PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PZC
SOCIAAL-ECONOMISCHE
DRIEHOEK IS AL ROND
Drie Industriebonden
keuren akkoord goed
Zeeuws aandeel lintjesregen: totaal
van 49 koninklijke onderscheidingen
Kremlin zuivert
weg naar westen
1 BABY- EN KLEUTERHUIS
MARJO
Vandaag
in de
krant...
Koekoeks
jong
Twee mannen
gedood bij vlucht
ELD0 laat raket
Europa-II vallen
De Geuzen
in Biervliet
Pagina 2
216e jaargang - nummer 100
Zaterdag 28 april 1973
Ook voor kinderkleding t/m vier jaar
SCHOT IN FORMATIE KABINET-DEN UYL
WIJZIGING IN PARTIJTOP
MOSKOU (RTR-AFP) De
Sowjet-Unie heeft vrijdag een
belangrijke wijziging aange
bracht in de top van de partij.
Het is de eerste sinds de val
van Nikita Kroesjtsjev in 1964.
Minister van defensie maar
schalk Gretsjko werd direct
vanuit het centrale comité in
het hoogste orgaan, het polit-
buro gekozen. Pjotr Sjelest,
Lintjesregen
ZO'N 2000 Nederlanders hebben
een onderscheiding gekregen. En
kelen van hen hebben het lintje
geweigerd... (Pag. 3)
Vijftien mensen uit Zeeland wer
den benoemd tot ridder of offi
cier (pag. 9 en 11).
Watergate
DE ONDERDIRECTEUR van de
FBI heeft ontslag genomen, nadat
aan het licht is gekomen dat hij
is betrokken bij de Watergate-af
faire. Amerika is geschokt door
nieuwe onthullingen in deze
zaak... (Pag. 3)
Afgelopen
DE MIDDELBARE Meisjes School
behoort tot het verleden. Giste
ren kregen de leerlingen van de
bezemklassen' hun laatste schrif
telijke examenopgave voorgescho
teld... (Pag. 13)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5,7,8,9 en 11;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,3
en 13;
Sport op de pagina's 22 en
23;
Radio en televisie op pagina
25;
Financieel nieuws op pagina
27;
En in de
zaterdagkrant
pag. 17: Op deze pagina enkele
■pleidooien vanuit Oost-
Zeeuwsch Vlaanderen
voor samenwerking met
België op het gebied van
de industriële ontwikke
ling.
pag, 18: Bij de herdenking van
het. 25-jarig bestaan van
de staat. Israël geeft mr.
Jaap van Wesel een be
schouwing over de posi
tie van deze joodse staat,
omringd door vijandige
Arabieren: Stemmen uit
de Kerken,
pag. 21: Letterkundige kroniek
van Hans Warren; Pop-
praet.
pag. 19: Schaken. dammen,
bridge, hengelrubriek,
puzzel en culinair avon
tuur.
een van de felste voorstanders
van de harde lijn, verloor zijn
zetel en is met pensioen ge
stuurd.
Door de mutaties lijkt partijleider
Brezjnjev zich van een onaantastbare
positie te hebben verzekerd voor hem
zelf en zijn politieke vrienden om on
gehinderd de tweede fase van de ope
ning naar het westen te kunnen inzet
ten. Hij heeft nu de handen vrij om
met de komende reizen naar Bonn en
Washington de politiek van ontspan
ning verder uit te bouwen. De twee
daagse besloten plenaire bijeenkomst
van het centrale comité eindigde met
de unanieme goedkeuring van Brezj-
njevs verslag over de buitenlandse po
litiek.
De verrassende mutaties die via ra
dio en televisie werden bekendgemaakt
terwijl de portretten van de leiders
(Zie slot pagina 13 kolom 1
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er zit schot in de formatie van het kabinet-Den Uyl. De kandidaat-ministers zul
len waarschijnlijk al in de loop van de volgende week onder leiding van de formateurs Burger en
Ruppert in conclaaf gaan om te praten over het regeringsprogramma.
