PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MEER EN HARDERE
ACTIES VAN DE 3
INDUSTRIEBONDEN
Kamer: moeite
met de lotto
Brabants-Zeeuws 'grensgeschil' voorbij
Terug naar 'oude' cao-eisen
Pompidou wil een
am bstermijn van
5 jaar (nu 7)
DEN UYL VRAAGT BURGER KVP
EN ARP WEER TE BENADEREN
Meerderheid vóór casino's
Vandaag
in de
krant...
Lamje liaan
216a jaargang - no. 80
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dlrtctlai t. nn
Bur Villi V/.l
22. NI. 4457. 21
Wocnadag 4 apriJ 1973
'Kranig'
Pagina 7
iM. r.d. tal. 3346.
(Van onze redactie economie)
DRIEBERGEN De industriebonden van NVV, NKV en CNV beginnen volgende week met een
verhard programma van acties, dat zich over een breder front gaat uitstrekken. Dat is een gevolg
van het feit dat zij geen overeenstemming hebben kunnen bereiken met de werkgevers in de metaal
industrie, verenigd in de Federatie Metaal- en Elektrotechnische industrie (FME).
De bondsraden van de industriebon
den van NVV en CNV en de centrale
raad van de industriebond NKV wa
ren het dinsdag unaniem eens over
verharding van de stakingsacties, die
zich nu naast de metaal-, textiel- en
confectle-industrie gaan uitstrekken
tot concerns als Philips, Akzo en Uni
lever, en tot de bierbrouwerijen en de
bedrijven in de kleinmetaal.
De nodige mankracht en middelen
hiertoe zullen door de drie bonden
worden vrijgemaakt, aldus de heer A
Groenevelt, voorzitter van de Indus
triebond NVV, gisteravond in Drieber-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De tweede kamer is in meerderheid voor de
stichting van casino's, maar heeft nog moeite met de invoering
van een lotto. De kamerleden Geurtsen (wd) en Van Schaik
(kvp), die het initiatief hebben genomen tot wijziging van de
Wet op de Kansspelen, zagen zich dinsdag geconfronteerd met
nogal wat oppositie tegen de invoering van de lotto, die dwars
door de fracties heen loopt. De kamer bleek ook een betere con
trole te verlangen op de speelautomaten.
Stuit het lotto-voorstel bij de kleine
en middelgrote protestantse fracties
op principieel verzet, ook in de PvdA
heeft men op praktische gronden nog
„aarzelingen". De socialisten vinden
dat de sport, maatschappelijk werk,
de cultuur en de volksgezondheid niet
van de opbrengst van een lotto afhan
kelijk mogen worden, maar uit de
algemene middelen moeten worden
gesteund. De fractie van de PvdA wil
dan ook de opbrengst van de lotto in
de schatkist laten vloeien, een idee
dat niet direct de instemming heeft
van de WD.
KVP
Een minderheid in de KVP rond
oud-staatssecretaris van financiën Van
der Stee vreest dat een lotto de
staatsloterij, waarvan de opbrengst in
de schatkisb vloeit, zal wegdrukken.
Volgens deze minderheid zal een lotto
nooit met de Duitse lotto kunnen
concurreren, omdat het aantal deelne
mers te klein zal zijn om een forse
hoofdprijs te kunnen uitkeren. Deze
KVP'ers willen de opbrengst van de
toto ook niet overlaten aan een parti
culiere stichting.
De PvdA wil de sportorganisaties
een percentage in de omzet van deel
nemersformulieren gunnen en het mo
gelijk maken dat de middenstand
net als bij de sporttoto bij de
verkoop wordt ingeschakeld. Ook
KVP en WD zijn daar sterk
voor.
Casino's
De invoering van casino's, die in
Valkenburg en Zandvoort en later
Sex-bios
Vier houders van sex-bioscopen
in Hulst zijn door de kantonrech
ter te Terneuzen veroordeeld.
(Pagina 2).
