PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NAVO trouw
KVP MILDER VOOR KABINET
Kabinet blijft
Regeringsnota over de Oosterschelde
komt nog voor 29 juni bij de kamer
Chauffeur
van bus
gaf geen
yoorrang-
6 doden
mWESSEN: „QUA MENTALITEIT HEEL WAT DICHTER BIJ ELKAAR
ENGELSE PRINSES ANNE (22)
VERLOOFD MET LUITENANT (24)
Vaste vragen
Premier Den Uyl:
Tarzart
getart
Pagina 2
216e jaargang - nummer 127
Woensdag 30 mei 1973
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG „Ik wil wel zeggen dat wij na de betogen van fractievoorzitter Van Thijn en premier
Den Uyl, qua mentaliteit heel wat dichter bij elkaar zijn gekomen dan de laatste jaren het geval is
geweest". Met deze woorden aan het adres van de nieuwe premier Den Uyl heeft KVP-fractieleider
Andriessen dinsdagavond in milde termen het kabinet succes gewenst In tweede termijn zei An dries-
sen tijdens het debat over de regeringsverklaring de indruk te hebben dat premier Den Uyl zijn wen
sen naar een evenwichtig beleid deelt. „Dat heeft mij deugd gedaan". Overigens voorzag de heer An
driessen nog wel een aantal pittige debatten.
De ARP-fractie, die ondanks de verdeeldheid over de verantwoordelijkheid voor de totstandkoming van het kabinet-
Den Uyl zich verantwoordelijk voelt voor het voortbestaan ervan en daarom een zekere distantie in acht neemt, heeft
door het antwoord van de premier die afstand niet groter zien worden, zo deelde mr. Aantjes mee. WD-leider Wiegel
was minder vriendelijk voor de ploeg van Den UyL „Wij wachten tot de tweede ronde in september", zei hij.
LONDEN (UPI, RTR) Prinses Anne van Engeland, vierde in de rij van
troonopvolgers, heeft dinsdagavond haar verloving met luitenant Mark
Phillips, een beroepsmilitair van 24 jaar en een soldij van driehonderd gul-
den per week, bekendgemaakt.
In de bekendmaking van Buckingham Palace stond dat het verloofde paar
waarschijnlijk in november vanuit Westminster Abbey of de kapel van
Windsor Castle zal trouwen.
Koningin Elizabeth, de moeder van de bruid, heeft het paar haar zegen
gegeven en haalt zo een man binnen wiens moeder huisvrouw is en wiens
rader directeur van een firma is die worstjes en ijsco's maakt.
Nog pas tien weken geleden had de 22-jarige Anne verklaard dat zij en
Phillips alleen maar goede vrienden met belangstelling voor renpaarden
waren.
De ouders van Phillips zijn niet rijk, maar kunnen zich toch veroorloven
le wonen in een landhuis uit de zestiende eeuw bij het dorp Great Somer-
lord in Wiltshire. Ze hebben nog een 'tweede kind, de 19-jarige Sarah.
Het is waarschijnlijk dat Phillips op zijn trouwdag in de adelstand wordt
verheven, zoals dat met de man van prinses Margaret, Anthony Armstrong-
Jones, het geval was. Hij werd tot graaf Snowdon benoemd. De koningin
tal zich in deze laten adviseren door haar Privy Council.
Wiegel verklaarde nu nog niet te wil
len ingaan op de mooie wensen van
het kabinet. „Wij wachten tot er defi
nitieve voorstellen komen. Eerst wil
len we de rekening wel eens zien die
bij al die mooie wensen hoort. Zolang
de wensen nog niet waargemaakt zijn,
blijft het kletspraat".
Wiegel diende, ondanks zijn voorne
men hiertoe, dan ook geen moties in.
De confessionele partijen hebben vol
gens Wiegel laten weten dat men eerst
concrete wetsontwerpen wil zien.
„Daar wachten wij dan ook maar op",
zei Wiegel. Hij kreeg daarvoor hoon
gelach van de zijde van de PvdA.
