PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MOEDER OVERVALLER PLEITTE
VOOR VRIJLATEN GIJZELAARS
„Antwerpen wil via Westerschelde nu
schepen tot 125.000 ton binnenhalen"
Ruppert vraagt
fracties naar
keus formateur
Scherpschutters van politie
en pantserwagens omsingelen
boerderij in Deil-Enspijk
PARIJS VRIJWEL ZEKER ZETEL
VAN VIETNAM-CONFERENTIE
„ABSOLUTE
VOORRANG
BOCHT BATH"
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Oierialler,
pagina 3
Dlrtdtal F. v>n di Vildt. K. Schirphuli tn W. F. d. P»alw. Hoo!dr«d»:tU. O. A. d. KoV. 0 AbonMm.nisprll» ƒ27.35 p« InnrtMl. pti! ƒ29.75 p*f k~trtul. P'ni ff' fMnt 9.23. Loin C.40 cant V b-w,.
0 Bur. VlUt., Wilitr. 56-60, tal. 5144 (b.5.9. adv. 01186-584. e»p. 2751. radectla 4799 Mldd.lburs, Mirkl 51, tal. 7651 (b.j.s. r«d. 2078/3162. .dv. 6246). Cmi, Grot. Ma-*t 7. tal tiCG >0.5 rad. 6396. <-. tJCSj. Ooi'i.-s 'al 27e7 Twa.»-, N.a.-.i-^ai -
22, tal. 4457. ZtarlkxM, red. tal. 3346, idm. tal. 2094. Hutat, Slwnitraei 6. tal. 4058. 0 Adv.prlJ» 50 cant par ran. Mln.prlji par ad». 7.50. Inparondan ma dadaMnjan 2% a tartaf. Alla t-.. prjjtan axclujlt- 4 •- bi». Giro 3393ÏO. Picmtia a Cc-.rant M t. t
Politie hield het publiek op een
ruime afstand'van de boerderij
waar de overvallers zich met hun
gijzelaars hadden 'verschanst' fo
to boven). Om tien uur pfsfer-
avond verschenen twee pantser
wagens van de rijkspolitie bij de
boerderij, die door de belegeren
de politie in een zee van licht wat
gezet.
216e jaargang - no. 25
Kabinetsformateur Ruppert
bracht maandag tussentijds ver
slag uit aan de koningin op Huis
ten Bosch in Den Haag.
politie van het district Nijmegen,
was tegen die tijd van mening dat de
zaak goed zou aflopen en dat er geen
bloed zou vloeien.
Vanuit het gemeentehuis in Deil
werd maandagavond aan een stuk
door met de twee met pistolen bewa
pende mannen onderhandeld. In de
Simca waarmee zij waren gevlucht,
vond de politie behalve postzegels ook
automatische geweren. De mannen
zijn beiden bekenden van de poli
tie.
Alle toegangswegen rond Enspijk
(gemeente Deil) werden na de gijze
ling afgesloten. Scherpschutters en
twee pantserwagens waren rond de
boerderij samengetrokken. Men was
op alles voorbereid.
De twee mannen, tussen de 20 en 25
jaar oud, werden maandagmiddag na
de overval, waarbij zij enige duizen
den guldens buit maakten, op de
rijksweg naar Utrecht klem gereden
door de rijkspolitie. Zij vluchtten En
spijk in, waar zij eerst wilden binnen
dringen bij boer Van Zantwijk. Toen
deze hen van de deur schold, vlucht
ten zij bij de boerderij van de familie
Smits, een paar honderd meter ver
derop in het ruilverkavelingsgebied in
de Tielerwaard, naar binnen.
In het huis waren alleen mevrouw
Smits en haar zwangere dochter Jan-
nie aanwezig. Boer Smits die op het
moment van het binnendringen van
beide overvallers in de stallen bezig
was, moest naar binnen. Schoonzoon
Cor van de Wetering en dochter Ida,
die zich in de nabijheid van de boer-
drij bevonden, boden in de loop van
de avond aan de plaats van hun
schoonouders respectievelijk ouders in
te nemen. De bezetters gingen op dit
verzoek niet in.
In Enspijk heerste de hele maandag
avond grote spanning in de onmid
dellijke omgeving van de belegerde
boerderij. Boven de boerderij cirkelde
voortdurend een vliegtuig van de rijks
politie. Op het gemeentehuis van Deil
hadden zich de politie-autoriteiten ver
zameld. Daar waren ook de procu
reur-generaal van het Arnhemse ge
rechtshof, mr. A. W. Holsteijn, de
commissaris van de koningin in de
provincie Gelderland, ihr. H. W. Bloe-
mers en de officier van justitie aan
wezig. Van hieruit werd voortdurend
telefonisch overleg met de gijzelaars
en het ministerie van justitie ge
voerd.
