PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
CONFERENTIE MOET DE VREDE
VOOR VIETNAM WAARBORGEN
Vrachtwagencombinatie schiet van de
Zeelandbrug en verdwijnt in het water
Voldane
reacties
op vrede
Vietnam
Dr. Henry Kissinger lichtte akkoord toe:
m
Kamermeerderheidverhuizing
deel CBS niet tegenhouden
Vandaag
in de
krant...
Vrede in
Vietnam
LE DUC THO: AKKOORD WIJKT
NIET BELANGRIJK AF VAN
DE OKTOBER-OVEREENKOMST
216e jaargang - no. 21
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
f. van da Valda. K. Sthtrphuli an W. K 4P«!«r. H<
VIHi., Walilr. 56-60, tal. 5114 (b.s.g. adv. 01186-584, «*p. 27
I 4457. Zlarlluoa, rad. lal. 3346, adm. tal. 2094. Huilt, Slaanitraat 6. tal. 4058.
G. A. da Kok. 0 Abonnamtn'iptIJ» ƒ27.35 pai k.tna!, Inrco par poat ƒ2!
4799 Mlddtlbura. Markt 51, tal. 7651 (b.s.g. rad. 2078/3162, adv. 6248). Goai, Grola M
'ijs 50 cant par mm. Min.prIJt ptr adv 7,50. lns«ondan madadehngtn 2(£ ta
Prija par rund ƒ9.2! Loua r 0.40 «r!
bjg. rad. e:56. ad/. 6969). OoatbuH. tal. 2762. fa/r.a.
n avdaalaf 4 btw. G..0 359300, Provincial Zmvmm Ct
Donderdag 25 januari '73
'Nu wederopbouw nodig'
WASHINGTON (RTR, AFP,
UPI, ANP) In tal van hoofd
steden in de wereld en elders is
met een zekere opluchting ge
reageerd op het bereiken van!
het akkoord ter beëindiging
van de oorlog in Vietnam. De
hoop werd uitgesproken dat er
een blijvende vrede in Indo-
China zal zijn.
De Chinese regering heeft de be
kendmaking met instemming
begroet. Gezegd werd dat de
overeenkomst zou leiden tot
vermindering van de spanning
in het Verre Oosten en Azië.
De eerste reactie van het Kremlin
kwam van het lid van het politburo
Andrei Kirilenko. Het bereiken van
een vredesakkoord noemde hi.j een
grote overwinning: voor het Vietna
mese volk en zijn hondgenoten in
het socialistische kamp. Waarne
mers zagen de regeling als liet
verwijderen van het grootste opsla-
kei voor uitbreiding van de betrek
kingen met Amerika.
In Washington beschouwde de leider
van de democraten, Mike Mansfield,
de vredesstap als het wegnemen
van 'een deel van het vitriool' in de
betrekkingen tussen het Witte Huis
en het door de democraten beheer
ste congres. Senator George McGo-
Vern, de rivaal van Nixon bij de
presidentsverkiezing, zei verheugd
te zijn over de beëindiging van de
strijd, maar graag gezien te hebben
dat dit jaren eerder was gebeurd.
Hanoi
In Hanoi was er geen uitbarsting van
vreugde, maar slechts een gevoel
van opluchting toen de inwoners
zich verzamelden rond de luidspre
kers in de straten om het nieuws
van de overeenkomst te aanhoren.
Volgens de Zweedse ambassadeur,
Jean Christophe Oeberg, begroetten
de mensen het nieuws met hun
gebruikelijke kalmte en reserve.
„Het is een normale werkdag m
Hanoi". De minister van voorlich
ting van Cambodja, Keam Reth,
was van mening dat het vredesak
koord een nieuwe gelegenheid zou
kunnen bieden tot beëindiging van
het oonfliot in zijn land.
Valkaan
Paus Paulus verklaarde tegen verte
genwoordigers van de buitenlandse
persvereniging vervuld te zijn van
vreugde over de bestandsovereen
komst. Hij dankte allen die hielpen
een einde te maken aan 'dit eindelo
ze en moorddadige conflict'. Hij
pleitte voor onmiddellijke en doel
matige steun voor de wederopbouw
van Vietnam en hoopte dat het
bestand omgezet zou worden in een
werkelijke vrede.
