WIE VAN
DE DRIE?
ADRIE DEN HAMER
MIS
VATTINGEN
^TEROAG 24 MAART 1973
PROVINCIAL! ZEEUWSE COURANT
23
jen bijzonder aardige maar voor de oplosser moeilijke
Arm van problematiek is die, waarbij aan het probleem nog
een dimensie is toegevoegd. Tot dit genre zou men ook kunnen
rekenen de lokzet-partijstanden, waaraan we nog een afzonder
lijke rubriek zullen wijden. Maar om duidelijk te maken wat we
met deze categorie 'kwadraatproblemen' bedoelen, doen we dit
maal een beroep op het instructieve 'Dam-eldorado', dat een
wedstrijd organiseerde voor partijliefhebbers en probleemop-
tossers.
Adrie den Hamer uit Sas van Gent begint in de Zeeuwse schaakwereld een begrip te worden. Hij
heeft al vele malen geprobeerd Zeeuws kampioen te worden. Tot nu toe tevergeefs. Vorig jaar
werd hem op verrassende wijze de voet dwars gezet door Piet Duvekot. Dit jaar zal hij o.a. met
Anton v. d. Wey moeten afrekenen. Geen eenvoudige opgave voorwaar. Behalve dat hij in bijna
alle Zeeuwse wedstrijden van de partij is, speelt hij ook regelmatig in België. In Gent bijvoor
beeld kennen ze hem bijzonder goed. Over het algemeen speelt hij tamelijk voorzichtig, maar een
remiseschuiver is hij allerminst.
COR JANSEN
Er bestaan vele hardnekkige misvattingen bij het bridgespeL
Eén daarvan is, dat men door punten tellen kan vaststellen
of men een manchebod moet doen en dat men daarom niets
hoeft te bieden als men te weinig heeft. Een nog grotere mis
vatting is de opvatting, dat men met een honneur derde in
partners kleur met de hoogste moet uitkomen. U ziet het alle
maal misgaan in dit spel
'Wie van de drie?'
mJKjm m m
i a a i s
a m M
3 O
<3 <3 W '<3
b dit diagram is op 27, 28 of 30 een
jiijf teveel afgedrukt. Na het ver-
rijderen van een van deze drie schij-
ren is een prachtige combinatie voor
rit mogelijk.
Oplossing: Schijf 28 moet verwijderd
sorden. Dan kan gespeeld worden:
$3-29 24x33
30-24 19x39
35-30 25x34
37-31 26x28
49-43 21x32
42-38 33x42
44x11 ad lib
48x10!!
Wtenreekspuzzels
Uiterst leerzaam zijn voor de zich
Kienende partijspeler het volgen van
Kttenreeksen, waarbij men moet
'jachten te ontdekken op welk mo
at een combinatie mogelijk was.
ien dergelijke opgave is nog heel
vat anders dan het oplossen van een
situatie, waarvan men domweg weet,
dat er een combinatie mogelijk is.
o>
mm m
m m m m
Ék
p n -ö
Cj Q Q Q Q
In de volgende zettenreeks had wit
een winnende combinatie kunnen uit
voeren. Welke combinatie wordt be
doeld?
37-31 21-26; 41-37 16-21; 31-27 11-16;
40-35 4-10; 44-40 10-15; 37-31 26x37;
42x31 2-7; 50-45 7-11.
Oplossing: Na 4-10 had wit niet met
44-40, maar als volgt moeten voort
zetten:
28-23 19x28
32x23 21x41
34-30 25x34
39x19 13x24
33-28 24x22
35-30 18x29
42-37 41x32
38x7 2x11
36-31 26x37
48-42 37x39
44x2!!
Probleem van de week
m
m. i m m
9,
m 'mf W'
Hf,
m,m
W'
O
In de rij 31 t.m. 35 moeten stukken
geplaatst worden en wel zodanig, dat
een goed 8x8 probleem ontstaat. Op
welke velden komen deze stukken en
hoe verloopt de oplossing? Zie hier
voor elders op deze pagina.
De partij, die we deze week van hem
laten zien. is kenmerkend voor hem.
Het is een soort 'catenaccio-schaak'!
