te controleren of er werkelijk massa
moorden in de dorpen hebben plaats
gehad. „Neem het voorbeeld van het
dorp Wiryamo in het district Tete,
waar 400 mensen werden vermoord.
Eerst hebben de Portugezen met klem
ontkend dat dit dorp bestond. En
inderdaad, op geen enkele landkaart
stond het aangegeven. Dat is heel
eenvoudig. De officiële taal in Mozam
bique is uiteraard het Portugees. De
inlandse taal wordt door de Portuge
zen verguisd.
In het Portugese alfabet komen de
K en de W niet voor. Het gebruik van
de letter Y is zeer uitzonderlijk. De
zwarten kennen in him inlandse taal
wel de klanken W, Y en K. Ze noe
men meestal hun - dorpen naar het
dorpshoofd. Zo was het hoofd van
Wiryamo een zekere William. I
naam hebben de ouders van de man
vermoedelijk ontleend aan Brits-Rho-
desië. waaraan het district Tete
grenst. De Mozambiaan kent echter
de klank L niet en maakt er een R
van. Zo krijg je dan Wiryamo. De
Portugezen kunnen dan hun kaarten
wel laten zien. want daar staat Wirya
mo als zodanig inderdaad niet
op".
Geen sporen
Pater Nijs zegt ook dat er een
eenvoudige verklaring is voor het feit
dat dc journalisten in Mozambique
geen sporen van massamoorden heb
ben kunnen terugvinden: „Stel dat
alle hutten van Wiryamo een jaar
geleden door brand werden vernietigd.
De bewoners zijn gedood. Eea jaar
later is die begroeiing al twee meter
hoog geworden. Wat ga je dan nog
bewijzen? Trouwens, stuur onverschil
lig welke internationale commissie
naar Mozambique en de gidsen van
deze commissie zullen steeds Portuge
zen of Portugees-gezinde Afrikanen
zijn. Je komt op die manier steeds op
een dwaalspoor terecht. Van de on
derdrukte zwarte mensen zul je niets
aan de weet komen, want die zwijgen
uit angst voor him huid".
Belgische wapens
In weerwil van het feit dat de
Belgische minister van buitenlandse
zaken woensdag voor de senaatscom
missie van buitenlandse zaken heeft
gezegd dat er geen bewijzen beston
den voor het feit dat Portugese troe
pen in Mozambique bewapend waren
met Belgische geweren, zegt pater
Nijs: „Tot en met 1964 heb ik her
haaldelijk Portugese soldaten gezien
met Belgische geweren. Ook in 19661
heb ik militairen van het Portugese
regime met Belgische geweren ont
moet. Later zag ik ze uitgerust met
automatische geweren. Een officier
zei me dat Portugal een Duits patent
had opgekocht en zijn wapens zelf
fabriceert. Ik acht het waarschijnlijk
dat ook na 1966 nog steeds Belgische
wapens in handen van Portugese mili
tairen in de overzeese gebieden wa
ren. maar ik heb het met eigen ogen
niet gezien".
De internationale commissie van ju
risten heeft donderdag verklaard dat
de Portugese veiligheidspolitie in Mo
zambique gevangenen martelt tot zij
krankzinnig worden. De beschuldiging
werd geuit door Niall MacDermot. al
gemeen secretaris van ae commissie,
in een verklaring in de VN-commissie
voor dekolonisatie.
MacDermot zei dat dat veiligheidspo
litie volledige bevoegdheden heeft en
niet onderworpen is aan gerechtelijke
controle. Zij kan ieder voor een ter
mijn tot zes jaar vasthouden zonder
een reden op te geven of beschuldigin
gen tegen iemand in te brengen. Hij
zei dat de commissie vertouweiijke
rapporten had over de aanhouding van
geestelijken in 1972.
Enkele gevangenen hadden meer dan
honderd zweepslagen achter elkaar
gekregen. Tijdens een bezoek van een
afgevaardigde van het internationale
rode kruis waren de gevangenen die
nog bezeringen van de zweepslagen
hadden, naar elders gebracht.
Rechter Valadas Preto. president van
het hof van beroep, kwam tot de con
clusie dat „er systematisch gevange
nen werden gemarteld", maar zijn rap
port werd door de Portugese regering
verdonkeremaand.
De vertrouwelijke rapporten waar
over de commissie beschikte, betrof
fen 200 in juni 1972 gevangengenomen
leden van protestantse kerken.
Directie: F. van de Velde, K
Scherphuis en V/. F. de Pagfer.
Hoofdredacteur: G. A. de Kok.
Adjunct-hoofdredacteuren
M. P. Dielemon en C. von der
BUREAUS:
Vlissingen:
Wolstraat 56-60, tel. (01184)
5144.
Middelburg:
Markt 51. te'. [01180) 7651.
Goes:
Grote Markt 2, lel. (01100) 6140.
Terneuzen:
Nieowstraoi 22, tel (01150) 4457,
Hulst:
Sfeensfraot 6, tel. (01140) 4058.
In de avonduren is de centrole
redactie beze* van zondag t/m
vri|dag vonaf 20.00 uur: (01184)
5144.
Telefoonnummers buiten kon
tooruren
Redactie: (01184) 4799.
Advertentie-afdeling: (01186)
584. 's Zaterdags (01184) 5144
von 9.00-11.30 uur.
Voor klachten bezorging op zo
terdag: de plaatselijke kontoren
van 9.0O-11.30 uur:
Expeditie: (01184) 2751.
Overl. adv. ook zondagavond
van 20.00 tof 22.00 uur. Moan-
dog- t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur. (01184) 5144.
Abonnementsprijzen
per kwarfoai 27,35; franco per
post 29,75; per maand 9,25;
iosse nummers 0,40 (inclusief
4°/o btw).
Advertentietarieven:
52 cent per mm; minimumprijs
per advertentie ƒ7,80; ingezon
den mededelingen 2Vi x tarief.
Brieven burecu von dit blod
1,50 meer.
Volledige tarieven met contract
prijzen op oonvraog
Alle advertentieprijzen exclusief
4% bfw.
Giro: 35 93 00, Provinciale
Zeeuwse Courant, Middelburg.