PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Echtgenote en zoon van burgemeester
Terneuzen bij ongeluk Flevo gedood
AFGEVAARDIGDE WIL
NIXON LATEN AFZETTEN
Dr. Witteveen
directeur IMF
VLIEGRAMP IN AMERIKA
EIST 87 MENSENLEVENS
Voortgezette
discussie
MEDE-
INZITTENDE
OOK OVERLEDEN
Geen hoop op vinden meer overlevenden
PARATYFUS
IN HUISSEN
ZATERDAG RU1TEV AARTWANDELING SKY LABBEMANNING
Amin: vliegen
mei
pagina 3
216e jaargang - nummer 179
Woensdag 1 augustus 1973
10NDEN (DPA) De Britse call-girl
Norma Levy die door haar intieme
betrekkingen met de Britse ex-minis
ter voor de luchtmacht Lord Lambton
enkele maanden geleden voor krante
koppen zorgde, is dinsdag door een
rechtbank in Londen veroordeeld tot
een boete van 1.(100 gulden omdat ze
voor drie call-girls 'ingesprongen' was.
Ze had zich hierdoor aan een straf
baar feit schuldig gemaakt, hoewel
prostitutie niet strafbaar is.
vantaag In
da krant
Space-Lab
NEDERLAND heeft op de ruimte
vaartconferentie in Brussel toege
zegd te zullen deelnemen aan het
'Space-Lab'-project. De Nederland
se bijdrage zal 2 procent van de
kosten bedragen (pagina 3).
Rumoerig
DE EERSTE VERGADERING van
het nieuwe Noordierse parlement
is dinsdag zeer rumoerig verlopen
(pag. 7).
Zeeuws nieuws op de pagi
na's 2,4 en 5;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 7;
Sport op de pagina's 8 en 9;
Radio en tv op pagina 10;
Financieel nieuws op pagina
11.
BURGEMEESTER ASCHOFF EN DOCHTERTJE ZWAAR GEWOND
LELYSTAD/TERNEUZEN
Mevrouw J. Aschoff-Stierman
(55), de echtgenote van de bur
gemeester van Terneuzen, haar
13-jarige zoon Tonnie en de
heer A. P. F. Bijtelaar (72) uit
Santpoort (kennis van de fami
lie Aschoff) zijn dinsdagmiddag-
om het leven gekomen bij een
verkeersongeluk in de polder
Oostelijk Flevoland.
De heer J. C. Aschoff (58) zelf werd
zwaar gewond, evenals zijn 8-jarige
dochtertje Jeannette. De toestand van
de burgemeester werd dinsdagavond
door de rijkspolitic in Lelystad om
schreven als ernstig maar niet kritiek.
Het dochtertje verkeerde aanvanke
lijk in levensgevaar. Beiden lie
pen hersenletsel op en kwetsuren
aan de ledematen. De burgemeester
verkeerde gisteravond laat nog steeds
buiten bewustzijn. Hij is opgenomen
in het Piuszïekenhuis in Harderwijk.
Zijn dochter in het Sophia-ziekenhuis
in Zwolle.
Vanochtend vroeg werd hekend ge
maakt dat burgemeester Aschoff en
zijn dochtertje buiten levensgevaar
De diie anderen moeten volgens de
politie op slag zijn gedood toen de
auto van de burgemeester op de Gooi-
seweg tussen Biddinghuizen en Mui-
derberg frontaal in botsing kwam met
een auto bestuurd door W. van B.
(31) uit Genemuiden.
Deze Van B. van beroep chauffeur
kreeg iichte, zijn medepassagier, J.
van Rook uit Kampen ernstige ver
wondingen. Beiden lierten tevens een
shock op.
Manoeuvre
Het ongeluk, dat omstreeks vijf uur
gebeurde, is naar het oordeel van de
politie te wijten aan een foutieve
inhaalmanoeuvre van Van B. Deze
moest rijdend in de richting Bidding
huizen, op de Gooiseweg twee auto's
passeren die in verband met een an
der verkeersongeluk waarbij een per
(Zie slot pag. 2 kol. 1)
BIDDINGHUIZEN De auto van de
familie Aschoff kort na de frontale
botsing.
