GROEP KATHOLIEKEN
WIL REACTIE YATIKAAN
V.S. willen in Eeropa
'veiliger' kernwapens
M(T t&TRH COLLRBORfiTi
WITH FflSCISÏ PORTUCflt
Zware bewaking
voor Caetano
Flinke drukte op Zeeuwse wegen door
komen en gaan van vakantiegangers
rKUVINUALt L\
Na massamoorden in Mozambique:
Vekeerschaos op
de Duitse wegen
pgr!,.
nnniflMPI Al C 71
IT
Man uit trein
gevallen
VLISSINGEN:
M MILLIMETER
Pagma 2
216e jaargang - nummer 165
Maandag 16 juli 1973
KENNEDY
FAVORIETE
DEMOCRAAT
PRINCETON, NEW JERSEY
(AP) Volgens een recent on
derzoek van liet Amerikaanse in
stituut Gallup, wordt Edward
Kennedy de belangrijkste demo
craat in de presidentsverkiezin
gen van 1976.
40 procent van de ondervraagde
democraten had Kennedy als eer
ste keus. Op de tweede plaats
kwam de gouverneur van Alaba
ma George Wallace met 16 pro
cent en op de derde plaats sena
tor Edmund Muskie met 9 pro
cent. De voormalige vice-presi
dent Hubert Humphrey en de
presidentskandidaat van '72 Geor
ge McGovern kregen ieder 8 pro
cent. Volgens de uitslagen van hét
onderzoek zou Kennedy ook twee
mogelijke republikeinse kandida
ten verslaan. Hij kreeg 51 pro
cent tegen de huidige vice-presi
dent Spiro Agnew 38 procent. In
een eventuele strijd tegen John
Connally zou Kennedy 50 procent
krijgen tegen Connally 36 pro
cent.
Het onderzoek werd gehouden
onder 1566 volwassenen.
HILVERSUM (ANP) 24 vooraanstaande katholieken van Neder
land vragen zich af waarom het Vatikaan niet in het openbaar pro
testeert tégen de 'evidente schending van de rechten van de mens'
in Mozambique. In een open brief vragen zij aan kardinaal Maurice
Roy, president van de pauselijke commissie 'Justitia et pax' de
paus te verzoeken 'in het openbaar een concreet getuigenis, over
deze zaak af te leggen'.
In de brief, die ondermeer werd ondertekend door 6 ministers, oud-premier
De Jong, kamerleden en hoogleraren, wordt gesteld dat het achterwege blijven
van een openlijk protest gemakkelijk begrepen of uitgelegd kan worden als
een stilzwijgende steun „aan deze onrechtvaardige politiek", juist omdat de
R-K Kerk een invloed heeft in Portugal en de Portugese gebieden in zuidelijk
Afrika.
Zonder de positieve invloed van diplo- j
mat ie en contacten met plaatselij-1
ke bisschoppen te ontkennen, schrij
ven de ondertekenaars dat het onrecht
een dergelijk omvang kan aannemen,
„dat zwijgen niet meer geoorloofd is".
„Zorg voor de veiligheid van personen
wordt vaak als motief opgegeven i
het achterwege blijven van openlijke
kerkelijke protesten. Wij zouden", al
dus de open brief, „ons nochtans kun
nen voorstellen dat bisschoppen,
DRUKTE IN NEDERLAND VIEL MEE
FRANKFURT, BONN, DEN
HAAG (AFP, DPA, ANP) Eei
nieuwe vakantiegolf en wolk
breuken hebben dit weekeinde
op de Westduitse wegen een
chaos veroorzaakt.
Uit West-Berlijn, Bremen en Ne-
der-Saksen dromden de vakan
tiegangers met hun auto's naar
het zuiden. Langs wegen met
kilometerslange files en met te
grote snelheden. Volgens voor
lopige cijfers werden zaterdag
en zondag op de Westduitse
wegen zeker 63 mensen slacht
offer van het verkeer.