Ook de CPN kwam niet met moties, J
hetgeen nogal ongebruikelijk is bij de
presentatie van een nieuw kabinet. J
„Niet om dezelfde zwakke reden als l
de oppositiepartij, de WD, maar om-1
dat wij het kabinet-Den Uyl met con-|
structieve oppositie tegemoet willen
treden", zei Marcus Bakker. De com
munist liet duidelijk blijken dat hij het
kabinet-Den Uyl wel veel positiever te
gemoet zal treden dan de kabinetten-
De Jong en Biesheuvel.
wat verduidelijkingen te willen hebben
met betrekking tot de voornemens
over het minimumloon, het stakings
recht, de verkleining van de klassen in
het onderwijs en de woningproduktie.
„Misschien vraag ik wel veel. maar na
zoveel jaren oppositie dreig je wel on
geduldig te worden", lichtte hij zijn
verzoek toe.
PPR
Dr. B. de Gaay Fortman (ppr), voor
een belangrijk deel tevreden over het
betoog van de premier, meende dat er
in de naaste toekomst geknokt
moeten worden. Dat geldt met name
voor de woningbouw, de belasting
drukverdeling. de internationale poli
tiek en het vredesberaad-
PSP
Toelichting
KVP-leider Andriessen wilde nog wel
wat toelichting op de financiële gevol
gen van alle wensen van het kabinet.
Ook over de plannen van de regering
met betrekking tot het collegegeld
vroeg hij een duidelijke uiteenzetting.
„Wijziging van het bedrag van 1000
kan alleen door wetswijziging", hield
hij samen met de ARP'er Vermaat het
nieuwe kabinet nog eens voor.
De PvdA-er Van Thijn constateerde dat
er nu ook over een jaar een alternatief
zal zijn voor het huidige kabinet. Hij
verklaarde van het kabinet nog wel
PSP-fractievoorzitter Van der Lek wist
in tweede termijn „nog steeds niet wat
hij aan dit kabinet heeft". Desondanks
zal zijn fractie steun geven als dat mo
gelijk is, zonder de eigen stellingname
los te laten.
De PSP-fractie komt zeer spoedig met
een initiatief-wetsontwerp, om de ou
de toestand wat betreft de collegegel
den te herstellen en weer te bepalen op
200. Dit geschiedt omdat het kabinet
het bedrag van thans 1000 niet
verder wil verlagen dan tot 500.
De fractievoorzitters De Gaay Fortman
'ppr), Bakker (cpn) en Van der Lek
(psp) drongen er bij het kabinet op
aan, niet te besluiten tot vervanging
van de Honest-John raketten (in ge
bruik bij het eerste legerkorps voor
artillerie-doeleinden) dor de zwaardere
Lance-raketten, die uitgerust kunnen
worden met atoombewapening.
De replieken van de zijde van de frac
tievoorzitters worden vanmorgen om
10 uur voortgezet.
rpUdens
1 het oi
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet zal niet sleutelen aan het lidmaat
schap van de NAVO. Het zal ook geen beslissingen nemen over
een bijstelling van de NAVO-taak, zonder de bondgenoten te
raadplegen. Dat zei minister-president Den Uyl dinsdag in de
tweede kamer in antwoord op de opmerkingen die de fractie
voorzitters in eerste termijn hadden gemaakt over de regerings
verklaring.
De premier bleek ervan overtuigd
dat KVP en ARP zijn regeringsploeg
een faire kans wilden geven. De scho
ten voor de boeg die KVP-fractielei
der Andriessen had gelost, aanvaardde
hij als „Paulinische waarschuwingen".
„Dat ligt in de positie van dit kabinet
besloten", aldus Den Uyl.
Hij zegde de Tweede Kamer toe dat
iedereen, dus ook de confessionele
bewindslieden, in het kabinet zijn ei
gen inbreng krijgt. Hij verweerde zich
tegen de legepde als zou de confessio
nele programmainbreng alleen maar
een „zijlicht" zijn. De premier her-
Senaat VS voor
beëindiging
bombardementen
WASHINGTON (RTR) De Ameri
kaanse senaat heeft dinsdag met 55
legen 21 stemmen gestemd voor be
ëindiging van de Amerikaanse bombar
dementen op Cambodja, ondanks de
tegenwerping van de regering van pre
sident Nixon, dat een dergelijk besluit
de positie van dr. Henry Kissinger op
het komend vredesoverleg in Parijs
zou verzwakken.