H
De formateurs zijn al een heel eind
met de bezetting van de ministersze
tels op streek. Zo hebben zij
sociaal-economische driehoek al rond.
Vandaag ontvangen Burger en Rup
pert drs. Den Uyl om hem het pre
mierschap aan te bieden. Na hem
komt de KVP'er Van Agt die vice-
premier moet worden.
De beide formateurs wisten vrijdag
de 33-jarige KVP'er R. Lubbers, direc
teur van een metaalbedrijf in Capelle
aan de IJssel, in principe bereid te
vinden de post van economische za
ken op zich te nemen. Drs. Lubbers,
die lid is van de Rijnmond-raad en
bestuursfuncties heeft in enkele werk
geversorganisaties. zal samen met de
socialist Duijsenberg op financiën en
de Anti Revolutionair Boersma op
sociale zaken de sociaal-economische
sector gaan beheren.
De formateurs besteden het wee
keinde om na te denken over de
bezetting over een aantal resterende
posten, die nog problemen opleveren.
De KVP zal behalve justitie en econo
mische zaken waarschijnlijk ook drs,
Westerterp, oud-staatssecretaris van
buitenlandse zaken, leveren voor land
bouw en visserij. De ARP levert be
halve Boersma voor sociale zaken
prof. De Gaay Fortman voor binnen
landse zaken en De West. De progres
sieve drie zullen zelf de portefeuilles
van defensie en volkshuisvesting voor
hun rekening moeten nemen. Voor
defensie wordt genoemd de socialist
ir. Vredeling, en voor volkshuisvesting
ir. Th. Quené, directeur van de Rijks
planologische dienst, lid van de
PvdA.
Prof. De Gaay Fortman, die fractie
leider van de ARP in de Eerste Ka
mer is, toonde zich vrijdag tegenover
de formateurs in beginsel „niet afwij
zend" binnenlandse zaken en De West
voor zijn rekening te nemen,
behoudt zijn definitieve toezegging
echter voort tot na de precoratitue-
rende vergadering van de kandidaat
ministers. De AR-senator wil na die
vergadering eerst nog met fractielei
der Aantjes praten.
Prof. De Gaay Fortman zei vrijdag
avond over zijn nogal gereserveerde
houding dat hij in eerste instantie op
een „doorbraak naar de progressie-
ven" uit is geweest. Nu een kabinet-
Den Uyl er lijkt te komen, wil hij zijn
partij niet op zijn kandidatuur vast
klinken. „Als men een ander heeft,
ruim ik graag het veld", aldus de AR-
senator, die liet blijken dat het hem
zou spijten een aantal aantrekkelijke
functies te moeten opgeven.
De AR-senator bleek met het door
fractieleider Aantjes betwiste premier
schap van Den Uyl „geen enkel pro
bleem" te hebben. Hij betreurde dat
de AR-fractie zich niet unaniem achter
de formatie van een kabinet-Den Uyl
heeft gesteld. Ook ontkende hij da-
hij door de koningin op binnenlandse
zaken zou worden verlangd om een
eventuele troonswisseling in goede ba
nen te leiden. ,De koningin denkt niet
aan applicatie", zei hij.
De PSP heeft op de progressieve par
tijen heen beroep gedaan om alsnog
een progressief minderheidskabinet te
vormen.
De kabinetsformateurs Ruppert
en Burger, ontvangen drs. R. F. M.
Lubbers (KVP).
NIEUW GESPREK MET WERKGEVERS OP 11 MEI
(Van onze redactie economie).
DEN HAAG-UTRECHT Er lijkt weer een basis te zijn voor hervatting van het cao-overleg in de di
verse industriële bedrijfstakken, waar in de afgèlopèn maanden grote conflicten heersten. De be
leidsorganen van de drie industriebonden zijn vrijdag akkoord gegaan met het donderdagavond be
reikte compromis in het overleg met de werkgevers. Ook aan werkgeverszijde lijkt het wat de nadere
goedkeuring bij de achterban betreft, de goede kant op te gaan.
