PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ZWARE STRIJD OP VIER FRONTEN IN Z.-VIETNAM Klant ontvoert garagehouder Felle Oost-Zeeuws-Vlaamse reacties op het proefplan ziekenhuisvoorzieningen „Ontwikkelingshulp yoor Indo-China" QUAKERS DISTANTIËREN ZICH Binnenstad VAN QUAKERLID RICHARD NIXON en lunapark Vandaag in de krant... NADERING SNEEUWFR0NT GS HOORDEN ACHT UUR LANG KRITIEK OP PLAN. AAN 216c jaargang - no. 17 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 20 januari 1973 DlrectMi P. vin <M V«ld«, K. Schirphult u> W. T. di PigMr. Hooldridiclli. O. A. d* Kot AbonmnwnRprlJi r. Vlln., Walilr. 36-60, Ml. 8144 (b.a.«, idv. 01166:S84, «p. 2731, ndictli 4799 Mldd.lbjrj, Mirl.1 51. Ml. 7CS1 "194. HuUt, StMlutrul I. Ml. 4038. Adv.priji 30 cinl per mm. Hln.priii Lammerenburg niet bevriezen pagina 7 I. 4457. Zlirlkzei, nd. Ml. 3348, AGNEW ZOU NAAR SAIGON GAAN SAIGON, WASHINGTON (RTR, AFP, ANP) In Zuid-Vietnam woeden op het ogenblik aan vier belangrijke fronten zware gevechten. Volgens waarnemers is de strijd begonnen om meer terreinwinst vóór een wapenstilstand die, naar uit Zuidvietnamese regeringskringen verluidt binnen twee weken ial worden getekend. De grote veldslagen woeden thans langs de gedemilitariseerde zone tussen Noord- en Zuid-Vietnam, in de Son-vallei, aan de noordkust, het centrale bergland en ten noorden van Saigon. AMSTERDAM (ANP) Het religieus Genootschap der Vrienden 'Quakers' in Nederland distantieert zich 'van het handelen van Richard Nixon met betrekking tot zijn oor logspolitiek'. Hoewel Nixon zegt Quaker te zijn, meent het genootschap dat zijn handelen niet naar de geest van Christus is en niet in overeenstemming met het vredesgetuigenis van de Quakers, aldus wordt namens het genootschap medegedeeld. IT i te agcr de HA RUZIE OVER BETALEN REPARATIE RIJSENHOUT In de Haarlemmermeerse woonkern Rijsenhout Is vrijdagmiddag een eigenaar van een garagebedrijf door een klant en diens vrienden neergeslagen en vervolgens ontvoerd. De moei lijkheden waren omstreeks 11 uur begonnen, toen de eigenaar van een auto zijn door het garagebedrijf gerepareerde vervoermiddel kwam ophalen, maar weigerde te betalen. De man kreeg daarop zijn auto niet mee en vertrok onverrichter zake. Eren later kwam hij terug met vier mieren, allen mannen in de leeftijd tot 30 jaar. Het vijfmanschap ,de de garagehouder, die op- weigerde de autosleutels af te i. De eigenaar kon zijn wagen zonder die sleutels niet meene- want de auto stond volledig ijKioten. Oo dat moment werden •cat klappen uitgedeeld en die hand tastelijkheid ontaardde in een vecht partij, waarhij een boekhouder en de garagehouder gewond raakten. De garagehouder, de heer De Kreek, werd tenslotte in één van de auto's gesleurd en de vijf ontvoerders ver dienen in de drie auto's waarmee ze ook waren gekomen. Omwonenden, die de vechtpartij hadden zien ont staan, konden enkele gegevens over de auto's noteren en ze alarmeerden ook de gemeentepolitie van Haarlem mermeer. Aan de hand van de gege vens kon die korte tijd daarna twee van de drie auto's aanhouden op de rijksweg, terwijl zij in de richting Den Haag reden. De heer De Kreek was echter niet bij de inzittenden. Terwijl de politie op het garagebe drijf in Rijsenhout aanwezig was, bel de de heer De Kreek vanuit Rijpwete- rrng naar huis op, om te vertellen dat het personeel de betwiste auto mocht meegeven aan zijn hardhandige klant. De politie nam het gesprek over en overtuigde de heer De Kreek en voor al zijn ontvoerders van de noodzaak, om direct naar het hoofdbureau in Hoofddorp te komen. Die raad werd opgevolgd. In de