PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KVP, ARP EN CHU BESLUITEN
TOT HECHTER SAMENWERKING
Zeeuwse dag van het paard afsluiting
van ZLM-tentoonstelling 'Delta '73'
Wellington stuurt
fregat naar gebied
Franse kernproef
Kabinet bezuinigt
met 184 miljoen
BREZJNEV ZET
ONDER KOUDE
STREEP
OORLOG
de krant
van zeeland
IN DRIE DAGEN RUIM 25.000 BEZOEKERS IN KAMPERLAND:
Stotteraars
';rad van long
Pagina 3
Maandag 25 juni 1973
216e jaargang - nummer 147
OPRICHTING CHRISTEN DEMOCRATISCH APPEL BEKRACHTIGD
DEN HAAG De christen-democratische samenwerking is een
nieuwe fase ingegaan, nu de partijraden van KVP, ARP en CHU
zaterdag met grote meerderheid van stemmen hebben besloten
tot:
oprichting van een Christen Democratisch Appel CDAdat de
politieke activiteiten moet gaan coördineren en de oprichting van
een nieuwe partij moet gaan voorbereiden;
een zo groot mogelijke eenheid tussen de drie partijen bij de ge
meentelijke en provinciale verkiezingen in 1974;
nauwere samenwerking tussen de drie fracties in het parlement,
zodat de eensgezindheid van de drie partijen wordt weerspiegeld
in het beleid van de fracties.
MOTIE-EVERSDIJK VERZOENT
CH\J-PARTIJRAAD MET RESOLUTIE
SCHIP LOOPT GEEN GEVAAR
WELLINGTON (UPI) De re
gering van Nieuw-Zeeland heeft
'net fregat Otago opdracht gege
ven op te stomen naar het atol
Moeroeroa in de Stille Oceaan
waar Frankrijk zijn kernproe
ven neemt. Dit heeft premier
Norman Kirk bekendgemaakt.
De Otago zal onmiddellijk moe
ten terugkeren als Frankrijk be
sluit een eind te maken aan zijn
kernproeven.
De actie van de regering in Welling
ton is kennelijk bedoeld als antwocfrd
op. de Franse verklaring zich niet te
zullen storen aan de uitspraak van het
internationaal gerechtshof in Den Haag
Op verzoek van Australië en Nieuw-
Zeeland besloot het hof donderdag
Frankrijk te verzoeken zijn kernproe
ven op te schorten. Premier Kirk zei
02t hij boodschappen heeft gestuurd
naar meer dan honderd la"nden om
Frankrijk onder druk te zeten, aan
het verzoek van het hof gevolg te ge
ven en de kernproeven ai te gelasten.
Tevens had hij aan president Pompidou
een afzonderlijke boodschap gestuurd
met. hetzelfde verzoek.
De Otago zal donderdag uitvaren, al
dus Kirk, en contact zoeken met een
bevoorradingsschip van de Australische
marine, dat vandaag uit Australië ver
trekt.
Geen gevaar
Premier Kirk onderstreepte dat het
operatiegebied zo is gekozen dat er
geen gevaar zal zijn voor het 2500 ton
metende fregat. Het is niet de bedoe-
dat de Otago Franse territoriale
wateren binnenvaart.
3et twaalf jaar oude marinefregat
heeft een bemanning van 242 koppen.
Twintig van hen hebben te kennen ge-
geve de reis naar Moeroeroa niet te
willen meemaken. Premier Kirk zei
hij zelf wel mee had gewild, maar
dat hij niet voor een periode van circa
zes weken de geschatte duur van de
operatie uit zijn werk weg kon.
De Nieuwzeelandse regering zal in elk
geval een minister meesturen. Zi.in
naam wordt nog bekendgemaakt, doch
vermoedelijk is het minister van defen
sie Arthur Faulkner.
In het proefgebied liggen al twee
Nieuwzeelandse jachten en een Austra
lisch jacht is donderdag naar Moeroe
roa vertrokken.
