PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KVP EN AR: BENZINEACCIJNS
SLECHTS TIJDELIJK HOGER
Veto Nixon over anti-
bombardementenwet
In Middelburg mogelijk dit jaar nog
begin met aanleg van nieuwe randweg
'Zwaarwegende en dringende redenen' aanvoeren
ONDERZOEK NAAR MOGELIJKHEID
VOOR EEN VIERDE RADIOZENDER
Senaat aanvaardde al nieuw amendement
216e jaargang - nummer 150
Donderdag 28 juni 1973
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een groot deel van de tweede kamer heeft moeite
met de verhoging van de benzineaccijns, die het kabinet-Den Uyl
de tweede kamer heeft voorgesteld om nog dit jaar meer te kun
nen uitgeven aan ontwikkelingshulp, huursubsidies, cultuur, re
creatie, volksontwikkeling en maatschappelijke zorg.
KVP en ARP, fracties waarvan Den Uyl afhankelijk is, willen de
accijnsverhoging die de benzine vier cent duurder maakt, hoog
uit tijdelijk toestaan om begrotingstekorten weg te werken die
ontstaan door de hogere pensioenbijdrage voor de ambtenaren
en de mindere opbrengst aan collegegelden.
AUCKLAND. Nieuw-Zeeland
Het fregat Otago -van de Nieuw-
Zeelandse koninklijke marine (r)
en minister Fraser Colman van
immigratie van Nieuw Zeeland
gaan vandaag op weg naar het
proefterrein op de atol Muhuoa
in het zuiden van de Stille Oceaan.
waar Frankrijk kernbommen gaat
testen. De minister is gekozen na
dat liet gehele kabinet zich bereid
had verklaard naar het proefter
rein te gaan.
WASHINGTON (RTR, APP) President Nixon heeft woensdag zijn veto uitgesproken over een
door het congres geamendeerd wetsontwerp dat verdere bombardementen op Indo-China z-ou ver
bieden.
Het huis van afgevaardigden kwam
woensdag nog bijeen om te proberen
Nixons veto ongedaan te maken, waar-1
vcor een twee derde meerderheid no-1
dig is. Maar de uitslag van de stem
ming was 241 voor het amendement en
173 tegen 35 stemmen te weinig voor
een tweederde eerderheid.
Het amendement dat de bombarde
menten op Indo-China verbiedt was
toegevoegd aan een wetsontwerp,
DEENSE VISSERS
BLOKKEREN
GIFSCHIP
KOPENHAGEN (DPA) Nu al bijna
twee weken blokkeren de vissers van
Esbjerg de op cén na grootste Deen
se haven, het 300 ton metende specia
le tankschip 'Grïndal', dat industrieel
afvalloog in de Noordzee wil gaan
lopen, zegt de consumentenbond in
ongeveer 40 kotters een ploegendienst
georganiseerd, zodat zij onafgebroken
dag en nacht kunnen voorkomen dat
de 'Grindal' uitvaart.
Het loog is afkomstig uit de genees
middelenfabriek Grindsted en zou aan
vankelijk in de buurt van Helgoland
worden geloosd. Dat lokte echter hef
tige protesten van West-Duitsland uit.
Het betrokken Deense ministerie wees
daarop een nieuwe stortplaats aan,
voor de kust van West-Jutland bij
'Hvide Sande' en zei dat het afval
'absoluut niet giftig' is.
De vissers geloven daar echter niets
van en wnllen met de blokkade voor
komen dat één van hun beste visgron
den bedorven wordt. Zij nemen daar-i
voor een verlies aan inkomsten tot.
2.000 kronen per dag voor lief.
vandaan irs
de krant
Huren
MINISTER Gruij.ters heeft in een
nota meegedeeld dat de huurver
hoging voor 1974 op maximaal 7
procent mag zijn. Tevens wordt
een aantal doorstromingsmaatre
gelen aangekondigd. (Pag. 3).