Gestemd werd dinsdag eigenlijk
parlementaire procedurekwestie,
republikeinen zowel als democra
ten onderkenden de stemming als een
ran eminent belang. De vraag was of
het juist is dat in een aanhanig zijnd
w sontwerp inzake de toewijzingen,
ds taal zo mag worden gewijzigd dat
gebruik van alle geld, ook wat reeds
eerder aan het minstere van defensie
te-.wezen werd, ook voor de bom
bardementen m Cambodja verboden
te'er deze week wordt het eigenlijke
a rendement over het inhouden van
g .in voor de bombardementen in
C .ïbodja in stemming gebracht.
vandaag in
-de krant
Vietnam
CANADA heeft besloten zich terug
te trekken uit de internationale
controlecommissie voor Vietnam
(pag. 12).
Watergate
HET WITTE HUIS heeft een op
treden van president Nixon voor
één der onderzoek-commissies van
de Watergate-affaire uitgesloten,
(pag. 12).
Nieuws uit Zeeland op pa
gina 2, 5, 7 en 9.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 3,12 en 31.
Sport op pagina 11.
Radio en televisie op pagina
29.
Financieel nieuws op pagi
na 31.
Alles over de
RONDE VAN
MIDDEN
ZEELAND
op de pagina's
17, 19, 21, 23, 25 en 27
VIJF KINDEREN EN VRACHTWAGENCHAUFFEUR OMGEKOMEN
GORSSEL Bij een botsing
tussen een GTW-bus met school
kinderen en een vrachtwagen
zijn dinsdagmorgen in de ge
meente Gorssel (Gelderland) 5
kinderen en de 46-jarige chauf
feur van de vrachtwagen, H. J.
Bolink, uit Bathmen om het le
ven gekomen.
Het ongeluk gebeurde dinsdagmorgen
om half negen op het volgens de
politie zeer overzichtelijke kruispunt
tussen Almen en Harfsen in de ge
meente Gorssel. De hotsing ontstond
haalde nog eens dat hij gezegd heeft
dat de programformule van forma
teur Burger een zijlicht is en
beide programma's (van progre
ven en confessionelen) wel degelijk
grondslag zullen zijn voor het te
ren beleid.
Summier
fiantlijn
Op tal van programmapunten waar
over hem vragen waren gesteld, ging
Den Uyl slechts summier in. HU ver
wees naar de beide programma's en
naar de komende begrotingsbehande
ling. Op de volgende punten kondigde
de minister-president wel iets
Binnenkort komt er een nota over
de ontstane werkloosheid in de grote1
steden in het westen van het land en
over de bestrijding daarvan.
In de loop van de volgende week
wordt een wetsontwerp ingediend, dat
het mogelijk moet maken het mini
mumloon tussentijds in plaats van
een maal in dc drie jaar op te
trekken. Zo spoedig mogelijk daarna
zal het kabinet het minimumloon aan
passen.
Per 1 juli zal het netto-aow-peasi-
oen worden opgetrokken tot een half
procent onder het netto-minimum
loon.
Nagegaan wordt of een uitbreiding
van de zendtijd ten behoeve van een
licht programma financieel haalbaar
is.
Er zullen initiatieven worden geno
men tot verbetering van bet lot en de
vrijlating van politieke gevangenen in
Zuid-Vietnam en Indonesië.
De Franse regering is al op de
hoogte gebracht van de afwijzing van
de kemproeven in de Stille Ore-
Belastingen
doordat de chauffeur van de bus, W.
uit Ruurlo, geen voorrang verleende.
De gevolgen waren verschrikkelijk.
Van de 20 kinderen die m de bus
zaten en op weg waren naar twee blo-
scholen in Zuthpen overleden er vijf
ter plaatse aan de opgelopen verwon
dingen.
