PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ARP EN KVP: „BURGER
MOET CHU ACCEPTEREN"
Stakingen kostten vakbonden
tot dusver 2,5 miljoen gulden
GULDEN VOLGT
MARK NIET
Confessionelen
eisen zeven
ministersposten
Kwaliteit water in het kanaal Gent-Terneuzen
vormt voorlopig een uitzichtloze situatie
Temmen zonder
beenbreuk
216e jaargang - no. 62
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
W. f. d« Pif.tr. HooMradactt*. G. A. d« Kek. itwniniMip'.1 /Ï7.35 i" trt's* M' teil 75 i«
01186-584, ..a 2751. r»S, 01184-4739. Middelbars. MsiH 91. UI. 7651 (b.f.s. red. 2078/5162. e;«. 6248). G-.-t. Gnu Mvtt 3. Hl.
L 2094. Huilt, Sleerjtreel tel. 4058. Ad».pri,i 50 »nl per ram. Mlo.ptfle per edr. 7,""
I. rad. edr. Oeerp^f t. 77C2.
ï*l«t 4 »r«. O.-® 159300. Hvrlntilii Zeee»
Woensdag 14 maart 1973
Allebei op Je
Hels ...in Kenia
Pagina 3
OOSTENRIJK REVALUEERT
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Nederlandse gulden zal niet revalueren. Dit be
sluit heeft minister Nelissen van financiën dinsdagavond bekend
gemaakt nadat het kabinet zich had beraden over de vraag of het
nodig was de aangekondigde revaluatie van de Duitse mark met
3 procent te volgen. Tegelijk werd in Brussel en Luxemburg be
kendgemaakt dat de Belgische en de Luxemburgse franc stand
vastig zullen blijven.
In een toelichting op het kabinets
besluit verklaarde de bewindsman, die
voortdurend contact met de andere
Benelux-partners heeft gehad, dat de
regering geen motieven heeft kunnen
vinden voor een revaluatie. „Ik ben
van mening dat er voor een revaluatie
duidelijk zwaarwegende motieven
moeten zijn, maar die zijn er in
land niet te vinden", aldus minister
Kalissen.
De devaluatie van de dollar met 10
procent van twee weken geleden heeft
de Nederlandse concurrentiepositie
;hterd en zal daardoor een ne-
effect hebben op de werkgele
genheid in ons land, meent minister
Kalissen- Het stabiel blijven van de
pilden na de revaluatie van de Duitse
mark zou juist een tegengesteld effect
hebben.
De bewindsman ontkende uitdrukke
lijk dat de Nederlandsche Bank bin
nen afzienbare tijd monetair geld op
da vrije markt zal gaan aanbieden.
Hoewel eerder op de dag in Duitsland
«n dergelijke activiteit was aange
kondigd. verklaarde de minister dat
daar nooit over gesproken of gedacht
is. Wel kon hij bevestigen dat maan
dag de wisselmarkten weer open
gaan.
Met het oog op de monetaire situa
tie in de toekomst sprak de bewinds
man zijn voorkeur uit voor: het te
rugvallen op vaste wisselkoersen, „ste
rilisatie" van de grote horveelheden
dollars buiten de Verenigde Staten en
terugdringing van de reservevaluta's,
zodat door het scheppen van reserves
overschotten op de betalingsbalans
niet tot dezelfde problemen leiden, die
ECh de laatste weken hebben voorge
daan-
Oostenrijk verhoogt de waarde van
zijn shilling ten opzichte van de dol
lar met 2.25 procent. Dat heeft de
minister van financiën Hannes An-
drosch, dinsdag bekendgemaakt. Hij
Zoon moordt rest
familie uit in VS
PHILADELPHIA (AFP/UPI) Een
18-jarige jongen heeft bekend zondag-
nvonrt zijn ouders en twee broertjes
van 14 en 12 jaar in de ouderlijke
woning in Abïngton (Pennsylvania) te
hebben vermoord. Hij had hen door
het hoofd geschoten terwijl zij slie
pen.
Vandaag
ïn de
krent...
Staking
Ruim 200 werknemers van de tex
tielfabriek Clitex te Clinge zijn
dinsdag in staking gegaan. Zij zul
len die staking vandaag voortzet
ten.... (pagina 2).