Canada
Het Canadese lagerhuis heeft vrijdag
met algemene stemmen de verklaring
van het internationale hof van justitie
goedgekeurd, waarin op Frankrijk een
De paus heeft zaterdag een nieuwe
kunstgalerij van moderne kunst in
Vaticaanstad geopend met honderden
werken van grote 20e-eeuwse kunste
naars, onder wie Picasso.
amtéacj 'in'
e krant
S. S
Nieuws uit Zeeland op
de pag. 2,4 en 5
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 1 en 3
Radio en tv op pag. 7
Sport op pag. 9,10,11,12,13
beroep wordt gedaan zijn kernproeven
in de Grote Oceaan uit te stellen in
afwachting van een later in het jaar
door het hof te vellen uitspraak.
Verder verzocht het huis de regering
op Frankrijk een beroep te doen om de
proeven uit te stellen.
UTRECHT ARP-vergadering
over het samenwerkingsverband
met de KVP en CHU. In de mid
dag waren de voorste rijen al
iveer leeg in de zaal. Velen waren
achterin gaan zitten om weer ge
ruisloos iveg te kunnen gaan.
Lichaam van
man gevonden
NIJMEGEN (ANP) In het Beluwse
dorp Haalderen heeft een verpozing
zoekend paartje zondagavond in een
struikgewas langs de Waal het lijk
gevonden van een nog onbekende man,
vermoedelijk een Duitser.
Het lijk, dat in verregaande staat van
ontbinding verkeerde, heeft volgens de
plaatselijke politie zeker zes maanden
of langer in of langs de waterkant ge
legen. Men vermoedt dat de man tij
dens een boottocht in Duitsland over
boord ia
VOORJAARSNOTA AAN KAMER
DEN HAAG (ANP) De rege
ring zal de uitgaven op de be
groting voor het lopende begro
tingsjaar 1973 met in totaal
184,5 miljoen verlagen. Dit
blijkt uit de voorjaarsnota die
het kabinet-Den Uyl dit week
einde aan de tweede kamer heeft
aangeboden.
Op volkshuisvesting heeft bet kabinet
een mogelijkheid tot verlaging van de
uitgaven met 41,6 miljoen kunnen
vinden. Dit bedrag komt bijna geheel
voor rekening van de woningwetlenin
gen. Daar kon op verlaagd worden in
hoofdzaak door een gunstige prijsont
wikkeling en het in geringe mate ach
terblijven van de geprojecteerde uitgif
te van woningwetwoningen.
Bij onderwijs en wetenschappen wordt
voor een bedrag van 40,2 miljoen be
zuinigd- onderwijs en planning 10,4
miljoen, her- en bijscholing docenten
1,4 miljoen, rechtspositie onderwijs
3,5 miljoen, opleiding docenten
miljoen, planning en postsecundair
onderwijs 1 miljoen, algemeen voort
gezet onderwijs 0,4 miljoen, perso
neelsuitgaven ministerie 0,5 miljoen
werkende jongeren 6,5 miljoen en we
tenschappen 12 miljoen.
De uitgaven van verkeer en waterstaat
zullen in totaal met 30,6 miljoen
worden verlaagd. Hier zijn de voor
naamste verlagingspost.en: bijdrage af
watering 4 miljoen, infrastructuur
openbaar vervoer 7 miljoen en in
vesteringen op 10 miljoen.
Bij economische zaken worden de uit
gaven voor de investeringsoremierege-
ling verlaagd met 7.4 miljoen. Bij
erm (in- totaal 11 miljoen) onder
meer: culturele zaken 1,1 miljoen,
volksontwikkeling en recreatie 1,8
miljoen en maatschappelijke ontwik
keling 3,3 miljoen.
Op de defensie wordt voor een bedrag
van 17,5 miljoen verlaagd- Dit ge
beurt door vertraging van beslissingen
over de vervanging van de Starfighter
en de aankoop van de wapensystemen
mechanische luchtafweer.
