„OLIFANT RAMT TREIN' Prof. Crince Ie Roy is nu vraagbaak voor honderden DE PRETTY THINGS WEER ZONDER PROBLEMEN EN MET NIEUWE LP J jjtEIDAO 13 JANUARI '373 WILLIAM KOTZWINKLE: OVERHEDEN NEMEN HET NIET AL TE NAUW MET DE WET OP DE RUIMTELIJKE ORDENING PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 19 M moeilijkheden die een van 's werelds oudste popgroe pen, de Pretty Things, had met de platenmaatschappij iljn opgelost. De groep heeft weer een nieuwe maal- ifhappü én een nieuwe plaat In 1971 kregen Phil May in zijn groep problemen met EMI, die geen moeite deed om de platen, die in Amerika werden uitgebracht, te promoten- Dsl zlnde de Things niet, want hun album 'Parachute' In het underground-blad Rolling Stone gekozen als tot rock-3lbum van 1969. In Amerika werd het geen best-seller want de platenmaatschappij zat er niet achter- ïiii 1972 kwam er een nieuwe elpee uit op het label Wêiner Brothers, dat in Amerika vnj toonaangevend is- Ia 1971 zei Phil May in een interview met de PZC: jyt de fans zich niet ongerust maken; alles komt -.eer goed. Zeer goed zelfs. Ik verlang er naar om weer i album op te nemen" betekenis van de naam Pretty Things is in de loop jer jaren wel veranderd. De groep ontstond eind 1963 (dit jaar bestaan ze dus 10 jaar) en in 1964 schokten ze de hele wereld met de single "Don't bring me down'. De p«P werd gerekend tot een van de ruwste, dolste en wildste beatgroepen van de wereld. Hun concerten liepen Bit op vechtpartijen tussen fans en politie. Pretty Things was een naam die schertsenderwijs was gegeven. De leden van de formatie zagen er barbaars uit en hun was in feite niet om aan te horen. Phil May orer die periode: „Er was in die tijd een volkomen nuzücale anarchie. Onze komst was een explosie een revolutie. Geen grote, maar ieder revolutie begint op kleine schaal". eerste groep (nog voor The Who) componeerden de Pretties een roek-opera: 'S.F.Sorrow'. Vanaf S. P. Sorrow was er een kentering merkbaar bij de Pretty Things. Vooral Phil May, die nooit anders dan grappige, vunzige en nietszeggende taal had uitgeslagen, bleek te zijn veranderd. De songs werden gevoeliger. Er werd hard gewerkt aan close-harmony en muzikale bewerking. Parachute was het hoogtepunt van die ontwikkeling. Op de plaat probeerde met de verandering van de drukke stad naar het kalme platteland te brengen, zonder te zeggen welke omgeving de voorkeur verdiende. FREEWAY MADNESS Het nieuwste album van de Pretty Things. 'Freeway madness', hebben ze zelf geproduceerd. En dat is jammer, want kwalitatief doet de plaat onder voor "Parachute'. Men huldigt nog wel enigszins het principe van mooie zang en goede begeleiding, maar er is een kleine verzwakking merkbaar... waarschijnlijk het gevolg van de produktie. Als geheel is de elpee zeker niet slecht en zeker het beluisteren waard. Duidelijk is dat de Pretty Things een lange ontwikkeling hebben doorge maakt. Van diverse stromingen heben ze iets opgeno men. Mooiste nummer is wel het folk-rock achtige 'Allnight Sailor'. Ook het 'Over the Moon' dat op single wordt uitgebracht klinkt erg fijn. PARKEERHAVENS VERANDERING De groep onderging een grote verandering. Men begon ■aandacht te schenken aan puur muzikale zaken, zoals harmonie en melodie. Tot die tijd had men alleen aan schokkende teksten en de volume-knop gedacht. Als De muziek beantwoordt niet helemaal aan de titel 'Freeway Madness'. De elpee mist daarvoor de snelheid en het jachtige van de autowegen. Er zitten te veel parkeerhavens in, te veel files, te veel oponthoud. Wat flat betreft laat Pliil May zijn aversie tegen het snelver keer te weinig blijken. Muzikaal gezien is de elpee geen mislukking. Maar of Phil May zijn fans hiermee tevreden stelt is de vraag. Eindelijk heeft Gram Parsons een solo elpee gemaakt. Telkens wan neer een groep uiteen ging beloofde Gram zelf een elpee op te