Kwikgehalte
Het kwikgehalte van het Wester-
scheldewater is aanvaardbaar, zo
vinden de ministers Udink en
Stuyt... (pagina 2).
Gemenebest
DE ANTILLIAANSE afgevaardig
de in de koninkrijkscommissie Ri-
gaud, heeft gepleit voor de vor
ming van een gemenebest als toe
komstige vorm voor het konink
rijk... (pagina 3).
Hulp in nood
De officier van justitie te Middel
burg is niets bekend ran oplich
ting rond de activiteiten van de
Belgische stichting 'Hulp in Nood'
(pagina 7).
Geen leider
DE NIEUWE voorzitter van D'66
ziet zichzelf niet als een 'leiders
figuur'. Zijn partij zal zich naar
zijn mening meer op de toekomst
problemen moeten bezinnen...
(pagina 11).
Europarlement
DE LIBERAAL mr. Berkhouwer is
in Straatsburg tot voorzitter geko
zen van het Europees parlement.
(pagina 13).
Spanje
R-K PRIMAAT van Spanje
heeft gisteren ongezouten kritiek
laten horen op het Spanje van
Franco.,, (pagina 13).
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5, 7 en 9.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3,
11 en 13.
Sport op de pagina's 14 en
15.
Radio en televisie op pagina
17.
Financieel nieuws op pagina
19.
deed zijn mededeling na een bespre
king met vertegenwoordigers van han
del, industrie en agrarisch bedrijfsle
ven en na een bezoek aan de Zwitser
se minister van financiën, Nelio en
Cello, in Bern tijdens de ochtenduren.
De dollar heeft dinsdag in het inter-
banoaire verkeer in Amsterdam een
vaste stemming te zien gegeven. Na
een direct hogere opening op ƒ2,8375
- ƒ2,8425 liep de notering in de loop
van de dag bij behoorlijke omzet en
verder op tot ƒ2,8500 - ƒ2.8525, iets
beneden het officiële laagste interven-
tiepunt van 2,8545, aldus geldmarkt
kringen.
CRISIS MBFR
LIJKT
OVERWONNEN
WENEN De crisis In de MBFR-
besprekingen over troepenreductie in
Europa schijnt te zijn overwonnen.
De Nederlandse delegatieleider, Quar-
les van Ufford, die als woordvoerder
van de NAVO optreedt, heeft dinsdag
samen met de Amerikaan Dean, de
Russische onderhandelaar Chlestow
opgezocht. Zij bespraken met hem-
een nieuwe, minder formele werkwij
ze om de echte AIBFR-conferentie in
oktober voor te bereiden. Woensdag
en donderdag zouden Quarles en
Chlestow hun besprekingen voortzet
ten.
De instructies van de permanente
NAVO-raad in Brussel schijnen de
westerse delegaties hier meer vrijheid
te geven om in informeel direct con
tact mee het Warschaupact een ge
meenschappelijke onderhandelingsba
sis uit te werken. Het probleem van
de status van Hongarije deelnemer
of flankland zal voorlopig in de
ijskast worden gestopti. Het Westen
schijnt er evenwel op te staan het er
bij afroep meteen weer uit te kunnen
halen.
In conferentiekringen hier vermoedt
men, dat een plenaire vergadering bij
deze voorbereidende besprekingen
door de nieuwe werkmethode overbo
dig wordt.
Irene Vorrink
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De KVP en de
ARP eisen van formateur Bur
ger dat hij de CHU weer bij zijn
formatiepoging voor een kabi
net-Den Uyl betrekt. Zowel KVP-
leider Andriessen als ARP-frac-
tievoorzitter Aantjes beten dins
dagavond duideüjk merken dat
zij het Burger, als hij de CHU
niet de ene ministerspost geeft,
flink moeihjk zullen maken. An
driessen gaat woensdagochtend
om half tien met de formateur
praten over de brief van maan
dag, waarin Burger de CHU
bruusk aan de kant schoof. De
CHU-partijtop heeft dinsdag
avond laten weten dat men loy
aal maar onder voorwaarden
wil blijven meewerken aan
de formatie. Men begreep niet
waarom Burger dacht dat de
Unie afwijzend tegenover de for
matie zou staan.
