PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ONAFHANKELIJK
ONDERZOEK IN
WATERGATE-ZAAK
Vier medeplichtigen aan valsmunterij
maandag in Kloosterzande gearresteerd
OPNIEUW HEVIGE
STRIJD IN LIBANON
Formateurs hopen
vandaag rond te zijn
Onderzoek
MILITAIRE PARADE JERUZALEM
VERLIEP ZONDER INCIDENTEN
Vandaag
in de
krant...
POLITIE PAKTE GELDSCHIETERS EN HELPERS
Open brief over
lot Palestijnse
vluchtelingen
216e jaargang - nummer 108
Dinsdag 8 mei 1973
mON GEEFT TOE:
WASHINGTON, ROTTERDAM, PARIJS (RTR-GPD) Het Watergateschandaal zal spoedig in han
den van een onafhankelijk jurist worden gelegd. Minister van justitie Elliot Richardson heeft aange
kondigd dat de benoeming van de jurist wordt bekendgemaakt zodra het congres hem als minister
van justitie heeft geaccepteerd. Het Witte Huis heeft categorisch ontkend dat president Nixon voor
kennis had van Watergate of dat hij, actief dan wel passief, heeft meegeholpen bepaalde zaken in de
doofpot te stoppen. De ontkenning vormt een doorbreking van het algemene beleid geen commentaar
te geven op beschuldigingen dat vroegere of huidige medewerkers betrokken zijn bij de schandaalzaak.
De CIA is in grote verlegenheid gebracht na de beschuldiging dat hij betrokken is geweest bij de in
braak in het bureau van Daniel Ellsbergs psychia ter. Hoewel al herhaaldelijk ontkend is de specu
latie herleefd dat de dienst ook een hand heeft gehad in de Watergatezaak. De naam is genoemd van
generaal Robert Cushman, destijds plaatsvervangend hoofd van de CIA en momenteel bevelhebber
van het korps mariniers.
Robert E. Cushman, die op het ogen
blik een bezoek brengt aan Rotter
dam, moet begin volgende week een
verklanng afleggen in verband met de
Watergate-zaak. Ten tijde van de in
braak in het Watergate-gebouw was
de heer Cushman plaatsvervangend
hoofd (deputy) van de CIA.
Generaal Cushman van het Ameri
kaanse corps mariniers is thans in
Rotterdam op uitnodiging van het
Nederlandse ministerie van defensie.
Sinds half april is generaal Cushman
aan het corps mariniers verbonden.
In de Van Gent-kazerne in Rotterdam
nam hij maandagmiddag een taptoe
te zijner ere af. 's Avonds zaten hij en
zijn vrouw aan een diner.
Generaal Cushman had aanvankelijk
enkele minuten beschikbaar voor een
persconferentie, maar op het laatste
moment zag hij daarvan af. Een adju
dant kwam meedelen dat de generaal
niemand te woord kon staan in op
dracht van het ministerie van defensie
in Washington. Dit in verband met de
opdracht, aanstaande zondag naar
Washington terug te keren teneinde
voor het openbaar ministerie een ver
klanng onder ede af te leggen in
verband met de Watergate-zaak. Toen
de generaal en mevrouw Cushman
hun hotel verlieten, gaf hij geen nader
commentaar.
President Nixon heeft na veel aan
dringen ingestemd met de benoeming
van een onafhankelijk jurist die het
onderzoek in de Watergate-affaire
moet leiden. Vele leden van het con
gres hadden al geruime tijd op een
dergelijke benoeming zitten wachten
óm de vrees weg te nemen dat het
Witte Huis het onderzoek blijft con
troleren. Minister van justitie Elliot
Richardson is al naar de juiste man
aan het zoeken. De jurist moet vol
gens Richardson 'onafhankelijk van
geest zijn en een uitnemende staat
van dienst hebben, bij voorkeur met
ervaring op het gebied van recht
spraak'. De jurist zal pas worden
benoemd als Richardson zelf officieel
als minister van justitie kan optreden.