nemen. Pas nadat de Flying Bur- rito Bros uit elkaar gin gen zette hij zijn plan door. De elpee komt eind deze maand uit. Carly Simon heeft de derde elpee op het Elek tra label gemaakt. Carly staat momenteel num mer 1 in Amerika met het nummer 'You're so vain'. Dionne Warwick maak te haar tweede elpee op Warner Bros-label. Titel: 'Just being myself. Rudy de Queljoe. ex- Braïnbox en voorheen begeleider van Kaz Lux oefent momenteel met Cuby the Blizzards, die dan weer wel en dan weer niet bestaan. De nieuwe Zeeuwse formatie met Leo van de Ketterij, Cees Meerman, Henk Feij, Dave van Roggen, Freek Berrier en Charles Bukkens treedt naar alle waarschijnlijk heid in maart voor het eerst officieel op. Het optreden zou in de Mid delburgse Schouwburg plaatsvinden. Hoe de formatie gaat heten is nog niet bekend. Graag zou Ik u iet* meer vertellen over de Ameri kaanse auteur William Kotzwinkle. maar ik weet niet meer van hem af dan dat hij 'a former depart ment store Santa Claus' Is, een weinig relevante functie, en dat hij behalve TElephant bangs train' (171) 'kinderplaatjes-verhaaltjesboeken schreef en een grillig doorlopend verhaal, getiteld 'Hermes 3000'. 'Elephant bangs train', door Paul Rodenko vertaald onder de titel 'Olifant ramt trein' en bij Kosmos, Amsterdam, uitgegeven, Is een opvallend, zeer origineel boek- Het doet denken aan vingeroefeningen, maar dan de vinger oefeningen van Iemand die het meesterschap heeft bereikt. Of, om even In de muziek te blijven met m'n vergelijkingen: aan 'stukjes ln de trant van' die door een geniaal aangelegd pianist op overrompelende wijze ten gehore worden gebracht. Zestien novellen, die vrijwel het hele scala van vertellen beslaan, verhalen die 'wat ooit werd ervaren, opnieuw onder woorden brengen', zoals de flaptekst het beknopt en juist formuleert. Zowat alle genre's zijn vertegenwoor digd, van het ouderwetse avonturen- en Indianenver haal af tot de psychologische ontrafeling, van de klassieke Chinese legende tot het perverse moderne Italiaanse dolce vita; en er zijn Inderdaad nogal wat verhalen met olifanten er in, het begint al direct met het eerste, "historische' verhaal dat dan ook logischer wijs een mammoet, als prehistorische voorvader van de olifant, tot onderwerp heeft. Dit verhaal slaat al van de openingsregel af zijn ban: „In 1843 merkte een Siberische houthakker. Aleksej B'te'nowi:?.. terwijl hij in het maanlicht huiswaarts liep, een diepe schaduw in een berg van ijs op". Dan ben als lezer al betrokken bij dit. wonderlijke gebeuren, in het Nederlands door Paul Rodenko nog iets langer geheimzinnig gehouden door 'leg' door been te vertalen en niet door poot, en beast door monster. Maar goed, het wordt duidelijk dat Boelnowka een in zen natuurlijke diepvrlesfcUsi geconserveerde mam moet heeft ontdekt. Zijn vondst vervult hem met vreugde en met een soort vriendschap voor de kolos dis hij 'liefdevol en zonder iets te beschadigen half loshakt uit het ijs. een taak even gigantisch als zijn vondst. Helaas blijkt het dier dood. De volgende dag bemoeit het hele dorp zich er mee. en als de mastodont geheel uit het ijs bevrijd is, eist de plaatselijke graaf Moesow hem op. Hij laat een feestmaal aanrechten waarop de gasten het vlees.van ae vondst wordt voorgezet, en de kop zal als tropee zijn hal sieren. Het wordt een dolle boel, Kotzwinkle laat geen gelegenheid onbenut voor spot en persiflage, maar wat hei verhaal boeiend maakt en z'n. spanning gevit :s de houding van de houthakker, die er razende spijt van krijgt dat hij zijn vondst, de realisatie van een levenslange droom, niet gelaten heeli waar hij was. Het is hem uit handen gelopen, alles gaat nu buiten hem om. Hij is de held van de dag, maar zielsbe droefd. en terwijl de anderen feesten en heldhaftig in het oeroude taaie vlees bijten, loopt hij van tafel weg. zotgezeurd door een dronken