Zeeuws Museum dit seizoen met
'alternatieve tentoonstelling'
Flinke uitbreiding
'Duinoord' Haamstede
Het is niet alleen
de make-up
die'tem doet.
CPN-bestuurder bezorgd over
prijzen na EEG-compromis
'Het Zeeuws Orkest' samen
met Louis van Dijk: jazz
en symfonie bij elkaar
IN APRIL 430 ZEESCHEPEN
MINDER IN TERNEUZEN
VYOB-JSDAG 2 MEI 1973
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
DR. P. K. VAN DAALEN: „BEZOEKER AAN HET DENKEN ZETTEN..."
'STERREN KIJKEN'
EN 'ZEE KIJKEN"
MIDDELBURG „Het huidige mu
seumbeleid dient te worden doorbro
ken. Het alleen maar ophangen van
schilderijen en uitstallen van voorwer
pen is een ]!)e ceuwse gewoonte, die
de bezoeker tot een eenvoudige consu
ment maakt. Het museum dat met zijn
tijd wil meegaan, moet er voor waken
rich niet in dit stramien vast te wer
ken. De bezoeker dient als hij dat
natuurlijk ook zelf wil in het mu
seum aan het denken te worden ge
zet".
Uitgaande van deze opvatting heeft de
directeur van het Zeeuwse Museum in
de Kanunnikenwoningen in Middel
burg, dr. P. K. van Daalen, voor dit
seizoen naast een drietal (toch weer)
traditionele exposities twee evenemen
ten op het programma gezet, die hij
zelf aanduidt, als: 'alternatieve ten
toonstellingen".
Dr. Van Daalen: „Het is een poging om
het alleen maar visuele bij het begrip:
tentoonstelling' te doorbreken. De
mensen moeten zelf de dingen bele
ven. Wij het museum kunnen hen
daarvoor het thema aanbieden. De be
zoekers 'maken' daardoor zelf de ten
toonstelling. Het geëxposeerde beperkt
zich dan niet slechts meer tot een
plaatje maar breidt zich uit tot een
'gedachte'.
De twee thema's, die het Zeeuwse Mu
seum zijn bezoekers aanbiedt zijn:
■Sterren kijken' en 'Zee kijken'. Men
kan dat individueel of in groepen en
op elk gewenst tijdstip gedurende het
seizoen doen.
Uitgangspunt voor deze projecten
vormt het planetarium, dat in een van
de zalen van het museum is te vinden.
Dit planetarium op zich reeds een
bezienswaardigheid werd in de ja
ren 1782-1786 naar een ontwerp van
mr. J. A. van de Perre vervaardigd
door de Middelburgse uurwerkmaker
Jozeph van den Eeckhout. Het plane
tarium wordt gevormd door een kast
waarin men als 'balletjes' de aarde en
de vijf toen bekende planeten om de
zon ziet wentelen. Met behulp van een
vernuftig radarwerk draait de zon in
deze miniatuur, evenals dat in werke
lijkheid het geval is in ruim vijfen
twintig dagen om zijn eigen as.
De bezoeker of beter gezegd deelnemer
aan de alternatieve expositie begint
hier aan zijn theoretische voorberei
ding. Hij bestudeert de stand van de
planeten ten opzichte van de zon. Om
theoretisch voldoende onderlegd te
zijn, staan de deelnemer overigens nog
andere middelen ter beschikking. - Het
project wordt namelijk uitgevoerd in
samenwerking met de technische bi
bliotheek in Vlissingen, die zijn boe
ken op het gebied van de astrologie
graag aan de belangstellenden uitleent
LEIDRAAD
Directeur Van Daalen vervolgt: „Het
Is de bedoeling dat de deelnemer na
het waarnemen in ons planetarium
vervolgens gedurende één uur s nachts
de échte sterrenhemel 'ondergaat'. Wie
daartoe de behoefte gevoelt, kan daar
na zijn ervaringen opschrijven. Het
staat hein of haar helemaal vrij wat
verder met deze notities te doen: naar
het museum zenden, bewaren of ge
woon weggooien".