Willy Brandt
Bondskanselier Willy Brandt van
West-Duitsland verklaarde dat de
voorwaarden voor wereldvrede ver
beterd zijn. Hij zal in de komende
dagen met zijn ministers de bijdra
ge vaststellen die de Bondsrepu
bliek zal geven voor de wederop
bouw van beide Vietnams. Hij deed
een beroep op alle Duitsers blijk te
geven van persoonlijke edelmoedig
heid, zonder te wachten of de rege
ring iets doet.
Londen
De Britse regering heeft woensdag
haar 'grote vreugde' uit gesproken
over het bereiken van een akkoord
(Zie slot pagina 3 kolom 7
Brand
Een felle uitslaande brand heeft
woensdagochtend vroeg het leven
gekost aan (vermoedelijk) vijf
Chinezen in het restaurant Kota
Radja te Bergen op Zoom (pagi-
i 2):
Ruppert
INFORMATEUR Ruppert onder
zoekt deze week de laatste varian
ten die uitzicht op een kabinet
kunnen bieden, (pag. 3).
Mode
JEAN PATOU zorgde gisteren
voor een hoogtepunt op een dag
van weinig opzienbarende mode-
oollecties. (pag 13).
Nieuws uit Zeeland op pa
gina 2, 4, 5, 6, 7, 9 en 15.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 3 en 13.
Sport op pagina 16 en 17.
Radio en televisie op pagina
19.
Financieel nieuws op pagi
na 21.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Het vredesakkoord, dat zaterdag in een tweele
dige ceremonie in Parijs ondertekend zal worden, voorziet alleen in
een wapenstilstand in Zuid-Vietnam. Voor Laos en Cambodja zullen
aparte overeenkomsten worden gemaakt, waarbij een staakt-het-
vuren in Laos eerder verwacht wordt dan in Cambodja. Binnen 30
dagen na de ondertekening zal een internationale conferentie worden
belegd, vermoedelijk in Wenen, waai-voor de Sowjet-Unie, China,
Frankrijk, Engeland, de secretaris-generaal van de VN en de 4 toe
zichthoudende landen zijn uitgenodigd, waar waarborgen moeten
worden gegeven voor handhaving van vrede.
Deze gegevens verstrekte dr. Henry,
Kissinger woensdagmorgen op een
langdurige persconferentie. Het ak
koord Is vastgelegd in een document;
bevinden, maar mogen niet aangevuld 1
of vervangen worden. Hetzelfde geldt
voor de Zuidvietnamese troepen. Wel,
mogen wapens aangevoerd worden op!
negen hoofdstukken en in vier drie verschillende, vastgestelde contro-
HOOFDWEG 13 VIETNAM
Zuidvietnamese soldaten nog in
contact met de vijand geven
blijk van hun vreugde, nadat zij
gehoord hebben, dat nu binnen en
kele dagen een staakt-het-vuren
van kracht wordt.
'BOMBARDEMENTEN HAD DEN GEEN RESULTAAT
PARIJS (REUTER, AFP, DPA) Er zijn geen fundamentele verschillen tussen het ontwerp-akkoord,
dat in oktober is gepubliceerd en de huidige overeenkomst, die dinsdag is geparafeerd. Dit heeft de
Noordvietnamese onderhandelaar Le Due Tho woensdag op een persconferentie in Parijs gezegd.
Hij ontweek vragen over mogelijke
verschillen op enkele punten van de
overeenkomst, maar verklaarde wel
dat de zware bombardementen, die
Nixon in december boven Noord-
Vietnam liet uitvoeren, geen enkel
resultaat hebben gehad. „Uiteraard
hebben de bombardementen de on
derhandelingen niet bevorderd, maar
is ons werk voor de vrede er juist
door vertraagd", aldus Tho.
Tlio, lid van het Noordvietnamse po
litburo, zei ook dat er buiten de ge
publiceerde overeenkomst en proto
collen geen geheime afspraken of
mondelinge overeenkomsten bestaan.
Er zijn geen kwesties overgebleven
waarover de Verenigde Staten of
Noord-Vietnam nog verdere ophelde
ring wensen. Alleen moet er nog een
plaats overeengekomen worden waar
de internationale conferentie over
Vietnam zal worden gehouden, aldus
Tho.
