DE KOK mEEN HELDENROL
GEEP: WARE SPORTVIS
ZATERDAG 28 APRIL 1973
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
UJM-IM
De ontmoeting tussen (Ie Gelderse jeugdplocg (NVi-Hand-. kampioen) en
de Zeeuwse aspiranten is in een ruime overwinning vuur «le Geldersen ge
ëindigd. Over vrijwel alle linies toonden zij zich uitvin •••!•-;. de siert -te
Voor jeugdleider Wiskerke leveren de partijen weer gen - stom tijdens
de trainingsbijeenkomsten de zwakke plekken bloot te leggen Nu moet ge
zeed. dat Gelderland over enkele zeer sterke jeugdspelers beschikt, met name
Gé van Aalten zal nog wel van zich laten horen. Zijn vader was vijf maal
kampioen van zijn provincie, zodat hij de damlexsen uit «ie eerste hand
kreeg. Thans op nog slechts 15-jarige leeftijd is de jonge Van Aalten
jeugdkampioen van Gelderland en geniet de eer uitgenodigd te zijn voor de
Centrale Jeugdtraining van dc KNDB. Dit jaar speelt i-ij voor de eerste keer
mee in de finale om liet nationaal jeugdkampioenschap
Om van Van Aalten te verliezen was
voor onze man P. Francke clan ook
bepaald geen schande, zoals overi
gens ook- uit hel: verloop van dr
partij moge blijken.
Wit: P. Francke, Vüssingen
Zwart: G. van Aaltcn, Huisser
Gespeeld te Goes 24 maart 1973
1. 34—30 20—25
2. 31—20 25x31
3. 39x30 19—23
We leven weliswaar in een tijdperk
van het damspel, waarin de conven
tionele regels regelmatig worden
doorbroken, maar dat betekent nog
niet. dati alles even sterk speelbaar is.
Zo achten wij het tegeli.ikert.ijd uit-
♦wee randen min-
14—19
10—14
5—10
15—20
10—15
20—24
17—22
23x21
16—21
waaieren naar
der sterk.
4. 44—39
9. 46—41
10. 31—27
11. 32—28
12. 26x28
vooral de vereenvoudiging, die daar
op volgt, doet weinig constructief
18. 44—40
19. 32x41
20. 38X27
21. 41—37
22. 37—31
23. 49—44
24. 33—21
25 39x37
13—18
11—16
17—21
21X32
24X33
19—23
Weer een vereenvoudiging, die ertoe
leidt, dat zwart heer en meester over
het totaal verlaten middenvele'
wordt.
26. 44—3.9
27. 39—33
28- 42—38
29. 47—42
30. 37—32
9—13
6—11
11—17
17—22
1310
Op keurige wijze heeic wit zijn ran^-
schijf naar het centrum lalen verhui
zen; de witte stelling staat er goed
bij en de strijd om het centrum is
•'oorlopïg in wits voordeel beslist.
13. 37—32 12—17
14. 40—34 7—12
15. 34—30 1—7
16. 41—37 18—23
17. 37—31 21—26
Als 17e zet gaat onze voorkeur uit
naar 36—31, waarmee op consequem
te wijze aan een gave stelling kan
worden verder gebouwd. 3731 en
W
Sr
-/ 5i
i 1
f Iff fa
IVit is uitstekend teruggekomen en
kan nu profijt gaan trekken van zijn
evenwichtige schijvenverdeling. Wat
nu te kiezen, want het is duidelijk,
dat wit nu een principiële beslissing
moet nemen fen aanzien van de nu te
volgen koers. Het formeren van de
halve hekstelling middels 3228 en
38x27 is niet mogelijk wegens 1420
enz. Rechtstreeks 3227 is niet slerk,
daar 232S volgt, waarna wit moei
lijk zit met het vinden van een ge
schikt tempo. De mogelijkheid 33
29x29 verdient meer de aandacht
met als interessant antwoord 22
28x28. In de diagramstar.d is echter
één voortzetting aan te wijzen, die
positioneel het sterkst is, n.l. 31
27x27, waarna wit het beste spel
heeft, mede door het ontbreken van
zwarte steunpunten op 1 en 6, in de
klassieke stelling nog altijd van be
lang. Door het opbrengen van schijf
33 naar 28 en 42 (zo mogelijk naar
26) heeft wit een fraai ontwikkelde
stelling, waarin hij coup royal drri-
ging «lus niet hoeft te vrezen.