P. K. VAN DAALEN'
...alternatief...
De notities die het museum van de
deelnemers ontvangt worden wellicht
in een later stadium als bloemlezing
geëxposeerd.
De heer Van Daalen noemt het tweede
project 'veel moeilijker'. Zonder met
anderen te praten, dus alléén en zon
der een woord op te schrijven moet
men gedurende drie uur naar de zee
kijken en daarbij de bewegingen van
eb en vloed volgen. Ook al weer naar
gelang de behoefte kan de deelnemer i
zijn in deze uren opgekomen gedach- j
ten opschrijven en vervolgens met zijn1
aantekeningen doen wat hem goed
dunkt.
De keuze van de projecten is niet ge
heel willekeurig. Zowel het beschou
wen van de planeten als de getijden
beweging, waarin de maan de centrale
rol vervult, kan niet los worden gezien
van de laatste ontwikkeling op het ge
bied van de ruimtevaart, Dr. Van Daa
len meent dan ook, dat op deze wijze
een zekere verbinding tot stand kan
worden gebracht tussen het statische
van het museum en het dynamische
van de techniek.
Voor het welslagen van deze evene
menten heeft de directie van het
Zeeuws Museum ook de medewerking
gevraagd en in principe verkregen van
de volkssterrenwacht "Philippus Lans-
jen' in Middelburg. Dr. Van Daa-
„Het plan is bovendien om de pro
jecten toe te spitsen op de dagen rond
elf en twaalf augustus. Dan vindt de
jaarlijkse sterrenregen plaats"
Ofschoon het de deelnemer natuurlijk
helemaal vrij is om te denken en te
doen wat hij zelf wil. wil de museum
directeur toch een zekere leidraad ge
ven: „Ons streven is gericht op het
op gang brengen van een denkproces.
De ervaring van het enorm betrekke
lijke en tijdelijke van alle dingen moet
zich daarbij als het ware aan het indi
vidu opdringen". Aldus dr. Van Daa
len, die daaraan nog eens kort en bon
dig toevoegt: „Het traditioneel gewor-
'V. PRlflCE
De zomerexpositie van 19 juli tot
en met 1 september is gewijd aan
de in januari van dit jaar overleden
Middelburgse kunstenaar Jacques
Prince. Tentoongesteld worden teke
ningen en documentatie van Prince,
afkomstig uit familiebezit en het PZG
archief.
De derde tetoonstelling begint op 3 no
vember en duurt tot 10 december. Het
Zeeuws Museum toont in deze perio
de onder de titel: „Men who made
your world" een serie fotografische
portretten van de befaamde Armeens-
Canadese fotograaf Yousuf Karsh. Het
zijn portretten van zonder uitzonde
ring beroemde figuren als Ernest He
mingway, Pablo Picasso, Pablo Casals,
Albert Einstein en Winston Churchill.
Naast deze drie eigen exposities stelt
het Zeeuws Museum bovendien nog de
den begrip 'tentoonstelling' dient ter
discussie te worden gesteld.
De traditionele wijze van exposeren
wordt intussen in het Zeeuws Museum
sinds vorig jaar juni in nieuwe en
riante behuizing in het abdijcomplex,
nog onverminderd voortgezet. Naast
de permanente tentoonstelling van de
eigen collectie vermeldt hel program
ma voor dit seizoen nog een drietal af
zonderlijke exposities.
De eerste tentoonstelling uit deze
reeks wordt gehouden van 8 juni tot
en met 15 juli en omvat bijbelse teke
ningen van Arie Visser (geb. 1885).
Arie Visser, woonachtig in Papen
drecht was directeur van een aanne-
migsmaatschappij in grond- en water
werken. Na zijn 65e jaar wijdde hij
zich aan het vervaardigen van bijbelse
voorstellingen. De zeer oorspronkelij
ke en in zeker opzicht als naïef aan
doende tekeningen zijn in potlood
zwart-wit en in kleur terwijl ook en
kele aquarellen van Arie Visser wor
den geëxposeerd.
nodige ruimte beschikbaar voor het
houden van een uitwissel ingstentoon-
stelling Middelburg-Folkestone, even
eens op het gehied van de fotografie.