D",
Jiantlijn
r de Nederlandse Unie
Ijt-cXl xaat onverdroten verder.
De voorlaatste impuls was de
[- - verschijning van het vierde
-d deel van De Jongs Koninkrijk
der Nederlanden in de tweede
wereldoorlog, de nieuwste aanleiding
is het vijfde deel, echter lang voordat
het van de pers is. Uit het manuscript
zijn namelijk diverse passages bekend
geworden, ditmaal over de wijze v.aar-
op de Nederlandse Unie zich opstelde
tegenover joodse leden. De Jong heeft
geconcludeerd dat sprake zou zijr: ge
weest van discriminatie, een beschul
diging waartegen inmiddels dr. J de
Quay een van de oprichters der unie
in het geweer is gekomen. Een in
derdaad eindeloze discussie, waaraan
nog met grote felheid wordt deelgeno
men.
Toch komt er niet veel nieuws uit het
debat. Iedere deelnemer blijkt zijn
eigen onaantastbare waarheid te
hebben, waarin hij oprecht gelooft.
Een waarheid die in de meeste geval
len haar begin heeft in de eigen hou
ding tijdens de bezettingstijd. Globaal
genomen kan men daarbij drie ver
schillende "houdingen" onderscheiden
en ze hebben hun uitlopers inderdaad
tot in deze tijd. Tot de eerste categorie
behoorden de principiëlen, diegenen
die in geen enkel opzicht met de Duit
sers wensten te spreken of te onder
handelen. Een man als de historicus
Geyl behoorde tot deze groep: hij was
een van de weinigen die in 1959 de
houding uit 1940 van De Quay aan de
orde stelde toen deze onverwacht mi-
nister-president werd. Bij die gelegen
heid meldde hij, dat
in 1940 het verslag
in het Handelsblad
over de eerste open
bare unie-bijeen
komst op hem 'een
diepe schokkende indruk' maakte.
Geyl: „Razend maakte het mij. In onze
machteloosheid voelde ik mij gehoonö
en vernederd". Geyl heeft eT later aan
herinnerd dat reeds op 16 mei 1940 de
toenmalige commissaris der koningin
in Utrecht in een bijeenkomst van de
senaat der universiteit 'een paar heil
zame feiten in herinnering had ge
bracht: dat de capitulatie een capitula
tie van het leger was, dat de regering
in Londen nog onze wettige regering
was, dat wij ons nog in staat van oor
log bevonden. Met wat een dankbaar
heid vernam ik en gedenk ik dat op
treden En hoe droevig stak daarbij
af de houding van die heren die zich
tot leiders van het Nederlandse volk
hadden opgeworpen'. Het is deze groep
der 'principiëlen' die zich bevestigd
ziet door de feiten, door De Jong opge
spoord.
De tweede groep was voornamelijk
samengesteld uit mensen die in die
eerste bezettingsjaren meenden dat
het uit was met het Nederland van vóór
1940, uit ook met de democratie. En
eerlijk gezegd waren ze daar niet erg
rouwig om. Ze vonden namelijk dat de
democratie in Nederland was verwor
den, de vele partijen uit de jaren der
tig zagen ze als een ziektesymptoom en
ze geloofden dat er nodig orde op za
ken moest worden gesteld. We zouden
deze mensen tegenwoordig 'law-and-
order'-figuren noemen. Als regel moes
ten ze echter niets van Mussert en zijn
NSB hebben. Hitier vonden ze even
min sympathiek, maar voor Mussolini
kon men nog wel enige waardering op
brengen. Deze groep voelde zich boven
al realist: de feiten waren immers dui
delijk, Duitsland zou de oorlog winnen,
het ging er nu om binnen de Neder
landse verhoudingen een stelsel te c re-
eren dat voor de bezetters acceptabel
was en bovendien een kans gaf de Ne
derlandse natie te doen voortbestaan.
Over het algemeen behoorde de leidir.z
van de Nederlandse Unie uiteraard
tot deze tweede categorie.
