weenvisie
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STAKINGSACTIES OPGESCHORT
Overlegorgaan zeehavenontwikkeling
delta wordt binnenkort opgeheven
DUO RUPPERT-BURGER
MAAKT GOEDE KANS
Nota Hanoi aan
VS en Z-Vietnam
industriebonden en werkgevers donderdag om de tafel
ZU1DM0LUKKERS BEZETTEN
EILANDJE IN HOFVIJVER
speculaties over formateurs
Vandaag
in de
krant...
kabinet cambodja afgetreden
ZEEWATER
TE KOUD
Er knmt een
vriend
vanavond
nieuwe vorm van overleg in de maak
Kern-achtig
Pagina 2
216e jaargang - nummer 92
Woensdag 18 april 1973
POLDERMAN KRAB6I
VAN BELLE - VUS
VAN DEN BERG -
Bozook oma poouhow, 2e paasdag geopend 10-17 u
DEN HAAG Om opnieuw de aandacht te trekken voor hun op
handen zijnde nationale feestdag heeft een groep Zuldmolukkers dinsdag
middag het eilandje bezet dat midden in de Hofvijver ligt naast de
parlementsgebouwen in Den Haag. „Wij Zuidmolukse jongeren, eisen de
aandacht van Nederland en de internationale wereld voor onze strijd",
aldus een zinsnede uit een pamflet dat aan de kijklustige Haagse
lunchpauze-wandelaars werd uitgedeeld.
Op de politie werd in hetzelfde pamflet een beroep gedaan de
Zuidmolukse jongeren niet te beschouwen „als een stelletje vandalisten,
die uit zijn op relletjes". „Wij, Zuidmolukse jongeren, blijven met
vertrouwen onze rechtvaardige strijd voortzetten totdat ons ideaal
verwezenlijkt is", zo besluit het pamflet.
De Haagse politie, die het schouwspel wel bijwoonde, greep niet
in.
De Zuidmolukers zijn 's avonds, rond zeven uur, uit eigen beweging van
het eiland gekomen. Zij hadden hierover in de middag al een afspraak
gemaakt met de politie. De tien jongeren hebben een proces-verbaal ge
kregen wegens overtreding van artikel 461 van het wetboek van straf
recht, omdat zij zich 'onbevoegd' op het eilandje bevonden. Incidenten
deden zich niet voor, aldus de Haagse politie.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De drie industriebonden en de industriële werkgevers zullen donderdag opnieuw
gaan overleggen over de bestaande cao-conflicten in metaal, textiel en confectie. Intussen zullen de
acties van de bonden in deze sectoren worden opgeschort tot 1 mei. Getracht zal worden don
derdag een uitgangspunt te vinden voor het eige nlijke cao-overleg in de diverse bedrijfstakken.
Plaats en tijd van het gesprek is nog niet beken d.
Het besluit van de actieleiding der
industriebonden de leden te vragen
om opschorting van de acties werd
dinsdag al tussen de middag bekend.
Daarop volgde van de zijde der bon
den een uitnodiging aan de werkge
vers. Hierbij werd de opschorting der
acties vermeld. In de loop van de1
middag volgde het akkoord van de
werkgevers, verenigd in het Bureau
Industriële Werkgevers in Den Haag.
De aanvaarding werd gericht aan het
landelijk actiecentrum der industrie
bonden in Driebergen.
Deze toenadering kwam nadat aan
alle zijden druk overleg was gevoerd
naar aanleiding van de oproep.die
drs. J. W de Pous maandagavond
deed. De SER-voorzitter riep in het
NOS-joumaal op tot nieuwe bespre
kingen, omdat hij in de huidige situa
tie vreesde voor verstoring van het
sociaal-economische klimaat en blij
vende schade. Naar verluidt heeft de
heer De Pous zijn poging gedaan
mede op instigatie van de industrie
bonden.
Nog dezelfde avond betuigden beide
partijen him instemming met dit initi
atief. Het beraad mondde uit in een
brief van de gezamenlijke bonden aan
de werkgevers, ondertekend door de
voorzitters Groenevelt (NW), Brussel
(NKV), en Van Dijk (CNV). Van
belang is dat deze voorzitters donder
dag, met hun gehele dagelijkse bestu
ren. aan het geplande gesprek zullen
deelnemen.