Het betreft hier werk van leden van
fotoclubs uit beide gemeenten. Deze
tentoonstelling duurt van 26 mei tot en
met 2 juni.
CAREL VAN DILLEN OP 1 MEI-VIERING TE VLISSINGEN
WATERGATE: BEERPUT
VAN DE CORRUPTIE
BORRELT OVER
VLISSINGEN In een toespraak, tij
dens de 1 mei-viering van de afdeling
Vlissingen van de Communistische
Partij Nederland, heeft de heer Carel
van Dillen landelijk bestuurslid
zi|n grote bezorgdheid uitgesproken
over het recentelijke bereikte compro
mis in EEG-verband- Dit zal weer, al
dus de heer Van Dillen, een lawine
van prijsverhogingen meebrengen, die
liet sterkst de mensen met de laagste
inkomens treffen. Als voorbeeld noem
de hij het 'In ons land toch al zo
dure' rundvlees, dat 10in prijs
zal stijgen. Voor de heer Van Dillen
was het bereikte compromis niet meer
dan een farce: Jiet zou onverkoopbaar
zijn als tegelijk met het Watergate-
schandaal ook de EEG nog eens uit
elkaar zou barsten'.
De prijsverhogingen bracht de partij
bestuurder ook in verband met de
moeizame kabinetsformatie. J)e kapi
talistische krachten in Nederland', al
dus de heer Van Dillen, „zijn na vijf
maanden nög steeds niet in staat met
een regering te komen. Zo moeilijk is
het geworden het Nederlandse volk
een rechtse regering op te dringen'. De
rechtse krachten, zo vervolgde hij, de
voornaamste kapitalistische krachten
in ons land, willen hun uitplunderings-
politiek ten koste van de werkende he-
NIEUWE VLEUGEL VOLGEND JAAR KLAAR
RUSTHUIS KAN 30
BEJAARDEN MEER
HUISVESTEN
HAAMSTEDE Het rusthuis "Duin
oord' aan de Kloosterweg in Haam
stede wordt aanzienlijk uitgebreid.,
Het fraai gelegen bejaardentehuis!
krijgt er een vleugel bij. Deze nieuw
bouw betekent een vergroting van de
capaciteit met dertig bedden. Momen
teel kan 'Duinoord' eenenzeventig be-l
jaarden huisvesten. Het bestaande ge
bouw zal een flinke verandering on
dergaan. Zo worden de dienstruimten
verbeterd en Lqmt er een ruimere
recreatiezaal.
De totale kosten (inrichting, nieuw-1
bouw en verbouwing) bedragen rond]
de twee miljoen gulden. In maart is'
met de uitbreiding honderdtwee i
palen zitten al diep in de grond
een begin gemaakt. Verwacht wordt,!
dat. de drie etages tellende vleugel
over een jaar in gebruik kan worden!
genomen.
Het nieuwe gedeelte van 'Duinoord'i
zal bestaan uit zevenvijftig eenper-!
soons- en drie tweepersoonsflatjes. Er
wordt aan gedacht, om er een biljart-
hoek en een hobbyruimte in te rich
ten. Rond het nieuwe stuk wordt een
tuin aangelegd- Dat zal gratis gebeu
ren door een boomkwekerij en tuin-
aanlegfirma uit Ren esse. De firma
heeft dit royale gebaar gemaakt in
verband met naar vijftigjarig jubi
leum. Zodra de vleugel klaar is, wor
den de dertig kamertjes aan de ach
terkant van het tehuis ontruimd. Ze
zullen worden gebruikt als dienstver-1
trekken. De bewoners van die dertig!
kamers verhuizen naar het toekomsti-j
ge romplex. 1
volkïng doordrukken. Dat betekent, zo
noemde hij enkele voorbeelden, nog
hogere kosten voor defensie, nog ho
gere huren en afbraak van het onder
wijssysteem.