ANDROPOW
HELMSTEDT (RTR) Weslduitse dou
anebeambten hebben vrijdag in Helm-
stedt meegedeeld dat de Oostduitse
grenspolitie twee mannen heeft dood
geschoten die het afgelopen weekeinde I
met een zware vrachtauto naar West-!
Duitsland wilden vluchten.
Vrijdag 11 mei komen de partijen,
weer bijeen om de resultaten van dej
verdere procedures in eigen kring tej
bespreken. Pas als deze fase gunstig
afloopt, waarop nu een steeds groterej
kans lijkt te bestaan, zal deze vormj
van centraal overleg worden afgeslo-i
ten. Daarop kan onmiddellijk worden
begonnen met het cao-overleg voor de
bedrijfstakken, zoals grootmetaal, me-;
taai-nijverheid, textiel en confectie en
bij diverse grote concerns.
De bondsraden van alle drie de
industriehonden hadden wel moeite
met het aanvaarden \-an het bereikte
resultaat. Mei name kwam er veel
kritiek tegen de manier waarop het
zgn. paasbestand afkoelingsperiode
tot 1 mei) is verwezenlijkt. De beslis
singen daarover van de besturen van
uit hei actiecentrum in Driebergen
hadden de regionale centra overrom
peld. Vrijdag gaven de onderhande
laars toe dat zij beter en intensiever
hadden moeten overleggen.
De meeste bedenkingen rezen in
NKV-kring. De centrale raad van het
NKV zal de leden toch aanvaarding
van het compromis adviseren. Specia
le aandacht zal worden gevraagd voor
de zgn. overcompensatie in bepaalde
salarisgroepen, maar dan gesitueerd
naar de desbetreffende bedrijfstakken.
Bij het NW stemde één lid van de
bondsraad tegen het bestuursbeleid.
De bondsraad van het CNV gaf zijn
fiat in overgrote meerderheid, evenals
die van het NKV.
Inmiddels is vrijdagmiddag het ac-|
tiecentrum Driebergen gesloten- Daarj
zijn sedert 26 februari de acties in
ruim 200 bedrijven gecoördineerd. sa-|
men met de regionale centra. Men!
draaide al de hele week op halve;
kracht. Vrijdagmorgen werd voor het!
laatst telefonisch vergaderd met de
regio's. Die centra worden nog niet;
gesloten, omdat eventuele voortzetting;
van de acties meer op regionale basis!
zal gebeuren.
Wat de werkgevers betreft, hier is
de terugkoppeling minder direct dan
bij de werknemers. Vrijdagmorgen is
het zgn. coördinatieoverleg van del
industriële werkgevers hijeen geweest.
PARIJS De raad van de ELDO, de
Europese organisatie voor ontwikke
ling van een raket, heeft vrijdagavond
besloten het project voor de Europese
raket 'Europa-2' te annuleren.
De ELDO zegt. dit in een communiqué,
waarin verklaard wordt dat de West-
duitse en Franse delegaties hebben be
sloten hun medewerking aan dit pro
gramma op te
In deze kring is het bereikte principe
akkoord goedgekeurd. Het gaat hier
nog maar om een „eerste achterban",
de overige beslissingen worden in de;
loop van de volgende week ver-I
wacht.
Een aantal werkgeversgedelegeerden
had volledig mandaat voorzo%-er het
akkoord nu strekt. Dat was bijvoor
beeld het geval met de FME (groot
metaal). Maar dit geldt niet voor de
vertegenwoordigers van de Algemene
Werkgevers Vereniging, die hun be
middelende diensten voor diverse be
drijven hebben verleend. Ook in me
taalnijverheid, textiel en confectie zal
nog nader beraad komen.
Dit laatste gelat ook voor de grote
concerns Akzo, Philips, Unilever en
Hoogovens, waar men o.a. te maken
heeft met sterke belangen van de
beambtenbonden en ae verenigingen
van hoger personeel. Inmiddels hand
haven de werkgevers hun Bureau In
dustriële Werkgevers in het VNO-ge-
bouw te Den Haag, dat als coördina
tie- en informatiecentrum dienst blijft
doen, zeker tot dat het gehele cao-
overleg tot een goed einde zal zijn
gebracht.