Staking Dow
De industriebonden hebben van
hun leden groen licht gekregen
voor een (eventuele) stakingsactie
bij Dow Chemical te Terneuzea.
(Pagina 2).
Veronica
DE NEDERLANDSE justitie
treedt voorlopig niet op tegen het
bij Scheveningen op de kust lig
gende zendschip van "Radio Vero
nica". (Pagina 3).
Stormschade
GISTERMIDDAG is de eerste
groep militairen begonnen aan
het opruimingswerk van de
stormschade in de Westlandse
kassen. (Pagina 11).
Nieuws uit Zeeland op pagi
na 2, 4, 5, 7 en 9.
Binnen- en buitenland op
pagina 3, 11 en 17.
Sport op pagina 13.
Radio en tv op pagina 15.
Beurs en financiën op pagi
na 17.
mogelijk ook in Scheveningen en Am-
hem zouden moeten komen, is even
eens bij de protestantse fracties op
verzet gestuit. Maar ook de demissio
naire KVP-minister van justitie, mr-
Van Agt, die ook lid van de Kamer is,
is. er als enige van zijn fractie tegen.
Hij vindti dat de casino's alleen maar
criminaliteit aantrekken.
In de fracties van ARP en CHU ziet
men echter wel in dat de casino's
toch niet meer zijn tegen te houden
en daarom heeft men amendementen
ingediend waarin wordt gevraagd om
een strak toelatingsbeleid. De beide
protestantse fracties denken op die
manier de criminaliteit wat te kunnen
tegengaan.
PvdA
Van de PvdA is een minderheid uit
principiële overwegingen tegen stich
ting van casino's- Men wil geen ar
beidsloos inkomen gestimuleerd zien.
De meerderheid is vóór, mits het
(Zie slot pagina 3 kolom 3)
De industriebonden vallen nu weer
terug op hun oorspronkelijke cao-
eisen. Zij laten de onder leiding van
bemiddelaar prof dr. B. Goudzwaard
ontstane solidariteltsdrempel voor de
prijscompensatie weer vallen, omdat
deze systematiek niet alleen te moei
lijk van opzet is. maar de leden van
de bonden ook te weinig materieel
gewin oplevert, aldus Groenevelt.
Overigens had hij alle waardering
voor het optreden van informateur
Goudzwaard. „Hij heeft de zaak uit
stekend geleid", aldus de heer Groene
velt.
De slotconclusie van Groenevelt
was, dat de industriebonden him ac
ties in verharde vorm voortzetten om
de eerste stap te zetten op weg naar
een nieuwe en eerlijker inkomenspoli
tiek.
Waar mogelijk zullen de Industrie
bonden met afzonderlijke werkgevers
en ondernemers proberen regelingen
af te sluiten, die inpasbaar moeten
zijn in een uiteindelijk toch af te
sluiten collectieve arbeidsovereen
komst voor de betrokken bedrijfstak
ken en concerns.
De onderhandelingen met de Con
tactgroep van Werkgevers in de Me
taalindustrie (600 bedrijven met
35.000 werknemers) worden donder
dag of vrijdag voortgezet. Het Is de
bedoeling, dat met deze groep een
afzonderlijke cao wordt afgeslo
ten.
Afoo
De raad van bestuur van AKZO
heeft de vakhonden bedenktijd ge
vraagd over de vraag of het nog wel
zin heeft het afgesproken overleg over
de nieuwe cao voor het AKZO-concem
donderdag voort te zetten. Maandag
resulteerde het onderhandelingsge-
sprek in de verklaring van beide par
tijen dat het resultaat van het metaal-
overleg bepalend zou zijn voor de
voortzetting van de cao-besprekingen.