WINST RIJN-SCHELDE
In verband van stijgende prijzen
noemde hij de netto winstcijfers van
1971 en 1972 die het Rijn-Schelde con-
cern heeft gemaakt; volgens het CPN.-
partijbestuurslid 40,9 miljoen en 47,1
miljoen, wat een toeneming met 15
procent betekent.
Daarbij zou het concern, zo vervolgde
spreker, 3300 miljoen gulden aan werk
In de orderboeken hebben. Zich bepa
lend tot de winstcijfers zei hij: „Daar
komen de prijsstijgingen vandaan en
wordt een nieuwe inflatiegolf ver
wekt. De matigingspolitiek is leugen
en bedrog, het schijventarief voor de
Inkomensbelasting een nieuwe aanslag
op de portemonnee.
Zo'n politiek moet op toenemend ver
zet van de Nederlandse bevolking stui
ten. Dit is al in massale acties tot uit
drukking gekomen. In het afgelopen
jaar ging er geen week voorbij of men
zag een groep demonstranten op het
Binnenhof. Dat is ook het beeld van
Nederland in 1973". Daarop, zo besloot
de heer Van Dillen, moeten commu
nisten en socialisten de 1 mei-viering
richten; de gehele situatie vergt een
eensgezdn optreden om zo de basis te
leggen voor een werkelijk progressieve
regering in Nederland.
Aan het begin van zijn toespraak had
de heer Van Dillen opgemerkt, dat
het deze avond de bijeenkomst
werd gehouden in het clubgebouw van
de speeltuinvereniging aan de Bloe-
menlaan om een 1 mei-viering ging
in bijzondere politieke omstandighe
den met crisistoestanden in de kapi
talistische wereld die de voornaamste
karakteristiek zijn in de politieke si
tuatie. Het kapitalistisch stelsel, aldus
de CPN-partijbestuurder, verkeert van
daag de dag in grote politieke moei
lijkheden, in het bijzonder in de Ver
enigde Staten. „Uit het Watergate-
schandaal blijkt hoe corrupt een der
gelijk stelsel is, de beerput borrelt
over na de catastrofale Nixon-politiek
in Vietnam". Op voorstel van de heer
Van Dillen werd besloten telegrammen
te zendén naar de zaakgelastigde van
de VS in Nederland en naar de Neder
landse regering om te protesteren te
gen de bombardementen in Cambodja
en Laos.
De heer Van Dillen was ingeleid door
afdelingsbestuurslid de heer J. de
Keijzer. die de aanwezigen opriep om
de dodenherdenking op 4 mei en be
vrijdingsdag 5 mei in ere te houden.
'Duinoord' werd in 1955 gebouwd.
Ruim twaalf jaar bleek dat het be
jaardenoord (het wordt geëxploiteerd!
door de stichting rusthuizen westelijk
Schouwen) op sommige punten niet'
meer voldeed aan de eisen, die de wet
op de bejaardenwoningen daaraan
stelt. Zo waren de dertig kamers aan
de achterkant het tehuis net enige1
in de Westhoek te klein. In 1969.
kwamen de eerste plannen op tafel.
Na de ambtelijke molens te zijn ge
passeerd, was alles zo'n drie jaar,
later rond.
Een uitbreiding van 'Duinoord' (de
plannen zijn van het architectenbu
reau Rothuizen en 't Hooft en worden
uitgevoerd door Slavenburgs bouwbe
drijven uit Schiedam) is hard nodig.
De wachtlijst wordt steeds langer.
Momenteel staan er tachtig waar
van zestig irit Westen- en Midden-
Schouwen namen op.
Weekend op
Zilveren Schor
blaasmuzikanten
GOES Vrijdag, zaterdag en zondag
wordt weer een studie-weekend voor
jeugdige blaasmuzikanten gehouden in
het centrum 'Het Zilveren Schor' te
Arnemiiidcn. Een 73 jonge muzikanten
zullen zich bezighouden met orkest-
spel, spel in klein groepsverband, stu
die van het instrument, discussie over
muziek cn aanverwante zaken.