Tegenoffensief
HET WITTE HUIS is gisteren in
het tegenoffensief gegaan tegen
John Dean, wiens getuigenis voor
de Watergate-senaatscommissie
nog steeds doorgaan. (Pag, 131
Nieuws uit Zeeland op
pag. 2,4,5,7,9 en 11
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3,13 en 19
Sport op pag. 14 en 15
Radio en tv op pag. 17
Financieel nieuws op pag. 19
waarin 3,3 miljard dollar beschikbaar
werd gesteld voor verscheidene rege
ringsprojecten. Deze projecten zijn nu
ook geblokkeerd door Nixons veto.
Nixon gaf als redenen voor zijn veto:
volledige stopzetting van de bom
bardementen zou de communisten
geen enkele beweegreden overlaten
om te onderbandelen over een be
stand;
er zou groot gevaar zijn dat de
Cambodjaanse troepen een commu
nistische militaire overwinning niet
zouden kunnen tegenhouden en dat
er in Phnom Penh een regering on
der controle van Hanoi zou ko
men;
een communistische overwinning
in Cambodja zou het wankel even
wicht van akkoorden in Indo-China
waarvan de vrede in Zuidoost-Azië
afhankelijk is, ernstig in gevaar
brengen;
een verbod door het congres van
de bombardementen op Cambod
ja zou de Amerikaanse verplichtin
gen, niet alleen ten aanzien van
Vietnam, maar ook met andere lan
den, minder geloofwaardig maken.
Nieuw amendement
Enkele uren na Nixons veto nam de
senaat een nieuw amendement aan op
een andere wet. dat opnieuw het ge
bruik van gelden voor bombardemen
ten op Cambodja en Laos verbiedt.
Het betreft een wet, die de regering
machtigt tot het uitgeven van een
jaarlijks bedrag van 485.000 miljoen
dollar per jaar, ten einde bepaalde ver
plichtingen na te komen.
Volgens welingelichte kringen zal pre
sident Nixon over deze wet moeilijker
zijn veto kunnen uitspreken, omdat
de regering dan zonder geld komt te
zitten voor bepaalde uitgaven.
De KVP'cr Van Amelsfoort en de
antirevolutionair Vermaat, die woens-j
dag het financiële debat openden.
den dat Den Uyl „zwaarwegende
dringende redenen" moet
om aannemelijk te maken dat de
uitgavenverhogingen niet tot volgend
jaar kunnen wachten. Zij vroegen ook
de garantie dat het defensieplafond
niet wordt aangetast door de bezuini
gingen die het kabinet op de defensie
begroting wil treffen. „Wij staan zeer
gereserveerd ten opzichte van de aan
gekondigde beleidsombuigingen'
dus Vermaat.
Van Amelsfoort, die tegen de ac
cijnsverhoging op zichzelf geen be
zwaar heeft omdat zij selectief auto
rijden bevordert, verweet Den Uyl hetj
parlement op slordige wijze te behan-|
delen door slechts een tipje van de]
sluier op te lichten over de hogere i
uitgaven die hij met name in dei
welzijnssector wil doen. Hij verlangde!
nadere specificatie van de posten die:
zullen worden verhoogd. De CHU
wijst, zo liet haar woordvoerder Van
der Mei weten, elke tussentijdse ver
hoging van de overheidsuitgaven af en
dus ook de verhoging van de benzine-]
accijns.Drs. Van der Mei diende een
amendement in om de verhoging van
de accijns op gasolie, die het beroeps-,
vervoer treft, niet te laten door
gaan.
De drie christen-democratische
woordvoerdersie christen-democrati
sche woordvoerders toonden zich ook!
ongerust over het grenseffect van de,
accijnsverhoging. Zij vrezen met na
me belangrijke prijsverschillen met]
België. „De belangen van de pomphou-
dende middenstand worden opgeof
ferd aan de politieke doelstelling var. j
dit kabinet op korte termijn", klaagde
Van der Mei.