Het verkeer werd zondag nog meer
ontwricht door het hevige onweer dat
met wolkbreuken vooral over de deel
staat Beieren trok. Ook elders in het
zuiden van de Bondsrepubliek maakte
de regen het rijden moeilijk en moes
ten de automobilisten hun geduld
de lange files bewaren. In München
en Würzburg stonden straten en kel
ders door de hevige regens onder wa
ter en konden de riolen het hemelwa
ter niet meer verwerken.
Nederland
De verkeersdrukte in Nederland tij
dens het weekeinde, veroorzaakt door
de terugkeer van vele vakantiegangers,
is de rijkspolitie in Driebergen erg
meegevallen. Het was wel druk, ook
zondagavond nog. maar stremmingen
van betekenis deden zich volgens de
verkeerscentrale in Driebergen niet
voor.
NIET ZO GEVAARLIJK VOOR BEVOLKING
WASHINGTON (RTR) De
Amerikaanse regering over
weegt de huidige taktische kern
wapens in Europa te vervangen
door een veiliger en accurater
type kernwapen. Die vervan
ging, uitgesmeerd over een pe
riode van tien jaar, zou onge
veer twee miljard dollar gaan
kosten. Dit is in april meege
deeld aan een subcommissie van
het Amerikaanse congres, door
generaal-majoor Edward Giller,
hoofd van de afdeling nationale
veiligheid van de commissie
voor atoomenergie. Het con
gresverslag is zaterdag vrijgege
ven voor publicatie.
De typen tactische kernwapens met
grotere precisie zouden niet zo ge-
raarhjk zijn voor dc bevolking van
Peze wapens zouden bctrek-
«eu,)k schoon zijn, met aanmerkelijk
nvnder gevaar voor radioactieve be-
e" zouden daarom aan
vaardbaar zijn voor de NAVO-Ianden,
aldus generaal-majoor Giller.
ti°„m^SSlevoorzitetr Stuart Svming-
Ton (democraat) vroeg hem waarom
i passagierstrein is zaterdag in
stiTS4"^ SpanlB °nt
spoord toen hij door een bocht reed.
Drie mensen kwamen om het leven en
ernstig gewond' van wie twaalf
,s5s krant
Nieuws uit binnen- en bui
tenland: pagina 1 en 3.
Nieuws uit Zeeland: pagina
2 en 5.
Radio-tv: pagina 4.
Sport: pagina 7, 8, 9, 10, 11
en 12.
het ministerie van defensie dergelijke-
verbeteringen op lange termijn over
weegt, terwijl het niet zeker is dat de
Amerikaanse troepen nog tien jaar in
Europa gestationeerd zullen bijven.
Daarop antwoordde Giller dat hij,
sprekend als militair, van mening was
dat de Verenigde Staten nog verschei
dene decennia in Europa aanwezig
kunnen zijn. Senator Symington heeft
aan het commissieverslag een verkla
ring toegevoegd waarin hij zich scep
tisch uitlaat over de taktische kernwa
pens, die in Europa zijn gestationeerd.
Het is zeer de vraag of sommige
NAVO-landen, waar deze wapens lig
gen opgeslagen, ooit zullen toestem
men in het gebruik ervan, zo schrijft
hij.
Kraters
rilijkhe-
den ondervinden bij een plan om een
tankinvasie van West-Europa te ver
hinderen door kraters die door ker
nontploffingen zijn veroorzaakt. Op
de hoorzitting van april hadden hoge
militairen verklaard dat sommige NA-
VO-bondgenoten bezwaar hadden ge
maakt tegen het laten graven van
gaten langs de NAVO-grens waarin
later kernmunitie zou kimnen worden
geplaatst ingeval van een dreigende
aanval. Generaal Giller zei dat hij niet
op de hoogte was van de redenen
voor de bezwaren, maar het was ir
elk geval 'een emotioneel proble.em'
„Ik begrijp dat de autoriteiten in
sommige gebieden .aarzelen openlijk
toe te staan dat gaten worden gegra
ven waarin later kernwapens kunnen
worden geplaatst", aldus Giller.