Nu het metaaloverleg opnieuw is vast
gelopen, heeft de eerste onderhande
laar van de industriebonden de heer
F. Drabbe dinsdagochtend vroeg ge
vraagd welke consequenties de raad
van bestuur hieruit ineent te moeten
trekken. Voorlopig heeft de AKZO-
directie laten weten dat zij wil probe
ren te komen tot een vorm van 'eigen
verantwoordelijkheid'. Dit zal een
punt van overleg zijn tussen de ach
terban bij AKZO. Daarom werd 24
uur bedenktijd gevraagd. Als de AK-
ZO-directie het overleg donderdag
toch voortzet, zal zij volgens de heer
Drabbe een voorstel ter tafel brengen
waarover met de vakbonden zal wor
den onderhandeld.
\M -
ma Si"
vooral ook mi
der een aantal
dag van lnten*;'-:
colleges van gede
belde provincies,
in Den Boach eer
gekomen en dat
rentte kan dm wc
niet als men bij 1
eenkomst weet dn
n gezegd, vooral
«Win van de bij-
meningen nog-
over de opvattingen uitee
gendapunten
i-rpen. waar-
n gingen- ln
de eerve plaats de vaststel
nieuwe grens tussen de
twee provin-
ctes, in de tweede plaat/
de lokatle
Noord-Brabant Wat het
eerst* punt
betreft: tijden* de
werd al spoedig duidelijk
dat Noord-
WEST LANDBeeld van de enor me schade aan de Lassen 1
Westland na de zeer zware storm tn het vorige etmaal.
(Zie vagina 11)
DEBRÊ UIT FRANS KABINET
sen beide provincies
bereikt akkoord L
werd doorbroken.
Zeeland deed vervolgen
genzet: het verlangde e
lijker gelegen grens, nar
gang van de 'lage' naar
den. Kennelijk was men
Brabant nogal van gesel
men eieren voor zijn ge)
oude akkoord is weer v
haald en zal dienen als
gemeenschappelijke brf
nister van binnenlands-
jimllili
i rake te
en
(Van onze correspondent)
PARIJS In een speciale bood
schap die hij dinsdag tot de
beide kamers van het Franse
parlement richtte, heeft presi
dent Pompidou voorgesteld
de ambtstermijn van het
staatshoofd van zeven tot vijf
jaar te verkorten. De presi
dent der republiek zou dat
net zo lang in functie zijn als
de Nationale Vergadering.
Het is niet de bedoeling even
als n de Verenigde Staten de
verkiezingen voor staatshoofd
en kamer samen te laten val
len.
Het staatshoofd schijnt de overtui
ging te huldigen dat een ambtsperi
ode van zeven jaar te lang is om
een president in staat te stellen
zich na afloop zelf op te kunnen
volgen. Gedurende tien jaren aan
de macht te blijven lijkt hem nog
KLEINE OPENING IN ANTWOORD ANDRIESSEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Kandidaat-premier Den Uyl heeft formateur Bur
ger dinsdagavond ervan proberen te overtuigen dat hij opnieuw
aan KVP en ARP moet vragen of zij bereid zijn mee te werken
aan de totstandkoming van een kabinet-Den Uyl. De PvdA-leider
ging met dit verzoek naar de formateur, nadat hij door enkele
linkse KVP'ers was gewezen op een nieuwe opening die zou zijn
ontstaan na het antwoord van Andriessen op de brief van Burger.
Hoewel Andriessen op het uitdruk
kelijk allerlaatste verzoek van Burger
om medewerking opnieuw negatief
heeft gereageerd in een communiqué,
dat werd uitgegeven na de fractiever
gadering van dinsdagmiddag, is
toon zó mild, dat men een nuance in
het standpunt meent te kunnen ont
dekken. Deze nuance zou mede zijn
ingebracht door de progressieve
KVP'ers Van Zeil, Van Schaik en Van
der Gun, terwijl ook partijvoorzitter
De Zeeuw zich daarvoor zou hebben
uitgesproken.
Verlangens
In zijn communiqué zegt Andriessen
dat de KVP uitdrukkelijk drie pro
grammatische verlangens heeft:
een programformule die ook recht
doet aan het program dat de christen
democratische partijen aan de kiezers
hebben voorgelegd.
duidelijkheid omtrent de uitwer
king van een aantal belangrijke pro
grampunten, respectievelijk het niet-
stellen van de kabinetskwestie ter za-
voldoende eigen inbreng van de
christen-democratische ministers in
het kabinetsprogram.