De omgeving van de boerderij van
de familie Smits was de hele avond
afgezet. Het verkeer liep volledig vast.
Toen het donker werd, gingen gordij
nen van het huis dicht. Rondom de
boerderij werden de lichten gedoofd.
Enkele politiewagens stonden op eni-
ge afstand geposteerd; manschappen
van de rijkspolitie met karabijnen
hielden het huis van alle kanten nauw
lettend in het oog. Later verschenen
pantservoertuigen ter plaatse. Filmen
en fotograferen werd de aanwezige
verslaggevers niet toegestaan. De
Haagse advocaat mr. N. A. M. Schip
pers vertrok tegen half een naar de
boerderij om beide overvallers duide
lijk te maken dat zij zich moesten
overgeven. Inmiddels arriveerde in
OFFENSIEF SAIGON TEGEN VIETCONG
PARIJS (AFP) In Parijs acht men het nu vrijwel zeker dat de internationale conferentie over Viet-i
nam in de Franse hoofdstad zal worden gehouden en dat de Franse minister van buitenlandse zaken,1
Maurice Schumann, als voorzitter zal optreden. Van welingelichte zijde is vernomen dat de Verenigde
Staten na het onderhoud van hun minister van buitenlandse zaken, William Rogers, op zaterdag met!
de Franse president, Georges Pompidou, hun 'veto' of liever gezegd hun bezwaren, lieten vallen te
gen Parijs als zetel van de conferentie. De instemming van Zuid-Vietnam zou nog niet zijn verkre-
gen, maar men betwijfelt of de bezwaren van Saigon sterk genoeg zullen zijn om te voorkomen dat
het overleg in de Franse hoofdstad zal worden gehouden.
Voorts voorziet men dat de komende
conferentie veel korter zal zijn dan
die van 1954 in Genève. Zij zal name
lijk ten doel hebben de reeds gesloten
akkoorden te waarborgen en zal niet
over nieuwe overeenkomsten behoe
ven te onderhandelen. Men acht het
evenwel waarschijnlijk dat het over
leg anders zal verlopen dan aanvanke
lijk was voorzien: zij zal onvermijde
lijk te maken hebben met 'moeilijkhe
den' die voortspruiten uit de toepas
sing van het bestandsakkoord en
daarvoor een oplossing moeten zoe
ken.
Niettemin verwacht men dat de confe
rentie zoals voorgesteld door de VS
op 26 februari zal bijeenkomen voor
een beperkte duur en dat de deelne
mers later periodiek zullen vergade
ren om te waken over de uitvoering
van de akkoorden. Op die voorwaarde
schijnt men de deelneming te hebben
bewerkstelligd van China dat tot voor
kort geen internationale conferentie
wilde, maar tenslotte toestemde met
deelneming aan een korte bijeen-'
komst.
Inmiddels heeft een VN-wooravoerder
maandag bevestigd dat de Amerikaan
se regering VN-secretaris-generaal
Kurt- Waldheim zaterdag officieel
heeft uitgenodigd aan de vredesconfe
rentie deel te nemen.
Felle strijd
De Amerikaanse vice-president Spiro
Agnew zal vandaag voor een
officieel bezoek aankomen in een,
Zuid-Vietnam, waar vrede zou moeten
heersen maar waar de oorlog in feite
geïntensiveerd is op het ogenblik zelf;
dat het bestand van kracht werd.
Sommige waarnemers gaan zelfs zo-I
ver, te zeggen dat de derde oorlog in
Vietnam is begonnen, maar dat is
ongetwijfeld prematuur, zo meldt eenl
correspondent van Agence France
Presse uit Saigon. Zeker is echter dat
als men de communiqués van het
Zuidvietnamese opperbevel gelooft, er
felle strijd wordt geleverd- Het enige
verschil tussen de periode vóór het,
bestand en die welke daarop volgde,
is, dat de militaire activiteit wordt'
gekenschetst als 'schendingen', die al-,
leen aan de communistische troepen'
worden toegeschreven.
De cijfers van het bewind in Saigon
spreken voor zich- Ir. de eerste 24 uur
van het bestand werden 1 095 'commu
nistische soldaten' gedood door de
regeringstroepen die van hun kant
112 doden en 300 gewonden telden. De
gevechten doen zich voor over het
gehele land, meest in 'neutraal ge
bied', dat wil zeggen provincies waar|
geen journalisten zijn, aldus de cor
respondent.