Commissie-voorzitter Symington deel
de nog mee dat uit het verslag blijkt
dat de Verenigde Staten nu in het
buitenland, „op onze schepen en in dit
land enige tienzuidenden kernwapens
hebben met een totaal mazimum-ver-
mogen van verscheidene miljarden
tonnen tnt - meer dan verscheidenen
honderdduizenden malen het vermo
gen van de boven Hirosjima losgela
ten bommen".
priesters en plaatselijke bevolking, i de noodzaak van een snelle reactie ah
wanneer zij tot protest komen tegenvanwege de vakantieperiode, vele va
een onrechtvaardige politiek, meer be
schermd zijn, wanneer zij zich ge
steund weten door de hoogste instan
tie in hun kerk".
Zondag is kardinaal Roy telegrafisch
ingelicht over de inhoud van de open
brief, waarvan afschriften zijn gezon
den aan mgr. Gremillon, secetratis van
'justitia et pax', aan kardinaal J. Villot
hoofd van het staatssecretariaat, als
ook aan de nationale 'Justitia et pax'-
cömmissiesr
Het initiatief tot deze open brief werd
genomen door drs. H. A. A. Mourits
studiesecretaris van de programma
adviesraad van de KRO, die daarbij
werd gesteund door de Nederlandse
afdeling van de katholieke vredesbe
weging 'Pax Christi'
Ondertekenaars
De ondertekenaars van de brief zijn, in
alfabetische volgorde: prof. dr.
van Agt, minister van justitie; B. van
Amelsfoort, provinciaal van de Witte
Paters; mr. P. Brouwer, minister van
landbouw en visserij: ir. P. A. M. Cor-
nelissen, lid van de tweede kamer; mr.
H. van Doorn, minister van crm; mr.
H. W. J. Droesen, vice-voorzitter van
Pax Christi Nederland; Louis Freqiiin,
journalist: mevr. M. Gardeniers-Be-
rendsen, lid van de tweede kamer;
prof. dr. G. Goddïjn, hoogleraar in
Tilburg; prof. dr. B. M. F. van Iersel,
hoogleraar in Nijmegen; P. S. J. de
Jong, lid van de eerste kamer, oud
minister-president: prof. dr. J A.
Kemenade, minister van onderwijs en
wetenschap; mgr. dr. H. Kuipers, vi
caris van het bisdom Haarlem; prof.
dr. J. C. B. A. van Laarhoven, hoog
leraar in Nijmegen; prof. dr. J. Les-
crauwaet, hoogleraar in Tilburg; prof.
dr. H. van der Linde, hoogleraar in
Nijmegen; Th. Loerakker, voorzitter
van de KRO; drs. R. F. M. Lubbers,
minister van economische zaken; C.
Mertens, lid van de eerste kamer; mgr.
dr. H. van Munster, vicaris van het
aartsbisdom Utrecht; drs. H. W. M.
van Run, journalist; drs. Th. E. Wes
terterp, minister van verkeer en wa
terstaat; dr. A. de Weijer, provinciaal
van de Capucijnen; A. C. M. Wijters,
lid van de tweede kamer: dr. ir. D. de
Zeeuw, lid van de eerste kamer en
voorzitter van de KVP.
Initiatiefnemer, drs. Mounts, tekent
bij deze lijst aan dat zowel vanwege
de aangeschreven personen niet be
reikbaar waren. „Aan het feit dat bo
venstaande personen en geen anderen
de brief hebben ondertekend", aldus
drs. Mourits, „mag dus geen andere
conclusie worden verbonden dan het
feit dat ze niet bereikbaar waren".
WEEKEINDE IN
HET WATER
(Van onze weerkundige medewer
ker)
Wie zaterdag ondanks bet toen
nog mooie weer de voortdurende
daling van de barometer volgde,
zondag tot een stand rond 750
mm gedaald, zal al weinig goeds
van de zondag hebben verwacht.