31 13—39 8—13
32. 39—34 23—28
33. 32x23 19x39
34. 34x43 16—21
35. 31—26 21—27
In luttele zetten heeft wit zijn eigen
stelling ondermijnd. Door zijn al te
passieve houding die wederom tot
een onnodige vereenvoudiging leidde
heeft zwart nu definitief hef. hele
speelveld tot zijn beschikking en
moet nu tot een positionele winst
kunnen komen.
36. 40—34 13—19
37. 34—29 18—23
38. 29X18 12x23
39. 45—40 15—20
40. 42—37 7—11
41. 40—34 20—24
42. 38—33 3— 8
43. 34—29 23X34
44. 30x39 8—13
Zwart heeft het juiste ritme te pak- m
ken; elke zet komt precies op tijd.
45. 48—42 3— 7
46. 43—38 4— 9
47. 37—31 7—12
48. 42—37 12—18
49. 37—32 11—16
50. 32 X 21 16 x 27
en wit staat verloren; er volgde nog
een schijfoffer '3530) maar dit gʧ
mocht niet meer haten. pE?
Uit dezelfde wedstrijd nog een partij,
waarin de Zeeuwse jeugdspeler de
initiatieven niet schuwde, maar toch
vrij spoedig ten onder ging aan een j=s
zwakke opstelling van zijn'lange vleu- ggj
gel, op bekwame wijze door zijn te-
genstander uitgebuit.
Wit: P. Filius: Zeeland (Souburg)
Zwart: Ottink: Gelderland.
I. 33-28 17-21; 2. 39-33 21-26: 3. 44-39 H
11-17: 4. 34-30 20-25; 5. 50-44 25x34; 6.
39x30 6-11; 7. 44-39 17-21; 8. 31-27
18-23: 9. 30-25 12-17: 10. 49-44? 15-20;
II. 36-31 7-12: 12. 41-36 12-18: 13. 47-41 i=
8-12; 14. 27-22 18x27; 15. 31x22 2-8: 16.
35-30 20-24: 17. 25-20 14x34: 18. 40x7 H
1x12: 19. 44-40 24-30: 20.'39-34 30x34;
21. 33x44 9-14: 22. 40-34 4-9: 23. 44-40 i=
10-15; 24. 40-35 5-10: 25. 34-30 12-18: =§j
26. 30-25 18x27; 27. 37-31 26x37; 28. =g
■12x22 19-23 en zwart wint een schijf p=|
met na nog 20 zetten partijwinst. =5
PROBLEEM VAN DE WEEK
De oplossing van dit miniatuur van
Aart de Zwart vindt u elders op deze PJ
pagina.
éf m
m
->
m m m
I m a
O
i 9 m m m B
Mt via»*j«a
rtGÏcr*elgeep
geca viaaetjea
Het vissen op geep is een plezierige en aangename bezigheid waar de
hengelaar veel genoegen aan kan beleven. Het is een vis die door zijn
speelsheid de sportvisser hartkloppingen lean bezorgen, leder voorjaar
komt de vis in grolc scholen, tijdens hun paringstrek, langs de kust. Het
tijdstip dat ze aan de kust arriveren, hangt in sterke male af van de
temperatuur van het zeewater, maar valt gewoonlijk in april-mei. De
geep is een zomervis die van april tot eind september te vangen is. Toch
zijn er maar weinig sportvissers die deze hele periode op geep vissen.