De AR-woordvoerdervermaat wees
op het conjuncturele karakter van de
accijnsverhoging die in West-Duitsland
is doorgevoerd. Als de maatregel daar
TROPENDIENST VOOR
VERHITTE AMBTENAREN
EDE EN WAGENINGEN
ARNHEM (AM*) Gemeente
ambtenaren in Ede en Wagenin-
gen hebben woensdag gewerkt
volgens een 'tropenrooster'. Edese
ambtenaren begonnen om zes uur
en waren om twee uur 's middags
vrij. in Wageningen werd van half
acht tot halfvier gewerkt. De
ambtenaren ontweken op die wijze
de verzengende hitte in hun kan
toren die dinsdagmiddag ondanks
ventilatiesystemen opliep tot 3D a
10 graden Celsius.
Ook in Arnhem, Zevenaar en Eist.
(Gld) wordt gedacht aan een zo-
merregeling. In het Gelderse Di-
dam hebben b. en w. een verzoek
van ambtenaren om vroeger te be
ginnen voorlopig afgewezen. Daar
wil men eerst de weersvoorspel
ling voor de komende dagen af
wachten. In het Arnhemse pro
vinciehuis wordt reeds twee weken
met gespreide werktijden gewerkt.
lCuhea:elckiteentg4 etaoi etaoinn
Van hum naar
l)liiul(|aii(ji'r
blijft
Ne
weer ongedaan wordt gemaakt, ont
staan ten opzichte van de Bondrepu
bliek belangrijke grensverschillen. Ook j
daarom wil de ARP de maatregel
liever een tijdelijk karakter geven.
Met de CHU wezen ook de VVD en
DS'70 de voorstellen van het kabinet
af. De liberaal Van Aardenne karakte
riseerde de beleidsombuigingen als
een „afbuiging van het streven naar
gezonde overheidsfinanciën" en dreig
de met. een motie van afkeuring. „Als
men nieuwe taken een hogere priori-;
teit wil geven, moet men daarvoor'
ruimte maken en niet met belasting
verhogingen komen die worden afge
wenteld". aldus de liberale woordvoer-!
der.
Drees (DS'70) begrijpt niet waarom
het kabinet zo'n haast moet maken
met die beleidsvoornemens. „Kom in
september met uw beleid en spaar
ons uw stuntwerk", aldus de fractie
leider van DS'70, volgens wie de ben
zineaccijns een aanslag op de gemid
delde belastingbetaler is ..waarmee
geen enkel fundamenteel probleem
wordt aangepakt".
Ook de communist Marcus Bakker
wees de accijnsverhoging af. al had,
er, wat de beleidsombuigingen betreft.;
voor hem nog heel wat meer mogen i
gebeuren. Hij vreest echter het prijs
effect van de belastingmaatregel.
„Haal het geld weg bij de oliemaat
schappijen", suggereerde de commu
nist. „Dat kan van hun winst best
af".
De kamer toonde zich woensdagavond
ingenomen met het werkgelegenheids
programma van 250 miljoen dat het
kabinet-Den UyJ heeft afgekondigd ter|
bestrijding van de oplopende werk
loosheid in de grote steden, in Bra-1
bant en in Twente. Het debat zal
vandaag worden voortgezet.
DEN HAAG Minister Van
Doorn van erm in gesprek met
een van de voornaamste opponen
ten, de heer Geurtsen van de
VVD tijdens de behandeling door
de tweede kamer van hei Verdrag
van Straatsburg over radio en te
levisiezaken!
MINISTER VAN DOORN ZEGT KAMER TOE:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Van Doom van erm is "bereid na te laten
gaan of een Veronica-achtig programma kan worden uitgezonden
via een vierde Nederlandse radiozender. Dat verklaarde de be
windsman woensdagavond in de tweede kamer, nadat hij eerder
op de dag had laten weten een volwaardig vierde programma niet
gewenst te vinden. De KVP'er Van der Sanden had echter in een
motie mede ondertekend door de PvdA'ers Voogd en Kosto
om zo'n onderzoek gevraagd.
Ook een motie-Voogd (pvda) f
mede ondertekend door Van der Lek]
(psp), Van der Sanden (kvp) en Scha-]
kei (arp) om de financiering van
de nachtuitzendingen over Hilversum
drie te garanderen zonder verhoging
de omroepbijdrage zei hij positief i
te willen benaderen.