Tho noemde het akkoo-rd een over-
Prins Bernhard
naar Australië,
Nieuw-Zeeland
DEN HAAG (ANP) Prins Bernhard
zal een ofl'iceel bezoek brengen aan
Australië en Nieuw-Zeeland. De prins
vertrekt zaterdag naar Australië, waar
hij 1 februari aankomt. In de hoofd
stad Canberra wordt hij ontvangen
door minister-president Gough Whit-
lam en gouverneur-generaal Sit Paul
Hasluck.
Na bezoeken aan Sidney en Melbourne
vertrekt de prins 8 februari naar
Wellington, de hoofdstad van Nieuw-
Zeeland. Op de terugreis zal de prins
enkele dagen in Makassar verblijven
en in Djakarta president Soeharto
van Indonesië ontmoeten.
winning voor het Vietnamese volk,
waarmee een eind komt aan de
'moorddadigste oorlog in de geschie
denis van een volk dat vecht voor
zijn onafhankelijkheid". De rechtvaar
dige zaak heeft getriomfeerd over de
kwade zaak, zo zei hij. Noord-Viet-
nam zal zich strikt houden aan de
principes van de overeenkomst, aldus
Tho.
Direct nadat zondag het bestand van
kracht wordt zullen vertegenwoordi
gers van het bevrijdingsfront en de
regering in Saigon contact met elk
aar opnemen om een datum vast te
stellen voor officiële besprekingen.
De internationale commissie voor toe
zicht op het bestand, bestaande uit
Canadese, Indonesische, Poolse en
Hongaarse militairen, zal 24 uur na
dat het bestand van kracht is ge
worden, in Saigon bijeenkomen, zo
deelde Tho mee.
Mevrouw Nguyen Thi Binh, de minis
ter van buitenlandse zaken van de
voorlopige revolutionaire regering
van Zuid-Vietnam (Vietcong), heeft
woensdag tegenover de pers in Parijs
verklaard, dat er minstens drie vraag
stukken zijn, die de vredesovereen
komst onopgelost had gelaten. De
overeenkomst was moeilijk, maar de
toepassing ervan nog meer, aldus me
vrouw Binh.
Comoromis
Een 'aanvaardbaar compromis', zo
heeft woensdag de Zuidvietnamese
minister van buitenlandse zaken.
Tran Van Lam. het bestandsakkoord
gekenschetst. Noch Zuid-Vietnam.
noch Noord-Vietnam heefi daarbij
volledig zijn zin gekregen. Het belang
rijkste is dat er na 25 jaar aan de
'wederzijdse slachtpartij' een einde
komt. aldus de Zuidvietnamese be
windsman.
Op een persconferentie in Parijs ver
klaarde hij dat het akkoord in verge
lijking met het ontwerp van oktober
jl. 'wezenlijke verbeteringen' ver-
aparte „protocollen", die verschillende j
praktische aspecten nader formuleren, j
Enkele van de belangrijkste punten
van het akkoord zijn:
De demarcatielijn tussen Noord- en
Zuid-Vietnam wordt omschreven als
'slechte tijdelijk en geen politieke of
territoriale grens'.
Een internationale toeziende macht
van 1160 man (bestaande uit vier
contingenten van 290 man van Cana
da. Indonesië, Hongarije en Polen)'
met het hoofdkwartier in Saigon, zal
op verschillende punten langs de Zuid-
Vietnamese grens en in het land zelf
worden gestationeerd.
Saigon en de Vietcong zullen onder
ling een „commissie van eendracht en
verzoening" samenstellen die de taak
heeft om vrije verkiezingen in Zuid-
Vietnam voor te bereiden.
De Amerikaanse miiitaire en bur
ger-krijgsgevangenen zullen in Hanoi
worden geconcentreerd en daar met
tussenpozen van ongeveer twee weken
in vier groepen worden afgehaald
door vertegenwoordigers van de Ame
rikaanse regering in Amerikaanse
vliegtuigen. Van daaruit worden zij
vermoedelijk eerst naar Vientiane in
Laos gevlogen en vervolgens naar op
vangcentra in Guam, de Filippijnen en
in de VS zelf.