Het weekend, dat vrijdagmiddag be
gint en zondagmiddag eindigt, staat
onder leiding van dirigent-componist
Henk van Lijnschoten, Wim Vos, mu-'
ziekdocent uit. Rotterdam, en Paul C.
van Belzen, regio-directeur voor de
Bëvelanden van de Zeeuwse muziek
school. Voor de huishoudelijke zaken
zijn mevrouw H. van Belzen-de Bruyn
;n Chr. Dekker verantwoordelijk.
Het weekend wordt georganiseerd
ioor de stichting Zeeuwse Muziek
school in samenwrking met de afde
ling Zeeland van de Kon- Nederlandse
Federatie van muziekverenigingen. Er
nemen jongelui aan deel uit dez»
provincie.
Het weekend wordt zondagmiddag
half drie afgesloten met een concert1
•oor ouders en belangstellenden, en
waar zowel het grote orkest» als de
kleinere emsembles zullen optre
den.
Wat mooi is heeft kleur. Kleur verandert u.
maakt u mooier. Wel eens een andere
make-up geprobeerd? Nieuwe kleur aan uw
gezicht gegeven? Gebruik dan ook een
Lavona haarkleurspoeling. Heteffekt is
fantastisch.
Alle 25 tinten Lavona
haarkleurspoelingen
worden op basis
van een verzorgende
crème gemaakt.
Deze zorgt voor het herstel van de natuur
lijke glans van uw haar en geeft tevens een
egale dekking. Uw Lavona-adviseur kan u
precies vertellen welke kleuren bij uitstek
voor uw haartype geschikt zijn.
Tube voor 2 behandelingen f 3,-
Lavona,
een belofte voor
mooier haar
WfLLA
Het Zeeuws Orkest repeteert onder leiding van Jan Out
EXPERIMENTELE VOORJAARSTOURNEE
GERICHT OP EEN
BREDER PUBLIEK
MIDDELBURG Het Zeeuws
Orkest gaat dit keer op zijn tra
ditionele voorjaarstoernee door
Zeeland (Goes, Zierikzee, Middel
burg en Terneuzen) 'in zee' met
het trio Louis van Dijk. Dit bete
kent zeker niet dat het orkest
een nieuwe weg opgaat, maar
moet uitsluitend worden gezien
als een incidenteel experiment.
Het orkest, dat onder leiding
staat van dirigent Jan Out, richt
zich hiermee op een breder en
jonger publiek dan gewoonlijk.
De aanleiding tot de experiment
is in feite, zo vertelt het be
stuurslid F. Tavenier, de verbou
wing van de Middelburgse con
certzaal, waardoor voor Middel
burg naar een ander onderkomen
moest worden uitgekeken. Het is
de schouwburgzaal geworden.
„We hebben gemeend om naar
aanleiding hiervan eens een pro
gramma op te stellen voor een
ander, in elk geval breder pu
bliek", aldus de heer Tavenier.
„we verwachten vrij veel jeugd".
De experimentele toemee kan het
best worden omschreven als een
ontmoeting tussen symfonie en
jazz. Vooral de moderne compo
sitie 'Concertino voor orkest en
kjazzkwintet' van de Nederlandse
componist Otto Ketting staat
hier voor borg. Het trio Louis
van Dijk (Louis van Dijk piano.
Jacques Schols bas, John Engels
slagwerk) wordt voor deze uit
voering uitgebreid tot een combo
met de saxofonist Herman
Scnoonderwalt en de neger-trom
pettist Charles Green. Van de
vier uit te voeren werken is 'Con
certino voor orkest en jazzkwin-
tet' het enige waarin het Zeeuws
Orkest en net trio-kwintet Var.
Dijk samen zijn te beluisteren..
nomen in de muziek van de piano
virtuoos Van Dijk. Het pro
gramma wordt besloten met een
solo-uitvoering door het Zeeuws
Orkest van de klassieke ouvertu
re 'Cyrano de Bergerac'.