Andriessen zei dinsdagavond Iaat na
afloop van langdurig KVP-fractiebe-
raad dat hij eist dat de relatie tussen
CHU en Burger weer wordt hersteld-
„Zes ministersposten voor de drie
christendemocratische partijen is dan
ook te weinig. Vier voor de KVP,
twee voor de ARP en één voor de
CHU". Ook Aantjes liet weten, voor-;
dat zijn fractie ook woensdagochtend
nog eens over de nieuwe situatie zal
vergaderen, dat hij verwacht dat
„Burger het heel moeilijk zal krijgen
als hij aan zes posten voor de confes
sionelen vasthoudt".
Er is dinsdag voortdurend onderling
beraad van de drie confessionele par
tijtoppen geweest. Daaruit is gebleken;
cratische samenwerking boven een ge-l
slaagde formatiepoging van Burger;
stelt. Andriessen heeft daar dinsdag
avond nogal bits aan toegevoegd, dat j
hij „niet had verwacht, dat Burger!
programmapunten in zijn brief op die
manier naar buiten zou brengen". Ook
daarover zal hij Burger woensdagoch-1
tend onderhouden-
Een gesprek tussen minister Van I
Agt van de KVP en Burger over een
eventueel door de huidige demissio-
DEN HAAG: Fractieberaad van de
CHU onder leiding van fractie-
met betrekking tot de kabinetstor.
voorzitter Tilanus (achtergrond)
matie.
BAKKENIST VALT FEL UIT TEGEN INDUSTRIEBONDEI
DRIEBERGEN (ANP/GPD)
De stakingen in de metaal- en
textielindustrie hebben de drie
industriebonden tot nu toe zo'n
2,5 miljoen gulden gekost. Daar
bij is inbegrepen een bedrag van
1,2 miljoen gulden aan stakings
uitkeringen bij Hoogovens.
Dit bbjkt uit een globale reken
som die dinsdagavond is ge
maakt in het actiecentrum van
de drie industriebonden in Drie
bergen.
De voorzitters, secretarissen en cen
trale actieleiders van de drie honden
hebben dinsdag in Driebergen de hele
dag vergaderd. Zij ontvingen van de
14 regionale actiecentra in de loop
van de dag voorstellen en suggesties
voor verscherping van de acties,
waarvoor maandag reeds d uitgangs
punten zijn vastgesteld. Wat er als
concreet resultaat van dit beraad uit
de bus is gekomen, is niet bekend
gemaakt,
„De acties blijven over het hele land
verspreid en er wordt veel overgela
ten aan de inventiviteit van de regio
nale actieleiders", zei de heer P. Brus
sel, voorzitter van de Industriebond
NKV.
Het actieterrein wordt binnenkort tot
de confectieindustrie uitgebreid en
mogelijk tot andere industrietakken
waar de cao's pas op 1 april aflopen,
aldus de heer Brussel.
De drie industriebonden hebben dins
dag weer enkele nieuwe ultimatums
gesteld aan bedrijven waar al eerder
prikacties werden gevoerd. Hel be
treft Auping in Deventer (200 werkne
mers) en de scheepswerf Van der
Giessen in Krimpen aan de IJssel
(1000). Als de directies van beide
bedrijven niet reageren op de eis in
van de bonden, zal een staking wor
den uitgeroepen.
Bij drie scheepswerven in de provin
cie Groningen zal vandaag het werk
voor onbepaalde tijd worden neerge
legd. Het betreft de werven van Die
pen in Waterhuizen.. Smit in Wester
broek en De Bodeweg in Hougezanu.