Na de ondertekening van het ak
koord zullen de Amerikaanse troepen
in Zuid-Vietnam binnen 60 dagen gere
patrieerd worden. Noordvietnamese
troepen, niet met name in het ak
koord genoemd, blijven waar zij zich
lepunten, maar alleen ter vervanging
van al aanwezig oorlogsmateriaal.
Laos en Cambodja herkrijgen de
neutrale status die in 1962 per ak
koord werd vastgesteld en mogen niet
voor infiltratiedoeleinden gebruikt
worden. Alle „buitenlandse troepen"'
dienen zich uit deze landen terug te
trekken, waaronder in dit geval, aldus
Kissinger, ook de Noordvietnamese
troepen worden verstaan.
Strijdkrachten
Hoewel het akkoord Noord- en
Zuid-Vietnam opdraagt met vreedza
me middelen te streven naar een
politieke oplossing, blijkt de onver
zoenlijkheid tussen Hanoi en Saigon
al uit de gecompliceerde regeling voor
de ondertekening van het akkoord.
Zondagochtend zal eerst een docu
ment worden getekend waarin geen
van de vier betrokken partijen met
name zijn genoemd en waarin alleen
gesproken wordt van de „deelnemers
aan de conferentie in Parijs". Amerika
en Zuid-Vietnam zullen dat document
op één pagina tekenen en Noord-
Vietnam en de Vietcong op een ande
re.
In de middag zullen de ministers
van buitenlandse zaken van de Vere
nigde Staten en Noord-Vietnam. Willi
am Rogers en Nguyen Duy Trinh. een
tweede document ondertekenen dat
behalve de aanvangs- en slotalinea's
(Zie slot pagina 3 kolom 4
Langman: uitgebreid praten over spreidingsnota
DEN HAAG De meerderheid van de tweede kamer vindt dat
de beslissing van de regering om het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) naar Heerlen te verplaatsen, niet teruggedraaid
moet worden. Men voelde zelfs niet voor het ophouden van de
uitvoeringsmaatregelen totdat nader overleg met de ambtenaren-
organsaties en met de kamer is gevoerd over het totale spreidings-
beleid. Een motie van deze laatste strekking werd met 58 stem
men tegen 45 verworpen.
De motie was ingediend door dr. J.
Terlouw (D'66) die woensdagmiddag
over deze zaak de ministers van
nenlandse zaken en economische
ken interpelleerde. Ze kreeg meteen
de steun van PPR. CPN en PSP. maar
niet van de PvdA. De woordvoerder
van die partij (de limburger dr. A.
Oele) had namelijk het voorbehoud
gemaakt eerst het antwoord van mi
nister Langman te willen afwach
ten.
Dat antwoord, dat er nog voldoende
mogelijkheid voor de Kamer was om
zich over de principes van het sprei-
dingsbeleid uit te spreken, was aan
vankelijk voor hem genoeg om zijn
steun aan de motie in te trekken.
Onder aandrang van de meerderheid
van de fractie gaf hij later toch steun
aan een enigszins gewijzigde formule
ring van de tekst-
Uitdrukkelijk werd van de zijde van
de oppositiepartijen aangevoerd,
het hen niet om de inhoudelijke ver
plaatsing van het CBS ging, maar
over het gebrek aan inspraak dat
personeel, ambtenareno verleg en
Tweede Kamer erin hadden gehad
Volgens de heer Terlouw was er niet
voldoende onderzoek verricht naar de
wenselijkheid van de verplaatsing. Hij
achtte de zaak niet zo dringend, dat
dit demissionaire kabinet nu beslissin
gen moest nemen.
Minister Langman zegde de Kamer
uitdrukkelijk toe dat de genomen be
slissing voorlopig nog niet onherroe
pelijk is en dat de Kamer, die eerst
de nota-spreiding wilde behandelen,
daar ongeveer zes weken de tijd voor
had. Voor de regeringspartijen, met
name KVP, AR en CHU, was deze
toezegging voldoende. De heer Peij-
nenburg (KVP) zei dan ook namens
de drie geen behoefte 33n deze ondui
delijke motie te hebben.
Aan het eind van het ruim vijf en
een half uur durende debat kwam de
motie van de heer Terlouw in stem
ming. Tegen waren de gehele fracties
van KVP, AR. CHU. WD, DS"70, SGP.