De derde groep was de grootste: zij
werd en masse lid van de Neder
landse Unie om daarmee een anti-
NSB-houding te demonstreren, ze zag
in de unie bovendien een mogelijkheid
om legaal anti-Duits te wezen. We cite
ren nogmaals Geyl. hij heeft namelijk
als weinig anderen de sfeer van die da
gen en die groep gekenschetst. Dit
schreef hij er in 1959 over: „Verschei
dene malen zeiden Utrechtse kennissen
mij: waarom treedt u niet toe tot de
unie. die is toch tegen de NSB Waar
op ik antwoordde: Maar kijk nu eens
wat die lui schrijven in hun blaadje".
Geyl erkent echter: .Die goede naïeve
vaderlanders zaten daar niet mee ver
legen. Dat schrijven moeten ze wel
doen. zeiden ze. anders worden ze zó
verboden". Geyl voegde aan deze her
innering toe: .jHet kan wel zijn dat de
toestroming van die duizenden die in
de unie slechts een alternatief tegen de
NSB wilden zien. positieve morele be
tekenis heeft gehad. Maar dat was aan
de leiders niet te danken. Die badder,
wel degelijk de nog veel naïevere ge
dachte dat er onder de Duitsers con
structief werk te verrichten viel".
Eén zin uit Geyls opmerkingen wil
len we er even uitlichten, namelijk
zijn bereidheid te overwegen dat
'de toestroming van die duizenden
positieve morele betekenis heeft
gehad'. Zien we het goed dan was hier
sprake van aanzienlijk meer dan alleen
maar 'morele betekenis'. Geyl ging
daaraan in 1959 voorbij, tot nu toe is
ook De Jong oppervlakkig over de
werkelijke situatie heen gegaan. On
langs heeft professor dr. P. J. Bouman
in het Zeeuws Tijdschrift daar met
enige nadruk op gewezen, onder meer
in relatie tot Zeeland. Bouman conclu
deerde dat De Jong in hoofdzaak he*
politieke steekspel behandelt tussen
het driemanschap en de Duitse macn*-
hebbers. Er is echter veel meer. Na
j (Voor vervolg zie pagina 3
i kolom 1
i VERKLARING HALDEMAN OVER GELUIDSBANDEN
STELT COMMISSIE-ERVIN VOOR PROBLEMEN
WASHINGTON (DPA, RTR, UPI, GPD) De democratische af
gevaardigde van Massachusetts, pater jezuïet Robert Drinan, heeft
dinsdag in het huis van afgevaardigden een wetsontwerp tot af
zetting van president Nixon ('impeachment') ingediend. Hij gaf
als redenen op de Watergatezaak, het installeren van afluister
apparatuur in het Witte Huis en het geheimhouden van de bom
bardementen op Cambodja in de jaren 1969 en 1970.
Drinan zei met deze stap de stem van zijn geweten te volgen. Hij
is tijdens de Watergateverhoren genoemd als een der mensen die
voorkomen op de 'lijst van vijanden van het Witte Huis'.
Het wetsontwerp is naar de juridische commissie verwezen. Uit
beide partijen in het huis van afgevaardigden is vernomen dat het
momenteel geen kans maakt.
schijn van had dat Haldeman en zijn
advocaten onder één hoedje speelden
met de juristen van het Witte Huis en
Ervin noemde Haldemans getuigenis
over de geluidsbanden „vervalste be
wijzen" die in een strafrechtelijke
zaak nooit als bewijzen zouden wor
den geaccepteerd.
De Watergatecommissie van de Se
naat is gisteren in een blijkbaar zorg
vuldig door het Witte Huis opgezette
val gelopen, toen de senatoren ex-
topassistent Bob Haldeman gelastten
om verslag uit te brengen over de
inhoud van de twee geluidsbanden die
hij op verzoek van president Nixon
had afgeluisterd. Voorzitter Sam Er-
vin viel woedend uit dat het er de
OPVOLGER PAUL SCHWEITZER
DEN HAAG (RTR-ANP) Dr. H. J. Witteveen, oud-minister van
financiën in het kabinet-De Jong, is in Washington benoemd tot
directeur van het Internationale Monetair Fonds. Hij zal per 1
de Fransman Pierre Paul Schweitzer opvolgen, die
clan het fonds verlaat.
De Amerikaanse minister van fin an
cien, George Schultz, maakte vorig
jaar september bekend dat cle Vere
nigde Staten de 61-jarige Schweitzer
niet zouden steunen bij een poging
voor de derde maal als 'managing
director' benoemd tc worden.