President Nixon haalde Richardson
onlangs van defensie naar justitie als
opvolger van minister Kleindienst die
naar aanleiding van Watergate zijn
ontslag indiende. De senaat beslist
over twee dagen over de benoeming
van Richardson moet worden goedge
keurd. De minister van justitie be
klemtoonde dat de uiteindelijke ver
antwoordelijkheid voor de zaak bij
hem blijft berusten. Dp onafhankelijke
jurist werkt in het ministerie van
justitie en zal „aan mij en alleen
aan mij verslag uitbrengen".
Het Witte Huis heeft maandag
(Zie slot pagina 3 kolom 3)
JERUZALEM: Beeld van de grote
militaire parade maandag in Je
ruzalem ter gelegenheid van de
viering van de 25e verjaardag van
Israël: gemotoriseerd geschut
trekt langs het podium met de
eregasten.
NOODTOESTAND AFGEKONDIGD
BEIROET (AP-UPI-RTR) Hevige gevechten zijn maandagavond weer uitgebroken tussen het Liba
nese leger en Palestijnse guerrillaeenheden bij Palestijnse vluchtelingenkampen in de buurt van Bei
roet en de internationale luchthaven. Volgens ooggetuigen laaiden de gevechten op in de vluchtelin
genkampen Tal Zatar, Sabra en Shatila ten oosten en ten zuiden van Beiroet. Ook op het vliegveld
zouden aanvallen zijn ondernomen. Een communiqué van het leger via radio Beiroet verzocht de in
woners dezer stad hun huizen te verduisteren en nadere orders af te wachten.
Circa 300.000 toeschouwers
(Van onze correspondent).
JERUZALEM De veelbesproken militaire parade in Jeruzalem
vormde het middelpunt van de viering van Israels 25e onafhanke
lijkheidsdag. 300.000 toeschouwers sloegen het massale gebeuren
gade, wat minder was dan werd verwacht. De reden daarvoor is
dat bij de generale repetitie vorige week al 200.000 mensen de pa
rade hadden gezien en het aantal toeristen kleiner was dan was
voorspeld. Wat bitter als men bedenkt dat juist op aandringen van
de minister van toerisme de parade werd gehouden.
Jjantlijn
Het grootste spektakelstuk was on
getwijfeld de show van de lucht
macht, de grootste ooit in Israël ge
houden. 400 v.iegtuigen namen daar
aan deel. Tanks en zware artillerie
In de stad heerst volslagen verwarring
en doen de vreemdste geruchten
ronde. Mensen in nachtkleding kwa
men de balkons van hun huizen op om
te zien waar geschoten werd. Het
schieten was buitengewoon hevig.
ROTTERDAM: Robert Cushman.
een vroegere CIA-topman, die be.
trokken zou zijn geweest bij één
van de Witte Huis-schandalen,
heeft maandagavond geweigerd
commentaar hierop te geven.
Cushman, nu commandant van de
Amerikaanse mariniers, is in Ne
derland als gast van de Neder
landse marine. Op de foto Cush
man met echtgenote bij het ver
laten van het Parkhotel, waar ver
slaggevers hem bestormden.
Het vliegveld van Beiroet werd direct
gesloten voor het luchtverkeer en alle
verlichting werd gedoofd. Even na tien
uur in de avond vielen ongeveer twin
tig raketten bij de militaire opslag
plaats in Badaro in het zuiden van
Beiroet, niet ver van het militaire hos
pitaal. Bij het kamp Boerj el Barnjen
op de weg naar het vliegveld, bij Tal
Zatar in het zuidoosten en het vluch
telingenkamp Sjatilah werd eveneens
hevig geschoten. Het laatste kamp
werd bestookt met zware artillerie.