De linkse KVP'ers, die dinsdag druk
overleg voerden met. Den Uyl, hopen
dat Burger op de suggestie van Den
Uyl zal ingaan. Burger zou van
morgen opnieuw met Den Uyl over
deze mogelijkheid spreken. De linkse
KVP'ers veronderstellen dat Burger
zich zal laten overtuigen en aan zowel
PvdA. PPR en D'66 als aan KVP en
ARP schriftelijk zal vragen of men
met deze formule akkoord kan
gaan.
„Donderdagavond zal Burger over;
Zie slot pagina 3 kolom 5)
wel doenlijk, zodat men uit zijn
voorstel wel de conclusie mag trek
ken dat president Pompidou in
1976 of zelfs al volgend jaar
best graag voor een nieuwe ambt
stermijn zal willen tekenen-
Aangezien dit denkbeeld van de ver
korting der presidentiele ambtster
mijn ook in het regeringsprogram
ma der linkse partijen was opgeno- j
men. is het wel zeker dat een aeer
ruime meerderheid van het par'.e-;
ment het voorstel van het staats
hoofd zal willen overnemen.
De presidentiële boodschap kwam
trouwens ook op vele andere voor-j
al sociale punten zoals de af
schaffing van de „lopende band" in
de fabrieken de linkse oppositie
een flink eind tegemoet. De alge
mene indruk in parlementaire krin
gen was dat het staatshoofd nu
daadwerkelijk de les uit de uitsla
gen der jongste kamerverkiezingen
heeft getrokken door de koers, al
thans van zijn binnenlandse poli
tiek, nogal radicaal te wijzigen.
Debré
Dat verlangen zal eveneens moeten
blijken uit de samenstelling van de
nieuwe regering, die donderdag of
ficieel bekend wordt gemaakt. On
der de nogal talrijke veteranen die
dan af zullen zwaaien, bevindt zich
in ieder geval de minister van
defensie. Michel Debré. die tot dus
ver beschouwd werd als het gaul
listische handelsmerk van het afge
treden kabinet.
Zijn aftreden dat hij dinsdag zelf
aankondigde, werd sedert een dag
of tien door de middelbare scholie
ren en studenten geëist, vanwege
de wet over de afschaffing van
studieverlof waaraan minister De
bré zijn naam beeft verbonden.
Maar zijn verdwijnen van het politie
ke toneel Debré zal overigens
wel kamerlid blijven heeft voor
al wel om andere redenen een niet
te onderschatten politieke beteke
nis. Nu een der laatste exponenten
van het orthodoxe gaullisme door
president Pompidou aan de dijk;
wordt gezet, zou voor een wat
later tijdstip tevens de weg geo
pend kunnen worden voor een ver
breding van de regeringsbasis in dei
richting van de hervormingsgezin-
den van Lecanuet en Servan-Schrei-
ber.
Ten slotte is Debré altijd een der
zwaarste struikelblokken geweest
op de weg voor een wat voortva
render Europees beleid, dat nu de
komende maanden misschien even
eens tot de mogelijkheden zal gaan
behoren.
GS-COLLEGES NA OVERLEG: „STATUS QUO HANDHAVEN"
(Van een onzer redacteuren)
DEN BOSCH Het 'grensge
schil' tussen Noord-Brabant en
Zeeland is voorlopig weer bijge
legd. Beide colleges van gedepu
teerde staten hebben gisteren
in hun onderling overleg beslo
ten om samen een brief te
schrijven aan de minister van
binnenlandse zaken met daarin
deze oplossing voor de correc
ties van de provinciegrens:
tussen het zuidoostpunt van Tho-
len en Zuid-Beveland zal de grens
worden rechtgetrokken langs d?