Een uit Frankrijk afkomstig sto-
ringsgebied was zondag voor de
middag al zeer actief boven ge
heel Zuidwest-Nederland en breid
de zich later naar het Noorden
uit. In Groningen en Leeuwarden
begon het eerst aan het einde
van de middag te gieten.
Om zeven uur zondagavond
meldde Eindhoven 42, Volkel 30.
Vlissingen 32, Rotterdam 23. Lei
den 18 millimeter regen. Later in
de avond werd door tal van stati
ons nog een stromende regen
gemeld zodat hedenochtend enke
le cijfers nog belangrijk hoger
sullen zijn geworden. Het omvan
grijke lage-drukgebied met een
centrum bij Oost-Engeland be
paalt de eerste dagen het weer
want het verplaatst zich maar
nauwelijks. Er is een gematigde
temperatuur van 18 tot ruim 20
graden maar de kans in dit lage
drukgebied op verspreide buien
waarvan sommige met onweer
blijft voorlopig groot.
Zweden zal zijn financiële steun
aan het bevrijdingsfront in Mozam
bique (Frelimo) verdubbelen van on
geveer 1.4 miljoen tot ruim 2,8 mil
joen gulden dit jaar. Dit heeft de
Zweedse minister van buitenlandse za
ken. Krister Wickman, in een vraag
gesprek voor de Zweedse radio mee
gedeeld.
TILBURG Het noodweer dat
zondagmiddag boven Zuid-Neder
land losbarstte, deed veel straten
onderlopen. In een nieuwbouw
wijk even buiten Tilburg stond
alles blank.
LONDEN In Londen is een
protestmars gehouden tegen het
komende bezoek van de Portugese
premier Caetano. De mars was
georganiseerd door de Anti-Apart.
heid-Beweging en werd door lal
van organisaties gesteund.
BIJ BEZOEK AAN LONDEN
(Van onze correspondent)
LONDEN De Britse hoofdstad bereidt zich voor op de komst
van de Portugese eerste minister, dr. Caetano, met protestoptoch
ten en, van de zijde van de politie, met het voorbereiden van veilig
heidsmaatregelen
Zolang Caetano in Londen is, zuilen
zich voortdurend 100 agenten onder
het publiek begeven om „oproerkraai
ers" op te pakken. Het programma
van dr. Caetano is niet bekend ge
maakt. Men weet alleen dat hij dins
dag zal dineren met de koningin. Het
Buckingham Palace en andere gebou
wen waarin dr. Caetano zich zal op
houden worden hermetische afgeslo
ten. Zondag trok een stoet van
naar schatting 4.000 betogers door
Londen, die op weg was naar r> i,
Hyde Park en die onderweg de jpCUTtOCllt
Portugese ombassade en de ambts-1
woning van premier Heath aan-1 Desondanks zijn
cleed. De betoging van de Labour-
oppositie en van de kleine liberale
partij, die beide alle officiële bijeen
komsten met dr. Caetano uit de weg
en gaan.
De organisatoren van de protestop
tocht hadden gerekend op ongeveer
10.000 mensen, maar heftige onweers
buien hield hen van de straat. Een
deel van de demonstranten blijft in
Londen overnachten om aan een hele
reeks van protestdemonstraties deel
te kunnen nemen.
In het Britse zondagsblad „The Ob
server" werden meer mededelingen
gedaan over dergelijke moordpartijen
in Chalowa, eveneens op dezelfde 16de
december van afgelopen jaar waarop
Wiriyamu van de aardbodem zou zijn.
weggevaagd. In feite zou Chalowa di
rect na Wiriyamu zijn uitgemoord-
Terwijl de bewoners naar de rook
van Wiriyamu stonden te kijken, wer
den ze zelf omsingeld en uitge
moord.