De drie werven hebben tezamen 450
werknemers in dienst
VNO-voorzit'cr drs S. C Bakkenist
De industriebonden wagen met hun
eisen tot inkomensherverdeling een
sprong in het duister en ze hakken
Zie slot pagina 3 kolom 2)
In Delft is dinsdagochtend een 24-
uursstaking begonnen bij de ka-
'oelfabriek NKF. Op de foto sta.
kende arbeiders voor de poort van
de fabriek.
nalre minister van Justitie te bezetten
post, in het kabinet-Den Uyl gaat
'lag ondanks de problemen nor-
door. „Maar Van Agt zal alleen
maar het fractiestandpunt vasthou
den". zei Andriessen. die aankondigde,
dat de fractiebesturen van KVP, ARP
en CHU woensdagmiddag om 12 uur
bijeen zullen komen Daarna zullen
eventueel de drie fracties weer verga
deren,
v'not Overigens is door geen van de
confessionele partijen de keiharde eis
aan Burger op tafel gelegd dat hij de
KVP, ARP en CHU beslist alle drie
plaatsen in het kabinet-Den Uyl moet
geven omdat anders de formatiepo
ging zal mislukken. In Den Haag
meent men dan ook dat de KVP en
ARP nog wel flink zullen tegenstribbe
len. maar dat Burger uiteindelijk al
dan niet met de CHU met zijn forma-
tiewerk kan doorgaan.
Nogal onverwacht heeft de PPR
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
AIR BENELUX
KAN STARTEN
ROTTERDAM (ANP) De vierde Ne
derlandse luchtvaartmaatschappij Air
Benelux International kan de lucht in.
Na Zwitserland hebben thans ook de
Engelse luchtvaartautoriteiten toe
stemming verleend om vanaf Rotter
dam een lijndienst naar hun land te
beginnen. De maatschappij, die met
Fokker Fellowships wil gaan vliegen,
verwacht half mei de eerste lijnvlucht
uit te voeren.
Begin februari van dit jaar kreeg Air
Benelux toestemming om tweemaal
per dag en eenmaal in het weekeinde
naar Bazel te vliegen. Op maandag.'
woensdag en vrijdag mag de onderne
ming 's ochtends en "s avonds heen en
weer vliegen naar Zurich.
De lijndienst naar Southend in Enge
land wordt eveneens tweemaal per dag
uitgevoerd, ook op zondag. Alleen op
zaterdag wordt slechts de ochtend
dienst uitgevoerd.
[n de krant van gixterwi wa
ren enkele verslagen opg»
nomen van gi-rx-uru-nl»-
aen ln Zeruwsch Vlaanderen,
waaruit een weinig opge
wekte teneur sprak. In Hulst
hel eerste voorbeeld
sluit de lagere landbouwschool aan het
eind van de cursus, er zijn op dit ogen
blik nog slechts /es leerlingen. Daar
uit valt af te leiden dat de landbouw
als bron voor de werkgelegenheid
maar laag staat genoteerd. In Terneu-
zen -- een volgend bericht sprak
burgemeester AschOff tijden* een ver
gadering van liet Handelscentrum som
bere woorden over de werkloosheid
in Zoeuwsch-Vlaanderen. Hij kritiseer
de de regering omdat zij kennelijk uit
sluitend Limburg en het Noorden al»
probleemgebieden ziet en Zeeuwsch-
Vlaanderen aan zijn lot overlaat. Bo
vendien betreurde hij het dat het
streekplan Ooxt-Zeeuwsch-Vlaanderen
er nog niet ls. Pas als dit plan tot
stand is gekomen 'kunnen we iets aan
de ontwikkeling van het gebied doen',
aldus de burgemeester. Een derde ver
slag: gedeputeerde Schlingemarui zei
tijdens een VVD-biJeenkomst ln Ter-
neuzen onverbloemd dat de planologie
van Oost-Zeeuw-srh Vlaanderen in het
slop is geraakt. Hij zag voor 1980 geen
nieuwe industriële ontwikkelingen.
Het ziet er naar uit dat een algemene
malalse-sltuatie in dit deel van
Zeeland is ontstaan: er is blijk
baar weinig verwachting moer. men
heeft in tegenstelling tot vroeger
kennelijk geen lust om tot felle
activiteiten over te gaan. Dat geld:
voor de bevolking, hei geldt vooral
voor de overheden, zowel lokaal als
provinciaal. Er wordt verstoppertje
gespeeld in Zeeland: al* het met d»
werkgelegenheid niet goed gaat. dan
halen de Zeeuws-Vlaamse bestuur
ders het streekplan er bij: zolang dat
niet gereed is komt er immers niets.