Tamelijk afwachtend en toeslaan als
de tegenstander de verdediging ver
waarloost.
De partij werd gespeeld in een toer
nooi tussen ploegen uit Zeeuwsch-
Vlaanderen, Brugge en Meetjesland
(Eeklo e.o.). Zeeuwsch-Vlaanderen
staat aan de kop.
Wit A. den Hamer
Zwart: J. Verhelst (Brugge)
1. Pgl-f3
Deze zet speelt Den Hamer de laatste
jaren bijna uitsluitend. Hij zegt als
het ware tegen zwart: Kom maar op
als je durft!
I. Pg8-f6, 2. g2-g3 g7-g6, 3. b2-b3
Een zet, die erg in de mode is. Vroe
ger dacht men, dat zwart gemakkelijk
gelijk spel kon krijgen. Daar is men
een beetje van teruggekomen. Zwart
moet erg voorzichtig zijn. £.en ideaal
uitgangspunt voor Den Hamer.
3. Lf8-g7, 4. Lcl-b2 0-0. 5. Lfl-g2
d7-d5.
Vroeger speelde men bijna altijd 5,
d6 om na 6. d4 met e5 voort te zetten.
In de partij Hartston-Jansen (Vlis-
singen 1972) ging het als volgt verder:
5. d6 6. d4 e5, 7. de5: Pg4, 8. h3
Pe5:, 9. Pe5: de5:, 10. Dd3: Td8:, 11.
Pd2 en zwart had het erg moeilijk.
Het ziet er niet zo gevaarlijk uit,
maar zwart moet zich toch zeer lang
uiterst voorzichtig gedragen. En dat
valt niet mee als je van nature nogal
wild bent!
6. c2-c4! d5xc4.
Een afwachtende zet als c6 is blijk
baar niet naar zwarts smaak.
7. b3xc4 c7-c5, 8. 0-0 Pb8-c6, 9 d2-d3
Wit staat lekker. Nog lang niet ge
wonnen natuurlijk. Daar moeten nog
zweetdruppeltjes voor vergoten wor
den.
9. Dd8-c7, 10. Pbl-c3 a7-a6, 11. Tal-
bl
Een toren op een half open lijn, al
tijd goed. Zwart moet veld b6 in de
gaten houden.
II.e7-e5.
Zwart wordt ongeduldig. Hij laat
veld d5 zonder rugdekking. Daar
krijgt hij later last mee.
12. Pf3-g5...
Nog een schot op veld d5.
12. Lc8-f5.
Een beetje vreemde zet. maar zwart
wil blijkbaar e4 uitlokken. 12. h6
was niet erg aanlokkelijk: 13. Pge4
Pe4: 14. de4:l en het witte paard
stoomt met kracht naar d5!
13. e2-e4'.?
Zo krijgt zwart zijn zin. Nu wordt
veld d4 ook zwak. Meteen Pd5 was
beter.
13. Lf5-g4, 14. Ddl-el Pc6-d4.
Zwart blaakt van aanvalslust. Hij
werpt zijn stukken naar voren.
15. h2-h3 h7-h6!
De stelling is nu praktisch gelijk.
Daarom was 13. Pd5 beter geweest.
15. Ld7 was minder goed wegens
16. f4 en wit komt gevaarlijk opzet
ten.
16. h3xg4 h6xg5, 17. Pc3-d5 Pf6xd5.
18. e4xd5 Ta8-b8.
Op b5 was natuurlijk d6 gevolgd.
19. Lb2-cl
Goed; de loper moet naar de andere
kant.
19.Lg7-h6?
Zwart wil f7-f5 spelen, en doet daar
om niet Lf6. Hij slaagt er in zijn
redelijke stelling in enkele zetten
in een ruïne te veranderen.
20. Lcl-e3 Dc7-d6.
En nog een minder goede zet. Meteen
f5 beloofde ook geen gouden bergen,
maar was in ieder geval consequent.
Na 20. f5, was waarschijnlijk 21.
Dd2 de beste zet, omdat 21. Ld4: cd4:.