In deze brief haken de bonden in
op de advertentie die de werkgevers
vorige week in alle dagbladen plaat
sten en waarin deze zich bereid tot
overleg toonden- Zij verwezen ook
naar de oproep van drs. De Pous en
verklaarden zich bereid tot tegemoet
koming. In het antwoord zeggen de
werkgevers dat zij goede nota hebben
genomen van 't besluit van de industrie
bonden de stakingsacties op te
schorten. Dit is van belang voor wer
kelijk overleg, aldus de werkge
vers.
Bij het besluit van de industriebon
den spelen meer factoren een rol.
Zie slot pagina 3 kolom 4)
(Van o
8 parlementaire redactie)
DEN HAAG De fractie van de
PvdA wil Den Uyl- belasten met
een formatieopdracht, zodra het
werkdocument gereed is waar
mee de beide informateurs Van
Agt en Albeda donderdag hopen
te komen. Den Uyl zou zich even
tueel door Van Agt kunnen la
ten bijstaan, meent de PvdA-
fractie in de tweede kamer. In
politiek Den Haag wordt overi
gens nog het waarschijnlijkst
Kerncentrale
De tweede kerncentrale bij Borsse-
le zal in 1979 gereed moeten zijn.
(pagina 2).
Is bij Colijnsplaat een Nehalennia-
tempel of een complete stad ver
zonken? (pagina 2).
Landbouwpri j zen
HET ministersoverleg in Luxem
burg ter vaststelling van nieuwe
landbouwprijzen is gisteravond
volkomen vastgelopen(pag.
Veroordeling
DE BRITSE afgevaardigde in de
veiligheidsraad heeft de Israëli
sche actie in Beiroet veroordeeld.
Hij zei dat deze daad van officië
le geweldpleging nooit gerecht
vaardigd kan zijn onder het VN-
handvest.... (pag. 13).
Nieuws uit Zeeland op pa
gina 2, 4, 5, 9, 10 en 11.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 3,13 en 19.
Sport op pagina 7 en 15.
Radio en televisie op pa
gina 17.
Financieel nieuws op pagi
na 19.
geacht dat het duo Ruppert
(ARP) en Burger (PvdA) zich
met de formatie gaat belasten.
De beide informateurs hebben dins
dag de gehele dag samen met ex-
formateur Burger en ex-informateur
Ruppert aan het werkdocument
werkt. Zij werden daarin bijgestaan
door een groep ambtelijke adviseurs-
Het stuk, dat volgens ingewijden pun
ten uit zowel het progressieve als het
christen-democratische programma
bevat, zal waarschijnlijk donderdag
aan de betrokken fractieleiders min
of meer officieel worden voorgelegd.
Verschillende fracties zijn voor don-i
derdagmiddag of later deze week op
het Binnenhof geconsigneerd.
Gaan de fractieleiders met het stuk
akkoord, dan kan nog voor Pasen
formateur het werk overnemen om de
kandidaat-ministers in een voor-verga
dering bijeen te brengen teneinde
over het programmastuk te praten.
Aangenomen wordt dat het stuk voor
de fractieleiders weinig geheimen
meer zal bevatten. Zij worden voort
durend door de informateurs op de
hoogte gehouden.
Het informele contact tussen de
informateurs en de fractieleiders zou
voornamelijk door Ruppert (voor de
christen-democratische fracties) en
Burger (voor de progressieve drie)
worden onderhouden. Uit het feit dat
Burger en Ruppert nog steeds voort
willen gaan met het opstellen van het
programmastuk, wordt in politieke
kringen opgemaakt dat Van Agt en
Albeda nog steeds een kansje hebben,
ook al verloopt het in elkaar schuiven
van de programma-legpuzzel bijzonder
WASHINGTON, PHNOM PENH (RTR, DPA, AP) Noord-Viet
nam heeft de Verenigde Staten en Zuid-Vietnam in 'n diplomatieke
nota beschuldigd van schending van de wapenstilstandsovereen-
komst. Naar het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken 1
dinsdag meedeelde, werd de nota in Parijs overhandigd.