De identiteit van de slachtoffertjes is
bekend. Zij zijn allen uit Lochem
afkomstig. Het zijn Gerrie Pasman
(14), Wim Sloeserwcij (14), Wilma
den Hariog (13), Trudie Jansen <D)
en Ada Wolfevink (12). Volgens de
politie is het volkomen duideUjk dat
het ongeluk de schuld was van de
buschauffeur, die geen voorrang ver
leende. HU werd zelf niet gewond. De
bus is na het ongeluk niet in brand
gevlogen, maar slechts beschadigd
door de vrachtwagen die er tegen aan
viel.
Er zijn 12 kinderen gewond in zieken
huizen opgenomen. Twee van hen zijn
met zeer ernstig hersenletsel in een
ziekenhuis in Enschede opgenomen.
Voor him leven wordt
Den Uyl wilde ondanks sterke aan
drang van VVD-fractieleider Wiegel
geen concrete uitspraken doen over
de stijging van de belastingdruk in
het komende jaar. Hij herhaalde
slechts dat de BTW niet omhoog gaat
en dat maat regelen zullen worden ge-
nomen in de vermogenssfeer. Ook na
een vinnig debatje met Wiegel wilde
Den Uyl geen concrete toezegging
doen dat de indirecte belastingen ge
lijke tred zullen houden met de direc
te belastingen. Hij wilde ook geen
kwantificering geven van hee bouw-
(Zie slot pagina 3 kolom 3)
AFSLUITINGSWERKEN GAAN - VOLGENS DE DELTAWET - VOORLOPIG DOOR
'MILIEU-PLEIDOOI'
VAN VAN MIERLO
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG In afwachting van
de door de minister van verkeer en
waterstaat toegezegde nota over alle
aspecten van de Oosterscheldewerken,
zal de afsluiting van de zeearm nor
maal worden voortgezet Zolang geen
tegengestelde beslissing is genomen,
moeten de werken krachtens de Delta
wet uitgevoerd worden.
Dat verklaarde minister-president
Den Uyl dinsdagmiddag, nadat van
verschillende zijden uit de Tweede
Kamer der Staten Generaal was ge
vraagd om een verduidelijking van de
Oosterscheldepassage in de regerings
verklaring. De minister-president liet
overigens weten, dat de nota over de
Oosterscheldewerken op korte ter
mijn, nog voor het zomerreces van de
Tweede Kamer, gereed zal zijn. Dat
reces begint op 29 juni.
De heer Den Uyl had, zoals gemeld,
maandag al toegezegd, dat de nota er
zou komen. „In deze nota zal de
instelling van een commissie worden
voorgesteld, die de mogelijkheid zal
onderzoeken om de noodzakelijke be
scherming tegen stormvloedrampen in
overeenstemming te brengen met het
behoud van het natuurlijk mi
lieu".
Reactie van de heer Drees, fractie
leider van DS70: „Gaan de afsluitings-
werken nu door of niet". De heer
Drees vond de Oosterscheldepassage
vaag en hij sprak over een „driedi
mensionale zin" in de verklaring. Ook
de heer Tilamus (CHU) wilde meer
duidelijkheid. „Voor de Oosterschelde
zal een commissie worden ingesteld
om de problematiek van veiligheid en
milieu nog eens te bekijken. Ik ga
ervan uit, dat de uitvoering van de
werken, die reeds in volle gang is, op
dit ogenblik doorgaat. Als deze veron
derstelling niet juist is, verzoek ik de
minister-president dat mee te delen",
aldus de CHU-fractieleider.
De heer Van Mierlo (D'66) miste in
de Oosterscheldepassage in de rege
ringsverklaring een opmerking over
temporisering van de afsluitingswer-
ken gedurende de tijd. dat de nieuwe
Deltacommissie met studie over vei
ligheid en milieu bezig is. .Daardoor
is er enige onzekerheid over of bij die
Deltacommissie ook de huidige afslui-
tingswerken essentieel ter discussie
zullen staan. Wij achten dat overigens
vanzelfsprekend, omdat milieu-aspec
ten van een in de een of andere vorm
afgesloten Oosterschelde ook thans,
zonder Deltacommissie, in studie
zijn", aldus de fractieleider van l
D'66.