De vakbonden hebben vrijdag in prin
cipe overeenstemming bereikt over
een nieuwe cao voor de Maastrichtse
aardewerkindustrie, waarbij het cen
traal akkoord tussen industriële
werkgevers en industriebonden
model heeft gediend.
EËN RIDDER NED. LEEUW, VIER OFFICIEREN O.N. EN TIEN RIDDERS O.N.
Erezilver 21
maal opgespeld
VLISSINGEN Negenenveer
tig lintjes en medailles bedraagt
de jaarlijkse oogst aan konink
lijke onderscheidingen ter gele
genheid van de verjaardag van
koningin Juliana voor geheel
Zeeland.
Bij verschillende gelegenheden
en op diverse plaatsen zijn de
onderscheidingen gisteren uitge
reikt. De 49 koninklijke onder
scheidingen werden als volgt
verdeeld:
één ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw
vier officieren in de orde van
Oranje-Nassau
tien ridders in de orde van Oranje-
Nassau
negen eremedailles in goud
éénentwintig eremedailles in zilver
vier eremedailles in brons
Tot ridder in de orde van de Neder
landse Leeuw is benoemd:
Ir. J. Zuurdeeg te Middelburg, hoofd
ingenieur-directeur van rijkswater
staat in Zeeland
Tot officier in de orde van Oranje-
Nassau werden benoemd:
Mr. J. Thielen, hoofdinspecteur der
domeinen, hoofd van de inspectie der
domeinen Zuidwest-Nederland te!
Goes; jhr. mr. G. C. D. Rutgers van;
Rozenburg te Middelburg, dijkgraaf j
van het waterschap Walcheren; A. M.|
Geluk te Schuddebeurs, gemeente
Brouwershaven, voorzatter en be
stuurslid van landbouworganisaties;
ir. D. J- van der Have te Kapelle,
bestuurslid van organisaties op het
gebied van de handel in zaaizaden.
Tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau:
Ds. J. W. Schokking. predikant van de
Nederlands hervormde kerk te Cad-
zand; F. G. Sprenger, burgemeester;
der gemeente Domburg; mejuffrouw!
W. J. H. Westera, oud-inspectrice voor;
de bejaardenoorden in de provincie,
Zeeland te Middelburg; C. J. Gillissen
Verschage, wethouder der gemeente
Vlissingen; A- J. M, Rottier te Hulst,
gezworene, lid van het dagelijks be
stuur van het waterschap 'Hulster
Ambacht'; L. J. Rammeloo te Hulst;
directeur van de sociale werkplaats
'Hulster Ambacht' te Hulst; H. D. J-
Meijer, arts bij het districtsbureau
van de provinciale Zeeuwse vereniging
tot bestrijding der tuberculose, te Ter-
neuzen; J. J. Claas, adjunct-directeur
van de Vitrite te Middelburg; W. M.
G. Bartz te Sint-Jansteen, voorzitter
van de regionale woningbouwvereni
ging Zeeuwsch-Vlaanderen; D- Bijl te
Vlissingen, aannemer en taxateur-ma-!
keiaar.
De eremedaille, verbonden aan de orde
van Oranje-Nassau, in goud;
J. J. van Gorsel, secretaris-penning-
meester van de Nederlands hervorm
de kerk te Rilland-Bath; C. van He-
mert, wethouder der gemeente Ame-
muiden; I. van Hou te, oud-lid van de
gemeenteraad van Oostburg; J. D. J.
Martens, oud-lid van de gemeenteraad!
van Hulst; mejuffrouw R. M. E. Smet
i zuster Thomasia) hoofdleidster van
de bijzondere kleuterschool 'Frances-
ca' te Goes: mejuffrouw M. P. A.
Vonck, onderwijzeres bij het bijzon
der gewoon lager onderwijs te Terho
le (gem. Hontenisse); H. van der
Vlist, bureauchef bij het bureau van!
de landmeetkundige dienst te Middel
burg; A. Maas, vertegenwoordiger fa.!
De jager te Middelburg; E. P. M.