wordende dichter en door de andere gasten. Hij treft in een ander verrek een taxidermist die de kop van de mammoet aan het prepareren is. Die laat hem zien dat het dier nog boterbloemetjes tussen de kiezen heeft. Een ander heel erg goed verhaal uit de meer 'avontuurlijke' sector is "Do Val', spelend omtrent de eeuwwisseling onder de pelsjagers in Canada. Als je dit verhaal leest gaan talloze oude herinneringen aan fascinerende jongenslectuur uit de vorige eeuw weer leven, en dat is het natuurlijk waar Kotzwinkle opzettelijk op heeft gespeeld. Een mogelijk nog beter en werkelijk heel ontroerend verhaal is Tijgerbrug'; een haast klassieke Chinese vertelling over een jonge voddenkoopman, Han Lor (Rag Fellow) die verliefd wordt op een beeldschoon meisje, Woudbloem, een koopmansdochter, en verre boven zijn stand. Hij neemt haar zo goed in zich op dat hij precies haar maten weet, en dan verzamelt hij uit zijn vodden prachtige antieke lappen stof met allerlei ingeweven motieven, en laat daar voor haar een kleed van maken. „Toen het géwaad gereed was, zag het er uit als een heilige relikwie alsof het gemaakt was voor een keizerin uit lang vervlogen tijden en door de eeuwen heen onder glas bewaard". Woudbloem is zo mooi dat ze de begeerte van de keizer opwekt, ze zal naar hem worden toegebracht, en mijmert nog wat in de tempeltuin. toen Han Lor met zijn voddenkar als een held uit oude tijden voor de tempelpoort verscheen. Hij liet de kar staan, het lappenkleed, zijn offerande, over de arm dragend, en liep niet als een marskramer maar als een prins naar waar Woudbloem gezeten was. De simpel» boerenzoon kende geen schaamte, geen schroom; WJ liep recht op haar af en zei met barstend hart en bevende stem; ..Hier is een lap voor uw vloer". Zo zeggende legde hij het antieke gewaad over haar knieën Driehonderd lappenlegendes waren enn ge naaid: bloemen, vogels, insecten. bomen, allemaal ver kleurd. als gezien door een sluier van dromen- Ontdaan door de onbeschaamdheid van de jongeman die het waagde haar zomaar te benaderen, vergastte zij hem op het oog van de draak, roodgloeiend van toom 'Aan het begin van het verhaal is verteld dat in de poel van haar ogen zowel een draak als een 'kissing-fish' woonde). Toen dit geen uitwerking op hem had, want hij grijnsde als oc-n ldiort. moest zij haar ogen wel neerslaan naar de prachtige stof. Zij was tenslotte maar een aards schepsel, een vrouw bovendien, en natuurlijk lichtte r.!j na gepast verloop van tijd langzaam haar hoofd op en keek hem vol ln het gezicht, niet bij macht haar verrukking te verbergen- De demonen dansten, alles verliep volgens plan. Han Lor was totaal ontredderd, als een maanzieke door de maan. Duidelijk zag hij in haar ogen de kussebekjes naar de oppervlakte zwemmen en hjj omving haar en zij kronkelde in z.ijn armen, spartelend als vissen doen, en zij wist hem te ontglippen, op zijn litfpen en vingers een lichtend spoor en het parfum van het meer achterlatend. Natuurlijk riep hij haar na. Natuurlijk draaide zij zich om. Hij had met één kus tevreden kunnen zijn, en zij, o ja, zij had kunnen weten dat het onverstandig was zich op zo'n manier met een voddenkoopman in te laten, maarVannacht onder de Tijgerbrug" zei zij, en aldus draaide het Grote V/iel en voerde hen onweerstaanbaar mee naar de ontknoping die het Hoofd der Demonen beraamd had", 'p. 72). Die avond wacht Han Lor. zo netjes mogelijk opgedoft vergeefs onder de Tijgerbrug- Woudbloem wordt in haar prachtige gewaad naar het bed van de keizer gebracht. Het water van de Gele Rivier stijgt en stijgt onder de brug en wordt Han Lor noodlottig. Men moet dit verhaal lezen om te voelen welk een enorme ontroerende Itracht er van uitgaat, het stijgt door zijn noodlottigheid, eeuwige vergeefsheid en tra giek verre boven het schema uit. Naast zulke haast klassieke verhalen zijn er school jongens- c-n padvindersrelazen als "Marie", 'Ken Je die vogel', 'Keerpunt' en 'Je moet maar boffen', het laatste een ve-r.:-.'