(Van onze w«
kundige medewer-
Het hanlni-kkfzr koude april
weer ls grotendeels toe te schrij-
ven aan de noordwest tol noorde
lijke luchtstroom die In stand
wordt gehouden door liet hoge-
drukcentnim bij Ierland. Echter
ook het abnormaal koude zeewa
ter draagt bij tot het koude
weer In de afgelopen winter
daalde de temperatuur van het
Noordzee-water niet lager dan tot
7 graden- Normaal was het ge
weest d3t het water inmiddels
tot 9 a 10 graden zou zijn ver
warmd. maar ook nu melden de
lichtschepen voor onze kust nog
steeds een zeewatertemperatuur
van 7 graden.
Zolang de lucht ons via de
N'oordzc-e blijft bereiken, zal deze
te koud blijven. Voor het komen
de weekeinde is gen ingrijpnd
de weekeinde is geen ingrijpende
verbetering waarschijnlijk. De
aanvoer van koude lucht met bui
en heeft zich na het begin van de
week zelfs alweer iets versterkt.
In ruim drie weken is nergens in
ons land de temperatuur boven
12 graden gekomen.
Hl
De zegsman van het ministerie, Char
les Bray, noemde de nota een 'rook
gordijn, waarachter Noord-Vietnam
zijn eigen schendingen van de Parijse
overeenkomst aan het oog probeert te
onttrekken". Hij herinnerde aan het
woord dat 'aanval de beste verdedi
ging is'.
In hun nota verklaarden de Noord-
vietnamezen dat door de 'Amerikaan
se en Zuidvietnameseschendingen'
een 'gevaarlijke situatie ontstaat, die
de vrede in Indo-China in de waag
schaal stelt'
Cambodja
Het kabinet van Cambodja is dinsdag
afgetreden. Dit werd bekendgemaakt,
door president Lon Nol, die eraan
toevoegde dat de ministers de lopende
zaken blijven behartigen. Zij waren
op 15 oktober van het vorig jaar
benoemd.
Maarschalk Lon Nol prees premier
Hang Thun Hak. „die de moed heeft
gehad zijn aftreden aan te bieden".
Hij riep alle politieke bewegingen op,
deel te nemen aan de vorming van,
een politieke raad voor "net regelen
van Cambodja's problemen-
Intussen hebben de Verenigde Staten!
hun rol in de Cambodjaanse oorlog
drastisch uitgebreid. Hun achtmotori-;
ge B-52-bommenwerpers ondernemen
nu volgens militaire kringen in
Phnom Penh. het recordaantal van 60
aanvallen per dag boven Cambodja,
wat ze 3,6 miljoen dollar per dag
kost.
Hier houdt de Amerikaanse deelne
ming echter niet op..De Amerikaanse
luchtmacht bevoorraadt ook provin-1
ciesteden in Cambodja die door de|
communisten blegërd worden, zoals t
Takeo op 67 kilometer ten zuiden van!
Phnom Penh. Overigens gaat het uit-;
sluitend om militaire voorraden.
Communistische soldaten drongen
dinsdag de plaats Tram Khnar op 40
kilometer ten zuiden van Phnom Penh
binnen. Binnen de poorten ontstonden!
gevechten van man tegen man. Bij
Kep op 176 kilometer ten zuidwesten;
van de hoofdstad, liepen de commu
nisten regeringsstellingen onder de!
voet aan de buitenste verdedigingsgor-;
de! van de plaats.
AUTOMOBILIST GEDOOD
OP SPOORWEGOVERGANG
UTRECHT (ANP) Op de Betuwe
lijn is de trein van Nijmegen naar
Geldermaisen dinsdagochtend om
kwart over zeven in botsing gekomen
met een auto. De bestuurder van de
wagen de 51-jarige directeur van een
vleesfabriek D. Boudewijn uit Gelder
maisen werd gedood.
Het ongeluk gebeurde op een met
automatische knipperlichten beveiligde
overweg.