Met klem betoogde hij, dat het gaatl
om een belangrijke zaak. „Van de!
weinige nauurgebieden. die in ons
land zijn overgebleven, zijn er vele
onvervangbaar. De Waddenzee is er
een van. De Oosterschelde ook. He:
stemt tot voldoening, dat er een Del
tacommissie komt", aldus de heer Van'
Mierlo.
De heer Abma (SGP) waarschuwde
er tegen, dat instelling van de nieuwe1
commissie verlaging zou betekenen
van de afsluitingswerken in de mon
ding van de Oosterschelde.
Brabant
West-Brabant moet, als continu pro
bleemgebied, spoedig extra hulp krij
gen. Tegelijkertijd moet de leefbaar
heid met zorg bewaakt worden, aldus
de heer Van Mierlo. De heer Van
Mierlo betoogde, dat bij herhaling en
terecht de aandacht was gevestigd op
de problematiek van het Noorden des
lands en van Zuid-Limburg- „Deze ge
rechtvaardigde aandacht mag die voor
sommige andere, kleinere streken in
ons land niet doen verslappen, inte
gendeel. ook daar dient een ondersteu
nend beleid door injecties, door struc
turele verbeteringen geconcretiseerd te
worden", aldus de heer Van Mierlo.
De minister-president deed voor de
kleinere regio's dinsdag geen concre
te toezeggingen- Hij deelde mee. dat
de regering bij de behandeling van de
nota's voor Zuid-Limburg, voor het
noorden des lands en over de sprei
ding van rijksdiensten, een .nadere
specificatie" van het regionale beleid
zal geven. De behandeling van de no
ta's zal nog voor de derde dinsdag
van september plaatsvinden in de twee
de kamer.
bezoek aan
het oorlogsmuseum in
Overtoon heeft prins Bern
hard deze week ln een
vraaggesprek met een Lim
burgs journalist zich afge
vraagd hoe men alles wat
zich ln de bezettingsjaren heelt afge-
peeld aan de jeugd kan overbrengen:
„Hoe kun je de jeugd de geeM van
het verzet bijbrengen?" Het zijn de
vaste vragen die de oorlogsgeneratie
altijd weer naar voren brengt. Ze kwa
men voor het eerst aan de orde toen
de belangstelling voor de viering van
de vijlde mei begon terug te lopen en
menigeen zich verwonderd en zells
bezeerd alvroeg hoe dat toch moge
lijk was. Sindsdien zijn dergelijke vra
gen bij herhaling gesteld en daarbij
wordt vaak kritisch gedaan over de
jeugd: zij zou geen begrip meer kun
nen opbrengen voor de grote waarden
die tussen 1940 en 194.' in het geding
waren. Prins Bemhnrrt bijvoorbeeld
heelt in het bewuste interview ook
nog opgemerkt dat er gebrek aan va
derlandsliefde is.
De ervaring van de algelopen Jaren
heeft geleerd dat discussies over
dit soort vragen vaak uiterst moei
zaam verlopen. In de eerste plaats
blijkt steeds weer dat allerlei begrip
pen. die ln deze gesprekken een be
langrijke rol spelen, voor de deelne
mers niet dezelfde inhoud hebben. Om
een voorbeeld te noemen: vrijheid.
Voor de oorlogsgeneratie Is dat een
concreet gegeven, dat vooral ln de be
zettingsjaren gestalte heeft gekregen.