loop van vrijdagmiddag heeft de poli tie getracht de zaak te reconstrueren. Of er direct arrestaties zouden wor den verricht, was toen nog niet be kend. De eigenaar van de auto waar het allemaal om begon een Porsche is de 26-jarige W. L. J. A. uit. Sassen- heim. De man heeft daar een judo- en karateschool. Toen hij de auto niet meekreeg, ging hij vier van zijn leer lingen halen, J. van der Z- (26), eveneens uit Sassenheim, P. W. (25) CBS SI KABINET heeft de beslis- tver de verplaatsing van het niet bekendgemaakt. Pas zal over deze zaak iets worden "gemeld... (pag. 3) Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2,4, 5, 6, 7,11 en 24. Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1, 3 en 9. Sport op de pagina's 12 en 13. Radio en televisie op pagina 23. Financieel nieuws op pagina 25. en in dt pag. 15: Timmermans, meer dan folklore, zeer veel meer!; Letterkundige kroniek van Hans V/arren. pag. 16: Interview met drs. A. J. H. Mutsaers, directeur van de Stichting Zeeland Prof. dr. J. Verkuyl werd 65 jaar; Stemmen uit de Kerken, pag. 17: Poppraet; In Duitsland worden leraren-tegen-de verveling geschoold, pag. 19: Schaken, dammen, bridge, puzzel en culinair avon tuur. uit Alphen en de 20-jarige E. H. en 22-jarige F. H. L., beiden uit Hille- gom. De garagehouder is overgebracht naar een ziekenhuis in Haarlem voor onderzoek. Tijdens de ontvoeringsrit is hij nogal afgetuigd door het vijf-' tal. (Van onze weerkundige medewer ker) Ons land komt tijdens het week einde in het grensgebied te lig gen van wat koude lucht uit Midden-Europa, waarin lichte vorst voorkomt, en een storings front dat van de Oceaan uit het Zuidwesten nadert. Hierdoor zou van zondag af de kans op wat regen of sneeuw vooral in het zuidwesten van ons land groter worden zonder dat wij grote hoe; veelheden neerslag verwachten. De fronten die tot ons land kun nen doordringen, doen dit In een verzwakte toestand doordat de depressies zelf naar IJsland weg trekken. In de laatste zes weken is er in ons land nauwelijks enige neer slag van betekenis gevallen. De vorst, heeft in het groatste deel van Europa weinig te betekenen. Alleen in Rusland. Noord-Seandi- navië en Polen daalde het kwik 's nachts even beneden de "10 graden. Zweden beleefde tot he den de zachtste winter van deze eeuw. De depressies, die dichter bij Engeland komen zullen daar de regenkansen wel belangrijk doen toenemen. PRIKACTIES BIJ GEB ROTTERDAM ROTTERDAM De personeelsleden van de vier grote elektriciteitscentra les in Rotterdam zullen op 5 februari een stiptheidsactie uitvoeren wanneer er dan nog geen resultaten zijn be reikt in de onderhandelingen over *- salarissen. Een zeer verbaasde Rotterdamse wethouder Worst heeft verklaard van niets te weten. Met de actie kan vol-, gens de personeelsleden van de een-; trales de stroomvoorziening van heel, Rotterdam gevaar lopen. Ook de Amerikaanse luchtaanvallen op Zuidvietnamese doelen worden de hevigste sinds oktober vorig jaar ge noemd. President Thieu van Zuid-Vietnam heeft vrijdag het huwelijk bijgewoond van zijn enige dochter, de 19-jarige Nguyen Thi Tuan Anh, met een 22- Jarige student, Nguyen Tan Trieu ge naamd. Tegenover de pers zei Thieu: „Ik ben een gelukkig man vandaag", en hij voegde er aan toe geen lust te hebben om over een wapenstilstand te praten. Agnew Volgens de correspondent van het Amerikaanse televisiestation CBS in Saigon heeft president Nixon zijn Zuidvietnamese collega Van Thieu la ten weten dat vice-president Spiro Agnew eind volgende week naar Sai gon gaat in verband met het sluiten van een vredesovereenkomst. De cor respondent