De bewindsman wees aanvaarding van
een motie van mevrouw Van Yeenden-
daal-van Meggelen (ds'70) af. In deze
motie wordt het kabinet gevraagd de.
Veronica-programformule in te passen
in het Nederlandse omroepsysteem-
Dat zou moeten gebeuren op grond
van de huidige omroepwet dan wel
door een wijziging van deze wet. Deze
motie werd mede-ondertekend door
de kamerleden Geurtsen (wd) en
Goudsmit (d'66). Naar de mening van
de minister kan het inpassen van de
Veronica-programformule in he: om
roepsysteem moeilijk worden waar
gemaakt. De regering is niet bereid.
zo zei hij, zendtijd voor dit doel aan
de NOS toe te wijzen. Er zal eerst
behoorlijk overleg over deze zaak met
de omroepen moeten plaats hebben,
aldus de minister.
Ook werd afgewezen de aanvaar
ding van het amendement-Geurtsen
(wd). waarin gewaagd wordt de 'an
ti-pi raten wet' niet toe te passen op
Veronica. Ontraden werd ook de aan
vaarding van het voorstel-Geurtsen
om het wettelijk optreden tegen de
zeezenders eerst na acht maanden
mogelijk te maken, om deze zenders
De fracties van VVD. KVP.
DS'70. PPR. D'66, Boeren Partij en
RKPN hadden de minister eerst ge
vraagd een Veronica-achtig program
ma in Nederland te bevorderen, al
dan niet door Veronica zelf te verzor
gen. Nu Hilversum III ook nachtuit-
zendingen zal gaan verzorgen en nu
gebleken is da: de luisterdichtheid
van de Hilversum-zenders na twee uur
's middags en vooral 's avonds erg
daalt, wordt een vierde zender we!
erg duur. meende de minister, die
bestreed dat zo'n vierde zender zich
zelf uit de reclame-opbrengsten van de
STER zou kunnen bedruipen, zoals de
Zie slot pag. 3 kol. 1
GEEFT NAAST ONTSLUITING VAN DE GRIFFIOENWIJK
OOK ONTLASTING VAN DEEL BINNENSTAD EN VESTEN
BESTEK IS REEDS
IN CONCEPT GEREED
MIDDELBURG In Middel
burg wordt mogelijk dit jaar
nog begonnen met de aanleg
van de nieuwe randweg tussen
de Griffioenwij k en de Koude-
kerkseweg. Naast een ontslui
ting van de Griffioen geeft deze
weg dan ook de mogelijkheid
om het verkeer vanuit Noord-
Walcheren in de richting Vlis-
singen buitenom de stad te lei-
den.
De plannen voor deze voorziening lig
gen ai enkele jaren op tafel. In 1968
verleende de Middelburgse raad hier
voor re°ds aclit ton krediet, terwijl in
april van dit jaar door wijziging
van het oorspronkelijke tracé en kos
tenverhogingen nog eens een aan
vullend krediet van ruim vijf ton werd
verstrekt. Het bestek voor de weg ligt
nu in concept gereed.
In een later stadium krijgt deze ver
binding waarschijnlijk nog een functie
in een groter geheel. In het wegenplan
van de provincie voor de komende ja
ren is een verbinding tussen de Koude
kerkseweg en de gemeente Vlissingen
opgenomen, waarop dan aansluiting
wordt verkregen. Wanneer deze verbin
ding gerealiseerd wordt is nog niet be
kend.
Het huidige tracé van de randweg
geeft aan de noordzijde aansluiting op
de Laan der Verenigde Naties de
verbinding met de Sandberglaan en
loopt dan achterlangs de Voorborch-
sportvelden en het bejaardentehuis
Swerfrust parallel langs de Kruisweg
naar de Koudekerkseweg. De Kruis
weg wordt aan de zijde van de Koude
kerkseweg afgesloten.