Het betekent bij
voorbeeld dat
men kan gaan en
staan waar men wil
zonder het risico te
lopen zomaar te
worden opgepakt, het houdt in dat
men zonder persoonlijk risico zijn me
ning kan zeggen, kortom een reeks
feitelijkheden ontleend aan een situa
tie, die men heelt meegemaakt. Voor
de jongeren Is het begrip 'vrijheid'
vaak even emotioneel geladen, maar
geënt op geheel andere omstandighe
den: rassenongelijkheid, grote econo
mische verschillen, ongelijke kansen
bij studie en opleiding, om slechts en
kele voorbeelden te noemen. Het gaat
om situaties, die in de wereld van
vandaag spelen en naar het oordeel
van de jongeren aangegeven dat de
vrijheid op deze wereld betrekkelijk
Is.
Wanneer het gaat om vaderlands
liefde komen soortgelijke ver
schillen aan de orde. Voor de oorlogs-
genëfSUe beeft dit begrip te maken
met weer baas-in-eigen-huis te kunnen
zijn: een nabuurland had zich immer»
met geweld meester gemaakt van dit
Nederland en met nauw verholen
woede en haat keken de Nederlanders
toe hoe de zaken hier werden vertrapt.
Voor die generatie betekent vader
landsliefde een reële emotie wanneer
de nationale vlag wappert, de bereid
heid ook om het eigene te verdedigen.
Maar zij vergeet daarbij wel eens. dat
de jeugd in totaal andere omstandig
heden opgroeit: men roept haar bij
voortduring op tot verdraagzaamheid,
men spreekt over verbroedering met
andere landen en volkeren, men eist
solidariteit met de derde wereld. En
men moet erkennen dat de jeugd over
het algemeen grote bereidheid toont
die solidariteit op te brengen: zij is
niet afzijdig, ze wil zich verdiepen in
vaak uiterst moeilijke problemen.
Toekomstdenken is de jeugd van de
ze tijd evenmin vreemd. De be
langstelling voor milieu-problematiek
is groot juist met het oog op de vraag
hoe de wereld er straks zal uitzien.
En ook te dien aanzien is er bereid
heid aan het werk te gaan: men dis
cussieert en trekt de straat op. men
wil de geesten wakker schudden, vaak
tot ontsteltenis van de ouderen. Zij
herkennen in deze activiteiten aller
minst zoals prins Bemhard het
noemde 'de geest van het verzet'.
Evenwel: de omstandigheden zijn to
taal veranderd, de problemen waar
voor de oorlogsgeneratie zich destijds
gesteld zag. boeit de huidige jeugd
niet omdat zij haar problemen groter,
geweldiger en belangrijker vindt.. Zij
heeft zeker respect voor wat er toen
gebeurde, er is ook belangstelling,
maar de jongeren van deze periode
behoren toch tot een andere tijd dan
de generatie 1940-1945. Als het er ech
ter om gaat de uitdagingen van deze
tijd te vertalen in eigen activiteiten
van de jeugd, dan is er naar onze over
tuiging geen reden tot- pessimisme.
De ouderen betogen weliswaar vaak
dat de jeugd geen maat kent, dat
zij soms mateloos overdrijft en aller
lei waardevolle tradities overboord
ze*. Heeft een jeugd van welke tijd
dan ook maat gekend? Ze is inderdaad
vaak makkelijk en slordig met die tra
dities, die voor de ouderen belangrijk
zijn. Maar daarop mag niet alleen wor
den geoordeeld: hebben de ouderen
wel kans gezien duidelijk te maken
waarom die zaken voor hen belangrijk
waren? Prins Bemhard vroeg: .Hoe
kun je de jeugd de geest van verzet
bijbrengen?" Wellicht door te begin
nen te pogen de jeugd van nu in haar
eigen situatie te begrijpen en vanuit
dat begrip aandacht te vragen voor
wat de jeugd van toen bezighield.
Misschien dat het dan met de genera
tieconflicten toch nog wel meevalt.
Scholier vermist
EDE (ANP) De politie van Ede is
sinds een week op zoek naar de 15-
jarige Lex Berndsen. De jongen ver
liet 22 mei 's morgens zijn huis om
naar school te gaan en sindsdien is
hU spoorloos.
Hij lijdt aan een ziekte, waarvoor hij
iedere dag medicijnen nodig heeft. De
ouders en de huisarts willen niet
zeggen wat voor ziekte de jongen
heeft.