Buiten de voorjaarsnota om is de rege
ring van plan om op defensie nog voor
een bedrag van 64 miljoen te bezuini
gen.
Het is de bedoeling dat de drie
partijbesturen in het najaar hun poli
tieke bevoegdheden overdragen aan
het nieuwe bestuursorgaan, dat het
CDA gaat leiden. Van dat Appel zou
een nieuwe stimulans op de kiezers
moeten uitgaan. In het CDA zullen
niet alleen leden van de drie partijen,
maar ook buitenstaanders zich thuis
moeten kunnen voelen. Uitgangspunt
voor de nieuwe partij moet echter het
evangelie van Jezus Christus zijn.
De uitspraak die de partijraden nu
gedaan hebben, betekent een principe-
bes' sing, die door de aanvaarding
van _en gemeenschappelijke resolutie
de drie partijbesturen de gelegenheid
geeft nadere voorstellen uit te
ken, waarover tegen het einde van dit
jaar opnieuw beslist zal moeten wor
den. Pas nadat het CDA definitief tot
stand is gekomen, zullen de partijen
zichzelf opheffen. Het is wel de be
doeling bij de volgende verkiezingen
met één programma, één lijst en één
fractie te gaan optreden.
De partijraad van de KVP nam de
resolutie met 67 tegen 18 stemmen
aan, na een hartstochtelijk pleidooi
van prof. dr. Piet Steenkamp, de ar
chitect van de samenwerking, die eer
der ook de partijraad van de CHU
toesprak, welke de resolutie na uit
voerige discussies ook aannam met
grote meerderheid van stemmen.
Dit gebeirde echter pas nadat een
Zeeuwse moteu-Eversdijk was aange
nomen waarin nadrukkelijk wordt ge
steld, dat de samenwerking in de
fracties gebaseerd zal moeten zijn op
het urgentieprogramma 1971-1975 en
de beleidsschets van de dre partijbe
sturen, die de kiezers voor de verkie
zingen van 1972 is voorgehou
den.
De partijraad van de ARP was als
eerste akkoord gegaan met de resolu
tie f170 stemmen voor, 38 tegen),
nadat eerst in een amendement was
vastgelegd dat alleen het evangelie
uitgangspunt, kan zijn voor de op te
richten partij.
In de KVP werd het ARP-amende-
ment door de tegenstanders van de
samenwerking, die een open partij
wensen, gezien als het 'dicht gooien'
van dv nieuwe partij. Opposant Paul
Beugfc.i, lid van het partijbestuur, be
klom het katheder om de partijraad
voor te houden dat „onze openheid
bij de ARP is dichtgeslagen". Maar
partijvoorzitter De Zeeuw joeg de
resolutie er echter snel door, nadat
hij het AR-amendement had aangeduid
als een „niet-fundamentele aanvulling-'.
Eerder had hij de zich uiterst onge
duldig tonende partijraad moeten be
loven voor 1 oktober met nadere
voorstellen over de omvorming van
de KVP te zullen komen, voor het
geval dat de ARP of de CFIU het
zouden laten afweten of de resolutie
ingrijpend zouden veranderen.
De KVP-partijraad was duidelijk
gei'riteerd over de trage eenwording.
„We dulden geen vertraging meer", zei
de Limburgse kringvoorzitter Derks.
„Op die manier hollen we onze partij
zelf uit en loopt zij electoraal leeg".
De resolutie ging de afgevaardigden
dan ook duidelijk niet ver genoeg. Dc
tegenstemmers vonden haar. zoals de
Helderse afgevaardigde Meijer zei, te
vrijblijvend.
Met name bij de ARP en de CHU
bestond er aanvankelijk nogal wat
weerstand tegen de aanvaarding van
de resolutie, omdat er niet uitdrukke
lijk in werd gezegd dat het evangelie
de basis van de op te richten christe
lijke partij moet zijn. Op de resolutie
kwam vanuit de ARP een groot aantal
amendementen, die de christelijke
grondslag voor de toekomst zouden
moeten vastleggen.