Het accent valt op het voorjaar. Dan gonst het van hengelacliviteiten
langs de bekende geepstekken- Het zijn in dit geval niet enkel de
zeehengelaars, doch ook een groot aantal zoetwatervissers, die van hun
aan-.vezighéia blijk geven. Voor deze hengelaars is het vissen op geep een
aangename tijdpassering voor het gesloten seizoen- Vooral in het begin
als de geep arriveert, is het voor de hengelaars tijd om met hun hengel
op de goede stekken aanwezig te zijn. De vis is dan nog argeloos en
heeft veel belangstelling voor het uitgeworpen aas. Een belangstelling die
echter na enige tijd overgaat in een koestering van hun soortgenoten. De
argeloosheid van de geep is tegenwoordig van korte duur. Doordat de
geep door zoveel hengelaars voedsel wordt aangeboden, wordt de toch al
schuwe vis wantrouwend. De schuwheid van de geep manifesteert zich in
het feit dat de enkelingen die vroeger op deze vis visten, dat met behulp
van een vaste hengel deden. Tegenwoordig maakt men met een vaste
hengel weinig kans en is een verre worp soms noodzakelijk, omdat de
geep, door al die drukte langs de oever, verder uit de wal blijft. De
mogelijkheid om zich verdekt op te stellen is er, behalve bij een enkel
strandhoofd, aan de zeekant helaas niet. De geep is een van de favoriete
sportvissen voor de hengelaars. Vooral bij onze zuiderburen staat deze
vis hoog genoteerd. De Belgen kennen ook de culinaire geneugten van
deze vis. Dit in tegenstelling met onze landgenoten, die in hoofdzaak
plezier beleven aan het vangen van de geep. Als consumptievis is de vis
hier niet zo geliefd Een van de oorzaken is o.a. de groene graat. Deze
wordt veroorzaakt door een volkomen ongevaarlijke kleurstof, vivianiet.
Het vlees van de geep is vrij droog en aan het eind van het seizoen op
zijn vetst. De bouw van de geep valt ten opzichte van de andere
vissoorten ook uit de toon. Het is de snavelbek, voorzien van fijne
scherpe tandjes, die de vis uitzonderlijk maken. De snavel komt de geep
echter uitstekend van pas. Tot het hoofdvoedsel van de geep behoort o-a.
zandspiering. De zandspiering gaat voor zijn belager, de geep. op de
vlucht en duikt het zand in. De geep boort zijn snavel tot aan zijn ogen
m het zand en weet op die manier zijn prooi te pakken. De tandjes in de
bek voorkomen dat de zandspiering de kans krijgt te ontsnappen. De
geep gaat dan met zijn prooi naar de oppervlakte, voert zijn snelheid op
en springt uit het water. Op het moment dat hij uit het water springt
laat hij zijn prooi los. Als hij na een fractie van een seconde weer het
water induikt pakt hij zijn prooi opnieuw en wel op zo'n manier dat hij
de kans krijgt om zijn prooi in te slikken. Zo ziet u dat de snavel van de
geep niet zonder enige betekenis is en dat die functioneel is aan het
gedrag van de v
De geep kan een maximale lengte van ongeveer 9U cm bereiken. Een
ander soort gepen die vrij zeldzaam in de Noordzee voorkomen zijn de
makreelgepen, die een maximum lengte van 50 cm kunnen bereiken. De
makreelgeep bezit echter geen groene graten. Voorts is de makreelgeep
gemakkelijk herkenbaar aan een rij vinnetjes achter de rug- en aarsvin.
'zie afb.)
U zuil het volgende spelletje zeker niet onder (lat der grootmeester# ru
briceren. Spelers uit de derde klasse van de dorpsbrklgc-bond zoudtn
zich er zeker voor schamen, wat ze «amen afgeknoeid hadden:
H B 9 6
V A 3
H 9 7
H 10 9 4
10 4
V V B 9 5
V 8 4 3
V 7 3
A A 7 3 2
V 6
A B 10 5 2
A 8 5
Oost gever, niemand kwetsbaar. Het bieden verliep: oost pas zuid één
ruiten west één harten noord twee ruiten OW pasten verder
zuid twee schoppen noord drie schoppen zuid vier schoppen.