Omgekeerd wast de provinciale over
heid haar handen in
onschuld, want het
streekplan i
mers niet gereed
mede omdat aan de
streek zoveel in
spraak wordt gegeven en omdat een
eerste ontwerp geen genade vond ln
de ogen van de streek De provinciale
overheid kan bovendien nog wijzen op
diepstekende tegenstellingen: één deel
van het gebied wil ontwikkelingen bij
Ossenisse, een ander deel bij Baalhoek.
een tegenstelling die zich ook in de
staten voortzette en daar met een mo
tie moest worden beslecht. Ten gunste
van Baalhoek overigens, waardoor het
voor de provinciale overheid weer mo
gelijk is te belogen dat er nu eerst
zekerheid dient te komen over de
vraag of de regering met die aanwij
zing wel akkoord gaat: het heeft na
melijk te maken met de kanaalaanleg
voor België. Zo heeft ieder zijn eigen
alibi.
j^ani!ijn
INSPECTEUR MILIEUHYGIËNE DR. A. ADRIAANSE
BIJNA TE LAAT
VOOR DE
CANISVLIET
MIDDELBURG De waterkwa
liteit van het kanaal Gent-Ter
neuzen zal in de komende jaren
nog verslechteren. Er is hier
sprake van een voorlopig uit
zichtloze situatie, zo meent dr.
A. Adriaanse, inspecteur van de
volksgezondheid voor de hygië
ne van het milieu in de provin
cie Zeeland.
„Zelfs al zou men in België nu bezig
zijn met de bouw van afvalwaterzui
veringsinstallaties, dan duurt het nog
zeker twee jaar voordat die in wer
king zijn en positieve resultaten af
werpen Maar er wordt op dit ogen
blik nog niet gewerkt aan zuiverings
installaties. Het hangt nu alleen van
de weersomstandigheden af of de ver
vuiling van het kanaal nu en dan
betrekkelijk minder ernstig is. Het is
gewoon onduldbaar dat je daar afhan
kelijk van bent", aldus dr. Adriaanse.
„De situatie is zorgelijk", zo vindt de
inspecteur van de milieuhygiëne in
Zeeland. „Het kanaal Gent-Terneuzen
houdt risico's in voor de volksgezond
heid. Het leefklimaat in met name
Sas van Gent laat te wensen over door
de voortdurende stank die het inkt
zwarte water verspreidt. Aanrakingen
met het water kan men beter vermij
den. Er zijn te veel gevaren
verhonden".
Dr. Adriaanse: „Illustratief voor de
waterverontreiniging is het resultaat
van enkele recente analyses bij Sas
van Gent. Er zijn gehalten van vijf
tot tien milligram H2S (zwavelwater
stof) per liter geconstateerd, een ge
vaarlijk d-w.z. giftig gas, vrijwel even
giftig als blauwzuur. Het ontwikkelt
zich in water waarin door zuurstofge
brek rottingsprocessen aan de gang
zijn en het ontsnapt dan. Zwavelwa
terstof is een voorname stankverwek
ker en kan bovendien de moeilijkhe
den voor mensen met aandoeningen
aan de ademhalingswegen vergroten".
Ceen verrassing
De wateranalyses waarover dr. Adri
aanse beschikt zijn voor hem geen
verrassing. De concentraties zwavel
waterstof hadden al veel eerder kun
nen worden gemeten. Het recent- ver
kregen resultaat is wel een duidelijke
aanwijzing omtrent de kwaliteit van
het kanaalwater, die ruwweg kan wor
den samengevat als 'zuurstofloos en
daardoor verkerend in een toestand
van rotting".
Dr. Adriaanse: „Door allerlei andere
monsternemingen in Nederland en
België is overigens de waterkwaliteit
al voldoende bekend geworden. Wat
België betreft: er is ook hier veel
rapportmateriaal voorhanden. Ik vind
dat na al deze inventarisatie nu maar
eens een begin moet worden gemaakt
met de oplossing. Er moet in België
een actieprogramma komen".