-:e'.iike 'ware verpleegstersromance'. Er is een prachtig verhaal over een branierijder die met zijn motor over een bergkloof wil springen, maar die door een rekenfout te weinig vaart zet en dan te pletter valt. "Volg ae Arend'; ..De motor gierde boven de mist, als een donderslag in de lucht hangend, en Johnny Arend me: zijn cowboyhoed zweefde ais een pijl zo licht, een glorieus moment lang gevleugeld toen een zonnestraal hem in zijn triomfboog ving; en toen kwam zijn zonsondergang en zag hij ae fout in zijn levensgeschiedenis, honderdvijftig man, niet honderd- vijfentwintig toen het rotsplateau aan de overkant, waarnaar hij hongerde niet nader kwam. hem door de mist heen leek te honen, een onmogelijkheid was. altijd geweest was, en de hoed van zijn hoofd woei" „Hij spande zich in om zijn vallend ros op te trekken, hel boven de ochtend uit te dragen, met het ros tussen zijn benen t.e vliegen, en hij scheurde verscheidene spieren bij zijn bezeten poging en toen hij deimitief viel klemde hij zich alleen maar droevig vast. c.c rijzende zon in zijn aars. naar de kloten kreunend Johnny Arend vallend vallend in Navaho Canyon, waarvan de geologische formaties zich duide lijk aftekenden naarmate de mist van de rotsen optrok. „Tot kijk, man!" brulde hij met nog een heel eind voor zich, vallend als een echte komeet met rook en vuur uit de uitlaatpijp toen de motor traag wentelend in de holle afgrond dook" (p. 20). Eerlijk gezegd vind ik ae titelgever, 'Olifant ramt trein' een van de zwakste verhalen, maar dat komt omdat :1c niet erg houd van verhalen waarin beesten ten tonele worden gevoerd die handelen alsof ze aeriken volgens ir.-jnsiKijke schema's (reden waarom ik onoverkomelijke bözwwtrn tegen de meeste ver halen van A. Koolhaas). Het andere olifantenverhaal, 'Olifantenkerkhof' daarentegen, is prachtig. De vertaling van Paul Rodenko is buitengewoon goed. wat steekproeven kwam ik tot de conclusie dat de verhalen in vertaling werkelijk niets verloren hebben. William Kotiwlnkla, 'Olifant ramt train'. Van. Paul Rodanka. Ultjev. Ko«m0i, Amrtardam. 8.90. DEN HAAG - Sinds prof. mr. R. Crince le Roy uit Utrecht gemeente- en provinciale besturen er onlangs van beschuldigde het niet al te nauw te nemen met de wet op de ruimtelij ke ordening, heeft de tele foon bij hem thuis niet meer stilgestaan. In zijn brieven bus viel een stapel post die nu al vier dikke ordners vult. Honderden mensen ontdekten in hem plotseling de man bij wie ze hun pro blemen kwijt konden, of die ze om raad konden vragen bij het oplossen van soms al jaren slepende kwesties. Als al die brieven en telefoon tjes prof. Crince le Roy van één ding hebben overtuigd, clan is dat van het feit dat hij liet bij hei rechte eind heeft gehad. Op één boze reactie van een gemeentebe stuur na gaan alle verhalen over moeilijkheden met bouwvergun ningen. manipulaties met bestem mingsplannen, slepende bezwaar procedures of een verloren strijd om een schade-uitkering. „Er zijn krepeergevallen bij", zegt prof. Crince le Roy, die zich heeft voorgenomen alle brieven te be antwoorden en alle opbellers te woord te staan. v'oigens sommige briefschrij vers heeft Crince le Roy bij het aanvaarden van zijn hoogleraarschap bestuurskunde administratief recht niet meer dan een tipje van de sluier opgelicht. Een inwoner van Bergen op Zoom zegt te kunnen bewijzen, dat er soms zelfs ge knoeid wordt met aktes om de gemeente te bevoordelen. Enkele brieven zijn afkomstig van amb tenaren en burgemeesters, die be kennen niet tegen hun gemeente bestuur of gemeenteraad te kun nen opboksen. Een raadslid schreef dat er in zijn gemeente de gewoonte is weerleggingen te schrijven op nog onbekende be zwaren tegen bestemmingsplan nen. Als er dan