De wijken werden verlicht door talloze
lichtfakkels aan parachutes. Bij
hotel "Phoenicia' aan zee deed zich
hevige ontploffing voor. Libanese tanks
en pantserwagens namen stellingen in
bij de vluchtelingenkampen en het
hoofdkantoor van de Palestijnse guer
rillabeweging en vuurden.
Premier Amin al Hafez maakte be
kend dat de noodtoestand is afgekon
digd 'wegens de aanwezigheid van sub
versieve elementen die de veiligheid
van het land in gevaar brengen'. Nog
pas enkle uren tevoren was bekendge
maakt dat de Libanese autoriteiten en
de Palestijnen waren overeengekomen
het conflict te beëindigen.
Er zijn berichten over een 'derde
macht.' van provocateurs die niet zou
den willen dat de twee partijen het
conflict bijleggen.
COLETTI
OVERLEDEN
BOSTON (AFP) De Amerikaanse
beeldhouwer John Coletti is maan
dag in Boston aan een hartaanval
overleden.
Coletti. Italiaan van afkomst, werd
beschouwd als een van de beroemd
ste beeldhouwers in de Verenigde Sta
ten.
Schuiven met staatssecretariaten
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De formateurs
Ruppert en Burger hopen van
met ae opvat tuigen van Van Agt over.
de drie van Breda.
Met de andere portefeuilles werd
maandagavond nog druk geschoven.
- Vooral de door de ARP te bezetten
daag de bezetting van de staats-, posten leverden nog problemen op. In
secretariaten in het kabinet-Den de ARP iüeld men nog steeds reke
ning met de mogelijkheid aat ae soc:-,
alist Roeling zou bedanken voor bui
tenlandse zaken, waardoor de Anti-
Revolutionaire hoogleraar Kooijmans
de portefeuille van vredesvraagstuk
ken zou kunnen krijgen. ARP-voorzit-
ter Veerman komt vrijwel zeker op
onderwijs. Er wordt nog gezocht naar
iemand die op economische zaken zou
kunnen komen. Gedacht werd hierbij
aan Zuivelbond-voorzdtter drs. Rinze
Zijlstra of kamerlid Hans de Boer.
oud-wethouder van Velzen. Ombuds
man Marcel van Dam, die kandidaat
is voor crm, maar met wiens kandida
tuur mr. Van Doorn problemen heeft,
was maandagavond nog niet bena
derd-
Uyl rond te krijgen. Als hen dat
lukt, willen zij woensdag de op
richtingsvergadering van het(
nieuwe kabinet houden, waarna
donderdag de beëdiging van de
ministers kan volgen en de por
tefeuilles worden overgenomen.
Maandag polsten de formateurs1
reeds een aantal kandidaten voor een
staatssecretariaat in het nieuwe kabi
net. Daartoe ontvingen zij de socialis
tische kamerleden Stemerdink defen
sie) en Meijer (crm), alsmede de
Amsterdamse wethouder Polak (bin
nenlandse zaken). Meijer stelde zijn
medewerking afhankelijk van een ge
sprek met kandidaat-minister voor
crm Van Doom. Ook de maandag
voor justitie gepolste mevrouw mr.
Goudsmit. kamerlid voor D '66, vroeg
om bedenktijd. Zij heeft problemen
kompleet
Het is dc eerste keer dat forma
teurs zich zo uitgebreid met het aan
trekken van staatssecretarissen bezig-
(Zie slot pagina 3 kolom 1
zorgden ervoor dat de zeven kilome
ter lange route in Jeruzalem bpnieuw
bestraat moet worden. De show werd!
echter gestolen door een klein hondje.
Tussen het strakke openingsceremo-
nieel door rende het beest onder hi.a-
riteit van het publiek voor de officiële
tribune langs en liep dwars tussen de
marcherenden door, zonder dat ie
mand hem te pakken kon krijgen.
Overigens heerste er een perfecte
orde. Het verkeer in de stad was
gstremd en de toeschouwers moes
ten te voet. naar de tribunes komen.