Tegen vier schoppen kwam west uit met ruiten zes zodat ruitenvrouw
bij oost onthoofd werd. Zuid sneed hierna goed op de schoppenvrouw
en won 12 slagen.
Welke knoeiers deden dit, zult u zich afvragen? Wel. het is een hand
uit 1932: de OW plaatsen werden ingenomen door mevrouw Josephine
en Ely Culbertson. Zuid zat Oswald Jacoby, de vader van de huidige
wereldkampioen, de Dallas-Ace-speler Jim Jacoby. Noord was in die dagen
een beroemdheid: Sydney Lenz, een schatrijke Amerikaan die voor één
der beste spelers ter wereld doorging. De partij kwam voor tijdens de
beroemde Culbertson-Lenz match, in feite een strijd om de bridgehege-
monie in de Verenigde Staten en tevens het begin van Culbertsons grote
carrière.
Het bieden is natuurlijk, naar hedendaagse maatstaven, belachelijk.
Noords voorzichtige verhoging tot twee ruiten lijkt nergens naar en
waarom mevrouw Culbertson (oost) haar man niet tot twee harten
steunde is eveneens een raadseltje. De uitkomst door west met ruiten zes,
een kleur die geopend en gesteund werd. is evenmin om over naar huis
te schrijven. De enige die alles goed, althans geïnspireerd deed was zuid.
de thans ruim 60-jarige Oswald Jacoby. He: is verbazingwekkend te
zien, hoe hij de onderbiedingen van zijn partner (noord) wist op te van
gen- Een pikant detail is, dat Jacoby, zeker de beste speler in deze match,
na de helft van de wedstrijd door Lenz aan de dijk werd ge?:'! Lenz
meende het met iemand anders beter te kunnen, wat een dikke vergis
sing bleek. Wat dat betreft, zijn de bridgetijtien nog weinig veranderd...
COR JANSEN
In het begin van de vorige eeuw werd er op een heel andere manier geschaakt dan tegenwoordig. Iedere speler speelde van de
eerste zet af op mat. Er was maar een grondregel: aanvallen totiedere prijs. Wilhelm Steinitz (1835-1900) heeft daar radikaal
verandering in gebracht. De opvatting, dat verdedigen minderwaardig was, werd door hem metterdaad bestreden. Aanvanke
lijk met weinig succes, maar toen hij in 1866 Anderssen versloeg en zichzelf tot- wereldkampioen uitriep, kwam daar verande
ring in. Steinitz werd de grondlegger van het moderne positiespel. Zijn opvattingen, voornamelijk neergelegd in krantenartikelen,
zijn thans gemeengoed van iedere schaakmeester. Latere theoretici, zoals Tarrasch en vooral Nimzowitsch, hebben zijn leer dieper
uitgewerkt en gepopulariseerd.
Men moet. echter niet. denken, dat het
schaken van nu volkomen door de
'theorie' wordt beheerst. Integendeel
zelfs. De inventiviteit en originali
teit spelen nog alti.id een ueslissende
rol. Er worden nog legio partijen ge
speeld, die zo ingewikkeld zijn. dat
ze in geen enkele 'leer' passen. Zo'n
partij is ook de partij die we deze
week onder de loep nemen
Kit: Szeles Zwart: Sax
(Hongarije 1972)
S'riliaans
1. e2-e4 c7-cö
2. Pgl-i'3 d7-d6
3. (12-d4 c5xd4
4. Pf3xdl Pg8-f6
5. Phl-c3 a7-a6
6. Lfl-e4 e~-e6
7. Lc4-b3 l)7-b5
8. f2-f4
Een 'modern' pionoffer, afkomstig
van Fischer
8b5-b4
Zwart bijt in het aas, daarmee te ken
nen gevende, dat hij zin heef: in een
spectaculaire partij
9- Pc3-a) Pf6xe4
10. 0-0 g7-e6
11. f€-f5!