Louis van Dijk
Het programma wordt geopend
door het Zeeuws Orkest met de
uitvoering van de derde Suite in
D-dur van J. S. Bach. Onmiddel
lijk hierna wordt afgeweken van
de klassieke concert-traditie van
het orkest, want dan zal het Trio
Louis van Dijk' aan het improvi
seren slaan op een aantal the
ma's van deze suite. Zoals be
kend heeft het improviseren op
meer of minder bekende thema's
een zeer belangrijke plaats in ge-
Voor de bezoekers van het nacht-
concert. dat vrijdag 18 mei 'aan
vang 22.30 uur) in de Middelburg
se schouwburg word*, gegeven,
betekent dit nog niet het einde.
Zij kunnen nog een extra solos-
tisch optreden van Trio Louis
van Dijk' verwachten, bestaande
uit vrije improvisaties. Afhanke
lijk van de tijdruimte en de
stemming van het publiek, zal
hiertoe mogelijk de uitvoering
van de laatste oeverture wat
worden verkort.
Het Zeeuws Orkest, dat voor on
geveer tweederde bestaat uit
amateursmusici en voor eenderde
uit beroepsmusici, zal in de volle
dige bezetting (60) optreden. Men
heeft reeds een eerste repetitie
met het gevormde combo achter
de rug. Louis van Dijk en zijn
musici zijn hiervoor afgelopen
zondag naar Middelburg geko
men. De generale repetitie volgt
op woensdag 9 mei. De heer
Tavenier: „Deze eerste repetitie
kunnen we echt wel beschouwen
als een voorbode van een reeks
succesvolle uitvoeringen".
Het toemee-programma luidt als
volgt: donderdag 10 mei in "De
Prins van Oranje' te Goes, vrij
dag li me: in de concertzaal te
Zierikzee, donderdag 17 mei in de
schouwburg te Middelburg, vrij
dag 18 mei het nachtconcert in
de Middelburgse schouwburg en
tot slot zaterdag 19 mei in bet
Zuidlandtheacer in Terneuzen. Be
halve het nachtconcert (zoals ge
zegd: aanvang 22.30 uur) begin
nen alle concerten om 20.00 uur.
Eend met kuikens
veroorzaakte
een aanrijding
PERKPOLDER Eer. moedereend
met kuikens heeft dinsdagmiddag oj.
rijksweg 60 ter hoogte van Rustwati
twee auto's enige schade berokkend.
Het dier met waggelend gevolg stak
juist de rijksweg over toen A. L. ui:
Hulst naderde met achter zijn auto
een caravan. De bestuurder, die in de
richting Perkpolaer reed, remde af'
voor het overstekend gevogelte, met
het gevolg, dat een auto, bestuurd
door H. D. uit Vlissingen, achter op
ae caravan botste-
TERNEUZEN De nu al bijna vier weken durende staking onder de Gen
havenarbeiders heeft zich ai duidelijk gemanifesteerd in de scheepvaartstatis
tiek van de Terneuzense haven. Afgelopen maand passeerden in totaal 564
zeeschepen de westsluis. In de maand maart waren dat er nog 994. Een ver
mindering dus van 430. die zeker invloed zal hebben op het jaartotaal van
1973.
De teruggang in de zeescheepvaart als gevolg van de Gentse havenstaking is
nu al ongeveer even groot als de stijging over heel 1972. In dit jaar passeerden
ruim 10.000 zeeschepen de westsluis en dat was ongeveer vijf procent meer
dan in het jaar daarvoor
De meeste voor Gent bestemde schepen varen door naar Antwerpen waar in
de haven voor ongeveer 70 procent wordt gewerkt. De lading wordt in Antwer
pen gelost in binnenvaartschepen of in vrachtauto's die de goederen naar de
plaats van bestemming brengen. Voor wat Terneuzen betref; gebeurt dit alleen
met de containerschepen die goederen aanvoeren voor de Volvo-assemblage-
fabriek in het Gentse havengebied. De containers worden in de roll-on-roll-off-
haven in Terneuzen gelost en met vrachtauto's naar Gent gebracht.