Gedurende de parade waren er stren
ge veiligheidsmaatregelen. Enige dui
zenden militairen en politiemannen
waren op de been om ervoor te
zorgen dat het Pa.estijrsse verzet geen
roet in het eten kon gooien. Helikop
ters patrouilleerden tijdens ae parade
boven de route. Eén helikopter moest
een noodlanding maken, waarbij ze
ven soldaten werden gewond
Zondagavond werd de onafhanke
lijkheidsdag geopend en op eer. heel
wat spontanere wijze gevierd dan met
de parade. De hele avond en nacht
dansten en zongen duizenden in het
centrum van Jeruza.em. Uit het hele
land waren mensen naar Jeruzalem
gekomen om het fees? te vieren. Zij
sliepen veelal in hun auto's of in de
open lucht.
VRAGEN OVER
TEKORT AAN
AARDAPPELEN
DEN HAAG (ANP) De PvdA-tweede-
kamerleden Janssen en Epema-Brug-
man hebben minister Langman (econo
mische zaken) en Boersma (landbouw)
gevraagd of de berichten juist zijn dat
er in West-Europa een ernstig tekort
aan aardappelen dreigt te ontstaan-
Als dat zo is willen zij van de bewinds
lieden weten welke maatregelen zij zul
len treffen om ae aardappelvoorziening
in ons land veilig te stellen en om on
verantwoorde prijsstijgingen van aard
appelen tegen te gaan.
Waternood
DE drinkwaterbedrijven in de
Rijnlanden hebben alarm gesla
gen. Binnenkort zal het water uit
de Rijn niet langer voor drinkwa
tervoorziening geschikt zijn
(pagina 3)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5 en 7;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,3
en 9;
Sport op pagina 11;
Radio en televisie op pagina
13;
Financieel nieuws op pagina
15.
INWONERS VAN
TERNEUZEN,
GOES EN
KLOOSTERZANDE
TERNEUZEN De politie heeft
maandag vier mannen gearres
teerd die er van worden ver
dacht medeplichtig te zijn ge
weest aan de valsemunterij
waarvan vorige maand de hoofd
daders zijn aangehouden. Gear
resteerd zijn nu de 47-jarige
landbouwer F. van H. uit Goes,
de 34-jarige hotelhouder F. O. V.
en de 34-jarige caféhouder J. F.
V. uit Terneuzen (broers) en de
34-jarige autohandelaar G. J. van
B. uit Kloosterzande.
Hun aandeel in de zaak staat nog niet
precies vast. In grote lijnen worden
ze beschouwd als geldschieters en hel
pers bij de aanmaak van 3700 valse
biljetten van 20 dollar. De vier arres
tanten zijn maandag overgebracht
naar het hoofdbureau van politie te
Amsterdam, waar zc door een team
van rechercheurs uit Terneuzen,
Kloosterzande, Amsterdam en Den
Haag worden verhoord. Vrijdag wor
den ze voorgeleid voor de officier van
justitie te Middelburg.
De 3700 valse dollarbiljetten zijn vo
rig jaar gemaakt in Kloosterzande. De
eigenaar van het pand waar de druk
pers stond, de 35-jarige M. E- is
vorige maand al aangehouden. Hij
wordt beschouwd als een der hoofd
daders. Bij een huiszoeking na zijn
arrestatie heeft de politie 2100 biljet
ten gevonden in zijn slagerswerkruim
te waar ze verstopt lagen bij het
rookkanaal. Ook werden aantekenin
gen over de produktie aangetroffen
waaruit, bleek dat slager E. nauwkeu
rig bijhield wat er allemaal werd
gedrukt.
De eerste 1600 biljetten waren in
oktober 1972 al in Amsterdam gevon
den ten huize van de 38-jarige E. H.