Wat de delegaties van internationale
controlecommissie betreft, deze zijn
SCHEPEN LEON DELWAIDE IN GEMEENTERAAD:
ANTWERPEN De bevaar
baarheid van de Westerschelde
verbeteren, zodat op den duur
schepen van 100.000 tot 125.000
ton dw. veilig kunnen binnenlo
pen in de haven van Antwerpen.
Dkt is op het ogenblik de groot
ste zorg van het gemeentebe
stuur in deze Belgische haven
stad. Bij de onderhandelingen
met Nederland komt vanuit
Antwerpen dan ook steeds meer
pressie om absolute voorrang te
geven aan het recht trekken van
de Bocht van Bath in de Wester
schelde en het verder verdiepen
van de rivier. De schepen voor
havenzaken, Leon Delwaide,
heeft dat gisteravond in de raad
van Antwerpen bij de behande
ling van de gemeentebegroting
nog eens heel dik onderstreept.
„Een cruciaal probleem" noemde de
havenwethouder dat van de bereik
baarheid van de haven voor de steeds
groter wordende zeeschepen in de
sector van het massagoederen- en
stukgoederen vervoer (de container
schepen van de derde generatie, 278
m lang en 36,6 voet diepgang, de lash-
en de seabeeschepen). Want juist in
deze sector van het zeetransport zit
de toeKorast voor de haven van Ant
werpen, nu liet aantal tankers met
ruwe olie vorig jaar met 250 is terug
gelopen, aangezien de raffinaderijen
van Rotterdam uit via de pijplijn met
bijna 20 miljoen ton olie werden
gevoed.
Toch was het totaal aantal schepen
dat in Antwerpen binnenliep maar 23
minder dan hjt jaar daarvoor, toen
de pijpleiding er nog niet was. En dat
is voor de havenautoriteiten aanlei
ding genoeg om de ontwikkelingen op
de markt van het massagoederenver-
voer bijzonder nauwkeurig te volgen.
Schepen Delwaide vond daarom hel
project afsnijding Bocht van Bath
'dringerder dan dat van de ontsluiting
van de linkeroever van de Schelde via
het Baalhoelckanaal'. In een overzicht
van de stand van de zaken bij de
onderhandelingen met Nederland liet
hij doorschemeren dat eigenlijk alles
afhangt van de snelheid waarmee Bel
gië kan voldoen aan de Nederlandse
eisen om de verontreiniging van de
Schelde terug te dringen. Delwaide:
„Over de technische kwesties (het
tracé van de vaargeul, de ligging en
de afmetingen van de kunstwerken) is
men het eens geworden. De gelijk
schakeling van de grondprijzen in het
industriegebied, dat ontsloten wordt
blijkt ook geen onoverkomelijke hin
derpaal tot een akkoord meer te- zijn.
Maar aan België zijn van Nederlandse
zijde als voorwaarde tot een akkoord
eisen gesteld tot zuivering van het
Scheldewate;met daarbij een haal
baar tijdschema voor de uitvoering
van de maatregelen die België daarbij
moet nemen. Tot deze maatregelen
behoort de bouw van zuiveringsstati
ons, die wel ontworpen zijn, maar
waarmee nog een aanvang moet wor
den gemaakt", zo moest hij vervol
gens wel toegeven.
Stagnatie
Aan de kabinetscrisissen in Nederland
en België weet schepen Delwaide de
stagnatie, die de laatste tijd in de
onderhandelingen met Nederland is
ontstaan.
En nu er dan in België wat dat
betreft weer enige muziek in zit speel
de hij de zaken maar meteen door
naar óe verantwoordelijke bewindslie
den: „Wij mogen van de nieuwe mi
nister van volksgezondheid de heer
De Saeger die zich van het strin
gent karakter van de Nederlandse eis
tot waterzuivering rekenschap heeft
kunnen geven en van de staatssecreta
ris voor het havenbeleid de heer
Fayat die de Nederlands-Belgische
havenproblematiek kent, verwachten,
dat zij door een snelle en flinke
aanpak van de problemen deze tot
een spoedige oplossing zullen bren
gen'. Overigens realiseerde de heer
Delwaide zich wel dat ook al zou
er spoedig een akkoord worden be
reikt het toch zeker nog een aantal
jaren zal duren eer de Bocht van
Bath ook werkelijk recht getrokken
zal zijn. En daarom kwam hij met de
al eerder in Antwerpen gelanceerde
tussenoplossing: .Intussen kan de
scheepvaart, op de Schelde wezenlijk
worden geholpen door een verdieping
van het Scheur. In deze vaargeul is
thans een diepte van 10,30 m. bij laag
water. Het is voldoende deze diepte
op 11 m. te brengen om de container
schepen van de derde generatie bij
afvaart in één getij de zee te laten
bereiken, wat bij opvaart naar Ant-
(Zie slot pagina 7 kolom 5)
nog in het gebied van Saigon waar irij
pogen een organisatie op te bouwen.