De oplossing ziet de inspecteur van de
milieuhygiëne in de bouw van installa
ties die het afvalwater zo volledig
mogelijk zuiveren, bij voorkeur tot en
met de derde trap. Dit houdt in dat
na de biologische en mechanische rei
niging ook het effluent nog wordt
ontdaan van schadelijke stoffen. Dit
effluent kan worden gechloreerd,
waardoor alle nog aanwezig bacterieel
leven wordt gedood (zoals in Neder
land tot dusver alleen gebeurt in de
rioolwaterzuiveringsinstallaties bij j
Harderwijk en Elburg aan het Velu-,
werandmeer). of gedefosfateerd,
waardoor de zgn. waterbloei (overbe
mesting van het water en bijgevolg
verdichting door algengroei) wordt:
voorkomen.
Elke andere oplossing dan een com
plete zuivering ziet dr. Adriaanse als
lijdelijk en niet afdoend. Tot de minst
schadelijke van de tijdelijke opJossin-
gen rekent hij de aansluiting van.
Zelzate en het omringend gebied op
de Nederlandse Afvalwaterleiding Ka
naalzone. waarvan overigens bekend
is dat de Belgische overheid er niet
voelt.
Eerier actief
Zie slot pagina 4 kolom 1
Het lijkt er wel eens op alsof de
gebruikers van die alibi's het ei
genlijk wel prettig vinden dat ze
er zo vrijelijk over kunnen beschikken.
Ze maken het namelijk mogelijk be
slissingen uit te steilen: de één kan
op de ander wachten, terwijl toch
somber mag worden gedaan. Voor
bestuurders is dat in deze tijd wel
eens comfortabel, want voor hen is
het niet altijd even prettig in de gele
genheid te zijn snel en voortvarend be
sluiten te nemen. Gesteld eens bijvoor
beeld dat burgemeester Aschoff giste
ren had kunnen meedelen dat er een
nieuw industrieterrein zou worden
aangelegd en dat zich daar een basis
industrie zou vestigen: Zeeuwsch-
Vlaanderen zou te klein zijn geweest,
het zou protesten hebben geregend.
Het burgemeesterstype dat enige in
dustriële acquisitie voor zijn gemeen
te pleegt, was vijf jaar geleden nog
erg 'in', maar nu wordt een derge
lijke functionaris er ai spoedig van
beschuldigd ca: hij mede op grond
van persoonlijke ambities de onieet
baarheid van een gebied bevordert. Ge
steld voorts dat gedeputeerden giste
ren de streek er kond van hadden kun
nen doen. dat het met Baalhoek in
orde is en dat de regering steun gaat
verlenen aan de aanleg van een indus
triegebied op die piaats: zonder twij
fel zou onmiddellijk her en der be
toogd zijn. dat verkeerde wegen wor
den ingeslagen en dat dit Baalhoek-
project zou getoetst behoren te zijn
aan de modellen van de club van
Rome. Het is met dit soort beleids-
projecten als me: grote gezinnen: er
bestaat een vrij algemene neiging cm
ze op de zwarte lijst te zetten.
In deze eigenaardige toestand zijn be
leid en bevolking met name in
Zeeuwsch-Vlaanderen langzamer
hand gekomen. Sommigen zeggen dat
deze ontwikkeling onvermijdelijk is.
dat ze wijst op een overgangsfase naar
een stabiele maatschappij, waaruit de
dynamiek met haar minder goede ge
volgen is verbannen. Het kan zijn.
Wanneer men echter nagaat wat er
nog immer in de researc'n-laboratoria
wordt ontdekt aan nieuwe processen
en nieuwe methoden, wanneer men
voorts overweegt hoe nieuwe compu
tergeneraties nog weer ongekende mo
gelijkheden openen, dan moet men
verwachten dat de dynamiek voorlo
pig een gezellin blijft van de mensheid.
Zij Ls niet te verwijderen, in feite is
zij een vast element in de westerse
cultuur, ook al wordt ze soms als
last gekwalificeerd. Hei gaat er dan
ook niet om haar te verbannen een
onmogelijkheid maar men zal haar
dienen te beheersen. Met de dynamiek
van de westerse maatschappij is het
als met het Chinese verhaal, dar. .Tan
Romein ergens vertelt: een boer raakt
zijn paard kwijt en zijn buren komen
hun deelneming betuigen. Enkele da
gen later echter komt het paard met
enkele wilde paarden terug, waarop
de dorpelingen gelukwensen aanbie-
Voot vervolg zie pagina 3
kolom 1