Waarnemend ARP-voorzitter De Ko
ning en fractielid Roolvink deden ech
ter een beroep op de partijraad niet
teveel veranderingen aan te brengen
in de resolutie, omdat anders de eens
gezinde uitspraak van KVP, ARP en
CHU in gevaar zou komen. Uiteinde
lijk volstond de partijraad van de
ARP. na een lange en soms felle
discussie, met het aanvaarden van een
amendement, dat zegt dat de nieuwe
partij zich laat leiden door het evan-
Zie slot pag. 3 kol. 1
UTRECHT De KVP-vergade-
ring over 'Het Christen-Democra
tisch Appel' van KVP, ARP en
CHU. Overleg in de pauze tussen
leden van de partijraad en .be
stuur. Rechts fractievoorzitter
Andrïessen en voorzitter De
Zeeuw.
ONDERTEKENING SLOTCOMMUNIQUÉ
IN HARTELIJKE SFEER
SAN CLEMENTE (RTR, DPA) Met veel gelach en een langdurige triomfantelijke handdruk heb
ben de Russische partijleider Brezjnev en de Amerikaanse president Nixon hun succesvolle topge-
sprekken beëindigd. Het ziet ernaar uit dat de koude oorlog nu definitief zal worden overheerst door
een niet-verwachte grote vriendelijkheid tussen Moskou en Washington.
De topconferentie die een week heeft tegenstanders ten tijde van de koude
geduurd werd zondag afgesloten met
het ondertekenen van een gezamenlijk
slotcommuniqué. „Het is een prachtige
morgen", zei de stralende Russische
leider toen hij met president Nixon
onder een pijnboom stond op het ga
zon van het presidentiële westelijke
Witte Huis en de Stille Oceaan over
zag. Brezjnev sprak van de "blijde ge
beurtenissen' van de week, het tekenen
van negen overeenkomsten waar
onder een om het gevaar van een kern
oorlog terug te dringen en zijn 'spe
ciale vreugde over het- aanknopen van
een vriendelijke relatie met de presi
dent'.
Het communiqué dat zij tekenden zal
pas vandaag worden gepubliceerd na
dat Brezjnev reeds vanuit Washington
is vertrokken naar Parijs waar hij met
president Pompidou besprekingen zal
voeren.
Het ziet er naar uit dat de nieuwe
Amerikaans-Russische top de entente
tussen de twee supermogendheden aan
zienlijk heeft versterkt-. Het is niet
noodzakelijk het gezamenlijk commu
niqué af te wachten om te kunnen
constateren dat de Verenigde Staten
oorlog, nu voorgoed de politieke weg
van de verzoening zijn ingeslagen om
niet alleen hun eigen zaken maar ook
de grote wereldproblemen te regelen.
De entente, die in andere hoofdsteden;
wel tot enige onrust aanleiding kan
geven, is op drie wijzen naar buiten
gekomen:
door het tekenen van negen akkoor-'
den en twee handelsprotocollen heb
ben Washington en Moskou de bilate
rale samenwerking aanzienlijk ver
sterkt op een wijze die de internatio
nale na-oorlogse structuur totaal heeft
veranderd;
door een gezamenlijke gedragscode
aan te nemen voor het vermijden van j
een kernoorlog hebben zij hun ver
antwoordelijkheid voor de wereldvre
de bekrachtigd;
door het bezoek dat Nixon volgend,
jaar aan Moskou zal brengen hebben
zij de ontmoetingen tot een regelma-!
tig terugkerend element gemaakt het
geen wijst op een basis van weder
zijds vertrouwen.
Hoewel beide staatslieden blijkbaar
niet zijn toegekomen aan het min of;
meer regelen van de twee hete hang-
ten ziet het er naar uit. dat deze twee
kwesties niet langer een punt van con
frontatie tussen Amerika en Rusland
zuilen vormen. Op zich is dat al een
behoorlijk winstpunt.