citeert Vietnamese kringen rond het presidentiële paleis en zegt dat het bezoek van Agnew bedoeld is om Saigon er nadrukkelijk op te wij zen dat de Verenigde Staten na het be stand de hulp aan Zuid-Vietnam sen voort te zetten. Het Witte Huis heeft op het bericht geen commentaar willen geven. Delegatie Een Zuidvietnamese militaire delega tie is vrijdag naar Parijs vertrokken om daar de Amerikanen bij te staan bij het uitwerken van militaire proto-i collen bij het Vietnamese vredesover leg. De leider van de afvaardiging, ge- neraal-majoor Vinh Loc, verklaarde geen opdracht te hebben voor bespre- (Zie slot pagina 9 kolom 5 SCHMELZER EN BOERTIEN: VASHINGTON Het Witte Huis leeft vrijdag deze foto vrijgege- ren van het geheim overleg van 'ienry Kissinger en Le Due Tho op 13 januari in Frankrijk. Van links naar rechts volgens de wij zers van de klok: te beginnen met Kissinger (rechts), Winston Lord (nationale veiligheidsraad van de Verenigde StatenGeorge H. Al- drich (ministerie van buitenland se zaken), Luu Van Loi (delegatie van Noord-Vietnam), twee onbe kenden, Xan Thuy (chef van de Noordvietnamese delegatie in Pa rijs), Le Due Tho (Noordvietna mese chef-onderhandelaar), Nguy en Co Thach (vice-minister van buitenlandse zaken Noord-Viet nam), Nguyen Dinli Pliuong (tolk), twee onbekenden, Irene Derus (nationale veiligheidsraad VS), Peter W. Rodman (id.) en William Sullivan (onderminister buitenlandse zaken VS). DEN HAAG (ANP) De rege-| ring is bereid om na het staken van de vijandelijkheden in dej landen van Indo-China bij te dragen aan de wederopbouw van deze landen. Zij geeft er de voorkeur aan de hulpverlening; in het kader van de Verenigde Naties te doen plaatsvinden, maar zij zal zich in haar beslis singen mede laten leiden door de wensen die de regeringen van de betrokken landen naar voren zullen brengen. Dit is vrijdagmiddag meegedeeld door de ministers Schmelzer van buitene- landse zaken en Boertïen van ontwik kelingssamenwerking tijdens een bij eenkomst met de vaste kamercommis sies voor buitenlandse zaken en ont wikkelingssamenwerking. In deze ver gadering gaf minister Schmelzer een uiteenzetting over de ontwikkelingen in Indo-China sinds medio oktober van het vorig jaar. Over de omvang van de hulpverle-j neing konden de bewindslieden in dit) stadium nog geen uitspraak doen. Dei benodigde gelden zullen moeten wor-j den onttrokken aan de reeds vastge-j stelde prioriteiten in het vierjarenpro-1 gramma van de Nederlandse ontwik- j kelingshulp- Nu al is gebleken, zo zeiden de be windslieden, dat een dringende behoef te zal bestaan aan humanitaire hulp, gezien het grote aantal vluchtelingen van het platteland die de regeringen van Zuid-Vietnam, de Khmer repu bliek (Cambodja) en Laos voor grote problemen plaatsen. Humanitaire hulp zal zich ook moeten uitstrekken tot een spoedige huisvesting van de boe ren op het platteland om een massale trek naar de steden te voorkomen. Hoewel de regering het zwaartepunt van haar hulpverlening duidelijk op de wederopbouw wenst te leggen, het geen eerst na de beëindiging van de vijandelijkheden op zinvolle wijze kan plaatsvinden, juicht zij het particulie re initiatief t.oe dat in Nederland al op gang gekomen is. De ministers achten deze activiteiten zeer geschikt voor het verlenen van directe nood hulp. de Amerikaanse ambassade in Den Haag is vrijdagmiddag een 24-uurs demonstratie begonnen van het 'Comité Den Haag voor Vietnam'. Een klein groepje de monstranten zal tot vanmiddag bij het ambassadegebouw blijven, als de eveneens door het comité geor ganiseerde protestmars door de Haagse binnenstad zal zijn beëin digd. Er wordt betoogd met sand- wichborden met teksten cis 'Ame rikanen uit Vietnam'. 