22. Db4 b6! niet veel oplevert.
21. Del-a2 f7-f5?
Nu gaat dat niet meer. Toch geeft
zwart met deze zet blijk van takti-
sche bekwaamheden. Als wit name
lijk de pion op 95 verorbert, krijgt
hij grote moeilijkheden met de spijs
vertering: 22. Lg5:? Lgö:, 23. Dg5:
Pe2 24. Kh2 Kg7 en de zwarte to
rens komen op de h-lijn razendsnel
in actie. Helaas voor zwart is er een
eenvoudige manier om zijn agressie
ve plannen te dwarsbomen.
22. Le3xd4! c5xd4.
Met de andere pion nemen was iets
beter, maar ook niet voldoende. Na
22. ed4: 23. Tfel staat wit over
wegend.
Op 33 moet een wit stuk wor
den bijgeplaatst en op 31 en 35
twee zwarte. 42-38 33x17; 26-21
31x33; 21x14 19x10; 25-20 de
pointe 14x24; 44-40 35x44; 50x
30 en wint.
23. Dd2-a3' Zie diagram-
I 14
1
1 II
'S till
z i t
Dreigende onweerswolken pakken
zich samen boven de zwarte stelling.
Er dreigt Tb6 en ook c5 en dat is te
veel voor zwart.
23. Tf8-f6. 24. C4-C5
Het gaat nu met boter en suiker.
24. Dd6-f8, 25. d5-d6 b7-b6.
Een laatste stuiptrekking. Dg7 had
c6 tot gevolg, eveneens met gemak
kelijke winst.
26. Tblxb6 f5-f4, 27. Tb6xb8 Df8xb8,
28 Lg2-d5 Kg8-h7. 29- Da5-c7+!
Zwart gaf het op. Hij komt minstens
een toren achter.
Oplossing opgave 10 van de vorige
week Smejkal-Planinc)
1. Tf5Ü!
Opgave no. 11.
Avertsenkov-Vlasov 1973
Tafel
4
8 5 2
A H B
H B 8 5
JU
9 6 3
A 9 2
N
4
H V B 7
V
10 8 5 3
W O
V 9 7 4
6 4 3
z
7
4»
H 7 5
4»
A B 10 2
Speler
4
10 4 3
6 2
4
A V 10 9 2
4*
V 8 4
II
111
W
f
t
Wit Kgl Da4 Tal Tel Le3, pion
nen op b2 f2 g2 en h2.
ZwartKg8 Df6 Td8 Te8 Ld5, pion
nen op a6 có f7 g7 en h7.
Wit speelt en wint. Een combinatie
gebaseerd op de thema's onderste rij.
aftrek en dubbele aanval!!
Haalt u eens de fouten uit het tegenspel van OW na het volgende bledver-
loop (niemand kwetsbaar, noord gever) dat in een paren wedstrijd voor
kwam?!
OW speelden een 'sterke' klaver dus opende oost na passen van
noord met één schoppen. Zuid paste en... west paste. Noord doubleer
de oost vervolgde met twee klaver zuid twee ruiten west twee
schoppen noord drie ruiten einde.
De fout van west in het bieden is duidelijk: hij moet direct bieden (bv.
twee schoppen of één SA) om niet de tegenstanders een vrij veld te geven
voor verdediging.
West startte tegen drie ruiten met klaverheer en speelde klaver na die
oost won. Oost vervolgde met een derde klaver en zuid nam. NZ speelden
nu vijf ruitenslagen in noord ging één schoppentje weg West ruimde
drie ruitens en twee hartens op. Oost deed één ruiten, één klaver, één
harten en één schoppen weg daarna, op de vijfde ruiten, nog een harten.
NZ speelden nu hartenaas en heer de vrouw viel en NZ hadden negen
slagen.