LEDERWARENFABRIEK
IN RIJEN UITGEBRAND
RIJEN (ANP) De lederwarenfa-
briek van de heer H. Coremans aan I
de Margrietstraat in Rijen (gem. Gilze|
en Rijen) is zondagochtend bijna ge-j
heel door brand verwoest. De heer
Coremans was zondag niet in staat de
schade te schatten, maar hij dacht
wel dat die in de miljoenen guldens
liep.
Er werkten ongeveer 40 man perso
neel in de fabriek. De fabriek was
tegen brandschade verzekerd. De
brand is zondagochtend omstreeks
half vier uitgebroken. De oorzaak is
niet bekend; er was op het tijdstip
dat de brand uitbrak, niemand in het
gebouw. Het vuur werd ontdekt door
overburen.
TOPDRUKTE SEIZOEN 1973 VOORBIJ DOOR EINDE VAN BOUWVAKVAKANTIE
nog achterdocb-
tigen die erop blijven hameren dat na
de publikatie van pater Hastings Wiri
yamu nog steeds niet op de kaart is
gevonden. Een journalist van de .Bun-
day Telegraph" is nu al vijf dagen in
het gebied waar Wiriyamu zou moe
ten liggen, maar hij heeft nog geen
spoor van het plaatsje of restanten
ervan kunnen vinden. In de omgeving
vertellen de mensen hem bovendien
dat ze nog nooit van Wiriyamu had
den gehoord. Dezelfde correspondent
meldde in zijn blad dat één van de
belangrijkere bewijsstukken in -de
kwestie zou zijn komen te vervallen.
Drie geestelijken van de Burgos-orde
in Madrid, dezelfde orde waarop pa
ter Hastings zich had beroepen, leg
den vorige week verklaringen af die
erop neerkomen dat de Spaanse bis
schop van de provincie Tete, Don
Cesar Augusto, het verbrande dorp en
de lijken met eigen ogen zou hebben
gezien. Hij zou er met een helicopter
overheen zijn gevlogen. Nu heeft Don
Cesar laten weten dat hij helemaal
niets heeft gezien en dat hij ook niet
over het dorp heeft gevlogen, om de
simpele reden dar. hij in december
met in de provincie Tete was.
Bisschop Cesar Augusto vertelde er
ook nog bij dat hij niet in het drama
van Wiriyamu gelooft. Nu sprak de
bisschop niet rechtstreeks met de
journalist, van het Britse blad, maar
met een man die hij had gemachtigd
om het bericht aan de journalist over
te brengen. Men dient natuurlijk ook
rekening te houden met de mogelijk
heid dat de bisschop van alles pro
beert: om het. gevaar te vermijden dat.
hij met zijn hele orde uit Mozambi
que wordt gezet en hij dus de Portu
gese autoriteiten te vriend wil hou
den.
POLITIE KON
VERKEERSSTROOM
GEMAKKELIJK AAN
VLISSINGEN Het is in Zeeland in
het afgelopen weekeinde een komen
en gaan geweest van vakantiegangers.
De op vakantie zijnde bouwvakarbei
ders werden 'afgelost' door hun colle
ga's uit de metaalsector, hetgeen op de
Zeeuwse doorgaande wegen tot een
flinke drukte heeft geleicl en op cam
pings, in hotels en in pensions vaak
een geheel nieuwe 'bezetting' te zien
gaf. Ondanks de flinke drukte heeft
de rijkspolitie het verkeer vrij vlot
kunnen verwerken. Bij liet binnenko-
de verkeer ontstonden zaterdag bij
Kovteven flinke files met een lengte
van ruim drie kilometer, maar zon
dagavond laat was er volgens de meld
kamer van de rijkspolitie in Middel
burg vrijwel geen sprake van drukte
op de wegen.
Hoewel het verkeer vooral zondag de
politie niet veel overlast heeft bezorgd,
zijn er in het weekeinde op de Zeeuw
se wegen toch zeker 12 gewonden ge
vallen. (Daarover meer op pagina 2).