'Nixon, te ken nu' en 'Stop bombardemen ten in heel Vietnam'. Vanmiddag zal in Den Haag ook zen stille demonstratie worden gehouden voor de vrede in Viet nam. Dat gebeurt bij de Gevangen- wort. lngeveer duizend scholieren zijn rijdag van negen uur 's ochtends tot half vijf 's middags weer in groepjes van 100 tot 300 kriskras door Amsterdam getrokken. De politie heeft nergens tegen de Vietnam-demonstr anten hoeven op te treden en heeft zich bezig gehouden met het zodanig regelen van het verkeer dat de demon stranten ongehinderd hun wegen konden kiezen. Voornaamste pleisterplaatsen van de jongelui waren Paradïso. de Mozes en Aaronlcerk, het Root haanhuis en de Brakke Grond, waar films over Vietnam werden vertoond, en de Dam, het Ameri kaans consulaat en het Leidse- plein, waar men demonstrerend in de openlucht vertoefde. Aan de door het comité Jongeren voor Vietnam voorbereide lessen over Vietnam is door de scholen in Amsterdam veel aandacht be steed. In Beverwijk hebben vrij dagmiddag meer dan duizend scholieren gedemonstreerd tegen de oorlog in Vietnam. Generaal pardon hinderwet voor veehouders bepleit ARNHEM Een ambtelijke werk groep van de ministeries van land bouw en volksgezondheid wil een soort generaal pardon voor veehou ders die op grond van de Hinderwet eigenlijk hun bedrijf zouden moeten sluiten. De aan de regering voorgestelde regeling houdt onder meer in dat veehouders en eigenaren van mestbe- drijven binnen een half jaar bij hun gemeente een verzoek indienen voor een hinderwetvergunning. Het ont vangstbewijs met betrekking tot het indienen van het verzoek zal voldoen de moeien zijn om de aanvrage voor de duur van twee jaar ongestoord zijn bedrijf te doen uitoefenen. ALGEMENE BEREIDHEID OM SAMEN TE WERKEN VLISSINGEN Het concept-proef- plan voor de ziekenhuisvoorzieningen in Zeeland is vrijdag acht uur lang kritisch tot zeer kritisch beschouwd: op twee hoorzittingen in Axel en Goesmaakten 'belanghebbenden' druk van cle gelegenheid gebruik in stemming en vooral bezwaren tegen het proefplan van de werkgroep zie kenhuizen voor te leggen aan gede puteerde staten. Dit college zal zich nu bezighouden met de samenstelling van een definitief proefplan. Terwijl in Goes sprake was van gematigde reacties, kwamen 'in Axel met name uit Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen felle, emotionele reacties op de plannen los. Zoals bekend bevat het concept-proef- plam twee essentiële conclusies inza ke de toekomstige ziekenhuisvoorzie ningen in de provincie: voor Midden- en Noord-Zeeland wordt gedacht aan twee streekziekenhuizen in Goes en Middelburg waarvan één met, een bovenbouwfunctie en een 'flankzieken huis' in Zierikzee, welk drietal in een samenwerkingsverband zou moeten worden ondergebracht. Voor Zeeuwsch-Vlaanderen gaan de plannen in de richting van één streekzieken huis in Temeuzen en twee 'flank ziekenhuizen'. in Hulst en Oostburg. Van Hulst uit werd tijdens de Axel- se hoorzitting gesproken over „het klakkeloos transplanteren van het Walcherse recept op een gewest, dat de commissie zelf nimmer in feite in ogenschouw genomen heeft". En werd de werkgroephet verwijt ge maakt dat „op onwetenschappelijk heid en onwetendheid gebaseerde con clusies ten nadele" van het Hulsterse ziekenhuis werken. Een rijtje belangrijke elementen, dat bij de hoorzittingen naar voren kwam: 9 Er was vrij algemeen kritiek op de gevolgde inspraak-procedure, waarbij betreurd werd, dat de hoorzitting in mei in Kapelle zo weinig invloed heeft gehad