Schelde-Rijnverbinding (uitsluiten#
een grensverlegging te water dus)
ten zuiden daarvan, op Zuid-Beve-
lands grondgebied blijft de zaak
zoals die was, de status quo wordt
daar gehandhaafd.
„Het komt cr dus op neer dat het
reeds in 1971 bereikte akkoord tussen
Brabant en Zeeland over deze kwestie
opnieuw is gevestigd", gaf Brabants
commissaris der koningin, dr- C. N.
M. Kortmann, gistermiddag toe op
een persconferentie na afloop van
gs-ontmoeting van beide provincies.
Zoals gemeld lagen er vlak voordat
het Zeeuwse gedeputeerden-college
naar Den Bosch toe zou gaan twee
volkomen aan elkaar tegenovergestel
de voorstellen voor grenscorrecties op
tafel. Brabant ging ervan uit dat de
nieuwe Schelde-Rijnverbinding voort
aan de grens tussen beide provincies
zou moeten zijn en annexeerde op
waterstaatkundige en historische over
wegingen aldus op de kaart 700 hecta
res Zeeuws grondgebied aan de oost
kant van het kanaal. Zeeland revan
cheerde dat plotselinge Brabantse
plan met een tegenvoorstel, waarin op
dezelfde overwegingen op 700 hecta
res Brabants grondgebied werd ge
vraagd tussen de huidige provincie
grens en de zogenaamde "hoger gele
gen wal' in de omgeving van Woens-
drecht. Onder het motto dat men
elkaar in het belang van de verbete
ring van de onderlinge verhoudingen
behulpzaam moet zijn en niet moet
tegenwerken zijn de colleges van gs
van Brabant en Zeeland gistermiddag
dan maar alle onnodige moeilijkheden
uit de weg gegaan Op wat onbelang
rijke grenscorrecties in de omgeving
van Sint-Philipsland en rechttrekking
in de oostelijke kom van de Ooster-
schelde na heeft men de hele zaak:
maar gelaten voor wat ze was. ,,U'
ziet het, we zijn beiden ongewapend".
grapte dr. Kortmann toen hij met
zijn Zeeuwse collega, mr. J. van
Aartsen de persconferentiezaal in het
Brabantse provinciehuis binnenstapte.
In het na lange tijd weer op gang
gebrachte periodieke overleg tussen
de gedeputeerden-colleges van de bei
de buurprovincies zijn gisteren nogj
enkele afspraken gemaakt over "han
gende kwesties':
Samen gaan Brabant en Zeeland
zich beter dan tot dusver oriënte
ren op het probleem van het inter
nationaal grensoverschrijdend af
valwater: het is de bedoeling dat
beide provinciebesturen het afval
water dat uit België in de richtng
van hun grondgebied afstroomt zo
gecoördineerd mogelijk zullen gaani
controleren om zo nodig alarm te I
kunnen slaan.
Het siet er naar uit dat op betrek i
kelijk korte termijn kan worden
begonnen met de aanleg van de
nieuwe weg Halsteren-Tholen, die
van de weg richting Steenbergen
aansluiting zal moeten geven op de
nieuwe brug over het Schelde-Rijn-
kanaal (verbrede Eendracht) bij
stad Tholen; de grondaankopen
zijn gedaan, het project heeft de
hoogste urgentie.
In het kader van de regionalisatie
van het ambulancevervoer zullen
de Zeeuwse gebieden Tholen en
Sint-Philipsland worden 'aangeslo
ten' op de regio Roosendaal.
Wat de subsidiëring van de rui de-
lij ke toneel- en muziekgezelschap
pen betreft zijn beide colleges niet
verder gegaan dan dat zij elkaar
van hun standpunt en regeling op
de hoogte oabben gebracht.
de over-
de 'hoge' gron-
daar in Noord-
«rokken en had
d gekozen: het
oor de dag ge-
basis voor een
ef aan de mi-
se twist weer afgedaan.