En tenslotte een van de belangrijkste
punten: het is duidelijk dat Brezjnev
niet ae waarborgen van Nixon heeft
gekregen die hij wenste betreffende
een snelle ontwikkeling van de econo
mische betrekkingen en de verwezen
lijking van grote samenwerkingspro
jecten. Nixon heeft op dit punt de
handen niet geheel vrij omdat de con
cessies die Moskou vraagt van het con
gres moeten komen dat als ruil daar
voor een vrijheid voor de Russische
joden vraagt.
Koude oorlog
en de Sowjet-Unie, de twee grootste j ijzers Indo-China en het Midden-Oos-
TRIBUNES VOLGEPAKT
BIJ DEMONSTRATIES
KAMPERLAND Met de grote
manifestatie, de 'Zeeuwse dag
van het paard' is zaterdag de
ZLM-tentoonstelling '73 op de
Schotsman-Ruiterplaat aan het
Veerse Meer bij Kamperland be
sloten. Drie lagen lang was er
op het tentoonstellingsterrein
met een oppervlakte van zeven
tien hectare alles te zien op het
gebied van de landbouw. In to
taal bezochten ruim 25.000 per
sonen 'Delta '73'.
„Weer een geslaagde tentoonstelling,
waarmee de basis is gelegd voor een
volgende", noemde voorzitter van het
dagelijks bestuur van dc ZLM, de
lieer J. B. Becu, de landbouwnianifes-
latic in zijn dankwoord. Tenvijl de
13.000 bezoekers, die zaterdag naar
Kamperland kwamen aanstalten
maakten aan te sluiten in de lange
file auto's streken echtgenotes van
ZLM-bestuurders de vlaggen, waarmee
een officeel einde kwam aan de 18-e
ZLM-expositïe.
Zaterdag stond het paard centraal op
de Schotsman-Ruiterplaat. De stich
ting 'Zeeuwse dag van het paard
'hield namelijk keuringen en voor het
publiek zeer aantrekkelijk demon
straties. De warmbloedpaarden en po-
nies namen een belangrijke plaats in,
maar ook de trekpaarden kregen de
volle aandacht. De tribunes op het
zonovergoten hoofdterrein waren vol
gepakt voor de demonstraties, die in
de middaguren plaatsvonden. De zes
tien beste pony-ruitertjes van Zeeland
beten om half twee de spits af met
een springconcours, waarvoor het pu
bliek vele malen de handen op elkaar
bracht. Het- daarop volgende rassende-
fiié was wellicht minder spectaculair,
maar het publiek kreeg bij elk ras
een uitvoerige toelichting waarmee de
organisatoren trachtten de interesse
te winnen. Alle aan de Zeeuwse paar
dendag deelnemende rassen waren er
te zien. Het défilé werd gevolgd door
een show met aangespannen Shetland-
ponies en door het tonen van het
bestgaande rijpaard en pony.
Voltige
Indrukwekkend was het voltige-num
mer dat werd gebracht op dri Haflin-
ger-paarden. Drie meisjes zorgden
voor acrobatische toeren op de galop
perende paarden. Het landbouw-ele-
ment kwam in de show door een
demonstratie met aangespannen koud-
bloeaen. Grote trekpaarden trokken
speciaal voor deze gelegenheid opge
poetste boerenkarren.
De ponyclub 'Hulst' onder leiding van
mevrouw Lockefeer verzorgde daama
het stuk 'Alle Menschen werden
Brlider op". Het was een zeer massaal
gebeuren. Ais negertjes, Russen en
Ieren verklede ruitertjes voerden ©en
spel op dat de onderlinge strijd duide
lijk voorstelde. Een trompetter kon
digde een nieuwe tijd aan, meisjes
strooiden bloemen, de wapens werden
weggegooid en op de tonen van het
lied 'Alle Menschen werden Brüder'
vormden de ruitertjes een harmonisch
geheel
Een blik in het verleden werd gegund
met de koetsenvaria. Er trokken on
der meer een vierspan- en een tandem i
Friese paarden aan het publiek voor
bij. Na de dressuur-proef van de Axel-
se ponyclub "De Kleppertjes' was het
de beurt- aan de Zeeuwse trekpaarden.