Kissim
m
Over speculaties dat president Nixons
speciale adviseur ar. Henry Kissinger
misschien naar Parijs terugkeert om,
met de Noordvietnamezen schendin-j
gen van het bestand in Indo China tej Noord-Vietnam.
bespreken, heeft de zegsman van het!
Witte Huis, Gerald Warren, dinsdag
gezegd dat over zo'n bezoek op dit;
ogenblik niets vaststaat,
„Ik sluit de mogelijkheid van bepaal-;
de stappen die dr. Kissinger naar
aanleiding van de ontstane situatie j
zou kunnen ondernemen, nie: uit",
voegde hij eraan toe.
In het Amerikaanse congres neemt de
bezorgdheid toe dat de hernieuwde
bombardementen op Laos zouden;
het bestand en bombardementen op
De fractie van de PvdA bleek er
dinsdag van overtuigd te zijn dat Van
Agt en Albeda nog steeds voortgaan
op de lijn van ex-formateur Burger.
De fractie zal eind deze week weer
bijeenkomen. Vanmiddag om half
twee zullen de beide informateurs,
nadat zij dinsdagavond gezamenlijk
verder hebben gewerkt aan het pro
grammastuk. weer met z'n vieren ver
der gaan. Dat houdt in dat Burger en
Ruppert weer opgetrommeld worden.
In Den Haag wordt vermoed dat
vandaag de gehele dag nog wel heen
zal gaan met het werk aan het pro
grammastuk.
fel ziet er naar uit dat
de vakbonden en de
[K'jAyvl werkgever» weer met clk-
aar aan de onderhande-
r~*Vr-| llngstafel «aan zitten: aan
beide kanton is gunstig ge-
rcageerd op de oproep van
drs. J. W. de Pous, de voorzitter van
de Sociaal-Economische Raad. Geluk
kig. De Pous had gelijk me*, zijn be
toog: bestendiging van de huidige si-
suatie leidt tot een verdere verslech
tering van het sociale klimaat en is
bovendien nadrtg voor de nationale
economie. Nu lijkt het er wel eens op
dat voor dit laatste weinig belangstol-
dendaagse spraakgebruik zijn allerlei
woorden besmet geraakt: winst bij
voorbeeld. Als een ondernemer mee
deelt winst te moeten maken, mede
met het oog op de continuïteit van zijn
bedrijf, heeft hij een redelijke kans
om met de vinger te worden nagewe
zen. Economische groei is in deze tijd
eveneens taboe geworden: vrijwel al
leen de kwalijke kanten van dit ver
schijnsel worden uitgemeten en er
wordt geen goed woord meer over
gezegd. Zelfs de term 'economie' wekt
onlustgevoelens op. In een dergelijke
sfeer bestaat de neiging om het be
lang van de nationale economie te
verdringen- doen alsof het probleem
niet bestaat.
'Pye verdringing wordt in deze maan-
*7 den bevorderd door de kabinets
crisis. Er is een demissionaire rege
ring, die alleen maar de lopende zaken
afdoet, maar niet tot nieuwe beleids-
daden overgaat. Weliswaar wordt hier
en daar wat bijgestuurd, maar nie
mand weet hoe het in de toekomst
met hel regeringsbeleid zal gaan. Koe
zal eer, nieuw kabinet de inflatie-
bestrijding aanpakken, hoe zal het op
treden als partner in het overleg met
werknemers en werkgevers? Hoe ziet
dit kabinet zijn eigen begroting: een
conjunctureel instrument van grote
betekenis. Stuk voor stuk urgente za
ken. maar er heerst een noodgedwon
gen stilte over deze
hele problematiek.
Daardoor ontstaat
ten onrechte
de indruk dat het
allemaal toch wel
redelijk gaat. men hoort er immers
niets over. 3ovendien gaan we naar
de zomer, de vakanties beginnen weer:
is er eigenlijk wel een vuiltje aan de
lucht? Geen regering, wel stakingen
en prikacties en toch reilt en zeilt de
samenleving, althans die indruk krijgt
men. En dat nu leidt tot een lucht
hartige sfeer, een onwerkelijke sfeer
vooral. De Pous heeft, met zijn waar
schuwing over de verslechtering van
de nationale economie in feite er het
Nederlandse bedrijfsleven zowel de
werknemers als de werkgevers op
gewezen dat er géén reden voor lucht
hartigheid is: de rekening zal eens
worden gepresenteerd en dan zullen
heel wat meer mensen moeten beta
len dan diegenen die bij de huidige
strubbelingen zijn betrokken.