Het tweede punt is belangrijker
moet er een nieuw zeehavengebied
komen en zo Ja. waar dient dat te
worden aangelegd? Men weel: in
Noord-Brabant heeft men in een ver
verleden voor het Seitnerswaalplan ge
kozen, Zeeland daarentegen heef*, nooit
enig enthousiasme voor dit project
kunnen opbrengen. Vqpr Zeeland is de
laatste maanden de situatie nog weer
gecompliceerder geworden: er wordt
nu gesproken over een Talkamsse-
plan', een gebied bij Waarde en RU-
land-Bath, er is voor» een uitspraak
van de staten over de aanleg van een
industriegebied bij Baal hook, terwijl
sommigen in Zeeuwsch-Vlaanderen
daarentegen blijven roepen om Osse-
nisse, kortom een koor van stemmen
waarbij iedereen zang: zonder naar de
ander te luisteren. De belde colleges
wisten dat. toen zij gisteren over deze
hete hangijzers met elkaar begonnen
te spreken. Vermoedelijk had dan ook
niemand van de deelnemers aan de
conferentie ook maar de geringste
illusie, dat men tot een gezamenlijk
standpunt zou kunnen komen.
Er ls gisteren derhalve gekozen voor
de geijkte methodiek van vrijwel
alle "hete hangijzer-conferenties" waar-
ook-ter-wereld: een commissie plus een
nadere studie. Er is namelijk besloten
deze kwestie voorlopig te delegeren
aan tweemaal twee gedeputeerden, die
samen met de provinciale deskundigen
alle problemen nog weer eens op een
rij zullen zetten. In feite betekent dat
zonder meer dat de zaak op de lange
baan gaat: die commissie komt mis
schien één of twee keer bijeen en dan
is het wel bekeken. Er kan moeilijk
veel meer uitkomen: voor Zeeland bij
voorbeeld zitten de gedeputeerden Ka-
land en Boersma in deze studiegroep,
dat wil zeggen twee bestuurders die
over de te bestuderen problemen bij
voorbaat al verschillend denken. En
dan is er nog de tegenstelling over de
ze onderwerpen tussen het Zeeuwse en
het Brabantse bestuurlijke denken. We
kunnen het niet anders zien: het is
een vriendelijke manier om beslissin
gen uit te stellen, maar dat betekent
tegelijkertijd dat de verhouding Bra-
bant-Zeeland wat soepeler kan worden,
de echte geschilpunten worden Immers
weg geschoven. Zo gaat dat in het be
leid.
Misschien vergissen we ons en bla
ken de gedeputeerden Boersma
en Kaland van enthousiasme om sa
men met hun Brabantse ambtbroe
ders deze zaak aan te vatten. We ge
loven niettemin er niet zo ver naast
te zitten: voor de zekerheid hebben we
gisteravond nog even gevraagd op wel
ke termijn deze Zeeuws-Brabantse
commissie met het resultaat van haar
studie voor de dag moet komen. De
beide commissarissen noemden geen
exacte datum, maar bleven in het va
ge: dr. Kortmann sprak ernstig over
planning op lange termijn. "Planning
op lange baan" had hij eigenlijk even
goed kunnen zeggen. In Zeeland kan
men daar overigens op dit ogenblik
wel vrede mee hebben, vooral als al
dus de plooitjes tussen Den Bosch en
Middelburg worden glad gestreken. En
dat is gisteren kennelijk gebeurd: een
mooie en nuttige dag.
Russen lanceren
Saljoet-2
MOSKOU (UPI) De Sowjet-
Unie heeft dinsdag haar tweede
ruimtestation van het type Sal-
Joet ln een baan om de aarde ge
bracht. Volgens het Russische
persbureau Tass zal de Saljoet-
twee wetenschappelijk en tech
nisch onderzoek verrichten als
ook proeven in ruimtevaart
Verder beoogt de lancering ran
de Saljoet twee vervolmaking -.-an
bet ontwerp, boordsystemen en
de uitrusting.