De fouten van OW? West moet met een kleine klaver en niet met de heer
beginnen. Die "kleine' wijst in principe op drie met een honneur. OW kun
nen dan al drie klaverslagen maken in plaats van twee, want óe klaver
vrouw wordt gevangen. OW moeten niet elk twee hartens weggooien: zuid
wéét nL dat oost vier schoppens had (west steunde, zij het wat laat!j.
vier klaveren en één ruiten: dus vier hartens. Indien oost in plaats van
de schoppen zeven, de boer opruimt en later de vrouw, gaan NZ alsnog
down, omdat OW alsnog drie schoppenslagen kunnen maken. Dat laatste
is moeilijk en u moet het maar eens uitzoeken. Hoe dan ook: NZ scoorden
110 voor een formidabele score. Zoekt u eens uit, wat zuid moet doen
als oost in het eindspel schoppen H V vasthoudt met drie hartens?! Déér-
van kunt u goed bridgen leren.
wam
Dubbelop sandwiches
Ik geef maar weer eens wat
voorbeelden voor afwisseling in
het dagelijks „beleg". Canadese
sandwiches: snijd een stukje
komkommer zeer fijn en meng
dit door een bekertje zure room.
Kruid het mengsel met een snuf
te munt of wat paprikapoeder en
'aat het een kwartiertje staan.
'Vleng er dan fijn gesnipperde
jekookte ham door en strijk dit
'tissen dunne sneetjes brood.
Duitse sandwiches: roer een eet-
'■epel zachte boter tot een romig
'.alfje en meng er enkele drup
sels citroensap, een mespunt sui
ker en mierik uit een potje door-
Begin met weinig mierik en
sroef na vijf minuten! Strijk het
mengsel uit op plakjes gekookte
ham en leg deze tussen dunne
sneetjes brood.
Creoolse
ananassalade
Snijd een verse ananas in dun
ne plakken, schil ze af en steek
er de harde, witte kern uit. Schil
twee grote sinaasappelen, verwij
der elk spoor van het witte vel
en snijd ze met een scherp mes
in dunne schijfjes. Leg plakken
ananas en sinaasappel in een
schaal, strooi er 2 volle eetlepels
geraspte kokos over en een volle
eetlepels suiker en giet er 8 eetle
pels sherry op. Laat deze salade
zo minstens een uur staan. Koel
opdienen. U kunt deze salade na
tuurlijk ook van ananas uit blik
maken. Voeg dan geen suiker toe,
maar gebruik het sap.
Chinese pannekoekjes
Deze gevulde pannekoekjes lij
ken wat smaak betreft op loem
pia's, maar ze zijn veel gemakke
lijker te maken. Roer een dun
beslagje van 2 eieren, 3 dl melk,
2 dl water, zout en 130 gr gezeef
de bloem. Snijd het rauwe vlees
van 2 schouder karbonades in zeer
kleine snippers. Fruit een fijn
gesnipperd uitje en een eetlepel
fijngehakte selderij 5 minuten in
3 eetlepels olie, boven een laag
vuur. De ui mag niet bruin bak
ken. Voeg dan het vlees toe en
na één minuut 100 gram taugé,
een eetlepel sherry en een eetle
pel sojasaus en zout en peper
naar smaak. Meng er na 3 minu
ten 30 gram gepelde garnalen
door en houd het mengsel warm
op een asbestplaatje. Bak onge
veer 12 dunne flensjes in zeer
weinig boter, schep de vulling er
op en sla ze dicht of rol ze op-
Dien ze onmiddellijk op.
Warme vispaté
Kook drie a vier middelgrote
aardappelen gaar en stamp ze
fijn. Kook 600 g visfilet vooral
niet langer dan tien minuten op
een laag vuur en wrijf de vis
door een zeef. Heel fijn snijden
kan eventueel ook. Vermeng aar
dappelpuree en vis en meng er 1
dl koffieroom door, 30 g gesmol
ten boter, zout, rijkelijk versge
malen peper, snufje nootmuskaat,
één theelepel paprika, één eetle
pel fijngehakte peterselie en en
kele druppels citroensap. Desge
wenst kunt u nog een eidooier en
een stijfgeklopt eiwit toevoegen.
Schérp het mengsel in een bebo
terd vuurvast potje of in vier
éénpersoonspotjes, sluit deze af
met een vel folie en zei deze 20
minuten in een grote pan kokend
w 'er. Geef brood en boter bij
d lunchschotel.
Eieren met
knoflooksaus
Voor dit Italiaanse gerecht
kookt u eerst (minstens!) vier
teentjes knoflook 10 minuten in
een bodempje water. Schep ze
uit het water en wrijf ze fijn.