GPV en RKPN, het Limburgse PvdA-
kameriid Knot en PPR-fractievoorzit-
ter De Gaay Fortman. Volgens een
verklaring van PPR-woordvoerder Van
Gorkum was ook zijn (de gehele dag
niet in de Kamer aanwezige) Lim
burgse fractiegenoot Waltmans tegen.
Vóór stemden PvdA (uitgezonderd
Knot, maar inclusief de Limburger
Oele en alle noorderlingen), D'66, het
andere aanwezige PPRdid Van Gor
kum, PSP, CPN en BP.
CHAUFFEUR - VERMOEDELIJK VANVAN GEND EN LOOS-VERDRONKEN
EERSTE MAAL SINDS OPENING VAN DE ZEELANDBRUG IN 1965
POGINGEN
DUIKERS
MISLUKT
COLI.JNSPLAAT Vermoede
lijk een blauwe vrachtwagen
combinatie van Van Gend en
Loos is woensdagmiddag om
streeks drie uur van de Zeeland-
brug in de Oosterschelde ge
stort en onder water verdwe
nen, Volledige zekerheid om
trent de identiteit van de auto
bestond er woensdagavond Iaat
nog niet, daar het werk van dui
kers tot op dat (5ment zonder
resultaat was gebleven. Indien
het de vrachtwagen van Van
Gend en Loos is, dan zou zich
alleen de chauffeur, die vermist
wordt, in de cabine hebben be
vonden. Het zoeken van de dui
kers werd vannacht voortgezet.
Het ongeval gebeurde halverwege de
brug. op 3 km afstand van Zierikzee
en op 2 kilometer avn Coïijnsplaal. Uit
verklaringen van automobilisten, rijks
politie en wegenwacht werd duide
lijk, dat de vrachtauto bezig was met
het inhalen van een andere vrachtau
to. Waarschijnlijk bij het zien van een
tegenligger remde de chauffeur af,
waardoor de combinatie ging scharen
en vervolgens door de brugleuning
reed. De wagen kwam uit de richting
Kortgene.
(Zie slot pagina 2 kolom 1
födKtltjH
koord in Parijs is len
langen leste tot stand gefco-
L^l men, zodat zondag een be-
stand kan ingaan. Vanzelf-
j sprekend is dit verdrag in
de eerste plaata van de
grootste betekenis voor de Vietnam »-
zen zelf, omdat het een einde maakt
aan de gewapende strijd in dit land.
Daarnaast echter is het akkoord van
overwegend belang voor de situatie in
de wereld als geheel: vrede In Vietnam
kan leiden tot stabiele verhoudingen
in de internationale politiek. En ten
slotte kan dit verdrag ingrijpende ge
volgen hebben voor de Verenigde Sta
ten zelf. Wat dit laatste betreft: Vieb
nam heeft de laatste jaren meer dan
welk ander onderwerp ook het Ame
rikaanse volk fel verdeeld gehouden.
Vaak liep de scheidslijn dwars door
de gezinnen heen. tie generatiekloof
werd er door verscherpt en verdiept,
Vietnam werd in de binnenlandse po
litiek van de V.S. het symbool van
verdeeldheid. Bovendien kostte de
Vietnamese oorlog aanzienlijke bedra
gen. terwijl juist in de binnenlandse
publieke sector groot gebrek was aan
fondsen. Met name de nood der grote
steden was de laatste jaren in het mid
delpunt der belangstelling gekomen:
er waren omvangrijke programma's
opgezet om tot verbetering van de so
ciale omstandigheden in de grote
agglomeraties te komen, maar er was
te weinig geld beschikbaar. Vietnam
hield de aandacht steeds weer gevan
gen: misschien dat nu in de nabije
toekomst alle attentie kan worden ge
richt op de binnenlandse situatie van
het land.
De Amerikaanse geschiedenis kent
wat dat betreft een voorbeeld
al moet men met historische parallel
len voorzichtig zijn. Aan het einde
van de vorige eeuw voerde dit land
een korte oorlog met Spanje, waarbij
"net ging om Cuba en de Filippijnen.