Er deed zich een flink aantal aanrijdin
gen voor, waarbij naast gewonden ook
vaak sprake was van aanzienlijke scha
de. In de steden was er wel sprake
van enige drukte, maar files ontston
den daar nergens en er was over het
algemeen ook voldoende parkeergele
genheid om de bezoekers te kunnen
opvangen,
„Het is nu betrekkelijk rustig gewor
den, nu de bouwvakvakantie er op zit.".,
omschrijft directeur J. P. de Regt van
de provinciale VW de ontwikkelingen
in het vakantieverkeer. „De bouwvak-
vakantie is de drukste tijd en dat kun
nen we goed merken. Vooral in Oost-
burg, in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen en
ook nog op Walcheren Middelburg
is er nog wel logiesruimte over.
Wie in Zeeland zijn vakantie wil door-1
brengen, kan nu over het algemeen
gesproken langs de hele kust terecht.
Het dagbezoek is door de regen zondag
natuurlijk wel minder geweest", aldus
de heer De Regt.
File
De 'nieuwe' vakantiegangers stonden
zaterdagochtend twee rijen dik over
een lengte van drie kilometer in een
file bij Korteven. Op de kampeerter-
reinen aan de kust ontstond een enor-
me bedrijvigheid, omdat tenten moes-1
ben worden afgebroken en een nieuwe I
Veerdiensten
groep kampeerders zich aanmeldde, men in de meldkamer overigens wel I
Over de vierbaansstroken verliep het berekend,
verkeer over het algemeen vlot, maar
het beruchte stukje rijksweg bij Korte
ven speelde de vakantiegangers parten.
Een automobilist uit Valkenswaard:
„Ik ga al zo'n vijf jaar op vakantie
naar Zeeland. Iedere keer is het 't zelf
de liedje, 't Wordt tijd dat er eens een
goeie weg komt". Een ander meende:
„Het valt lekker mee deze keer. We
hebben twee weken goed weer gehad
Eenzelfde vlot verloop had het verkeer
op de veerdiensten in Zeeland. De 1
verkeersstroom via het veer Kruinin-
gen-Perkpolder kon zoals gewoonlijk
vrij gemakkelijk worden verwerkt en
op de dienst Vlissinsen-Breskens wa
ren er eveneens weinig problemen.
Hier werd met drie veerboten gevaren
en nu kon ik tot hier (het spoorweg- om <je verkeersstroom vlot te kunnen
viaduct vlak voor Korteven) doorrij
den".
Voor de meldkamer van de rijkspolitie
in Middelburg is het een druk week
einde geweest. Opperwachtmeester A.
C. Rademakers vertelt tussen de
meldingen van de patrouillewagens i
door dat zijn collega's het flink!
druk hebben gehad. Op die drukte was
•erwerken. De vierde boot hoefde er
in tegenstelling tot vorige week niet
aan te pas te komen en de tweede en 1
derde boot konden in de loop van zon
dagavond uit de dienst worden geno
men.
De politiekorpsen van Middelburg en|
(Zie slot pagina 2 kolom 5)
Nixon beter
WASHINGTON (AFP-UPI) In de
gezondheidstoestand van president
Nixon is zondag een lichte verbetering
ingetreden. Sinds hij donderdag met
een virus-longontsteking in het mari
nehospitaal van Bethesda, een voor
stad van Washington, werd opgeno
men, heeft hij een rustige nacht ge
had, aldus een zondagmiddag uitgege
ven medisch communiqué.
RIJSSEN (ANP) De 49-jarige
Hilversummer M. F. Pelgrim is zon-
dagavo- ter hoogte van Rijssen uit
de sn.ltreift van Almelo naar Hilver-
sum gevallen en omgekomen. De man
die met zijn vrouw en drie kinderen
op reis was stor.d een sigaret te
roken in het gangpad. Zijn 13-jarig
zoontje stond bij hem. De jongen zag
zijn vader plotseling door de deurope
ning verdwijnen, terwijl hij pogingen
deed om zich vast te klampen. Ower
de oorzaak was gisteravond nog niets
bekend.