Zo speelde Fischer ook eens tegen
Tal(1959)
11g6xf5
12. Pd4xf,i. Lc8-b7!
Als zwart op f5 neemt, komt 13. Du,
Ta7 14. Dd4 en beidé torens staan in.
0°k 12Tg8 is gevaarlijk wegens
13. Ld5ü
13. Pf5-hö Lt'Sxhö
14. Ddl-b5
Dreigt eer herdersmalje op f7!
14DdS-c7
15. LclxliO
Men ziet nu het resultaat, van het
35-30 37x43; 17-12 43x27; 12x1
28x39; 30-24 20x29; 1x20
door wit gepleegde pionoffer. De
zwarte koning is voor de rest van de
partij gedoemd om in het midden te
blijven. De witte koning staat even
wel ook niet helemaal veilig, zoals al
meteen blijkt.
15TIi8-g8!
Dreigt maar eventjes 16Tg2:t
17. Kg2: Pf6t met damewinst. Vol
gens 'Schachinformator' had wit nu
Tf3 moeten spelen: 16. Tf3 P£6 17.
Dh3 en wit heeft groot) voordeel. Dat
is onbegrijpelijk. Na 17LI3: 18.
Df3: Ta7 is niet te zien waarom wit
groot voordeel heeft. Integendeel, wie
zou niet liever zwart zijn?
16- g2-g3 PbS-d7
17. Tal-el Pd7-e5
18. I,li6-f4 Po5-g4?
Overziet een kleinigheid! Na 18
Pg6! had wit voor een moeilijke taak
gestaan. Z-ie diagram.
21. Dh7-hSt Ke8-d7
De koning moet het oerwoud in,
want 21Df8 is met het oog op
22. TeG-t Kd7 (f7 stond weer ge
pend!) 23. Pb6t Kc6 24. La4f Kb6: 25.
Dd4ï niet uit te houden. Wie er ple
zier in heeft, kan zijn hart ophalen
met analiseren!
22. Pa4-b6t Kd7-c6
23. Pb6xaS
Thans staat wit de kwaliteit voor,
maar zijn overwinning is nog aller
minst zeker De tegendreigingen van
zwart zijn niet voor de poes. zoals
heb vervolg aantoont.
2 3Pd6-h5!
Dreigt dodelijk 24. Dc5t. Wit
geeft geen krimp en vindt het juiste
antwoord.
24. Tel-e4
Om de gevaarlijke diagonaal van Lb7
een beetje 'op te vullen'.
2 4De7-c5t
25. Kgl-hl Pb5-d'
De kritieke stelling.
26. Lb3-a4f?
Helaas, met de voortzetting 26. Tf7:!ü
had wit waarschijnlijk de buit kun
nen binnenhalen. Slaan op f7 komt
dan voor zwart niet in aanmerking
wegens De3f. Een kluifje voor de lief
hebbers van een beetje 'huiswerk'.
26. Kc6-d5!'
Zie diagran
De zwarte koning op de barricaden!
Geruggesteund door zijn trouwe
raadsheer op b7 mengt hij zich beslis
send in het gevecht. Wat een verras
sende ontknoping. De witte koning
op hl nu dodelijk bedreigd, de zwar
te op d5 volkomen veilig!!
27. Te4xg4
Wanhoop
27Tg5xg4
28- h2-h3 Dc5-e3!
Zwart maakt nu korte metten.
29. h3xg4 Kd5-c5t
30. Khl-h2 De3-e2v
Wit gaf het op. Wat een. partij!
Opgave van de week (16).
Deze keer een eindspelstudie. D°
componist is S- Kaminer.