Alle leden zijn overigens nog niet
aangekomen. Nog voordat de ICC, die
bestaat uit Canadezen. Hongaren. In
donesiërs en Polen, haar werk begon,
verklaarde zij maandag nog niets te
kunnen uitrichten.
De politieke en psychologische vraag
stukken waarvoor het bewind van
Saigon zich gesteld ziet door de
komst van geüniformeerde Noord-
Vietnamezen en leden van het Natio
nale Bevrijdingsfront, zijn nog nie*
opgelost.
Zolang dat niet het geval is, zal de
militaire commissie van vier partijen
(VS. Hanoi, Saigon en Vietcong) die
toezicht moet houden op het vertrek
van de buitenlandse militairen en de
uitwisseling van krijgsgevangenen,
niet kunnen functioneren. En zolang
zij dat niet kan, zal de internationale
controlecommissie niets kunnen doen-
Dat is de vicieuze cirkel.
Intussen zetten de regeringstroepen
hun 'zuiveringsacties voort in elk ge
hucht en dorp en op elke weg waar
tegenstanders voor het ingaan van het
bestand zijn geïnfiltreerd, en blijven
de communisten aanvallen doen.
Noord-Vietnam heeft maandagavond
de Verenigde Staten en Zuid-Vietnam
beschuldigd van het schenden van het
vredesakkoord inzake Vietnam.
.Een woordvoerder van hei Noord-
vietnamese ministerie van buitenland
se zaken heeft op Washington en
Saigon scherpe kritiek geopend. Hij
verklaarde dat het bewind van Saigon
na het ingaan van het bestand een
groot aantal strijdkrachten had gemo
biliseerd om, in samenwerking me: de
luchtmacht, gevechtswagens en artille-
1 rie, heftige aanvallen te doen op be
volkingscentra", aldus het persbureau
Nieuw China-
De operaties van de regeringstroepen
worden dagelijks door de nationale
radio van Saigon gerechtvaardigd. Bij
herhaling wordt gezegd dat het de
regeringstroepen zijn die de controle
op het bestand moeten verzekeren,
zonder te rekenen op de internationa
le controlecommissie, zo vervolgt de
correspondent van AFP.
Voor Saigon betekent de controle op
het bestand volgens de radio 'dat wij
het recht hebben op ons gebied te
(Zie slot pagina 9 kolom 2
CHU-VOORZITTER
KANDIDAAT COMMISSARIS
IN GELDERLAND
ARNHEM (ANP) De landelijk
voorzitter van de CHU, mr- Baron
Van Verschuer, is door de Gelderse
statenfractie van zijn partij kandidaat
gesteld voor de functie van commissa
ris der koningin in de provincie Gel
derland. Hij zou de opvolger moeten
7.ijn van mr. H. W. Bloemers, die met
pensioen gaat.
De statenfractie heeft 'naar zienswijze
maandag in een brief aar, minister
Geertsema (binnenlandse zaken/ ui
teen gezet.
Baron Van Verschuer is lid van het
ooilege van gedeputeerde staten in
Gelderland.
Aldus was de stand van zaken kort
nadat de moeder van een van de
jeugdige overvallers, die volgens de
laatste berichten Hagenaars zouden
zijn, telefonisch contact vanuit het
gemeentehuis in Deil met haar zoon
probeerde te krijgen. De overste Plat
tel, districtscommandant van de rijks-
Vandaag
in de
krant...
Bezuinigingen
IN DE NIEUWE begroting die
Nixon heeft, voorgesteld wordt
vooral bezuinigd op de program
ma's in de sociale sfeer (pag. 9).
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5,6 en 7;
Buinen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,3
en 9;
Sport op pagina 11;
Radio en tv op pagina 12;
Financieel nieuws op pagina
13.