Meng de knoflookpuree door een
losgeroerde eierdooier die vooral
op kamertemperatuur moet zijn.
Giet er dan. aanvankelijk druppel
voor druppel. 6 eetlepels olijfolie
bij. Blijf steeds goed kloppen. Als
de saus begint te binden, kunt u
de olie wat sneller gaan toevoe.
gen. Een elektrische klopper is
ideaal hiervoor. Als een dikke
saus is ontstaan voegt u enkele
druppels citroensap toe, een snuf
je zout. rijkelijk versgemalen pe
per een afgestreken eetlepel ans
jovispasta en een eetlepel kap
pertjes. Kook vier eieren in 10
12 minuten hard. Snijd ze over
langs in tweeën en leg ze op een
bedje van slablaadjes. Geef op
elke eiheljt een lepel van het
knoflooksausje. Even in de oven
opgebakken stokbrood past hier
uitstekend bij.
Kippelever met
bruine saus
Trek ruim een halve liter bouil
lon van een paar kippenekjes,
plakjes winterwortel, schijfje ui
en citroen, blaadje laurier, stukje
foelie en wat zout. Een uurtje is
voldoende. Zeef de bouillon. Fruit
een gesnipperd uitje in 50 gram
spekvet, roer er drie eetlepels
bloem door en daarna geleidelijk
de wat afgekoelde bouillon. Blij)
steeds goed roeren, boven een
laag vuur. tot de saus bindt. Bak
400 gram gehalveerde kippelever-
tjes niet langer dan tien minuten
in wat boter en laat ze daarna
nog een kwartiertje op een laag
vuur in de saus sudderen. Voeg
rijkelijk versgemalen peper toe,
een glas Madeira, of eventueel
sherry en fijngehakte peterselie.
Even opivarmen. maar niet meer
laten koken. Geef er aardappelpu
ree bij.
Loemoemba
Deze naam, die ietwat oneerbie
dig herinnert aan een voormalige
Afrikaanse president, is de naam
van een drank die op het ogen
blik in Mallorca erg „in" is. Deze
drank is zowel warm als koud
heel lekker en kan dus heel mooi
aan het jaargetijde worden aan
gepast. Per persoon heeft u nodig
vier theelepels cacao, vier theele
pels suiker, een eetlepel Cognac
en een glas melk. Roer cacao
met suiker en een eetlepel water
tot een glad papje zonder klont
jes. Roer de melk er door en
breng het mengsel onder voortdu
rend roeren aan de kook. Dit is
hier te lande wel niet zo gebrui
kelijk, maar het hoort voor deze
drank nu eenmaal zo. Giet de
drank in een glas en voeg de
Cognac toe. Op een warme dag
laat u het mengsel afkoelen en
zet u het een uurtje in de koel-
kast.
Zuppa Pavese
Deze in Italië zo geliefde soep
is heel gemakkelijk te maken.
Zet 100 gram soepvlees op met
hoogstens 1 liter koud water,
schijfje ui en citroen, takje selde
rij en peterselie, blaadje laurier,
zout, stukje winterwortel en 8
geplette peperkorrels z laat de
bouillon op een zeer laag vuur
twee uur trekken. Zeef de bouil
lon. Leg in elk (goed verwarmd)
soepbord of in wijde soepkom
men een dun sneet«z even aan
weerszijden in wat boter gebak
ken brood, daarop een rauwe ei
erdooier en bestrooi dat rijkelijk
met geraspte Parmezaanse kaas.
Giet de kokendhete bouillon er
op.
Sla op z'n Italiaans
Snijd twee sneetjes wittebrood
zonder korst in kleine dobbel
steentjes. Bak ze in twee eetle
pels olijfolie goudbruin en laat ze
afkoelen. Verkruimel 50 g Gor
gonzola. een Italiaanse blauwe
kaas, en doe hetzelfde met een
hardgekookt ei. Roer een sausje
van verkruimelde kaas en ei, drie
eetlepels olijfolie, één a twee eet
lepels citroensap, één volle thee
lepel ansjovispasta en royaal vers
gemalen peper. Wrijf een slabak
in met knoflook. Was blaadjes
sla en laat ze goed uitlekken.