C., die verklaarde het geld in bewa
ring te hebben van een zekere L. A. C.
uit Terneuzen. Deze C.t oorspronkelijk
uit IJzendijke, en volgens de politie
als crimineel bekend staand, werd op
6 oktober 1972 dood in zijn woning in
Terneuzen aangetroffen. Hoofinspec-;
teur-korpschef E. Hubregtscn in Ter
neuzen: „Het is jammer, dat we deze
man niet meer hebben kunnen horen. I
Hij had ons waarschijnlijk heel wat
kunnen vertellen". Bekend is, dat L. A.,
C. in 1986 in Kerkrade woonde en j
daar betrokken was bij een valsemun
terij. Hij had toentertijd al contacten
met slager E. in Kloosterzande.
Behalve slager E. werden op 12 april!
tijdens een inval in een pand in'
Oegstgeest nog drie andere valsemun
ters gearresteerd. Het waren de 42-
jarige Amsterdammer W. B.. de 55
jarige Rotterdammer Van der P. en
de 35-jarige J. H. S. uit Oegstgeest
Ook werd gepakt de 33-jarige Marok-j
kaan M- B. die als uitkijk fungeerde.;
Twee projecten
Volgens de politie gaat het in feite i
om twee projecten van valsemunterij:
in Kloosterzande volgens het boek-,
drukprocédë en in Oegstgeest volgens:
het offsetprocédë. Tussen beide pro-i
jecten moet in zoverre verband heb-|
ben bestaan dat een deel van het
bedrijfje in Kloosterzande, waar alles
is begonnen, later is overgebracht
naar Oegstgeest. De vier mannen die
maandag rijn aangehouden hebben al
leen te maken met het bedrijfje in
Kloosterzande. Met de vier arrestaties
denkt de politie nu het onderzoek in
deze valsemunterszaak voorlopig te
hebben afgerond. Uit de verhoren zal
nog precies moeten blijken wie welk
aandeel heeft gehad en hoe de contac
ten tot stand kwamen.
Het speurwerk, waarvan maandag tij
dens een persconferentie op het poli
tiebureau in Terneuzen het resultaat
werd bekend gemaakt, is gecoördi
neerd door inspecteur K. Sietsma van
de centrale recherche, afdeling falsifi
caties, te Amsterdam. Het is alles bij
elkaar een omvangrijke zaak gewor
den. De processen-verbaal beslaan op
het ogenblik al ongeveer 600 bladzij
den.
President Nixon heeft ten
slotte er in toegestemd
dat het onderzoek in de
Watergate-affaire aan een on
afhankelijke figuur wordt op
gedragen en niet aan een re
geringsfunctionaris. Een be
langrijke beslissingzij maakt het na
melijk mogelijk dat. de president niet
bij voorbaat de hand boven het hoofd
wordt gehouden, maar dat ook zijn rol
ln deze zaak in het onderzoek wordt
betrokken. Toonaangevende commen
tatoren hebben de afgelopen week bij
herhaling om een dergelijk onafhan
kelijk onderzoek gevraagd men
wenste de eventuele relatie van de
president tot dit schandaal aan de
orde gesteld te zien. In dit verband Is
het tekenend dat blijkens opinieon
derzoeken bijna de helft van de Ame
rikaanse burgers Nixon ervan ver
denkt, dat hij op de een of andere ma
nier toch bij deze Watergate-zaak 1*
betrokken. Het is daarom zo tekenend,
omdat in de meeste gevallen een pre-
sident-ln-moeilijkheden rekenen kan
op een ongewoon grote steun van zijn
mede-burgers. Er ontstaat namelijk
een soort solidariteitsgevoel: ..Laten
we achter onze president staan". Toen
Kennedy zijn mislukte Varkensbaai-
avontuur achter de rug had het
dieptepunt van zijn presidentschap
bleek niet minder dan drieëntachtig
procent van de Amerikanen hem te
steunen. Dit verschijnsel gaat bij Nixon
ditmaal niet op.