Hiermee is voorkomen dat de nieuwe
weg te dicht langs het landgoed 'Ter
Hooge' aan de Koudekerkseweg zou lo
pen. Het oorspronkelijke tracé van
1963 ontmoette bij de stichting 'Lynden
Ter Hooge' namelijk nogal bezwaren
doordat men van mening was dat hier
mee het landgoed zou worden aange
tast.
Uitbreiding
De randweg, die een lengte krijgt van
1500 meter kan in de toekomst nog
worden uitgebreid. Hiervoor bestaan
echter momenteel nog geen concrete
i. De directeur van de Middel
burgse dienst gemeentewerken hierover
ir. C. J. M. van Unen. „We kunnen de
weg vanaf de Sandberglaan doortrek
ken naar de Noordweg als blijkt dat
de wijk Klarenbeek een te grote ver
keersdruk op de binnenstad geeft".
De eerste functie van de nieuwe rond
weg is echter het scheppen van een
goede verbinding van de Griffioenwijk
met de andere stadsdelen. De Stromen-
wijk is bijvoorbeeld vanuit de Grif
fioen nu enkel bereikbaar via een rou
te over de vesten.
Ontlasting
Tevens zal de randweg echter ook een
ontlasting geven voor een deel van de
binenstad en de vesten. Met verkeer
dat niet in de binnenstad moet zijn
kan deze met de nieuwe route ontwij
ken. Uit verkeereondeizöeken is geble
ken dat de randweg zo'n 3000 auto's
per dag kan afleiden van de vesten en
de binnenstad.
De meer dan plaatselijke betekenis van
de nieuwe randweg blijkt ook uit de
wijze van financiering. De kosten, die
in totaal bijna 1,4 miljoen gulden be
dragen, worden namelijk voor 95°o ge
subsidieerd door de provincie.
Deze bijdrage wordt echter pas ui: ge
keerd na voltooiing van de randweg in
de vorm van een jaarlijkse exploitatie
bijdrage vanaf 1975. De gemeente Mid
delburg moet het heie project dus we!
zelf financieren.
De randweg heeft ondanks deze meer
dan plaatselijke betekenis niets te ma
ken met de al jaren geprojecteerde
"Dammenweg" over en tussen de
Zeeuwse eilanden en waarvan het tra
cé eveneens aan de westelijke zijde
rond Middelburg zal voeren.
e politiek verschijnsel. Een
man met onmiskenbare ver
diensten, als een vuurpijl
de Nederlandse politiek in
geschoten. maar nu langza
merhand met zachte knallen weer te
rug naar de begane grond. Toen met
D'66 werd begonnen kreeg de politiek
in dit land een onverwacht elan: een
aantal jongere intellectuelen had in
een reeks rake analyses aangetoond
waar het 'naar hun mening) mis was
met de Nederlandse democratie. Dat
klonk toen menigeen weliswaar arro
gant in de oren later is wel ge
bleken dat D'66 enige arrogantie niet
viel te ontzeggen maar de aanste
kelijke geestdrift van de jonge partij
gangers overspoelde veel kritiek. Het
sleutelwoord werd 'pragmatisme'
beginselen waren minder belangrijk
en van dit pragmatisme werd Hans
van Mierlo het symbool. Een symbool
dat in klinkende verkiezingswinst kon
worden omgezet bij de eerste verkie
zingen die na de oprichting van D'G6
werden gehouden.
Van Mierlo was in die dagen meer
dan zichzelf. Htj kwam over
zo heet dat tegenwoordig als de
man van goede familie die nonchalant
enig heimwee naar de bohémien eta
leerde. Hij was journalist, een magisch
beroep voor menigeen, behalve voor
hen die het zijn. Een man ook, die een
bezielend woord bleek te kunnen spre
ken zonder het ge
ijkte bla-bla-bla. Hij
leek voor zijn mede
broeders in de par
tij een goed kame
raad c-n een voor
treffelijk leider. Begreep uitmuntend
hoe bepaalde categorieën jongere kie
zers moesten worden aangepakt: met
pakkend betoog, waarin een moeilijke
probleemstelling niet uit de weg werd
gegaan, met informele bijeenkomsten
in cafés, met goede public-relations-
technieken. Hij wist bovendien met
de media om te gaan: met menige par
lementaire journalist was hij bevriend
en op het tv-scherm deed hij het meest
al erg goed, vooral dank zij een soort
"Kennedy-look". Zo trad Van Mierlo
na een opvallende verkiezingsstrijd de
tweede kamer binnen en verbaasde
Nederland met zijn aanpak in wat
daar vaak zo plechtig wordt genoemd
'deze hoge vergadering*.