Maak de sla luchtig aan mei het
sausje en meng er op het laatste
ogenblik de dobbelsteentjes ge
bakken brood door.
Banaansoufflé
Smelt 25 gram boter en roer
er 25 gram bloem door. Als elk
spoor van het witte meel is ver
dwenen voegt u geleidelijk 3,5 dl
lauwe melk toe. Blijf steeds goed
roeren tot een gebonden saus
ontstaat. Neem de pan van het
vuur en roer er na enkele minu
ten één voor één drie eierdooiers
door. een mespunt zout. vijf door
een zeef gewreven bananen, enke
le druppels citroensap, één theele
pel vanillesuiker, 100 gram suiker
en desgewenst een eetlepel rum.
Schep er als laatste de stijfge
klopte eiwitten door. Vul een
licht beboterde hoge vuurvaste
schaal voor driekwart met het
mengsel en zet de schaal ruim 25
minuten in een voorverwarmde,
matig hete oven tot de soufflé
tot de rand gerezen en gaar is.
Laat de ovenklep tijdens het bak
ken dicht en laat de soufflé ook
nog 1 minuut in de dichte oven
staan als u het gas hebt uitge
draaid.
Kippelevertjes met
ananas
Snij 300 gram kippelevertjes in
tweeën en bestrooi ze met zout.
rijkelijk versgemalen peper en
met bloem. Bak ze in 75 gram
boter boven een flink .vuur aan.
temper het vuur en voeg drie in
stukjes gesneden schijven ananas
toe en twee eetlepels van het sap.
Leg een deksel op de pan en laat
het geheel nog tien minuten
zachtjes sudderen. Geef er knap-
nerig stokbrood bij.
Horizontaal: 1 instinctmatig, 5 besturend college (Russ 10 fijn zacht
haar, 11 Turks bevelhebber, 12 medestander, lijfwacht, 14 het tegenge
stelde van (Grieks voorvoegsel), 15 dikwijls, 16 watering (eigennamen),
17 kwiek, 19 vóór-, voorvoegsel, 20 daar, 22 zoon van Jakob, 23 puntje,
25 inhoudsmaat (afk.), 26 joodse benaming van de Pentateuch,, 29 Imker,
31 zoutachtig, 32 blinkend glad (metaal), 34 zelfkant, 36 opsomming van
personen of zaken, 37 rivier In Noord-Frankrijk, 38 oud-Nederlands voeg
woord, 39 een zekere, 40 voorwendsel, 41 een loodoxyde, 42 beroemde
school in Engeland, 45 Spaanse meisjesnaam, 47 ter gedachtenis (Lat.
afk.), 49 het zij zo, 51 ongaarne, 53 achter, 54 wijze van zien, 56 godheid
(Noorse mytologie), 57 vlaktemaat, 59 koraaleiland. 60 in, 61 venster,
62 troef negen, 63 balans van een ophaalbrug, 64 hypnotische toestand,
65 marterachtig roofdier (Indon.).
Verticaal: 1 bevrijding (van legers enz.), 2 Jachthond, 3 (als) van de
Walen, 4 halfgod, 5 muziekstuk, 6 oosterlengte (afk.), 7 gapende snij-
wonde, 8 beleefdheidsbetuiging. 9 takelwerk, 10 afkerig, 12 luizeëi, 18 ke
gelvormige bergspits, 21 gedroogde vrucht, 22 gier, 24 ongeveer (plus
minus) afk., 27 iemand om wie men lacht, 28 plant met bittere blaren en
bloemen, 30 kortom (Frans), 32 leven-, Grieks voorvoegsel, 33 meisjes
naam, 35 gemeente in Noord-Brabant, 36 bed, 37 algemene kwijtschel
ding van straf, 38 vette vloeistof, 40 bedwelmende drank bij offerfeest
voor Indra, 43 element tantallum (afk.), 44 meisjesnaam, 46 snijwerk-
tuig, 48 liturgisch hoofddeksel, 50 kneep, 51 na de tijd dat, 52 dekkleed,
55 -noot, boom in West-Afrika. 58 muur, 63 tollet (afk).