BOMBRIEVEN
TEL AVIV (RTR) De Israëlische
veiligheidsdienst heeft acht bombrie
ven onderschept en onschadelijk ge
maakt, die op 25 januari in Istanboel
waren gepost en die bestemd waren
voor enige particulieren en onderne
mingen in Israël.
Naar de politie maandag bekendmaak
te. was een van de brieven gericht aan
het hoofd van de universiteit van Tel
Aviv, de natuurkundige prof. Joeval
Neeman.
„GEEN NIEUWE GEZICHTSPUNTEN"
(Van onze parlementaire redactie).
DEN HAAG De fractieleiders van KVP, ARP en CHU en van
PvdA, PPR en D'66 zijn maandagmorgen tijdens het gesprek on
der leiding van informateur Ruppert niet tot een eensluidend ant
woord gekomen op de vraag of nu een progressief of confessio
neel minderheidskabinet moet gaan regeren. PPR-leider Bas de
Gaay Fortman verklaarde na afloop van het gesprek: „Het is maar
beter dat Ruppeït zelf de knoop doorhakt".
eerder aan een confessioneel al
Steenkamp. In het confessionele
kamp wil een stroming de formatie
wellicht aan een socialist overlaten.
Dat een nieuwe informateur zal
den aangewezen acht men niet erg
waarschijnlijk, omdat dat uitgelegd
zou kunnen worden als een „brevet
van onvermogen" voor Ruppert, die
juist in brede kring waardering heeft
gekregen.
Overigens waren alle zes de fractie
leiders het er over eens dat het
„zwarter dan zwart" zou zijn als het
van het kabinet-Biesheuvel
i zou moeten worden omdat er
nieuw kabinet te vormen zou
zijn. Ruppert heeft de fractieleiders
na afloop van het gesprek gevraagd
om de opvattingen over de beide
minderheidskabinetten op papier te
zetten en voor vandaag 12.00 uur bij
hem in te leveren. Hij zou tevens van
de fractieleiders verwachten dat zij
hun standpunt kenbaar maken over
de keuze van een formateur. Deze zou
een ruimere opdracht tot vorming
van een kabinet moeten krijgen dan
Ruppert heeft onderzocht; in Rup-
perts opdracht wordt gesproken van
een kabinet dat erop moet kunnen
rekenen het vertrouwen van een
méérderheid van de kamer te genie
ten.
Met name de nu nog open gebleven
twee oplossingen zouden door zo'n
formateur moeten worden onderzocht.
In de kringen van de progressieve
partijen voelt men het meest voor de
socialistische staatsraadslid Berger en
het eerste-kamerlid Kloos. De confes
sionele partijen denken vooralsnog
De Gaay Fortman liet maandagmid-
weten dat zijn fractie het pro-
regeerakkoord wil laten uit-
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
ENSPIJK De twee overvallers, die zich maandag na een overval op een postagentschap in Den
Bosch in de boerderij van de familie P. Smits aan de Hoevenseweg in Enspijk verschansten en
de bewoners de heer en mevrouw Smits en dochter Jannie sindsdien gijzelen, hebben gis
teren tegen middernacht de politie duidelijk gemaakt dat zij alleen van een hun ter beschikking
gestelde auto gebruik zullen maken als zij de gegijzelden mee kunnen nemen. De autoriteiten
zijn op dit verzoek vooralsnog niet ingegaan: de bezetters kunnen naar him mening een vrije
aftocht krijgen als zij de gegijselden in de boerderij achterlaten.
het gemeentehuis van Deil ook een
broer van een van de bezetters.
De Hoevenseweg in Enspijk ligt in
een nieuw-verkaveld gebied, met boer
derijen op regelmatige afstanden
langs de straat. Het terrein is
open.
De overvallers hadden maandagmid
dag de gestolen auto waarin zij muni
tie en wapens vervoerden op de Haaf-
tenseweg achtergelaten en daar een
automobilist, de veehandelaar W. Ver
steeg uit Beesd. tot stoppen gedwon
gen door te doen alsof zij wilden lif
ten.
Toen de heer Versteeg was gestopt om
ze mee te nemen, trok er één een pi
stool. Hij sommeerde de automobilist
om achterin te gaan zitten. Dat wei
gerde de heer Versteeg pertinent. „Ik
ga niet achterin mijn eigen auto zit
ten", heet hij hen toe. Daarop moest
hij uit de wagen komen en reden de
beide jongemannen er vandoor.
De heer Versteeg waarschuwde twee
patrouillerende mannen van de ver.
keerspolitie die inmiddels de gestolen
auto met wapens hadden ontdekt.