inderdaad een bezwaarschrift komt, hoeft het secretariepersoneel alleen nog een datum in te vullen. ken uit de grond werden ge stampt door gebruik te maken van artikel 19 van de wet op de ruimtelijke ordening. Dit artikel is bedoeld om in incidentele ge vallen af te wijken van of voor uit te lopen op een bestemmings plan. .Sommige gemeenten ge bruiken het echter om op grote schaal (in 1971 14.000 keer) de wettelijke procedures te omzei len. Voor de burger frustrerend is, dat tegen artikel 19-beslissingen geen beroep kan worden e STROOM VAN REACTIES BRABANT Prof. Crince le Roy zegt nog steeds geen behoefte te hebben namen van boosdoeners te noe men. Uit de gegevens waarover hij beschikt, voor een deel ver kregen uit vertrouwelijke mede delingen, durft hij wel de conclu sie te trekken dat onder meer in de provincie Noord-Brabant veel vuldig een loopje wordt genomen met de wettelijke voorschriften Roosendaal is een van de ge meenten waar complete woonwij kend en evenmin vergoeding we gens schade kan worden ge claimd of pas veel later. Profes sor Crince le Roy vindt het dan ook onbegrijpelijk, dat direct toe zicht houdende instanties (GS) deze gemeentelijke praktijken op grote schaal sanctioneren. ZEELAND Zeeland behoort volgens pro fessor Crince le Roy tot de pro vincies waar wat zorgvuldiger met de wet op de ruimtelijke ordening wordt omgesprongen. Maar ook het nieuwe politiebu reau van Vlissingen is gebouwd op grond van artikel 19 en het bestemmingsplan werd pas ter inzage gelegd, toen het gebouw er al stond. Ook het gemeentebe stuur van Terneuzen staat te boek wegens het afgeven van bouwvergunningen in strijd met het bestemmingsplan. Hoewel minister Udink verbete ringen van de wet heeft aange kondigd, vindt prof. Crince le Roy dat boven alles de mentali teit van de bestuurders moet ver anderen. Op papier is de rechts bescherming nu al goed geregeld, maar dat het niet altijd bevredi gend werkt is vaak de schuld van de instantie die de- burger tegen over zich krijgt. Prof. Crince le Roy: „Sommige gemeentebestu ren traineren soms jaren met het nemen van een beslissing op een bezwaarschrift. Volgens de wet moet dat binnen twee maan den". ROUWADVERTENTIES Wat. naar zijn mening ook be ter geregeld moet worden is het bekendmaken van het feit, dat een bepaald bestemmingsplan of een wijziging daarvan ter visie zal worden gelegd. In plaats van „minimale aankondigingen tussen rouwadvertenties" prefereert hij duidelijke waarschuwingen in een gemeentelijk huis-aan-huis-blad of rechtstreekse brieven aan aüe be trokkenen. De gewoonte om met kadastrale aanduidingen te goo chelen moet overboord worden ge zet. „Hoeveel mensen kennen nu de kadastrale nummering van hun eigen bezit?" Prof. Crince le Roy gebruikt de term sociale referentiekaders om aan te duiden welke factoren een gemeentebestuur er soms toe brengen een bouwvergunning te verlenen, cq te wij'zigen in strijd met de wet. Wat vrij ver taald komt het er op neer, dat soms de wet wordt genegeerd om een al dan niet persoonlijke relatie een plevier te doen. Als één van de middelen om de bestuursethiek te verbeteren ziet prof. Crince le Roy een bete re opleiding van bestuursfunctio- narissen. Tot nu toe staat het bijbrengen van vakkennis cen traal. In navolging van Engeland zal ook aandacht moeten worden besteed aan karakter en burger schapsvorming. Daarnaast zou de burger zich moeten kunnen wen den tot een soort onafhankelijke ombudsman, die hem helpt bij hetdoorworstelen van planologi sche problemen. Prof. Crince le Roy heeft met zichtbaar genoegen geconstateerd dat de vaderlandse gemeentebe sturen sinds het uitspreken van zijn oratie wat voorzichtiger zijn geworden. ,.Dat zouden ze niet hoeven te doen, als ze geen boter op het hoofd hadden", stelt hij te recht vast.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1973 | | pagina 19