Verdunnen te Hulst, oud-voorzitter!
van de Boerenleenbank te Ossenisse;
mejuffrouw A. M. E. van Loon (zus
ter Anna), overste van de congregatie
der zusters Fransicanessen Toevlucht;
in Lijden', verpleegster van het zieken-;
huis 'Lievensberg' te Bergen op Zoom.
De eremedaille, verbonden aan de orde
van Oranje-Nassau, in zilver:
G. C. van Felius, opperwachtmeester
der rijkspolitie te St-Philipslanö; K. C.,
Deurloo, drager bij de "Begrafenisbus
van de maatschappij tot nut I
van het algemeen, departement I
Tholen, te Tholen; opperschipper K.
Coppoolse te Vlissingen (met del
sergeant-majoor motor
transport J. J. Meerman, van het';
dienstvak der aan- en. afvoer troepen,
te Tholen (met de zwaarden); A. P-
de Ridder te Cadzana, employé eerste1
klas der PTT; S. C. Poortvliet te
Kloetinge. vertegenwoordiger bij de
NV Handelsmij gebr. Muider te Goes:
J. C. Baas te Rilland-Bath, werkzaam I
bij de NV Landbouwmaatschappij 'Del
Bathpolders' (bij bevordering); J. P.j
van Koeveringe te Krabbendijke en C.
Nieuwenhuyzen te Krabbendijke. bei-1
den werkzaam bij het fruitkwekersbe-
drijf van de firma Vogelaar; J. P. van!
Liere te Goes, assisent op de financië
le afdeling bij de keuringsdienst Del-|
ta-Nederland NAK: J. j. Traas te
Rilland, selecteur bij de NV Land-
bouwmaatschappij "De Bathpolders';
J. Verpoorte te Zaamslag, werkzaam
op het landbouwbedrijf ran A. D. J.
Westerbeke; J- van Arenthals te Oost-i
burg, voorheen smid bij de firma geb.
Vervaet te Axel (bij bevordering): A-|
de Koning, oberkellner bij Het
(Zie slot pagina 7 kolom 6)
nog oruro;:elijk de
ieke gevolgen op lan-
Kt-re termijn te taxeren
van hc. recente CH-bcslult
om niet langer meer mee te
I 1 doen aan de huidige kabinets-
formatie. We! is echter duide
lijk, dat ze van vérstrekkender aard
kunnen zijn dan de confessionelen op
dit ogenblik willen toegeven. BIJ KVP
en AR blijkt sprake van grote teleur
stelling over de CH-stap. maar deson
danks blijft men hopen op nauwe sa
menwerking: ..Ik hoop dal de politieke
eenheid van de christen-democraten bij
hei debat over de regeringsverklaring
toch nog duidelijk uit de verf zal ko
men", zo heeft KVP-voorzitier De
Zeeuw laten weten. Misschien lukt dat
ook wel, maar het zou r.iet veel meer
dan een schijneenheid zijn. amper vol
doende om ernstige breuklijnen te ca
moufleren. In een verdere toekomst
echter zou het wel eens onmogelijk
kunnen zijn gezamenlijk op te trekken.
FNie situatie kan zich vooral voor-
LJ doen bij een eventuele kabinets
crisis in de komende periode. Wan
neer een dergelijke crisis het gevolg
zou zijn van een botsing tussen rege
ring en kamer bijvoorbeeld 'oij een
begrotingsdebat zoals destijds in de
nacht van Schmelzer is vermoede
lijk kamerontbinding onvermijdelijk.
De huidige bezetting van de tweede
kamer is immers niet van dien aard,
dat makkelijk een regering van een
andere signatuur kan worden gevormd
en dat zal er toe leiden dat het oordeel
van de kiezer wél moet worden ge
vraagd. In feite
echter zal een der
gelijk oordeel een
uitspraak behelzen
over het beleid van
het dan demissionai
re kabinet, een kabinet-Den Uyl naar
men mag aannemen. Het beleid daar
van zou immers op dat moment de
inzet zijn van de verkiezingsstrijd. In
dat geval ook zullen AR en KVP
partners in dit kabinet, zij het in extra
parlementaire vorm niet veel an
ders kunnen doen dan pogen de sa
menwerking met de progressieven te
verstevigen. Op dat moment kan de
CHU evenwel zich onafhankelijk op
stellen. En als zij zou hebben meege
werkt aan het veroorzaken van de ka
binetscrisis, zou zij wel eens als kata
lysator binnen het confessionele kamp
kunnen fungeren.