Begonnen werd met 4- en 8-spannen.
Onder appalaus van de duizendkoppi
ge menigte werden de twee 8-spannen
tot een 16-span geformeerd en dreun
den de kolossen schouder aan schouer
over het hoofdterrein en vormden een
adembenemend schouwspel. De para
de onder leiding van rijdende burge
meester L. M. Moermond van Westka-
pelle en een muzikale show van fanfa
rekorps met drumband en majoretten-
peleton TOGIDO uit Hekelingen sloten
het geheel af.
Gedeputeerden
De Zeeuwse dag van het paard was
overigens niet het enige evenement op
het ZLM-tentoonstellingsterrein. De di
verse standhouders in de sier enorme
tenten en in de open lucht hadden een
drukke dag. In de stand van de pro
vincie Zeeland werd vanaf tien uur 's
morgens de dag van de gedeputeerden
gehouden. Veel bezoekers stelden vra-j
gen over uiteenlopende onderwerpen j
aan de aanwezige gedeputeerden. Op
de stand kwamen ook veel goede
reacties. Over heel het terrein waren
de papieren zakken, die de provincie
stand uitgaf, te zien.
Vanzelfsprekend was er weer een
groot aantal kampioens-paarden. Bij
p.I
goede'
Zijn 4-jarige merrie Karneool
met hengstveulen werd uitgeroepen
tot algemeen kampioen en de 2-jarige
merrie Mirabelle werd behalve jeugd-
Zie slot pagina 2 kolom 4
Volgens Brezjnev is de afgelopen week
de normalisering in de plaats geko
men van de koude oorlog. In een te
levisietoespraak tot het Amerikaanse
volk zei de Russische leider dat het
'een zeer positief feit is' dat deze nor
malisering in de betrekkingen tussen
Washington en Moskou "bijdraagt tot
de oplossing van het grote en belang
rijke probleem van de consolidering
van vrede en veiligheid in Europa' en
tot het bijeenroepen van een Europese
veiligheidsconferentie.
Verder richtte Brezjnev zich in zijn 45
minuten durende rede wat de buiten
landse politiek betreft hoofdzakelijk
op het Midden-Oosten. Hij riep op tot
gerechtigheid en veiligheid voor alle
volken in het gebied waar de toestand
'steeds nog zeer acuut is' Zijn gesprek
ken met president Nixon hadden de
hoop gerechtvaardigd dat er een re
geling kan worden getroffen. In ieder
geval moet er zo spoedig mogelijk een
stabiele vrede worden bereikt die de
wettige rechten herstelt van degenen
die zoveel van de oorlog hebben gele
den. Het was overigens veelbetekenend
dat naar de woorden van Brezjnev
het Arabisch-Israëlische conflict als
een donkere wolk zijn succesvol.
3e gesprekken met Nixon had over
schaduwd.
Brezjnev sprak erg enthousiast over
ae akkoorden die hij met zijn Ameri
kaanse gesprekspartner heeft bereikt
en hij schonk speciale aandacht aan de
uiting van de gezamenlijke wil in 3974
een nieuw verdrag te sluiten over de
beperking van de kernbewapening. Hij
legde er de nadruk op dat hij en Nixon
bij hei bereiken van de akkoorden
volledig rekening hadden gehouden
met de verplichtingen ten aanzien van
de bondgenoten en andere landen. El
ke suggestie moes: van de hand wor
den gewezen dat de Verenigde Staten
en de Sowjet-Unie zouden streven naar
een speciale band die de belangen van
andere landen zou kunnen schaden.
Brezjnev prees de vreedzame coëxis-
(Zie slot pagina 3 kolom 2