BREDERE OPZET
VAN OVERLEG
(Van een onzer redacteuren)
ROTTERDAM Het Overleg
orgaan zeehavenontwikkeling
Zuidwest-Nederland staat op het
punt te worden opgeheven. Het
is nu de bedoeling dat de part
ners in het Deltagebied een nieu
we vorm van overleg gaan op
bouwen: een bestuurlijke coör
dinatie commissie (BCC), waar
in de beleidsvoorbereiding van
de verschillende bestuursorga
nen op het gebied van zeehaven
ontwikkeling en ruimtelijke or
dening zo goed mogelijk op elk
aar moet worden afgestemd. Te
gelijk wordt in die nieuwe op
zet het rijk bij het bestuuriijk
overleg betrokken.
Zes jaar geleden, op 21 maart 1967,
richtten de provincies Zuid-Holland,
Zeeland, Noord-Brabant, de gemeente
Rotterdam en het openbaar lichaam
Rijnmond het overlegorgaan op. Het
was een poging om de verschillende
bestuurlijke nïveau's in het deltagebied
die zich stuk voor stuk bezig hielden
met bepaalde activiteiten op het gebied
van de zeehavenontwikkeling wat dich
ter bij elkaar te brengen.
Er zijn vooral in de beginperiode reek
sen studies en rapporten gemaakt on
der de vlag van het overlegorgaan. Het1
'groene boekje', een eerste verkenning
van de mogelijkheden in het deltage
bied was er het bekendste voorbeeld
van. Het werd opgevolgd met deelstu
dies, die ook een "kleurige" naam kre
gen, zodat op een bepaald moment
werd gesproken over een regenboog
serie. Tal van commissies en werkgroe
pen werden gevormd voor nader
derzoek, zoals op het gebied van
arbeidsmarktontwikkeling, verkeer -en
vervoersrelaties, woningvoorzieningen
enzovoorts. Er werd zelfs een speciaal
acquisitiebureau voor het deltagebied
opgericht.
'STIL EN GERUST'
De laatste tijd echter begon het over
legorgaan een min of meer stil en ge-i
rust leven te leiden. Vandaar dat de
deelnemers zich aan een soort van zelf
onderzoek hebben gezet. De conclusie
was: het overleg in het overlegorgaan
stokt. Dit is te wijten aan de omstan
digheid dat het overlegorgaan geen uit
spraken kan doen zonder de standpun
ten van de vertegenwoordigende (poli
tieke) lichamen te kennen (provinciale
staten, gemeenteraden). Verder is het
een bezwaar dat er onvoldoende over
leg is tussen het rijk en de lagere be-
tuursorganen, aangezien het rijk alleen
maar een adviserende stem heeft.
Kwam verder nog bij dat men ook niet
erg gelukkig was met de splitsing in
taken voor wat betreft de zeehaven
ontwikkeling en de ruimtelijke vorm
geving. de laatste toebedeeld aan de
ambtelijke Commissie Inrichting Del
tawateren.
Een werkgroep onder leiding van de
heer W. A. Fibbe (Rijnmond) heeft
eens nagegaan hoe een verbetering van
de coördinatie in het deltagebied kan
worden bereikt en is met een rapport
naar buiten gekomen. De belangrijkste
conclusies daaruit zijn de volgende:
oprichting van een bestuurlijke
coördinatie-commissie. bestaande1
uit tien leden (3 van het rijk, 3 vanj
de provincies, 1 van Rijnmond en 3
van de gemeenten).
instelling van rijkswege van eenj
centraal programmeringsapparaat I
voor hei deltagebied, dat bestaat)
uit twee afdelingen, waarvan er
dan één wordt ondergebracht bij de I
rijkswaterstaat en één bij de rijks
planologische dienst.