Het is namelijk onweerlegbaar, dat
zowel bij KVP als AR-groepen op
treden, die het niet bij voorbaat
eens zijn met een progressief-confes-
sioneel kabinet. Zij zien meer in een
combinatie, zoals die door mr. B. Bies
heuvel is (en wordt) geleid, een parle
mentair kabinet waarin ook de VVD
zitting heeft. Bij eventueel vervroegde
verkiezingen, waarbij AR en KVP wél
en de CHU niet voor samenwerking met
de progressie ven zouden opteren, is er
een redelijke kans dat rechtse 'spijt
optanten' van KVP en AR op de CH
zullen stemmen. In plaats van poli
tieke eenheid van aile christen-demo
craten zou er in dat geval inderdaad
sprake zijn van een breuklijn, waarbij
de rechtervleugels ran AR en KVP op
de CHU stemmen. Vroeger zou dat
wat minder makkelijk zijn gegaan,
maar de ontwikkeling van de laatste
jaren heeft de grenzen tussen de con
fessionele partijen doen vervagen, met
echter in dit geval de paradoxale mo
gelijkheid dat de eenheid van de con
fessionelen minder en juist de 'vleu
gels' sterker een accent kunnen krij
gen.
Politiek is als voetbal; het gaat altijd
anders dan wordt verwacht. Een
jaar of wat geleden werd de sa
menwerking tussen ae confessionele
partijen van de daken geroepen of
zelfs gebazuind, nu wordt veel minder
schallend gedaan en blijkt men eigen
lijk alleen nog hoop te koesteren. De
scheidslijnen zijn niet meer te camou
fleren. AR en KVP zullen een kabinet-
Den Uyl gedogen, hetgeen in feite be
tekent 'steunen', want ze leveren zes
ministers, de CHU daarentegen heeft
de handen vrij. Weliswaar spreekt
Tilanus nu over een 'zakelijke benade
ring' van het kabinet, maar in werke
lijkheid betekent dat oppositie. En
daarmee wordt de positie van een ka
binet-Den Uyl er niet steviger op: het
zal nu helemaal moeilijk de kabinets
kwestie kunnen stellen. Dat is inder
daad het perspectief op korte termijn:
twee confessionele regeringspartijen,
één confessionele oppositiegroep. He:
perspectief op langere termijn: er is
een redelijke kans dat in het geval van
een conflict tussen kabine: en kamer
de CHU za! fungeren 2ls wijkplaats
voor de rechtervleugels ran AR en
KVP. We geloven daarom r.ie: erg meer
in die éne confessionele partij. He:
zou wel eens kunnen dat juist die boo:
gemist is. Het optreden van het kabi
net-Den Uyl zal eerder Irritatie tussen
KVP-AR enerzijds en CHU anderzijds
oproepen dan eenheid. De polarisatie,
het koekoeksjong van de progressie
ven, heeft zic'n duidelijk in het confes
sionele kamp genesteld. Het zal nog
heel wat leven n
MEER GEWESTELIJKE
ARBEIDSBUREAUS
DEN HAAG Minister Boersma
acht het mogelijk dat ïn de toekomst
een herindeling van de gewestelijke
arbeidsbureaus zal volgen. Ontwikke
lingen in de dienst tenderen naar
schaalvergroting. Er zijn nog geen
plannen terzake. Alleen het district
Groningen dat meer personeel heeft
dan andere districten kent overleg
tussen de directeuren van de bureaus
over dit onderwerp.
De minister antwoordt da: de :wee-
de-kamerleden Voliinga en Baren-
drecht beide lid van de PvdA op bun
desbetreffende vragen-