Met hem kwam weer een volbloed
debater in de kamer, die ad rem
kon reageren op allerlei vooral in
het begin hatelijke reacties en in
terrupties. Zo riep eens een inmiddels
uit de kamer verdwenen fractievoor
zitter hem toe: „Meneer Van Mierlo.
houdt u toch eens op met uw akade-
misch betoog". Van Mierlo pauzeerde
even. keek zijn opponent aan en sprak
vernietigend: „U begrijpt mijn verhaal
blijkbaar niet, tja dan zal het inder
daad wel een akademisch betoog we
zen". In de eerste maanden van zijn
parlementaire optreden bracht hij ka
mervoorzitter Van Thiel vele m2len
tot beheerste woede omdat hij er ple
zier in had alle zwakke plekken in het
regiement van orde uit te proberen.
Later voegde hij zich beter in het par
lementaire gareel, maar hij bleef een
boeiende persoonlijkheid. De geest der
'jonge helden' aanvankelijk zo ver
frissend bleek evenwel te lijden aan
inzinkingen. Het werd een te zware
opgave D'66 voortdurend te bezielen
met de inspiratie van het eerste uur.
Bovendien werd het gebrek aan een
straffe organisatie met een goed func
tionerend partijbureau voelbaar. D'66
begon zich meer en meer in de rich
ting van de PvdA te bewegen, ener
zijds begrijpelijk, anderzijds gevaar
lijk, want het leidde tot verlies van de
eerste eigen identiteit. Door deze ont
wikkeling verdwenen enkele markan
te trekken van het jeugdig gelaat van
D'66.
Deze groep had het aanvankelijk in
zich een links-liberale partij te
worden, los van dogmatisme, beweeg
lijker optredend dan de oudere par
tijen. Van Mierlo sprak en spreekt
bij voorkeur over het voorbeeld van
de Westduitse liberale partij, de FDP,
maar hij miste de kans zijn D'66 zo
ver te brengen: de partijtaktiek was
vooral gebaseerd op samenwerking
met de PvdA en dat heeft vermoedelijk
stemmen gekost. Het «gen gezicht van
D'66 was de twee laatst»
niet altijd herkenbaar.
Mierlo was de grote pleitbezor-
;r van deze taktiek, dwars tegen
andere opvattingen in, dwars ook in
tegen de inzichten van sommige van
zijn medestanders van het eerste uur.
In diezelfde periode raakte hij in de
ban van de geweldige problematiek,
zoals die onder meer door de club
van Rome werd verwoord. Van Mierlo
stelde zich op net standpunt dat de
ze theorie zo spoedig mogelijk moest
worden omgezet in praktische poli
tiek: hij werd een van de hardwerken
de figuren uit de commissie-Mansholt,
die een poging ceed voor de progres
sieve partijen om de uitdagingen van
de club van Rome om te zetten in een
program. Door dit alles echter zijn
werken voor een samenwerken tussen
PvdA en D'66. zijn inbreng in de com
missie-Mansholt bracht een ver
vreemdingsproces in eigen gelederen
opgang. Dat manifesteerde zich al voor
de verkiezingen, het bleef ook daarna
nog nawerken en was van invloed op
de verhoudingen binnen de fractie.
Resultaat: Van Mierlo erkennend
dat hij niet het volledige vertrouwen
meer had dat een politiek leider met
name van zijn fractie moet krijgen
trok de enig-juiste consequentie: hij
trad af ais fractievoorzitter. Dat pleit
voor hem: hij kent de ijzeren regels
(Voor vervolg zie pagina 3
komm 1
VI