Met name de strijd op de Filippijnen
uiteindelijk gericht tegen de bevol
king van deze eilanden leidde tot
fel binnenlands verzet in de Verenigde
Staten: er werd een anti-imperialisti
sche liga opgericht en veien in het
land beschouwden deze veldtocht als
een verwerpelijk avontuur. Evenals nu
sprak men ook toen over een consti
tutionele crisis, de tegenstellingen wa
ren zeker niet min
der scherp. De voor
zitter van het huis
van afgevaardigden
Thomas B. Reed
trad zelfs af: hij
keurde de militaire operaties op de Pi-
lippijnen ook toen waren er geval
len in de sfeer van My Lai onvoor
waardelijk af. De voornaamste anti-
oorlogsfiguur uit die dagen profes
sor Charles E. Norton betoogde na
het Filippijnse avontuur: ,Jk was te
idealistisch, ik verwachtte te veel van
mijn land. Het vertegenwoordigde de
hoop van de wereld, maar nooit zal de
natie weer de kans krijgen de stand
aard van de beschaving hoog te hou
den". Zijn profetie is onjuist geble
ken: in ae jaren die volgden herkreeg
Amerika zijn zelfbewustzijn en zag bet
kans zijn idealen te vernieuwen. Wie
weet wat thans het einde van het Viet
namese avontuur zal betekenen voor
het huidige Amerika: het is te hopen
dat deze natie haar eenheid en
daardoor zichzelf zal hervinden.
In internationaal verband is het thara
gesloten verdrag eveneens van groot
belang: het brengt het Vietnamese pro
bleem terug tot wat het in 1954 was,
namelijk een binnenlands probleem.
Dat is inderdaad de kem van het ak
koord, het stelt namelijk nadrukkelijk
vast 'met een verwijzing naar ae Ge-
neefse akkoorden van 1954) dat de
Vietnamese geschillen voortaan Viet
nam alléén aangaan, In 1954 weigerde
Amerika dat te accepteren: Eisenho
wer was toen bevreesd voor toenemen
de communistische invloed in Indo
china en daarmee in geheel Zuidoost-
Azië. De eerlijkheid gebiedt er overi
gens op te wijzen, dat de machtsver
houdingen in dat deel van de wereld
destijds anders lagen dan thans. Om
maar één voorbeeld te noemen: Indo
nesië bevond zich onder sterke com
munistische invloed en dat is nu niet
meer het geval. Daarnaast is Amerika
begonnen een nieuwe verhouding je
gens China op te bouwen, waarbij bo
vendien nog in aanmerking moet wor
den genomen dat de relatie Rusland-
China eerder vijandig dan vriendelijk
is. Tenslotte zijn de krachtsverhoudin
gen in de wereld als geheel veranderd:
de spanningen in Europa zijn vermin
derd. de relatie met Rusland is beier
gekanaliseerd en China heeft zich go
voegd bij de groep van su perm ogend
heden. De toestand van nu is verge
leken bij die van 1954 inderdaad
sterk gewijzigd, kennelijk zodanig voor
Amerika, dat het nu, na bijna twintig
jaar strijd, wél akkoord gaat met wat
het in 1954 afwees. Het nu gesloten
verdrag betekent dat Vietnam wordt
aangepast aan deze nieuwe krachtsver
houdingen: een internationale brand
haard is teruggebracht tot het binnen
landse probleem van een Aziatisch
land. Dat kan tot een verdere verbete
ring van de verhoudingen tussen de
grootmachten leiden.
Vietnam een binnenlands probleem:
het ziet er naar uit dat men op dit
stuk van zaken de minste illusies moet
koesteren. Dit binnenlandse vraagstuk
kan nog alle kenmerken krijgen van
een burgeroorlog. Misschien dat het
vooral in het begin wel meevalt, met
name als de internationale controle
commissie effectief kan optreden,
maar er is verder geen reden om al
te optimistisch te zijn. Het akkoord
gaat hoe dan ook uit van het bestaan
van één Vietnam, zoals dat eveneens
is vastgesteld bij de overeenkomsten
van Genëve in 1954. Het communisti
sche Noord-Vietnam en het verdeelde
nier-communistische Zuid-Vietnam
moeten op grond daarvan pogen het
met elkaar eens te worden: er behoort
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