De columnist Stewart Alsop betoogt
deze week in Newsweek, dat nog
niets wijst, op Nixons persoonlijke
verantwoordelijkheid voor deze 'Idioot
ste onderneming in het politieke vuile
werk, ooit ondernomen door een troep
amateur-James Bonds die te veel geld
hadden uit te geven'. Maar zou ooit
enig bewijs tegen Nixon worden gele
verd. dan zal hij zonder enige twijfel
in staat van beschuldiging worden ge
steld, voegt Alsop er aan toe. De Ame
rikaanse grondwet schrijft nauwkeu
rig voor welke pro
cedure in een der
gelijk geval moe:
worden gevolgd.
Daarbij is het op
vallend dat niet het
hooggerechtshof een taak heeft toege
wezen gekregen, maar het congres, de
wetgevende macht. Beide kamers van
het congres zowel het huis van afge
vaardigden als de senaat hebben in
deze rechtsgang een functie.
Het huis van afgevaardigden funge*
als 'openbare aanklager": het kan
besluiten de president in staat
van beschuldiging te stellen. Indien
dat gebeurt, treedt vervolgens de se
naat op als rechtsprekende instantie,
waarbij de opperrechter president
van het hooggerechtshof als voor
zitter fungeert. Een veroordeling ech
ter kan uitsluitend met tweederde van
het aantal uitgebrachte stemmen wor
den uitgesproken. Die veroordeling
mag overigens niet verder gaan dan
verwijdering uit het ambt of een ver
bod eniz ambt in dienst van de Ver
enigde Staten uit te oefenen. Daarna
kan de veroordeelde nog voor de ge
wone strafrechter worden gedaagd in
dien hij de wet heeft overtreden. Deze
procedure is zorgvuldig in het eerste
artikel van de Amerikaanse grondwet
geregeld, een regeling echter die bij
de totstandkoming nogal wat beden
kingen opriep.
Die bedenkingen werden in 1788
voortreffelijk geformuleerd in
The Federalist door Alexander
Hamilton. Zij hebben vooral te maker
met de omstandigheid dat een politik
college rechtspraak moet uitoefenen
het gevaar is namelijk groot 'dat d*
uitspraak meer wordt bepaald door
de partijpolitieke verhoudingen dan
door werkelijke overwegingen van
schuld of onschuld', zo betoogde Ha
milton. Zijn voorspelling kwam nog
geen honderd jaar later precies uit.: er
werd in 1868 een proces gevoerd te
gen president Andrew Johnson, dat
een nasleep was van de Amerikaanse
burgeroorlog. Op het nippertje wist
Johnson zijn zaak te redden: de twee
derde meerderheid kwam één stem
tekort. Die ene stem was van een se
nator, die op grond van zijn geweten
tegen de partij-opvatting stemde, on
danks de geweldige druk die weken
lang dagelijks op hem werd uitgeoe
fend: Edmund G. Ross. Hij zei er la
ter van dat hij bij het uitbrengen van
zijn stem 'in zijn geopend graf' keek,
een voorspeiling die in politieke zin
uitkwam: hij werd nooit meer herko
zen. John F. Kennedy heeft de geschie
denis van dit proces en van Ross be
schreven in zijn "Profiles in courage".
Hamilton betoogde destijds dat zo
dra de senaat moet oordelen over
wangedrag door politieke figuren,
'de hartstochten van een ganse ge
meenschap in beweging komen'. Dat
was in 1788. In onze tijd echter gaat
het niet alleen om de Amerikaanse ge
meenschap, maar om grote delen van
de wereld. Mede met het oog daarop
mag men hopen dat het nu aangekon
digde onpartijdige onderzoek de ver
klaringen van het Witte Huis Nixon
was er niet bij betrokken zal be
vestigen. Zo niet, zal deze crisis ook
internationaal grote gevolgen kunnen
hebben.
AMSTERDAM (ANP) Een aantal
min of meer bekende Nederlanders,
onder wie politici, wetenschapsmen
sen. journalisten en kunstenaars, heb
ben zich naar aanleiding van het 25-
jarig bestaan van de staat Israël in
ibliceerde open brief