Schweitzer had zich in 1971 bij de
Amerikanen onbemind gemaakt door
zich uit de spreken vóór een devalua
tie van de dollar. Enige maanden
later werd in dezember 1971 de dollar
inderdaad met 8,57 procent gedevalu
eerd. Daarop besloot de leiding van
het IMF een andere topman te zoe
ken. Voor de post kwamen ook in
aanmerking onder andere de directeur
van de Nederlandse Bank, prof. J.
Zijlstra, de president van de Deense
centrale bank Hoffmeyer en de Britse
minister van financiën Callaghan. De
heer Witteveen verklaarde enige we
ken geleden al tegenover het ANP dat
bij In beginsel besloten had de functie
te aanvaarden, als hij daartoe zou
worden uitgenodigd. Dr. Witteveen is
minister van financiën geweest in de
kabinetten Marijnen en De Jong. Op
het ogenblik is hij lid van de eerste
kamer voor de VVD- Zijn overige
functies zijn: commissies en adviseur
van de Robeco-groep, commissaris
van de Bank der Bondsspaarbanken,
adviserend lid van de raad van be-
VOOR NORMA LEVY
stuur van Unilever, commissaris van
Zanen en Verstoep, lid van de High
Level Trade Groep OECE, lid van het
curatorium van de Teldersstichting en
vice-president van de internationale
Soefi-beweging. De heer Witteveen zal,
bij benoeming tot managing director
van het IMP zijn Nederlandse func
ties moeten neerleggen. Eerdere inter
nationale functies van dr. Witteveen
waren governor van de internationale
bank voor herstel en ontwikkeling en
gouverneur van de Europese Investe
ringsbank. Reeds in zijn studietijd
had de heer Witteveen grotg belang
stelling voor econometrie en voor
economische politiek. Prof Tinbergen
nodigde hem na de bevrijding van
Nederland uit, mee te werken aan de
opbouw van het Centraal Planbureau.
Prof Tinbergen was ook zijn promo
tor in 1947, toen hij tot doctor in de
economie promoveerde aan de Neder
landse hogeschool te Rotterdam op de
dissertatie 'toonhoogte en werkgele
genheid'. Als minister was dr. Witte
veen er vooral op uit, de begrotingssi
tuatie gezond te maken. Het financie
ringstekort van de centrale overheid
kon een eind worden teruggebracht,
maar bij de loonexplosie van 1970
werd de financiële positie van de
staat weer heel moeilijk. Dr. Witte
veen behoort niet tot een bepaalde
kerk, maar is doordrongen van een
diep religieus besef, wat tot uiting
komt in zijn activiteiten in de Soefi
beweging.
Volkomen onverwacht voor de com
missie verklaarde Haldeman gisteren
halverwege zijn twee uur durende
openingsverklaring dat hij in april en
juli op verzoek van de president de
gesprekken had beluisterd die presi
dent Nixon en John Dean cp 15
september verleden jaar en op 21
maart van dit jaar hadden gevoerd
(Dean heeft gezegd" dat Nixon al op
15 september blijk gaf op de hoogte
te zijn van de doofpotcampagne van
het Witte Huis, en dat de president'
op 21 maart had gezegd dat het geen
enkel probleem zou opleveren om
ruim drie miljoen gulden bijeen te
brengen als zwijggeld voor de gear
resteerde inbrekers). Haldeman, zo
bleek, was in de gelegenheid gesteld
de banden mee naar huis te nemen.
Op het moment dat Haldeman wil
de getuigen van de inhoud van deze
opgenomen gesprekken, produceerde
zijn bejaarde maar vinnige advocaat
John Wilson een brief van een van de
huidige Witte Huis-advocaten, Fred
Buzhardt, waarin deze namens het
Witte Huis verklaarde dat het Halde
man vrij stond om te vertellen wat er
op bijeenkomsten met de president,
waar hij zelf bij aanwezig was, ge
zegd was. Het was hem echter niet
toegestaan door de president, op
grond van het principe van de ge
scheiden machten, om iets te zeggen
over de inhoud van gesprekken tussen
Dean en Nixon, waarbij Haldeman j
niet aanwezig was geweest, maar die
Zie slot pagina 3 kolom 5)
BOSTON Een brandweerman
bij het wrak van de verongelukte
DC-9 van Delta Airlines. Het vlieg
tuig was aan het eind van de lan
dingsbaan tegen een muur gevlo
gen.