op de inhoud van het concept-proefplan. „Het proefplan is vrijwel gelijk aan de proeve van een concept- proefplan", werd gezegd; 0 Er werd van verschillende kanten' ook bezwaar gemaakt tegen de in ventarisatie van de ziekenhuizen,1 waarbij onjuistheden werden ge signaleerd. Van Hulsterse zijde werd beoogd, dat er onvoldoende en onvolledige gegevens met betrek king tot Zeeuwsch-Vlaanderen zijn om tot een verantwoord advies aan gs te komen; 0 Er was van Zierikzeese en Oost- hurgse kant reserve en van Hul sterse zijde een felle afwijzing te I beluisteren inzake de 'flankfunctie', voor het Zierikzeese Zweedse Ro- de Kruis Ziekenhuis, het Sint-Li- duinazlekenhuis In Hulst en het An- toniusziekenhuis in Oostburg. Men vreesde met name ook een ver lammende werking van het be grip 'bevriezen'; uit de werkgroep ziekenhuizen werd echter betoogd,1 dat deze constructie de drie klei-1 nere ziekenhuizen in de toekomst juist de mogelijkheid geeft le blij- ven bestaan: 0 Algemeen werd uiting gegeven aan de bereidheid samen te werken mei andere ziekenhuizen in de regio. I Zierikzee wil dat niet doen via één bestuur met Goes, maar via "twee. nauw met elkaar samenwerkende besturen, van de zijde ran Terneu- j zen, Huist én Oostburg werd be- toogd. dat er voor de drie zieken-1 huizen moet worden gewerkt aan één bestuursstructuur,' mogelijk via een stichtingsvorm; 0 Oostburg en in nog sterkere ma te Hulst willen, dat de drie zie kenhuizen in Zeeuwsch-Vlaande ren 'gelijke partners' zijn, waarbij de normale ontwikkeling van de basisspecialismen gegarandeerd moet zijn; 0 Van Zeeuws-Vlaamse kant werd -vrij algemeen gewezen op de noodzaak van een geformaliseerde samenwerking met de grote zie kenhuizen over oe Belgische grens; 0 Voorzitter G. J. Noomen van de werkgroep ziekenhuizen die tij dens de zittingen reageerde op de opmerkingen benadrukte dat men het proefplan moet zien voor j de toekomst tussen 1980 en 1985. .Dan zal een norm van 200 bedden per ziekenhuis alom een eis zijn", stelde hij. (Zie voor uitvoerige verslagen van de beide hoorzittingen pagina 11), Er^-vl beslissing van de ger K "~r\ raad Goes om de Jaarlijks® kermis van de Grote Markt af te halen. Een verstandig besluit, een kermls-modeme-stijl hoort in een bin nenstad niet meer thuis. Die gemeen ten in Zeeland Middelburg bijvoor beeld die nog altijd hun voornaam ste plein voor dit schetterend preipark ter beschikking stellen, zouden er goed aan doen het voorbeeld van Goes volgen: een verhuizing naar elders. Dat neemt niet weg, dat een dergelijk be sluit min of meer neerkomt op een breuk met de historie, een lange ge schiedenis die tot in de middeleeuwen teruggaat. De horeca-exploitanten in Goes zij waren gekant tegen de ver plaatsing hebben dat. in een adres aan de raad onder woorden gebracht; .Kermis, horeca en binnenstad zijn met elkaar verbonden", deelden zij de raad mee. Historisch gezien hadden zij gelijk, maar vermoedelijk speelden bij hen heel andere overwegingen een rol. In ieder geval hadden zij in actuele zin volstrekt ongelijk: de moderne ker mis en de binnenstad zijn onverenig bare grootheden. In een ver verleden werd de kermis gevierd op de stichtingsdag van de parochiekerk, een viering die zich tot een omstandig volksfeest ontwik kelde, waar het hele jaar naar werd uitgekeken. Dat was in de tijd, waarin vakantie niet bestond en ae kermis één van de weinige uitgaansmogelijk heden was voor de bewoners van stad en platteland. Nog niet zo heel lang geleden vertelde ons een bejaard inwo ner van West-Zeeuwsch-Vlaanderen. dat ln zijn jeugd de kermissen in de diverse gemeenten de