Wit: Kbl Pgl Pg6 pionnen op a2 f2
h2 en h6.
Zwart: Kf7 La3 Ldl pioop a5
c7 e6 en
19. Lf4xd6U
Schitterend!
19TgS-g5
Het wordt nu pas echt leuk. Minde!
goed was 19Pci6: wegens de-ver
nietigende zet 20. Te6:! Ook niet
prettig was 19DdS: 20. DI7;-f.
20. Dit5x1)7 PelxdH
Nu kan deze zet v/el. omdc pion f7
niet meer gepertd staat, waardoor
Te6: onmogelijk is. Het helpt zwart
echter niet veel.
Wit speelt, en wint. Niet gemakkelijk.
Let op de witte loperzetten Lh5 en
Le7!
Oplossing van de vorige week (15):
1. Ld6ü... Een hijzonder fraaie zet!
Gevulde
schelvisfüet
Vraag uw leverancier om vier
dunne schelvisfilets. Fruit een
.klein gesnipperd uitje in 50 gram
boter goudgeel boven een laag
vuur. Voeg 100 gram horizontaal
in dunne schijfjes gesneden
champignons toe en neem na 5
minuten bakken de pan van het
vuur. Meng er 100 gram gepelde
fijngehakte garnalen door. een
eetlepel fijngehakte peterselie,
een snufje nootmuskaat, enkele
druppels citroensap, rijkelijk vers
gemalen peper, 4 eetlepels kof
fieroom en wat zout. Spreid het
mengsel uit over de visfilets en
rol ze op. Steek ze eventueel met
een paar cocktailprikkers vast.
Strooi weinig zout over de filets
en leg ze ih een beboterde vuur
vaste schaal- Giet er een glas
witte wijn over en eventueel nog
wat water en zet de schaal onge
veer een half uur in een voorver
warmde. matig hele oven. U kunt
de vis natuurlijk ook bovenop
het fornuis in een pan. boven een
zeer laag vuur. stoven.
Exotische
visschotel
Snijd 600 g schelvisfilets in
niet te grote stukken. Vermeng
een losgeroerd ei met een eetle
pel sherry en een '-nufje'zout en
haal de stukken vis door dit
mengsel en daarna door de
bloem. Bak ze in een mengsel
van 50 g boter en vier eetlepels
olie aan alle kanten licht goud
bruin en gaar. Leg ze op een
warme schaal. 'nemper het vuur
en voeg aan het braadvocht een
eetlepel soja toe. één afgestreken
theelepel gemberpoeder. twee
zeer fijn gesneden nootjes gem
ber. een eetlepel 'ar. 'iet gember-
sap. twee theelepels azijn, één
theelepel suiker, een eetlepel in
gelegde uitjes en twee kopjes
water. Laat deze saus even prut
telen en bind dan met een beetje
maizena. Geef er gekookte rijst
bij.
HORIZONTAAL: 1 spraakkunst, 6 punt, 10 dierlijke, welrui-
kende stof, 11 mens met weinig individuele trekken, 12 verze
kering, bevestiging, 13 interest, 15 stilstandplaats, 17 afgeba
kend terrein, 19 man van adel, 21 sjouwer aan een station, 22
gewaterde zijden stof, 24 reservoir voor hemelwater, 27 blijk
van verering, 28 gewas, 29 orgaan der ademhaling, 30 iets dat
door mensen tot stand wordt gebracht.
VERTICAAL: 1 aardigheid, 2 hoogste diplomatieke vertegen
woordiging, 3 meisjesnaam, 4 gezonde vruchten, 5 groot ge
bouw, 7 openbaar vervoermiddel, 8 smalle voetbrug (Fr.), 9
werkbank in een keuken, 14 het wezen van een zaak uitmaken
de, 16 naam voor Christus, 18 onderdeel der textielindustrie,
20 verdoving, 21 as van een voertuig, 23 graveernaald, 25
noodzaken, 26 kapot