Het toestel, een tweemotorige DC-
9 van de Amerikaanse luchtvaart
maatschappij 'Delta Airlines' pro
beerde in dichte mist op het vlieg
veld van Boston te landen. De pas
sagiers werden bij het ongeluk
uit het vliegtuig geslingerd, waar
bij enkele slachtoffers tn de ha
ven achter de muur terecht zou
den zijn gekomen.
BOSTON Bij het verongelukken van een Amerikaans passagierstoestel zijn dinsdag op het vlieg
veld Logan van Boston waarschijnlijk 87 van de 89 inzittenden om het leven gekomen.
Twee uren na het ongeluk had de
politie weliswaar 63 doden en twee
overlevenden geteld, die ernstig ge
wond in een ziekenhuis zijn opgeno
men, maar de hoop was uiterst klein
dat onder de 24 vermisten nog overle
venden zouden zijn.
De DC-9 van de 'Delta Airlines' was in
dichte mist bij een landing op de
instrumenten blijkbaar aan het uiter
ste eind van de landingsbaan tegen
een muur gevlogen die het vliegveld
van de haven van Boston scheidt. De
meeste inzittenden werden uit het
vliegtuig geslingerd, enigen kwamen
in de haven terecht.
Hoewel uit het water hulpgeroep
werd gehoord is niemand daar levend
uitgehaald.
Het vliegtuig was met 84 passagiers
en vijf bemanningsleden uit Montreal
aangekomen, na tussenlandingen in
Burlington en Manchester.
Na het ongeluk stond het verkeer op
het vliegveld twee uren stil. Logan is
wat het aantal passagiers betreft het
zesde vliegveld van de VS.
ARNHEM (ANP) Twintig gevallen
van paratyfus zijn geconstateerd in de
gemeente Huissen bij Arnhem.
Het onderzoek naar de besmettings
bron is in handen van de GG en GD
uit Arnhem en de keuringsdiensten
van waren in het ressort Nijmegen.
HOUSTON (AFP, DPA, RTR)
De bemanning van de Skylab zal
zaterdag aanstaande de op het
program staande ruimtewande
ling maken. Deze belangrijke ope
ratie stond aanvankelijk voor
dinsdag geboekt maar moest suc
cessievelijk worden opgeschort in
verband met het feit dat de drie
astronauten veel last hadden van
ruimteziekte. Dit heeft NASA be
kendgemaakt. Alan Bean. Jack
Lousma en dr. Oiven Garriott,
zijn de onpasselijkheid tengevol
ge van gewichtloosheid bijna te
boven. Lousma, die er het meest
van te lijden had. heeft bijna zijn
hele ontbijt opgegeten maar zegt
dat hij zich nog tamelijk lang
zaam kan bewegen De anderen
maken het goed. De ruimtevaar
ders gaan nu kijken of de kruis
spin Arabella al aan haar web
begonnen is. Lukt het haar niet
binnen tien dagen dan moet haar
collega Anita het proberen. De
twee stekelbaarsjes bleken vol
gens Garriott hun richtingszin
kwijt te zijn. In volle vaart
zwommen zijn in kleine kringe
tjes rond. Met de zes woestijn
muizen en de zwerm muggen
hebben de ruimtevaarders geen
contact Het automatische sys
teem dat de reacties van deze
dieren op gewichtloosheid moet
meten heeft het maandagavond
begeven. Het voornaamste doel
van de ruimtewandeling zaterdag
is een nieuw hitteschild rond het
ruimtestation aan te brengen.
Het oorspronkelijke hitteschild
was bij de lancering van de Sky
lab op 14 mei weggeslagen waar
door de temperaturen in het sta
tion de eerste dagen tot tropi
sche hoogten opliepen. Verder
zullen ze de telescoopcamera's
moeten opladen die al duizenden
zonnefoto's hebben genomen
sinds de lancering van de Skylab.
De ruimtewandeling duurt vijf
uur. Vrijdag neemt de bemanning
een rustdag.