enig-getolereerde mogelijkheid waren om uit te gaan. Voor het overige werkte men van i- 's morgens vroeg tot K-xtlö 's avonds laat op het boerenbedrijf „Je wilde ook wel eens een meisje van elders ontmoeten, maar dat kon alleen op de kermis", vertelde onze zegsman. Vaak werd de kermis gecombineerd met de jaar markt, ook een overblijfsel uit lang vervlogen tijden. In die dagen kende men immers geen of slechts weinig winkels, zodat men naar de jaarmarkt moest tijgen voor allerlei inkopen, die bulten het normale patroon lagen. Meestal ging het om een eenvoudige vorm van luxe. 'snuisterijen', zoals dat heette. In dat verleden had ae kermis een duidelijke functie: in het moderne Jargon zou men zeggen dat het geïso leerde gemeenschappen gelegenheid gaf onderling te communiceren. In onze tijd zijn daar echter andere vor men voor gevonden. De ouderwetse kermis bestaat al lang niet meer. Toen zij haar hoog tepunt bereikte, was de neergang er bij wijze van spreken al ingebouwd. Dat hoogtepunt lag op de grens van de ouderwetse tractie en de machine: een draaimolen moest vroeger worden aangetrokken door een paard, een pe riode die op haar einde liep toen de carrousel met een stoommachine op gang werd gebracht.. De stoomcarrou- sel was een toonbeeld van vernuft, ondergebracht in een speciaal glitter paleis. waaraan men zich ook bui-en kon vergapen. Zij hoorde nog bij de periode, waarin geen scherpe scheiding bestond tussen schouwburg en kermis: een man als Louis Bouwmeester vond het heel normaal om met zijn gezel schap de kermissen in Nederland af ta reizen en op te treden in wankele bouwsels, temidden van haringtenten en poffertjeskramen. Zo ontstond in het calvinistische Nederland een ge heel eigensoortige vorm van kermis, sterk afwijkend van het gelijknamige evenement in zuidelijke landen. Die tijd van ae stoomcarrousel was in feite echter het begin van de neergang, de devaluatie van de ouderwetse Holland se kermis: de machine begon steeds meer haar invloed te doen gelden en daarmee werd de omvorming van ker mis naar lunapark een feit. De moderne kennis heeft niets meer met haar oorsprong te maken. Het is een gemechaniseerd ver maak geworden, waar gewone mensen eigenlijk niets meer tegen elkaar kun nen zeggen. Elke attractie ziet name lijk kans om een onnoemelijk aantal decibellen op de bezoekers re laten neerdalen, een vorm van geluidsover last. die als zij in een fabriek zou voor komen, vermoedelijk tientallen actie groepen in het geweer zou roepen. Er is in het verleden wel eens geëxperi menteerd met één geluidsinstallatie voor een heel terrein, maar dat heeft geen ingang gevonden. Iedere exploi tant heeft zijn eigen geluidsboxen en wat. erger is hij gebruikt ze ook. Daardoor alleen al is de moderne ker mis een onmogelijkheid geworden in. een binnenstad: een vorm van milieu verontreiniging, die daarin niet thuis hoort. De gemeenteraad van Goes heeft naar het ons voorkomt een juist be sluit. genomen. Daarmee is weliswaar de band met de historie doorgesne den, maar in feite was dat al lang ge beurd, namelijk toen de ouderwetse kermis zich begon om te vormen tot een lawaaierig lunapark. Op dat ogen blik had ze zichzelf voor de binnenstad onmogelijk gemaakt: de Goese raad heeft terecht daaruit de consequentie getrokken. NEDERLANDSE PATER OP PH1LIPPIJNEN VERMOORD WIJHE De uit het Overijssels® dorp Boerhaar afkomstige pater Van VUsteren (36) is woensdag op de Philippijnen in een hinderlaag gelokt en vermoord. Zijn relaties in Wijhe zijn daarvan officieel op de hoogte gebracht-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1973 | | pagina 1