opheffing van het Overlegorgaan en
van de Commissie Inrichting Delta-
Wat de vertegenwoordiging van het rijk
in de nieuwe BCC betreft wordt ge
dacht aan de voorziter van de rijkspla
nologische commissie, de directeur-ge
neraal van de rijkswaterstaat en de
directeur-generaal van de rijksplanolo
gische dienst. Het centraal program
meringsapparaat zou moeten adviseren
over de aanpak en uitvoering van stu
dies, zou die studies moeten volgen en
daarvan verslag uitbrengen en zou ver-
der als ambtelijk secretariaat van de
bestuurlijke coördinatiecommissie
moeten optreden.
Het Overlegorgaan Zeehavenontwikke
ling zuidwest Nederland heeft zijn lang'
ste tijd gehad wanneer op donderdag
10 mei in Rotterdam het algemeen be
stuur akkoord gaat met de adviezen,
die in grote lijnen ook de instemming
hebben van de partners en van het da
gelijks bestuur. Aanleiding tot een her
bezinning op de structuur was aan de
ene kant de moeizame werkzaamheid
van het overlegorgaan, anderzijds de
steeds maar ingewikkelder wordende
problematiek in het deltagebied. As
pecten als zeehavenontwikkeling, ar-
Zie slot pagina 10 kolom 4)
De opmerking van de SER-voorzitter
over de verslechtering van het so
ciale klimaat is eveneens belangrijk.
Zij geldt eigenlijk niet in de eerste
plaats de verhouding aan de top tus
sen werkgevers en werknemers. Over
het algemeen zitten daar de realisten
met de harde koppen, de mannen bij
wie het woord "nooit' niet in het woor
denboek voorkomt al doen ze wel als
of. Zij weten maar al te goed dat ze
op lange termijn elkaar toch nodig
hebben en dat ze op zeker moment
toch weer aan de onderhandelingstafel
zullen verschijnen. De ontwikkelingen
van de laatste dagen bewijzen dat op
nieuw: bij het komende gesprek zal
men eikaar heus weer wel de hand
schudden. De verslechtering uit zich
echter vaak op een geheel ander ni
veau, in de bedrijven zelf bijvoorbeeld,
waar stakers en niet-stakers elkaar
argwanend bekijken. Het woord 'soli
dariteit' is in dergelijke verhoudingen
emotioneel geladen en over en weer
vallen bittere verwijten. Bij het voort
duren van de acties wordt dat alleen
maar erger: het gaat hier om een ver
slechtering van het sociale klimaat die
voelbaar is tot in het gezinsleven. Ook
daarom is bet een gelukkige omstan
digheid dat men aan de top weer
bereid is tot praten met elkaar: er kan
ook aan de basis een gunstige invloed
van uitgaan.
Overigens heeft drs. De Pous wel
een prompte bediening gekregen:
zijn oproep was maandag amper uit
gesproken en-de eerste gunstige reac
ties waren al binnen. Als kritische
buitenstaander vraagt, men zich af of
wellicht sprake was van enige opzet
telijke regie. Als SER-voorzitter was
drs. De Pous weliswaar de eerst aan
gewezen man in de Nederlandse sa
menleving om met een dergelijke op
roep voor de dag te komen, maar
daar had hij de tv niet voor nodig. Zijn
contacten met beide partijen zijn wel
zodanig, dat hij een brief kan schrij
ven zowel aan werkgevers als aan
werknemers, een brief die vervolgens
in de publiciteit kan komen. Maar in
dit ge-zal verscheen de SER-voorzitter
voor het NOS-rr-joumaal, een neutraal
medium, waarbij hem een aantal ken
nelijk vooraf-besproken vraagjes wer
den voorgelegd. Aldus sprak de SER-
voorzitter met zijn wat plechtige
stem het Nederlandse volk toe. in het
bijzonder de partijen in het huidige
arbeidsconflict. En ziet. beide catego
rieën bleken onmiddellijk bereid, waar
bij de vakbonden nog een opvallende
geste deden: opschorting van de ac
ties. Daarmee werd bij voorbaat al
(Voot vervolg zie pagina 3
kolom 1